T
Milliardenbegrooting
op
komst
DE
De landing
bij Baarland
Oostburg.
NATIONALISTEN
Prof. van Ginnekan
VALSCHE EENHEID
GENEIGD TOT CONCESSIES?
OUDE MEESTERS
keerden terug
Een van de
belangrijkste
operaties
in Zeeland
jzen blijven voor-
ei aan het Lange
>01. 96-00
FTE OORLOGS-
ERLENGD
financiën brengt
is, dat de termijn,
aangiften wegens
Is bedoeld in art.
a it overgangsrege-
[K.B. van 16 Juni
98) welke termijn
d is tot 31 October
wordt tot 1 Jan.
;nquêtecommissies
omstig de aangif
ten datum alsnog
zonder nader on-
zaken der vertra-
119-00
VOOR ACCU'S
October zijn alle
aankoop van
door de bureaux
pectie, voor zoo*
bn accu's zijn af-
verklaard.
zullen uitsluitend
uitgegeven ver-
ijn, indien deze
de sectie mate-
»n strookje, waar-
terie van verkeer
ïdteekening voor
op het strookje
ongeldig,
uitsluitend wor
de bureaux der
e op de bekende
voor automobiel
ireaux ingediende
\og niet zijn be
niet opnieuw te
195-oo
EDITIE VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
(.■ouden stemmen
die de troep
knvoert en die
In Stalker weg
pit als „Dick de
de poppeu aan
[lob. De mannen
straks zeker
verdenken en
brding gaan roe-
NG N.V.
LlNG een FLINK®
yllicitaties uitsluiten*
164—
UIT AMSTERDAM
IDA, REIGERSTR
LN POSTZEGEL
E-zegels.
wg kwnende werk#1
1751
1 l I
i reeds ate gegaidigd
u reecüs regelmate
GELDEREN. Servië
Garage Dielem®0
23
L ZEN Tel. 2 0 L
'SCH-VLAANDERÊ^
Bur.: Westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8, Hulsf
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
gedrukt op de persen v. tv Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem'
Dincteur: J. A. H. M. van Schijndel: Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red.: W. Groffen, Middelburg; Rayonred.
Zeeuwsche eilanden N. J. Karhof, Goes.
No. 299 DONDERDAG 25 OCTOBER 1 45
Voor God, Koningin en Vaderland
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; a e.
Langenhorst, Mr, Dr. A. J .J. M. Mes; Mr ti.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs by voor-
uitbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10. p week
(bij ni°t-postbestelling) f 0.26. Losse nos 6 cent.
flillllllHIIIIII
VOLGENS „HET BINNENHOF"
zal het eindcijfer van de
Kyksbegroo'.ing rond 4 mil
liard bedragen. Ongewoon hooge
posten zullen zijn de subsidie van
den import, uitbetaling van over-
bruggingssteun, vestiging van
nieuwe industrieën, herstel van we
gen en bruggen, evacuatie en her
evacuatie van ambtenaren. De ver
volging, berechting en bestraffing
van politieke delinquenten zai den
Nederlandschen staat 150 millioen
gulden kosten. De post voor den
Regeeringsvoorlichtingsdienst zal
2 millioen gulden bedragen.
Van milliardencijfers schrikken
we al njet eens meer. En iedereen
begrijpt, dat de zéér buitengewone
omstandigheden ook zéér buiten
gewone uitgaven vergen. We kun
nen in deze jaren de staatsinkom
sten niet zuiver laten opwegen te
gen de staatsuitgaven, al zullen de
belastingen belangrijk omhoog ge-
sclvroefd worden Minister Liei-
tiuok heeft ook duidelijk la! we
ten. dat hy in geen geval wil grij
pen naar het middel, dal de
Duitschers hanteerden, 't overvloe
dig aanmaken van papiergeld. Hij
ziet slechts een uitweg hierin, dat
de bevolking van haar normale in
komsten gaat sparen, om het over
gespaarde ter beschikking te stellen
van de Overheid voor de financie
ring van allerlei buitengewone uit
gaven. Er is dan ook een spaar-
campagne op komst, om.de. bevol
king rijp te maken voor dit denk
beeld.
