CHT
OL
Zondaren
tegen de democratie
nadere onderhandelingen
f?UIJN
AREN
Zoom
1)1 -met
1 te Hulst.
Japan vraagt
Feest van den Arbeid
in België
West Zeeuwsch-Vlaanderen
onder den oorlogsgeese!
Straatje in Sluis
Sluis voelde den vuist
van Mars
van reeds
bndere ir-
Commissie
Imar.str. 47,
lieel in be*
Herd is, on-
l/ing; b. af-
Jpnc. ge
lt materieel
ór 15 Sept.
|ngenoemde
komen xnel
in behan-
ngenoemde
|er zijn be
lde opslag-
hetzij deze
gebleven
Inet of zon-
I plaatselijke
opgave
[ïrijving; b„
J rel is afge-
liaterieel is
1 uikt; d. in-
ling tot af-
materieel is
len moeten
lïden. Niet
I rlijke maat-
Jn.
lusche Com-
|heer W J.
Bachmati-
25~fiO
nco bezorgd.
T 24, HULS?
|ns landin-
lob en de
tussen de
ble honder-
Ide wanden
ltruiken be-
Ive kilome-
bmpleet bos
k.ie-Comité.
stadsgedeelten,
jn. Gevarieerd
|>e en muzikale
li VUURWERK
1—5 Tennistour-
I üerie we d sitrij den
1 op bet B.O.Z -
I K. Zonen. 5.45
l:ert op de Gr.
|>or bet kruide-
liinwed-trtid om
|mr v.m. Kring-
IBECHT. Voorz,
IDAANE, Secr.
In op 1 Octobei'
1 September a.s.
metaalvakken,
kn en breien.
1 plaats hebben
hkdiploma gezel
Jnoten onderwijs
(uur. ma nooaik
c<ber t m Maart
803-O
bestuur,
kL HULST
Llf November
bcr a.s. wor-
lende gaarne
825-0
3ENHORST.
ëlefoon 2077
l-vingersysteenri
enkele leerlingen
bekende Engel-
peciale opleiding
lur 8 maanden},
undelsrecht.
ie voor Praktijk-
ken. is spoedige
lags van 2-5 uur
751-0
K. Telefoon 2077.
565-0
P. DE JONGÜ.
123*0
editie voor de provincie zeeland
Bur.: Westsingel 75. Goes: Dubbele poort 8. Hulst
Deze courant wordt op last van 't Militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Ultg. „Stichting De r tem"
Dir.: J. A. H. M. v. Schijndei; Hoofdredacteur:
J. J. H. Bruna; Nic. J. Karhof. rayonredacteur
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 251 WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1945
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B. L de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent.
,^4rme Mr. Churchill, hij zal nu zeker worden
doodgeschoten".
Wijze inschikkelijkheid in Azie,
CHURCHILL vertelde de vorige
week in het Lagerhuis, dat
een vriend van hem, een of
ficier, die op den Balkan was ge
stationeerd, met een dame sprak
over den uitslag der Britsche ver
kiezingen. „Arme Mr. Churchill",
,zei die dame, „hij zal nu zeker wel
worden doodgeschoten." Het Huis
lachte, maar er steekt een grim
mige waarheid achter deze anec
dote, de waarheid namelijk, dat
men op den Balkan nog zeer ver
verwijderd is van de normale, eer
flijke, sportieve democratie.
En de Britsche oppositieleider
moest ook constateeren, dat mil-
lloenen nederige families in Euro
pa, in Polen, Tsjecho-Slowakije en
Y'xsro-Slavic thans onder de voort
durende vrees leven, dat er plotse-
lmg aan de deur geklopt wordt en
een politieman een der leden van
het gezin meeneemt, zonder dat
iemand weet, waarheen hij ge
voerd wordt en of hij ooit zal te
rugkomen.
Het is een felle illustratie van
het feit, dat achter het ijzeren
brandscherm van de Russische be-
zettingslijn veelal het eene autori
taire regime door het andere is ver
vangen. Maar Amerika noch Enge
land ook niet het door Labour
geleide Brittannië laten het er zoo
maar op zitten.
