nst
ontworpen
Urgentie program
Van Mook en He! f rich
BATAVIA
ident(e)
Verhooging loongrens
Ziektewet
van GENECHTEN
RU1JN,
mg
ns
ELANG. G.A-
astingzakeü
intoor
iCHOOT
AANGIFTE*
He
UITSTEL
HET PROCES tegen
WEER n NATJE
IN 'T KORT
fff
A.s. Maandag vertrekt extra troepen-
transportschip voor 3500 man naar Indië.
WAAROM LONDEN
MISLUKTE
DEBLOKKEERING
van f 100
UITGEBREID
EDITIE VOOR PB PROVINCIE ZEELAND
Euï^rWestsingel 75. Goes; Dubbele poort 8. HuUt
Jeze courant wordt op Last van t Militair Gezag
'ed'-ukt op de persen v. Ir. Dagblad van Nooid-
bant en Zeeland. Uiig. Stichting De Stem.
,ueur- J. A. H. M. van Schijndel; Hoofd-
eoacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. zeeuwsch
ed W Groffen, Middelburg; Rayonred.
Seeuwsche eilanden: N. J. Kurhof, Goes. Hayon-
ed. Zeeuwsch-Vlaanderen: J. Vermeeren, Hulst.
Voor God, Koninginnen Vaderland
No. 281. DONDERDAG 4 OCTOBER 1945
Comm v. Toezicht: C. J. V. Hootegem: A. E.
Langenhorst; Mr Dr. A. J .J. M. Més; Mr H.
B. L. de Rechter; Mr Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10, p. week
(bij nlet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent.
R. K. Staatspartij
Cindermee! wordt
da samenstelling
in dezelfde uit-
aliteit als .vroeger.
Uw bon het beste
oor Uw kind:
NAARS
ERMEEL.
E8RU1KER5.
vooroorlogsolie
ELLAGERVET,
VET en binnen
LIE.
levert <ian TJw
i in bij:
1JZENDUKE.
ER KOOL.
EN LANGE.
14 - HULST
'OLDERHAVEN
ling te Rotterdam
liet ROTTERDAM
ruispoWef
823-0
EEN BEKWAAM
sse. Sollicitaties te
H. J. M. A. VAN
609-O
weer als voorheen
et doen van de
614-d
AINNEIJT
THUISSTRAAT 3
blijkt hoe
m een goede
te hebben
niet langer
naar
ulst
Wii maken vo°r
e miers
happentassehen
takken
emen em t*11-
.V" KAUBOt W;
IVUDPELBt'Sg
ER IS LANG naai' uitgezien,
naar een staatkundig urgen-
tie-program van de R.K. Staats
partij. Meer dan door circulaires
over de vernieuwing van het partij-
Ipparaat kan daardoor blijken, of
katholieken, die naar radicale her
vormingen hunkeren, naar een
heropbouw en ontwikkeling van ons
staatkundig leven op nieuwen
grondslag, hier een bewoonbaar
tehuis vinden. Het ontwerp is nu
gereed. Het Centrum voor Staat
kundige Vorming heeft het in over
leg met het Dagelijksch Bestuur
der Partij opgesteld. De plaatselij
ke Studiecentra zullen het nu be
kaken en moeten er vóór het ein
de van het jaar hun oordeel over
geven. De voorgestelde opmerkin
gen. aanvullingen en wijzigingen
«lillen gebruikt worden bij de sa
menstelling van het ontwerp in
Iweede lezing. Tegen den tijd. dat
de verkiezingsstrijd begint, kan het
program dan definitief gereed zijn.
Het eerste ontwerp is intussehen
.1 een goede toetssteen voor wat er
leeft bij de leiding van de herrij-
lende staalkundige organisatie voor
katholieken.
n/at er in Hoofdstuk I gezegd
wordt over de versterking der
feestelijke en zedelijke grondslagen
tan ons volksleven, zal zeker alge
meen de instemming der kathoiie-
ten verwerven. Ronduit wordt nu
jok als programmapunt naar vo-
fen gebracht: de erkenning van 't
terkelijk huwelijk als wettig huwe-
ijk. Toen jaren geleden iets der-
lelijks werd geopperd, stak er da-
Jelijk een anti-papistischen storm-
jje op. We zullen nu afwachten,
>f de ideeën in andere klingen ge-
canteld zijn. Dat de thans bestaan-
'e leugenachtige wetspractijk in-
ake de echtscheiding moet ver
wijnen. is ook goed gezien. Iets
tijzonders is de vraag naar het op-
•ichten van publiekrechtelijke or-
lanisaties op het terrein van de
>ers. het universitaire ieven en de
iverige gebieden van het cuitureele
even.
