loriogs I
HUISHOUDELIJK WERK
Marionetten-regeering
in
Indië
AID.
<chtwg
in het gedrang
Tweede Kamer bijeen
DOODSTRAF VOOR BLOKZIJL
TER
HULST
GOES
TWEE
blonde meisjes
Soekarno vormde „kabinet"
met 17 ministers. - Stakingen
breiden zich uit, met steun van
Australische communisten.
Het proces
BERGEN-BELSEN
TERUG
■uiteiten en
luiende de
I vijandelijk
I te worden
verordening
lan 24 Juli
Is verplicht
pe vijande-
hoemde op
vrijwillig,
|i]andelijken
jan of een
loudende of
elijk gebied,
I rbij betrok-
I er dan wel
I e bewaring
Iffen. Aan-
l/erkrijgbaar
llsch Kunst-
ligracht ':5b,
|orte Vijver-
lot aangifte
doel nage-
J een volle-
Jet terugvor-
IIerland ont-
!e gegevens
hikking van
n Kunstbezit.
Ö09-oo
■VIRALE
■ing van het
fning in oor
die geves-
Iweg 254, is
|n 2, 's Gra-
910-OO
and anders
de stal-
lop de boot
pgens op de
Toen de
r?k, had hij
|>n gegeven,
11 lippen te
legrepen hem
ll^ed. Divisie zat
liet de omleiding
IfW 1
voor hen, die
I 5 mnd troepen
Irricht 'bs vei-
Ir Kadersoholen
■lie tevens voor
Inkleed, moeten
I Mei 1940 geen
J;eboren zijn na
|0 een opleiding
|sholen voor res.
opleiding naet
In. 1919. Bii de
persoonlijkheid
lleiding of her-
geSohiktheid
tot het actief
Itön wordt, ten
Ie tot deelname
II Bureau Mili-
|n: Kaderschool
ll Zeeburg Am-
illem 3 kazerne
T. M. A. Breda-
h. moet u i t-
I officiersselectie,
li -jaar. d. Huis
luid'ig onderdeel
llding geldt ook
|litalre formatie
931—oo
a O
O
O
c
905-0 O
KONINGIN. O
oooooooooo<
September
imswaarde
om 5 uur
r|.,T.« vnnit DE PROVINCIE ZEELAND
Bur.: westsingel 15. Goes; Dubbele poortBHu^t
Deze courant wordt op last van t MUltatr Qesag
redacteur": 1. 3. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
rld- W Grof ten, Middelburg; Rayonred.
zeeuwsche eilanden: N. J. Karhof, Goes Rayon-
red. Zeeuwsch-Vlaanderen: J. vermeei en. Ilulb.,
ks COUPEUSE
NTENISSH
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 274 WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1945
Comm. v. Toezicht: C. 3. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst: Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B L. de Rechter; Mr. Dr. C. 3. M A v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bU voor-
uitbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10, p. week
(bij niel-postbestelling) 0.20. Losse nos. 6 cent.
ONZE MEISJES OVER DE TONO
Zestigduizend meisjes
meldden zich voor de Marva,
duizend kunnen er van ge
plaatst worden. Help de overschie
tende 59 000 aan een werkkring in
de huishouding, waar zooveel ge
brek aan hulp bestaat, schreven
wij onlangs.
Op deze suggestie bleven de re
acties niet uit. Een ..Bredasch
uvósje" kwam niet onverdienste
lijk uit den hoek met de opmer
king, dat de oproepen van de over
heid tot dienstneming bij de Marva
zog dringend waren en zóó veelvul
dig. dat de meisjes er wel uit
moesten besluiten, dat hun hulp
voor 's lands welzijn onontbeerlijk
was. Wie zou haar derhalve iets
mogen verwijten?
