BESCHIKKING
deblokkeering 1945
DEBLOKKEERINGSBESLUIT
HE? B100KERUURTJE
Het ongemaskerde
nationaal-socialisme
wordt hersteld
Minister Lieftinck ontleedt
Mgr. dr. Griffin
(VERVOLG VAN PAG. 1)
De vergunningen, uitgegeven door of
vanwege den Minister van Financiën,
strekkende tot geheele of gedeelte
lijke deblokkeering van rekeningen,
ontstaan ingevolge de inlevering van
biljetten van 100 gulden, voorzoover
deze vergunningen zijn verstrekt vóór
of op 25 September, verliezen met in
gang van 26 September haar geldig
heid.
Tasschen 8-13 October
In het tijdvak van I tot 13 Oct.
1945, beide dagen inbegrepen,
wordt, tegen overlegging van de
geldkaart A of B met de daarbtf
beboerende distributiestamkaart
of van de volmacht, zooals die
geldt voor andere dan natuurlijke
personen en van de - quitantiën,
zooals aan militairen door de be
taalmeesters verstrekt, door den
Minister van Financiën te bepalen
wijze, door het kantoor van inle
vering een bedrag in betaalmidde
len uitbetaald van 100.of zoo
veel minder als de geldkaart, de
volmacht of de quitantie aanwijst.
Voor zoover de geldkaart A of B
een bedrag van 100.— of meer aan
wijst, geschiedt de uitbetaling tegen
inlevering van bon één van de geld
kaart.
Geldkaartèn, volmachten en quitan
tiën, waarop het geheele als ingele
verd vermeld bedrag is terugbetaald
worden door het betaalkantoor inge
houden en bewaard.
Indien de houder van een geld
kaart of volmacht, waarop minder
dan 100.is ingeleverd, bij het
inleveringskantoor een geblokkeer
de, respectievelijk een girale reke-
ning bezit, is dit kantoor ge
machtigd op verzoek een bedrag
van ten hoogste 100.vermin
derd met het op de geldkaart of
de volmacht ingeleverde bedrag,
in betaalmiddelen uit te betalen.
Blanco geld kaarten.
De houder van een geldkaart A
of B, waarop geen buiten omloop
gestelde bank- of muntbiljetten of
zilverbons zijn ingeleverd, Is ge
rechtigd in bet tijdvak van 3 tot
en met 6 October, beide dagen in
begrepen, tot het lid van de be
drijfsgroepen effectenhandel, han
delsbanken, landbouwcredietban-
ken of spaarbanken, in welks
boeken te zijnen behoeve een ge
blokkeerde, respectievelijk een
girale rekening is geopend, het
schriftelijk verzoek te richten
hem gedurende 8 tot 13 October
een bedrag van ten hoogste !•©.-
in betaalmiddelen uit te betalen.
De aanvrager is gehouden aan het
verzoek te hechten de afgeknipte bon
één van de geldkaart A of B. De
uitbetaling geschiedt tegen overleg
ging van de geldkaart A of B met de
daarbij behoorende distributiestam
kaart. De geldkaart wordt door het
betaalkantoor ingehouden en be-
be waard.
Belastingbetalers vóór
Het verbod om zonder vrijstelling
of vergunning tegoeden op geblok
keerde rekening geheel of gedeeltelijk
in betaalmiddelen uit te betalen of op
te nemen dan wel geheel of gedeel
telijk aan derden over te dragen geldt
niet: voor de betaling van de ten
laste van den rekeninghouder(ster) of
zijn (haar) echtgenoot(e), komende:
a) ondernemingsbelasting voor het
belastingjaar 1946; b) vennootschaps
belasting over de boekjaren, welke
voor 1 Jan. 1946 zijn aangevangen; c.
