worden berecht
DUITSCHE OORLOGSMISDADEN
Stad en Land
De komende
VERKIEZINGEN
26 miljoen slachtoffers van
concentratiekampen
BEZWAREN v
I togen oen I
(katholiek-politieke
organisatie I
II
UT ET EERSTE artikel besloot de
heer ten Holder met de opmer
king, dat het voeren van „princi-
pieele politiek" neerkwam op het
voeren van geen politiek, op het
langzaam maar zeker doen onder
gaan van de maatschappij. Hij gaat
dan verder:
IJ ET ZIJN ER maar zeer weini-
gen, die voor dat euvel thans
nog blind zijn. Maar omdat velen
de oplossing niet willen vinden waar
2ij ligt, nl. in de doorbreking van
de oude niet-wezenlyke tegenstel -
lingen, moeten zij die zoeken op an
dere wijze. Het parool is geworden:
Handhaving der oude partijen bij
verregaande samenwerking dier
partijen. Even afgedacht van het
feit, dat hiermede slechts aan een
gedeelte der bezwaren zou worden
tegemoet gekomen, een schoone
leuzeMaar is zij, op den duur, ver
wezenlijkbaar?
Naar onze mecning neen, even
min als vóór den oorlog, en wel,
omdat die partijen uit den aard
van haar bestaan in de verdere toe
komst weer zullen moeten gaan
wedijveren en, om hun bestaans
noodzaak te bewijzen, met eigen op
lossingen zullen moeten komen van
de voornaamste politieke vraag
stukken, oplossingen, waarvoor dan
noodzakelijkerwijze weer geen
meerderheid zal kunnen worden
verkregen.
Ook deze moeilijkheid wordt
blijkbaar wel ingezien maar om
toch maar niet de noodzakelijke
i niet-begeerde) consequentie te
moeten trekken, zegt men nu
Goed, maar laten we in elk geval
bij deze eerste verkiezingen de oude
banden nog handhaven dan kun
nen we later verder zien; de toe
stand is nu nog zoo onoverzichte
lijkIs het wonder, dat vele
katholieke jongeren met grooten
vreze vrezen, dat, als eenmaal het
oude gareel van vóór den oorlog
weer in eere hersteld zal zijn, de
uitweg, dien zij noodzakelijk ach
ten, dan minder dan ooit meer zal
kunnen worden ingeslagen?
IJet zijn niet alleen politieke maar
ook zeer belangrijke godsdien
stige overwegingen, welke tegen het
katholieke isolement pleiten. In de
eerste plaats brengt een „katholieke
politiek" het gevaar met zich, dat
andersdenkenden de uitingen daar
van (en de uitingen van politiek zijn
gewoonlijk nu eenmaal weinig ver
heffend!) in nauw verband bren
gen met den katholieken godsdienst
zelf (waaraan zij immers ontspro
ten willen zijn), iets, waardoor bij
hen een valsch beeld van het ka
tholieke leven wordt gevormd. In
feite kan een andersdenkende hier
te lande het begrip katholiek nau
welijks las maken van de Katho
lieke Staatspartij, wat ongetwij
feld een zeer ongunstigen invloed
heeft op de vorming van zijn idéé
over de Kerk.
Anderzijds ontneemt de katholiek
zich door zijn isolement een be
langrijken vorm van propaganda.
Het is immers zoo. dat vele heil
zame denkbeelden bv. op maat
schappelijk gebied, welke onder de
katholieken leven en door hen wor
den gepropageerd, hoewel zij op
zich zelf voor andersdenkenden zeer
aanvaardbaar zouden zijn, automa
tisch voor hen worden uitgesloten,
omdat zij ten om-echte als uit
sluitend katholiek worden voorge
dragen en door een katholieke par
ty, voor alleen katholieken dus,
worden gestimuleerd. Niet alleen als
burger doch ook als katholiek zal
men zich dus terdege rekenschap
moeten geven van alle facetten.
welkt het vraagstuk heeft, vooral
ter incn zyn keuze voor of tegen
het isolement bepaalt. 1)
IJ et zou te ver voeren hier uiteen
te zetten, waarom naar de op
vatting van de katholieke aanhan
gers der Volksbewegingsgedachte de
eigen partijformatie in den tyd van
bchaepman wel noodzakelyk was
en in hoeverre de omstandigheden
in dit opzicht, gewyzigd zyn. Vol
staan worde kortheidshalve met de
stelling, dat isolement en wantrou
wen het anti-papisme, dat men
vtelal nog aanwezig acht, in elk ge
val niet verminderen doch veeleer
versterken.