Inzake de zuivering van ambte
laren en berechting van landver-
aders aanvaardt het program het
;riterium van Minister Burger:
iiet wie fouten heeft gemaakt,
haar wie fout was, dient te worden
jestraft. Het stelt verder depoita-
ie van de zwaar schuldigen voor.
oor zoover ze niet door de dood-
traf worden getroffen. Voor de an-
lere gevallen wil het slechts een
orte vrijheidsberooving en voor de
rijgelatenen terugschakeling tot
(ormale verhoudingen.
Intussehen zal dat wat gezegd
'ordt over de zuivering van amb-
enaren en van het bedrijfsleven
•aar we hopen reeds voltrokken zijn
-ogen den lijd, dat de verkiezingen
aantocht zijn. Het program zal
!an vermoedelijk op enkele punten
Iel wat anders kunnen luiden.
Onder het hoofdstuk „wederop-
>ouw van het verwoeste en ge-
chokte vaderland'' vinden we een
eeks maatregelen opgesomd, welke
ls het ware vanzelf spreken. Bij
en woningbouw vraagt men spe-
aal behuizingsmogelijkheid voor
'oote gezinnen.
Het volgende hoofdstuk behan-
elt het herstel en den uitbouw
an het Staatsbestel van het Ko-
Inkrijk: Nederland en de Overzee-
che gebieden één Rijksverband, be-
Jgging van een Rijksconferentie,
nverwijlde instelling van een
aatscommissie ter voorbereiding
ner Grondwetsherziening herstel
.n den volksinvloed in de gemeen-
n, de provincies en het Rijk. be-
irdering van een vlotte behande-
g van zaken door machtigings-
ernen wij goede Jj1"
IMPERIAL, Al"
en voorradig
LANEN worden d0"
Hoogachtend,
SCHOON
WESTKADE 63
-N VERBAND met de loonsverhoo-
gingen, die in de laatste maan
den werden toegekend. resD var, as
't 15 pet. boven het peil Vn Mpi
1940, dan wel van Oct 1942
V8n 1 3000 uit de ^ekte-
llt J /"f6,'-,!" ov<;'eenstemmmg
net de feitelyke omstandigheden
'ar, het oogenblik. Hetzelfde geldt
»oi de grens van het dagloon f 8
lie men in velschillende sociale
letten vindt.
[In verband hiermede heeft de
lichting van den Arbeid den mi
jsver van Sociale Zaken verzocht
E wetteHjke loongrenzen te verhoo-
fTr van f 3000 op f 3750 per
her 2 !*l f, 8 op f 10 per dag.
Mi en ander" ultwerkin8 van
fcn den z k d00r de Stichting
t. Ai beid aan de regeering
éder aovies uitgebracht. 1
Plaatselijke studiecentra
zullen het behandelen
wetten. Bij dit laatste zullen spo-
ken-zieners misschien de wenkbrau
wen fronsen. Doch we gelooven,
dat ook meer efficiency in de par
lementaire democratie haar geen
kwaad kan doen.
Het hoofdstuk „Nederland in de
internationale orde" is tamelijk uit
gebreid. Het bepleit o.a. het verla
ten van de neutraliteitspolitiek, 'n
sterke land-, zee- en luchtmacht
en „zoo noodig" annexatie van
Duitsch grondgebied, mits op den
grondslag van verwijdering van
volksvreemde bewoners.
