kNEN iNEN liwars Plotseling einde "i INIEN T\ 565-1* EUROPEESCHE KOLONISATIE RECONSTRUCTIE B' De Noüedijk gedicht wt chkapelle (STEEN A 21® )DELBURG :rs. raszaden yimaneel Engeland onthutst het leen- en pachtstelsel van RUIJN :s ickaert BIJZ. GERECHTSHOF EH TRIBUNAAL De perszuivering Nu Indië vrij komt BEVOLKINGSREGISTERS TYPHOON VERHINDERT LANDINGEN |EFOON 3543 ETTF.L »I,I. RISKS" 843-o rEKNEl'ZEN LNALS VOOK- Ipelen van de beste I igen Eigett- liwc A in alle Iter. B RU Y N l&lsihe weg 11 938-0 531-0 9 Diesel 50 pit. Ian Koopvergurt- (tdiaaigs verwacht 14 Diesel 64 pk |de type T D 9 treeren. 615—o pOHEIJN ZN. IJZENDIJKE lurd tijdig bij; Bestelt tijdig 921-0 VALS OORDEN. Oarsten I Winterrogge Fet- 1ste n>afo. N.A.K. 934-0 934-0 HULST editie voor de provincie zeeland Bur.: Westsingel 75, Goes; Dubbele poort 8, Hulst neze courant wordt op last van t Militair Gezag nedrukt op de persen v h. Dagblad van Noord- Brabant en Zeeland Uitg. ..Stichting De tem' Dir.: J. A. H M. v. Schijndel; Hoofdredacteur: 3. 3. H. A. Bruna: NIC. J. Karhof. rayonredacteur No. 255. DINSDAG 4 SEPTEMBER 1945. Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; a. E. Langenhorst; Mr Dr. A. J .J. M. Mes; Mr H. B. L. de Rechter; Mr Dr. C. J. M. A. v. Rooy. verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. week (bij nlet-postbesteiling) 0.21. Losse nos. cent. Uitzicht op een overbruggingsregeling GRAAUVf' franco bezorgd- A.AT 24. HULST je. Industrie. Alpjj** enz. van uitgezochte Alle mater». Petkuser- en Matje® ijfrrs gekeurd 290-0 en wij U lever#1 IA AL-JULIAN A TKUSER ROGG*' "OET WAS einde 1940 een mees terlijke zet van de Amerikaan sche regeering met President Roo sevelt aan het hoofd, toen ze de leen- en pachtwet ontwierp De Britten waren met hun bestellingen aan de Vereenigde Staten aan het einde van hun creöieten gekomen. In December 1940 konden zoo goed als geen orders meer worden geplaatst in de Vereenigde Staten. Met leeningen wilde men in Washington niet beginnen, want die hadden na 1918 de economie en de vriendschap oedorven. Het Amerikaansche publiek toonde on getwijfeld groote sympathie voor Engeland, dat alleen stand moest houden tegenover het Teutoon- sche geweld, maai* het had zich nog niet opgewerkt tot de gedachte dat alleen 'n daadwerkelijk in grij per. van de Vereenigde Staten de Idealen van vryheid en democra tie kon redden. De President moest 'daarom voorshands een tusschen- weg kiezen. Hy stelde aan het Parlement voor hem te machtigen elk soort oorlogsmateriaal te laten maken veer die regeeringen en lan den. welker ondersteuning hy noodzakelijk achtte voor de verde diging van de Vereenigde Staten. Aan zulk een regeering zou dat oorlogsmateriaal dan worden ge leend of gepacht of op andere wijze afgestaan. Na afloop van den oor log zouden de betrokken landen dan geen leeningen behoeven terug te betalen, doch een vergoeding schenken in den vorm van goede- ren of op een andere wijze, welke de President bevredigend zou ach ten. Dit systeem is door Huis van Afgevaardigden en Senaat inder daad aanvaard. De eindstemming F had op 11 Maart 1941 plaats. Het f hielp Engeland buitengewoon. La ter ook Rusland en de andere bondgenooten. Het bleef bestaan, toen Duitschland den oorlog had verklaard aan de Vereenigde Sta ten. In totaal zijn er op grond van deze wet leveranties geschied tot een bedrag van 42 milliard dollar. ^IEMAND kon verwachten, dat de leveringen volgens zulk. een systeem tot in het oneindige kon den worden voortgezet. De wet was keen oorlogsproduct en ze moest met den oorlog ook verdwijnen. Maar het heeft in Engeland wel bepaald onthutsend gewerkt, dat President Truman vlak na het be ëindigen van den oorlog met Ja pan dadelijk liet mededeelen: Van heden af is het uit met de Leen- en Pachtwet; we kunnen nog slechts leveren tegen contante be taling of tegen crediet. Attlee heeft in het Lagerhuis geen doekjes ge wonden orn ziin teleurstelling: ,,W hadden gehoopt, dat de plotselinge beëindiging