t Gezuiverde Parlement
Ned. Indische regeering
NAAR BATAVIA
TE1JN
4
HSé I
EDEELINGEN
1
wtracïoi en
j|
;e service
n pasvorm
Duidelijke taal lilt
GEVAL STEGER
blijft verwondering wekken
Zuid. 1ste klasse
gesplitst
£5*u b-V?N,ac' Wü-
llg Spekhotzérheluéj. Longa 'Svl
ONTSTEMMING
De geldsaneering
HE
Indonesische scheepsbemanningen staken
IN T KORT
Critiek
RESERVE-OFFICIEREN
DEDEN HUN PLICHT
fc REIZEN.
J-t het overstelpen,} i
■voor reizen naar het 1
Ir verwerking hiej-f
lakenreizen van hef~
fendel en Nijverheid
^gesloten zijn van
Dctober. 835-c
IEN EN A AN VER.
1 ARTIKELEN.
Iran rietmeubelen
J|kelen moeten nion-
ïartikelen, ter vast-
J en codenummer, in-
feijksvlechtsehool te
1 niet naar Deventer,
jigracht 136, Amster- ie
■an uit riet vervaar- 1
|en dienen echter te
ïen aan het bureau ;-
lueten van het direc-
lan de prijzen. Hee-
|msterdam. 836-oo
ADMINISTRATIE
LEIS TEN.
j°or detaillisten nog
paan aan hun veT-
bijhouden van een
fiministratie. In ver
wordt er dcor den
I edienst nogmaals op
1 re detaillist op grond
Jielvoorzieningsberluit
■alles wat zijn bodrijl 4
Tning ae houden op
Jdat uit de g.houden
|e allen tijde de voor
■dzakelijke gegevens
ln. Bij niet voldoen
Ihting zal tegen den
Js-verbaal worden op g
834-00
nder goed met ge-
aarden opschieten.
Laat mm eens
|lie merries maar
nners gehoorzamen
jopen direct op
be, hinniken zacht-
J met hun neuzen
I. Wel heb ie ooit',
In.
pcteniiandel op Xuift-
[in afwijking van pu-
Ivorden gedaan, inle-
log in het bezit zynrie
Irag van f 300— per
li en verdere door den
listellingen.
Ide geldkaart A of B.
|en roode inleverings- 4-
ti kaart.
van Financiën ver-
ftbedragen te brengen
eld reeds heeft gen'e-
853-0 I
l
|Uw ver»
aanbes
ndbouw?
lieuw Hamen
L<xxxxx>ooo^g$£
Igevestigd te AXEL
SEPTEMBER 19^5
336O
raat 47.
ig der toekom**'
«rniTIE VOOK DE PROVINCIE ZEELAND
p^TT- westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8. Hulst
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad vaa Noord-
Irabant en Zeeland. Uiig. „Stichting pe Stem.'.
Dir. leur: J. A. H. M. van schijndel: Hoofd-
ledacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
redW. GroHen, Middelburg: Rayonred.
Zeeuwsche eilanden: N. .1 Karhof, Goes. Rayon-
red. zeeuwsch-Vlaanderen: J. Vermeeren, Hulst.
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 273 DINSDAG 25 SEPTEMBER 1945.
Comm v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor-
ultbet.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent.
(Van onzen Haagse/ten correspondent)
NIET weinige katholieken en
ook andersdenkenden zullen
met verbazing kennis geno
men hebben van het besluit der
commissie, belast met de zuiveving
der kamerleden, om Prof. Alph. Ste
ger uit te sluiten van het lidmaat
schap der Staten-Generaal. De ver
bazing vond daarin haar oorzaak,
dat de heer Steger in den lande be-
l'end staat als een integre figuur,
een voorvechter der katholieke be
ginselen, in welke hoedanigheid
hem hogelijk waardeering te beurt
valt.