Nadien kwam dezelfde overheid
met een uiting, die naar 'n licht
verwijt zweemde en waarvan de
kern was, dat het verplegend per
soneel van de ziekenhuizen gaat
loopen en dat bij gebrek aan hulp
vaardigheid de zieken thuis ver
pleegd moeten worden. Voor een
verwijt hoe licht ook was
echter geen plaats. De meisjes
hoorden immers voor het eerst
van dit tekort. Is er dus niet veel
eer sprake van. dat de overheid
zich om nu maar eens een
zwaar woord te gebruiken aan
een lieht plichtsverzuim heeft
schuldig gemaakt? Plaats eerst op
roepen en ais er geen gehoor aan
gegeven wordt, dan heeft men het
volste recht om ons verwijten te
maken, besluit hei Bredasche
meisje.
Het bovenstaande is slechts een
deel van haar reactie, op de rest
romen wij nog nader terug.
WIJ willen, in aansluiting op dit
betoog eerst een andere reactie
vastleggen, ééne, die in wezen de
bovenstaande niet zoover ontloopt.
Zij raakt het vraagstuk n!. ook aan
een zijde, die de overheid betreft.
Publiek en overheid en de laatste
niet het minst, geven wel eens blijk
de meening toegedaan te zijn. dat
..het meisje van 1945" niet meer
genegen is te werken. De levens-
mstandigheden zouden voor velen
50 gemakkelijk zijn geworden, dat
ormale arbeid niet meer noodig
>u zijn. Deze meening is er ech-
•r volkomen naast. In een der Bre
ische parochies, voornamelijk be-
zolkt door menschen, die van den
irbeid bestaan, is een enquête ge
houden. Van de 270 meisjes in die
parochie bleken er 33 „thuis' te
zijn, alle anderen hadden een werk
kring buitenshuis. Er is, zoo voeg
de men er aan toe. alle reden om
aan te nemen, dat deze verhoudin
gen eldei's hetzelfde kunnen zijn.
Aan arbeidsschuwheid mag dus
niet gedacht, nog minder mag er
van gesproken worden Het Neder
landsche meisje is niet arbeids-
schuw, integendeel.
TVE medaille heeft echter 'n keer-
u zijde. Alie meisjes weten, dat
er een tekort is aan hulp in de
huishouding, maar, zoo schrijft 't
Bredasche meisje; „Huishoudelijk
werk is saai, zenuwachtig en zor
gelijk. Bovendien zijn de arbeids
voorwaarden nooit zoo prettig ge
weest. Als die verbeterd worden,
zou de animo misschien grooter
zijn. Geef de meisjes een 45-urige
werkweek, een wettelijk vastge-
ld uurloon, aangepast aan het
"genwoordtge loon- en prijspeil,
t an stijgt wellicht de animo en
verdwijnt het opbodsysteem, dan
heeft de hulsvrouw ook de keuze 'n
hulp te nemen voor heele dagen of
voor gedeelten ervan, naar gelang
haar betaalkracht is."
De animo onder de meisjes voor
het huishoudelijk werk is inderdaad
gedaald, in jjovengenoemde paro
chie bleken van de 237 meisjes, die
een werkkring buitenshuis hadden,
er slechts 22 als dienstbode werk-
z?a^L 'ÜT1' ,*r 15 werkelijk
slechts een gevolg van den min of
meer afschrikwekkenden aard van
het huishoudelijk werk? Hoogstens
HET INVULLEN
VAN DE GELDKAART
TAAAR BLIJKBAAR in sommige
plaatsen ten onreehte het be
richt is verspreid, dat men zelf zijn
veldkaart zou moeten invullen,
wUst het Ministerie van Pianciën
er op, dat de kiieveraar uitsluitend
ijn naam op de gekdcaart mag
schrijven. Alle overige gegevens
moeten beslist door den loketbe-
unbte vam het inleveringskantoor I
worden ingevuld. r
ten deele, verklaarde men ons van
andere zijde. Het meisje is immers
bij vroeger vergeleken geëmanci
peerd, heeft betere scholen bezocht
dan vroeger en grijpt dus liever 'n
kans, die haar verder brengt dan
in een betrekking als hulp in de
huishouding mogelijk is. Men kan
haar het recht er toe niet ontzeg
gen, men mag het ook niet.
De kern van de afgekeerdheid
der meisjes van het huishoudelijk
werk ligt echter ergens anders.
