MaerdSJkhrug heropend
Om drie uur
werd de vlag geheschen
Ponten-ellende is voorbij
tweede jaargang.
Moord en Zuid opnieuw vereend
ONMIDDELLIJK DAARNA SUISDEN
AUTO'S OVER DE BRUG, DIE GE
KARAK'lERIShERD W'ORDI DOOR
SLECHTS EENRICHTINGSVERKEER
DE JAARSWISSELIHG
in den Aether
Koek en gebak
RONVRIJ
Vredesvoorstellen
in China
No. 353
Deze courant wordt op last van t Militair Gezag
Bedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem
Directeur: J. A. H. M. van Schijndel; Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red. W. Groffen, Middelburg Rayonrad.
Seeuwsche Eilanden N. J. Karhof, Goes
Pc Sfetn
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 2 JANUARI 194*
Commissie van Toezicht C J. van Hoote*
gem A. E. Langenhorst Mr. Dr. A. J.
J. M. MesMr. H. B. L. de Rechter
Bur. Westsingel 75, Goes: Dubbele Poort t, Hulst
Verschijnt eiken werkdag. Abonn.prijs bij voor
uitbet.: 3.38 per kwart., p. post 4.10, p- week
(bjj niet-postbesteliing) 0.26. Losse pos. 8 cent
WË&
Nederland zal herrijzen
tTET OUDE JAAR bracht op den
11 laatsten dag nog een kostelijk
reschenk voor Nederland, voor West
Brabant en Zeeland in het bizon-
Ier: de verkeersbrug over den
doerdük ls hersteld. Weliswaar nog
liet in den ouden gaven vorm,
naar toch zoodanig, dat het snel-
erkey bijna geen oponthoud meer
al vinden bij het breede water, dat
1c scheiding tusschen Zuid en
loord als het ware symboliseert.
pontenellende ls voorbij. Het
iren en uren wachten behoort tot
iet verleden. De ontbrekende scha-
el ta de treinverbinding kan nu
ek voorloop'g door een busdienst
ervangen worden.
C"r is minstens evenveel vreugde
u als op dien gedenkwaordigen
ten Decern iy3tf, men u ut
Coningin zelve deze enorme brug
.p plechtige wijze voor het. verkeer
>penstelde. Veel was er aan vooraf-
.egaan. Over de plaats, waar het
ïollandsch Diep moest worden
tverbrugd, was zelfs getwist. Er wa.
en stemmen, die pleitten voor een
iverbrugging meer naar het Wes-
en. om de groote verbinding met
tntwerpen langs Bergen op Zoom
leiden. Doch het wegennet op de
'.uid-Hollandsche eilanden wees
ils het ware de huidige plaats aan.
Sn toen de beslissing eenmaal ge-
'allen was en de administratieve
•aorbereiding van den bouw in Juli
034 gereed was gekomen, liep het
'erder als gesmeerd. De tien over-
panningen werden in 1935 en 1936
ichtereenvolgens geplaatst op 30
Haart, 15 Wei, 19 Juli, 20 Augus-
.us, 22 October, 5 December, 3
vtaart, 2 April, 19 Mei en 17 Juli.
Hiddei'TWiji werkte men ook Ijve-
■ig aan het gereedmaken der toe-
;angswe,'en. Op 1 December waren
lie voltooid en de plechtige ope-
ïing kon 11 dagen later geschie-
ien. De totale bouwkosten hadden
zier millioen bedragen. Maar wel-
Icht nimmer zijn millloenen zoo
;oed bcste-d geweest. Het verkeer
Hier ziet mtn auideiijk het ver*
schil ven breedte tusschen een
ovetspenning yen de oorspronke
lijke verkeetsbruh en een yen de
ge rende spoor brut. die sicchts
verkeer van één lichting verwer
ken kan.
Noord-Zuid over deze brug ont
wikkelde zich enorm, het naar
elkaar toegroeien der landsdeelen
weid er zeer door bevorderd.
rpoen echter Mars in Europa ver
scheen, moesten we bedacht
zün op vernietiging van dezen be
langrijken verkeersschakel, die 'n
binnenrukkenden vijand de kans
kon geven om achter de Water
linie om Holland binnen te drin
gen. De peilers werden ondermijnd..
