em
Dood
Liquidatie van het M.G.
EL. 18
besprekingen
DE VOLGENDE WEEK
rg
aan den
geest van Potsdam
in ieder geval eens: de
Einde der
Neutraliteitspolitiek
Buitendienst zal per 1 Dec. en
Staf per 1 Jan. opgeheven zijn.
Gen. Kruis bevorderd
LUISTERBIJDRAGE
GAAT 1 NOV.
HET INFLATIEGEVAAR
bate van
afgeleverd
lijds ver-
Vaten bo-
|ig. 378-00
■OOR
ponnen
bt. tot en
letaillisten
|de d'istri-
verkrij-
|ingen.
(1/2 r.),
knt D 753
(22, D 762,
llegvel), M
1(4 r.), als-
ploem: 737
D 764, E
IJ en E 19
Irk: 738 en
l?r: 724 (1 2
1710. D 754,
725 (1 r.),
I,.boter"
1756 (i'2 r.),
1739 en res-
I- D 780, B
A R 744
774 (3 l
I C 770 (1 3 4
A B C D
A B C D
|3 C D 771
I".). Vleeseh
„Vleesch"
J en res-
J A, M 43A
I glen: a B
C 777 (2
(1 1/2 r.),
757 (1 r.),
I 43 ,,Aard-
likelen: 01
fabak (2 r.)
3 T
28 OCT. '45
SOOKDEN.
ng tram uit
404-0
B.00 uur
filmwerk,
h afspeelt
Joan
bergen,
3 indruk-
leeftijden.
ITEYDT.
leelt bet Co
nner van den
is 203.751.
aj de Tweiit-
i bestaat om
en op Zater
in Hotel .DC
403—o
EVRIJD
nvang 7 uur.
ïnde werken.
/EER ZIJN
HAARDEN,
ummer Een,
443-0
(ENS
OOR
EN
246-0
ERINGEN
editie voor de provincie zeeland
nur Westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8. Huist
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem
Directeur: J. A. H. M. van Schflndel: Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red W. Groffen, Middelburg, Rayotired.
Zeeuwsche eilanden N. J. Karhof, Goes.
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 301 ZATERDAG 27 OCTOBER 1945.
Comm. v. loezicht: C. J. v. Hootegem; A. E
Langenhorst; Mr. Dr. J J. M. Mes; Mr. EL
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor-
ultbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10. p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent.
,Gij wilt ons toch
Frederik den Grooten niet ontnemen?''
iN AKEN is een journalisten
school opgerichtgeleid door
democraten, van wie de mees
ten voor hun overtuiging jaren
lang in concentratiekampen heb
ben geleden. Leerlingen van die
school zijn gedemobiliseerden, die
geen ltd van de N.S.D.A.P. waren
en tot op zekere hoogte politiek be
trouwbaar mogen worden geacht.
Toch worden de docenten telkens
weer opgeschrikt door de mentali
teit van hun pupillen, die de een
voudigste democratische begrippen
niet verstaan, en de gruwelen der
concentratiekampen weigeren te
zien als de realisatie van een le
vensbeschouwing. Het Handelsblad
vertelt, dat, toen een der docenten
opmerkte: „Ge kunt geen journa
list zijn, indien ge niet de laatste
vonk van militarisme in u hebt ge
dood", als een noodkreet de stem
van een der leerlingen klonk;
„Maar ge wilt ons toch Frederik
den Grooten niet ontnemen?"....
yóó is de Duitscher geconfijt in
een geschiedenis, opvatting,
welke de heerschappij van het
Pruisendom als een zegen voor zijn
volk beschouwt. En tóch: met Fre
derik den Grooten begon die ont
stellende verspartaniseering van
Duitschland, welke dit land met 'n
prachtige cultuurtradite en groote
daden in dienst van de menschheid
zou degradeeren tot „het" groote
gevaar voor de Europeesche samen,
leving, dat over Bismarck, Wilhelm
II en Hitier zou voeren naar den
totalen ondergang. Prof. Dr.. Wil
helm Kosch, Hoogleeraar aan de
Nijmeegsche Universiteit heeft dit
boeiend beredeneerd en beschreven
in een boekwerk; „Pruisen voor
den rechterstoel der geschiedenis",
vertaald door Dr. H. H. Knippen
berg en uitgegeven door de N.V.
