Corruptie en omkooperij
kantoor
N
V/
sen
Zn.
Wat Nederland behoeft
Indische vorsten
betuigen hun trouw
Moeilijkheden
te Londen
Zuivering van officieren
rSCHOOL
ADORP.
HALLO
eeding
^industrie,
der toekomst
DE BEULEN
VAN BELSEN
A.
C.
E.
POLEN
en het Vaticaan
H1
letters W X
van benevens
uitgesteld tot
■erdag 29 Sept.
|allln aan
hade hebben
■is zoowel aan
^beplantingen)
mededeeling
^tsbureauhou-
voedselcom-
|oudt verband
en dient om
krijgen van
de eilanden
|holen en St.
geldt deze
ent dus geen
299-0
voor Zeeland
llEKANTOOR.
Icatie.
I voor vet.
I Centraal Dis-
|ht maakt be
de aangewe-
37b, b 37b
fiet artikel vet
hebben kun-
on dienen te
[volgende aan-
or dit artikel
gegeven bo-
in te leveren.
Ihpoeder.
J Centraal Dis-
■t vestigt er de
listen en gros-
likte toewijzin-
|itend bestemd
van luchtge-
^idszeep. Deze
recht op het
loeder. 291-oo
[af en zijn blij
rusten kun-
zich stijf en
|hun bovenbe-
doorpezaagd",
Irene's rugge
en nu eten en
de paarden
len. zich scftirilte-
söhiool dien Heer
te Goes, vóór
284-0
en Sas van
eptember a.s.
UGUSTEIJN
b
en PEULVRUCH-
WGEKSTHANDEL
DIVERSE
zaai-
536—o
©©GGGOGOOÖOO
lames, Jongens,
fó aanbevelend:
EN WINKELIER
iKAM A 6
eer bezoeken)
iooooooooooo®
EDITIE VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
BurTwëstslngel 75. Goes; Dubbele poort 8. Hulst
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
eedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en zeeland. Uiig. „Stichting De Stem.
Diricteur: J. A. H. M. van Schijndel; Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
red.: w. Groffen, Middelburg: Rayonred.
Zeeuwsche eilanden: N. J. Karhof, Goes. Rayon-
red. zeeuwsch-Vlaanderen: J. Vermeeren, Hulst.
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 26» WOENSDAG 19 SEPTEMBER 1945
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbei;.: 3.38 per kwart., p. post f 4.10, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent.
Euvelen, die felle bestrijding verdienen
T\E OORLOG
ontzaglijke materieele
heeft niet alleen
vernie
lingen veroorzaakt, hij heeft even
eens de moreele begrippen sterk
aangetast. En dit in alle kringen
en lagen en categorieën der bevol
king. Als men dus over één bepaal
de categorie spreekt, beteekent het
niet, dat daaronder alleen de
zwarte schapen schuilen. Het is
noodig dit voorop te stellen, want
er zijn bepaalde groepen, die zich
al heel gauw geprikkeld voelen, als
men over misdragingen van perso
nen hunner categorie spreekt.
Met dezen aanloop wilden we dit
maal komen op het terrein der cor
ruptie in ambtelijke kringen. Tij
dens de bezetting was 't .knoeien''
veelal een vaderlandsche deugd.
Dan was niet eigenbaat het motief,
maar het dienen van land en volk
ten nadeele van den bezetter. Dit
motief is nu geheel-en-al- verval
len. Het kan nooit meer gelden. En
daarom is knoeien altijd en onder
alle omstandigheden een misdra
ging geworden, te ernstiger, nu
ons land in zoo zwaren nood ver
keert. nu gebrek en krapte aan
allerlei goederen veel strenger
eischen stellen aan de verdeelen-
de rechtvaardigheid.
Gebrek en krapte vormen ech
ter ook de oorzaak, dat de ambte
naren, die belangrijke beslissingen
hebben te nemen ten aanzien van
het materieele wel en wee der bur
gers, veel gauwer onder druk wor
den gezet door verleidelijke aanbie
dingen. t
Er gaan vele verhalen over 't
welslagen van zulke pogingen, over
het bezwijken voor zulke verleiding.
