":;'l een drama STOF? S0ERABAJA door de Britten bezet LLINGEN sreld Tilburg igazijn lag Het tragisch einde Kerkklokken - Goes IRS" Goes. PELERS VAM DAM ais van veion Itoombom cx>ooc cn V2 JAP ANSCHE MACHINATIES OP JAVA 28 October was een bloednacht IN 'T KORT November m ie REVUE 884-0 \NiDWACHT idsche Jemrd cces-creatie ïbracht door je Ballet an GERARD Cees SohaJ- ipeciaal voor Atelier naar t gaven mi Schitterende lengte der i! drie en stt 2 x 20 - Sohitte- orstelling als rbacli isn. zijn DE KLEINE ijzen: f 3.—, Voensdag 14 RSTELLING 5 ACH) 8 NOVEMBER pTOR MALOT) fcrijgbaar vanaf 883-0 tOMBOUTS. oorwegen Beheers- >eheerder 1 de A.G. en onder hebben •ntheimer hiervan 1 kantore it 3e Afd. nstig het tsverkeer. •acht met een us op dit ge- ■rne talen en oor, Beesten- 926-0 JUM. van y geleverd. Nov. a s. ven wij TEL. 2795 897-0 in 4 a 6 dagen TERNEUZEN TABLETTEN N MAAG- UIVERINGS- LMELKRUID 1ADZOUT SP PEPER rten verband 750 O editie voor de provincie zeeland „,;r westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8, Hulst Deze courant words op last van t Militair Gezag gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord- Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem Dirt'cteur: J. A. H. M. van Schijndel: Hoofd redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch ted.: W. Groffen. Middelburg; Rayonred. Zeeuwsche eilanden N. J. Karhof. Goes. Voor God, Koningin en Vaderland No. 314 DINSDAG 13 NOVEMBER 1945 Comm. v. Toezicht: C. 3. v. Hootegem; A ffi, Langenhorst; Mr Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. Et, B. L. de Rechter; Mr Dr C. J. M A v. Rooy» Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor uitbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10, p. week (bij niat-postbestelling) f 0.26. Losse nos. 6 cent. in dezen tijd IN het ENGELSCHE WEEK- blad „The People" publiceert een speciale correspondente, die in Duitschland vertoeft, een brief ciie ze eenigen 'Üd geleden schreef aan een vriendin in Engeland over de rotte sfeer in 't bezette gebied, welke ook de bezettingstroepen aantast. Duitschland is doordrenkt van sensualiteit, zegt zij. Ga een va'n hun verlaten huizen binnen, zoo als ik deed, en onderzoek hun lec tuur gewone huizen, van het type van den man-in-de-straat. In alle zul je boeken vinden met plaatjes zoo walgelijk, dat je van afschuw verstijft. Afbeeldingen van degeneratie, van sexueele perversie, abnormaliteiten, marte lingen. De vrouwen van Duitsch land hebben voor niets anders be langstelling dan voor de sextEr zullen wel uitzonderingen zijn maar ik heb ze nooit ontmoet. In het algemeen gesproken hanteeren zij de sexualiteit zooals wij geld/ hanteeren. Koop wat je verlangt. Ze wandelen zóó aangekleed als het weer maar net veroorlooft. Ze hebben geleerd er naakt uit te zien, zelfs als ze gekleed zijn. en al wat een man noodig heeft is een chocoladereep of een paar sigaretten en hij kan iedereen hebben. Ze bederven onze soldaten stelselmatigZit aan een maal tijd in een mess, doe net, of verdiept bent in een boek in plaa s van 'te luisteren, en het gesprek gaat over sexualiteit en de Duit- sche vrouwen en wat ze doen en zeggen. De soldaten noemen de vrouwen „mijn chocoladerantsoen" Het is afschuwelijk. Een aantal van deze mannen hebben er een walging van en willen weg uit deze atmosfeer, die is als een verschrik kelijke, verstikkende mistde meesten doen het niet. Langza merhand leven en denken ze in niets anders dan sexualiteit Duitschland is als 'n smerige octo pus, die zijn vernietigende vang armen uitsteekt.. TAE VRIENDIN, die dezen brief ontving-, wilde dit alles eerst niet gelooven. Maar nu vertelt ze wat er met haar man, Robert, ge beurd is. die officier van het Militair Gezag in de Britsche zóne is. Hij schreef, dat hij een weduwe als secretaresse had gekregen. Else, zoo luidde haar naam. be gon 'n briefwisseling met de vrouw van haar chef. Ze vertelde van haar ongelukkige echtverbintenis niet een S.S.