DE KÖNÏKGIH WEER IK HET PARLEMENT RF AAR TEN iva zes Jaren van biltere scheiding GevOELENS van diepe bewogenheid mengen zich met die van vreugde en erkentelijkheid nu Ik na zes jaren van bittere scheiding weer in uw midden verschijn. lemers [potten Boordevol programma 5, Goes Middelburg Terneuzen \entraal" VAARDE r |EN ZN. In Haar Troonrede gewaagde H.M. van den strijd en de ontbering, die het Ned. volk heeft gevoerd en geleden, en van den vasten wil om tot herstel en vernieuwing te geraken Plannen worden gekoesterd tot her vorming van het staatkundig bestel en tot vernieuwing van maatschappelijke en cultureele vormen. Grondwetswijziging wordt voorbereid EENVOUDIGE PLECHTIGHEID Nicolaas. aardige bmaille en fctroffenen. Vt is, eens 2190. BAAR I EINDHOVEN. IT 76, BREDA 219-00 Imet een" boot, ligentje en het ];e herinnering ik mee in de |Nu een pracht vervaardied |e, reservewiel ord, een echte tor Groot als TEL. 128 Oostelijk geheel Ing met de pdernemers 768-o TERNEUZEN TREKEN OE SMIT Inbereelarm 25. on 2471 Uende soorten, voor melkfilters - Aanbetalend, e.d iet vlugste en 't Tel. 2304 NINGEN VOOR tkzaaroheden gd: uur- behalve en. Iigenide zaken (dus geen bud, en geen 472-o afwijking Iksbonnen 11 In ingeleverd, pan ons toe even. 18. EDITIE VOOR DE PROVINCIE ZEELAND ïuTTwestsingel 75. Goes; Dubbele poort l HuIm Deze courant wordt op last van t Militair Gezag gedrukt op de persen v h. Dagblad van Noord- Brabant en Zeeland Uttg „Stichting De stem Dmeteur: J. A. H. M. van Sehyndeli HooM^ redacteur- J J. HL A. Bruna; Alg. Zeeuwsen Sd!i W. Groffen, Middelburg; Rayonred. Zeeuwsche eilanden N. J. Karhof. Goes. Voor God, Koningin en Vaderland No. 321 WOENSDAG 21 NOVEMBR 194S Comm v. Toezicht: C J v. Hootegem; A. ■- Langenhorst: Mr Dr A- J .J M Mes; Mr EL B L. de Rechter; Mr Dr C J M A v Rooy. Verschijnt eiken werkdag Abonn prijs DU voor uitbet.. 3.38 per kwart., p post f 4.10 p week (bij ni't-postbestelling) f 0.26 Losse nos 6 cent. Dinsdagmiddag heeft Hare Majesteit bij de opening der Staten- Generaal voor het eerst sinds 6 Jaren de gebruikelijke Troon rede uitgesproken. Wij laten haar hieronder volgen; Leden der Staten-Generaal, Leed en ontbering, nederlaag en ontreddering, maar ook offervaardigheid en heldenmoed kenmerk ten de donkere jaren der Duitsche furie. In smart ge denken wij de tienduizenden Joodsche landgenooten, die werden gemarteld «en vermoord, de millioenen Nederlanders en Indonesiërs, wier veiligheid bedreigd, wier levenskracht verteerd en wier zedelijk oordeel werd aangetast. Virij gedenken daarnaast het ver- zet tegen den vijand, dat sterke krachten wekte en dat ons thans onze vrijheid als een recht doet aanvaarden. Lijden en strijden werkten ook ten zegen. Wij wer den ontvankelijker voor geestelijke bezinning, meer bereid tot offers, dieper bewust van onze saamhoo- righeid en vaster besloten onze roe ping als natie te verstaan. Te midden der verwoesting lig gen hier de krachten voor herstel en vernieuwing en wij gorden ons tesamen aan om de verworven heden te bewaren en de zwakheden te overwinnen. Te duur hebben wij onze vrijheid gekocht dan dat wij haar nu zou den misbruiken of verspillen. Daarbij denk Ik aan de duizen den die vielen In den strijd om het vaderland, hetzij in onze krijgs macht, op de koopvaardij of in het verzet. Moge hun offer inspiree rend werken op hen, die gespaard bleven. Met groote voldoening zie Ik de succesvolle krachtsinspan ning. gericht op de noodvoorziening in de geteisterde gebieden en op het herstel van verkeer en industrie. Wij zijn dankbaar voor de redding van Walcheren en van de Wie- rlngermeer, dankbaar ter wille van deze getroffen landstreken, maar bovenal omdat zij het symbool zijn van herwonnen kracht. In Mijn radiorede van 20 Maart 1941 riep Ik u allen op tot gezette overweging