We leggen den nadruk op dit woord
„verhalen", omdat die zoowel wer
kelijkheid als verbeelding ten
grondslag kunnen hebben. Het is
ook volstrekt afkeurenswaard, om
beschuldigingen, waarvan men geen
overtuigende bewijzen bezit, losweg
rond te strooien. En als men die
bewijzen wel bezit, is het plicht het-
allereerst de betrokken autoriteiten
te waarschuwen.
Het staat intusschen vast. dat de
begrippen omtrent ambtelijke in
tegriteit in de oorlogsverwildering
ook veel geleden hebben. Waarbij
echter de schuld minstens even
zwaar moet vallen op het publiek,
dat veel meer dan vroeger tracht
om te koopen, dat met sigaretten,
sigaren of jenever op bepaalde bu
reaux en bij bepaalde instanties
verschijnt, in de hoop daardoor wel
een voorkeursbehandeling te zul
len genieten. Zou dat feit op zich
zelf eigenlijk al niet strafbaar ge
steld moeten worden?
TV/JET dat al staan we voor een
euvel, dat ernstig toezicht
vraagt en ernstige bestrijding ver
dient. Het was altijd een van die
dingen, waarop Nederland bizonder
fier kon gaan: zijn onkreukbare
ambtenaarsstand. Er is iets van die
glorie verduisterd, al kunnen we
de vergelijking met andere landen
in dit opzicht zeker nog met glans
doorstaan. Laten we ernaar stre
ven, dien roem in vollen omvang
terug te winnen. En dat kan
slechts, als het geheele volk, pu
bliek èn ambtenaar, meer wordt
doordrongen van het besef, dat
platte eigenbaat het algemeen wel
zijn verstoort, den tocht naar den
wederopbiuw remt en in het volk
ernstige spanningen kan oproepen
Geen pardon voor omkoopers en
cmgekochten.
Niet het gesmoezel achter geslo
ten deuren mag ieders aandeel in
de schaarsche goederen bepalen
doch slechts het stipt en loyaal uit
voeren van regelingen, welke stoe
len op een rechtvaardige behoeften
bevrediging.
Uiteenzetting van
Ir. Louwes in de KS.
r\E VER. STATEN
thans 1.4 millioen
verschepen
top kolen
per maand naar Europa. Zij willen
er 8 millioen ton van maken voor
het einde van het jaar. Truman
verklaarde, dat het vraagstuk van
de bevoorrading van Europa voor
namelijk een financieel vraagstuk
is. Er moeten overeenkomsten ge
sloten worden met de Europeesche
regeeringen en aan de Unrra moe
ten aanvullende fondsen beschik
baar worden gesteld.
Ir. Louwes, die thans in de V.S.
vertoeft, verklaarde in een pers
conferentie te Washington: In 't
komende half jaar heeft Nederland
1.25 millioen ton graan noodig en
40 000 ton vet. Voor het volgende
jaar is 90.000 ton tarwe per maand
noodig, 50.000 ton vleesch voor het
eerstvolgende half jaar, 350.000 ton
\oeasel van hoog proteinegehalte
in dezelfde periode en voorts vee
voeder en paarden.
Deplorabele voedseltoestand op Java -
Mevrouw Tjarda van Starkenborg
werd correct behandeld
zeiden, dat zij
onschuldig waren
TN het proces tegen de beulen van
Bergen-Belsen en Auswitz ver
klaarden de verdachten, dat zij on
schuldig waren. De aanklager en
een Engelsche hooge officier de
eerste getuige a charge deden
daarop mededeelingen over de toe
standen in deze kampen. Ziekten
en vervuiling. mishandeling en
dood, kwellingen en zelfs kanniba
lisme waren in deze kampen nor
maal. Van de 28.000 in Bergen aan
wezige vrouwen waren er 2000 ern
stig ziek en 18.000 behoefden drin
gend medische hulp. Er waren na
de bevrijding dagelijks 125 nieuwe
ziektegevallen. De aanklager wees
er op. dat het kamp in de laatste
oorlogsmaanden zonder bevoorra
ding bleef, maar in een Wehrmacht
kamp, waar het voedsel voor Ber-
gen-Belsen vandaan kwam een
kilometer verder aan denzelfden
weg. werden reusachtige hoeveel
heden voedsel gevonden, die onder
deze menschen verdeeld hadden
kunnen worden. Er was een volle
dige bakkerij die 60.000 brooden per
dag kon produceeren, gezien de
graanvoorraden en dit na de bevrij
ding ook dagelijks deed. Alles wat
de gein terneerden aan voedsel ont
vingen was één bord watersoep per
dag Er waren ook voorraden me
dicamenten, bestemd voor de ge-
vangenen en afkomstig van het
Hongaarsche Roode Kruis, die de
gevangenen nooit hebben bereikt.