,.De versterking en vernieuwing
der economisch-sociale grondslagen
van ons volksleven" is het opschrift
voor 'n uitgebreide reeks van maat
regelen, waartoe natuurlijk behoort
de publiekrechtelijke bedrijfsorgani
satie. Verder o.a. vaststelling van
loon-minima. medezeggenschap
der arbeiders in ondernemingen
van grooteren omvang, het schep
pen van vestigingsmogeljjkheid ook
buiten de huidige landsgrenzen voor
jonge boeren en tuinders.
Tenslotte de maatregelen voor 't
financieel herstel. Daaronder tref
fen we aan een zeer hooge heffing
van den vermogensaanwas tijdens
den oorlog, een belasting van 100
procent op alle zwart-handelswin-
sten en transacties voor den vij
and. Verlaging der vennootschaps
belasting wordt bepleit, doch te
vens een sterk progressieve en hoo
ge belasting op het persoonlijke in
komen.
et ontwerp, waaruit we slechts
enkele punten aanstipten, ver
dient nadere en zeer nauwkeurige
bestudeering. Doch de eerste in
druk is zeker niet ongustig. Met
zoo'n program kan de R.K. Staats
party zich o.i. scharen onder de
radicaal-vooruitstrevende partyen.
Niet iederen katholiek zal dezen
versnelden pas kunnen meemaken.
Doch er mag niet naar gestreefd
worden door een stel compromissen
ook de reactionairen min of meer
tevreden te stellen. We moeten voor
aanstaan by de ordelijke omwen
teling, welke de*e nieuwe geschie
denisperiode geboden wordt.
van militairen dienst
TAE MINISTER van Binnenland-
sche Zaken heeft aan de ge
meentebesturen medegedeeld, dat,
in verband met het belang om zoo
spoedig mogelijk verkiezingen te
doen houden, zijn collega van Oor
log er geen bezwaar tegen heeft,
aan ambtenaren van de bevolkings
registers, die als zoodanig niet ge
mist en ook niet vervangen kunnen
worden, uitstel van opkomst in mi
litairen dienst te verleenen, voor
zoover de belangen van dien dienst
dit maar eenigszins toelaten
DOODSTRAF geëischt
yAN GENECHTEN, die naast
Mussert, Blokzijl, Rost van
Tonningen, van Geelkerken en
andere „grootheden" een byzon-
dere plaats in de NSB innam, is
Woensdag als een gryze, magere en
troostelooze man voor het Bijzon
dere Gerechtshof te Den Haag
moeten verschijnen. De Procureur
fiscaal eischte de doodstraf tegen
hem en verzocht het Hof den verd.
niet het recht van cassatie te ver
leenen. De uitspraak volgt over 14
dagen.
De tenlastelegging verweet hem
vooral zijn handelingen verricht in
zijn functies van commissaris der
provincie Zuid-Holland en van pro
cureur-generaal bij het Gerechts
hof te Den Haag.
Uit de verklaringen van de ge
tuigen bleek, dat van Genechten
zeer fel gekant was tegen ieder die
tegen de NSB was en niet schroom
de iederen tegenstander van het
nat. socialisme te laten vervolgen,
desnoods door de Sicherheits-Po-
lizei.
De Procureur-fiscaal was in zijn
requisitoir zeer fel tegen den ver
dachte. Hij typeerde van Genech
ten als een man die over lijken
ging om zijn doel te bereiken en als
iemand die hoog uitstak boven het
rapaille dat de NSB voortbracht.
Juist daarom was deze man zoo ge
vaarlijk.
De verdediger, mr. J. v. d. Oever,
bestreed op juridische gronden de
vraag of verdachte op de dagvaar
ding veroordeeld kon worden. Hy
verzocht de dagvaarding nietig te
verklaren.