personeele belasting over de belasting
jaren welke voor 1 Januari 1946 zijn
aangevangen; d. nog in te voeren
heffingen voor eenmaal; e) overi
gens alle belastingen, alsmede re
tributies, een en ander, voorzoo
ver zij vóór l Januari 1946 ma
terieel verschuldigd zijn; f) zeker
heidsstellingen, voorzoover zij dienen
tot dekking van de onder a, b. d. en
e bedoelde belastingen; g) omslagen,
kosten en dergelijke bedragen, welke
vóór 1 Januari 1946 materieel ver-
gehuldigd zijn aan waterschappen,
veen schap pen, polders of van over
heidswege ingestelde bureaux dien
sten of andere instellingen; h) bij
voor 1 Januari 1946 onherroepelijk ge-
1L| ET DE distributie van cacao-
poeder zal in de tweede helft
van October begonnen worden. De
distributie zal zich uitstrekken over
alle leeftijdsgroepen en het rant
soen zal 100 gram per hoofd bedra
gen De cacaopoeder is van voor-
oorlogsehe samenstelling en zal niet
met, suiker zijn gemengd. Het is
niet 2eker of dit rantsoen regel
matig zal kunnen worden gegeven. I
worden rechterlijk vonnis opgelegde
geldboeten en voor 1 Januari 1946 in
gevolge afdoening buiten proces te
voldoene geldbedragen;
voor de betaling van den aankoop
van staatsvermogen en van nieuw te
geven bewijzen van gevestigde Neder-
landsche schuld;
voor bijdragen aan de Stichtingen
Volksherstel, 1940-1945, herstellings
oorden van Nederlandsche oud-ille
gale werkers, HARK, Ned. Roode
Kruis en het Nationale Steunfonds,
en nadere door den Minister van Fi
nanciën aan te wijzen stichtingen en
instellingen met charitatief doel.
Voorwaardelijke vrij
stelling.
Van hetzelfde verbod' wordt vrij
stelling verleend ten behoeve van
de betaling van loonen, salaris
sen, pensioenen, wachtgelden en
lijfrenten, zulks tot het bedrag,
dat resteert na aftrek van loon
belasting, bijdragen in sociale
verzekeringen, premiestortingen
in pensioenfondsen, e.d., die niet
aan den belanghebbende in con
tanten worden uitbetaald. Voorts
ook voor de betaling van uitkee-
ringen op grond van sociale ver
zekeringswetten, van onderstands-
uitkeeringen van instellingen,
voorkomende op de lijst, van de
Armenwet, alsmede van interest,
dividend en tantième, betaalbaar
gesteld na 25 September 1945.
Deze vrijstelling geldt slechts voor 't
geval de rekeninghouder jegens de
bank of spaarbank in welke boeken
de geblokkeerde, respectievelijk de
girale rekening is geopend, uitdruk
kelijk verklaart, dat het te betalen
bedrag noodig is voor deze doelein
den, en dat hij niet uit anderen hoof
de over voldoende betaalmiddelen en
tegoed op vrije rekening beschikt om
aan zijn genoemde verbintenissen te
voldoen. Ook dient de rekeninghou
der uitdrukkelijk te verklaren, dat
de loonen en salarissen al dan niet
zijn bepaald in overeenstemming met
de van regeeringswege vastgestelde
normen.
Indien de rekeninghouder verklaart
dat de loonen en salarissen afwijken
van die normen de desbetreffende
bank gehouden is zoodanige mede -
deeling onverwijld ter kennis te bren
gen van het College van Rijksbemid
delaars. De bank of spaarbank is be
voegd zich door inzage van loon- en
salarislijsten of andere bescheiden te
vergewissen, dat de aanvraag tot 't
bekomen van een vrijstelling recht
matig wordt verricht.
Van het verbod om zonder vrij
stelling of vergunning geld uit te
betalen of over te schrijven van
een geblokkeerde rekening wordt
ook vrijstelling verleend aan hen,
die een zelfstandig beroep uit
oefenen, met dien verstande, dat
zij ten laste van hun geblokkeer
de, resp. hun girale rekening we
kelijks over honderd gulden kun
nen beschikken.