OERICHTEN uit Java bevesti-
gen de recente meldingen be
treffende den deplorabelen voed
seltoestand op dit eiland. De vrij
lating en ontsnapping van dui
zenden geïnterneerden en gevan
genen hebben ten deze de situatie
nog gecompliceerder gemaakt.
Voorts werden er alarmeerende be
richten ontvangen omtrent de po
litieke evolutie op Java. waarom
trent wij gisteren reeds iets meld
den, maar waarover nog geen
juist beeld is te verkrijgen. Het
laatstbedoelde bericht stamde ove
rigens van een voor ons oncontro
leerbare bron.
Blijkens een ander bericht heeft
de Ned. Indk regeering boodschap
pen ontvangen van verschillende
Indonesische autonome bestuurders
en vorsten, waarin deze uitdrukking
gaven aan hun vreugde bij de be
vrijding van hun gebieden en vol
ken van het Japansche juk.
De toekomst van Indië blijkt ook
in Engeland de aandacht te bezit
ten. De Britsche staatssecretaris
voor Koloniën en de Ned. hooge
commissaris verklaarden dat een
nauwere samenwerking tusschen
Nederlandsch en Britsch tropisch
Indië noodzakelijk zal zijn en de
Times, die zijn geloof en vertrou
wen uitsprak in de doelmatigheid
van de Ned. koloniale politiek,
schreef, dat de koloniale politiek
zich nu moet richten tot volken,
die tot bewustzijn zijn gewekt van
hun nationaliteit en dat Neder
land tegenover moeilijke problemen
staat.
rphans is ook van mevr. Tjarda
van Starkenborg Stachouwer
bericht ontvangen. Zij bleek met
haar dochter vertoefd te hebben in
het smerige kamp te Tjideng, waar
de Japs vrouwen en kinderen met
100 of zelfs meer in een woning
bijeenbrachten en hun een onvol
doende rantsoen verstrekten. Zij
verklaarde, dat zij het haar plicht
achtte het lot der anderen te blij
ven deelen en bleek tweemaal veer
tien dagen opgesloten te zijn ge
weest op vermoeden te hebben ge
danst op een dag, dat een hoogge
plaatst officier was begraven.
Overigens was mevr. Tjarda van
Starkenborg correct behandeld.
De toestand van de krijgsgevan
genen in West Java schijnt over 't
algemeen vrij goed te zijn; op Ce
lebes eveneens tamelijk bevredi
gend. Op Borneo zullen de toestan
den minder gunstig wezen dan in
de overige deelen van den archipel.
Alle Nederlandsche krijgsgevan
genen in het Verre Oosten zullen,
zoo eenigszins mogelijk, naar Ne
derlandsch Indië worden gebracht,
waar zich hun gezinnen en verdere
familieleden bevinden.
Het aantal krijgsgevangenen van
het KNIL, dat buiten Nederlandsch
Indië in door Japan bezet geweest
gebied is bevrijd, bedraagt onge
veer 25.000.
Heden is een missie der Kon.
Landmacht naar Londen vertrok
ken, o.l.v. luit.-kol. de Lange. Deze
missie zal spoedig naar Ceylon
doorreizen teneinde daar de komst
der bataillons van de Kon. Land
macht, die binnenkort scheep gaan
naar Ned. Indië, voor te bereiden.