liet zal dan echter ook van groot
belang zijn, als het volk de
overtuiging krijgt, dat er van Over
heidswege naar wordt gestreefd, om
haar eigen instellingen zoo zuinig
mogelijk in te richten en te behee-
ren. Die overtuiging wordt niet
steeds door de feiten aangewak
kerd, om liet maar eens zacht te
zeggen. Rijksbureaux inspecties,
directoraten, commissariaten, dien
sten voor dit en voor dat schijnen
nog steeds in nieuwe variëteiten op
te rijzen op een toch al reeds dicht
begroeid terrein. Het aantal ambte
naren stijgt nog met den dag en
de vraag is gewettigd, of voor die
alle wel vruchtbare werkdagen
zijn weggelegd. Er gaat verschrik
kelijk veel tijd en geld zitten in
rondtoeren door het land, waarbij
ook alweer de vraag rijst, of hier
steeds de urgentie aanwezig is, ter
wijl anderen, die dringend verlegen
zitten om een voertuig, onderaan
op de prioriteitslijstjes blijven
staan. Wij van de pers weten, hoe
we overstelpt worden met commu
niqués en uitnoodigingen voor con
ferenties en besprekingen en excur
sies van een zeer uitgebreid voor
lichtingsapparaat, niet alleen van
den grooten algemeenen dienst, die
ons twee millioen gaat kosten, maar
ook van allerlei lagere instanties,
die natuurlijk van tijd tot tijd blij
ken van activiteit willen geven. En
dat bij de krantjes van zakdoekfor
maat, welke het doodgewone nieuws
bijlange na niet kunnen verstou
wen. Hier ontbreekt iets aan de
doelmatigheid. De energie, op dit
terrein ten toon gespreid, gaat voor
een deel verloren.
We willen niet terug naar het
krenterige beheer, dat op alles be
knibbelde en domweg bezuinigings
percentages voorschreef. De Over
heid moet vooruitzien en begrijpen,
dat uitgaven van nu belangrijke
winsten voor de toekomst kunnen
afwerpen Ze moet zich aanpassen
aan de noodzaak eener uitbreiding
van staatsbemoeiing op velerlei ter
rein. Doch dit moet zoo rationeel en
zoo efficiënt mogelijk opgezet wor
den Een klein corps bekwame en
goed-betaalde ambtenaren kan op
wegen tegen heel een bijenkorf van
employés, die kersversch of half-
OE OVERHEID SCHEUK E DE
OVERTUIGING DAT ZE ZOO
DOELMATIG MOGE LiJK
WERKT
IIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIPI"
Heden zon onder 17,20 ulu-
in&Jiii onder 12,45 uur. Vrijdag
zon op 7,24 uur en maan op
21.33 uur.
"VVeersvewachtingAanvan
kelijk matige aan de kust
krachtige wind tusschen West
en Zuid-West. Later weer toe
nemende en naar Zuid krim
pende wind. Wisselende bewol
king. Plaatselijk enkele buien,
vooral aan de kust matige
temperatuur.
kundig elkaar voor een groot deel
in den weg loopen.
De inrichting en werkwijze van 't
Overheidsapparaat, dat onder den
druk van directe nooden broks
gewijze werd opgebouwd, heeft naar
onze overtuiging een algeheele re
visie hard noodig.
A ls de Regeering medewerking wil
vragen voor een spaarcam-
pagne, zal ze de bereidheid daar
voor zeker buitengewoon verster
ken, zoo ook blijkt, dat ze zelf de
duur-werkende noodgetimmerten
op het terrein der Overheidsbe
moeiing wil afbreken, om er een
modern geoutilleerd en zakelijk
werkend bedrijf van te maken. Het
geen volstrekt niet behoeft uit te
sluiten, dat de Overheid een voor
beeld geeft van socialen zin. In
tegendeel.