Als zelfstandig uitgeoefend beroep
wordt aangemerkt het beroep van
notaris, deurwaarder, geneesheer,
tandarts, dierenarts, accountant, ad
vocaat, architect en deelgenoot in 'n
firma zonder salarisbeding, alsmede
die beroepen, die als zoodanig door
den Minister van Financiën worden
aangewezen.
Deze vrijstellingen eindigen op 16
December 1945, behoudens verlenging
door den Minister van Financiën.
Vergunningen, zoowel bijzondere
als algemeene, tot het verrichten
van overschrijvingen of uitbeta
lingen in afwijking van de gestel
de verboden, moeten door tus-
schenkomst van de bank of spaar
bank, in welker boeken de ge
blokkeerde, resp. de girale reke
ning van den belanghebbende ge
opend is, worden aangevraagd bij
de hoofdbank, de bijbank of het
agentschap van de Nederlandsche
Bank, afdeeling deblokkeering, kn
het ressort waarvan de aanvrager
is gevestigd.
De Nederlandsche Bank beslist op die
aanvrage volgens algemeene regelen,
te stellen door den Minister van Fi
nanciën. Een vergunning kan onder
voorwaarden worden verleend.
Alvorens te beslissen op bij haar
ingediende aanvragen om vergunning
pleegt de Nederlandsche Bank in alle
daartoe in aanmerking komende ge
vallen overleg met den dienst der
Directe Belastingen. De Bank weigert
de vergunning, wanneer de dienst
haar te kennen geeft tegen het ver-
leenen daarvan bezwaar te hebben.
De aanvrager is verplicht aan de
Nederlandsche Bank op haar verzoek
de inlichtingen te verstrekken, die zij
meent noodig te hebben ter beoor
deeling van de vraag, cf een op grond
van deze beschikking aangevraagde
vergunning zal worden verleend.
Het verrichten van overschrijvin
gen of uitbetalingen, waarmede cre-
dietverleening of het beschikken over
openstaand crediet gepaard gaat, is
verboden, tenzij met inachtneming
van door of namens den Minister van
Financiën te stellen regelen.
De rekeningen van een bank of
spaarbank bij de Nederlandsche Bank
en bij een andere bank of spaarbank
zijn geblokkeerde rekeningen. Deze
rekeningen worden echter vrijgesteld
van de verschillende verbodsbepalin
gen, voor de uitvoering van alle boe
kingen, die krachtens het bepaalde in
deze beschikking, alsmede op grond
van bij of krachtens deze beschikking
verleende vrijstellingen en vergunnin
gen, zijn toegelaten. De banken of
spaarbanken moeten opgave doen van
de voor de uitoefening van hun be
drijf benoodigde hoeveelheid kasgeld.
Ze kunnen tot de Nederlandsche Bank
een verzoek richten om zulk 'n be
drag naar hun vrije rekening over te
boeken. De Nederlandsche Bank be
oordeelt in hoeverre aan dit verzoek
gevolg zal worden gegeven.
De banken zijn gehouden per 3 Oct.
1945 na kassluiting aan het kantoor
van de Nederlandsche Bank, waar
onder zij ressorteeren. opgave te ver
strekken van het bij hen op geblok
keerde rekeningen uitstaande tegoed.
lyjAX BLOKZIJL, is in cassatie
gegaan, en de zaak tegen 6e
Blocq van Scheltinga zal eveneens
in cassatie worden behandeld aan
gezien hier de procureur-fiscaal
in cassatie ging.
r\E LONDENSCHE conferentie
zou heden of morgen uiteen
gaan. In November of December
zouden de ministers opnieuw bij
een komen.
(VERVOLG VAN PAG. 1)
opleveren in vergelijking met de hou
ders van een enkele rekening. In dit
verband wees de minister er op, dat
de te verwachten aanvullende voor
ziening hierop een rem zal zetten, in
dien zin, dat de afzondering van dui
zend gulden voor girale doeleinden,
niet geldt voor rekeningen, geopend
na 12 September 1945.
De strengheid van de blokkeering
verklaarde Z.E. met een verwijzing
naar de beperking van de beschik
kingsmogelijkheden t.a.v. goederen.