Hierover in een tweede artikel.
rpoT DE EERSTEN, die Austra-
lië uit Indische gevangenkam
pen bereikt hebben, behoorden 26
man marinepersoneel die per vlieg
boot arriveerden. Zij hadden drie-
en-een-half jaar in het kamp Ma
kassar bij Batavia doorgebracht.
SEDERT een paar dagen zijn de
twee Bilthovenschen villa's,
waai Kees Boeke's „Werkplaats"
tijdelijk Is ondergebracht, omdat
het gebouw zelf door militairen in
gebruik is genomen, weer met leer
lingen bevolkt. Het nieuwe school
jaar is begonnen. Bij de nieuwe
kinderen zijn twee blonde meisjes,
het eene heet Trix, het andere
Irene. Het zijn prinsesjes, maar het
zijn zeer moderne prinsesjes en
daarom wordt er geen drukte
over gemaakt. Onopvallend zijn
ze in de schoolgemeenschap op
genomen en doodgewoon trekken
ze op met hun vriendinnetjes en
de leerkrachten. Het is precies,
zooals hun ouders dat gevvenscht
hebben. Zij leeren en spelen en
als het hun beurt is, gaan ze rond
met stoffer of bezem, want de
kinderen houden zelf de lokalen
schoon, verzorgen de planten en
bloemen, en repareeren, indien er
iets stuk is.
„Het zijn allerliefste kinderen,
die zich snel aan hun nieuwe om
geving hebben aangepast." zei ir.
Boeke, de leider van de school
tot een journalist.
MR J. VAN SCHA^C
TAE STAKING der vakbonden,
wat betreft het laden van
Nederlandsche schepen bestemd
voor Ned.-Indië, heeft zieh ver
der uitgebreid. Bijna 30.000 ar
beiders zgn in New South Wales
(Australië) in staking gegaan we
gens de positie van „de Indone
sische nationalistische beweging"
op Java, die volgens berichten
van heden een eigen „Indonesi
sche republikeinsche regeering"
beeft opgericht.
De inlichtingendienst van de Ne-
derlandsch Indische regeering in
Brisbane beschreef het Indonesi
sche spel als een „door de Japan
ners beschermde Quisling-regee
ring".
In Brisbane weigerde de haven
arbeiders 6 Ned. schepen te laden
en te lossen, die bestemd waren
voor Java.
Het blijkt steeds weer dat de
Australische communisten de In
donesische stakers steunen. Vol
gens de „Sydney Sun" heeft de
bond van Indonesische ballingen in
Australië aan den Raad van de mi
nisters van Buitenlandsche Zaken
te Londen een telegram gestuurd
waarin steun wordt verzocht voor
de Indonesische democratie, onaf
hankelijkheid en volledige politieke
burgerlijke en godsdienstige rech
ten.
Een Australische correspondent,
die een bezoek heeft gebracht aan
Java, meldde, dat Soekarno een
„kabinet" heeft gevormd. Zijn ma-
rionetteiiregeering bestaat uit 17
..ministers" en heeft zich gevestigd
in het gebouw, waarin vroeger het
dep. van Financiën was gevestigd.
Japansche en Javaansche natio
nalistische wachten staan buiten
het gebouw Soekarno beweerde dat
de nationalisten 95 procent verte
genwoordigen der bevolking van
70 millioen zielen in Nederlandsch
Oost-Indië.
Soekarno deelden den correspon
dent mede, dat een verzoek om er
kenning der onafhankelijkheid
wordt voorbereid hetwelk zal wor
den ingediend bij de Ver. volke
ren. Het verzoek zal worden over
gebracht aan Lord Mountbatten,
wanneer hij het militair gezag over
Indië aanvaardt.
Lord Mountbatten, de geallieer
de opperbevelhebber van het S.E.
A-C., heeft de Japansche strijd
krachten op Java het bevel gege
ven het gezag niet over te dragen
aan eenige Javaansche politieke
partij.
De organisatie belast met de hulp
verleening aan de geallieerde krijgs
gevangenen en geïnterneerden deel
de mede, dat op Java 144 000 men
schen behoefte hebben aan haar
bijstand. Velen van hen zijn Ne
derlanders met woonplaatsen op
Java.
