Politieke opvoeding
in Inferneeringskampen
kamp in Ambarawa
Averechtsch
resultaat te verwachten
DORP MET DE MEESTE
PRIESTERZOMEN
Mieter president
Het Walhalla in afwachting
Dr. van Mook' „Deur voor onderhandelingen blijft open"
Extremisten overvallen
Vrouwen en kinderen gedood
Indonesiërs trachten Sema-
rang te omsingelen
REGEERSNGS VERKLARING
VAM ne GAULLE
editie voor de provincie zeeland
Bur.: Westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8. Hulst
Deze courant wordt op last van t Militair Gezag
gedrukt op de persen v h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Ultg. „Stichting De Stem".
L)ir< .-teur; J. A. H. M. van Schijndel: Hoofd
redacteur: J. J H a. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red.: W. Groffen, Middelburg; Rayonred.
Zeeuwsche eilanden N. J. Karhof. Goes.
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 324 ZATERDAG 24 NOVEMBER 1945
Comm v Toezicht: C J. v. Hootegem; a. B.
Langenhorst; Mr Dr AJ J M Mes; Mr H,
B L. de Rechter; Mr Dr C. J MA v Ro oy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn prijs bij voor-
uttbet.: J 3.38 per kwart., p post 4.10 p week
(bij nt-n-postbestelling) f 0 26 Losse nos. 6 cent.
B1
IJ HET ONTWERPEN van de
interneeringskampen voor N.
S.B.-ers, landverraders en andere
onvaderlandslievende elementen
heeft men blijkbaar de bedoeling
voor oogen gehad om ze te laten
dienen mede tot opvoeding van de
gedetineerden tot behoorlijke
staatsburgers.
De vraag, of op het oogenblik
reeds veel van die bedoeling in de
interneeringskampen verwezenlij kt
wordt, kan gevoeglijk buiten be
schouwing worden gelaten. Belang,
rijker is de vraag, of het juist zou
zijn, iets van de bedoeling te verwe
zenlijken, of, zoo dit beslist nood
zakelijk zou zijn, in welke richting
en op welke wijze dit dan zou moe
ten geschieden. Wat to"h is het
geval
Opvoeding tot behoorlijke staats,
burgers, zal in dte kampen, waar 't
verblijf op zich reeds op dwang be
rust. niet anders dan m"f dwang
kunnen worden verwezenlijkt. Ge
dwongen bijwoning van cursussen,
verplicht aanhooren van andere
theorieën, dan men tot dusver aan
hing, gedwongen luisteren naar cri.
tiek op nationaal-socialisme en
fascisme en wat dies meer zij.
Nu zit in elke opvoeding 'n ele
ment van dwang, doch dit element
moet toch afnemen, naarmate de
op te voeden personen in leeftijd
toenemen. Kinderen zijn dikwijls
niet anders te regeeren dan met
dwangmaatregelen. Lieden in inter-
neeringskamnen, die meestal tns-
schen 18 en 60 jaar oud zullen zijn,
zijn met dwang niet meer om te
buigen, aithans niet in bon ge
dachteleven
Stelt u zich voor, een 30-jarige,
door N.S.B.-theorieën besmet, die
tijdens een gedwongen verblijf van
een jaar of vijf in een internee-
ringskamp op zich reeds vol
doende om hem recalcitrante!' te
maken gedwongen wordt an
dersluidende theorieën de zijne te
maken. Het verste, waartoe men 't
brengen zal, is, dat hij de aanvaar
ding van deze theorieën zal huiche.
len; het ergste wat zal gebeuren
en wat, naar ik vrees, meestal zal
gebeuren, is, dat hjj er zoodanig 't
land krijgt door de schoolmeester
achtige bedilzucht over zon vrijheid
van gedachteleven, dat de eerste
reactie zal zijn„Wat jullie me
ook vertellen, dat aanvaard ik
nooit." De consequentie schijnt
voor de hand te liggen. Een derge
lijk man komt na vijf jaar niet
geestelijk genezen uit het internee-
ringskamp in de maatschappij te
rug. Hii is opstandig en zal zich,
daar hij toch geen heil meer ziel
Iri verderen aanhang van nationaal
socialistische denkbeelden, aanslui
ten bij andere extreme groepen, die
evengoed de afbraak van den Ne
derlandsehen staat ten doel hebben,
of overigens van zeer revolutionai
ren aard zijn.
