N
G
jOES
VRAGEN Recht op nieuwsgierigheid
EDA
i
-Danneels
die nog onbeantwoord
bleven
MAX' RECHTERHAND
XJssssJxr-M. sas»
LEAHY over PETAIN
iStad en Land
CHOOL
EN ZN.
N.
ÏLS en
CLICHE*
emers
n
Toestanden
in VUGHT
VL
Oproeping van
reserve-officieren
POTSDAM
ten einde
Ons rookertje
IN 'T KORT
ndens
egelen wordt iL
edrijfsleven, „K
gd. getiandtiaati
hen rorai van iK'
zakelijke rechttn
'ven geëerbiedigd
rechtmatig bedttit
in de gelegenheid
>r zoover hen een
:ij het dan ook on.
ileven". Velen hieb.
11 beroep niet meer
en enkele ken nu.
treffende vakgroep
andere eenzijdige
Zeer talrük wai-en
die' onze actie wil
hiijve ons per om
53J3
1718
9€73
€i
115.13
halen
-«ding zorgen
644-o X
KONINGIN.
ooooooooooo
orrijtuigen
laanderen.
mité van eigenaar.
om te trachten
;cht te verkrijgen
na de bevrijding,
Jezag, de Verkeers-
Wie in deze zaak
»ch uiterlijk 15 Ave
inden aan een der
st jansteen
elheid
de hoogste snel'
le e« 'ie
AF
AAF le en *e kt4M^
Hi aan tvüt4»
terneuzen.
er werk enz.
abak
647-0
mé.
84H
nstraat 8(ta
PASTE BRIE
0lJ
assenep®
en
de
»rs.
zen.
ES.
op het adr«»'
JlTIE voor de provincie zeeland
L westsingel 75. Goes; Dubbele poort 8, Hulst
Deze courant wordt op last van 't militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noo
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De tem
Dir.: j. a. H. M. v. Schljndel: Hoofdredacteur:
3. 3. h. a. Bruna: Nic. j. Karhof. rayonredacteur
Voor God, Koningin en Vaderland
No. 230 DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1945
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent.
weg A £70, Groedc.
ooooo^oooooo
Nu wordt die nieuwsgierigheid in
onze dagen wel veelvuldig bevre
digd. Archieven gaan open. In op
zienbarende rechtszaken en parle
mentaire debatten worden zelfs de
gedragingen van de allerhoogste
personen nagepluisd en ontleed
gewikt en gewogen. We leeren nu
de ondergronden en achtergronden
kennen van veel wat ons in de be
wogen historie der laatste jaren
duister voorkwam. Wij Nederlan
ders kunnen nog het minst tevre
den zijn. Wat er hier tijdens de
bezetting is gebeurd wordt nu wel
in honderd-en-één publicaties en
ook in de behandeling van rechts
zaken aan het licht gebracht. Maai
er heeft zich ook een stuk historie
i•tonden afgespeeld. Dat is nog
grootendeels een gesloten boek
voor ons. Op een (mislukte) pers-
conïerentie in Eindhoven heeft
Minister Gerbrandy den honger
naar voorlichting omtrent het
mijiist rtje-wisselen in Londen in
dertijd trachten te stillen met de
mededeeling: „Natuurlijk zit er
in elke kabinetsformatie ook een
histoire interne. Die wordt pas
over 50 jaar bekend."
Met. zoo'n zoethouder laat ons
volk zich echter niet afschepen.
We gelooven, dat Jhr. O. van Nis
pen tot Sevenaer goed werk heeft
gedaan door in „De Maasbode" nu
eens duidelijk en concreet 'n aan
tal vragen te stellen, .welke beant
woording verdienen. Niet over vijf
tig jaar. maar nu.
Enkele van die vragen luiden in
verkorten vorm;
Bedong de regéering in ruil voor
éonze oorlogsverklaring aan Japart
en het inzetten van onze vloot de
garantie, dat ons Indië in zijn
•geheel zou worden teruggegeven?
Is het grondwettelijk Statuut van
Indië bij K.B. of bij mondelinge of
schriftelijke toezegging gewijzigd?
.Deed onze regeering bindende toe
zeggingen inzake de vorming van
een groote slagvloot en een leger
van 200.000 man? Hadden al de mi
nisters, die heengingen, zich telkens
overwerkt? Waarom ging de minis-
JSter-president de Geer heen? Waar-
yw>m legden de bekwaamste mannen
■pVan het kabinet, de heeren Welter
en Steenberghe, hun taak neer?
