Stad en Land
Voer oorlogsslacht
offers
os Commissaris wei
in Zeeland kwam
Waar voor den wederopbouw
gewerkt wordt
t
Een kijkje in de betont abriek te Hulst
Nieuwe bonnen!
LITURGISCHE KALENDER
Han van Meegeren schilderde „VERMEER"
ZEEUWSCH-VLAANDEREN is
direct na zijn bevrijding met
den wederopbouw begonnen
Vanwege de groote schaarschte aan
materialen was men grootendeels
op eigen fabricatie aangewezen.
Een der fabrieken, welke onmid
dellijk haar productie-apparaat in
schakelden voor een snelle hulp in
het heropbouwend werk, is de be-
tdnfabriek van de firma Jan Bleij
enbergh-Ferket te Hulst. We zijn
er dezer dagen eens een kijkje we
zen nemen.
Vloertegels.
TVe voornaamste fabricage betreft
vloertegels, welke uit cement en
verfstof bestaan, die onder een
druk van 120 atmosfeer in den ge-
wenschten vorm worden geperst
Daarna volgt gedurende 24 uur 'n
waterbehandeling, welke een ver
hardingsproces ten gevolge heeft.
De tegels moeten dan nog twee
maanden te drogen worden gelegd
waarna ze voor den verkoop ge
reed zijn.
Rioleerbuizen.
Tfen tweede zeer belangrijk pro-
duct is de rioleerbuis, welke in
allerlei vormen wordt aangemaakt
ten behoeve van landerijen, pol
ders en waterschappen. Het cement
voor deze buizen wordt langs elee-
trischen weg in den benoodigden
vorm gedrukt.
Holle blokken
AJ er volgens brengt onze gastheer
ons naar de handwerkafdeeling
waar de z.g. holle blokken gemaakt
worden. Deze vervangen de stee
nen voor den bouw van noodwonin
gen en boerderijen1. Het voordeel
van dit artikel is, dat het niet on
derhevig is aan verweer, hetgeen
met steenen wel het geval is, ter
wijl luchtgaten zorgen voor een iso-
leerende laag.
De bisschoppelijke actie
TNE JONGSTE herderlijke brief
van den Aartsbisschop en den
Bisschop van Haarlem vroeg den
steun der geloovigen voor de bis
schoppelijke hulpactie voor oorlogs
slachtoffers (B.H.O.), die in deze
twee bisdommen zoo talrijk zijn,
De actie stelt zich ten doel bur
gers, die in hun persoon of goed
getroffen werden bij te springen op
allerlei gebied, bijv. het verleenen
van voorschotten, het geven van
geld of giften in natura, het geven
van huisvesting, het verleenen van
gezinszorg, enz.
Op de eerste plaats zal de hulp
actie zich uitstrekken tot de huisge-
nooten des geloofs, doch indien an
dersdenkenden steun vragen, zal die
eveneens worden verleend. Samen
werking met Nederlandsch Volksher
stel en de Hark wordt nagestreefd.
Het is duidelijk, dat bepaalde ge
deelten der hulpverleening, zooals
uitkeeringen, weder oprichten van
zaken en bedrijven, de bouw en het
herstel van woningen, staatszaak is,
welke vooral door het R.V.H. zal wor
den behartigd.
De Kerk houdt vast aan haar inge
boren recht om vrij en onafhankelijk
van de burgerlijke macht tijdelijke
goederen te verwerven, te beheeren
en te gebruiken tot doeleinden, wel
ke haar eigen zijn.
In alle tijden heeft de Kerk dit
recht gebruikt, om ook met tijdelijke
goederen menschen in nood te hel
pen. Het is haar plicht om de echte,
uit daden sprekende naastenliefde,
welke haar goddelijke Stichter ge
predikt heeft, in practijk te brengen.
En zoo heeft zij vooral in dezen
lijd van bijna niet te dragen nood
een eigen taak om met raad en daad
hulp te bieden.
XXX
Een belangrijk onderdeel der B.H.
O. is het onderbrengen van vrouwen,
die door de oorlogsomstandigheden,
een rustperiode noodig hebben, in
Herstellingsoorden.