Men weet, hoe de alle oorlogswet-
ten schendende Dultscher door een
lage list de brug onbeschadigd in
handen kreeg. De langs de Lang
straat voortsnellende troepen heb
ben er dan ook dankbaar gebruik
van gemaakt. De Moerdtjkbrug, de
groote weldoenster voor land en
streek, bracht onheil voor het be
narde Rotterdam en voor onze ge-
heole strategische positie ln de tra
gische Meidagen van 194J. Later
in de bezettingsjaren heeft Neder
land ook weer kunnen profiteeren
van h^t behoud van deze machtige
overspanning over het breede wa
ter. Toen echter het krijgsrumoer
Westelijk Noordbrabant naderde en
de Mof zijn stellingen verliet om
achter het Hollandsch Diep een
nieuwe Unie vast te leggen, liet hij
natuurlijk niet na het geweldige
werk te vernielen. En zoo stonden
we bij de capitulatie hier dan weer
voor een toestand gelijk vóór 12 De
cember 1936. Ja, nog slechter, want
met ongelukkige noodponten moest
eerst de verbinding tusschen de
belde oevers onderhouden worden.
Later kwamen de oude ponten weer
in de vaart en toen ging het een
tikje vlotter. Doch thans kunnen
ook die weer elders hun dienst
gaan doen.
A ls er Iets ls, wat de Nederlander
in het wederopbouwwerk met
verbetenheid heeft aangepakt, dan
ls het dat wat met de bezwaren van
het water verband houdt. Thans ls
ook de breede stroom tusschen
Holland en Brabant op den groo-
ten doorgangsweg van het Westen
naar Zeeland en naar België weer
getemd. Een woord van hulde aan
allen, die him krachten daaraan
gaven. We hebben onlangs ln ons
blad er nog een beschrijving van
g-gevei order welke groote bezva-
ren. met welk een taaie inspanning
dit werk moest aangevat worden.
De dankbaarheid van heel Neder
land hebben deze noeste werkers
verdiend. De Moerdtjkbrug weer
openhet is een teeken van
hoop voor het pas begonnen jaar:
Nederland z a 1 herrijzen!
Op het moment ran de opening
yen de yoorloopig hetstelde Mo*r-
dijkbiug reed leeds een heele file
eute's meest ven genoodtgden
over de hernieuwde verbinding
ven Noord en Zuid (foto links)
L)et die vetbinding, vooiel in dit
seizoen hoogst noodiekelijk wes
toont de foto rechts, enkele uren
tevoren genomen: een Moerdijk-
pont snelt zijn vestgeveten col
lege (rechts) ter hulp; de mist
was oorzeek ran dit inconvenient
QNGEVKSK 3 uur van den mituigen Maandagmiddag was het loen ir.
w. J. II. Harmsen, directeur-generaal van den Waterstaat ln het
bijzijn van tal van autoriteiten, w.o. de burgemeesters van Breda en Dor
drecht, aan de Moerdtlkbrug het rood-wlt-blauwe dundoek heesch waar
het fier temidden van andere vanen wapperde boven de tien stalen bo
gen van de geweldige brug. Deze eenvoudige doch zinvolle handeling
heteekende de opening van de Moerdijk verkeersbrug
TRE1NBUS LAGE ZWALUWE.
ZWIJNDRECHT WORDT
INGELEGD
(Van onren spec, verslaggever).
Zij, die dag ln dag uit, maand in
maand uit soms onder zeer moeilijke
omstandigheden geest en spieren heb
ben ingespannen om het kolossale
we;k in den korist mogelijken tijd te
volbrengen, stonden als een compacte
trouwe arbeidsgemeenschap om het
dundoek heengeschaard, hun door
weer en wind verweerde gezichten
glommen van vreugde en uit hun mon
den klonken forsche juichkreten. Zoo
uitten zij hun blijdschap en hun trots
om het door hen herbouwde stuk
Nederlands glorie. Deze stoere kerels
verdienen den dank en hulde der
natie.
HHERNAUVERNOOD wai de brug
open of talrijke auto's schoten
het breede, machtige en weer
bedwongen Hollandsch Diep. zij bi
ten de mare aan Zuid en Noord, x
deze landsdeelen via de Moerc i
brug weer enger tot elkaar geko
zijn. En wij bepeinsden even de e
me beteekenis van het klaargeko)
werk. Wij realiseerden ons des te
Ier, dat wij zelfs op den zwaneriz;
dag van de veerpont onvriendel
dingen over de pont gemopperd 1
den, toen wij in de morgenuren
onze ziel onder den arm en een „voof
rangs-pas" in onze portfeullle aan
,,de Moerdijk" stonden, te blauwbek
ken, omdat de por.t door den mist
uit den koers was geraakt en eenige
honderden meters van de aanlegplaats
aan den grond was geloopen. En. wc
realiseerden ons ook, dat wij het niets
gezellig hadden gevonden ln zware
mistwolken op het Hollandsch Diep
te koersen, terwijl de misthorens van
onzichtbare schepen links, rechts een
voor ons onheilspellend looiden
Door die verschillende tegenslagen
waren wij veel te laat op de perscon
ferentie in Dordrecht, belegd i.v.m. de
opening van dé Moerdijkbrug, geko
men en wij bepeinsden, dat als de
Moerdijkbrug al open ware geweest,
wijWaarmee wij maar willen zeg
gen, dat een mensch het voor- en
nadeel van iets stukken beter beseft,
als hij er zelf bij betrokken 1st
LjST HERSTEL van deze verkeers-
A brug is inderdaad van historische
beteekenis. Ten overvloede hebben de
verschillende sprekers dat tijdens een
in Dordt gehouden lunch nog eens
naar voren gebracht. Dat was o.a.