van deze groote gemeenschappelijke inspan ning. welke zoo veel tot de over winning heeft bijgedragen, niet zou ztjn geschied zonder raadpleging en voorafgaande bespreking van de moeilijke vraagstukken, welke sa menhangen met het verdwijnen ran een stelsel van groote draag wijdte en ingewikkeldheid. We hunnen natuurlek slechts geleide lijk aan demobiliseeren en ons herstellen erf het plotseling ophou den van een steun, waarvan onze oorlogsorganisatie in zoo hooge mate afhing, brengt ons in 'n zeer ernstigen financieelen toestand." Churchill ging onmiddellijk naast Attlee staan en zei: „Ik kan niet gelooven, dat dit het laatste woord is van de Vereenigde Sta ten. Ik kan niet gelooven, dat zulk een groote natie, welker leen- en pachtpolitiek door mij was gekarak teriseerd als de meest onzelfzuch tige daad in de wereldhistorie on zulk een ruwe en barsche wijze zou eindigen door een trouwen bond genoot in ongelegenheid te bren gen - een bondgenoot, die het lort hield, terwijl hun eigen Ame rikaansche bewapening werd voor bereid." Er zijn booze vermoedens geuit ten aanzien van de bedoeling dezer plotselinge stopzetting. De Ameri kaansche zakenwereld zou de Brit- sche socialistische regeering dwars willen zitten, die thans een finan cieelen stok ziet gestoken tusschen de raderen van haar grootsche hervormingsplannen, die de belas tingen zal moeten opschroeven en de distributiebepalingen verlengen. Er zijn trouwens Amerikaansche persuitingen, welke in deze richting wijzen. Anderen veronderstellen, dat men Engeland aldus bereid wil maken tot het afzien van alle be schermende handelspolitiek en het aanvaarden van de internationale financieele plannen, welke inder tijd in Bretton Woods zijn opge steld. T ORD HALIFAX, ambassadeur te de Britsche Washington, die juist in Engeland vertoefde, en Lord Keynes, die onmiddellijk naar de Vereenigde Staten zijn gereisd, zullen bij President Truman in- tusschen bereidheid vinden om den slag te verzachten. Deze heeft namelyk al medege deeld, dat er gewerkt wordt aan 'n overbruggingsplan voor de voed selvoorziening' van Engeland en overig Europa, teneinde de klove tusschen de beëindiging van de leen- en pachtwet en het inwer kingtreden van de internationale bank, zooals voorzien in het plan van Bretton Woods, te overspan nen. Er ioopen al geruchten over het verstrekken van credieten tegen lage rente, doch dit heeft voor En geland ook geen groote aantrekke lijkheid. Nieuwe schulden maakt men liever niet. De Vereenigde Staten zullen intusschen moeten beseffen, dat men nu minder dan ooit straffeloos buitenlandsche markten kan verstoren. AI zal de eigen rijkdom er voor het oogen- blik iets bij winnen, op den lan gen duur gaat men er zelf ook on der lijden. En wat nog erger is: de vrede komt er door in gevaar, de anarchie wordt er door aange moedigd. President Truman ziet dit trouwens goed in voor wat be treft eventueele eischen tot volle dige terugbetaling der gemaakte Heden zon onder 20.22 u., maan onder 20.01 u. Woensdag zon op 6.57 u, zon onder 20.19 u., maan op 5.13 uur. Weerverwaehting: zwaar be- wolkt. veranderlijke wind, plaatselijk regen met kans op onweer, zelfde temperatuur schulden. „Betaling van schulden in een zoodanigen omvang" zoo zegt hij in een desbetreffend rap port ..zou onze voornaamste bondgenooten in dezen oorlog bren gen tot wanhoopsmaatregelen, zoo als voor den oorlog genomen zijn door de landen van de As. die ex port-overschotten forceerden ten einde ons terug te betalen. De hier uit voortvloeiende wanhopige in ternationale handelsrivaliteit zou de politieke stabiliteit bedreigen en er toe bijdragen om het zaad voor een iteuwen wereldoorlog uit te strooien." Op alt terrein zoekt de President dus naar een verstandige regeling. We willen hopen, dat hij hetzelfde nastreeft met betrekking tot een meer geleidelijke liquidatie van het leen- en pachtstelsel. "TiE Bijz. Gerechtshoven beginnen met de berechting van de „groote misdadigers", de Tribuna len