In zijn verdediging zei van Genech
ten o.a. dat hij weinig nuttigs voor de
Duitschers had gedaan. Mijn samen
werking met de S D. was zoo slecht
aldus verd. dat men mij onthe
ven heeft uit de functie van directeur-
generaal van politie. Na 1943 was ik
geheel uitgeschakeld. Mijn goede
trouw moet blijken uit het feit. dat ik
mijn ontslag heb genomen bij het
Viedesgerechtshof, zoodra mij duide
lijk werd dat ik moest dansen naar de
Duitsche pijpen. De wijze van optre
den van de Duitschers tegenover de
Joden heeft altijd mijn scherpe af
keuring gehad. Deze opmerking van
verd. lokte een gejoel op de publieke
tribune uit. Van Genechten zei verder
ervan overtuigd te zijn, dat de poli
tieke moorden op Posthuma e.a.,
welke gedurende de bezetting hebben
plaats gevonden, gepleegd zijn door
de Duitschers met de bedoeling een
burgeroorlog te ontketenen. Ik heb
gevochten zoo besloot hij zicht
baar bewogen tegen verduitsching,
tegen het ontketenen van een burger
oorlog en tegen het dienstnemen van
Nederlanders bij de S.S. of de land
wacht. Verslagen in alle opzichten leg
ik mijn lot, de gevangenis of den ko
gel. geheel in uw handen.
TN DEN LOOP van deze week
zijn de hotels, café's, restaurants
en slijterijen weer bevoorraad met
gedistilleerde dranken, waarvan de
aflevering aan het publiek op 6
Oct. a.s. zal beginnen. De bevoor
rading heeft plaats gevonden met
een rantsoen van twee maanden op
basis van 40 pet. van het totale
gebruik in 1939.
Er zijn nieuwe prijzen vastgesteld
waaraan streng de hand zal wor
den gehouden.
TAE FRANSCHE regeering heeft
een aantal vertegenwoordigers
van het Ned. bedrijfsleven uitge-
noodigd tot een bezoek aan de Pa-
ïijsche Jaarbeurs, de eerste inter
nationale jaarbeurs na de bevrij
ding in Frankrijk gehouden.
JOZEF DARNAND is Woens
dag ter dood veroordeeld.
0P JAVA is een kleine anderhalf
millioen ton suiker aangetrof
fen. Volgens Reuter zal deze sui
ker aan de pool van de vereenigde
naties worden toegevoegd en onder
de belanghebbenden verdeeld wor
den door een gecombineerde voed-
selcommissie, waarin Groot-Brit-
tannië, de Ver. Staten en Canada
vertegenwoordigd zijn.
J^ONING PETER en de naar
Londen uitgeweken regeering.
zyn door de Joegoslavische com-
missie voor oorlogsmisdadigers be
schuldigd van militaire activiteit in
dienst van Duitschland.
JJET WERELDCONGRES van
vakverenigingen te Parijs
neeft met algemeene stemmen de
oprichting van een nieuwe wereld -
redeialie van vakverenigingen
aangenomen.
I >11 IJ ZEN van kamerhuren zonder
pension zijn nog steeds gebon
den aan het huurprijsbesluit 1940
en het huurprijsuitvoeringsbesluit
1941, die sedert December 1941 on
veranderd zijn gehandhaafd.
Voor kamers met pension geldt
nog steeds het prijsvoorschrift 1942
pension, op grond waarvan de op 9
Mei 1940 geldende prijs mag worden
berekend, verhoogd met een zeker,
van de omstandigheden afhankelijk
bedrag.
HE MINISTER van Financiën
maakt bekend, dat de ver
plichting tot betaling van haven-,
kade-, sluis- en bruggelden alsnog
verlengd wordt tot na 9 Oct. a.s.
pAUL BROMBERG, de bekende
Ned. architect, die van een re-
geeringsopdracht uit de Ver. St.
is teruggekeerd, heeft meegedeeld
dat de houtpositie van Suriname
zóó gunstig is, dat dit land onze
geheele behoefte aan hout kan dek
ken.
4t
T\E BEUL VAN AMERSFOORT,
van Laar, is uit het kamp Ede
ontsnapt. Hij heeft zich meester
weten te maken van het rijwiel van
zijn bewaker, waarmee hij wist te
ontkomen.
DE EENHEID VAN HET KONINKRITK STAAT VOOROP
Communistische actie
in Australië staat
thans vast
T UIT. GOUVERNEUR GENE-
RAAL dr. van Mook en vice-
admiraal Helfrich, de bevelhebber
der Nederlandsehe strijdkrachten
in het Verre Oosten, zijn in Ba
tavia aangekomen. Hun eerste
taak zal zijn de Nederlandsehe re
geering op de hoogte te brengen
van den werkelijken stand van za
ken, hetgeen dus beteekent dat
een verheldering van de situatie
in Indië spoedig is te verwachten.
