NEN
De natuurlijke roeping
Schaduw over de haven
van Terneuzen
en
van de vrouw
15, Goes
Mreau
EG 54
utoor
IERT
kapelle
MEIN
E
lil.
i Zn.
Regelenden arbeid
van mgr. Frencken
TELEURSTELLINGEN
Goed voor één trein
Blijft hulp
achterwege?
DE ZWARE PIJP VAN ZWARTE PIET
K off Se
n (uitgezonderd
in van 14-16 u,
BRANDTURP
irhoogde loonen
de verhoogde
i de prijzen
liet op het be-
ald blijven. Zij
verhoogd. Om
bruikei niet te
in gedeelte del
ingen door een
weg^ ten be-
per eenheid,
voor persturf
turf soorten 451
kon daardoor
56 voor bagger-
urf, f 1.24 voor
irf, f ï.oi voor
eerde tui f en
produceerd in
Zuid-Holland.
tu
tgen
987-0
wordt het U
ïgifte te doen
t gedane aan-
riijk vervolgd
erzicht gereed
len op 1 Sep-
26 Sept. 1945
Dat is in Uw
2-0
G. HULST
CJ leveren:
J liana
r kogge
tei. 3
tijdig bij:
i
OE BESTBL-
- JU BILE
HE.
end,
HULgL
1
531-0
'EtLVKK H-
rsthandel
KSE 7.AAI-
536-o
Oar.iten I
terrogge Pet-
nelb. N.A.K
934-0
934-0
EDITIE VOOR de provincie zeeland
ril Westtlngel 75, Goes; Dubbele neor t 8 riu^r
Deze courant wordt op last van t Militair c*ezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem'
Diri.'ieur: J A. H. M. van Schijndel: Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red.: W. Groffen. Middelburg: Rayonred.
Zeeuwsche eilanden: N. J. Karhof, Goes. Rayori-
red. Zeeuwsch-Vlaanderen: J. Vermeeren. Hulst.
Voor God, Koningin en Vaderland
N» 277 ZATERDAG 39 SEPTEMBER 1945
Comm v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst: Mr Dr A. J .J M. Mes; Mr. H.
B L. de Rechter; Mr Dr c J M. A v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn prijs bij voor-
ultbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10. p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent
Onxo meisjes over de tong
DE MEISJES willen wel wer
ken, maar keeren zich af van
het huishoudelijk werk,
schreven wij in ons eerste artikel.
De verklaring is meervoudig. Op
merkenswaard is vooreerst de wei
nige belangstelling, die de werk
geefsters en met haar heur kinde
ren voor dezen arbeid toonen. Het
gevolg is, dat het verheffende ele
ment. dat aan eiken arbeid eigen
is en dus ook aan die welke „de
verpleging" raakt van de kiemcellen
van onze maatschappij, bedolven ge
'raakt onder het gevoel van slavin
eener familie te zijn. De mensche-
lyke waardigheid in het algemeen
en de persoonlijkheid van de huis
houdelijke hulp geraakt daardoor
in zoo ernstige mate in het gedrang,
dac met de beide genoemde groot
heden de draagster er van in de
persoon van de hulp uit het bereik
der werkgeefster vlucht.
Terloops moge hieraan toege
voegd worden, dat het „Bredasche
meisje" ongelijk heeft als zy huis
houdelijk werk saai, zenuwachtig
en Zorgelijk noemt, want wat is
tenslotte interessanter en ook be
langrijker: een schroefje te zijn
van het vliegwiel van een meer of
minder onbekend bedrijf, waarvan
men ternauwernood de eeonoml-
scae beteekenis voor de maat
schappij kent, laat staan de soeiale,
dan wel mede-arbeidster te zijn in
dat complete maatschappijtje dat
gezin heet en waarvan liet wel en
wee van heel onze samenleving af
hangt, Een schrijfmachine plus ty
piste kun tenslotte „weggevorderd"
of „weggeorganiseerd" worden, zon
der dat mensch en maatschappij
ziell ethisch ook maar een
cent armer zullen voelen.