Wat derhalve kan de zuiverings
commissie den heer Steger voor
de voeten hebben geworpen, en haar
ertoe gebracht hebben hem te ver
klaren tot 'n man, onwaardig het
Nederlandsche volk te vertegen
woordigen in de Eerste Kamer?
Zijn wij wel ingelicht, dan heeft
de commissie Prof. Steger in hoofd
zaak verweten, dat hij als hoog-
leeraar van de Technische Hooge-
school te Delft is aangebleven, toen
de studenten voor de keuze werden
gesteld de loyaliteitsverklaring te
onderteekenen of de hoogesehool te
verlaten.
Dat de commissie dit argument
hanteert, achten we begrijpelijk,
maar dat zij het losmaakt van de
waardeering, welke de zuiverings
commissie voor de hoogleeraren te
Delft heeft uitgesproken, is onbe
grijpelijk. Immers talrijke profes
soren in Delft en niet alleen daar,
ook in Utrecht, ook in Groningen,
ook in Amsterdam hebben hetzelf
de gedaan; zij zijn daarom niet uit
gesloten, integendeel zij hebben hun
colleges met hooge goedkeuring
hervat.
Zoo ook Prof. Steger, die van de
zuiveringscommissie slechts een
berisping had te accepteeren. Maar
Steger was zelfs niet een ja-knik
ker zonder meer; hij heeft destijds
ln den Senaat verklaard, zich te
verzetten tegen het teekenen van
de loyaliteitsverklaring. Dat hij
zich nadien toch bij het besluit der
meerderheid heeft neergelegd, ge
schiedde om andere redenen om
hoogere belangen, welke de zuive
ringscommissie te Delft heeft be
grepen en gebillijkt.
Terecht derhalve verbaast men
zich over de tegenstrijdigheid,
welke in de oordeelen van beide
zuiveringscommissies naar buiten
treedt. Evenwel dat is niet alles.
De zuiveringscommissie voor de
Staten-Generaal heeft haar uit
spraak gedaan in kort geding en
zonder de mogelijkheid tot beroep
Terwijl de klachten tegen iederen
ambtenaar twee, drie instanties
passeer en, met groote zorgvuldig
heid en zonder overhaasting worden
bezien, geschiedt de zuivering van
de meest geëxponeerde figuren van
VJissingen, Baronie DNL,
en RBC eerste klassers.
Op de Zaterdag jl. gehouden be
stuursvergadering van den Ned.
Voetbalbond is besloten de split
sing der eerste klasse in het Zuiden
(district 4) door te voeren, zoodat
22 eerste klassers komen, ver-
cluhs m tWee afdeelin?en van 11
ooaenbuk 4 e<Vrste klassers van het
Spechten, Noad, Roermond' tut
en Limburg,a, k"£ d',™auri?'
klasse Bleyerheide, Vlissingen vo\r
(venlo). de Valk (Valkenswawdt
Brabant,a (Eindhoven), de Ba „ml
DNL (Breda), Helmond, sporWub
Emma (Treebak). r.k. T.v v m:
burg) en RBC (Roosendaal).' Dit zijn
de clubs, welke in het seizoen 1941-42
de eerste of tweede plaats bezetten
in de verschillende tweede klasse af-
deelingen ln bet zuiden.
Aan het einde van Jiet nieuwe
seizoen moet de laatste club van de
beide afdeelingen der eerste klasse
«egradeeren zonder het spelen van
oegradatiewedstrijden, ongeacht of
dit seizoen een herstel- of ge-
rJf .c°h>Petitie wordt gespeeld,
limren /W van de beide afdee-
<"t dist!' t £er!te klasse zal door
t (ustrictsbestuur geschieden.
ons land, om het zoo te zeggen, in
een vloek en een zucht; het oor
deel der commissie eenmaal wereld
kundig gemaakt, staat onherroe
pelijk vast. En toch. juist met het
oog op de uitspraak in het bijzon
der kan worden beweerd, dat de
behoefte zich laat gevoelen aan een
beroepsinstantie, die haar critische
blikken laat gaan niet slechts over
de aanklachten op zich genomen,
doch ook over de procedure, welke
de commissie volgde.