Ook verbiedt- plaatsgebrek hier
nader in te gaan op de verhouding
van de N.V.B. tot de verschillende
godsdienstige en politieke stroomin
gen, op de vraag, met wie zn meent
wel en met wie niet te kunnen
samenwerken, en op 't programma,
dat zy zich te verwezeniyken heeft
gesteld. Over deze onderwerpen be
staat er trouwens reeds voldoende
litteratuur, 2) welke door eiken be
langstellende kan worden geraad
pleegd. Onze bedoeling was slechts
voor ae mede-katholieken enkele
van de meest fundamenteele be
ginselen en aspecten van het partij -
vormingsvraagstuk vanuit het
standpunt der N.V.B te belichten.
Aan de redactie van „De Stem"
hartelijken dank voor de gelegen
heid, welke zy daartoe bood.
J. J M. TEN HOLDER
1) Aanbevolen zij de lezing van het
belangwekkende en heldere betoog,
dat de bekende katholieke crimino
loog, prof. dr. W. Pompe, in Het (zui
delijke) Parool van 21 Juli jl. over
deze materie heeft gehouden.
2) De aandacht moge hier o.a. wor
den gevestigd op de geschriften van
Geei t Ruijgers.
CHOC. OF SUIKERWERK
TIJDVAK VAN 11 t,m. 24 NOV.
BONKAARTENKA, KB, KC 512
135 t.m. 141 800 gr. brood
142 143 200 gr. bloem
144 1 rants, gebak
145 70 gr. beschuit
146 400 gr. suiker
147 125 gr. boter
148 250 gr. marg.
149 125 gr. marg.
150 200 gr. kaas
151 100 gr. choc, of
suikerw. of 2 tabl
Eng. choc.
152 150 gr. vleesch
153 154 2 kg aardapp.
B 11 B 12 400 gr. brood
B 13 1 kg. aardapp.
A 14 B 14 l'A 1. melk
C 14 314 1. melk
BONKAARTEN: KD, KE 512
235 236
800 gr. brood
237 238
200 gr. bloem
239
250 gr. rijst, rijs te
bloem of kinder
meel of 225 gram
kinderbiscuits
240
1 rants, gebak
241
70 gr. beschuit
242
500 gr. suiker
243 y
250 gr. boter
244
125 gr. marg.
245
200 gr. kaas
246
100 gr. choc, of
suikerwerken of 2
tabl. Eng. choc.
247
6 liter melk
248
150 gr. vleesch
249
1 kg aardapp.
D 11 D 12
400 gr. brood
E 11
250 gr. ryst. ryste
bloem of kinder
meel of 225 gram
kinderbiscuits
BRIEFWISSELINGEN OVER
ITALIE'S TOEKOMST
4Jp den vooravond van de confe-
rentie der ministers van buiten -
landsche zaken, welke onlangs is
gehouden, heeft president Truman
der V.S. een brief gezonden aan
Italië's eersten minister, Parri. De
inhoud van dezen brief is thans
te Washington gepubliceerd. Tru
man sprak de hoop uit, dat Italië
politiek en economisch weer de
plaats zou innemen, die het ver
dient. De brief was het antwoord
op een boodschap van Parri. waar
in deze zyn angst, voor de toe
komst van Italië uitdrukte.
Ook Byrnes en de Gasperi. resp.
minister van buitenlandsche zaken
der V.S. en van Italië, hebben met
elkaar in briefwisseling gestaan.
By monde van de Gasperi heeft
Italië onder meer aanspraak ge
maakt op koloniën. In zijn ant
woord bleef Byrnes zeer algemeen.