Boekdrukkerij „Helmond" te Hei-
mond. De schrijver is zelf geboor
tig uit Moravië, „dat vredig in na
buurschap leefde met het oude
Oostenrijk", en al vroeg maakte hjj
zoo kennis met de .problematiek
van het Middel-Europeesche taai
en landenconflict. En geleidelijk
aan groeide in hem de overtuiging,
dat „de geest van Potsdam" de
Duitsche geschiedenis en roeping
had vervalscht. Met een overzichte
lijke groepeering van feiten en tal
van authentieke uitspraken ziet hij
de groote lijn der gebeurtenissen
aldus: „De heerschappij-aanspra
ken van Pruisen in Duitschland be
gonnen met Friedrich II, den
schepper van Pruisen als groot
macht, en werden door Bismarck
allereerst bevredigd. De daarop
volgende politiek, die een expansie
van Berlijn tot Bagdad beoogde,
moest Oostenrijk op sleeptouw ne
men en in den vorm van een bond
genootschap tot vasal maken Het
tweede grootpruisische Rijk be
reikte echter dit doel niet geheel.
Oostenrijk ging te niet en zoo nam
het derde pruisisch-duitsche Rijk
diens nalatenschap over. Het zocht
een imperialistisch program uit te
werken met ongeveer de grenzen,
waarbinnen de heerschappij vati
werri nT ?ele®en had- maar dit plan
werd niet gedragen door het zede-
hlk-godsdienstig motief van de
middeleeuwsche wereldheerschappij,
doch door het geweld-beginsel van
den modernen machtsstaat."
Professor Kosch ziet de kern der
oplossing in 'een wedergeboorte van
Oostenrijk, het herstel van Weenen
als het natuurlijk middelpunt aan
de volkerenbrug van den Donau in
het hart van het Avondland.
JJiermee opent zich een wijd veld
•7ün discussie. Doch daarover
hegemonie van Pruisen moet voor
g°ed gebroken worden, de mythe
van Frederik den Grooten en van
al zijn ïampzalige imperialistische
nazaten verbrijzeld. We moeten in
derdaad den Duitschers Frederik
den Grooten ontnemen. Ze moeten
leeren beseffen, dat in miUtalte-
tischen grootheidswaan, waarvan
deze Pruisische vorst de verper
soonlijking was, het knooppunt van
htm ellende ligt. En wij voor ons
meenen nog altijd, tlat er geen an
der middel is om het gevaar der
wederopstanding van den Pots
dammer geest te bezweren dan door
de zoogenaamde Duitsche eenheid
te laten uiteenvallen in een aantal
staten, waarbij een samenvoeging
van Beieren bij Oostenrijk weer 'n
leefkrachtige, staatkundige ver
schijning in het Donaubekken zou
vormen. Slechts zóó kan Pruisen ge
ïsoleerd worden en kan de echte
Duitsche geest weer in contact ge
bracht worden met den Wester-
fchen beschavingskring.
TtE ZWITSERSCHE Fdera'le Raad
heeft de op 24 Oct. j.l. tus-
schen Zwitserland en Nederland
gesloten economische overeenkom
sten goedgekeurd.
Zaterdag zon onder 17,22 uur
maan onder 14.35 uur. Zondag
zon op 7,28 uur, maan op 23.51
uur. Zon onder 17,20 uur, maan
onder 15.U uur. Maandag zon
op 7,29 uur.
WeersverwachtingGeleidc-
fUk verder afnemende wind
tusschen N. VV. en Z. W. wisse
lende bewolking. Minder buiig.
Vru koud.
Regeering spreekt z.c/i nos met "it
over een Westersch blok
T»E TWEEDE KAMER komt
Dinsdag weer in openbare zit
ting bijeen. Ze zal dan drie leden
benoemen voor de commissie, die
straks de vacatures in de Staten
Generaal moet aanvullen. Ook zal
ze dan in behandeling nemen het
wetsontwerp tot goedkeuring van
het Handvest der Vcreenigde Vol
keren. Voorloogpig Verslag en
Memorie van Antwoord zijn daar
omtrent reeds verschenen. In
laatstgenoemde stelt de Regeering
vast, dat het lidmaatschap der
Vereenigde Volkeren niet te ru
men zal zijn met neutraliteitspo
litiek, waarvan we trouwens toch
al wisten, dat ze ondeugdelijk was
geworden. Tegen regionale verdra
gen heeft de Regeering geen fun-
damenteele bedenkingen, maar ze
zou daartoe ongaarne overgaan,
indien er geen algemeene staten-
organisatie bestond. Voor het vor
men van een oordeel omtrent De-
gaulles denkbeelden inzake de vor
ming van een Westersch bloc acht
de Regeering den tijd thans nog
niet gekomen.
Geen politiek van „het blauwe potlood"
"VTAAR de minister-president, Prof.
Schermerhorn in zijn Vrydag-
avondpraatje over „de liquidatie
van het Militair Gezag" mededeel
de, zal de geheele buitendienst (de
nog zittende militaire commissa
rissen en de verbindingsofficieren)
per l December a.s. geliquideerd
zün, terwijl de Stat van het M. G.
op of nabü X Januari eveneens zal
worden opgeheven.