Waarom werden de ministers van
Angeven, van Heuven Goedhnart,
van den Broek en andere ontsla
gen? Wij vragen in het bijzonder
naar de reden van het heengaan
van minister Burger. Mag Sijmen
weten, waarvoor de 550 millioen,
welke het Kabinet-Gerbrandy be
steedde, zijn uitgegeven? enz,
TN HET BIZONDER is de laatste
■^-Idagen de nieuwsgierigheid aan
gevuurd omtrent het eervol ont
slag. op 3 September 1940 verleend
aan Minister de Geer. Pieter 't
Hoen maakte in „Het Parool" mel
ding van een verhaal, volgens het
welk de Geer reeds na korten tijd
in Londen een bezoek heeft ge
bracht aan Churchill, waar hij na
een onderhoud van enkele minuten
de deur uitgezet werd. omdat hij
voor kwam stellenBerlijn om
vredesvoorwaarden te vragen, om
dat Duitschland den oorlog toch
gewonnen had! Dit blad acht het
van belang te vernemen. .of dit
een particulier initiatief van
den minister-president is geweest
of dat andere leden van de Neder -
landsche regeering eveneens op de
hoogte waren van deze demarche.
Bovendien aldus nog steeds „Het
Parool" zou men eens moeten
zien op te helderen, waaraan het
geweten moet worden dat Radio
Oranje maandenlang zulke slappe
thee geschonken heeft, waarbij
elke vijandelijke uiting tegen het
Derde Rijk opzettelijk achterwege
gelaten werd.
Er ligt trouwens ook een uitla
ting van den secretaris-generaal
van Justitie, Mr. van Angeren,
tegenover de „Maasbode" gedaan,
waarin hij tegenover de onwrik
bare houding van Prof. Gerbrandy
het feit stelde, dat het in Londen
voor sommigen wel eens moeilijk
viel om aan de uiteindelijke over
winning der geallieerden te geloo
ven.
Vooral in den tiid na Duinkerken,
toen Engeland op geen stukken na
gereed was om een Duitschen in
val te keeren, toen de Duitschers
met hun non-stopbombardementen
boven Londen aanvingen en toen
Amerika nog steeds niet in den oor
log trad, zonk eenigen Nederlan
ders in Londen de moed in de
schoenen en begonnen zij te praten
over compromissen.
Het zyn allemaal gissingen, ver
moedens, mededeelingen, welke om
verdere ophelderingen en duidelijke
verklaringen vragen. Niet omdat
we verlangend zijn naar een scher-
ven-gericht. Maar wel omdat we
een democratisch recht hebben op
inlichtingen omtrent hetgeen ons
heele volk ten zeerste aanbelangt.
En ook omdat openbaarheid over
de geheele linie slechts tot een
rechtvaardig oordeel over de ge
heele linie kan leiden.
Uit den bezettingstijd
*sc
UGHT" is tijdens de Duit-
sche bezetting in treurige
opspraak gekomen. Nu we bevrijd
zijn, wil het gerucht er rondom
niet verstommen. Er hebben al
verschillende verhalen de ronde
gedaan over ongewenschte toe
standen in het bewarings- en ver-
blijfkamp, zooals het nu onder
Nederlandsch beheer heet. Ds. M.
C. van Wijhe heeft er een boekje
of liever gezegd een brochure
over open gedaan. Hij noemt het
erger dan een dwaasheid te mee-
nen, dat men ettelijke duizenden
menschen in een kamp kan „be
waren". probeert men dit, dan zal
men merken, dat de „bewaarde"
mensch, die er als een vrij nor
maal wezen inging, er als een
misdadiger uitkomt, en de misda
diger als een duivel. Ds. van
Wijhe meent, dat de leiding zich
niet heeft gerealiseerd, dat vol
gens een nauwkeurig sociaal-
paedagogisch systeem een herop
voeding moest plaats hebben, dat
het personeel en de bewakings
troepen met de grootste nauwge
zetheid diende te zijn uitgezocht,
dat men geen mannen en vrouwen
in een en hetzelfde kamp had mo
gen onderbrengen enz. En de be
waring was zoodanig, dat ont
vluchtingen tot de orde van den
dag behoorden. Doelend op het
geval-Arnold Meyer zegt Ds. van
Wijhe:
„Laten justitie-ambtenaren, door
kneed in ondervragen en kruis
verhoor, laten rechercheurs op de
hoogte van hun vak, kampleiding
en de toenmalige bewakingstroe
pen eens ondervragen. Binnen 24
uur is het geheele systeem ont
maskerd, dat het mogelijk maakt,
dat een vluchtelingper auto
het kamp verlaat. Waarom gebeurd
dit niet? Maar de leiding van zulk
een verblijf- en bewaringskamp
blijft gehandhaafd"
Het ziet er naar uit, dat het
geval-Vught nog wel eens gron
dig bekeken mag worden.