Bulgarije organiseerde verkiezin
gen, waarbij slechts één lijst, die
van "t z.g. „Vaderlandsche Front",
stemmen mocht verzamelen. Op
die lijst stonden evenveel commu
nisten als leden van de Boerenpar
tij, hoewel die laatste veel meer
aanhangers telt. Tegenstanders
van de huidige regeering kwamen
heeiemaal niet aan bod. Uit Was
hington en Londen kreeg de Re
geering te hooren. dat er geen be
trekkingen konden bestaan met 'n
land, dat de democratie zóó be
leeft. In Sofia haalde men bak
zeil. Deze verkiezingsklucht gaat
niet door.
In Roemenië probeert Koning
Michael een half-communistische
regeering kwijt te raken, om de
baan vrij te maken voor het loyale
democratische spel. De Regeering
zit echter vastgekleefd. Nu heeft
deze Koning ook de hulp van Lon-
de en Washington ingeroepen.
Griekenland wordt er van Mos-
covitische zijde van beschuldigd,
dat het de democratie aan het ver-
valschen is. Royalisten zouden hier
terreur uitoefenen. Minister Bevin
ontkende echter de juistheid van
die klachten. Hij krijgt nu den Re
gent. Aartsbisschop Damaskiros op
bezoek, die met hem zal beraadsla
gen over het waarborgen van ab
soluut vrije verkiezingen. Maar
Moskou doet niet mee aan het in
ternationaal toezicht daarop. Het
wil blijkbaar de vrijheid voorbe
houden om het democratisch ka
rakter van den uitslag te wraken.
VlL's: er in Yoego-Slaviè precies
aan de hand is, blijft in het
duister. Dat de democratie er hoog
tij viert, zal wellicht niemand
beweren. Het toont zich zeer prik
kelbaar in zijn buitenlandsehe po
litiek. Zoowel tegenover Grieken
land als Italië zet het de stekels
op. Maar in beide grensgebieden
vertoeven nog Angelsaksische troe
penmachten. zoodat gewapende bot
eu Putschen uitblijven. Het
schen°°tPene Parl<M11en' heeft intus-
aebtSien wnzien van belangrijke
Y«oS! Dalmatische kust
verkondigd. Italië' riep dTbemidde"
Ims. van Rusland om tfdten
Het zfj» maar enkele angels, wel
ke op het oogenblik de Europeesche
politiek verontrusten en welke bij
na alle terug te brengen zijn tot
het feit, dat het ééne woord de.
mocratie verschillende begrippen
dekt. Het samenleven in Europa
zal daardoor nog heel wat moeilijk,
heden ondervinden, vreezen we.
Tn het Verre Oosten is het schep-
pen van nieuwe verhoudingen
ingeleid met een gelukkig feit: de
totstandkoming van het Russisch-
Chineesche verdrag voor den tijd
van dertig jaar. Blijkens dit ver
drag heeft Moskou zich een belang
rijke matiging opgelegd. De vrees,
dat de Russische macht zich blij
vend in Mandsjoerije zou vestigen,
wordt niet bewaarheid. Drie maan
den na de Japansche capitulatie
trekt het daar weg. Alleen in het
beheer van de twee spoorlijnen wil
het meedeelen. En Port Arthur zal
het dertig jaar lang samen met
China aks oorlogshaven gebruiken.
1904-1905 is dan toch gewroken.
Van het meeste belang is intus-
schen, dat de Chineesche commu
nisten de hoop op ondersteuning
van hun tegen Tsjang-Kai-Sjek
gerichte politiek kunnen laten va
ren. De regeerlng van Tsjoengking
straks wellicht weer van Nan
king wordt als „de" regeering
erkend. De Chineesche communis
tenleider heeft zijn bokkigheid dan
ook afgelegd en reist in gezelschap
van den Amerikaanschen ambas
sadeur naar Tsjoengking, om over
een overeenkomst te praten.
Laten we hopen, dat dit verdrag
een voorteeken is van een wijze in
schikkelijkheid. die alle belangheb
bende mogendheden zullen toonen,
als in het Verre Oosten de gebie
den en machtsferen nader afge
paald worden.
XTUGO DE GROOT werd op
diens 300sten sterfdag te Delft
op eenvoudige, maar plechtige
wijze herdacht.