Voor het bisdom Haarlem opent
ment tot dit doel vier hotels en pen
sions te Noordwijk aan Zee, Noord-
wijk en Lissen, die plaats bieden aan
ruim tweehonderd personen deze
week reeds werden de eerste patiën
ten verwacht.
Voor medische en geestelijke ver
zorging zijn de krachten aangewezen
evenals voor de sociale verzorging.
Iedere deelneemster behoeft slechts
één-derde der verpleegkosten (met of
zonder hulp der parochie) te betalen
en de rustperiode bedraagt 4, 5 of 6
weken. De leeftijdsgrens is gesteld
op 21-50 jaar.
In overweging wordt genomen ook
een rustperiode in te lasschen voor
heeren, oudere dames en meisjes van
18 tot 21 jaar.
Men begrijpt dat deze hulp-actie
zware financieele kosten met zich
brengt en op de milddadigheid van
alle katholieken in de genoemde bis
dommen wordt dan ook gerekend.
Dakpannen.
Tangs deze holle blokken wan
delen wy naar de dakpannen
Inrichting, waar onder een groot
afdak arbeiders bezig zijn uit ce
ment dit zoo begeerenswaardige
product te fabriceeren. „De levens
duur van deze pannen is zeker zoo
groot als die van gebakken pan
nen", deelt onze gastheer mee.
De tril werkplaats.
JTet laatste punt van onze excur
sie is de trilwerkplaats, waar
o.a. nokken voor broeikassen, pa
len en platen vervaardigd worden.
Doordat het cement in een vorm,
die steeds in trillende beweging is,
gegoten wordt, worïït de poreus
heid tot een minimum beperkt en
de stevigheid van het product be
vorderd. In deze afdeeling wordt
alleen met gewapend beton gewerkt
waarvoor het ijzer- en houtwerk
uit de verwoeste bruggen is gehaald
Gebrek aan grondstoffen.
T7ven later zitten we in het kan
toor en daar vernamen we, dat
op het oogenblik door gebrek aan
grondstoffen op halve kracht ge
werkt wordt. De aanvoer van ce
ment is door middel van het rijks
bureau voor bouwmaterialen uit
stekend. maar de zand- en grint-
voorziening is zeer schaarsch.
Voor zoover de gesloopte bruggen
hierin niet voorzien, moet het be
tonijzer uit België komen.
Alles bijeen hebben we een in
druk gekregen van een bedrijf, dat
uit alle macht poogt het zijne bij
te dragen tot den wederopbouw van
ons geschonden vaderland.
TV/TR. P. J. MIJKSELAAR, hoofd
van de sectie voorlichting van
het M. G. te Amsterdam is benoemd
tot directeur van den Regeerings-
voorlichtingsdienst. Voorloopig zal
het bureau van dezen dienst ge
vestigd zijn bij het ministerie van
Alg. oorlogvoering. Plein 1813 den
Haag. (Msb.i Volgens de Maas- en
Roerbode zou de heer H Brugmans
benoemd worden.
JAM VOOR Z.-VLAANDEREN.
Van 17 Juli tot en niet 21 Juli
geven de bonnen 34, 234 334, 434
en 534 van de noodkaart voor
speciale doeleinden met opdruk:
,,Nood Zeeland, Zeeuwsch-Vlaan
deren speciaal" recht op het koo-
pen van 125 gram jam. Voor ver
dere bijzonderheden zie men on
der „Off. Mededeeitngen".
Zondag 22 Juli 9de Zondag na Pink
steren, 2de geb. en laatste Evang. v.
Maandag 23 Juli. H. Apollinaris.
d H. Maria Magdalena. Groen.
Voor gecons. kerken: 2de geb. v. h.
octaaf, 3de geb. v. d. H. Liborius.
Voor niet gecons. kerken: 2de geb
v. d. H. Liborius Rood.
Dinsdag 24 Juli. Voor gecons. ker
ken: Mis der kerkwijding, 2de geb.
d. Vig. v. d. H. Jacobus, 3de geb.
d. H. Christina. Laatste Evang. v.
d. Vigilie. Wit.
Voor niet gecons. kerken: Vigilie
v. d. H. Jacobus, 2de geb. v. d. H.
Christina. 3de geb. v. O. L. Vrouw.
Paars.