De girale geldsomloop mag daarom
stijgen boven een niveau, dat de re
geering toelaatbaar acht. Een concen
tratie van girale koopkracht, ten aan
zien van „vrije goederen" zal worden
vermeden.
Prijzen Staatsloterij.
Wat betreft de uitkeeringen door de
Staatsloterij verklaarde de minister,
dat aan de Staatsloterij opdracht is
gegeven, de uitkeeringen op girale
rekening te doen.
Belastingpolitiek.
ri>en aanzien van een vraag over
-*• de in de toekomst te voeren be
lasting politiek, wees de minister er
met groote beslistheid op, dat hef
fingen ineens niet aan ons volk zul
len worden opgelegd, zonder dat de
volksvertegenwoordiging zich hier
over zal hebben uitgesproken. Het
ligt in het voornemen van de regee
ring, dat deze plannen, welke zich
in een vergevorderd stadium van
voorbereiding bevinden. voordat
deze tot uitvoering zullen komen,
eerst in de volksvertegenwoordiging
zullen worden besproken.
Ten aanzien van maatregelen op
het gebied van de belastingpolitiek
in het algemeen, verklaarde de mi
nister nog, dat deze ook via de
volksvertegenwoording tot uitvoe
ring zullen komen, voor zoover dit
eenigszins mogelijk is.
Wat betreft de effectenregistratie,
deelde de minister mede, dat is over
gegaan tot de instelling van een com
missie, bestaande uit vertegenwoor
digers van de ministers van Finan
ciën en Justitie, aangevuld met des
kundigen uit de praktijk. Het be
sluit van deze commissie staat op het
punt z(jn beslag te krijgen.
Het fiscaal recherchebesluit is nog
deze week te wachten. Het zal veel
verrassing brengen voor hen, die
trachten aan de bepalingen van de
beschikkingen te ontsnappen.
Naar de meening van den minister,
zal de geldzuivering, waarvoor in het
buitenland zeer groote belangstelling
bestaat, steun geven aan de waar
deering voor onze valuta in het bui
tenland.
De hervatting van de aflossing van
obligatieleeningen hangt geheel en al
samen met de komende effectenregi
stratie.
Tenslotte deelde de mnister mede,
dat bij de regeering in studie is de
vraag, of het moment rijp is voor
een nieuwe Staatsleening.
„Neuengamme'
DE LITTERATUUR over het in
vijf jaar verpletterde dui
zendjarige rijk begint lang
zaam aan te komen. Een van de
eerste exemplaren daarvan is het
onlangs verschenen „Neuengamme.
Oetuigenls over het ongemaskerde
nationaal-socialisme van een Duits
concentratiekamp" door Dr. Alb.
van de Poel, die vanaf Januari 1941
tot December 1943 in Duttsche ge
vangenissen en concentratiekam
pen, het langst in Neuengamme bij
Hamburg, de toegepaste Duitsche
ideologie leerde kennen
Dit boekje van een 130 bladzij
den, door Winants C.V. te Heerlen
op slecht oorlogspapier uitgegeven,
bedoelt volstrekt niet „een boekje
open te doen" over de gruwelen, die
door den Duitschen grootheids
waanzin tegen de m-nschheid be
dreven zijn. Zooals de schrijver zelf
zegt: ..Iedere zucht tot sensatie is
aan dit getuigenis vreemd" (blz.
12). De onopgesmukte werkelijkheid
is reeds weerzinwekkend en deer
niswekkend genoeg. Leerzaam ech
ter is dit getuigenis voorzeker, om
dat hier een nadenkend mensch al
die bittere ervaringen rond één
hoofdgedachte tracht te groepee-
ren; dit was het ware, het onge
maskerde nationaal-socialisme. Die
gedachte is ook het origineele van
't geheele werkje: de concentratie
kampen zijn geen gruwelverhalen,
zijn ook niet een betreurenswaardig
verschijnsel van den zelfkant van
een overigens grootsche ideologie,
zij zijn het bloedeigen voortbrengsel
van die ideolo. 'e zelf. Des te ster
ker spreekt deze gedachte, die tot
een aanklacht wordt waar de
schrijver volgens eigen getuigenis
voordien meende te moeten ver
onderstellen, dat alles wat verhaald
werd over de concentratiekampen,
slechts bestond in de verhitte ver
beelding van de auteurs van gru-
wel-propaganda" (blz. 19), of die
in een gesprek met kampgenooten
nog gewag maakt van zijn ijveren
voor de waardevolle, de aanvaard
bare aspecten In het nationaal-so
cialisme en voor samenwerking tus-
schen bezetters en bezetten (blz.