Ondermijn echter het gezin en
heel het menschdom vervalt tot de
lieidensche slavernij van eeuwen
geleden. En wat dat zeggen wil, valt
af te leiden uit zoo menigen brief
van St. Paulus, die wij 's Zondags
tijdens de voorlezing van het epis
tel in de kerk hooren. Huishoudelijk
werk is niet saai, het is integendeel
vol waarachtig leven. Om 't echter
te kunnen aanvoelen, moet men
-zich los weten te maken van de
jacht op en de lust tot avonturen,
die liet menschdom van deze dagen
bezielt.
rte schuld van het verval, als wij
U dat groote woord nu eens mo
gen gebruiken, mag intusschen niet
uitsluitend gezocht worden bü de
werkgeefsters en werkneemsters,
wier gezichtsveld verduisterd is ge
worden door scheef gegroeide op
vattingen. Z;j schuilt op menig an
der gebied. Neem bijvoorbeeld onze
scholen. Gedurende tientallen jaren
neemt daar het aantai lesuren ln
rekenen, schrijven en lezen, in de
talen en de wiskunde steeds toe.
En het gevolg is waarlijk verbluf
fend genoeg. Groot en klein bezit
een geleerdheid, waar men respect
voor mag hebben, maar wat deed
men op aan nuttige, aan huishou
delijke kennis, die orde schept in de
besloten gezinsgemeenschap en re
gelmaat en nog zoo menig ander
goeds? Het zou waarlijk geen
overbodige luxe zijn, als de school
programma's weer eenigeti tijd
konden besteden aan huishoud
kundige lessen, ook die van de mid
delbare scholen.
UTat doet de overheid ten bate van
het gezin? zy steunt leger en
vloot, uiteraard, zij maakte een
behoorlijke salarisregeling, zorgde
ook voor de vrouwelyke hulpkrach
ten voor kleedmg en onderdak
maar wat deed zy voor het meisie'
dat zich in dienst wil stellen van
het huishouden! Er zyn en hier
komen wy in het vaarwater van
het Bredasche meisje geen re-
Heden zon onder 18,23 uur,
aan op 23.44 uur. Zondag zon
op 6.38 uur, zon onder 18,21
uur, maan onder 16.33 uur.
Maandag zon op 6.39 uur.
WeerverwachtingWisselen-1
de bewolking, afnemend buiig,
Koel. Zwakke, aan de kust ma
tige wind tusschen n. w. en
west.
gelingen omtrent arbeidsverhou
dingen en arbeidstijden, er zijn
geen speciale opleidingen. En toch
zou dit alles geen luxe zijn om tot
gezonde toestanden te geraken.
T"Je toestanden in duizenden gezin-
nen zijn niet in orde. Hoe kun
nen wij herstel bewerkstelligen
Wij legden deze vraag eens voor
aan Mgr. Frencken, den directeur
van de E.K.-Beweging in ons bis
dom en expert op het onderwerpe-
lijk gebiel. Zijn antwoord is kort
en krachtig: er moet een goede op
leiding komen voor de meisjes, die
haar krachten willen wijden aan
huisgezin, een internaat dat zoowel
theoretisch als practisch werkt. De
helft van den dag zou er les gege
ven moeten worden, de andere helft
gevuld „piet het jverk in het gezin,
Daarbij moet voorop staan, dat de
persoon er niet is om den arbeid
te dienen, maar omgekeerd. In haar
taak moet de hulp een middel vin
den om als mensch hooger te stij
gen. Dit plan wil ik uitvoeren, zoo
dra Bouvigne weer vrij komt, ver
klaarde Monseigneur ons. Hopen
wij, dat zulks spoedig zal zjjn.
Naast deze opleiding moet er in
elke plaats een „centrale voor te
werkstelling" komen, vanwaar de
meisjes worden uitgezonden, het
zij als dagmeisje, hetzy als hulp
voor dag en nacht.