Medische Roode Kruishulp uit
Nederland kan spoedig verwacht
worden. Dinsdag had te Den Haag
een officieel afscheid plaats van de
eerste ploegt bestaande uit 20 da
mes en heeren.
VTOOR HET EERST via den tjen-
den Mei 1940 was de vergader
zaal der Tweede Kamer gisteren
weer bevolkt. Doch het was slechts
een onvolledig gezelschap en eigen
lijk had het in 1941 ook door een
uitspraak der kiezers vernieuwd
moeten zijn. Toch gaf de aanwezig
heid van het geheele Kabinet et-
blijk van, hoe zeer het prijs stelt
op samenwerking met dit lichaam,
dat als haar voorstel wordt aan
vaard, nog met 24 leden door keuze
zal worden aangevuld.
De Voorzitter Mr. J. R- H. van
van Schaik handhaafde c-ën goeden
roep van zijn redenaarschap door
een treffende speech, waarin hij
allereerst de door den dood ge
troffen leden herdacht, het verzet
van ons volk beschreef en ook een
enkel woord wijdde aan „de hand
en spandiensten van dat kleine ge
deelte der bevolking, dat zich daar
door van de diepe en blijvende ver
achting van allen die het hart op
de goede plaats diagen, heeft ver-
zck6rd"
In hét bizonder herinnerde hij
aam den steun in het geestelijk
verzet, uitgegaan van Haar, die
in haar voortdurende zorg voor het
hoogste landsbelang in de Meida
gen van 1940 heeft gemeend niet
uit den weg te mogen gaan voor
eene beslissing, die haa'r wel on
noemelijk zwaar moet zijn geval
len".
Na gewezen te hebben op de tal
rijke slachtoffers en de zware ver
woestingen. ging Mr. van Schaik
voort: Gelukkig is echter alom de
geest vaardig geworclen om met
spoed' te geraken tot herstel. Her
stel van den eerbied voor de god
delijke geboden en de eeuwige
waarheden, zonder welke een volk
niet waarlijk groot eT* gelukkig kan
zijn. Herstel ook voorzooveel moge
lijk van al wat aan materieele goe
deren en rijkdommen is teloor ge
gaan".
Hij moest echter ook constatee-
ren:
„Hier en daar schijnen lichte in
fecties te zijn overgebleven van ze
kcre dreig- en dwangmethoden en
van onnatuurlijke totalitaire stre
vingen. Mogen die kwade uitwas
sen van een stelsel waarvan wij
de verderfelijke resultaten maar al
te goed hebben leeren kennen, wel-'
Voltallig Kabinet aanwe
zig - Mr. van Schaik en
Prof. Schernterhorn
spreken - W vtsontwerp
noot/parlement in de af-
deolingen.
dra tot Met verleden behooren".
Als actueele punten van staat
kundige werkzaamheid duidcë de
Kamervoorzitter aan;
Uitgebride problemen van ve-'
lerlei rechts- en feitelijk herstel,
het scheppen van voorwaarden,
waardoor de arbeid meer
dienstbaar gemaakt zal worden
aan de belangen der gemeenschap,
herziening van de staatkundige
positie der Rijksdeelen buiten Euro-'
pa."
Mr van Schaik besloot met den
wensch, dat het paxlemntaiire re
giem op korten termijn wederom
tot volledige gelding zal raken.
De Minister - President Prof.
Schermerhorn heeft ten antwoord
gesproken over 't historisch oogen-
blik en de symbolische daad, welke
men hier beleefde en tevens ge
waagde hij van het bewustzijn, dat
Regeering en Volksvertegenwoordi
ging beide vertrouwen op hooger
kracht bij het aanvaarden van hun
moeilijke taak.
Het wetsontwerp inzake de aan-'
vulling der volksvertegenwoordiging
is onmiddelijk door de afdeeltngen
in onderzoek genomen. Als het
eindverslag tijdig gereed is, komt
de Kamer op 9 October weer in
openbare zitting bijeen.
Hier ziet men
schip en schei
denden, wier
jpgewekte ge
zichten wel
verraden hoe
zeer zU zich
verheugden
over het be
reiken van
hun lang ge-
koesterden
wensch.