van herzieningsplannfn op staatkundig gebied, waarbij met de veranderde omstandigheden en met de opgedane ervaringen zou zijn te rekenen. Met groote vreugde constateer Ik. dat deze oproep grooten weerklank heeft gevonden. De plannen van velen, gesmeed In den bezettingstijd, breken zich thans een weg naar hun verwerke lijking. zij omvatten niet alleen hervormingen van het staatkundig bestel maar zijn ook gericht op een nieuwe vormgeving van het maatschappelijke en cultureele leven. In deze worsteling; worden de krachten gesterkt en gebundeld welke thans den aanval hebben in gezet tegen normloosheid en ont wr'chting. De overheid heeft bij dit alles slechts een beperkte taak en haar arbeid is alleen dan vruchtbaar, wanneer zjj de activueU der bur gers in Kerk en gezin, zoowel als in andere levensverbanden positief waardeert. Nederland en zijn gebiedsdeelen jyjet groote zorg vervult Mij de ontwikkeling der gebeurtenis sen op Java. In gespannen mede leven volg Ik het lot der tallooze kinderen, vrouwen en mannen, be roofd, in lijfsgevaar of nog onver- lost In de dreiging van een ver dwaasde massa Ik versta de gevoe lens van bitterheid in de harten van hen, wien al dit onheil in on recht is aangedaan. Ik betreur diep het leed dat tot aan het herstel der orde over Java's bevolking onver mijdelijk zal komen. En toch blijven wij pogen voor Nederlanders en Indonesiërs in dit thans geteisterde land de toekomst te redden, de toekomst van een gemeenebest, gebouwd op de vrij willig aanvaarde saamhoorigheid eer rijksdeelen. Geen wraakoefening staat ons voor oogen. noch de ves tiging eener koloniale overheer- sching, doch wij houden ons er van overtuigd, dat slechts de gemeen schap onzer volkeren, hier en overzee, een waarborg biedt voor aller harmonische ontwikkeling, veiligheid en blijvende welvaart. Daartoe de mogeiijkheid te schep pen, is de groote krachtsinspanning waard. Moge het ons spoedig gegeven zijn ae grondgedachten, die Ik reeds schetsmatig ontwikkelde in mijn radiorede van 7 December 1942 langs constitutioneelen weg tot volle werkelijkheid te zien tvorden. Ik weet, dat Nederland bereid is, on baatzuchtig mede te werken aan de totstandkoming van een nieuwen status van ons Koninkrijk Het spoedige bijeenkomen van de Rijksconferentie blijf Ik daarom be vorderen. Vol bewondering ben Ik voor het groote aandeel van Suriname en Curasao zoowel In de oorlogvoe ring van het Koninkrijk, als in de hulpverleening aan Nederland. De nationale gevoelens van de bevol king van deze gebiedsdeelen zijn in de afgeloopen jaren op ondubbel zinnige wijze tot uitdrukking geko men en zullen zonder twijfel ip de aanstaande Rijksconferentie als een kracht ten goede medewerken. Buitenlandsche betrekkingen rpen aanzien van onze betrekkingen A met het buitenland valt in de eerste plaats met groote waardee ring te gewagen van den steun, dien wij na de bevrijding uit ver schillende landen in onzen tijde- lijken nood ondervonden. De roof, gedurende de bezetting op ons volk gepleegd, heeft een afhankelijkheid op velerlei gebied ten gevolge ge had, die voorloopig onze interna tionale handelsbetrekkingen sterk beinvloedt. Moge de eendrachtige vredesinspanning van ons volk dit f.ij weldra doen keeren. Met de ver honden landen zijn de betrekkin gen hartelijk, in weerwil van de moeilijke problemen, die gezamen lijk moeten worden opgelost en waaromtrent, naast veel overeen stemmend inzicht, ook verschil van meening mogelijk is. De tui/Si,aiiUn.uiiu,.