GELDVERNIEUWING „IN A NUTSHELL"
ITALIAANSCHE KOLONIËN
EEN TWISTAPPEL
rFER LONDENSCHE conferentie
van Vijf zijn meeningsverschil-
len gebleken op het stuk van de
Italiaansche koloniën. Rusland
stelde voor het beheer er over aan
de Sovjet-Unie te geven, Amerika
we.nschte een internationaal beheer
gedurende 10 of 20 jaren, waarna
de koloniën onafhankelijkheid zou
kunnen worden verleend. Gr. Brit-
tannië en China steunden dit voor
stel, terwijl Frankrijk er een basis
in zag voor bespreking. Men neemt
aan. dat thans nog geen enkel ac-
coord bereikt is kunnen worden en
vreest, dat voor het einde van het
jaar geen vredesverdrag met Italië
gesloten zal kunnen worden. Grie
kenland. dat interesse heeft voor
eenige Italiaansche eilanden pro
testeerde inmiddels wegens het
feit, dat de regeering geen gele
genheid heeft gekregen het onder
werp te bespreken. Regent Damas-
kinos deelde mede. dat Griekenland
tegenover Bulgarije zekere grens
correcties zou eischen.
B.
D.
Gezinshoofden, in het bezit van een kolenkaart.
0 Inwisseling geschiedt vanaf Woensdag 19 Sept. t.m. Dinsdag
25 September. Geen na-uitreiking.
0 Dan komt een gezinslid boven 18 jaar namens dat geheele
gezin (niet namens meerdere gezinnen) die meebrengt:
1. stamkaart of noodstamkaart van het gezinshool
2. Stamkaart of noodstamkaart van overige gezinsleden;
3. Daarin bonkaart 10e periode en f 10.— oud geld, niet ia
biljetten van f 1.f 2.50i of f 5.
4. Voor hoofd bovendien de brandstoffenkaart T 505.
De houder van de brandstoffenkaart ontvangt: voor
f 10.— in biljetten van f 1.
Alle andere gezinsleden: f 10.— in biljetten van f 2.50.
Gezinshoofden of alleenwonende personen, NIET in het bezit
van kolenkaart.
0 Deze gaan naar het postkantoor en halen daar een aanvraag
formulier voor de geldkaart B.
0 Uiterlijk 22 Sept. a.s. brengen zij dit ingevuld en ondertee
kend en onder overlegging van stamkaart naar de bank
waar zij hun geld wenschen te deponeeren.
0 Daar wordt de geldkaart B uitgereikt.
Zij ontvangen hun f 10 nieuw geld ten distributiekantore te
gen overlegging van de stam kaart plus bon 260 die zich aian het
lichaam van de distributiebonkaart 10e periode moet bevinden.
0 Personen, geen hoofd van gezin, 21 jaar en met maandsalaris
van meer dan f 100.— kunnen op vooromschreven wijze de geld
kaart B ontvangen. Ook kunnen zij normaal samen met het ge
zinshoofd hun geld inleveren.
0 Werkgevers kunnen voor hun personeel en gezinsleden daar
van, collectief de inlevering doen plaats vinden. Zij nemen dan
alle bescheiden, zooals onder A vermeld.
0 Beschikt een gezin niet over voldoende bankbiljetten om voor
alle gezinsleden de omwisseling te doen plaats vinden, dan neme
men ook alle bonkaarten mee.
0 Zijn er briefjes van f 100.— ingeleverd, dan kan tegen een
schriftelijke verklaring van onmacht tot betaling het ontbrekende
geld bij de bank worden opgenomen.
GfOOALS gemeld, heeft de Pool-
sche regeering het concordaat
met liet Vaticaan opgezegd. De re
geering motiveert haar beslissing
hiermee, dat de H. Stoel door de
benoeming van Duitsche Aposto
lische Administratoren in de
Poolsche Bisdommen Inbreuk op 't
concordaat heeft gemaakt. Dit is
echter in twee gevallen geschied,
omdat men geen nieuwe bisschop
pen wilde benoemen, waardoor de
door de bezetting geschapen toe
stand zou erkend zijn. De regeering
van Warschau heeft dienaangaan
de ook nooit rechtstreeks klachten
tot het Vaticaan gericht.
In een verklaring van den Pool-
schen ministerraad wordt gezegd,
dat de Poolsche regeering de auto
riteit van de vertegenwoordigers
van den H. Stoel in het land niet
kan erkennen, gezien er geen nor
male diplomatieke betrekkingen be
staan tusschen Polen en Vaticaan,
maar de Katholieke Kerk zal voort
gaan met, in het kader der wet. te
beschikken over een volledige vrij
heid.