De vraag immers is hier gewet
tigd, meer dan gewettigd of de vijf
commissieleden die bet „vonnis"
onderteekendeu. allen hebben deel
genomen aan het verhoor en wei
aan het verhoor in zijn geheel
Mocht het antwoord onbevredigend
uitvallen, dan zou de verbazing over
den uitslag van deze zuivering nog
meer gegrond blijken.
En dan bestaat ook alle reden
alsnog te streven naar een revisie,
welke het rechtvaardigheidsgevoel
bevredigt.
XXX
In aansluiting op deze beschou
wing van onzen Haagschen corres
pondent wijzen we op een bericht
je in „Ons Noorden", volgens het
welk Mr. Tjalma (ARP eenige we
ken geleden door M. G. gestaakt
werd als burgemeester van Hooge-
zand, doch door de zuiveringscom
missie tot de Tweede Kamer werd
toegelaten. „Staken" heeft niets on
eervols. Maar er zijn dan toch be
paalde klachten en er is een onder
zoek noodig. Er klopt iets niet, als
men daarnaast de behandeling van
het geval-Stegers beziet.
ENGELSCHE
over Ruslands
eigengereidheid
TN LONDEN is men nu al blij,
dat er tijdens het weekend geen
algeheel fiasco tot uiting is geko
men. Alle moeilijke kwesties heeft
men voorloopig laten liggen, om
over de toekomst van Oostenrijk te
gaan praten.
Bekend is geworden, dat Molo-
tov de vertegenwoordigers van
China en Frankrijk niet wil laten
meespreken over de vredes\erdra-'
gen met Duitschlands voormalige
satelieten.
Engeland en Amerika willen den
Raad van Vijf echter a'ls één geheel
zien. Het Labourorgaan de Daily
Herald" klaagt erover, dat de Rusl
sische delegatie er niet zoozeer op
uit is samenwerking te zoeken met
de Westelijke geallieerden öa*n wel
om voordeelen te bereiken voor de
landen, welke zij als Oostelijk bloc
onder Russische leiding tracht te
stellen".
Officieuse kringen te Boedapest
zeggen, dat de overeenkomst met
Rusland inzake het stichten vaa
een deelgenootschap van vijftig
procent niet het geheele economi
sche leven betreft, doch a'lleen be
paalde metallurgische en electrische
bedrijven.
De minister van Financiën vestigt
er nogmaals de aandacht op. dat al
leen anderen dan natuurlijke perso
nen (dus stichtingen, N.V.'s, erkende
vereenigingen etc.) hun papieren geld
door een gevolmachtigde zonder geld
kaart en dus ook zonder het maxi
mum van f 300 per geldkaart in de
inleveringsweek kan aanbieden. Fir
ma's en vennootschappen onder fir
ma hebben geen rechtspersoonlijk
heid en de firmanten kunnen dus al
leen op hun eigen geldkaart bank
en muntbiljetten inleveren tot een
kaa*t m bedrag van f 300 Per geld-
Heden zon onder 18,33 Uur
inaan op 20.38 uur. Woensdag
uVuur.'32 UUr' mïan °nder
liikWT«de7IaChtinff: aanvanke-
ater rJ ü0® k^htige,
later afnemende noordelijke
wutd wisselende bewolking.
Koel n0e enkelf buien'
ET AANBOD van de Commu
nisten aan de S.D.A.P. tot
samenwerking en straks zelfs tot
fusie is, zooals gemeld, afgewezen.
,,Het Vrije Volk" publiceert nu de
motieven, waarop deze afwijzing
berust. De C.P.N. had geschre
ven, „dat de strijd om de demo
cratie niet is een streven naar
handhaving van bestaande demo
cratische instellingen, waarbij de
werkelijke machtspositie in han
den van de kapitalisten blijft."