In dit verband mag terloops de
vraag gesteld worden, die met dit
r'-derwern wel niet te maken heeft,
of het niet juist zou
zijn, dengene, die
van het kiesrecht of
van het recht van
verkiesb.heid wordt
uitgesloten, tevens te
verbieden hd te
zijn van eenige po
litieke organisatie, of
od welke wijze dan
ook 7.1 ch met eenige
politieke activiteit in
te laten.
tim op het onder-
werp terug te
keerende vraag
moet gesteld worden
of, zoo het geschets
te gevaar, dat aan
de gedwongen opvoe
ding in interneertngs
kampen verbonden is
te zwaar mocht zijn
uitgewogen, deze ge
dwongen opvoeding
dan t >ch niet beter
achterwege kan wor
den gelaten, omdat
zij geen zin meer
heeft.
Het is niet denk
baar.. dat nu het na
tionaal - socialisme
als politieke factor
is neergeslagen en
doordat het geen
voordeelen meer bie-
?en kan voor de aan
hangers, de daaraan
n grondslag liggen
ae theorieën en de
daaruit voortvloeiende practijken,
nog door velen zullen worden aan
gehangen.
Meestal is het met de vat, die een
politiek systeem op de massa heeft,
zoo gesteld, dat zij afhangt van de
materieele voordeelen, die het
systeem aan de massa te bieden
heeft.
Nu de mogelijkheden van dit
systeem practiseh tot nul geredu
ceerd zijn en de daaraan verbonden
voordeelen eveneens, zal het aantal
aanhangers vanzelf met 99 pet. af
nemen. Het aantal brood-N.S.B.-ers
is grooter dan men gewoonlijk
meent. Het 1 pet. idealisme kan men
cadeau krijgen.
De interneeringskampen make
men tot harde en rechtvaardige
oorden van straf, doch overigens
late men het daarbij.
Doet men dit, dan heeft men ge-
reede kans, dat veel aldaar verblij-
venden, overigens geestelijk met
rust gelatenen, op den duur die
stra' gaan aanvoelen als een wel
verdiende en juiste correctie op het
vroeger misdrevene, waarna zij als
gezende leden in de maatschappij
kunnen terugkeeren. of voorzoover
zij plannen mochten hebben om
zich te blijven verzetten, deze plan
nen niet zullen volvoeren uit angst
voor een herhaling van de cata
strofe.
Gedwongen geestelijke opvoeding
in een nolitieken zin, die hen niet
ligt, zal hen nooit doen omkeeren;
integendeel, zij zal hen juist drij
ven in een ander aan het Neder-
landsehe volk vijandig kamp.
VAN WOENSEL
ZOMERJAPONNEN
OP „GEWONE PUNTEN'
XTET CENTRAAL* distributiekan
toor deelt mede, dat met in
gang van 15 Nov. a.s. zomerjapon-
nen voor dames van 15 jaat en
ouder vekrijgbaa,- zün op 12 van
de onlangs aangewezen punten
1 t/m 15 óer textielkaart en zo-
merjaponnen voor meisjes van
315 jaar op 7 van deze punten.
Voor japonstoffen heeft men 3
van deze punten per M2 noodig.
Voor bovenstaande artikelen be
hoeven derhalve geen speciale tex
tielpunten meer te worden aange
vraagd
HET bekende visschersplaatsje
Volendam aan het IJsselmeer
heeft van alle parochies en even
eens van bijna alle steden in het
bisdom Haarlem, de meeste pries
ter-zonen.
Bijna 60 Volendammer priesters
zijn in Nederland en in de missies
werkzaam. Het eigenaardige is dat
die groote toename pas dateert
van de laatste 25 jaren. 30 Volen
dammer jongens bereiden zich
momenteel op h£t H. Priesterschap
voor.
OP DE BRUG
over berechting van
oorlogsmisdadigers-
TN ZIJ" radiopraatje „Op de
Brug" heeft de minister-presi
dent gisteravond nog eens de op
sporing en berechting van oorlogs
misdadigers toegelicht. Hij wees er
o.m. op. dat het Nederlandsche
plicht is ervoor te zorgen, dat deze
misdadigers hun gerechte straf niet
zullen ontgaan. In dit verband
deed hü een dringend beroep op
allen de in ons land opgerichte
„Commissie voor oorlogsmisdadi
gers" te helpen met gegevens.
Het aantal der als repressaille op
aanslagen of sabotage in ons land
vermoorde volkomen onschuldigen, is
nog niet bij benadering vast te stel
len In Apeldoorn vielen tweehonderd
slachtoffers en 186 te Amsterdam, als
wraak op de aanslag op Rauter.
In het concentratiekamp Vught wer
den, toen men moest vluchten voor
de geallieerden 400 menschen ver
moord.