r
-\
TN „JE MAINTIENDRAI" ver-
telt E. Kupers, voorzitter van
het N.V.V., het een en ander over
het Wereldvakvereenigingscongres
te Parijs. Hij verheugt er zich over,
dat thans in Italië, Duitschland,
Polen en Tsjecho-Slowakije de
Christelijke vakbeweging is ver
dwenen, dat daar nu eenheid op
het gebied van de vakbeweging
tot stand kwam en hij drukte de
hoop uit, dat een van de directe
resultaten van het congres zal
zijn een fusie tusschen het NT.V.V.
en de Eenheidsvakcentrale. Voor
ons land onderdrukt hij dus het
verlangen naar verdwijning van
de confessioneele vakbeweging,
doch hij schijnt in allen ernst te
meenen, dat er met de onder com
munistische leiding staande E.V.C.
eenheid van gedachte en werken
mogelijk zou zijn. Doorziet hij dan
het eeenhefdsspel van deze hee-
ren niet? Hun doel reikt veel ver
der: de dictatuur der communis
tische partij over heel het volk en
alle levensgebieden van dit volk,
de vakbeweging niet uitgesloten.
De S.D.A.P., die toch nauw ver
want is met het N.V.V. verwierp
een eenheidsaanbod van commu
nistische zijde uit naam van „vrij
heid" en „democratie". Zijn vrij
heid en democratie voor het NVV
11 niets waard?
Mislukte overval
op Ned. Kazerne
bij Batavia
Radiostation
Bandoeng in ge
allieerde handen
„Zij kunnen alleen met
ons spreken!" zegt de
Nederlandsche regeering
VfOLGENS ANP-Aneta bench-
ten uit Batavia, zou er een
toenemende geneigdheid onder
de „republikeinen" bestaan om
wat betreft de oplossing van de
huidige impasse In bespreking te
treden, by voorkeur met een in
ternationaal lichaam, het zij dat
de Indonesische republiek in dit
lichaam vertegenwoordigd is, of
niet, of zoo noodig direct met de
betrokken par tijen of partij.
Deze stemming schijnt bijzonder
op te vallen onder de meer pro
minente leden van het „werk-co-
mité" van het „centraal nationaal
comité". Zij zijn het niet eens met
de extremistische wreedheden en
beseffen, dat Soekarno niet aan
vaardbaar is bij het voeren van be
sprekingen.
'JVo.v. de geneigdheid tot conces
sies door de nationalisten gaf
onze regeering het volgende com
mentaar;
Wij hebben geen enkele reden
om aan te nemen dat onze bond-
genooten iets te kort zouden doen
aan onze door hen erkende sou-
vereiniteit. De nationalisten zul
len tenslotte alleen met ons kun
nen spreken op den voet zooals
de minister van Overzeesche ge-
biedsdeelen in de Kamer heeft
uiteengezet. Wy blijven daartoe
ten volle bereid maar zien ook
met zorg de toenemende anarchie
op Java aan".
Qoekarno zelf deelde intusschen
aan ANP-Aneta mee, dat hij
Hatta en vijftien andere prominen
te republikeinen eergisteravond in
formeel met den vertegenwoordiger
van het Britsche ministerie van
Buitenlandsche zaken, Denning,
hebben gesproken.
Soekarno herhaalde dat zijn af
wezigheid uit Batavia had gediend
om de extremisten onder zijn vol
gelingen bijeen te roepen, hoofd
zakelijk zijn dit de Mohammedaan*
sche leiders. Hij zei; ..de extremis
ten zijn zeer sterk. Ik heb getracht
ze te kalmeeren. Het is volk is ge
kant tegen de Japanners en tegen
de Nederlanders. Ik wil voorkomen
dat de huidige moeilijkheden wor
den tot %en rassenstrijd en ik
tracht het probleem op vreedzame
wijze op te lossen",
Jn en bij Batavia is het toch niet
zoo rustig als men moest geloo-
ven uit berichten van de laatste
dagen.
Te Kebajoran, ten Z.W. van
Bat tvia, heeft een groep Indo
nesische bandieten, gewapend
met machine-geweren, Dinsdag
getracht een overval te plegen op
een Nederlandische kazerne.