-soldaat, die in den oorlog was gedood. Ze was nooit een Nazi geweest. Ze was toch zoo blij, dat die aardige Engelschen in Duitschland waren gekomen. En kapitein Robert, o, dat was een Uebermensch. heerlijk, wun- dervoll. Hoe gelukkig moest de Engelsche toch wel zijn met zulk een man 1 Else vertelde van de foto, die op Roberts schrijftafel stond, met de baby. „Als ik uw lief dochtertje maar eens mocht zien, Mrs. Robert", schreef ze. De Engelsche vrouw schreef terug, dat ze wel eens op bezoek mocht A RNOLD, de opperbevelhebber van de Amerikaansche luchtmacht, heeft ons voorge schilderd wat we van de toe komst te wachten hebben, als de oorlog niet gebannen wordt uit de samenleving der volke ren. Twee afschuwelijke uitvin dingen van den pas volstreden krijg kunnen gecombineerd wor den: de atoombom en de V 2. Dit demonisch huwelijk zal ste den-vernietigende monsters te- len, die met een snelheid van 5000 km per uur door 't lucht- ruim razen. En men kan ze dan 0 ook nog van een onvindbare plaats buiten den dampkring lanceeren. Wat men ertegen kan doen? Arnold oppert o.a. de mo gelijkheid het geheelc bouwplan zoo te veranderen. Jat een mi nimum van kwetsbaarheid voor atoomaanvallen wordt gescha pen. Men zal dus de steden moeten „verstrooien" of onder den grond brengen. Wat hebben we het toch heerlijk ver ge bracht met ons vernuft! OOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOO komen in Brittannië, als de ge moederen wat gekalmeerd waren. Ze spaarde thee en suiker van haar krappe rantsoenen voor Else, en deed die in de pakjes voor haar man. Toen kwam de belooning: Ro bert schreef, dat hij voor altijd met Else wil samenleven. Hij hoopt dat het verbod om te trou wen met Duitschers, spoedig zal worden opgeheven. Hij zegt, dat alleen de Duitsche vrouw de liefde in de volle beteekenis begrijpt. En hij voegt er aan toe: „Ik wilde niet, dat dit zou gebeuren. Ik be doelde dit niet. Het begon, omdat ik me verveelde en eenzaam was' TNIT IS één dirama, helaas uit vele. En wie durft beweren, dat ook elders niet iets hangt van die verstikkende sfeer, die walm van sensualiteit In de „Vrije Stem' hebben angstwekkende uitlatingen gestaan over de mentaliteit, welke onze jongens in Australië aan troffen by bepaalde instructeurs en officieren. In brieven spreken ze openlijk over hun ontgooche ling en afschuw. En is het wel noodig buiten onze grenzen te gaan om teekenen van moreel verval te bespeuren Men kan nog zoó veel mooie hervormings- en vernieuwingsplannen uitdenken), maar als dit niet verdwijnt, dan gaan we toch naar den bliksem. Wie werkt aan het herstel der goede begrippen, wie enkeling en volk tracht uit te heffen boven deze angstwekkende, verdierhj kende verleiding, doet dan ook het beste werk voor de toekomst. TN MADRID is volgens de Times een georganiseerd communis tisch complot tegen de regeering- Franco ontdekt. Officieel wodt het bericht tegengesproken. In de stad zijn echter de wachtposten ver sterkt. Indonesiërs verlo- g 3 5 O O geinter neer - ren 15OO man aan g ffen wert/en bevrijd dooden en gewonden m ORITSCHE en Britsch-Indische troepen hebben thans vrijwel geheel Soerabaja in handen. Van de Britten schijnt deze bezetting slechts geringe verliezen te hebben gevergd. De Indonesiërs hebben daarentegen zware verliezen geleden. Hun aantal dooden en gewonden wordt op 1500 geschat. Nochtans schijnt de strijd niet afgeloopen te zijn. /"Ander de vele berichten, die over de gebeurtenissen in Indië binnenkwamen, was er allereerst één over de aanleiding tot den strijd om Soerabaja: de vermoor ding van gen. Mallaby. Volgens 't Fransche persagentschap A.F.P. hadden de nationalisten in den nacht van 28 October een gewel digen aanval tegen de geallieerden ingezet, waaraan maar liefst 20.000 Japanners met tanks en pantser wagens zouden hebben deelgeno men. Bovendien zou het „geregelde Indonesische leger plus een groote menigte er aan deelgenomen heb ben.". Van de vele Britsche offi cieren, die zich in de straten be vonden, wist slechts een enkele aan den massamoord te ontkomen, ter wijl de menigte zich meester maak te van 20 militaire vrachtauto's, die Ned. vrouwen en kinderen vervoer den. Er waren geen overlevenden, on danks het heldhaftig verzet der Britsch-Indische chauffeurs, die op hun post stierven. Overeenkomstige gevallen kwamen door de geheele stad voor. Gevangen genomen Britsche soldaten en officieren werden gemarteld, verminkt en hun lichamen met geboeide armen in de rivier geworpen. Deze wanda den culmineerden in den