In het dorp Putten, in de buurt
waarvan een aanslag op een Duitseh
officier werd gepleegd, werden 622
mannen gedeporteerd, waarvan er
slechts 42 zijn teruggekomen. De an
deren zijn omgekomen in een con
centratiekamp In hetzelfde dorp wer
den 105 huizen verbrand.
Van de Joodscbe bevolking van Ne
derland, welke voor de oorlog 140.000
zielen bedroeg, zijn er 105.000 wegge
sleept, waarvan er 100 000 zijn ver
moord in Polen.
Tijdens den winter 1944--45 zijn 50.000
menschen van den honger omgeko
men, tengevolge van den voedselroof
der puitschers en tengevolge van hun
verbód om levensmiddelen over het
IJsselmeer aan te voeren.
TTE AMERIKAANSCHE controle
commissie in Duitschland heeft
opnieuw 104 oorlogsmisdadigers aan
de Hongaarsche regeering uitgele
verd, w.o. 2 ministers uit het pro-
Duitsche kabinet Szalasi.
een Vrijdag in Batavia ge-
houden persconferentie heeft
luitenant-gouvcrneur-generaal v.
Mook er nogmaals op gewezen,
dat de deur voor verdere bespre
kingen met de Indonesiërs nog
open staat. Van Mook verklaar
de: Ik ben voornemens de deur
open te houden, wat er ook mo
ge gebeuren, maar het initiatief
moet van de andere partij ko
men"
De luitenant-gouverneur-gene
raal voegde hier nog aan toe, dat,
tenzy beide partijen tot een beter
begrip komen van elkanders stand
punt en bedoeling, het verkrijgen
van een constructieve oplossing bui
tengewoon moeilijk is.
Dr. van Mook deelde voorts mee.
dat de republikeinsche weigering is
te wijten aan den aandrang, die
van meer extremistische zijde is
uitgeoefend. Dit draagt echter niet
tot een vermindering van de span
ning bij.
Wij hebben hen niet gevraagd om
in te stemmen met bepaalde voorstel
len, maar slechts de situatie te be
spreken en misschien een doelmatig
besluit te nemen. Hij wees op de on
juistheid der repubilkeinsche beschul
digingen, dat de voornaamste func
ties van departementshoofden aan Ne
derlanders zouden worden gegeven
en zeide, dat stilzwijgend alle func
ties in de Ned.-Indische regeering ge
durende de jaren der bezetting als
tijdelijk beschouwd werden, daar „in
het bezette Indië Indonesiërs en Indo-
Chineezen verbleven, die meer aan
spraak konden maken op permanente
functies".
Dr. van Mook legde er den na
druk op, dat de Nederlanders en
ook de Ambonneezen een zelfbe-
heersching aan den dag leggen, die
onder de tegenwoordige „vreesdij -
ke spanning" bijna bovenmensche-
lijk te noemen is.
„De tegenwoordige ontzettende
gebeurtenissen in Soerabaja en
Semarang kunnen op g e e n e r-
1 e i w ij z e in verband gebracht
worden met de tegenwoordigheid
van Ambonneesche soldaten uit het
Ned.-Indische leger". Hij verklaar
de, dat de Europeanen in Soera
baja reeds twee weken voor de aan
komst der geallieerden in de ge
vangenis waren geworpen, terwijl
in Midden-Java de kampen der
Europeesche vrouwen in brand wa
ren gestoken, ondanks het feit, dat
zij onder de bescherming stonden
van het Britsche leger.
T?XTREMISTEN hebben een in-
terneeringskamp bij Ambara
wa overvallen en daarbij vrouwen
en kinderen niet gespaard. Ne
gen vrouwen of kinderen zijn ge
dood, tenminste 3 zijn sterven
de en er zijn twintig zwaar ge
wonden.
Samenwerking met west
en midden Europ. staten
QEN DE GAULLE heeft in de
Fransche constitueerende ver
gadering twee wetsontwerpen aan
gekondigd inzake de nationalisatie
van het bankbedrijf en van de
electriciteitsvoorziening. Later zul.
len wetsontwerpen worden voorge
legd betreffende het a-ssurantiebe-
bedrijf.
Uitvoerig wijdde de Gaulle uit
over de buitenlandsche politiek
van Frankrijk en over de vastbe
slotenheid van Frankrijk om mede
te werken aan de instellingen van
de vereenigde volkeren.
Frankrijk streeft er voorts naai
de tra'ditioneele banden met de
andere landen van West-Europa,
maar meer in het bijzijonder met
België, Nederland en Luxemburg
opnieuw te verstevigen, zonder dat
het zal ophouden de handen uitge
strekt te houden naar de staten
van midden-Europa, den Balkan
en Scandinavië. Met Italië hoopt
Frankrijk in staat te zijn eerlang
wederom samen te kunnen wer
ken, terwijl met Spanje hechter
relaties alleen mogelijk zullen zyn,
indien in dat la'nd wederom op
democratische wijze zal worden ge
regeerd.