Burgemeester van Slobbe van Breda,
het belang dat Brabant bij de
kernachtig besprak en dat
te de Belgische collega van
die er op wees, dat de
federland naar België en
belangrijk korter is ge-
dat zulks voor een vrien-
ïnwerking van geen gerin-
tis is (als over zijn ln 't
gesproken speech maar
>je opwaait in het Belgen-
er waren ook Vlaamsche
I-u..-bij de plechtigheid!) Op
dezelfde beteekenis wees ook de mi
nister van Openbare Werken en We
deropbouw in zijn radiotoespraak. Hij
sprak over de thans aanwezige betere
mogelijkheden voor een economische
samenwerking tusachen Nederland en
België.
TTet groote nut van de open.ng der
brug springt overigen* direct in
het oog indien men weet, dat de
spoorwegverbinding tuaSchen het
Zuiden en het Noorden er aanmer
kelijk beter door wordt. Vanaf 3
Januari gaat er namelijk een bus
loopen tusschen Lage-Zwaluwe en
ZwUndrecht als schakel tusschen de
treinen, terwijl ingaande 7 Januari
de spoorwegen een treinverbinding
Breda-Lage Zwaluwe inlasschen.
nroOALS DE BRUG er thans staat, is
ze verre van aesthetisch. Vanaf de
brug hadden we Maandag echter wel
een fantatstisch gezicht op het grau
we Hollandsch Diep, met aan den
eenen kant een schim van het loei
ende veerpont en menschen-poppetjes
op den aanlegsteiger en aan den an
deren kant het uit het nevelige ver
schiet opduikende silhouet van de
ruines ciei' kapitale spoorbrug....
De verkeersbrug heeft 10 overspan
ningen van elk 100 meter. Oorspron
kelijk waren het er ook 10; vier er
van werden door de moffen vernield
nl. de 3 aan de Noordzijde en de twee
de öan de zuidzijde. In tegenstelling
met hetgeen bij vele andere overbrug
gingen het geval was, zijn er echter
gelukkig geen pijlers vernield. Het
opruimen van de 4 vernielde over
spanningen heeft heel wat moeilijk
heden opgeleverd en veel tijd gevergd
Door de medewerking der Ned
Spoorwegen kreeg de Rijkswaterstaat
tijdelijk de* beschikking over 2 over
spanningen van de Moerdijkspoorbrug
Van deze twee werd er een geplaatst
aan de Zuidzijde en een aan de Noord
zijde. Door het aanbrengen van een
houten dek werden deze overspannin
gen geschikt gemaakt voor het gewo
ne "verkeer. Voor de beide nog over
blijvende overspanningen aan de
Noordzijde is gebruik gemaakt van in
Engeland aangekochte hulpbruggen z
g.n. Calender Mamllton bruggen. Het
was niet mogelijk, met deze hulpbrug
gen een overspanning van 100 meter
te bereiken, zoodat het noodig was
hiervoor tusschen de bestaande pij
lers hulppijlers aan te brengen.
Denkelijk zullen de twee van de
N.S. geleende overspanningen in
Augustus a.s. teruggegeven moeten
worden, daar de Spoorwegen ze als
dan noodig heeft voor het herstel
van de spoorbrug.
Men hoopt nu in den tusschentijd de
twee definitieve overspanningen voor
de verkeersbrug klaar te hebben, zoo
dat de verkeersbrug dan weer in zijn
ouden vorm kan gebracht worden.
Het wegvaren van de spoorwegover
spanningen en het invaren van de
verkeersbrug-overspannlngen zal na
tuurlijk eenige stagnatie in het ver
keer veroorzaken. Denkelijk zal dit
twee dagen in beslag nemen.
Om de schets van de verkeersbrug
volledig te maken dit nog even: De
eerste overspanning aan het Zuiden
heeft een wegbreedte van 11 M. en
ook de 5 middelste bogen hebben
die (dus de oorspronkelijke) breedte.
De brugdeelen van de spoorbrug, dus
de tweede overspanning aan het Zui
den en de tweede n het Noorden,
hebben een breedte van 2.80 M, ter
wijl de twee aan de Noordzijde lig
gende Hamiltonbruggen 3 meter breed
zijn.