werken de gevallen van on vaderlandslievend gedrag af. zoo le zen wij in Commentaar. Verschei- denen. die zich door het Hof slechts een betrekkelijk lichte straf zien opgelegd, zullen nogmaals voor het Tribunaal moeten verschijnen om hun gedrag in het algemeen be oordeeld te zien. Ten einde de werkzaamheden van de commissie voor de perszuivering waarvan de samenstelling zeer binnenkort zal worden bekend ge maakt te bespoedigen, wordt den genen, die meenen gegronde bezwa ren te hebben tegen redacteuren, re- dactioneele medewerkers of verslag gevers, dan wel tegen directeuren en andere personen, die een leidingge vende niet-journalistieke functie be- kleeden bij een dagbladonderneming, verzocht, deze voor 10 Sept. a.s. ter kennis te brengen van het ministerie van Binnenlandsche Zaken, afd. Pers zuivering, Kazernestraat 3, Den Haag. Tot dien datum zal tevens gelegen heid blyven bestaan voor personen, die bij dag- of nieuwsbladen een jonrnalistieke of een leidinggevende, niet-jonrnalistieke functie bekteeden, aan hetzelfde adres een gedocumen teerd verslag in te dienen van hun werkzaamheden tijdens de periode 1 Jai.uari 1940 tot 15 Juli 1945. Rapporten, welke na dien datum ingezonden worden, zullen voorloo- pig niet voor behandeling in aanmer king kunnen komen. nPWEE ENGELSCHE torpedoboot- jagers zyn door de Kon. Ned. Marine overgenomen. Zij zijn her doopt in Piet Hein en Kortenaar en zullen spoedig naar Indië ver trekken. DER EKEND genoeg is het, hoe tal van bevolkingsregisters zoo wel door direct oorlogsgeweld alsmede door het opzettelijk on klaar maken verloren zijn gegaan. Er is ook opzettelijk mee geknoeid, om de deportatieplannen van den vijand dwars te zitten. In de laat ste periode, vooral na 1 November 1944, was er in het toen nog on- bevrjjde deel van het land lang niet genoeg personeel meer om de bevolkingsboekhouding bij te wer ken. Kortom, het bevolkingsregister, dit prachtige, moeizaam opgetrok ken en zorgvuldig onderhouden bouwwerk der gemeente-admini stratie, is tengevolge van den oor log alom deerlijk geteisterd, hetzij door oorlogsgeweld, hetzij door eigen hand. De overheidsadministratie ziet zich voor de schier hopelooze taak gesteld, om orde in dezen chaos te scheppen, aldus schrijft men ons van deskundige zijde. Deze taak wordt zoo mogelijk nog verzwaard door de voor de bevol kingsboekhouding uit de repatrieering en de evacuatie voortkomende pro blemen. Bij K.B. van 7 Maart 1945 Stbld. F 21 zijn daartoe voorschriften gegeven. Indien het register geheel of ge deeltelijk verloren is gegaan, worden de gemeentebesturen verplicht, om bevolking838" tot hen'«gis«rat'e der rti«Sfiopen onjuistheden of onvolle- rèelïnir moeten in het bevolkings- register worden verbeterd. zi?h zal verplicht worden, zich ten gemeentehuize te melden voor controle in het bevolking™ gts- Tot een onverwijlde uitvoering van genoemd besluit kon niet worden overgegaan, omdat sommige artikelen melding maken van door den Minis ter van Binnenlandsche Zaken te re- "pn aanwijzingen. Uit een vanwege de Rijksinspectie van de Bevolkingsregisters te Den Haag ingesteld onderzoek is inmid dels gebleken, dat de toestand, waar in de gehavende bevolkingsregisters in de diverse plaatsen des lands ver- keeren, zoo uiteenloopend is, dat het geven van voor het geheele land een vormige voorschriften voor de recon structiewerkzaamheden onmogelijk is. Met die werkzaamheden moet ech ter zoo spoedig mogelijk begonnen worden, voor zoover dat nog niet ge beurd is. De gemeentebesturen kunnen hier bij naar eigen inzicht te werk gaan. Een verplichte aanmelding der be volking ten gemeentehuize blijft ech ter voorloopig achterwege, aangezien eerst een verplichte aangifte moet plaats hebben van valsche of ver- valschte persoonsbewijzen en exem plaren met opdruk van de beruchte J. In vele gemeenten zal 't noodza kelijk zijn, de geheele bevolking te controleeren. Te Breda wordt een huis-aan-huis- controle gehouden door speciaal daar toe aangestelde