Ned.-Indische autoriteiten zijn in
tussehen verwonderd over de ver
klaring van luit.-gen. Christison,
dat hij luit.-gouverneur-gen. van
Mook naar Java had ontboden in
verband met de huidige spanningen
Een autoriteit uit Ned. Indische
kringen verklaarde, dat de luit.-
gouverneur-gen. naar Java ls ver
trokken op eigen initiatief om zich
persoonlijk op de hoogte te stellen
van de situatie.
Bepaald verheugend is de mede-
deeling, dat de Ned. autoriteiten de
beschikking gekregen hebben over
een extra schip voor troepenver -
voer naar Ned. Indië, Met dit schip,
dat 8 dezer uit Engeland zal ver
trekken, kunnen 3500 man vervoerd
worden. Vier bataljons, die volgens
den oorspronkelijken opzet, pas in
de tweede hlft van Oct. uit Enge
land zouden vertrekken, zullen
thans met dit schip hun bestem
ming kunnen volgen.
TN een verklaring van den regee-
ringsvoorlichtingsdienst wordt
er op gewezen, dat Soekarno den
herbouw van het staatsherstel ver
traagt. Onmiddellijk na het optre
den van het nieuwe kabinet heeft
minister Logemann nl. de bijeen
roeping voorbereid van een rijks
conferentie, waar de structuur van
het Koninklijk openhartig zou zijn
besproken. Zonder het optreden van
de „Indonesische republiek" zou
den de deelnemers aan de rijkscon-
ferentie mogelijk al aangewezen
zijn en zouden reeds de voorberei
dingen getroffen kunnen worden
voor de bijeenroeping van een
Volksraad, die voor het eerst een
Indonesische meerderheid zou heb
ben. Hoe de verdere regeling ook
zou worden, één ding staat voorop:
de eenheid van het Koninkrijk!
TVE zender Bandoeng, die zich in
handen bevindt van de extre
mistische groep Soekarno heeft in
middels gereageerd op de regee-
ringsverklaring, van jl. Dinsdag. De
reactie was scherp en bevatte een
herhaling van het bekende extre
mistische standpunt der groep Soe
karno.
T\E HOOFDSCHULD voor t mis-
lukken der conferentie te Lon
den, wordt door vrijwel alle En-
gelsche bladen aan Rusland gege
ven. Het vertrouwen in Rusland en
in Ruslands vriendschap is in ver
ontwaardiging verkeerd, schrijft de
conservatieve „Daily Mail".
Volgens Reuter verzet zich de
Britsche regeering pertinent tegen
iedere poging om te komen tot een
wereld-dictatorschap van de Big
Three. De Britsche regeering vindt
het volstrekt ontoelaatbaar, dat
aan de staten, wier bijstand in den
oorlog van zooveel beteekenis is ge
weest voor de geallieerde zaak,
thans het recht zou worden ont
zegd hun standpunt naar voren te
brengen in den toekomstigei: vrede.
Hiertegenover staat het Russische
standpunt, dat door radio Moskou
nog eens uiteengezet isgeen sta
ten kunnen vredesverdragen onder
teekenen met staten, waarmee zij
niet in oorlog zijn geweest.
Deze groep maakt niet meer dan
5 procent van de bevolking van
Java uit; voornamelyk zijn het
jongeren, die door de Jappen zyn
bewapend.
De heer en extremisten schijnen het
overigens niet eens te zijn met
elkaar. Er zijn tenminste berichten
doorgesijpeld, die den indruk geven
dat zich in de „beweging" Soe
karno een soort Schisma begint
voor te doen.
Om geld in het laadje te krijgen
zijn volgelingen van Soekarno nu
bezig lijsten te doen circuleeren in
Batavia. Bij de bevolking wordt aan
gedrongen op het afP n van geld
voor een fonds voor .vrije repu
bliek Indonesië". Deze lijsten zijn ver
spreid door zoogenaamde buurtveree-
nigingen, die in elk district voor de
handhaving van de orde de voed
seldistributie moeten zorg dragen. De
distrietsleiders hebben den geallieer
den gemeld, dat zij vreezen voor de
veiligheid van degenen, die niet op
de lijsten inteekenen.