moord op generaal Mallaby. ponder de feitelijke gegevens, die in het bericht voorkomen, aan stonds voor de volle 100 procent te aanvaarden, versterken andere be richten de overtuiging, dat een zeer belangrijk gedeelte van de ex tremistische, om niet te spreken van opstandige actie in Indië ge weten moet worden aan Japan- sche ondergrondsch geknoei. Die andere berichten spreken namelijk van 20.000 Jappen, die „ergens in Java" spoorloos verdwenen zijn. Zij melden de verdwijning van gene raal majoor Iwaboe, zij melden ook de afscheidsrede van generaal Nagano, die op 17 Aug. 1945 tot het Indonesische vrijwilligerscorps sprak: „Ik begryp. dat gü zelfs op eigen kracht uw uiterste best zult doen de onafhankeiykheid te ver werven." In die berichten wordt tenslotte gesproken van Japansche vechtmethoden en van wreedheden die die van de JaDansche kampbeu len zelfs overtroffen. Hoe het zij, op 28 October moet een hevige strijd gewoed hebben en vrijwel alle officieren van het hoofdkwartier der 49ste brigade zijn gedood of worden sindsdien vermist. Alles büeen was er dus wel een gegronde reden voor de thans in gang zijnde Britsche re actie. /"Aver deze reactie werd het volgen- de gemeld; Ook Zondagmiddag werden luchtaanvallen gedaan op de drie Indonesische hoofdkwartie ren. Een er van ontving twee vol treffers, en het andere één. van onze waarby men in aanmerking dient te nemen, dat klokkentransport geen voorrang kan hebben. Het Nederlandsche Ministerie van Onderwys. Kunsten en Weten schappen heeft zich, zooals wij le zen m een artikel van majoor E. S. Turner in „Soldier", onlangs in verbinding gesteld met kolonel prof. Jos de Beer, de Belgische „klokken- vader", om een onderzoek in te stellen naai- Nederlandsche klok- Ifan do 60000 kerk klokkon io drievier de deel voor goed verloren Het WAS een Duitscher, die in „Das Lied von der Glocke" de geboorte en het leven der kerkklokken op ontroerende wijze bezong. De kerkklok, geen dood stuk metaal, maar een vriend, die by geboorte, huwelijk en dood zyn vertrouwde stem doet hooren en die meeleeft met den voorspoed en den nood van het gansche volk. Sedert de dichter stierf, is er in Duitschland heel wat veranderd. De verpruissing van Germanje kwam mede tot uiting in de on barmhartigheid, waarmede klok ken werden gebroken uit de torens der overwonnen volkeren en in de botheid, waardoor niet werd aan gevoeld hoe mede door deze daad de haat der beroofden tot een hoog tepunt werd gedreven; men bleef zelfs sedertdien nog altyd hopen op massale „bekeering" tot het nazidom Deze ongevoeligheid sprak b.v. al heel sterk uit een caricatuur, opge nomen in Volk en Vaderland van 19 Februari 1943. Men ziet daar 'n kwezelachtige burgerjuffrouw, die een kerk verlaat en ide aan den voet van den toren geplaatste klok ken passeerende) verzucht: ,,'t Is toch vreeselijk, die prachtige kerk klokken om kanonnen van te gie ten. Een plaatje er onder toont een kerkruïne met er voor een boom. aan welke een geestelijke bungelt: „Ja, maar zóó zou het worden, als de bolsjewisten niet werden tegengehouden!" Ook in de kwestie van de kerkklokken moest het dwaze alternatief „Mussert of Moskou" de rechtvaardiging van den roof beteekenen. Wat gebeurde er met onze klok ken? Het meetendeel ervan werd ver scheept naar de „Norddeutsche Af. finerie" in Wilhelmsburg. De groot ste klokken werden hier opgesteld als aambeelden en met behulp van rydende kranen voerde men de klei nere klokken aan en let men ze bo ven op de grootere kapot vallen Zoo ontstond een ontzaglijk veld van klokkenscherven. De chemische industrie verschafte de mogelijkhe den om van de gesmolten scherven ken, die mogelykerwijze nog gaaf het koper en het tin en de andere in Duitschland ontdekt kunnen wor metalen te scheiden. Zelfs zilver den. Deze kolonel, een verdienste en goud werden aangetroffen, want lijk ondergrondsch werker die o.m. eeuwen geleden, toen aan het klok- de klokkenvordering in België op kengieten nog een indrukwekkend meesterlyke wüze saboteerde, rijdt ceremonieel was verbonden, wierp nu alle klokken-kerkhoven in men ringen, versierselen en munt- Duitschland af, door hem ontdekt stukken in het gesmolten metaal, door een radio-oproep tot in Duitsch alvorens het den vorm binnen- land