controleurs. Het behoeft geen betoog, dat, ge zien het doel waarvoor deze con trole plaats vindt, medewerking der bevolking van groot belang is. Wil het bevolkingsregister echter in de toekomst weer zijn „de hoek steen der overheidsadministratie", dan zal het binnen afzienbaren tijd houden van een volkstelling nood zakelijk zijn. De oorlogsomstandigheden veroor zaakten immers een zoo ongewone verplaatsing van menschen en er deden zich als gevolg van de oor logshandelingen zooveel overlijdens en vermissingsgevallen voor, dat het houden van een volkstelling de eenige oplossing is, om de bevol kingsboekhouding in overeenstem ming te brengen met den werke lijke» bevolkingstoestand. De oorlog met japan heeft bewezen, hoe belangrijk het uit defensie-oogpunt is het Nederlandsche element in de kolonie te versterken. Dit kan het best geschieden door de blijvende vestiging van jonge Nederlanders in Indië te bevorderen. Tot nu toe stonden onze en de Indische Regeering afwijzend tegen pogingen om in Indië op groote schaal Nederlandsche landbouw kolonies te stichten. Aan propagan da voor de kolonisatie van bepaal de gebieden in Oost en West heeft het hier te lande, vooral in de laat ste jaren voor den oorlog, niet ont broken. Verschillende pogingen van Indo- Europeanen om zelfstandig in N.- Guinea Europeesehe landbouwko lonies te vestigen zijn mislukt. Al leen de kolonisatie op de Griesting in Zuid-Sumatra is geslaagd, dank. zij de onvermoeide werkzaamheid van het I.E.V., dat met deze koio- nisatieproef wilde bewijzen, dat het standpunt der Indische Regeering. volgens hetwelk elke poging tot Europeesehe agrarische kolonisatie in Indië tot mislukking gedoemd zou zijn. niet het juiste was. Inmiddels is het vraagstuk zéér zeker actueel en het is een bewe zen feit, dat de Europeaan onder gunstige omstandigheden, in de tropen tot land- en handenarbeid in staat is. Of een grootsch opge zette poging een volksplanting in HET VERRE OOSTEN TVTEER dan een kwart millioen Amerikaansche soldaten zijn reeds in Japan geland en geleide lijk zal dit aantal stijgen. Een ty phoon, die zich in de richting van Hondo beweegt, vormt echter voor heden nog een beletsel voor lan dingen in het groot. Onderwijl heeft Mac Arthur het Japansche hoofdkwartier alle inlichtingen ge vraagd over de ligging der krijgs gevangenkampen om zoo spoedig mogelijk de bevrijding te kunnen brengen. Het schijnt, dat in som mige kampen de gevangenen zelf reeds het initiatief in handen heb ben genomen en den weg naar To kio en Yokohama hebben ingesla gen. Uit andere deelen. bv. uit Bangkok kwamen soortgelijke be richten. Blijkens latere berichten hebben de Japanners nu ook de overgave van Penang op Malakka geteekend en is ook een - overeenkomst tot stand gekomen omtrent de Japan sche overgave van de haven op het Nederl. eiland Bintang. 56 km ten O. van Singapore. Deze week zullen soortgelijke ge beurtenissen plaats vinden in China, Singapore, op de Philippij- nen, in Honkong en verschillende andere plaatsen. De opperbevelhebber van de Britsch-Oost-Indische vloot, Sir Arthur Power is gister al aan boord van den kruiser Cleopatra te Sin gapore aangekomen. Van het politieke Japansche strijdtooneel kwam nog slechts één bericht. De keizer is van plan de rijksdagzitting op 4 September zelf te presideeren. Uit China meldde men dat een voorloopige overeenkomst zou ge sloten zijn tusschen Tsjang-kai- Tsjek en Mao Tse Thung. Eerstge noemde zou er in toegestemd heb ben een regeering uit alle partijen te vormen en de bijeenroeping van de nat. vergadering voor een jaar uit te stellen. Deze zou in Septem- be bijeen gekomen zijn. Men ge looft, dat de communisten gewei gerd hebben hun troepen, waarvan zij de sterkte op 900.000 man aan geven, onder bevel van den gene ralissimus te stellen. Overigens zou deze toegestemd hebben in gelijk heid voor de wet van alle politieke partijen. J)E VER. STATEN hebben twee commissies, een te Athene en één te Belgrado, voorgesteld ter