De dagmeisjes zouden in die cen
trale dan tegelijkertijd een gelegen
heid vinden om er 's avonds in
eigen milieu terug te keeren. Voor
hun ouders zou dat tevens een
bron van gerustheid vormen, om
dat zij weten waar hun kinderen
dan vertoeven,
Pot zoover Mgr. Frencken. Wij be-
-*■ hoeven er nog slechts een enkel
woord aan toe te voegen. Ei* is 'n
af gekeerd heid waar te nemen van
de meisjes t.a.v. het huishoudelijk
werk. Het publiek beklaagd zich en
de overheid is geneigd de klacht te
ondersteunen Natuurlijk zijn de
meisjes zelf niet geheel vrij te plei
ten, maar in menig geval ligt de
oorzaak bij de andere party. Moei
lijkheden zijn echter weg te nemen
zoodra men ze kent en na het voor
gaande zal er by menigeen klaar
heid zijn ontstaan over wat in
hoofden en harten van het wer
kende meisje leeft en behalve dat,
ook over hetgeen leidende klingen
als die van Mgr. Frencken beweegt.
Wellicht ziet de overheid, hetzij
landelyk, hetzij plaatselijk daarin
een aanleiding om eens contact op
te nemen met Mgr. Frencken. Meer
in het bijzonder voor Breda, als
zetel *van de katholieke meisjesbe
weging. zou er aanleiding toe kun
nen zyn. Het contact met de daar
uit voortvloeiende gevolgen, bv. in
den vorm van materieelen steun,
moge de eerste steen zyn in den
geestelijken opbouw van ons vader
land.
Van de meis
jes verwachten
wij overigens 'n
herlevende be
langstelling voor
de taak, die
of men hoog of
laag is tenslot
te beantwoordt
aan de natuur
lijke bestem
ming van de
vrouw.
Voor rekening
van de Ned. re
geering zyn met
het Amerikaan-
sche stoomschip
„Mexican" te
Rotterdam aan
gekomen 658
paarden, be
stemd voor de
landbouwbedrij -
ven in ons land
oooooooooooooooooooooo
"T|E MINISTERS van Buitenland-
U sche Zaken der vijf groote
mogendheden zijn nu bijna drie
weken bijeen geweest, om aller
lei vredesverdragen voor te berei
den. Maar als ze een kwestie op
vatten, bleek die zoo netelig en
brandend te zijn, dat ze haar maar
lieten vallen, om een andere ter
hand te nemen, waarna hetzelfde
gebeurde. En zoo verstreek er
dan dag na dag zonderdat er iets
beslist werd. In November zal men
maar weer eenskijken, of de toe
standen en denkbeelden dan be
ter rijp zijn. Doch onderhand
dreigt, dat met allerlei eenzijdige,
voldongen oplossingen de bespre
king ervan straks overbodig wordt
gemaakt. Of men wil of niet, er
staat telkens een Angelsaksisch
blok tegenover een Russisch blok.
Terwijl de homogeniteit in dit
Angelsaksische blok ook lang niet
meer dat is, wat ze was tijdens
het schitterende samenspel van
Roosevelt en Churchill. De plotse
linge opzegging van de leen- en
pachtwet, het^verkondigen van een
opodistische meening inzake de
emigratie van Joden naar Pales
tina, waardoor de Britsche regee
ring in groote ongelegenheid is
gebracht, het erkennen van de
voorloopige Hongaarsche regeering
zonder dat Engeland daartoe nog
over wil gaan, het zijn daden van
Truman en de Amerikaanschei'e-
geering, welke een schaduw wer
pen op de Angelsaksische solida
riteit. Al met al zijn we nog lang
niet aan het scheppen van een
echte nieuwe wereldorde toe.
oooooooooooooooooooooo
r)E VORIGE WEEK is een Die-
seltrein, die te Arnhem, geheel
bezet met passagiers, voor vertrek
gereed stond, plotseling door een
Engelsche filmgroep gerequireerci
ten behoeve van opnemingen voor
een film, die over oen strijd bij
Arnhem wordt vervaardigd. Blijk
baar om een en ander zoo realis
tisch mogelijk te maken, gal men
den trein aan de vlammen prijs.