Woensdag 25 Juli, H. Jacobus Ap.
2de geb. v. d. H. Christophorus. Cre
do en praef. v. d. Ap. Rood.
Donderdag 26 Juli, H. Anna. Wit.
Vrijdag 27 Juli, Voor gecons. ker
ken: Mis v. d. Kerkwijding. 2de geb.
v. d. H. Pantaleon, 3de geb. O. L.
Vrouw. Wit. Voor niet gecons. kerken
H. Pantaleon, 2de geb. A cunctis, 3de
geb. n. keuze. Rood.
Zaterdag 28 Juli. Voor gecons. ker
ken: Oct. der Kerkwijding. 2de geb.
d. H. Nazarius en Gez. Wit. Voor
niet gecons. kerken: H. Nazarius en
Gez. 2de geb. A cunctis, 3de geb. n.
keuze.
AUDIËNTIE.
Z. H. Exc, de Bisschop van Bre
da, zal, naar „Sancta Maria" meldt
Woensdag van de volgende week
geen audiëntie verleenen.
ZES GOUDEN JUBILARESSEN.
Het St. Elisabethgesticht in de
Menno van Coehoornstr. te Breda
herbergde Donderdag niet minder
dan 6 gouden jubilaressen. nl. Zr.
Maria Norbertha, 77 jaar (L. van
Kerkhoven uit Hontenisse en
werkzaam te Leiden), Zuster Ma
ria Juliana, 72 jaar, (L. de Potter
uit St. Jansteen, werkzaam te
Gilze), zuster Maria Willibrorda,
73 jaar (A. v. Seumeren uit Til
burg), te Leiden, zuster Maria
Stephania, 72 jaar (E. Dingemans
uit Oud Gastel), te Doesburg, zus
ter Maria Raphael (C. Pijnenburg
uit Boxtel), 78 jaar oud, te Gilze
en zuster Maria Anastasia, 79 jaar
(L. Koemans uit Moordrecht Z.
H.) te Breda,
De jubilaressen uit Leiden hadden
de reis naar Breda per vrachtwa
gen gemaakt!
Des morgens werd een plechtige
H. Mis opgedragen, waarna in den
refter gelegenheid was de jubilee-
rende zusters te complimenteeren.
Des avonds had in de kapel een
plechtig Lof plaats, waarna de
feestelijkheden in den intiemen
kloosterkring nog geruimen tijd
werden voortgezet.
MINISTERS IN ZEELAND.
Omtrent het bezoek van prof.
Schermerhorn aan Zeeland ver
nemen wij nog, dat de minister
president vergezeld was van dr. ir.
J. Ringers minister van Openbare
Werken. Zij arriveerden Woensdag
per vliegtuig te Bergen op Zoom
en zijn van daar per auto naar
Zeeland gereisd.
In het tijdelijk raadhuis van
Middelburg hebben de beide mi
nisters besprekingen gevoerd over
den herbouw en nieuwbouw van de
Zeeuwsche hoofdstad. Aan deze
conferentie namen deel prof. Scher
merhorn, minister Ringers, de se
cretaris van het College van Alg.
Commissarissen voor den Weder
opbouw, dr. Z. Y. van der Meer,
de waarnemend burgemeester van
Middelburg, mr. A. v. d. Weel.
de directeur der Stichting Her
bouw Walcheren, de heer Abspoel,
de wethouder van Openbare Wer
ken, ir. Rothuizen.
Na te hebben overnacht in het
hotel „de Brug" te Middelburg heb
ben de beide ministers, vergezeld
door dr. Z. Y, v d. Meer zich naar
Vlissingen begeven, waar zij ver
welkomd werden door den waar-
nemenden marine commandant,
luit. ter zee eerste klasse J. S.
Priederich. De heeren begaven zich
hierna aan boord van een snelle
motorboot van de Kon. Marine
waarmede werd overgestoken naar
Breskens.
Nadat o.a. in Sluis en Breskens
de verwoestingen in oogenschouw n
gemeesters van W.-z.-Vlaanderen
Tot de punten, welke in behande
ling genomen werden, behoorde o.
a.: Het zoo snel mogelijk op gang
brengen van het verkeerswezen en
een normale snelle verbinding met
het overige deel van Nederland om
zoo tot een snelleren wederopbouw
te komen. Het arbeidsprobleem
was het tweede punt van bespre
king. De mogelijkheid van import
van arbeiders werd onder het oog
gezien alsmede het huisvestings
probleem.
