VERSCHEIDENE CONCESSIES
Nederlandsche en Britsche
regeering zijn het eens
Rusland
Zekerheidsstelling
en
Hei atoomgeheim op de
lange baan geschoven
Kwesties in Z. W. Azië onopgelost
HET OUDE JAAR:
Goes
Winderig Weer
TWEEDE JAARGANG No. 352
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem"
Directeur: J. A. H. M. van Schijndel; Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red. W. Groffen, Middelburg
Zeeuwsche Eilanden N. J.
Rayonrad.
Karhof, Goes
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 29 DECEMBER 1945
Commissie van Toezicht C. J. van Hoote-i
gem A. E. Langenhorst Mr. Dr. A. J.
J. M. Mes Mr. H. B. L. de Rechter
Bur. Westsingel 75, Goes: Dubbele Poort 8, Hulst
Verschijnt eiken werkdag. Abonn.prijs bij voor-
uitbet.; 3.38 per kwart., p. post 4.10, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent
Ma de Conferentie van Drie
AAM
ITET OUDE JAAR eindigt dan
1 met een grootendeels geslaagde
conferentie. Doch het was slechts
een Conferentie van Drie. Het lijkt
erop. of men het er in het Krem
lin op aanlegt, alle internationaal
beraad, dat zich over een grooter
aantal mogendheden uitstrekt, met
allerlei opwerpingen te bemoeilij
ken. Zoodra het echter gaat om
voortzetting van de vormen van
overleg, welke zijn ingeleid met de
conferentie van Drie te Teheran,
loopen de besprekingen veel vlot
ter. Moskou heeft wel toegestemd in
deelneming aan de organisatie der
Vereenigde Volkeren, doch het
maakte die deelneming volstrekt af
hankelijk van het vetorecht voor
de groote mogendheden. De Drie
moeten het maar bedisselen, vindt
Rusland, al dat mee-willen-praten
door kleinere landen maakt de za
ken maar moeilijker. Deze dictato
riale staat houdt ook van de dicta
tuur in de internationale politiek
Als we dan ook blij mogen zijn met
de geslaagde conferentie, dan zit er
toch een bijsmaak aan. De or
ganisatie der Vereenigde Volkeren
krijgt een aantal gerechten pan
klaar opgediend en veel verandering
zal er wel niet in aan te brengen
zijn, nu de Drie besloten één lijn
te trekken.
De atoomperikeicn.
X\Te moeten echter datgene wat
besloten is, ook op zijn eigen
lijke mérités bekijken. En dan moet
men het voorstel tot oprichting
van een commissie voor controle
der atoomenergie door de Vereenig
de Volken zeker toejuichen. In die
commissie zullen de leden van den
Veiligheidsraad mitsgaders Canada
het groote uraniumland! zit
ting hebben. Haar aanbevelingen
en rapporten zullen aan den Vei
ligheidsraad worden uitgebracht
die ze op zijn beurt kan overdragen
aan de Algemeene Vergadering. Die
commissie moet beginnen met de
bestudeering van de uitwisseling
van wetenschappen» 3 inlichtingen
voor vredelievende doeleinden. Dan
zal ze onderzoeken, of en hoe de
controle van de atoomenergie kan
worden verzekerd, zoodat ze uitslui
tend voor vredelievende doeleinden
zal worden gebruikt. Verder dient
ze na te gaan, hoe atoom, en an
dere massale vernietigingswapens
uit de nationale bewapeningen kun
nen worden verwijderd. En tenslot
te zal ze een systeem van beveili
ging moeten ontwerpen, opdat over
tredingen en ontduikingen kunnen
worden tegengegaan.
Het is een geweldig program en
de uitvoering ervan zal wel jaren
vergen, al wordt de commissie dan
ook den grootsten spoed aanbevolen
Engeland en Amerika, die waren
overeengekomen, het geheim slechts
uit te leveren, als de organisatie
der Vereenigde Volkeren krachtig
genoeg was geworden, behoeven in
deze procedure practisch geen In
breuk te zien op die overeenkomst.
Al heeft Rusland nu dan theore
tisch zijn zin gekregen.
V redesverdragen
epen aanzien van het opstellen dei-
vredesverdragen met de landen,
die Duitsclilands bondgenooten wa.
ren, heeft men aan Moskou ook
practisch concessies verleend. Het
wilde daarover namelijk slechts la
ten meepraten door de landen, die
er daadwerkelijk mee in oorlog wa
ren geweest, zoodat bijvoorbeeld
Amerika niets te zeggen zou heb
ben over het vredesverdrag met
Finland aan welken staat Washing
ton nimmer den oorlog had ver
klaard. Men heeft nu echter de vol.
gende procedure ontworpen. Alleen
de ministers van Buitenlandsche
zaken der rechtstreeks betrokken
landen zullen ontwerp-verdragen op
stellen ten aanzien van Italië, Roe
menië, Bulgarije. Hongarije en Fin
land. Dan wordt uiterlijk 1 Mei '46
een groote vredesconferentie bij
eengeroepen, waaraan alle landen
deelnemen, die met behoorlijke
macht tegen de spilmogendheden
hebben gevochten; dus ook Neder
land. Wit Rusland en de Oekraine
worden als afzonderlijke staten be
schouwd naast de USSR. Daarna
zullen alleen weer de betrokken lan
den den definitieven tekst opstel
len en door hun ratificatie worden
ze reeds van kracht.