De verdachten zullen individueel en als leden
van groepen en organisaties terecht staan,
vei dacht van misdaden tegen den vrede,
het oorlogsrecht en de menschelijkheid
IJ ET A.S. PROCES te Neuren-
berg, dat zooals reeds ge
meld, op 20 dezer begint
werpt zijnschaduwen voor
uit. Reeds werden de para
grafen uit de 43 pagina's tellen
de dagvaarding van het internatio
naai gerechtshof, die betrekking
zou hebben op ons land gepubli
ceerd. Thans is van het geheele
document een bloemlezing versche
nen, welker inhoud aan feiten zoo
gruwelijk is dat het öen mensch,
die er kennis van neemt doet
verstommen.
In de tenlastelegging wordt den
beschuldigden byv. verweten, dat
door hun toedoen naar schatting
60 millioen menschen den dood zijr.
ingejaagd, waarvan alleen al 26
millioen in concentratiekampen.
lïijkt-ns de dagvaarding zullen
de verdachten individueel terecht
staan, en als leden van groepen en
organisaties, waarvan het misda
dig karakter zal worden onder
zocht.
Deze organisaties zyn: de ryks-
regeering (rijkskabinet), het corps
der politieke leiders der N.S.D.A.P.
de S.S., de S.D., de Gestapo, de
S.A. en de generale staf en het op
perbevel der Duitsche Wehrmacht,
En dan volgt de opsomming van
de schier eindelooze reeks misda
den: tegen den vrede, tegen het
oorlogsrecht en tegen de mensche
lijkheid.
Tegen den vrede: de beklaagden
beraamden plannen en troffen
toebereidselen voor agressie-oorlo
gen en ontketenden ze, oorlogen,
die een schending waren van in
ternationale verdragen, afspraken
en verzekeringen.
Tegen het oorlogsrecht: de be
klaagden namen het besluit niets
ontziende oorlogen te voeren tegen
landen en volken, met vertrapping
van oorlogsreglementen en- ge
woonten waarbij zy systematisch
middelen toepasten als moord, mis
handeling, wegvoering voor het
verrichten van dwangarbeid en
voor andere doeleinden van de
burgerbevolking uit de bezette ge
bieden voor het verrichten van
dwangarbeid, moord en mishan
deling van krygsgevangenen en
van personen, die zich in volle zee
bevonden arrestatie en vermoor
ding van gyzelaars, het plunderen
van publieke en particuliere eigen
dommen. de moedwillige vernieling
van steden en dorpen en verwoes
ting, welke niet gerechtvaardigd
was door militaire noodzaak.
Tegen de menschely kheidde
beklaagden zijn medeplichtig
aan moord, uitroeiing, knechting,
wegvoering en aan andere onmen-
schelijke daden tegen burgerlyke
bevolkingen voor en tydens den
oorlog, zoowel in Duitschland als
in de bezette gebieden, alsmede aan
vervolgingen wegens politiek, ras
of godsdienst.
De tenlastelegging geeft dan een
overzicht van de feiten, waarvoor
de beklaagden, die daarin een
aandeel hadden als leiders, organi
satoren, initiatiefnemers en mede
plichtigen verantwoordelijk gesteld
worden.
Een flink deel van het. materiaal
blykt geput te zyn uit hetgeen de
bevolking der Sovjet-Unie te lijden
heeft gehad. Hier werden 1710
steden, meer dan 70000 dorpen en
gehuchten en meer dan 6 millioen
gebouwen verwoest of ernstig be
schadigd en ongeveer 25 millioen
personen dakloos gemaakt. Het
materieele verlies dat de Sovjet-
Unie heeft geleden wordt op 679
milliard dollar geschat. Met een
kort zinnetje vermeldt de dagvaar
ding het vermoorden van 11000
krijgsgevangen Poolsche officieren
in Sept. 1941 in het bosch van
Ka'tyn bij Smolensk.