De S.D.A.P. antwoordt nu, dat ze
de machtspositie zeker niet in
handen der kapitalisten wil laten,
maar tegelijkertijd is voor haar de
strijd om de democratie wel dege
lijk een strijd om de handhaving
van democratische instellingen:
Zij zijn voor ons ten eerste een
onmisbaar uitgangspunt juist in
onzen strijd tegen de machtspo
sities der kapitalisten en ten
tweede de even onmisbare voor
waarden voor den bloei en de.
ontwikkeling der West-Euro-
peesche cultuurwaarden( waar
voor wij ons mede verantwoor
delijk weten.
Met erkenning van wat de
menschheid aan Rusland, naast
Engeland en de Ver. Staten ver
schuldigd is, stelt het partij
bestuur vast, dat het politieke
systeem van de Sovjet-Unie in de
meest volstrekte tegenspraak staat
tot het diepste wezen van de de
mocratie en dat het gebruik van
het woord democratie in verband
met Russische verhoudingen dan
ook niet meer is dan een grof mis
bruik van dat woord.
Dit oordeel zullen wij herzien
op den dag, dat in de Sovjet-
Unie de vrijheid van drukpers
en de vrijheid van vereeniging en
vergadering zijn ingevoerd, zoo
wel als een politiek-parlemen-
tair systeem met o.a. aan een
vrije volksvertegenwoordiging
verantwoordelijke ministers.
Het P.B. constateert verder o.m.
nog, dat de Communistische Par
tij zich nog steeds gedraagt als
een vazal van Moskou en onze re
geering aanvalt op een wijze, die
gekwalificeerd moet worden als 'n
betreurenswaardig misbruik van
de herwonnen vrijheid.
De S.D.A.P, windt er hier geen
doekjes om. De heeren super
democraten kunnen het er mee
doen?
Tegenvaller voor Fransche
communisten.
VIOLGEN8 de laatste gegevens
omtrent 6e Kantonnale verkie
zingen in Frankrijk hebben de
communisten in Parijs 28-zetels
verkregen, waartegenover de socia
listen 12 en de Gaullistisch-Repu-
blikeinsche partij 14.
De socialisten zijn alom in het
voordeel tegenover hun opponen
ten. De resultaten, door de com
munisten behaald, zyn beneden de
verwachtingen gebleven, behalve in
Parijs, en in enkele andere groote
steden.
Soerabaja, Padang en Medan in
eerste helft van Ootober bezet.
Zakenlieden naar Indië, Rogoe-
ringsvliegdienst op Indië.
ATERMOEDELIJK zullen de geallieerde troepen op 14 October by
Soerabaja aan land gaan. Ook Padang (Sumatra's Westkusten
Medan (Sumatra's Oostkust) zullen in de eerste helft van October
worden bezet. Verwacht mag worden, dat de luitenant-gouver-
neur-generaal van Nederlandse!*- Indië, dr. H. J. van Mook, begin
October uit Brisbane zal vertrekken en gelijktijdig met de geallieer
de troepen in Batavia aan land zal gaan. In de buitengewesten zijn
Makassar en Timor reeds bezet en vermoedelijk ook Ambon en
Menado. Deze berichten zijn van groot belang, wanneer men ze be
schouwt in het licht van de recen te mededeelingen over de poïitie-
ken toestand op Java.
jCTTat de situatie in Batavia betreft,
op de wanordelijkheden der vo-
een rustige nacht
rige dagen is er een rustige
gevolgd. Het hoofd van de Japansche
geheime politie, heeft aan journalis
ten meegedeeld, dat alle rust, was
weergekeerd. Zeven nationalistische
fanatici zijn door de politie gearres
teerd.
Tntusschen zijn de reacties op Java
voor eenige Indonesische beman
ningen aanleiding geweest te staken
Daardoor is o.a. een schip geladen
met 1000 ton medicamenten voor
Ned. Indië niet uit Melbourne ver
trokken.