(Pers- en fo
todienst Stoot
troepen
Fred Mever).
Hij mag beroep in
cassatie aanteehenc.
TVET BIJZONDER Gerechtshof
te 's-Gravenhage heeft Max
Blokzijl tot de doodstraf veroor
deeld met ontzetting uit het ac
tieve en passieve kiesrecht en
ontzegging van het recht als jour
nalist of radiospreker werkzaam
te zijn. DH voor den tijd van het
leven.
De overweging daarbij was dat
Blokzijl getracht heeft den weer
stand van het Nederlandsche volk
te breken in oorlogstijd en op hoogst
perfide wijze den vijand hulp heeft
verleend. De gemeenschap behoort
een zoo verderfelijk lid uit te stoo-
ten. Blokzijl verkreeg het recht om
binnen acht dagen beroep in cas
satie aan te teekenen
In het proces tegen jhr. de Blocq
van Scheltinga, oud-burgemeester
van Waasenaar, tegen wien even
eens de doodstraf geëischt was, ver
oordeelde het Hof den verdachte
tot levenslange gevangenisstraf, ge
paard gaande aan ontzetting uit
het passieve en actieve kiesrecht,
terwijl hem tevens het recht van
het bekleeden van ambten ontno
men werd.
Menschen als een lading
aardappelen behandeld
TAEN ZEVENDEN dag van het
proces tegen de beulen van
Belsen was de 29-jarige Jodin Zo-
fia Litwinska de voornaamste ge
tuige. Deze getuige deed het ge
bruikelijke verhaal omtrent de fol
teringen en mishandelingen, welke
de in het kamp vertoevenden moes
ten ondergaan en beschreef hoe
3000 Joodsche vrouwen op een dag
voor Kerstmis voor haar beulen
hadden moeten defileeren, waarna
een aantal dezer vrouwen, waaron
der ook getuige, maakt als bees
ten' in vrachtauto's werden gela
den en naar het crematorium wer
den gebracht, waar de bak van de
auto's omhoog ging en de inzitten
den als een lading aardappelen er
uit werden geslingerd. Terwijl zij
zich in de gaskamer bevond hoorde
zij plotseling haar naam roepen,
doch zij had geen kracht gehad om
te kunnen antwoorden. Zij werd
toen door Hoessier, een dergenen,
die thans in de bank der beklaag
den zit, uit de gaskamer gesleurd
en naar een ziekenhuis overge
bracht. Zij ontsnapte aan den dood.
daar haar echtgenoot een Poolsch
officier was
voor het eerst viel bij beklaagde
Ilse Forster een reactie waar te ne
men op de tegen haar ingebrachte
beschuldigingen. Zij zat op haar
nagels te bijten en haar oogen toon.
den teekenen van emotie.
Een der volgende getuigen, de 22-
iarige Dora Szafran vertelde, hoe
ie beklaagde Juana Bormann haar
iiond ophitste tegen een vrouw, die
verlamd was. De hond rukte aan
vankelijk alleen aan de kleeren van
het slachtoffer, doch Bormann was
hiermee niet tevreden en liet de
hond naar de keel van het slacht
offer springen. Later aldus de
getuige zag ik de vrouw op een
draagbaar liggen en ik neem aan,
dat zij toen juist overleden was
Tijdens Óen achtsten zittingsdag
verhaalde ook een Poolsche vrouw
van mishandelingen, gaskamers,
martelingen en kunstmatige be
vruchting. „Toen wij het bericht
ontvinger^, dat wij van Auswitz
naar Belsen vervoerd zouden wor
den, moesten wij op denzelfclen dag
getuige zijn van het ophangen van
zes meisjes".
De vrouw van Kramer is te
Lueneburg aangekomen. Wat zij
ook van mijn man zeggen, ik heb
vertrouwen in hem. Hij is zoo hef
geweest voor mij en onze drie
kinderenvertelde zij.
TAE MINISTER van Financiën
zal hedenavond om 9 uur
voor de radio spreken over de
blokkering van geblokkeerde tea
goeden.