De tenlastelegging vermeldt
de Baltische staten, het lijden der
voorts verliezen aan ntenschen in
Joden in Polen, Tsjecho-Slowakije
en Joego-Slavië, de behandeling
van burgers en geïnterneerden. Dit
is een stuk lectuur, waarvan men
zooals wij reeds zeiden. slechts
stil wordt
TAE ZWITSERSCHE regeering
heeft een „Commissie voor
atoombomonderzoek" benoemd ten
einde het vraagstuk der atoom
energie van burgerlyk en militair
standpunt te bezien.
T\E ENGELSCHMAN Joyce, die
gedurende' den oorlog voor de
Duitsche radio sprak en te Londen
ter dood is veroordeeld, zal thans
een laatste poging doen om het
vonnis herzien te krygen. Hij wil
zich tot het Hoogerhuis wenden.
sport Voor zondag.
Voetbal. In aansluiting op het
voetbalprogramma dat wij gisteren
publiceerden, (aten wij hier nog bet
programma voor de 2e klasse C vol
gen:
District IV 2e klasse C: Axel-Goes
D. Zeeuwen-Middelburg. Breskens-
Terneüzen.
INLEGVELLEN
A 13 B 13 200 gr. kaas
TABAKSKAARTEN Q 413;
05 2 rants, tabaks-
art. (naar keuze)
(geen imp.sigaret-
ten)
06 10 sigaren of 20
cigarillos of 40 gr.
tabak.
TOESLAQKAARTEN M 512:
M47 M48 „brood" 400 gr. brood
M47 M48 „boter" 125 gr marg.
M47 „vleesch" 100 gr. vleesch
M47 „aardappelen" 1)6 kg aardapp.
Toelichting
De bonnen voor vleesch, melk en
aardappelen zijn geldig tot en met 17
November a.s.
Wederom ontvangen personen van
4 jaar en ouder 1 kg aardappelen per
week meer.
Op de bonnen 150, 245, A 13 en B 13
zal in hoofdzaak Argentijnsche kaas
worden afgeleverd. Hollandsche kaas
zal voor zoover verkrijgbaar voor de
helft in volvette of 40plus kaas en
voor de helft in magere of 20plus
kaas worden geleverd. Het voor het
Zuiden geldende extra rantsoen van
200 gram, op de bonnen A 13, B 13
van de inlegvellen met opdruk Lim
burg, Noord-Brab., Zeeland of Gel
derland of voorzien van de kring-
nummers" 353, 368 en 370, is bestemd
ter compensatie van de in het Noor
den verstrekte grootere hoeveelheid
melk voor een tijdvak van 4 weken.
Op de geldige broodbonnen kan
men desgewenscht Engelsche bis
cuits betrekken voor zoover de detail
list of bakker deze nog in voonaad
heeft. Evenwel geeft een bon van
400 gram brood voortaan recht op 400
gram Engelsche biscuits.
Op de in bovenstaande bonaanwij
zing voorkomende bonnen kan reeds
op Vrijdag 9 November vanaf des
middags 12 uur worden verkocht met
uirzondering van de bonnen voor
vleesch, melk en aardappelen, waar
op eerst met ingang van 12 Novem
ber mag worden afgeleverd.
Bij deelneming aan maaltijden der
Centrale Keukens moeren aldaar de
bonnen 152 of 248 voor vleesch en
bon 153 voor aardappelen worden in
geleverd.
Voor de week van 18 tot en met 24
November a.s. zullen nog bonnen
wot den aangewezen voor de artikelen
vleesch, melk, aardappelen, ontbijt
koek grutterswaren, zout, jam, peul
vruchten, zuidvruchten en vermicelli.
Blijkens een bij de .bonnenlijst ge
voegde opgave van maximumprijzen
mag het brood maximaal 20 cent per
800 gram kosten (op het platteland
18-20 cent) en de lucifers 2-3 cent
per doosje.
Scheerzeep in December.
In den loop van de maand Decem
ber zal wederom scheerzeep beschik
baar worden gesteld.
Deze zeep wordt verkrijgbaar ge
steld op bon 11 der Tabakskaart. Men
moet dezen bon bij zijn leverancier
inleveren in de week van 11 t.m. 17
November a.s. tegen ontvangstbewijs
De aflevering der scheerzeep zal te
gen afgifte van dit ontvangstbewijs
plaats hebben na 8 Dec. a.s.