Dat laatste klinkt heel mooi,
maar we weten onderhand wel, hoe
men in bepaalde landen het woord
„vrijheid" op vreemde wijze uitlegt.
twee verklaringen
met een commentaar
V VNS ARTIKEL over bovenge-
genoemd onderwerp heeft wel
de noodige belangstelling getrok
ken. Niet alleen, dat zeer vele be
wijzen van instemming ons bereik
ten, maar ook een tweetal verzoe
ken om rectificatie, nl. van twee
generaals, die destijds hun eere
woord niet hadden gegeven en dus
direct in krijgsgevangenschap wer
den afgevoerd. Om in deze zoo ob
jectief mogelijk te zijn, zullen we
aan hun verzoek voldoen met een
commentaar onzerzijds.
De generaal, die destijds voorzit
ter was van de vergadering der op-
per-officieren waarin de kwestie
van het teekenen der bewuste ver
klaring ter sprake kwam, verzocht
ons mede te deelen, dat er wegens
gebrek aan eenstemmigheid, geen
besluit genomen werd. Onze inlich
tingen luiden zoodanig, dat inder
daad behalve hij nog een der aan
wezige generaals er tegen was, voor
namelijk voor wat zijn persoon be
trof. We meenen echter zeker te
weten, dat van de 10 aanwezige ge
neraals er slechts 2 tegen waren, zoo
dat hieruit zeer zeker 'n conclusie
mag worden getrokken. Omtrent de
meening van de overgroote meer
derheid der opperofficieren dat vrij
wel alle officieren de verklaring
teekenden, getuigt eveneens van
een homogeniteit van opvatting,
die den geest van destijds duidelijk
demonstreert en dat daarbij de
nieuwe geld.
Nevenstaande afbeelding
toont de voorkant van 'n
nieuw muntbiljet van
vraag, of 'er een formeel besluit
viel, van weinig belang is.
IV' opperbevelhebber verklaart,
dat hij nimmer het advies tot
teekenen. als zijnde dit in het be
lang van het land. gegeven heeft.
We nemen dit op zijn gezag aau,
maar eenvoudiger wordt de zaak er
dan niet op. Ons is namelijk per
tinent verzekerd, dat op de bedoel
de vergadering der opperofficieren.
door een kolonel van den Generalen
Staf, dienstdoende bij den Staf van
den Opperbevelhebber, een briefje
vertoond werd, waaruit moest blij
ken. dat de Opperbevelhebber ad
viseerde teteekenen met het oog op
het belang van het land. Dit briefje
werd door den kolonel voorgelezen.
Door alle opperofficieren werd dan
ook met recht aangenomen, dat dit
in feite het advies van den Opper
bevelhebber was. Dat de Opperbe
velhebber thans verklaard dit brief,
je niet te hebben geschreven ot te
doen opstellen, is dus een kwestie
geworden tusschen den generaal en
den kolonel. Daar staan de overige
opperofficieren buiten.
Trouwens, de voorzitter der ver
gadering, die zelf niet teekende,
protesteerde in zijn briefje aan ons
niet tegen de medeeling. dat 't ad
vies door den Opperbevelhebber ge.
geven was. Hij had destijds dus
blijkbaar ook den stelligen indruk
gekregen, dat aan het gezag van
het bewuste briefje niet getwijfeld
mocht worden.
Wij kunnen de gedachte niet van
ons af zetten, dat thans na 5 jaren,
nu een zekere mentaliteit omtrent
de kwestie „eerewoord" is ontstaan,
getracht wordt degenen, die de
loyaliteitsverklaring niet teekenden
in een soort verheven uitzonderings
positie te plaatsen, daarbij geen re
kening houdende met de feitelijke
werkelijkheid van 1940. En dan
komt men al gauw terecht bij het
conflict tusschen letter en geest.
Naar ons ter oore kwam, neemt
onze regeering in deze een zeer re-
eel zijnde ons standpunt in.
IROHITO moet worden afgezet,
verklaarden 67 pet. van de En-
gelschen, die op een desbetreffende
vraag van het Gallup instituut ant
woordden.
-5