70),
Het boekje werkt de stelling uit,
dat de nationaal-socialistische
rassenleer nergens zoo onverbloemd
to' doorwerking is gekomen als in
de concentratiekampen, tot de
-anzinnigste uitingen van ras-ra-
zernij toe. Die stelling is ook van
belang voor het na-oorlogsche Ne
derland, dat onbewust op sommige
gebieden met Duftsche ideeën
dreigt voort te leven, waarvan de
vorm is bewaard, ook al is de in
houd gewisseld. De oorspronkelijke
Joodsche idee van bloedzuiverheid
(een idee, die in het Oude Testa
ment op geestelijke goederen was
afgestemd), is door een bittere iro
nie van de geschiedenis door het
Derde Rijk om will" van materieele
goederen bij voorkeur op de Joden
toegepast (en r hen, die „joodsch-
communistisch" heetten te zijn).
Laten wij nu niet den inhoud gaan
wisselen, ras vervangen door natie,
en voortho' op "het pad van de
zuivering. Als dat ons al niet tot
cor -entratiekampen voert, dan toch
zeker tot een dusdanig groot aan
tal in nazitaai genoemde „Ausge-
schlossenen aus der Volksgemein-
schaft", als niet te rijmen valt met
1 Nederl«nc'~ '"e verzet.. Dat ver
zet ging uit van een vrij volk, be
rustte op vrij gekozen en dus va-
rleerende beginselen, en kreeg in
vrij gekozen en dus varieerende
vormen gestalte. Dat niet zij. die
zeer bepaalde beginselen hebben
gek. en en zeer haide vormen
hebben bevoorkeurd, al de andere
beginselen en vormen gaan mis
kennen!
Zuivering is slechts op één punt
eindeloos door te voeren: de zui
verheid van het eigene, individueele
geweten voor God. Voor de rest is
iedere samenleving onmogelijk, als
men meer wil dan de grove geval
len van onzuiverheid bestraffen of
uitschakelen. Zoowel beschaving als
christendom leeren, dat men moet
berusten in de werkelijke of ver
meende zwakheden en dwaasheden,
„fouten" en onzuiverheden van zijn
medemenschen.
WIJ hebben reeds opgemerkt,
dat bet al te grage verlangen
van ons menschen om te huiveren
over het lijden van anderen, dat
on 2 jacht op sensatie in dit boekje
weinig bevrediging vindt. Bijzon
der schokkende gruwelen worden
vrijwel niet vermeld, alleen aan
geduid, omdat het noodig is om bij
d overpeinzingen van den auteur
niet te vergeten, dat wij als lezers
ln den geest in een concentratie
kamp vertoeven. Met een zekere
koppigheid komt ongeveer in ieder
hoofdstuk de conclusie naar voren,
dat de nationaal-socialistische „ge-
meenschaps"-leer volkomen conse
quent was in de feitelijke innerlijke
organisatie van het concentratie
kampwezen. Juist daardoor is dit
werkje een waardevolle bewijsvoe-
ri. g van de demonische inspiratie
van die leer, die ln den grond een
volslagen ontkenning van den
mensch ls. Hier en daar schijnt de
schrijver zich al te zeer te vermeien
in het uitspinnen van eigen ge
dachten. Hij vergeet dan, dat die
gedachtengang voor ons alleen van
belang is in den samenhang van
Duitsche Ideologie en Duitsch
kampwezen. Het dreigt dan even
langdradig tc worden. Maar over 't
algemeen wordt de kerngedachte
strak vastgehouden. Na lezing
heeft men de voldaanheid, dat het
betoog inderdaad sluit.