Het personeel van de Nederland
sche Rapwi, dat ongewapend was,
is niet aangevallen. Ongeveer 200
Indonesiërs sneuvelden bij den
aanval!
Intusschen is versterking' voor de
artillerie-brigade van de drie-en-
twingtigste Britsch-Indische divisie
gearriveerd, terwijl ook 'n Britsche
torpedojager de haven is binnen
gevaren
Nederlandsche vrouwen van het
Tjidengkamp hebben een verzoek
schrift gericht tot generaal Chris-
tison om de Ambonneesche solda
ten niet weg te zenden, aangezien
zij onmisbaar zijn voor de bescher
ming der Europeanen en bijzonder
trouw ten opzichte van de Neder
landsche zaak.
Een duplicaat van het verzoek
schrift is aan Koningin Wilhelmina
gezonden. Soortgelijke verzoekschrif
ten worden in andere kampen voor
bereid.
In Buitenzorg hebben Gurkhas een
Duitsch marine-officier gearresteerd,
die op straat in burgerkleding met
een Roode Kruis-armband rondliep.
Tndonesiërs van het Oosten en
Westen trachten Semarang te
bereiken, maar worden door de
Britten met kanonnen en mortie
ren bestookt.
Te Soerabaja neemt de weer
stand der extremisten af.
Er hebben zich te Batavia geen
nieuwe incidenten voorgedaan.
Bevin, over den toestand in Ned.~
Indië in het Lagerhuis sprekende,
zei i.v.m. het feit, dat de Nederland
sche regeering niet wil onderhande
len met dr. Soekarno, „dat enkele der
belangrijkste gebeurtenissen in de ge
schiedenis van het Britsche keizerrijk
zijn voortgevloeid uit de omstandig
heid. dat de Britsche regeering zoo
verstandig was met de zoogenaamde
rebellen tot een vergelijk te komen."
Wat de bekwaamheid om te onder
handelen en orde te houden betreft,
hadden de Indonesiërs Bevin tot nu
toe zeer teleurgesteld. Hoe eerder de
Indonesiërs den strijd staken en met
de Nederlandsche regeering gaan pra
ten, hoe beter dat volgens Bevin voor
het land zal zijn. De Britsche regee-
ring zal daarbij assisteeren.
CONSISTORIE
UITGESTELD
TN KRINGEN uit de omgeving
van den H. Vader wordt ver
klaard, dat Z. H. de Paus beslo
ten heeft, den datum van het
consistorium het eerste tijdens
Zijn Pontificaat dat tegen
Kerstmis zou moeten plaats heb
ben, tot de komende lente nog uit
te stellen.
Hoewel geen enkele officieele
reden voor dit besluit gegeven
werd, verklaarden genoemde klin
gen, da't de H. Vader zelf de reden
hiervoor bekend zal maken in een
encycliek, die omstreeks Kerstmis
zal worden uitgegeven, aldus een
bericht van United Press.
Arbeidstijd banketbakkers
op komende feestdagen.
TAE MINISTER van Sociale Zaken
heeft aan banketbakkers, die niet
tevens broodbakkers zijn, toegestaan,
dat van 15 tot en met 27 Nov. a.s.
mannelijke arbeiders van 18 jaar of
ouder gedurende elf uren per dag en
ten hoogste zestig uren per week wer
ken. Uitgezonderd 's Zaterdags moet
de werktijd daarbij zijn gelegen tus-
schen 7 en 20 uur; op Zaterdag moet
hij liggen tusschen 7 en 22 uur.
Van 15 Nov. tot en met 4 Dec. a.s.
benevens op 24 en 31 Dec. a.s. mo
gen jongens van 16 en 17 jaar gedu
rende tien uren per dag en ten hoog
ste vijf en vijftig uren per week wer
ken. Hierbij moet de arbeidstijd ge
legen zijn tusschen 7 en 19 uur.
Werkt Ingevolge het bovenstaande
een arbeider op Zaterdag na 13 uur,
dan moet hij in dezelfde week een
middag of een Maandagmorgen vrij
hebben.
Heden zon onder 16.38 uur,
maan onder 13,12 uur. Zondag
zon op 8,17 uur, zon onder 16,37
uur, maan op 22.49 uur, maan
onder 13.43 uur. Maandag zon
op 8,18 uur, maan op 00.02 uur,
Weersverwachting: Zwaar be
wolkt, overwegend droog, vrjj
koud. Matige Zuidoostelijke
wind.
