Strubbelingen
ersbedrijf
katholieken
ONGEN
iders
naar Indië
in Soerabaja
Ontoelaatbars
pldsmijteri
URS GOES
KAAGD
Registratie van
Zuinig met olie
NEDERLANDSCHE MISSIE
NAAR BERLIJN
DE ONTEIGENING
GAS EN ELECTRICITEIT
er rants., 384C 385c
argarine per rants
gram kaas per
doosje lucifers p
oupures zijn geldig
van 4 i.m. 18 Nov
van 4 Nov. t.m. i
"den uitgereikt de
388C, 389C voor 2
nts., 390C 391C voor
per rants.. Deze
t.m. li Nov. Voor
tgereikt: 374C voor
bloem per 10 rants.,
ïheid inl. bloem p.
'oor reductie, 377C
ut per rants. Deze
e van 28 Oct. t.m.
n zijn reeds uitge-
00 gram koffie per
100 gram cacao p.
detaillisten van 28
en voor grossiers
1 Nov. 638-oo
'PELEN VOOR
SCH GEBRUIK
3en Ned. Alg. Keu-
ie en op partij goed
lappelen mag (blij-
van het bedrijf-
d en pootgoed voor
ouw) de sorteering
nenlandsch gebruik
en verhandeld,
van het ras eerste
lden dezelfde prij-
orteering 28-35 mm'
en en klassen zijn
dien is het toege-
•se verlading voor
stemming de sor-
35-45 als 28-45 mm
Voor deze laatste
speciale prijs vast-
?t dus worden be
id van het percen-
mm, dat hierin
oor deze sorteerin-
>r ijzen. 642-oo
sing ziet hij daar
rs: een man, ge-
n geweer, rustig
ileine rotsvlakte,
m vandaan een
estigd is aan een
ictie met kamra
den zeer zw7are as
tt in een gat. ge-
odem.
RM
'EN
IJS,
g der toekomst
630-0
Kiiende. bii Obticien
OOSTBURO 618-Q
ing Walcheren
■vnnnELBLKQ
leel van Zeeuwse'1
>ouwen van nood -
)RW A ARDEN.
Gentschestraat 48
621-0
I EDITIE VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Bur. Westsingel 75. Goes; Dubbele poort Huls,
EdZreuS?UopndeWper^enPvlan Dagblad van Noord-
Brabant en zeeland. Uttg. ..Stichting De Stem
U .-leur: J. A. H. M. van SehUndel: Hooid-
TPdaeteur- J. J H A Biuna; Alg. Zeeuwsen
rerT W Gvoffen, Middelburg; Rayonred.
Zeeuwsche banden s N. J. Kartiof. Goes.
Ook als planter kan men er
het apostolaat beoefenen-
(tan onzen Haagschen meoewetker)
U DE INDISCHE KWESTIE in
het middelpunt van de belang
stelling staat en wij dikwijls over
de opleiding in Indisch recht hoo-
ren spreken tot vorming van be
stuursambtenaren. een opleiding
die aan onze universiteit te Lei
den plaats vindt, schijnt een an
dere school welhaast vergeten te
worden en wel de school, die voors
hands nog den naam voert van de
Middelbare Koloniale Landbouw
school te Deventer. Daar vindt de
opleiding plaats voor „planters"
voor alle tropische gewesten, maar
voornamelijk voor ons Indië. Door
een zeer zwaar studieprogram, dat
2 iaar duurt voor degenen die H.
B.S. B. hebben en 3 jaar voor de
bezitters van einddiploma voor
H.B.S. A. of den 3-jarigen cursus
B. worden de jongens technisch
voor het plantersberoep geschoold.
Naast plant- en scheikundige vak
ken geeft het lesrooster ook ver
schil! de talen en de studie van
agrarische regelingen te zien. Aan
de bestudeering van de Adath
wordt groote aandacht besteed. De
jongelui verzetten 'n weekprogram
van 44 uren.