Aan pogingen i—ttt
om de pers naar fcn wil je niet mijn broeder zijn,
ten dvanha'dt "nmu dan sla ik je den schedel tijn
mannen en N.S.B.-ers
heeft het in de be
zettingsjaren niet ontbroken. De
journalisten werden regelmatig ön-
Positieve geluiden.
QTRAFFER werd het pas toen „de
der een druk gezet, d,e voor veler rechterhand van Max Blokzijl-
karakter en zenuwen te zwaar
Yoot de expeditionaire macht
DK eerste groep officieren en
rfofir,01wno0ific?,eien' bestemd voor
de m Engeland op te leiden exne-
dliionaire macht die Z!ü deelnemen
aan den strijd tegen aVpan ïStoat
uit respectievelijk 460 en 1500 man
Deze groep moet haai onleirti
Engeland op 8 Augustus a s a-Ssn"
gen. Voor de officieren zijn ên wor"
den in de eerste plaats beroensoffï"
eieren aangewezen. Daar dit aamit
echter niet voldoende is moe. h'a[
ontbrekende worden aangevuld met
«esei ve-officieren
De minister van oorlog heeft ge
tracht, althans de reserve-officieren
tpor de eerste groep vrijwillig te
2" U dienstnemen. Het bleek echter
men op die wijze tot nu toe over
Er da" ruim 30 reserve-offi-
«eren de beschikking kreeg.
t» z,uller' in toenemende ma
ft f,rr°"^-n benedën den
kr iL ^aar v°or werkelij-
m „i a ter Reeling bij de
^Jwoiden opgeroepen.
rtti' kRwoerdc„ ZULlen wettelijk ver-
h l ren hun 'n werkelijken
zhner ,ragC.r0epen werkne-
"ld terug te nemen.
ons even apart nam voor 'n woord
van man tot man. Hartelijkheid
en zoetheid bleven in dit onder
houd onder vier oogen radicaal
achterwege. Het woordje kwam op
het volgende neer „We misten
tot nu toe ieder positief geluid in
bleek te zijn.
Eerst probeerden Miinzer en zijn
referenten het zelf. Vriendelijke
woorden en schoone beloften wer
den afgewisseld met kloppen op
de tafel en bedreigingen.
Toen de harde kern zich niet
en ongevoelig bleef voor de verlok
kingen van „Groot-Europa", Ger-
manendom, levensruimte en een
vette baan, werd een ander stuk in
stelling gebracht.
Nnttelooze beminnelijkheid.
Volksvoorlichting eischt dit van
iederen journalist Doe je het niet,
dan zyt ge niet langer waardig op
een redactie-stoel te zitten en zul
len we naar iemand moeten uit
kijken die er wel toe bereid is".
rkP 'N GEGEVEN moment 't uiterste concessie was veer-
D JI m l, 1— dagen bedenktijd. We bedank-
was in den nazomer van
1942 kregen we van het be
faamde departement van Volks
voorlichting een oproep om in één
der Goesche hotels te verschijnen,
waar we eenige speldjesiooze
N.S.B.-ers van genoemd departe
ment aantroffen, onder aanvoering koVlef'lan "le "ontvangst
van een mijnheer met een goed-
hartigen naam, die zichzelf aan
diende als ,,de rechterhand van
Max Blokzijl"Aangenaam
ten voor de eer en zeiden dat we
er niet aan dachten het departe
ment op dat punt terwille te zijn.
Hoewel dit geluid toch positief
genoeg was, kon het zichtbaar den
op positiefheid zoo belusten heer
niet bekooren en het afscheid was
De ontvangst had niet hartelijker
kunnen zijn. De heeren vloeiden
Amputatie der rechterhand.
XT IET ZONDER spanning wacht
ten we daarna op het depar
tementale vonnis. Dit bleef even
wel uit. Wel vernamen we na on-
ove, van vriendelü^eïd en gast geVeeï 'n haU jaar' dat de heer
vrijheid, wat voor ons hét sein -m6t goedhartigen naam, uit
„Wees op je hoede was.
hooren^da'r of'00135 kr®» we te
het Deriaet Journalist, dank zij
et Departement, verheven wt? tnf
een soort staatsbeambte meT ane
wetteiuke bescherming en voor
deelen daaraan verbonden aét i"
billijkheid meebracht "dét'we dien
.staat uit alle macht steunden
-% eef\at had zelfs het recht',
el?Fhen' zoo ze daar idee
in had. Dit pilletje werd zeer ge-
sinkerd toegediend, zoodat de bit
terheid niet direct op viel.
het departement was gesmeten.