Per bon zal men 50 gram scheer
zeep of 100 gram scheercreme of 400
gram snelscheercreme kunnen koo-
pen.
ONTSLAG BURGEMEESTERS
Aan C. v. Duyse is ingaande 19
Sept. j.l. ontslag verleend als
burgemeester van Clinge, aan E.
Kalle ingaande 5 September j.l.
als burgemeester van Westdorpe,
aan H. Dieleman ingaande 4 Sep
tember als burgemeester van Zaam
slag, aan J. R. v. d. Bent ingaande
5 September als bugemeester van
Zuidzande. De ontslagen zijn ver
leend op grond van de gevolgde
zuiveringsprocedure.
N.S.B.-BURGEMEESTER
TUIJTEN.
Zooals wij berichtten, werd de
N.S.B.-er Tuijten, ex-burgemeester
van Westkapelle en Kloetinge,
toen zijn zaak voor zou komen
door een beroerte getroffen (held
haftigheid is nooit zijn sterkste
zijde geweest). Uitstel beteekent
geen afstel: nu zal hij op 21 No
vember op het beklaagdenbankje
komen.
EXTRA VET.
Op verlangen van den minister
president za'l aan alle inwoners van
de gemeente Oost- en West-Sou
burg op Walcheren gerekend van
30 September j.l. af, tot nader te
bepalen datum, een dubbel rant
soen boter of vet worden toegewe
zen.
BRED. DIOC. MIDDENSTAND.
Dinsdag a.s. zal in Modern" te
Breda de centrale vergadering
van den Diocesanen Middenstand
worden gehouden. Het hoofdbe
stuur treedt «in zijn geheel af. El*
komt slechts één voorstel aan de
orde. en wel van de a*fd. Ooster
hout, om n.l. de katholieke vak
organisatie in het leven te roepen.
HET DAMKAMPIOENSCHAP
VAN ZEELAND.
Het Bestuur van den Zeeuw-
schen Dam bond heeft besloten, de
wedstrijden om het Zeeuwsche dam
kampioenschap over enkele weken
te doen beginnen. Aan dit tour-
nooi kan één speler van elke aan
gesloten vereenlging deelnemen.
Hoewel door deze bepaling enkele
sterke Zeeuwsche spelers van deel
name zijn uitgesloten. waardoor
dit tournooi wellicht iets van zijn
aantrekkelijkheid verliest, is de
meerderheid van het bestuur van
meening, dait dit in deze overgangs
periode de beste oplossing is en
het meest animeerend voor de ver
eenigingen.
Goes.
Klooster jubilea. Bij de Eerw. Zus
ters van de St. Jacobusschool waren
Woensdag twee zilveren jubilaressen,
nl. Soeur Edith en Soeur P-etronella,
die beiden verbonden zijn aan onze
Bewaarschool. Het heeft de jubilares
sen niet aan blijken van belangstel
ling ontbroken: refter en kapel kon
den rijk met bloemen worden ver
sierd. In den namiddag is de hoog-
eerw. Deken met het kerk- en school
bestuur de zusters gaan complimen
teeren en heeft ze daarbij hartelijk
toegesproken. Z.Eerw. mat breed de
verdiensten uit, vooral van Soeur
Edith, die reeds 23 jaar haar beste
krachten schonk aan de vorming der
Goesche jeugd en wenschte beiden
Gods rijken zegen toe. De feestelijke
dag was ingezet met een gezongen H.
Mis die door de meeste schoolkinde
ren werd bijgewoond.
Paardenmarkt. Op de taxatie
paardenmarkt was Woensdag zooveel
.materiaal" opgeroepen, dat het niet
verwerkt kon worden met het gevolg
dat de beesten op de Groote Markt
..overnachten" moesten, wat gezien
het gure weer, geen pretje zal zijn
geweest.
Als het schip gezonken is
Gister begon men er mee de Goesche
haven te laten leegloopen om de wrak
stukken er uit te verwijderen. Tevens
krijgt men nu gelegenheid om het
lek te dichten van de Paulina welke
vorige week ten deele gezonken 16.