Gedurende de laatste 18 jaren is
er onder de bezoekers van de ko-
lionale school c er zijn plannen voor
naamsverandering in tropische
school of Indische school) een be
weging ontstaan, die er op gericht
is ook een moreele training aan de
jeugdige aanstaande planters te
bezorgen. Sinds 1918 bestaat na
melijk een Katholieke Koloniale
Kring, die onder de studenten 'n
katholieken apostolaatsgeest tracht
wakker te maken en die zich ten
doel stelt voortdurend in contact te
blijven met de uitgezonden plan
ters, die aan deze school hun oplei
ding ontvingen. Wij moeten de be
langrijkheid van dit werk niet on
derschatten en de gelegenheid om
naast onze missionarissen ook
goede leekenapostelen naar onze
overzeesche gebiedsdeelen te zen
den is een gedachte, waarvan de
verwerkelijking voor vele missiona
rissen een welkome hulp zal kun
nen beteekenen. Er zijn reeds een
aantal missionarissen, die de cur
sussen komen volgen, en de jonge
planters komen op deze wijze leeds
in aanraking met degenen, waar
mee ze later .een innig contact zul
len kunnen onderhouden. Wij moe
ten namelijk niet vergeten, dat
planter-zijn wil zeggen: een zware
dagtaak, weinig vrij en een ont-
icltend eenzaam leven. Een chris
telijk voorbeeld (du.r aan heeft het
onder katholieken ir Indië helaas
ook ontbroken) geeft den Inlanders
vertrouwen in ten katholieken
godsdienst, want een goed mensch
neeft. een goeden God volgens de
Pi,vattineen van den Ind'Schen
mensch. De zwar<= eenzaamheid
werkt demoraliseererri en veria ivt
de drangen van den mensch Hii
kan daarom een goeden grondslag
niet ontberen.
En juist op deze tropische taak
tracht, de Katholieke Kring de
studenten eenigermate voor te be
reiden
Het zou onder ome jonge katho
lieken meer aandacht verdienen bij
hst kiezen van een iopbaar, ook
eens ;:an deze richting 'e denken
Zij. die voor Indië iets voelen en
daarnaast eenig apostolisch vuur
in zich voelen branden, zouden wij
graag eens in overweging geven,
aan deze school informaties in te
winnen.
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 303 DINSDAG 30 OCTOBER 1943.
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; a e.
Langenhorst; Mr Dr A. J .J. M. Mes; Mr H.
B. L. de Rechter; Mr Dr C. J. M. A. v Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 3 38 per kwart., p. post f 4.10. p. week
(bij ni°t-postbestelllng) f 0.26. Losse nos. 6 cent.
Het Britsche hoofdkwartier werd belegerd.
Na Soekarmo's radio-oproep keerde de rust
terug. Besprekingen met dr. v. Mook vertraagd.
uut.owue.u.t.ekin uer.ven weef. De ontbijtkoek is reeds
gedistribueerd en de andere artikelen zullen wel spoedig volgen. De
ehocolademachine is hier in voile werking.
Betalingen over „De Stem"
Meerdere onzer adverteerders en
abonnés storten aan ons toekomen
de bedragen op postrekening
No. 42460. Daar „De Stem" nog
niet over een postrekening be
schikt, veroorzaken dergelijke
stortingen of overschrijvingen
voor ons allerlei administratieve
moeilijkheden.
wij verzoeken daarom onze ad
verteerders en abonnés dringend
voor ons bestemde bedragen niet
te storten of over te schrijven op
postrekening No. 42460, doch uit
sluitend te voldoen door betaling
op een onzer kantoren, per post
wissel, dan wel op postrekening
No. 185077 van de Ned. Handel-
Maatschappij N.V., ten gunste van
ons blad.
Zoodra ons een postrekening is
toegewezen, zullen wij daarvan in
ons blad mededeeling doen.
Directie Dagblad „De Stem"
personen-motorrijtuigen
TjTET regeeringsdirect-oraat voor
motorvoertuigen meldt: Alle
eigenaren c.q. houders van rij vaar
dige personenauto's en motorrijwie
len, voorzien van een rijvergunning
dienen hun motorrijtuig (auto of
motor) vóór Zaterdag, 3 November
1945 te doen registreeren bij een
der registratieposten. Alle eigena
ren c.q. houders van niet-rijvaar
dige personenauto's en motoren, al
dan niet voorzien van een vergun
ning, dienen vóór genoemden da
tum schriftelijk of mondeling op
gave te doen van de plaats, waar
hun motorvoertuig zich bevindt, bij
een der registratieposten. dan wel
bij de rijksverkeersinspectie.
Deze motorvoertuigen zullen ter
plaatse waar het voertuig aanwe
zig is, door de zorg van het R.D.M.
worden geregistreerd.
Blykbaar is dus de gelegenheid
tot registratie van personen-motor
rijtuigen verlengd met twee dagen.
IN T KORT1
AARDOLIEPRODUCTEN uit
Amerika zullen tengevolge van
de stakingen in de petroleum
industrie aldaar in November be
langrijk minder aangevoerd wor
den dan in de afgeloopen maanden.