Gen. Kruis zal per 1 Nov. a.s. zijn
functie als chef van den Staf van M.
G. neerleggen. Hij is nu bevorderd
tot luit.-generaal en als zoodanig be
noemd tot chef van den Generalen
Staf van de landmacht en tot bevel
hebber van het leger. Zoolang de re
geering het dienstig acht den bijzon
deren staat van beleg te handhaven,
zal de chef van den generalen staf
met de resteerende bevoegdheden van
het M. G. zijn bekleed.
Uit deze besluiten vloeit voort
aldus de minister-president dat
thans in versneld tempo gewerkt
wordt aan de overheveling van ta*
ken en verantwoordelijkheden van
het M. G. naar de normale bestuurs
organen.
T>rof. Schermerhorn wilde niet ont
kennen, dat er geen reden tot cri-
tiek is op het beleid van M. G. maar
toch wilde hij erop wijzen, dat M. G.
in een zeer moeilijken tijd op ver
schillende gebieden veel nuttig werk
heeft verricht, waardoor hij Gen.
Kruis en een aantal van diens mede
werkers dank bracht.
De sectie binnenlandseh bestuur van
M. G. heeft vrijwel al haar werk
zaamheden overgedragen aan het mi
nisterie van Binnenlandsche Zaken.
T.a.v. de secties financiën, economi
sche zaken, onderwijs, volksgezond
heid en arbeidszaken is voor het mee-
rendeel reeds overdracht geschied
aan de correspondeerende departe
menten.
Wat de dienst van de grensbewa
king betreft, deze gaat binnenkort
over naar de maréchaussée en res
sorteert dan onder het Dep. van Oor
log.
TAe minister-president wees er o.a.
op, dat opheffing van het M. G,
een aanzienlijke bezuiniging der staats
uitgaven beteekent. Hij knoopte daar
aan een beschouwing vast over de
financieele politiek van het kabinet.
Hij zei: „Dit kabinet wil geen poli
tiek van het „blauwe potlood", dat
domweg als vanouds in begroo tin gen
wat schrapt. Hetgeen wij wel willen
is, aan het volk zekerheid te geven,
dat hetgeen uitgegeven wordt voor
de doeleinden die de overheid zich
stelt, in elk opzicht verantwoord is!
Over de komende Staatsbegrooting zei
Prof. Schermerhorn er zeker van te
zijn( dat bij publicatie tallooze men-
schen den schrik om het hart zal
slaan
Tn verband met zijn benoeming tot
-*• chef van den Generalen Staf is
gen. Kruis Vrijdag door het personeel
van M. G. in den Haag hartelijk ge
huldigd, waarbij hem zijn door Sierck
Schroder vervaardigd portret is aan
geboden.
Appèl van Indische republikeinen aan Ver. Staten
Sjaritoedin zou leider
der republikeinsche
delegatie worden.
Situatie op Sumatra
rustig
T»EPUBLIKEINSCHE kringen
op Java verwachten, dat de
l»esprekingen met de Nederlan
ders in het begin der volgende
week zullen beginnen in aanwe
zigheid van generaal Christison.
Volgens berichten uit Britse he
bron hebben de Nederlanders er
in toegestemd om formeele be
sprekingen te houden met Chris
tison en een repubiikeinschen
afgevaardigde.
De nationalisten bespreken thans
openlijk hun groote teleurstelling,
dat de vertegenwoordiger van het
Britsche ministerie van Buiten^
landsche Zaken, Denning, die bil: -
nenkort Batavia zal verlaten, hun
heeft verteld, dat de Britsche re
geering de Indonesische republiek
mei kan erkennen. Het appel van
republikleinen aan de Ver. Staten
is hiervan het directe gevolg.
Soekarno heeft zijn besprekin
gen met Denning, n.l. doen volgen
door een radio-oproep aan presi
dent Truman, waarin hij verzoekt
zijn bemiddeling te willen verlee-
nen bij het oplossen van het In
donesische probleem. Reeds eerder
richtte Soekarno boodschappen tot
den Amerikaanschen president zij
bleven echter alle onbeantwoord,
latere berichten melden nu wel,
dat Soekarno op bezoek is geweest
bij den Amerikaa'nschen consulaat
generaal te Batavia, doch verder
nieuws daaromtrent ontbreekt tot-
nutoe echter.
jt AAR de nieuwe bijeenkomst
dier republikeinen te Batavia
verdaagd is, is men nog niet tot
een besluit kunnen komen wie de
republikeinen bij de komende be
sprekingen zal vertegenwoordigen.
Het uitblijven van een antwoord
uit Amerika zou daaraan niet
vreemd zijn.