Deze maten maken het reeds duide
lijk, dat de brug enkel en alleen voor
éénrlchtingverkeer geschikt ls. Om
dat verkeer te regelen bevinden zich
bU de opritten groen-roode stoplich
ten, die bediend worden door maré-
chaussée-posten. Om de paar minu
ten krijgen de files aan de Zuid- en
Noordzijde gelegenheid hun tocht
voort te zetteru
TTERRIJZEND NEDERLAND
heeft ons ter gelegenheid van
de jaarswisseling een aantal uit
zendingen geboden, welke in hun
geheele samenstel een gemengd en
indruk achterlieten. De beide re
devoeringen, door den Minister
president uitgesproken, waren
volkomen zuiver afgestemd op wat
het Nederlandsche en Christelijke
hart behoeft in deze plechtige ston
den. Ze werden gedreven door een
onverbloemd werkelijkheidsbesef
en een zuiver-menschelijke ont
roering, welke de goede snaren
raakte ln het ontvankelijke ge
moed. De Flitsen over 1945, welke
erop volgden, waren als geluids
montage goed opgezet, doch een
schrijven van een aantal onzer le
zers vertolkt de bittere teleurstel
ling over het geheel verzwijgen
van Iedere gebeurtenis, waarbij
het Zuiden betrokken was. Noord-
Limburg en Oost-Brabant, die in
19*5 ook nog zoo onnoemelijk veel
geleden hebben, werden niet ge
noemd. Over de tijdelijke huisves
ting van de Koningin nabij Breda
werd niets gezegd. De actie „Zuid
helpt Noord" kon geen woord van
vermelding krijgen. Natuurlijk
kan in zoo'n uitzending niet alles
aangestipt worden, maar het dood
zwijgen van alles wat het Zuiden
betreft heeft deze lezers zeer ge
griefd en we kunnen die grief vol
komen onderschrijven.
Nieuwjaarsdag achtte men een
gepaste gelegenheid, om den heer
Kupers, voorzitter van het N.V.V.,
en den heer Koejemans, hoofdre
dacteur van „De Waarheid" tot
het Nederlandsche volk te laten
spreken. De eerste gaf een vrij
objectief overzicht van de gebeur
tenissen in het vakbewegingsle
ven, al voelde men op een enkel
punt .wel critisch commentaar rij
zen. Laatstgenoemde echter hield
een doodgewone communistische
propagandaspeech, druk scher
mend met „eenheid", „democratie"
en „vrijheid", zonder dat door iets
aannemelijk werd gemaakt dat dit
paste in het Nieuwjaarsprogram
van een Nede^-mdschen omroep.
Doch als de leidei:; van „Heirij
zend Nederland" meenden daar
niet buiten te kunnen, waarom
dan het beeld niet gecompleteerd
door tenminste één vertegenwoor
diger der confessioneele vakbe
weging aan het woord te laten?
Benevens een reeks
andere artikelen
Op X Januari a s. zullen de vol
gende artikelen bonvry verkrijg
baar zijn:
Grutterswaren gort en gortpro
ducten, gemengd nipel (z.g. panne-
koekenmeel), havermout, aardap-
peltapioca, tarwegriesmeel, vermi-
cellie - puddingpoeder, vermicelli,
macaroni, spaehetti, pudding
poeder, vlapoeder, maizena. aard
appelmeel, aardappelsago, Peul
vruchten, zout. biscuits, wafels,
crackers, beschuit, toast (tot dus
ver op den bloembon), paaschbrood'
matzes, (tot dusver op den bloem
bon), paneermeel: (tot dusver op
den bloembon), koekjes, banket,
gebak, ontbijtkoek, taai-taai
Poffertjes, oliebollen, Parysche
en Hollandsche wafels zullen voor
taan zonder inlevering van bloem
bon, maar nog wel op wisselbon
voor boter, verkrijgbaar zijn.
In afwijking van de eerste mede-
deelingen over deze vrijmaking van
een aantal producten, zal dit dus
niet in twee stappen geschieden,
maar zullen op 1 Januari alle
aangekondigde artikelen tegelijk
in vrijen verkoop komen, uitge
zonderd cacaopoeder, dat nog dis-
tributiegoed blijft.
r\E ONDERHANDELAREN na-
mens de Chineesche centrale
regeering hebben van c.e commu
nisten een vredesvoorstel ontvan
gen, dat o.m. behelst dat cJe vij
andelijkheden zullen worden ge
staakt en de vernielde spoorlijnen
zullen worden hersteld. Voorts dat
de regeering en de communisten
zullen zenden afgevaardigden naar
generaal Marshall (die door Tsjang
Kai Sjek is uitgenoodigd als be
middelaar op te treden) otn met
hem nader overleg te plegen.
Tsjang Kai Sjek heeft zich be-
reldreid verklaard de leiders van
andere politieke partijen aan de
rejecting te laten deelnemen.