Aan ..de rechterhand van Max
Blokzijl" hadden waarschijnlijk
lange vingers gezeten. Dit euvel
kwam in die kringen bij rechter
handen meer voor, maar deze keer
was het misgeloopen, omdat de
linkerhand aan de weet was ge
komen wat de rechterhand deed
Hebt U al een aanmeldings
formulier van het Roode Kruis
het verre oosten
ROEMLOOS EINDE DER
JAPANSCHE VLOOT.
tTET ROEMLOOS einde der Ja-
Japansche vloot" heeft de on
derstaatssecretaris der Amerikaan
sche marine, de geweldige verliezen
der Jappen genoemd'. Het laatste
communiqué van admiraal Nimitz
zet aan deze uitlating bewijskracht
bij. De Jappen verloren nl. in de
laatste 3 weken niet minder dan
1035 schepen en 1278 vliegtuigen.
De Jappen hebben geen enkel slag
schip meer over.
Radio Tokio blijft de wereld intus-
schen kond doen, dat de luchtmacht
„gespaard" wordt om ingezet te wor
den bij een eventueele invasie
Overigens blijken de spleetoogen de
zelfde gemeene trucs toe te passen
als de nazi-élite deed. Ook zij hebben
al krijgevangen-kampen naar de om
geving van militaire doelen ver
plaatst om de Yanks te verhinderen
deze doelen aan te vallen.
In Ned. Indië bleef de luchtmacht
actief. Weer zijn doelen in Borneo
en Celebes onder den loupe geno
men.
Spoedig een verklaring
lATOENSDAG-AVOND is de laat-
ste plenaire zitting van de con
ferentie te Potsdam gehouden.
Verwacht wordt, dat de Britsche
gedelegeerden heden naar Engeland
terugreizen. Officieele kringen te
Londen verwachten de publicatie
der gezamnlijke verklaring Don
derdagavond of Vrijdagmorgen.
Truman zou hedenmiddag per
vliegtuig naar Plj'mouth vertrok
ken zijn om daar den Eng. Koning
te ontmoeten.
Te Washington is men zeer be
nieuwd of de verklaring een Rus
sische intreden in den oorlog tegen
Japan zal inhouden.
Reuter meldt, dat na de ont
vangst van de Poolsche delegatie
door deidrie ministers.-van Buiten-
landsche Zaken, minister Molotov
de Poolsche eischen om de grenzen
van Polen aan de Oder en Neisse.
met inbegrip van Stettin, vast te
stellen, sterk ondersteund heeft.
Overigens heet het. dat Rusland
een straffere behandeling der Duit
schers in het door de Britten en
Amerikanen bezette gebieden zou
verlangen, om de Duitschers in de
ze gebieden tot hetzelfde economi
sche niveau te brengen als in de
Russische zone.
ADMIRAAL LEAHY, de vroegere
Amerikaansche ambassadeur
te Vichy, heeft in een brief zijn
meening over Pétain weergegeven.
Deze brief kwam op hel proces ter
sprake. I.eahy schreef Pétain's toe
wijding voor het welzijn voor het
Fransehe volk bijzonder hoog te ach
ten. daal volgens hem. Pétain alles
trachtte te doen om de As tegen te
werken in het voordeel der gealli
eerden. In de zaken waarin hij faal
de, geschiedde dit omdat positieve
daden nog grooter verdrukking voor
het Fransehe volk zou meegebracht
hebben. Op den langen duur zou het
echter voor het Fransehe volk beter
geweest zijn, indien Pétain geen con
cessies gedaan had, aldus Leahy.
In den verderen loop van het
proces ontsponnen zich felle de
batten tusschen Weygand en Rey-
naud. Weygand ontzegde ReynaUd
wien hij totaal gebrek aan be
sluitvaardigheid verweet elk
recht, een oordeel over hem en Pé
tain uit te spreken.
gUDETEN-DUITSCHERS heb
ben brand gesticht in een fa
briek te Aussig (Tsj.Slowakije), 't
Vuur richtte groote schade aan.
Verscheidene Duitschers zijn ge
arresteerd.
JN BRUSSEL verwacht men, dat
minister-president v. Acker op
korten termijn de reconstructie
van 't Kabinet gereed zal hebben.
^"AAR EERST THANS bericht
wordt, heeft destijds de regeering
haar dank betuigd aan het perso
neel bij de spoorwegstaking.
TYE BURGMEESTER van Wage-
ningeii heeft medegedeeld, dat de
gedenkolaquette van Wageningen
terecht is en dat er geen sprake
is van diefstal.