De overval mislukte en 30 Indo
nesiërs werden gedood. Aan Ne
derlandsche zijde was er slechts één
gewonde.
Wat Bandoeng aangaat, liet ra
diostation, dat voordien door de
nationalisten werd gebruikt, is nu
door de geallieerde troepen bezet.
Deze zendinstallatie is de krachtig
ste van heel Ned.-Indië.
Uit Australië komt de merkwaardi
ge bewering, in den vorm van een
protest, van een vakvereeniging van
zeelieden, dat Australische troepen
op Nieuw-Guinea order hebben gekre
gen op te rukken naar een plaats in
Nederl. Nieuw-Guinea ten einde een
opstand van Indonesiërs te onder
drukken. Offiiceel is hieromtrent nog
niets naders bekend.
Dc troebelen met stakende Indone
siërs in Australische havens zijn ove
rigens nog lang niet ten einde. Op
het oogenblik liggen voor de Austra
lische kust niet minder dan 30 on
benutte schepen bestemd voor Ned.-
Indië. In Brisbane, waar 2 schepen
liggen, hebben Nederlandsche en Brit
sche officieren nu maar zelf de han
den uit de mouwen gestoken om het
s.s. „Jansens" voor vandaag reisvaar
dig tekrijgen.
Nederlandsche krijgsgevangenen,
die zijn bevrijd uit de kampen op
Malakka, hebben de steun verlee
ning aan zwervende en hulpbehoe
vende Indonesiërs georganiseerd.
2000 Indonesiërs worden verpleegd
in een hospitaal by Singapore dior
Ned. officieren van gezondheid. In
in een hospitaal bij Singapore door
de Jappen naar Malakka en Suma
tra getransporteerd voor gedwon
gen arbeidsdienst.
LIET EERSTE transport dier door
de Duitschers geroofde Neder
landsche kunstschatten is uit
Duitschland in ons land aange
komen en op plechtige wijze in
het Rijksmuseum te Amsterdam
aan de Nederlandsche regeering
overgedragen. De overdracht ge
schiedde bij monde van den Ame-
rikaansche ambassadeur, dr. Stan
ley Hornbeck. De plechtigheid werd
o.a. door de ministers v. d. Leeuw
en Lieftinck bijgewoond. Naar mi
nister v. d. Leeuw in zijn speech
mededeelde is het terugbezorgen
der oude meesters te danken aan
een initiatief van gen. Eisenho
wer.
Het aantal kunstwerken, dat over
gedragen werd, bedroeg 40. Intus
schen is nog een zending uit
Duitschland gearriveerd. Bij terug
gekeerde oude meesters zijn o.a.
werken van Rubens, Steen en van
Dijck.
/^HURCHILL zal van 1517 Nov.
a.s. met zijn echtgenoote en
dochter België bezoeken.
Het is eigenaabdig dat
er over de landing bij
Baarland op 26 Oct. 1944,
dus bijna een jaar geleden, nog
zoo weinig werd geschreven.
Tcöh was dit een van de be
langrijkst en best voorbereide
operaties in Zeeland, die zeer
beslissende gevolgen had.
Op 25 October was nl. na bijna
drie weken van hevige worsteling
de Kreekrakdam geforceerd en Ril
land genomen. De Duitschers trok
ken haastig terug op de zeer sterke
verdedigingswerken langs het ka
naal door Z. Beveland en het lag
voor de hand dat de stryd daar
even verbitterd en langdurig zou
zyn.
Doch daar kwam in den vroegen
morgen van 26 October de groot-
scheepsche aanval over de Schelde
op Baarland, die alle berekeningen
van de Duitschers in de war stuur
de. Zij verloren finaal het hoofd,
dachten niet meer aan een serieuse
verdediging langs- het kanaal er
waren in drie dagen Zuid Bevelana
uitgeslagen met achterlating van
hun geschut en een onmetelijken
voorraad munitie.