In verband daarmede hebben
Ned. Indische autoriteiten verklaard
dat een vertraging in het vertrek
der schepen uit Australische havens
naar Java, veroorzaakt door de
staking der havenarbeiders, aldaar
de dood van duizenden menschen
van verschillend ras beteekenen zal
TAEZER DAGEN zal een aantal
figuren uit het Nederlandsch-
Indische bedrijfsleven naar het
Oosten verttrekken.
Een groot dieel daarvan gaat per
schip naar den ladischen Archipel,
anderen die sleutelposities beklee-
den en de Nederlandsch-Indische
regeering van advies zullen dienen,
zullen per vliegtuig naar Indië
gaan.
De heer P. A. Kerstens, Indisch
regeeringscommissaris ter beschik
king van den minister van over-
zeesche gebiedsdeelen en directeur
van het departement van onderwijs
en eeredienst van Nederlandsch-
Inóië zal tegen het einde der vol
gende week per vliegtuig naar
Londen vertrekken. Vandaar zal hij
per eerste vlieggelegenheid door
reizen naar het Verre Oosten. Ver
moedelijk zal de heer Kerstens zich
dan rechtstreeks naar Batavia be
geven.
In het scheepstransport naar In
dië is een verbetering ingetreden.
Begin October zullen rechtstreeks
van Nederland uit transporten naar
Indië gaan. Voorloopig echter zal
dit beperkt blijven tot kleinere
schepen met een vervoerscapaci-
111- HONGAARSCHE voorloopige
regeering heeft besloten een
gemeenschappelijke onderneming
te stichten met de Sovjet-regeering
om de goeóerenruil tusschen Hon
garije en de Sovjet-Unie te con
troleeren. Het kapitaal v;.n deze
onderneming zal ongeveer 500 mill
pengoe bedragen.
QUISLING is in beroep gegaan
tegen het tegen hem
wegens verraad uitgesproken dood,
vonnis. Hij heeft er bezwaar tegen
dat hij op grond van het militaire
recht veroordeeld is.
gR IS EEN Tsjecho-Slowaaksch-
Russisch handelsverdrag geslo
ten, dat den export van Tsjecho-
Slowaaksche producten in ruil voor
metalen, landbouwproducten en
een kwart miffioen ton Duitsche
steenkool regelt.
jyjONTGOMERY heeft den leden
der Britsche strijdkrachten ver
boden met Duitsche vrouwen te
trouwen. Zij mogen niet bij Duit
sche families worden ingekwar
tierd. Tezelfdertijd werden alle ver
broederingsverboden ingetrokken
JN AMSTERDAM bracht de ge
houden straatcollecte ten bate
van het Roode Kruis anderhalve
ton op.
UITSLUITEND ijlgesprekken zul
len voortaan .op bepaalde inter-
locaïe telefoonlijnen worden toege
staan.
QE BEWINDVOERDER van het
radio-station te Tsjoenking dat
in de Engelsche taal uitzendt heeft
ontkend, dat dit station een be
richt zou hebben verspreid volgetas
hetwelk de japa'nsche keizer zou
zijn afgetreden.
OENSDAGAVOND zal de
minister van Financiën in
een radio-rede de deblokkee-
rings-regeling toelichten.
CAIGON, de hoofdstad van
Fransch Indo-China, is Zondag
weer in Fransche handen geko
men, nadat zij tot dan toe door de
Annameezen was bezet. De Avma-
meesche regeering werd in bescher
mingsarrest genomen.
TERLAND zal slachtvee, denkelijk
200 stuks, aan ons land leveren.
£JE SECRETARIS - GENERAAL
van de Arabische liga, heeft
verklaard, dat Tripoli rijp is voor
onafhankelijkheid. De Arabieren
zijn bereid om aan alle Britsche,
Fransche of Italiaansche eischen
ten aanzien van dit Arabische ge
bied weerstand te bieden, indien
noodig met geweld.