GEW. ARBEIDSBUREAUX
Tot inspecteur der gewestelijke
arbeidsbureaux is benoemd, in
Utrecht, Gelderland en Overijssel
ir. N. Sassen van Vlierden: in N.
Brabant en Limburg mr. P. L. Wer
ner, directeur van het G.A.B. te
Eindhoven, die tevens contact zal
houden met ue ortrige inspecteurs
en dus ongeveer de functie van
hoofdinspecteur vervult.
200 NOODWONINGEN.
Op zijn reis door Westelijk Z.
Vlaanderen heeft minister-presi'
dent prof. Ir. W. Schermerhorn te
Breskens den eersten steen gelegd
voor den bouw van 200 noodwonin
gen. Dit complex vormt het begin
van den bouw van noodwoningen
in Zeeuwsch-Vlaanderen.
WALCHERENS DROOGMAKING.
Bij Fort Rammekens is een der
diepe geulen definitief afgedamd.
Met het herstel van den dijk
heeft men goede vorderingen ge
maakt. In den laatsten tijd' werd
ook 's nachts voortgegaan met 't
opspuiten van zand door twee
zandzuigers waarvan er een bin
nendijks en de andere buitendijks
gelegen is.
Het herstelwerk aan den Nolle-
dijk bij Vlissingen vordert eveneens
goed. Het gat is hier reeds tot de
helft teruggebracht en bij laag
water kan men reeds naar de over
zijde van het gaf loopen.
Men verwacht, dat bij gunstig
weer de nooddijk bij de Nollen
binnen enkele weken voltooid zal
zijn. Daarna zal in Zuid-West
Walcheren bij vloed geen zeewater
meer binnenstroomen, waardoor 't
peil van het water in dit deel van
het eiland zal dalen. Bij eb wordt
er te Vlissingen nu reeds gespuid.
VAARTMOGELIJKHEDEN.
Op het Hollandsch Diep boven
Moerdijk en op de Amer is het mij
nengevaar opgeheven. De beton
ning is er zeer onvoldoende. De
Spieringsluis (toegang van de Nieu
we Merwede tot de Brabantsche
Biesbosch) kan bij hoog water al
leen door kleine vaartuigen gepas
seerd worden. Op "de Zuid-Holland
sche en Zeeuwsche stroomen is ver
moedelijk nog mijnengevaar.
FILMS OVER WALCHEREN.
Mannus Franken heeft een film
over Walcheren gemaakt van 400
meter lengte. Zij zal half Augus
tus in roulatie worden gebracht.
Behalve deze film maakt Franken
er nog een ove- Wa.cheren, welke
2400 meter lang zal zijn en welke
in Januari gereed zal zijn.
SOLISTENWEDSTRIJD TE
HULST.
De Solistenwedstrijd in 1942 uit
geschreven door de Muziekvereeni-
ging „Vlijt en Volharding" te Hulst,
welke wedstrijd door bijzondere om
standigheden toen geen doorgang
kon vinden zal nog dit jaar worden
gehouden. De bijna 80 ingeschreve.