OOOOO Eerbied ooooo
voor hei Wilhel mus
ÖATER H. VAN STRAELEN S.
-*■ V.D. was bij het uitbreken
van den oorlog missionaris in Ja
pan. Hij verbleef acht maanden in
'n interneeringskamp bij Tokio en
werd toen met tal van andere bur
ger-gevangenen uitgewisseld tegen
Japansche geinterneerden. Aan
een verslaggever van 't Utrechts'ch
Katholiek Dagblad vertelde hij,
dat hij redelijk behandeld was.
Een bizondere plechtigheid mocht
hij bijwonen, de begrafenis van
den Nederlandschen gezant Ge
neraal Pabst, die in Januari 1942
was overleden. De leden van het
corps diplomatique en de employé's
der Nederlandsche legatie zaten
rechts in de ziekenhuiskapel, op
de paar gezanten van neutrale lan
den na allen onder zware politie
bewaking, zoodal zij niet met el
kaar konden spreken. Links had
den tal van Japansche ministers
en andere Inheemsche notabelen
plaats genomen. De anglicaansch-
Japansche bisschob Matsui leidde
den dienst. Als laatste sprak pa
ter Van Straelen. Hij voelde zich
weinig op zijn gemak, vertelde
hij; één onvoorzichtig woord had
onaangename, zelfs ernstige ge
volgen kunnen hebben. Na lang..
aandringen hadden de Japanners
er in toegestemd dat de dienst
zou worden besloten met het zin
gen van een Nederlandsch gods
dienstig lied.
En zoo kon het gebeuren dat een
Hollander op het orgel het oude
vrome Wilhelmus inzette. De ge
zanten stonden onmiddellijk recht.
De Japanners aarzelden, maar kon
den fatsoenshalve niet anders doen
dan hun voorbeeld volgen.
Het was een merkwaardig oogen
blik. Midden in den oorlog ston
den Japansche ministers, hovelin
gen, leden van het Hoogerhuis,
bankmagnaten en groot-industri-
eelen in tegenwoordigheid van den
vijand eerbiedig in de houding
voor ons volkslied.
TN EEN KLEIN Belgisch grens -
plaatsje deden bruiloftsgasten
zich te goed aan clandestien ge-
kochten drank, die echter methyl
alcohol bleek te bevatten. Acht der
gasten, waaronder de bruidegom,
stierven aan de gevolgen, twintig
anderen verkeeren in slechten toe
stand. verscheidenen verloren het
gezichtsvermogen
Eerste landing vond reeds plaats. - In Z.O. Azie
spoedt een vloot zich naar Penang. - Neder
landsche officieren kwamen in Tsjoenking aan.
rpERWIJL de eerste 150 Ame-
rikanen in Japan geland zij",
te weten 150 ingenieurs en spe
cialisten voor verkeer en lucht
vaart, die per vliegtuig op het
eiland Atsoeki ten zuiden van
Tokio daalden, vroeg het keizer
lijk Japansche hoofdkwartier per
radio om nadere onderhandelin
gen over de geallieerde voor
waarden.
Met het oog op de gecompliceer
de situatie in en buiten Japan,
streven wij er bovenal naar onaan
gename incidenten bij de uitvoe
ring der voorwaarden te vermijden,
zoo luidde de Japansche bood
schap. „Te dien einde verlangen wij
bij voorbaat de draagwijdte te we
ten van bepaalde punten der over
eenkomst en het is onze ernstige
hoop. dat ons de gelegenheid zal
worden geboden om onze wenschen
met betrekking tot die punten voor
te leggen aan den opperbevelhebber
in Japan en zulks vóór de formeele
onderteekening". Als op dit verzoek
wordt ingegaan zal de onderteeke
ning van de capitulatie-acte wor
den uitgesteld.
Intusschen zijn Amerikaansche
eenheden de Baai van Tokio bin-
nengestoomd en vervolgens het
kanaal van Oerago, zonder dat de
kustbatterijen eenig teeken van
leven gaven. De kanonnen schenen
onklaar gemaakt te zijn.