te werk gestelden, welke op- stroomde. roep leidde tot een massa nuttige Er is nu een Controle-commissie aanwijzingen. Reeds vele klokken doende, om de gestolen en weer- heeft hij zij het dan slechts ad- gevonden klokken te sorteeren en ministratief kunnen „thuis" te bewaken. De terugzending aan brengen. De verlieslijst zal echter de oorspronkelijke eigenaren is geen groot zyn; van de ongeveer 60.000 eenvoudig werk. want eerst wor- klokken, geroofd uit alle bezette den de aanspraken der eigenaren landen, zullen er tusschen de 40.000 terdege gecontroleerd en vervol- en de 50.000 nooit meer terugkee- gens wordt de terugreis geregeld, ren Een schipper, belast met de verscheping van te Amsterdam gevorder de klokken, verdween met schip en klokken tijdens zijn vaart over de Zuiderzee. Na de bevrijding meldde de schipper zich en wees de plaats aan, waar hij schip en vracht had laten zinken. De klokken zijn thans weer te Amsterdam aangekomen. Fen massa *,apan~ sche wapenen wer- i den buitgemaakt Indonesische tanks gaven dertig maal de volle lading op de geall, troepen, maar werden doro artille rie-vuur tot zwijgen gebracht. Onder de buitgemaakte voorra den bevonden zich 80 Japansche 3- tons vrachtauto's en hoeveelheden machinegeweren, kleine wapens en munitie. Voorts werden in de stra ten groote hoeveelheden Japansche handvuurwapens, en mitrailleurs aangetroffen, terwijl in een park 68 mitrailleurwagens werden aange troffen. De terugtrekkende natio nalisten plunderden en vernielden winkels en huizen. De geallieerden schoten met zware artillerie op de nationalisti sche stellingen en machinegeweer nesten. Soldaten der 5e divisie heb ben het postkantoor bezet, ondanks hevig machinegeweervuur. De telefooncentrale bleek intact, de water- en electriciteitsvoorzie- nlng zijn echter gestagneerd. Ruim 3500 geïnterneerden, die in Soerabaja gevangen zaten, zijn door de geallieerden bevryd. Dat de geallieerden het overigens niet op goed vertrouwen op den af loop der gebeurtenissen willen la ten aankomen, valt af te leiden uit het feit, dat in Batavia een aantal Shermantanks is gearriveerd, die veel opspraak verwekken. Niemand mag van 22.00 uur tot 4.30 uur zich op straat bevinden en op bepaalde punten zullen barricades worden opgericht, waar alle auto's zullen worden onderzocht. Zij toonden zich voorts diligent t.o.v. de Japansche verdachte acti viteiten en arresteerden 3 Japan sche generaals, die binnenkort te Singapore terecht zullen staan we gens het overgeven van wapens en munitie aan de Indonesiërs Over de vorming van een nieuwe Indoensische „regeering" werd ten slotte gemed, dat Soetan Sharir, de formateur, wenscht te breken met iedereen, die op eenigerlei wijze met de Japanneezen in ver binding heeft gestaan. rpE NISPEN, nabij de grens, werd vorige week Vrijdagavond een legerauto door een trein gegrepen een meegesleurd. Vijftien Engelsche militairen werden gewond, éen gedood. Van de auto bleef slechts een hoop in elkaar gewrongen ijzer over. m ¥VE ALBANEESCHE regeering is door Engeland en de V.S. er kend. Alle Grieksche partijen op de communisten na, hebben hier tegen geprotesteerd. ^OOR-DBRABANT is het on- óerwerp van een radio-cau serie van Woensdagavond. De uitzending heeft om 8 uur plaats. 1LTR. W. C. BARON DE VOS VAN iu STEENWIJK is benoemd tot voorzitter van de Eerste Kamer der voorloopige Staten-Generaal. ET ET INDIë-VLIEGTUIG, dat Zaterdag van Schiphol vertrok was Maandagochtend te Sheiba. ïyTGR. J, P. HUIBERS, Bisschop van Haarlem, wordt Donder dag a.s. 70 jaar. JAK OHINEESCHE communisten hebben verklaard, dat er over eenstemming van Tsjang-Kai- Tsjek is bereikt om den politieken raad van advies toe te staan „alle bestaande geschilpunten te rege len" en dat de raad ongeveer 20 November byeengeroepen zou wor den. IIET R.K. WERKLIEDEN VER- n BOND zal op 19, 20 en 21 No vember op het gemeenschapsoord „Drakenburg" de eerse verbonds vergadering na de bevryding houden. Heden zon onder 16.52, maan onder 00.21 uur; Woensdag zon op 7.58 uur, maan op 15.11 uur. Zwakke, aan de kust matige wind tusschen Noord en Noord-Oost, meest zwaar be wolkt, met hier en daar eenige regen. Vrij koud.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1945 | | pagina 1