Dientengevolge zullen de toewijzin
gen voor benzine, gasolie, stook
olie en binnenkort ook voor petro
leum aanzienlijk verlaagd moeten
worden. Men hoopt, dat de aanvoer
einde November of begin Decem
ber wéér normaal zal zijn.
XJadiodistributieluisteraars zul
len niets meer behoeven te
betalen dan zij tot dusver de
den. In het door hen betaalde
bedrag is de luisterbijdrage be
grepen.
MGR. VON PREYSING. bisschop
van Berlijn, heeft alle katho
lieken tier stad opgeroepen om een
petitie te teekenen. trekkende tot
de inrichting van bijzondere scho
len, resp. het veder-instellen van
godsdienstonderwijs in de gewone
scholen, zulks naar aanleiding van
!"'t feit, dat de autoriteiten van
Berljjn bezig zijn de resten van de
godsdienstige vorming in de scholen
te vernietigen.
TYE KONINGIN vertrekt deze
week voor eenige dagen naar
Engeland om afscheid te nemen
van de Engelsche Kon. familie.
Hare Majesteit zal dan tevens
eenige persoonlijke zaken afwikke
len.
TN VENLO is de St. Martinus-
toren ingestort. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor.
NTOORSCH NEDERLANDSCHE
handels- en betalingsbesprekin
gen hebben te Oslo plaats gevon
den. Zij hebben geleid tot de on-
derteekening van een protocol om
trent een grootere onderlinge goe-
derenruil.
JjOOR TSJECHO SLOWAKIJE is
de buitenlandsche handel on
der controle gesteld en zijn de eigen
vJ.d niet toegelaten poli
tieke partijen geconfisceerci. De
bekende Bata-fabrieken zijn thans
ook genationaliseerd.
J)E KOLENPRODUCTIE in de
Limburgsche mijnen bedroeg
vorige week Donderdag 25.266 ton
de gemiddelde dagproductie van 1
tot, en met 25 October was 22 763
ton.
Prof. Schermerhom belichtte
actueele vraagstukken
rp.A.V. lie schadeloosstelling ver
klaarde minister Sehermerhorn
op een persconferentie te Gronin
gen, dat ons land een officieele
uitnoodiging heeft ontvangen, een
missie te zenden naar de Allied
Control Counsil te Berlijn. Admi
raal Doorman zal er de leiding van
krijgen en een soort Ned. gezant
schap te Berlijn, zijn.
Men moet zich van de schade
loosstelling niet al te veel voorstel
len. Het is, aldus de minister, de
vraag of het wel gewenscht is een
groot vacuum te scheppen. Hier
spelen ook politieke factoren een
rol.
T.a.v. den wederopbouw van onze
industrie en landbouw, zei Prof.
Sehermerhorn, dat deze niet aan
het inzetten van individueele on
dernemers of groepen van onder
nemers worden overgelaten. Een
plan van opbouw is noodzakelijk,
Vandaar de oprichting van een
planbureau, dat voorloopig meer ge
richt zal zijn op het vermijden van
armoede dan op het bevorderen van
welvaart. Het is niet de bedoeling
het geheele bedrijfsleven in een N.
V te vereenigen, maar wel om bij
de distributie van kapitaal en
grondstoffen naar bepaalde richt
lijnen te handelen. Het nationale
welvaartsplan zal o.a. de vraag
moeten beantwoorden, welke soor
ten van industrie Nederland kan
overnemen. De minister verwacht
te veel van economische samenwer
king met Rusland en, wat den tuin
bouw betreft, van uitvoer van zaai
en pootgoed naar Oost-Europa.
TAE EERSTE KAMER zal Vrijdag
middag bijeen komen.
V-
DEGRIJPELIJKERWIJZE hebben
we met buitengewone belang
stelling kennis genomen van het
slot der rede van den Minister-
President van Vrijdagavond. Om
eens letterlijk te citeeren: „In den
tijd, die achter ons ligt en ook nog
vandaag, wordt er aan vele kanten
met geld gesmeten. Indien er
straks weer een staatsbegrooting
zal worden gepubliceerd, dan ben
ik zeker, dat talloozen menschen
de schrik om het hart zal slaan
Dit geldt niet alleen den belasting
betalers, maar ook hen, die deel
uitmaken van het enorme staats
apparaat. Immers, ook zij zullen
dan voor hun oogen zichtbaar krij
gen, dat er een zoodanig gedeelte
van ons nationale inkomen voor
uitgaven van den staat wordt ge
bruikt, dat dit volstrekt ontoelaat
baar is. En Prof. Sehermer
horn kondigde aan, „den strijd te
gen alle onverantwoordelijke en
voor ons volk onproductieve geld
smijterij", terwijl hij ook als stel
ling opzette: „De staatsorganen
hebben zich af te vragen, of de
kosten, die uit hun werkzaamhe
den voortvloeien, wel in de juiste
verhouding staan tot de diensten,
welke zü bewijzen"Precies
hetzelfde betoogden wij de vorige
week. Het doet goed aan te erva
ren, dat ook van regeeringszijde
de toen geschetste euvelen worden
erkend. Bij woorden mag het ech
ter niet blijven. We willen nu ook
bezuinigingsdaden zien.