De inschakeling van de andern
is dus slechts van adviseerenden
aard en of hel practisch veel be-
teekent, valt te betwijfelen.
Met betrekking tot Italië zal
Frankrijk ook aan het afzonderlijk
beraad mogen deelnemen.
(Vervolg op pag. 2)
TN PALESTINA zijn Donderdag
in verschillende plaatsen weer
hevige onlusten uitgebroken. Er
vielen minstens elf dooden, w.o. vijf
Britsche militairen.
QTUUR boeken, recente tjjd-
schriften en dagbladen na le
zing aan het Ned. Roode Kruis, af-
deeling B A.R.K .f Prinsességracht
27, Den Haag. Uw landgenooten in
Indië verlangen er naar.
Zucht niet zoo knaapje, je had mij in
het begin van '45 eens moeten zien".
Oplossing politiek conflict een deel van Britsche taak in Indië
Rust en orde moet er op Java komen en een sfeer,
die gunstig is voor het voeren van besprekingen.
Het Indonesische volk krijgt een taak.
r\E CONFERENTIE te Londen is geëindigd. De Ned. regeerlngsautori-
teiten zouden hedenochtend weer in het land terugkeeren. Inmid
dels is reeds een communiqué uitgegeven, waaruit blUkt, dat er geen
verschil van meening bestaat tusschen de Ned. en Britsche regeering
over de Tndische kwestie.
HET BLIJFT
ZEELAND
/"kMTRENT den storm van giste
ren wordt gemeld, dat een ac
tieve depressie zich sterk uitdiepte
en veel regen bracht, in het Noor
den zelfs sneeuw. In De Büt wer
den stooten van 33 meter per secon
de waargenomen. De depressie trok
snel af naar de Duitsche Bocht,
doch over den Oceaan naderen
nieuwe depressies. Het winderige
weer zal dan ook voorloopig aan
houden.
Op Sumatra heerscht
inmiddels terreur
Tn dit communiqué wordt vastge
steld, dat de toestand op Java
is achteruitgegaan en dat het nood
zakelijk ls de rust en de orde op
de meest doelmatige wijze te her
stellen.
In den loop der besprekingen,
zoo luidt het communiqué verder,
is de Britsche regeering op de
hoogte gesteld van de consequente
en vooruitstrevende politiek, die de
regeering jegens Indië gevolgd
heeft en voornemens is te volgen.
De Britsche regeering bevestigde
van haar kant haar verplichting om
de veiligheid te herstellen en een
sfeer te scheppen die gunstig is
voor de hervatting van besprekin
gen van representatieve Indonesi
sche figuren met de Ned. regee
ring.
Een oplossing van het politieke
conflict moet beschouwd worden
als een essentieel? bijdrage tot de
succesvolle vervulling van de taak,
door het oppercommando Van de
geallieerde mogendheden toever
trouwd aan Gr. Brittannië, om de
Japansche bezetting van onze ge
bieden te liquideeren. en dat voor
wat dit betreft, dit een gemeen
schappelijke zaak is van de
Britsche en de Ned. regeering en
van het Indonesische volk.
De Britsche en Ned, regeering
zijn het daarom eens over de ge
dragslijn om te bevorderen, dat
de leiders van de nationalisti
sche beweging tot overeenstem
ming komen met de Ned. autori
teiten.
MlddeVifwUl zullen onmiddellijk
verdere stappen worden genomen
om zooveel aks mogelijk is de vei
ligheid te verzekeren van de krijgs
gevangenen en geïnterneerden in
Indonesië, die bedreigd worden door
het geweld der extremisten.
rpot zoover het regeeringscommu-
niqué. In een persgesprek heeft
dr. van Mook nadien nog ver
klaard, dat er geen verschil van
meening bestaat tusschen de re
geering en hem zelf. Men is het
eens over wat gedaan is en gedaan
moet worden.
Naar dr. v. Mook's inzicht is
overeenstemming met de natio
nalisten niet alleen mogelijk,
maar zelfs waarschijnlijk.
Erkend dient z.i. te worden, dat
het nationalisme in Indië tijdens de
Japansche bezetting vast wortel ge
schoten heeft ohder de bevolking
en op realistische wijze dient be
vredigd te worden. De nieuwe
grondwet, die er moet komen, is be
stemd voor geheel Indië, zij het
aangepast aan den aard der ver
scheidene deelen. Op Borneo, Ce
lebes en de Molukken zijn, zoo ver
telde dr. van Mook verder, de goe
de betrekkingen hersteld op basis
van gelijkheid van rechten.