Voor Mac Arthur schijnt Hiro-
hito's paleis aan de Baai van Sa-
gami in gereedheid gebracht te
worden. De opperbevelhebber be
paalde, dat Zaterdag in de havens
van Yokohama en Wakahama lan
dingen zullen 'worden uitgevoerd.
Uit Zuid-Oost-Azië werd gemeld,
dat de feitelijke capitulatie daar,
op lateren datum te Singapore zal
plaats hebben. Te Rangoon werd
de overeenkomst Maandag getee-
kend.
Ongveer terzelfder tijd heeft Mac
Arthur het Japansche hoofdkwar
tier doen weten in welke gebieden
de Japansche strijdkrachten zich
moeten overgeven aan den geal
lieerden opperbevelhebber in Z.O.
Azië en aan den Australischen op
perbevelhebber. Geheel Indië blijkt:
onder bevel van Mountbatten ge
steld te zijn. behalve Borneo, dat
onder Australisch bevel staat.
De Britsche Oost-Indische vloot
is Sabang genaderd. De schepen
hebben de opdracht zoo spoedig
mogelijk naar Penang te varen.
In Shanghai zijn reeds Chinee
sche troepen aangekomen. Zij trof
fen er veel vlaggen en een juichen
de massa. Britsche en Nederland
sche krijgsgevangen officieren zijn
uit Mandsjoerije in Tsjoenking aan
gekomen. Namen zijn echter nog
niet bekend, tenzij die van gene
raal Percival, den bevelhebber van
Singapore in 1942.
Uit Yenan kwam het bericht, dat
generaal Mao Tse Thung op weg
is naar Tsjoenking, waar hij vol
gens een ander bericht reeds zou
zijn aangekomen. Hu schijnt sa
menwerking te willen tusschen alle
democratische partijen, zoo spoedig
mogelijke vorming van een coali-
tieregeering en spoedig verkiezin
gen.
Eenheden van de Russische vloot
zijn inmiddels de haven van Port
Arthur binnengeloopen.
7ATERDA^l EN ZONDAG is in
geheel België het vredescongres
gehouden van de Kath. Arbeiders
Jeugd. Te Brussel kwam het Za
terdag tot een grootsche mani
festatie in het Sportpaleis, waar
zich 20.000 kajotters en kajotsters
hadden verzameld. De Waalsehe
groepen hielden tegelijkertijd op 'n
andere plaats hun congres, waar
12000 leden van de K.A.J. bijeen
waren. Kannmiik Cardyn ontvouw
de het nieuwe program van de Ar
beidersjeugd, in het „Statuut v. d.
Arbeidersjeugd".
Zondagmiddag had een machtige
manifestatie plaats in het stadion
Borgerhout. Na deze manifestatie
gaf Mgr. Cuvelier aan alle aanwe
zigen zijn bisschoppelijken zegen.
aanz,en tot een minneiyV"scwk
h w komen; H<* zal dan wel 'n
schikking worden, waarbij Italië Jl
zwaarste veeren moet laten, nè rol
welke dit land m den tweeden we
reldoorlog heeft gespeeld, brengt
het trouwens in een onvoordeeüge
Heden zon onder 20,35 u., maan
op 23.38 u. Donderdag zon op
6.17 uur. maan onder 14.23 uur.
Wfer verwachting: toenemende
'lewolking, plaatselijk regen,
J niet kans op onweder opnieuw
I koeler. Naar het zuidwesten
omloopenden wind.
Westelijk Zeeuwse" Vlaanderen
heeft sterk onder den oorlogs-'
geesel geleden. Er kan niet ge-'
noeg de aandacht op gevestigd
worden, opdat nimmer vergeten
worde, dat als de hulpverlee
ning maar eenigszins mogelijk is
dit gewest tot de eersten be-'
hoort, dat geholpen moet worden.