JJIJ SINGAPORE hebben Britsche
marine-officieren 'n nieuw con_
centratiekamp ontdekt, waar de
Jappen tienduizenden Javanen
hadden ondergebracht voor ge
dwongen arbeid.
teit van ten hoogste 100 man. Het
eerste schip dat rechtstreeks '_iaar
Indië zal varen, is de ..Tarakan".
De grootere transporten zullen nog
via Engeland moeten gaan. Naai'
gehoopt wordt, zullen er aldus in
October een 1000 man kunnen wor
den vervoerd.
De onderhandelingen in Amerika
van den directeur der K.L.M., den
heer Plesman, hebben ertoe geleid,
dat Nederland binnenkort weer
over vliegtuigen zal beschikken,
waar-mede de luchtlijn Amsterdam
-Batavia op den kortsten termijn
za! worden heropend.
Het ligt in de bedoeling te komen
tot een regeeringsvliegdienst oj>
Indië. Reeds binnenkort kan de
opening van deze regeeringsvlieg
dienst worden verwacht.
op de mijnwerkers
Onvoldoende prestüties.
JR. CH. TH. GROOTHOFF, be-
heerder der Limburgsche steen
kolen mijnen heeft een ernstig ver_
maan uitgesproken aan het adres
van de mijnwerkers. Hun indivi-
dueele prestaties beantwoorden niet
aan wat redelijk verwacht mag
worden en als daarin geen veran
dering komt, kunnen de consequen
ties voor de mijnwerkers niet uit
blijven. Dhr. Groothof! wees er
overigens op dat Engeland en Ame
rikanen reeds gedreigd hebben
met maatregelen als het aandeel
der mijnwerkers in den wederop
bouw van Nederland niet grooter
wordt.
De heer Groothoff herinnerde
dan aan de voorgenomen bedrijfs
organisaties. Er is een groep men
schen, die haar zouden wiilen tor-
pedeeren, maar zij mag niet mis
lukken.
De vertegenwoordigers van alle
bonden van beambten en arbeiders
uit het mijnbedrijf, met uitzonde
ring van die van den eenheids-
bond, hebben hun instemming be
tuigd met Ilr. Groothoffs uiteen
zetting.
TJESERVE-jOFFICIEREN zijn voor
een vrijwillige melding opgeroe
pen om hun krachten te geven aan
de reorganisatie van ons leger, maar
zij voelen er niet voor, meldden wij
onlangs op gezag van „het Binnen
hof". Het bericht heeft de aandacht
getrokken, ten bewijze waarvan wij
een reactie ontvingen van de zijde
van den Militaire Commissaris voor
Z.-Vlaanderen. Hij zegt, dat een ver
keerde voorstelling van zaken is ge
geven. De juiste toedracht der feiten
zou als volgt zijn:
Voor alle reserve-officieren bestaat
sedert de bevrijding de verplichting
om zich te melden op het naastbij-
zijnde Aanmeldingsbureau voor Oor
logsvrijwilligers.
Hieraan is door alle reserve-offi
cieren, op enkele uitzonderingen na,
terstond voldaan.
Bovendien hebben vele reserve-offi-
ficieren zich vrijwillige gemeld voor
een of ander onderdeel en zijn ter
stond na de bevrijding in dienst ge
treden.
De gewone gang van zaken is nu zoo
Het Centraal Indeelings Bureau Ko
ninklijke Landmacht deelt de reserve
officieren in en roept ze op in wer-
kel ijken dienst.
Iedere reserve-officier heeft dus
rustig af te wachten of hij eventueel
nog zal worden opgeroepen om dienst
te nemen bij het Nederlandsche Leger
Wordt hij opgeroepen, dan kan hij
vrijstelling aanvragen op gronden
van algemeen belang. De beoordee-
ling of iemand vrijstelling krijgt of
niet is aan het Bureau vrijstellingen,
een onderafdeeling van het Departe
ment van Oorlog.