Uet communiqué is als alle soort-
A gelijke documenten. Het is in
algemeene vermen gesteld en daar
om niet gemakkelijk op zijn juiste
waarde te schatten. Twee punten
trekken echter de aandacht: er is
overeenstemming tusschen de Ned.
en de Britsche regeering, het is ook
duidelijk, dat men een einde wil
maken aan het extremistische drij
ven, Voor het overige lijkt het rich
ting gevend te zijn, dat het Indone
sische volk naast Engeland en Ne
derland een taak heeft gekregen in
het liquideeren der Japansche be
zetting. Men zou er uit willen aflel.
den, dat dit laatste een nieuwe ver
duidelijking is van het denkbeeld
der gelijkgerechtigheid, die Indone.
sië reeds in de Koninklijke verkla
ring van 1942 in uitzicht ls gesteld
en de In de verklaring der Ned. re
geering van November jl. nog eens
is benadrukt. Bij gebrek aan con
creter gegevens, dienen echter na
dere gegevens afgewacht te wor
den.
Het is intusschen al even hard
noodlg gebleken Nederland in het
communiqué te no als deel
hebber aan de tar liquidatie
der Japansche beze* Ls het In
donesische volk. De heer Sjarir zou
namelijk volgens Reuter verklaard
hebben, dat hij wel wil meewer
ken aan de verzekering van rust
en orde op West Java, maar dat
een van zijn voorwaarden voor sa
menwerking zal zijn, dat filet meer
Nederlandsche troepen hier zullen
landen," Hij zou voorts gezegd heb.
Tegemoetkoming bij
uitzondering mogelijk.
T\E heer v. d. Heuvel he" 't aan
minister Lieftinck vragen ge
steld inzake zekerheidstelling voor
komende belastingen aan boeren en
tuinders in de geïnundeerde gebie
den. Laatstgenoemde heeft er op
geantwoord, dat aan de moeilijk
heden van die boeren en tuinders
sterk tegemoet wordt gekomen door
de maatregelen tot herstel in na-
tura, welke de overheid heeft ge
troffen. De inspecteurs zijn bevoegd
uitstel van stortingen te verleenen
of zekerheidsstelling in anderen
vorm toe te staan, doch bij het
hanteeren van die bevoegdheden
moet ieder geval afzonderlijk wor
den beoordeeld. Ingeval van ern
stige liquiditeitsmoeilijkheden bij
oorlogsslachtoffers zal soepelheid
worden betracht. Mocht de belas
tingplichtige, na storting van de
belasting, niet meer over voldoende
contante middelen beschikken voor
aanstonds noodzakelijke herstelkos-
ten, dan kan voor laatstgenoemd
doel voorschot op de schadevergoe
ding worden gevraagd. Indien de
afwikkeling van zoodanige aan
vrage te lang zou duren, dan zou
er reden kunnen zijn voor den in
specteur om door het verleenen van
tijdelijk uitstel van storting in geld
aan gerechtvaardigde bezwaren
tegemoet te komen.
ben, dat de republikeinen het zeer
belangrijk vonden, dat de verkla
ring van generaal Christison geen
enkele zinspeling heeft bevai, op
het herstel van de Nederlandsche
souvereiniteit.
Het is taal. die te denken geeft
en tot. de hoop inspireert, dat dr.
van Mook er in moge slagen de Ne
derlandsche verlangens „op realis
tische wijze" te doen bevredigen.
Uit het bijwonen door generaal
Christison van een Indonesische
militaire parade bleek overigens,
dat de persoonlijke betiekkingen
tusschen hem en de Indonesische
lei 'ers uitstekend is en de sfeer
dus niet ongunstig voor het berei
ken van resultaten als het op be
sprekingen aankomt.
V7~an Sumatra's Oostkust kwa
men ongunstige berichten.
De bewoners van het Nederland
sche kamp in Medan, Polonia,
gaan tegenwoordig slapen onder 't
geratel van machinegeweervuur,
handgranaat-explosies en revolver
schoten. Het schijnt met de betrek
kelijke rust, die in dit gebied ge-
ruimen tijd geheerscht heeft, ge
daan te zijn.
Gewapende extremistische ele
menten maken vooral in het nach
telijk duister de geheele stad on
veilig en dringen zelfs het kamp
binnen. Gisteren werd een ex-
krügsgevangene ln zijn eigen huis
door een Indonesiër met een ge
weerschot gedood.
In een Kampong bij Poeioe
Brayan, in de omgeving van Me
dan, is het lijk gevonden van een
Britschen zeeman, die aldaar door
Indonesiërs op lafhartige wijze was
vermoord. Van Britsche zijde zijn
represaillemaatregelen genomen. De
daders behooren tot den extremis-
tischen vleugel der nationalisti
sche beweging. Plunderingen en be-
roovingen zijn aan de orde van den
dag. Vooral Chineesche ingezete
nen zijn daarvan het slachtoffer
Ook komen nu geregeld gevallen
van ontvoering voor.
Nederlandsche vrouwen en kinderen ztjn per schip uit Semarang ge
ëvacueerd naar Batavia. Hierboven een klikje op het dek, waar zij zich
ieder op zijn wijze, bezighouden.