Te Hontenisse
DE OUVERTURE van deze operatie,
die uitgevoerd werd door de 52e
Laagland-divisie, speciaal getraind in
Schotland, speelde op Zeeuwsch-
Vlaamschen bodem. Maandag 23 Oct.
donderden 150 stukken geschut der
Royal Artillerie, de gemeente Honte
nisse binnen, kozen -positie en zetten
Dinsdagmo2'gen een geweldig bom
bardement in, ter weerszijden van
Baarland en dat voornamelijk Hoede-
kenskerke en Kwadendamme trof,
daar Ellewoutsdijk reeds eerder was
gehavend en geheel geëvacueerd was.
Met vliegtuigen, die in den Kruispol
der opstegen, werd het vuur gecon
troleerd en geleid. Onderwijl nader
den de landingstroepen met een on
uitputtelijke macht van materiaal,
zoodat de wegen voor ander verkeer
totaal waren versperd. Donderdagmor
gen verdubbelde het kanonvuur en
beefde de aarde zoowel in Z. VI. als
in den zak van Zuid Beveland, waar
het inslagen regende.
Den geheelen nacht hadden de in
woners van Baarland geronk van
vaartuigen op de Schelde gehoord,
totdat ongeveer om 3 uur het gedaver
van de granaatexplosies al het andere
gei ucht overstemde.
Toen het licht werd, zag de fam.
Zeevaart, wier hofstede „Deli" heel
dicht bij den zeedijk ligt, dat er iets
gaande was. Bij den zg. „IJzeren ko-
lomhoek" spatte een stuk dijk weg,
bulldozers groeven hei gat wijder uit
en plotseling doken de eerste am-
phibie-tanks te voorschijn en wentel
den de bouwlanden binnen
Ongeveer op gelijken tijd had een
zelfde operatie plaats bij Bakendorp
afleidingsmavoeuvre, ook nabij Hoede-
kerke, terwijl op kleinere schaal, als
afleidingsmanoeuvr, ook nabij Hoede-
lcenskerke eeftlge tanks het vasteland
opstormden.
Opgewonden Duitschers
TAE DUITSCHERS, die om de 200 m.
J-7 een mitrailleursnest langs den
di.ik hadden, verkeerden in de groot
ste opwinding en voerden niet veel
uit. Eerst heel wat later kwam hun
artillerie in actie maar was over het
algemeen «slecht ingeschoten, waaraan
de lichte mist ook niet vreemd was.
Slechts twee tanks werden getroffen;
een derde, die nabij den oever on
klaar was geraakt, bliezen de Engel-
schen zelf op. Hoewel de Duitsche
granaten links en rechts om de tanks
ontploften, manoeuvreerden zij kalm
verder. Opvallend was het hoe zij de
wegen vermeden, blijkbaar uit vrees
voor landmijnen.
De bevrijding
gEN KLEINE COLONNE infan
terie sloop langs de hofstede
Deli, waar mr. Vriezendorp, die
daar zat ondergedoken, contact
kreeg met den commandant. Hij
stelde voor, langs een binnenpaadje
van achter het dorp binnen te val
len, De officier ging hierop in en 't
plan gelukte schitterend. Zy vielen
de verraste kleine Duitsche bezet
ting op het lijf, die terstond capi
tuleerde; de commandant, die In 'n
putje zat, werd op aanwijzing van
een burger ook in den kraag ge
pakt.
De commandant van den O.D. te
Baarland en de contact-off., Jhr.
v. d. Brandeler, die ook contact
maakten met een der leiders van
de landing, hadden minder succes.
Men stond eenigszins wantrouwig
tegenover hen.
Zoo was Baarland des morgens al
bevrijd. Het dorp had weinig gele
den doordat 't granaatvuur hoofd
zakelijk achter het dorp was geval
len, wat wel niet de bedoeling zal
zijn geweest. Sleehts had het huis
van bakker Zandee 'n treffer ge
kregen wat Z. en zijn dochter het
leven kostte.
Daar de Engelschen bezorgd wa
ren, dat de Duitschers Baarland
zouden bombardeeren, brachien zij
al' bewoners uit de kom der ge
meente per amphibie naar Oc... Z.
VI., waar deze hartelijk werden ont
vangen.