„ uc eer- cenigde naties wettigt de verwach ting, dat deze nieuwe poging tot vrede door organisatie en overleg ook in moeilijke omstandigheden met kracht zal worden volgehou den. Ook al zijn niet al onze wen- schen ten aanzien van deze orga nisatie bevredigd, toch zal Mijn regeering met kracht haar mede werking verleenen aan de voor bereiding en werking van alle orga nen der vereeni^e naties. Met betrekking tot den geslagen vijand spant de regeering zich in, onze belangen overal, waar zulks mogelijk is. met de meeste kracht te bepleiten. In Duitschland ving de Nederlandsche militaire missie haar arbeid aan. terwijl het even eens tot tevredenheid stemt, dat Nederland is vertegenwoordigd in het adviseerend comité voor het Verre Oosten, dat te Washington zetelt. Troonrede vertelde echter weinig nieuws vyEER EEN TROONREDE Weer riep Duymaer van Twist „Le ve de Koninginweer liet het Parlement zijn drieledigen hulde groet hooren. Zijn we terug ln het oude, vertrouwde Nederland? Ra pen we den draad van zes jaar ge leden maar weer op?Neen, dit is onmogelijk. De Nederland sche historie kreeg een nieuw on- uirwischbaar stempel door de bit terste ervaringen en de uiterste beproevingen. Alle volken zijn bin. nengetreden in een wereld, die eindeloos verschilt van de voor- oorlogsche. Groote machtsverschui vingen hadden plaats. Technische omwentelingen van onoverzienbare beteekenis staan voor de deur. Ge dachten en ideëen zijn in een stroomversnelling geraakt. Norm loosheid en ontwrichting zijn de groote gevaren, waarvan de Troon rede van 1945 gewaagt en waarte gen ze ten aanval oproept. Wat acht ze daar voor noodlg? ^e begint met Indonesië het woord „Indonesiërs" wordt tot tweemaal toe gebruikt en toont zich niet wanhopig ten aanzien van het redden der toekomst voor Nederlanders en Indonesiërs. Er wordt gesproken over „herstel en orde" zoowel als over de voorberei ding van een nieuwen status voor het geheele Koninkrijk. Een bizon- dere openbaring steekt daarin niet, welke men trouwens evenmin vindt in de vrij uitvoerige passage over de buitenlandsche betrekkingen. Het woordt „annexatie" zoekt men er vergeefs in. We vernemen alleen, dat onze belangen met de meeste kracht zullen worden be pleit. Waarom kan de regeering te dezen aanzien toeh niet tot een klaar standpunt komen? Laten we met dit dralen onzen goeden tijd niet voorbijgaan? Wart er vender gezegd wordt ten aanzien an leger en vloot, da zui vering, de financiën, industrie, handel en landbouw, de sociale verzekering, de gezondheidszorg, den woningbouw, het cultureele leven, de ambtenarensalarissen voegt niet veel toe aan hetgeen we van vele Excellenties in hun praatjes al dan niet op de brug reeds hadden vernomen. Stippen we slechts aan, dat de voorbereiding der Grondwetsher ziening ter hand wordt genomen, dat de organisatie der boeren een belangrijke taak krijgt bij de orde ning in den landbouw. dat een verificatie en uitbreiding der so ciale verzekering aan de orde komt. Het is alles bij elkaar zeker een boordevol en in vele opzichten zeer sympathiek programma, welks af werking heel wat langeren tijd zal vergen dan de maanden, die ons nog van de verkiezingen scheiden. Het Kabinet vertrouwt blijkbaar, dat dit beleid dan wel de sanctie des volks zal krijgen en we geven het daarop ook een groote kans. TAit noodparlement zal het der Regeering ook wel niet al te moeilijk maken, zij het dan dat de heeren wel zullen willen spreken en getuigen. De Troonrede wordt ditmaal niet onmiddelijk ge volgd door de Millloenennota. Ze komt „binnenkort" voor den dag tezamen met de belastingvoorstel len. Toch schijnt een aantal leden reeds te denken aan het direct uitlokken van een uitvoerig debat of het in grooten stijl zal zijn, moeten we afwachten. Men ver wacht n.l. dat de Regeering alles' wat, totnutoe door K. B.'s wefti beslist wettelijk zal willen aten sanctioneeren. En dan kan vooral de oppisitie eens flink het hart luchten over alles wat haar niet bevalt in het Regeerlngsbeleid. Zou het echter niet beter zijn de Mil- lioenennota af te wachen? Dan kan men die meteen in het groote debat betrekken. En