TOT DIRECTEUR van den Re-
geerings Voorlichtingsdienst is
benoemd de heer Wansing. terwijl
de leiding in algemeenen zin is toe
gewezen aan dr H. Brugmans.
In September verhooging
der rantsoenen?
VTAAR MEN ONS uit kringen
van den tabakshandel meldt,
ligt het in de bedoeling in de
maand Augustus 1 rantsoen ta
baksproducten per 14 dagen be
schikbaar te stellen.
VermoedelUk zal dit in Septem
ber kunnen worden opgevoerd tot
3 rantsoenen in de 2 weken. Ge
tracht zal worden in October roo-
kers te verblijden met 2 rantsoenen
per week, al staat de mogelijkheid
daarvan nog niet vast. Het uit
eindelijke streven is er op gericht
4 rantsoenen per week beschik
baar te stellen. Wat zal er aan
weer een tevredenheid in Neder
land heerschen!
LAVAL IN PARIJS
T AVAL, die door de Amerikanen
aan de Fransehe bezettings
troepen in Oostenrijk is uitgele
verd, is 5.50 uur Fransehe tijd per
vliegtuig op Le Bourget geland. Hij
is onmiddellijk gevangen genomen.
De Fransehe politie had speciale
maatregelen genomen om moiesta_
ties te voorkomen.
rpERWILLE van een juiste regi-
stratie is het gewenscht, dat
alle krijgsgevangenen, die niet het
militaire ontvangstcentrum zijn
gepasseerd, zich schriftelijk mel
den, bij het Bureau Repatrieering
Krijgsgevangenen. Groenhoven-
straat 11, Den Haag.
T\R W. BANNING is prof. Scher-
merhorn opgevolgd als voorzitter
van de Ned. Volksbeweging.
rpE DARMSTADT zijn zeven
Duitschers, w.o. twee vrouwen,
ter dood veroordeeld, die het vorig
jaar Augustus zes Amerikaansche
piloten, die per parachute bij Rüs
selsheim landden, hebben ver
moord.
M
•yELDMAARSCHALK ALEXAN
DER. tot nu toe bevelhebber
van de Britsche troepen in 't Mid-
landsche-Zeegebied, volgt Lord
Athlone op als gouverneur-gene
raal van Canada.
F
INLAND wil die komende Olym
pische Spelen organiseeren.
jpEN GEDEELTE van de Neder-
landsche goudreserve, in 1940
naar Engeland vervoerd, is met net
S.S. „Amstelstroom" onderweg
naar ons land. Het zijn kif-ten
gouden tientjes.
OEIZIGERS die naar België wil
len gaan, dienen zich. na ver
kregen reisvergunning tot het Mi
litair districtscommissariaa: in de
zuid. provincies te wenden, dat een
machtiging geeft tot het verstrek
ken van francs.
HANDELAREN IN ZAAI- EN
POOTGOED.
Handelaren in zaai- en pootgoed
in Zeeland, kwamen te Kruiningen
bijeen. De vergadering stond onder
leiding van den heer J. Balkenen
de te Biezelinge. Ongeveer 65 leden
waren vertegenwoordigd. In het al
gemeen bestuur werden gekozen:
J. Balkenende. Biezelinge, voorzit
ter, C. de Jongh, Goes, secr., Jac.
den Hamer, Terneuzen. D. Dees Dz
te Oostburg, L. Duvekot, Goes. A.
Huige, Nieuwdorp. Ch. Serarens,
Goes, H. S. Drijfhout, Goes.
In de groepsbesturen werden ge
kozen: Groep C (Gras-Klaverzs-
den): C. de Jongh, Goes, voorz.. d.
Dees. Oostburg. secr., Wed. P. de
Jongh, Goes, C. M. de Bruin, Hulst
D. J. v. d. Have. Goes.
Groep B (Pootaardappelen)Jac
de Hamer. Terneuzen, Voorz., A.
Huige, Nieuwdorp. secr,. A. de Poo-
ter. Axel, Dobbelaar, St. Jansteen,
Mol Oudelande; Joh. de Peijter,
Sluis, M. C. de Vlieger, Zierikzee.
Groep A (Zaaigranen: J. Balken
ende, Biezelinge, voorz,, L. Duve
kot, Goes, Sech., Gebr. v. Damme,
Kortgene P. Klouwers. Terneuzen.
C. N. Quist, Schoondijke.
Groep D (Tuin- en Bloemzaden)
Ch. Serarens, Goes, voorz., H. S.
Drijfhout, Goes, Secr.; Wed. P. de
Jongh. Goes. M. de Roos, Sas van
Gent, Smallegange, Terneuzen.