Volgens onze inlichtingen werd
den stationschef een bon in de
hand gedrukt: met de woorden:
„Goed voor een trein".
Dit optreden kan, zoo meldt de
Nat. R. C. niet in overeenstemming
worden geacht met een deplorabe-
len toestand, waarin het materiaal
van de Nederlandsche Spoorwegen
verkeert. Bovendien stond in de
buurt van Driebergen een reeds
vroeger door brand vernielde trein
als het ware te wachten om het
onderwerp van cineasten te wor
den.
De Ryksbu-
reaux voor de
metalenverwer-
kende industrie
voor ijzer en
staal en voor
nonferro meta
len worden sa
mengevoegd tot
een bureau, dat
den naam Ryks
bureau voor me
j talen zal dragen
2JEVEN RATIFICATIES van het
Handvest der vereenigde vol
keren zyn in Washington binnen
gekomen, 26 staten hebben legisla
tieve stappen gedaan om tot rati
ficatie te komen, 29 ratificaties
zyn noodig willen de vereenigde
volkeren zich geconstitueerd heb
ben
Vernielde salpeterloodsen
te Terneuzen.
Een JAAR geleden werd Ter-
neuzen als eerste haven aan
den greep van den vijand ont
rukt. De bevrijding werd echter
duur betaald. De groote magazijnen
van de dokken waren vernietigd of
onherstelbaar verminkt, terwijl de
kranen met gebroken halzen in het
water lagen, als zij niet reeds door
den bezetter naar elders gesleept
waren. De nijvere handel was ge
broken, daar de haven van haar
outillage was beroofd.
Drie kranen werden door de terug
trekkende Duitschers vernietigd, ter
wijl zij negen kranen meevoerden.
Een kraan is weer door den eigenaar
hersteld, zoodat uit de'havenoutillage
wat kranen betreft er 11 stuks ontbre
ken van de totaal 17 stuks, dus bijna
76 pet. Dit is een zeer belangrijk per
centage zoodat dringend hierin voor
ziening moet worden getroffen. Aan
do loskraan is practisch geen oor
logsschade ontstaan, terwijl de spoor
wegaansluitingen weinig van den
strijd geleden hebben, zoodat daar
voor geen bijzondere maatregelen
noodzakelijk zijn. De magazijnen heb
ben echter een zware aderlating moe
ten ondergaan. De loodsen van de fa.
de Meyer aan het tweede dok, als
mede de groote loods in den Midden
Karaalftrm, zijn een prooi der vlam
men geworden, terwijl de oude lood
sen van M. T. schade opliepen.
2^00 WAS de toestand van het ha
venbedrijf in Terneuzen, toen
de geallieerden hun bevryding al
daar vierden, doch nu we een jaar
verder zyn, ls de toestand onveran
derd. De Rotterdamsche haven
draait echter na een paar maan
den weer op volle toeren en is in
staat om de totale hoeveelheden
van voor den oorlog te verwerken.
De vraag dringt zich «ogenblik
kelijk op: Wat wordt er van over
heidswege voor de haven van Ter.
neuzen gedaan? En hoe staat het
daarmee? Het geheele haven
complex geeft een armzaligen
aanblik, en verkeert nog in den
zelfden toestand, zooals het door
de bezetters is verlaten.
Er wordt in Terneuzen op dit
oogenblik gelost met de hand en
in kruiwagens.
EEN. IHE AI. LANG TABAK VAN HEFTINCK HEEFT
zakken en man
den wordt het
geloste goed
naar de enkele
overgebleven
magazynen ge
bracht. Een ont
zettende vertra
ging is hiervan
't gevolg, welke
uiteindelyk uit
loopt op een af
wyzing van aan
biedingen voor
opslag of over
slag van groote
partyen goede
ren bij belang
hebbenden al
daar, welke nu
hun weg via
Antwerpen n.