Reeds eenige keeren maakte on
ze verslaggever een tocht door dit
verwoeste gebied. Hij is er thans
opnieuw op uit geweest, dit keer
tezamen met onze teekenaar, die
eenige sobere maar schrijnende
„opnamen" maakte van Sluis, het
eertijds zoo fraaie stadje, droomend
aan de boorden van het Zwin en
thans het prototype van de ver
woesting in die streek. Het histo
rische stadje, waarvan de kro
nieken reeds in 1293 gewag maak
ten, met een van de oudste en
Schoonste Gotische stadhuizen, wel
ke Nederland telde. Wereldver
maard was „Jantje van Sluis", het
beeld dat aan de zijde van het
marktplein nabij de klokken van
het carillon was geplaatst en dat
by halve en volle uren met zijn ha
mer meehielp den tüd aan te ge
ven. De legende verhaalt er van,
dat dit beeld een standbeeld was
voor een tamboer, die door zijn
heldhaftig optreden eenmaal een
aanslag op Sluis verijdelde. Wat
onze verslaggever hier en elders in
dit gewest waarnam, vertelt hij dan
hieronder.
„Jantje van Sluis" ligt geschon-
J*en, °P de brokstukken van den
ïerkanten toren, toegedekt met
pr~' Slechts wat cementgruis en
dit 7''n er va" over. 53% \un
zifnswaardige plaatsje is to-'
lies. h-ܙoest' terwi)i 28% zwaar
v»u ?d' doch nog te herstellen
-".de gevallen van zware be-
nomlh!5",S is °P dit oogenblik
behulo M voorloopig geschied met
P van asphalt, ruiten en plan-'
Van Sluis werd 80 pet. ver»
woest ot beschadigd, in het
geheele gewest werden na»
genoeg 8000 schadegevallen
geregistreerd
ken, doch als men tot een volle--
digen opbouw moet komen, dan zal
80% van de vroeger bebouwde"
kom van Sluis opnieuw opgetrok-'
ken moeten worden.
Doch niet alleen het historische
Sluis heeft den vernietigenden
vuist van Mars in het gelaat ge
voeld. Breskens zag 652 perceelen
met zijn hotels en openbare ge
bouwen in zijn centrum van de
aarde verdwijnen, in Aardenburg-
Eede stortten 281 huizen ineen,
waaronder het stadhuis en de Go-
thisclie kerk, Oostburg zag zich
van het centrum, waaronder de
kerken en het raadhuis beroofd,
tellend 444 wonirgen; Biervliet be
leefde het drama, dat na den on
dergang van 175 zijner huizen het
gemeentehuis een prooi der vlam
men werd; Schoondijke en IJzen-
dijke schaarden zich met 456 to;aal
vernielde woningen onder de ergst
geslagen stadjes en hetzelfde beeld
vinden we in Cadzand, Groede,
Hoofdplaat, Nieuwvliet, ^tetrancne-
ment Waterlandskerkje en Zmd-
zande. In totaal telt West-Zeeuwsch
Vlaanderen 7799 schadegevallen,
waarvan 2676 onherstelbaar.
En toch leeft dit stoere Zeeuw-
sche volk \erder. In Oostburg hui
zen de getroffen gezinnen in de
holle bunkers, logge, machtige ko
lossen. De burgers van Eede stop-1
pen de gaten hunner woningen met
aan flarden gescheurde vloerklee-
den, kist-planken en reclamebor
den dicht, of worden holbewoners.
I>e boeren redden zich met stroo
en oude planken. Vee en bewoners
huizen naast elkaar. En als de No
vemberstormen met zijn. regens en
windvlagen aan deze geimprovi-
seerde woningen gaan plukken en
trekken? Deze wakkere Scheldezo-
nen sta-an aan den vooravond van
een ramp, welke ze zich zelf niet
realiseeien. De oogst, de arbeid op
het land, schenkt hun geen tijd tot
dieper nadenken.
Bouwbureaux en Boerderijenop-
bouw zijn ten behoeve van den we
deropbouw in het leven geroepen
al bleek spoedig, dat men door het
vele puin de uitvoering der noodle-
niging dikwijls niet zag.
Ruim een maand geleden waren
in West Zeeuwsch-Vlaanderen 469
perceelen definitief hersteld, doch
men kon hier slechts voor het mee-
rendeel van lichte schadegevallen
spreken.
De winter nadert echter met ras-
sche schreden, de koude-1 en vocht„
periode staan voor de deur.
Er dient in koortsachtige haast
gewerkt te worden, anders staat de
bevolking van dit stukje geslagen
Nederland voor een p -ootere ramp,
als ze nauw een ja r geleden e*
een te boven gekomc i is.