hoe blij we ook zijn met den terugkeer eener volksvertegenwoordiging, van de batten in zoogezegd grooten stijl kan men ook te veel krijgen. VI^ELK EEN VERSCHIL, deze 20ste November, met dien van yerleden jaar! Toen in heel den Haag razzia's. Nu niets dan, mis schien wat kouwelijke, maar toch opgewekte menschen, die H.M. de Koningin, Prinses Juliana en Prins Bernhard toejuichten bij hun rit naar de historische, weer in de vertrouwde sfeer gebrachte Rid derzaal, waar H. M. Haar met zooveel interesse tegemoetgeziene Troonrede uitsprak. De geheele plechtigheid geschiedde niet met dien luister, welke haar in vroege re jaren placht te kenmerken. Zoo ontbrak ditmaal ,,de gouden koets" en ook was het aantal volgauto's kleiner dan anders. H. M. was gekleed in een een- voudigen zwarten bontjas en droeg een zwarten hoed. De Prinses droeg een donkerbruinen bontman tel met een vlotten hoed. Uiter aard hebben velen de tradltionee- le gebeurtenis met warme belang stelling gadegeslagen. En op het Paleis aan het Noordeinde, druk ten nieuwsgierige Prinsesjes hun neusjes tegen de ramen, om toch vooral niets te missen IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM^ Nederland dient in staat te zijn, in internationaal verband naar ver mogen bij te dragen tot de hand having van de rechtsorde. Daartoe zal met kracht worden gewerkt aan den wederopbouw van de Konink lijke Marine, welke in den oorlog zulke zware offers bracht, terwijl de Koninklijke Landmacht op doel treffende wjjze wordt georganiseerd. Maatregelen zijn in voorbereiding ten einde in het voorjaar van 1916 een jaarklasse dienstplichtigen in werkelijken dienst op te roepen. Ten behoeve van de ontwikkeling van de militaire en van de burger lijke luchtvaart wordt een centrale dienst ingesteld, die alle gemeen schappelijke, belangen zal beharti gen. Herstel van de rechts zekerheid TTet is Mij een behoefte uiting te geven aan het ernstig streven Mijner regeering, om Nederland te doen herleven als een rechtstaat, waarin rechtszekerheid en ver trouwen in de rechterlijke organen volledig zullen zijn hersteld. Een snelle en rechtvaardige be rechting van politieke delinquenten b "houwt de regeering als een dringende zorg. Het ligt in het voornemen om de bevoegdheden tot opsporing en aanhouding op dit gebied weldra toe te vertrouwen aan de normale politie-organen. Bij het ongedaan maken van onrecht tij dens de bezetting gepleegd, is voor den Raad voor het Rechtsherstel een belangrijke functie weggelegd. De regeering heeft het zich tot een taak gesteld, om hetgeen- in strijd met onze rechtsopvattingen aan de bezetting herinnert, uit onze wet geving te verwijderen en door na tionale voorschriften te vervangen. Gestreefd wordt naar een snelle voltooiing van de noodzakelijke zui vering van de overheidsorganen. De regeer ing zal een staatscommissie instellen tot voorbereiding van een wijziging van de Grondwet, welke zonder twijfel van de eerder ge noemde voorbereidende studies, waartoe de bezettingstijd velen op wekte, zal prof Heeren. De arbeid dezer commissie zal voor de onderwerpen, welke de ver houding tot de overzeesche ge biedsdeelen raken, verband moeten houden met dien van de reeds eer der genoemde Rijksconferentie. De herziening van de financieele verhouding tusschen het Rijk en de Gemeenten heeft de bijzondere aandacht der regeering. Herstel van den financieelen toestand kenmerkt zich door de noodzaak van zeer groote uitgaven. Voor Mijn verarm de land, dat reeds onder een zeer zware staatsschuld gebukt gaat, be- teekent dit alles een centenaarslast. Het streven zal er bij voortduring op zijn gericht een doelmatige be steding der gelden te verzekeren en de onvermijdelijke heffingen zoo billik mogelijk te verdeelen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1945 | | pagina 1