Volgens ANP-Aneta is het 't
meest waarschijnlijk, dat als
leider der republikeinsche dele
gatie wordt aangewezen Soekar-
no's minister van oorlog Amir
Sjarifoedin.
Deze is 38 jaar oud en was voor
den oorlog verbonden aan het de
partement van Econ. zaken in
Ned. Indië. Hij heeft een rol ge
speeld in de anti-Japansche bewe
ging.
T TIT RAPPORTEN blijkt, dat de
situatie op Sumatra over het
algemeen rustig is. Er hebben min
der gewelddaden plaats gevonden.
Als gevolg van de slechtere verbin
dingen op Sumatra en van het feit,
dat het land minder ontwikkeld is
dan Java, heeft het nationalisme
zich er langzamer verspreid. Suma
tra wordt door de nationalisten be
schouwd als een „provincie van de
republiek Indonesia".
De nog op Sumatra aanwezige Jap
pen steunden eerst de nationalisten,
doch werken nu met de geallieerden
samen bij het handhaven van rust
en orde,
In de haven van Tandjong Priok
worden tusschen nu en zes Novem
ber drie en twintig Nederlandsche,
Britsche en Amerikaansche vracht
schepen verwacht van gemiddeld twee
duizend ton ieder met aan boord on
der anderen olie, vliegtuigbenzine,
voedsel en medicamenten. Negenhon
derd Indonesische dokwerkers wei
geren Nederlandsche schepen te ont
laden, doch zij hebben geen bezwaar
Engelsche schepen met munitie aan
boord te lossen.
Een zegsman van de 23ste Britsch
Indische divisie heeft nóg eenige
hoop voor het leven van 5 van de
11 Nederlanders, die volgens zijn
eerdere berichten vermoord waren.
PROEFVLUCHT
naar Mod. Indië
POST GAAT MEE
/AP 7 NOVEMBER a^. zal van re-
geeringswege een proefvlucht
naar Ned. Indië worden uitgevoerd
Het toestel vertrekt dien dag van
het vliegveld Schiphol en zal na
4 of 5 dagen te Batavia landen. Met
deze vlucht za] post vo-or geheel
Ned. Indië worden meegevoerd.
Ter verzending zijn toegelaten
gewone (niet aangeteekende) brie
ven en briefkaarten. Expres-be
stelling is niet toegestaan.
ttt
Ook voor aansluitingen
op radio-centrales.
met INGANG van 1 November
a.s. wordt voor de radioont
vangtoestellen weer een luisterbij
drage geheven. Het bedrag daar
voor is, zoowel voor dec ontvang
toestellen als voor de aansluitin
gen op de radio-centrales, op f 1,-
per maand vastgesteld.
Bijzonderheden omtrent de aan
gifte der toestellen en over de uit
reiking van luistervergunningen
zullen nader worden bekend ge
maakt.
tn FRANKRIJK is een voorloopig
A crediet van 27 millioen guldeji
beschikbaar gesteld voor een on
middellijk onderzoek naar de
atoom-energie. Indien, noodig zal
de Sahara voor experimenten wor
den gebruikt.
TAe verhouding van loonen en
U prijzen is een heel moeilijk
vraagstuk. Zooals „De Patriot" in
een radiorede opmerkte, zijn er
nog altijd tienduizenden Neder
landsche gezinnen, die leven be
neden het bestaansminimum, dat
wij eigenlijk voor een volk als
het onze noodig vinden. En toch
mag nog niet toegegeven worden
aan een begrijpelijken aandrang
om het loonpeil op te trekken tot
waar het zoo snel mogelijk komen
moet. Want wij mogen niet tre
den in den noodlottigen cirkel
loop van loonsverhooging en
prijsverhooging. Ter illustratie
van dit betoog kan men wijzen
op hetgeen thans in Hongarije
gaande is. Engelsche dagbladcor
respondenten vertellen, dat vóór
den oorlog één pond sterling 20
pengo's waard was, in Augustus
jl. 6000 pengo's en thans reeds tus
schen de 60.000 en 100.000. Een
„goed" betaalde werkman krijgt
nu 10.000 pengo's per week, een
ambtenaar 45.000 per maand. Maar
wat beteekenen zulke inkomsten,
als men daarnaast hoort, dal een
pond boter 5000 pengo's kost, een
pond vleesch 40000, een pond sui
ker 12000, een pond meel 750. een
pond visch eveneens 750. Zoo is 't
nog armoede troef. En het einde
van de ellende is nog niet te over
zien. Want de bankbiljettenomloop
is al gestegen tot 37 milliard
pengo's en er komen er iederen
dag 2 milliard bij. Zoo iets moe
ten wij tot eiken prijs zien, te
voorkomen