tmg*niaüt begin van den oorlog naar Neder- Hals" naar Amerika verkocht, waar-
wr wws w land terug Hy woonde in Amster- bij bleek, dat er „zeventiende eeuw-
IN 1937 werd de geheele kunstwe- dam-Zuid, later in Laren en sinds sche" verf zat op hedendaagsche
velri verhliirl mot de msHp/iop- kort ln een monumentaal grachten- spijkers. Toen rees er verdenking te-
1* H veiuuja mei- ae meaeuee huig aan de Keizersgracht te Am- gen Van Meegeren. Niettemin werd
ïmg. aat er een praentig nieuw sterdam. Een kleine, neurveuze man, enkele jaren later de eene Vermeer
doek van Vermeer was ontdekt „De Wiens arbeid een groote verscheiden- na de andere, van onbekende her-
Emmausgangers" Een Delftsche heid vertoont en een bijna hache- komst, maar met steeds denzelfden
familie, die zich later in Parijs ves- lijke virtuositeit. Hij teekent men- man achter de schermen, als echt
tiorip hnA het in haar hp?ït pphnri schen en dieren, landschappen, in- geaccepteerd; de aankoop voor het
2' T ,Ve™^rij!r mifT» fohil- terieurs, stillevens. Hij toont zich op- museum vergde millioenen. Nog in
zonder te vermoeden Wie ae schil pervlakkig, plat, pervers, maar ook dezen oorlog kocht de Nederlandsche
Cier was. pas na een sterfgeval was voornaam, hooggestemd, religieus. Staat van den Amsterdamsche Kunst
de aandacht der kunstkenners op Een verschijning, even geheimzinnig handel de Boer de pas ontdekte „Voet
gevallen. Ze prezen het als om versluierd als een groot deel van zijn wassching" voor 1.3 millioen. En ook
strijd als een gaaf meesterwerk, een werk.
typische Vermeer. Er kwamen la- Van Meerene schatrijk; hy
ter nog vier of vijf stukken van
Veimeei voor ó^n dag en in totaal Maar hij leidde een zwaar leven,
hebben ze acht millioen opgebracht, waardoor de vonk der genialiteit in
Nu is echter de schilder Han van hem tot haast onwerkelijk licht kon
de nuchtere zakenman Miedl, die
waarlijk niet van emotie trilde, toen
Van Meegeren zün jongste „ontdek
king" Christus en de overspelige
vrouw voor hem ontrolde, over
won tenslotte zün achterdocht, en
betaalde anderhalf millioen. Hü be-
Van Meegeren werd reeds dadelijk
na de bevrijding gearresteerd. Er wa-
ïen tal van beschuldigingen tegen
hem, o.a. vervaardigde hij twee groo-
Meegeren voor den draad gekomen worden aangeblazen voor zij in den stemde deze Vermeer" voor zün
met de verklaring dat het door nacht van den waanzin ondergaat, besten cliënt, Maarschalk Goring.
i i De grens van genialiteit en waanzin
hem vervaardigde vervalschmgen werd misschien reeds overschreden
zijn, welke verklaring, naar het in dezen man. die de marmeren
schijnt, in betrokken regeerings- gang van zijn prachtig huis als wie
kringen, als zeer ernstig wordt op- lerbaan gebruikt en die de guitaar
pevat al is iino- niet iedere exoert van zijn vriend Speenhoff meenam te schilderijen voor de wolinzame-
k naar een plechtige begrafenis, want ling in Duitschland. Zijn gebundel-
Tir- - tt -«V n „het kon er eens vervelend worden." de teekeningen, waar de N.S.B. er
Wie is die Han van Meegeren Zoo deze zwaar zieke dronk- Martien Beversluis gedichten bij
„De Tijd" schetst zijn figuur als aard het penseel gevoerd met de ge- schreef, werden onlangs in de Rijks-
VOlgtniale vaardigheid van de grootsten kanselarij te Berlijn gevonden met
Hij is thans 56 jaar, werkte lange cler grooten; slechts éénmaal beging een opdracht van den schilder aan
jaren in Frankrijk en keerde in het hy een fout toen hu een „Frans den Führer.
Op een motor binnen
gesmokkeld.
W1J WETEN allen, dat de Co».
missaris der Koningin in Ze
land, jhr. Quarles van Ufford na
jaar 1940 door de Duitschers in zij
functie geschorst en uit Zeelan
verbannen werd: minder beken
is hoe 't kwam dat de Gommis:;,
ris zoo vlug na de bevrijding va
Walcheren weer op zijn post vr
Onlangs deelde jhr. Quarles or
hierover een en andere mede. d'
wij interessant genoeg achten
te publiceeren.
Gedurende zijn verbanning vei
bleef de Commissaris in Braba
en bleef de gebeurtenissen in Z-
land met belangstelling volge
briefwisseling werd met enkele
den van Ged. Staten gehouden
deze zochten hem ook wel persoon
lijk op en wonnen zijn adviezen ii
Het plan om zoo spoedig mogt
lijk Zeelands bodem weer te betre
den was reeds lang gemaakt. I
het complot zaten o.m. de heer T
d. Have te Kapelle en de chef v'
de rivierpolitie te Wemeldinge. tl
heer Marcelis. Afgesproken w
dat laatstgenoemde, zoodra hij ir
sein kreeg, op zijn motor den Com
missaris zou halen om hem daarn»
Zeeland binnen te smokkelen.