TN SOERABAJA werd Zondag-
nacht heel den nacht door he
vig gevochten rond het Britsche
hoofdkwartier en het postkan
toor. Indonesiërs maakten daar
bij gebruik van kleine, op de Ja
panners veroverde tanks, waar
mee zij in het zuiden der stad en
rond het station opereerden.
De situatie liet er zich zoo ongun
stig aanzien, dat generaal Haw
thorn Soekarno in der arm nam
en met dezen, die vergezeld zou zijn
van Hatta en Sjarifoedin naar
Soerabaja vloog.
Soekarno zou bij het zien van de
onlusten nogal onthutst zijn ge
weest en verklaard hebben, dat
Mustopo, een Indonesische leider
in Soerabaja. gek en zwakzinnig
was en niet behoorde bij Soekarno's
republikeinsch bestuur. Van meer
practische beteekenis was echter
zijn radio-oproep tot de Indone
siërs in Soerabaja om de wapens
neer te leggen. Het jongste Reu ter-
bericht uit Batavia meldde, dat
sindsdien alles rustig is in Soera
baja.
T\E REIS van de Indonesische lei-
ders beteekende een vertraging
in de voorgenomen besprekingen
met dr. van Mook. Deze zooge
naamde „informeele besprekingen"
zouden Maandagavond of heden
ochtend beginnen ten huize van
Christison, maar buiten diens te
genwoordigheid. Tot de deelnemers
zouden behooren Hatta, Soebardjo,
Sjarifoedin en misschien ook Sha-
rir. Men verwacht deze figuren nu
echter eerst hedenochtend terug in
Batavia.
AMTRENT HET VERLOOP dezer
te houden besprekingen zijn
neutrale waarnemers zeer optimis
tisch en de Bataafsche correspon
dent van de Times meent, dat de
Ned. Ind. regeering door haai* inf
tiatief zeer sterk is komen te staan.
Weigeren de nationalisten te on
derhandelen, dan zal de wereld
opinie, waar zij zooveel prijs op
stellen, tegen hen gekant zijn; aan
vaarden zij net Nederlandsche ver
zoek dan zullen hun extremistische
volgelingen hen als verraders van
de zaak der Indonesische onafhan
kelijkheid beschouwen en als zij het
er niet over eens zijn, zullen zij van
de verdeeldheid lijden. De Indone
sische ministers hebben een onnlei-
zierig weekeinde gehad. Hun droom
is ten einde en zorgen en verdeeld
heid in de nationalistische oewe
ging komen steeds sterker naar vo
ren.
verwoeste opstallen
Doel en procedure
van
voor verwarming
VTOOR woningen waarvan ver
warming; met vaste brand
stoffen wegens practische rede
nen niet mogelijk is, kan gas of
electriciteit voor verwarming wor
den toegewezen, mits de brand-
stoffenkaart T 505 bij den distri-
butiedienst wordt ingeleverd.
Ook kamerbewoners kunnen voor
gas of electriciteit in aanmerking
komen, nadat de hun reeds ver
strekte rantsoenbonnen voor vaste
brandstoffen bij den distributie-
dienst zijn ingeleverd. Voor de in
genomen bonkaarten en rantsoen
bonnen verstrekt de distributie-
dienst een ontvangstbewijs MD 204.
Men moet zich met een desbetref
fend verzoek, onder overlegging van
het ontvangstbewijs MD 204 tot het
betrokken gas- of electriciteitsbedrijf
wenden, welke bedrijven voor eiken
ingeleverden kolenbon 150 m3 gas of
500 kwh electriciteit zullen kunnen
toewijzen.
Indien aan de kaart T 505 ontbre
kende bonnen, of de voor kamerhuur
ders verstrekte rantsoenbonnen bij
den kolenhandeiaar zijn ingeleverd,
kan de betrokkene dezen verzoeken
hierop geen afleveringen te verrich
ten. De handelaar dient dan een
schriftelijke verklaring af te geven,
dat op de in aanmerking komende
bonnen geen aflevering zal plaats
vinden. Deze verklaring moet bij de
gasfabriek of het electriciteitsbedrijf
worden ingediend, waarna voor deze
bonnen alsnog verstrekking van gas
of electriciteit zal volgen.