De schri'ver stamt uit een milieu
van geloovige christelijke en West-
Europeesche cultuur. De kennisma
king met de rauwe realiteit van
het nationaal-socialisme moest hem
daardoor ook wel doen getuigen
voor de onvervangbare waarden
van onze christelijke en cultureele
tradities. Dat, afgezien van de in
dividueele gevallen, waarin „de
menschelijke ziel toch overwon
.hfdst. 9), 't gemeenschappelijk le
ven in de kampen niet meer door
normen van beschaving en
christendom werd geregeerd, maar
door de roofdierinstincten van den
mensch, is wel een van de meest
interessante uitweidingen van dit
geschrift. Het wordt dan een felle
aanklacht tegen de Duitsche
machthebbers, die misschien ner
gens op zoo groote schaal als in de
kampen op consequente wijze een
primitief heidendom hebben weten
te realiseeren, waardoor tiendui
zenden zedelijk zijn ten onder ge
gaan. Christendom en humanisme
schijnen dan af te schilferen als 'n
vernis, aat slechts kunstmatig door
een eeuwenoude geschiedenis over
het dier in den mensch is heen-
gelegd.
De oorlog heeft, niet het minst
in de kampen, de afschuwelijkste
mogelijkheden van het menschelijk
hart blootgelegd. Ook echter de
heerlijkste mogelijkheden. Het is
altijd nog de mensch, een koning,
maar een gevallen koning, die leeft
in de uitersten van zonde en denfd.
van dierlijke -'stomping en stil
heldendom, van sadisme en msste-
laarsehap.
Als de persen weer volop gaan
draaien, zullen we nog over
stroomd worden met een vloed van
litteratuur over den oorlog en de
kampen. Geen ernstig mensch zal
het plan hebben om dat alles te
gaan lezen. Maar toch mag men er
ook niet geheel aan voorbij gaan,
ook niet omdat het voor onze ze
nuwen soms zoo huiveringwekkend
is. Hij, die 't leven en de vrijheid
uit dezen oorlog heeft gered, heeft
den moreelen plicht ook iets te we
ten er> in den geest mee te maken,
van wat onze soldaten door strijd
en or. gevangener door leed voor
hem verworven hebben. „Neuen
gamme" is een van de oorlogs
werkjes, die men daartoe met
vrucht lezen kan.
DRS. H. RUVGERS
Seminarie, Hoeven
IN ONS LAND
T\E AARTSBISSCHOP van West-
minster, Mgr. Dr. Griffin heeft
Maandagmiddag te Tilburg een
onverwacht bezoek gebracht aan
het St. Jozef-Studiehuis van de
missionarissen van Mill Hill, aldus
bericht Oost-Brabant.
Z. H. Exc. bracht den Fathers de
groeten over van het Engelsche
moederhuis. Na een rondgang door
het studiehuis vertrok mgr. Grif
fin naar Utrecht, via Den Bosch,
waar h\j mgr. W. Mutsaerts hoopte
te ontmoeten.
Neder!. schepen
worden teruggeven
O OH EPEN die door de Britsche
regeering zijn gebruikt, maar
eigendom waren van 6e landen die
onc.er Duitsche bezetting hebben
gestaan, zullen op last van Enge
land aan de eigenaars worden te
ruggegeven.
De politiek, die het Britsche mi
nisterie voor oorlogstransporten
hiermede beoogt, zoo verklaart
men, is zoo spoedig mogelijk teruf
te keeren tot normale handelsom
standigheden.
TT" ARDINAAL FAULHABER, d(
Aartsbisschop van Muenchen
en dertien andere Duitsche katho
liek Bisschoppen hebben in een
herderlijk schrijven erkend, dat ve
le Duitsche katholieken zich schul
dig hebben gemaakt aan oorlogs
misdaden. Zij verklaren dat de kerk
wil samenwerken bij het scheiden
van schuldigen en onschuldigen.