onderzoek van de Joego-Slavisch- Grieksche grensincidenten en van de door Joego-Slavië gelanceerde klachten over de daden van Ko ningsgezinde fascisten. De Joego slavische regeering heeft 't voor stel aanvaard. tropisch gebied te stichten slagen zal, hangt nog van vele andere fac toren af. Uit den aard der zaak komen hoog gelegen, hoek bergplateaux met dungezaaide inheemsche bevol king het eerst voor Europeesehe koioniesatie in aanmerking. In In dië het bergland van Noo-d-Suma- tra: het Laoet Tawargebied. Gajo- Loeös en de westelijke Bataklan- den. Het zijn bergplateaux met ge zond klimaat, vruchtbaren bodem en goede afvoerwegen naar zee. De regenval is er overvloedig, mais. tar we. aardappelen, tabak, groente en fruit kunnen er worden verbouwd of geteeld, terwijl in het Gajoland uitgestrekte terreinen natuurlijke eiden vormen voor vee. De gemid delde bevolkingsdichtheid van de Gajo- en Alaslanden die een op pervlakte hebben van ongeveer de helft van Nederland, bedroeg in 1930 ongeveer 5 inwoners per KM2 Een Europeesehe kolonisatie in deze gebieden zal zeker kans van slagen hebben mits oordeelkundig opgezet en geleid, wat alleen door een krachtige organisatie met steun van de Regeering geschieden kan. Het gaat niet aan om Holland- sche boeren geholpen met voor lichting, goeden raad en eenige fi nancieelen steun in de tropen aan hun lot over te laten. Dit zou naast veel teleurstelling menschenoffers kosten. Onbekend met tropenhy giëne zouden de kolonisten bloot staan aan de gevaren van een kli maat, dat. boe geschikt ook voor blijvende vestiging, toch een zeke ren tijd van aanpassing eischt. Bo- endien moet de Hollandsche boer de uitoefening van zijn bedrijf on der de zoo zeer bij de Nederlandsctjp verschillende omstandigheden lee- ren. hetgeen het best zou kunnen geschieden op een ter plaatse op te richten grootlandbouw bedrijf, waar de immigranten zouden kunnen worden opgeleid tot zelfstandige kolonisten Behalve de genoemde gebieden op Noord-Sumatra zijn er nog veel andere streken in Indië, die, zij het op kleinere schaal, dezelfde mogelijkheden bieden. De groote steden op Java en in de Buitenbezittingen bieden vesti gingsmogelijkheden aan onzen middenstand. Vóór 1940 waren in In#ë reeds een aantal midden standers gevestigd, die er over het algemeen een zeer behoorlijk be staan hadden. C. J. R. Prachtig resultaat na hard zwoegen AT TWAALF DAGEN geleden op een fiasco uitliep werd dit maal een succes. De nieuwe en met verbeten felheid uitgevoerde po ging om het gat in den Nolledijk te stoppen, is in den nacht van Zondag op Maandag gelukt. Alles had Waterstaat en Muz er op ge zet om bij het nieuwe doodtij den waterwolf er onder te krijgen. Dag en nacht door. Zon- en feestdagen inbegrepen hebben leiding en per soneel doorgewerkt met alle mid delen, waarover men beschikte. Be halve dat de bekende betonnen caissons, die vorige maal door den storm werden weggeslingerd, wer den aangewend, heeft men ditmaal ook een compleet schip in het gat doen verzinken. Moeite en inspanning werden beloond. Na dagen van intense spanning werd het beoogde doel bereikt en 'n zucht van verlichting zal er uit veie harten zijn opgegaan ook van de Walchersche bewoners. Groot is de voldoening bij werkers en bevolking en vol vertrouwen ziet men nu de pogingen om ook vóór den winter de drie andere gaten te dichten Westkapelle is het eerst aan bod tegemoet. Doordat de Nolledijk dicht is, zakt het waterpeil over geheel '"altheren, mef. uitzondering van den rechter benedenhoek, met 10 centimeter. Het officieele communiqué, dat "s Rijks Waterstaat uitgaf, luidde ais volgt; Hedennacht om Z uur en acht minuten is, als eerste van de vier gaten in de zeeweringen van Wal cheren, het gat in den Nolledijk bij Vlissingen gedicht. Men is thans doende het gemaakte werk veilig te stellen. T)E CHRISTIAAN HUIJGEN wordt door de Maatschappij Nederland als verloren beschouwd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1945 | | pagina 1