Op Zondag 3 September was Br
sel door de geallieerden bezet e
gezien hun snellen opmarsch wei
de tijd, om handelend op te tredet
rijp geacht. Maandag 4 Sept.. da;r
vóór Dollen Dinsdag, ontving de
heer Marcelis het te voren bepaal
de bericht en onmiddellijk sneld
hij per motor weg om de opdracht
uit te voeren.
De „schaker" had zijn gewone
uniform aan en had voor de Com
missaris een „keep'' meegenomen
uitermate geschikt om iemand te
maskeeren.
In Brabant ging alles voortret-
felijk, doch op den zwaar bewaak
ten Kreekrakdam leek het mis te
loopen. Een der Duitsche schild
wachten riep gebiedend halt, maa
de heer Marcelis schreeuwde, zon
der vaart te vermindeven, nog vet
harder: ..Wasserpolizei". Even bat
men nog de vrees, dat de kerel zot
schieten, doch als een echte Duit-
scher had hij zich door een grooten
mond laten intimideeren.
Zonder verder incident werd Ka
pelle bereikt waar jhr. Quarles on
derdak bij de familie van der Havi
vond. Later werd het beter geacht
dat domicilie werd gekozen op
Walcheren. Aanvankelijk verleen
de de fam. de Kam te Grijpskerke
den Commissaris onderdak, doch
toen haar huis werd gevorderd vole
de een vrij avontuurlijke vlucht
naar de woning van wethouder Ge-
schiere.
Ook hier bleef na de inundatie
de kust echter niet veilig en na
dat nog eenmaal de fam. de Kara
had geholpen viel de keuze 09
Domburg, waar de Commissaris de
bevrijding van Walcheren afwacht,
te bij de familie Ghijsen. Begin
November eindelijk was het zoover
en zag de balling de Zeeuwsche
hoofdstad, zijn standplaats, terug
nen zullen spoedig een kennisge
ving ontvangen.
Het voornemen bestaat alsdan
ook het 50 jarig bestaan der Ver-
eeniging en tevens het 40 jarig Di
recteurschap van den heer Au?.
Eeckhout te herdenken.
Plannen zijn in voorbereiding tot
het geven van een feestavond met
bal.
Biervliet.
Een zeldzame vondst. Enkele ja
ren geleden verloor een ingezeten®
zijn trouwring bil het pooten van
aardappelen. Een dezer dagen, bij het
schillen van de aardappelen werd de
ring gevonden, keurig om den aard
appel heen. die er doorheen gegroeid
bleek. Het behoeft geen betoog, dat
het jonge echtpaar, ze waren bij het
verliezen slechts drie weken getrouwd
met vreugde dit kleinood weer in be
zit nam.
Goes
De burgemeester van Goes maakt
bekend, dat bewijzen van vestiging in
.deze gemeente kunnen worden aan
gevraagd alleen des morgens van 3
lot 12 uur op de Secretarie Afdeeling
Bevolking.
Goes, 17 Juli 1945.
750-O De Burg. voorn. A. de RoO.
Ambachtsschool. Met het gewone
ceremonieel had de diploma-uitre
king plaats voor de leerlingen de'
Ambachtsschool. Voor het nieuwe
leerjaar gaven zich 160 leerlingen op-
maar wanneer het eigen gebouw niet
vrij komt. zullen er 70 moeten worden
afgewezen. Aan 64 leerlingen der
Ambachtsschool werd het diploma url
gereikt, alsook aan 8 leerlingen der
Avondschool. Prijzen uit het Ocht-
mannfonds kregen J. Lokerse, Hans-
weert; D. de Dreu, Kapelle; J. M0-
gielse, Iei^eke en J. Otte, Nisse.
„Kinderzorg". In huize „Welge
legen", weleer bewoond door den
heer Kakebeeke. werd een tehuis ge
opend voor kinderen van den Voog
dijraad. Zestien kinderen zijn reed-