Hulst
Biggenmarkt. Aangebracht 17 big
gen, verkocht 6 stuks.
Middelburg
Herdenking van Middelburg's be
vrijding. In aansluiting op ons ver
slag van Woensdag 7 Nov. kunnen wij
nog het volgende mededeelen:
Om 4.20 kondigden hoornblazers van
af de Oostkerk het tijdstip der ber
vrijding aan. Op den Dam had zich
intusschen een groote menigte ver
zameld, waarbij zich de diverse jeugd
vereenigingen (waaronder de R. K.
Verkenners met hun nieuwe vaandel
opvielen) voegden. De voorzitter van
,,Uit het volk, voor het volk" de heer
W de Graaf, hield de herdenkings
rede, waarna mej. Hesseling een be
vrijdingsgedicht voordroeg. Het Mid-
delburgsch Muziekkorps speelde ver
volgens enkele koralen en volkslie
deren, waarna de wnd. burgemeester,
mr. A. J. v. d. Weel, bloemen voor
het monument van Koningin Emma
legde. Met de volksliederen werd de
plechtigheid besloten.
's Avonds werd in de Oostkerk een
concert gehouden, waaraan mej. Ca-
ro (sopraan), mevr. Bonthuis (viool)
en de heer Ferwerda (orgel) hun me
dewerking verleenden. Het bevrij
dingsprogramma werd op sublieme
wijze vertolkt.
Herfstsymphonie. Dit was de wel
luidende titel van de muzikale show.
die het Babyton-gezelschap voor het
voetlicht bracht. Het resultaat mag
voor amateurs uitstekend heeten. De
verzorging van décors en costumes
verdient allen lof. Muzikaal was de
show ook zeer te apprecieeren, hoe
wel de klank soms iets te hard aan
deed. De vocale prestaties deden er
niet voor onder; alleen mag een be
scheiden mimiek niet vergeten wor
den. Namen noemen heeft geen zin,
maar een uitzondering mogen we ma
ken voor Rietje de Vos met haar zang
en declamatie. De geheele show is
met zorg samengesteld en geeft blijk
van een goeden kunstzin, waarvan
het slotnummer Argentijnsche Fina
le" wel het beste getuigt.
Uitvoering PTT-Vereeniging. Tus-
schen het drukke dans- en showge-
woel van den laatsten tijd, deed het
goed weer eens te kunnen genieten
van een Jeuk, pretentieloos blijspel
als ,,De Ridder van den Kousenband"
door Henk Bakker. De debutanten
van de PTT-Ver. kregen hierin ruim
schoots gelegenheid hun tooneelcapa-
citeiten te toonen.
Truus Akkermans als Mevr. Hoff-
stede benutte deze kans uitstekend en
in één adem noemen wij Bé Heyt als
dienstmeisje. Bert Trommelen bleef
air Theo Hoffstede ietwat te opper
vlakkig, evenals zijn schoonouders
(gespeeld door Coba Peerr^an en Wil
lem Biesing), doch voldeed*wel. Lood
gieter Jansen werd heel goed uitge-
teekend door Jan Raamsdonk en de
rol van Timm Boots door Rinus van
Iwaarden. De overige spelers kunnen
ui. dit stuk de ervaring putten, die
hen een volgenden keer tot betre
piestaties in staat stelt. Zooals ge
woonlijk, verzorgde de Babyton-Band
de rest van den avond met *n dansje.
Lamswaarde
Muziek. Door ons R.K. Muziek-
en Tooneelgezelschap „Vrijheid Een
dracht" is in studie genomen: het
groote blijspel in 4 bedrijven ..Hel
kostbare leven", vrij bewerkt naar
von Moser's ,.De Lijfrente"' door Ge
rard Nielen.
Nieuw-Namen.
50-jarig huwelijksfeest. Op 20 de
zer hoopt het echtpaar Th. Praet—
Kindt zijn gouden huwelijksfeest te
vieren. Het ligt in de bedoeling der
Hombachstraat. dit feest niet onop-