Ook voor het verwarmen van an
dere gebouwen met gas of electrici
teit kan een rantsoen worden toege
kend, mits in 1939-1940 deze wijze van
verwarming toepassing vond en er
nog geen kolentoewijzing werd afge-
gc\ en Men wende zich tot het be
trokken gas-, resp. electriciteitsbe-
drfcf.
Restaurants, café's, winkels en ge
bouwen voor publieke vermakelijk
heden komen voorloopig niet voor
deze regeling in aanmerking.
TAE PRACTIJK in* de getroffen
gebieden heeft geleerd, dat
vele betrokkenen zich geen juist
beeld kunnen vormen van het
doel en de procedure der onteige
ning van restanten van onher
stelbaar beschadigde opstallen.
Temeer omdat binnen enkele
maanden het droogvallen van
ruim 13000 H.A. op Walcheren
tegemoet kan worden gezien,
waar uit den aard der zaak vele
van zulke opstallen zullen wor
den aangetroffen, meenen wij
goed te doen, over dit onderwerp
een uiteenzetting te geven.
T\E ONTEIGENING heeft ten
doel, bruikbare materialen te
bergen en die daarna te benutten
voor herstelwerkzaamheden. Vele
beschadigde gebouwen kunnen voor
verder verval worden behoed, in
dien het herstel spoedig ter hand
wordt genomen. In de tegenwoor
dige omstandigheden zijn de res
tanten van onherstelbare opstallen
vaak de eenige bron, welke daar
toe de noodige materialen ban le
veren. Het zal duidelijk zijn. dat
het in het belang der gemeenschap
is. dat de oorlogsschade zooveel
mogelijk wordt gereduceerd door te
herstellen wat hersteld kan worden.
Onteigening van restanten ten be
hoeve der gemeenschap is de aan
gewezen weg, omdat slechts daar
door een juiste en doelmatige dis
tributie van het geborgen mate
riaal mogelijk is.
"pvE ONTEIGENING berust op het K.
"b. van 7 Mei 1945 (Staatsblad F 67)
en vindt plaats door aanzegging door
of vanwege het College van Commis
sarissen voor den Wederopbouw, die
wordt gericht tot den burgemeester
van de gemeente, binnen welke het
gebouw zich bevindt. Zoolang de
restanten niet onteigend zijn. moeten
zij ter plaatse beschikbaar blijven.
Wanneer men zich opzettelijk niet aan
die bepaling houdt kan men met 6
jaren gevangenisstraf of een geld
boete van maximaal f 10 000 gestraft
worden.
De hierboven bedoelde aanzegging
aan den burgemeester kan van twee
erlei aard zijn. Heeft een omvangrijke
ramp de gemeente getroffen en zijn
vele panden verwoest, dan vindt een
algemeene aanzegging plaats, met het
doel om terstond over de restanten
der verwoeste panden te kunnen be
schikken. Daarmede zijn al die res
tanten onteigend. Is daarentegen het
aantal verwoeste panden gering en
van meet af overzichtelijk, dan wordt
een bijzondere aanzegging gedaan. El
ke belanghebbende eigenaar wordt
door den burgemeester van een en
ander in kennis gesteld.
HPENEINDE een lichtvaardige beslis
sing te voorkomen, beoordeelt een
commissie, welke objecten voor ont
eigening in aanmerking komen. Die
commissie bestaat uit drie leden, wel
ke respectievelijk worden aangewezen
door de schade-enquêtecommissie of
den Dienst Landbouwherstel, het Col
lege van Algemeene Commissarissen
voor den Wederopbouw en het be
trokken gemeentebestuur. Bij voor
keur wijzen deze instanties bouwtech
nisch onderlegde menschen aan. om-
da* de beoordeeling, of een bepaald
pand al dan niet herstelbaar is. on
zuiver technische gronden dient te
geschieden. De vertegenwoordiger van
de gemeente in de commissie heeft
een bijzondere taak. Hij rtelt nl. een
lijst op van de panden, die door de
Commissie als geheel verwoest we
den aangemerkt. Deze taak is hem
opgelegd, omdat hij geacht wordt r»-
plaatse bekend te zijn en hij dus h v
snelst de noodige gegevens betref'
de het pand, den eigenaar, enz. i t
verzamelen. Zijn lidmaatschap hcc 1
daarenboven het voordeel, dat hii de
aandacht van zijn medeleden kan
vestigen op de pla, i.jke belangen.