De staf op „Deli"
TAE ENGELSCHE STAF nam haar
intrek op „Deli" en leidde van
daar uit de operaties, die er aller
eerst op waren gericht het brujge-
hoofd te verdiepen en zooveel mo
gelijk van den Schelde-oever in te
palmen. Na den eersten schrik her
stelden de Duitschers zich hier en
daar, maar moesten tegenover de
gemotoriseerde Engelsche troepen 't
loodje leggen. Langs het spoor
lijntje tusschen Baarland en Oude.
Ia/ de werd het felst gevochten els.
Elfde om een Duitsche gesc us-
p 0/Hie rond de hofstede van
lenberg. Om half zeven 's avvls
was Oudelande in het bezit dei- En
gelschen die 1ten van daar uit op
Ellewoutsdijk en Ovezande u-
trokken. De rest der landing/ ne
pen ping op Hoedekenskefke a in. 't
Hoofddoel: voorkoming van het ver
zet der Duitschers bij het kar"al,
was toen reeds bereikt. Het vv-Hes
oer Engelschen was uitermate k! u.
Op 't kleine kerkhof, onder 'B v-
land voor de Engelschen gems-kt,
liggen ongeveer 30 gevallenen be
graven, waarbij dan nog 'n aantal
komt, die in de twee getroffen tanks
omkwamen.
Het aantal slachtoffers onder de
Duitschers bedroeg ruim tachtig;
het getal gevangenen was vel" m"-
len grooter; de meesten gaver -ncli
ove>- als zij er de kans toe kregen.
ten grave gedragen
WOENSDAGMORGEN is te
Nijmegen het stoffelijk
overschot van prof. dr. Jac tan
Ginneke-i ten grave gedragen.
Door den str.aat van rit R K.
Universiteit is Dinsdagavond in
de a'ula een rouwzitting gehouden,
die door de geheele univer
gemeenschap werd bijgewoond Prof
dr. G. Brom sprak hier de ge
dachtenisrede uit, welke een die
pen indruk maakte.
Hij schetste den overledene als
een priester en een leider met
veie uitstekende kwaliteiten. d:e
met zijn initiatieven veel goeds
stichtte.
In de Sint Jozefkelk is de plech
tige uitvaartdienst gehouden o.a.
bügewoond door vertegenwoordi
gers van de Sint Radboudslichting,
bet curatorium van de universi
teit, het corps professoren, studen
ten en oud-studenten, vereer de
putaties van de kruisvaarders van
St. Jan, van de vrouwen van Na
zareth en andere religieuze ver-
eenigingen en instellingen. Ook
vele sociale en wetenschappelijke
vereenigingen hadden afgevaardig
den gezonden. De plechtige Re
quiemmis werd opgedragen door
pater Kerremans, S.J., provinciaal
van de Jezuieten, geassisteerd door
pa'ter J. Bak, S.J., als diaken en
pater Smits van Waesberghe S.J.
als subdiaken. Aan de zij-altrren
werden H. Missen opgedragen door
prof. dr. Pompe, OFM en door
prof. J. Ros, S.J.
De gezangen werden uitgevoerd
door de schola eantorum der stu
denten. De lijkbaar was bedekt
met een glazen plaat, waarop kelk
en stool en het ridderkruis van de
orde van dien Nederlandschen
Leeuw lagen.
Het stoffeiyk overschot van den
grooten geleerde is overgebracht
naai- Mariëndaal. het klooster der
Jezuieten, waar het is bijgezet in
het priestergraf.
De FRAMSCHE
vorkiexingen
t>IJ DE FRANSCHE verkiezingen
zijn in het totaal uitgebracht:
op de communisten met aanver
wante groepen 5.004.121 stemmen,
op de socialisten met aangesloten
groepen 4.808.000 stemmen en op de
M.R.P (inks katholieken) met aan
gesloten groepen 4.580.222 stemmen
radicalen en aangesloten groepen
1.600.916 stemmen, verschillende
rcehtsche groepen 2.226.095 stem
men en ongeldige stemmen 508.639.