De heeren blijven overigens dikke
woorden gebruiken. De Herald Tri
bune" bevat een interview met Had
ji Salem, een der oprichters der na
tionalistische beweging, waarbij deze
o.m. zeide: „Wij zullen niet aarzelen
een nieuwen wereldoorlog te ontke
tenen als de Nederlanders trachten
zich hier weer te vestigen."
T|E minister van Overzeesche
gebiedsdeelen, prof. dr. J.
H. Logemann zal Vrijdag
avond in het radiokwartiertje
„Op de brug" een uiteenzetting
geven over den toestand in In
donesië.
WjTAT de stakingen in Australië
betreft, het staat nu absoluut
vast, dat de staking het gevolg is
van een actie der communistische
partij. De Australische regeering
bezit daarover geheime rapporten.
De ministers handhaven hun
standpunt, dat op de 500 Indone
siërs, die van hun schepen in
Australische havens gedeserteerd
waren, het immigratie verbod rust
en dat het kabinet zich niets mag
laten voorschryven.
Er zyn thans onderhandelingen
op til fcusschen Ned. autoriteiten en
de havenarbeiders. Men verwacht
binnen enkele dagen een regeling.
''PHANS komen mede in aanmer-
king om wekelijks over f 100
in contanten te beschikken ten
laste van hun geblokkeerde of gi
rale rekening, zij, die zelfstandig
als hoofdberoep uitoefenen het be
roep van kunstschilder, beeldhou-
were toonkunstenaar, letterkundige
belastingconsulent, economisch of
bedrijfseconomisch adviseur, raad
gevend ingenieur, beëedigd taxa-
teure, beëedigd translateur, expert
terzake van het assurantiewezen,
repetitor, makelaar en particulier
verpleger.
Alle ingeschrevenen aan een Ne
derlandsehe universiteit of heoge-
school mogen maandelijks over 100
gld. in contanten beschikken ten
laste van hun geblokkeerde of girale
rekening of van de rekening van
den verzorgers van een student.
Heden zon onder 18.11 u„ maan
onder 18.10 u., Vrijdag zon op
6.47 u., maan op 5.33 u.
Weerverwachting: Zwaar tot
half bewolkt, overwegend droog
weer, zwakke wind, normale
temperatuur.
RETRAITEHUIS SEPPE
October: 13-16 Oct. Heeren Midden
stand, 20-23 Oct. Mannen en jonge
mannen, 23-26 Oct. Meisjes, 27-30 Oct.
Leden St. Paulus, 31 Oct.-3 Nov.
Jongemannen (Allerheiligen en Aller
zielen. Herdenkingsretraite van alle
oorlogsslachtoffers).
November: 3-6 Nov. KAJ, 6-9 Nov.
Dames (ongehuwd), 10-13 Nov. Gere
serveerd (mannen), 13-16 Nov. Dames
meisjesbescherming), 16-19 Nov. K.J,
M.V., 20-23 Nov. Gereserveerd (vrou
wen), 24-27 Nov. Leden St. Kaphael.
December: 1-4 Dec. Jonge boeren,
8-11 Dec. Gereserveerd (mannen), 11
-14 Dec V.K.A.J., 15-18 Dec. Leden
H. Familie (afd. mannen), 18-21 Dec.
Jonge boerinnen, 21-24 Dec. Kath.
Aib. Beweging (mannen), 24-27 Dec.
Mannen en jongemannen (Kerstretr.)
2R-29 Dec. E.K. dagen (K.O.B
Januari 1946: 5-8 Jan. Meisjes, 8-11
Jonge boeien, 12-15 Jan. In gesprek,
15-18 Jan. Kath. Arb. Beweging (vrou
wen), 19-22 Jan. In gesprek, 22-25 Jan.
Jonge boerinnen. 26-29 Jan. Kal i. Arb.
Beweging (mannen), 29 Jan.-l Febr.
Leden N.C.B.