Holland terug
vinden. Heeft
de haven van
Terneuzen dan
geen recht of
reden van be
staan meer of
wil de overheid
geen onmiddel-
Iyken steun ge
ven? De op
bouw van de ha
ven is een levens
belang voor ge
heel Terneuzen
en omgeving.
Belanghebben
den ondernemen
dikwijls de lange
reis naar de re-
geeringsinslanties om voor den weder
opbouw van magazijnen en het aan
schaffen van kranen te pleiten. Het
resultaat is echter steeds nihil of men
krijgt de mededeeling dat Terneuzen
binnen circa twee jaar misschien aan
de beurt zal komen om geholpen te
worden.
Wat er noodig is
TAE VOORZIENINGEN, welke er
moeten komen, zyn te splitsen
in provisorische en definitieve.
Als provisorische voorziening zou
kunnen gelden een tijdelijke beschik
baarstelling van 4 a 5 ton motorrups-
kranen van het geallieerde leger met
een vlucht van minstens 12 m. Verder
moet zoo spoedig mogelijk getracht
worden de moderne kraan (MT 9) aan
het 2e dok (ZZ), welke een hefvermo
gen van 5 ton had, terug uit Duitsch-
land te krijgen. De andere weggevoer
de en vernielde kranen waren alle
van een verouderd model, zoodat het
in het belang van de haven zou zijn,
deze door moderne te vervangen. Wat
de magazijnen betreft, kan gezegd
worden, dat de groote lood3 aan den
Midden Kanaalarm qua model en uit
rusting weinig geschikt bleek, vooral
met het oog op de ligging der kraan
er voor op de kade. Mogeliik, dat bii
den herbouw deze loods op een an
dere plaats zal komen of van een
andere constructie zal zijn De andere
loodsen kunnen op dezelfde plaatsen
waar ze gestaan hebben, weer wor
den opgebouwd. Resumeerende moe
ten in de haven van Terneuzen aan
geschaft worden: 6 moderne portaal-
wipkranen en ca. 11.000 M2 magazijn.
Het materiaal voor deze magazijnen
zal vooreerst nog wel niet voorhan
den zijn, daar de vele schadegeval
len in West Zeeuwsch-Vlaanderen een
directe hulpverleening eischen. Doch
het voorstel om de groote hallen of
vliegtuigloodsen van de geallieerden,
welke zich in Holland, België, Frank
rijk, Duitschland of elders bevinden,
voo dit doel te gebruiken is een
overweging waard, temeer daar de
deviezenkwestie hier hoegenaamd
geen hinderpalen in den weg legt.
Deze objecten zijn immers het eigen
dom van de geallieerde legers.
Een ernstig verjies
fpERNEUZEN was voor den oor
log de belangrykste en grootste
haven voor den import van Chili-
salpeter, waarop Delfzijl en daar
na Rotterdam volgden. En wanneer
eerstdaags de aanvoer van deze
kunstmest weer zal beginnen, dan
vraagt Terneuzen zich af, hoe hier
van te kunnen profiteeren, indien
men noch de magazynen heeft om
de goederen op te slaan, noch de
kranen of outillage om de schepen
ie lossen. Men ziet dan met leede
oogen dit belangryk vervoer verlo
ren gaan voor Terneuzen. hetgeen
toch na lange jaren werken met
zooveel moeite tot een dusdanigeti
bloei was gebracht.
voor groot en klein
leeftydgreepen een bou voor
koffie worden aangewezen Deze
bon zal geldig zyn tot en met 24
November en recht geven op h»t
koopen van 200 gram koffie. De
hotels, café's en restaurants zul
len in deze zelfde periode hun
gasten en bezoekers weer koffie
kunnen serveeren.
117 00ft NEDERLANDSCHE
xxi .tod Joden zijn vergast,
doodgeknuppeld of van honger
omgekomen. Heele families zijn
verdwenen. Alle opperrabynen zijn
dood op twee na, die ondergedo
ken waren, de eerwaarde heeren
Justus Tal (Utrecht) e'.i S Heer
tjes (Noord-Brabant),
