H
STAKING TE ROTTERDAM
Hei geteisterde Walcheren
[ten
I editie voor de provincie zeeland
De officier
ELINGEH
eerst 'n steen des aanstoots
nu een onmisbaar document
1)45 tegen betalin
Ibaar is ter griffi
702-1
ANK N.V|
in hei nieuwe leger
AMERIKANEN
IN BERLIJN
De zuivering.
Vliegvelden bij Balikpapan
veroverd
Min. - Pres. Schermerhorn
deed beroep op de arbeiders
In Westkapelle wordt gewerkt
IN 'T KORT
33,
Juli. Knapen-
P het concertge-
I MIDDELBURG.
Middelburg
na-uitrelkjng
loor de achtste
Weien op Vrijdag
rdzaal.
lopend van 9.1S-
I nut westsinael 75. Goes; Dubbele poort 8, Hulst
Deze courant wordt op last van 'I Militair
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Nooid
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De tem
Dir.: J. A H. M. v. Schljndel; Hoofdredacteur:
j. J. H. A. Bruna; Nic. J. Karhof, rayonredacteur
Voor God, Koningin en Vaderland
N». 205 WOENSDAG 4 JI LI 1945.
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. m. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. wefk
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent.
Ivorden er nog-
1 dat zij bij het
jen behalve de
I on 57 óók mee
|)onnen Reserve
ET PERSOONSBEWIJS, ..docu-
cument des aanstoots", ook
wel genoemd ,,de papieren
mensch". heeft geschiedenis ge
maakt zooals wellicht geen ander
officieel identiteitsbewijs.
Ingevoerd op een tijdstip, dat elk
overheidsbesluit allerwege niet
len onrechte met achterdocht en
wantrouwen werd ontvangen, werd
de verplichting om een persoons
bewijs bij zich te dragen, vrij al
gemeen als een specifiek Duitsche
I maatregel beschouwd.
Als vaststaand mag worden aan
genomen, dat de behoefte aan de
invoering van een algemeen identi
teitsbewijs speciaal in politie
kringen reeds jaren bestond.
In den mobilisatietijd wrerd door
de militaire autoriteiten de wen-
schelijkheid van invoermg sterk be
pleit met het oog op eventueele
evacuatie van de burgerbevolking
uit bedreigde gebieden.
Na de Duitsche bezetting werd
als eerste stap in die richting op
9 Sept. 1940 door den Secr.-Gen.
van het dep. van Binnenl. Zaken
de invoering aangekondigd van 'n
voorloopig identiteitsbewijs; nl. de
distributiestamkaart of een geldig
Ned. paspoort. Daarna kwam het
besluit van den Secr.-Gen. van het
dep. van Binnenl. Zaken van 17 Oc
tober 1940. dat maatregelen bracht
betr. de invoerir;: van het defini
tieve persoonsbewijs, zooals ieder
dat heeft leeren kennen. Zeer ze-
4?VeIrinronrtfnJ iker is de stoot een snelle invoe-
e Tlr\w van rinitcfhp viirin „PPVPH
I merken. Als
zullen ze den-
mijn rug zit.
eindje verder
in ie eenlie
Neptunus te
vind ik wel
1st om te ont-
ln ik je zo snel
IVeei succes!'
hap Het Vrije v»
I-gelegd ter grllfi
Itgaven voor In
memorie van toe
|4 Juli 1945 gedu
lscliap te Biervlie
tutu- voornoemd,
llv. voorzitter
perts, griffier.
lotterdam zal
zitting hou-
lledematen in
ïasthuis aan
701-o
vervalsching werd straf bedreigd,
bestaande uit hechtenis of geld
boete, terwijl in bijzonder zware
gevallen gevangenisstraf tot een
max. van 1 jaar of geldboete tot
t 10.000 kon worden opgelegd.
J^e geldigheidsduur bedroeg 5 ja
ren, zoodat de meeste exempla
ren in 1946 ongeldig zullen zijn,
daar de uitreiking in 1941 haar be
slag kreeg.
Al spoedig bleek, dat de later
uitgevaardigde voorschriften ge
heel op Duitsche leest geschoeid
waren en dat het hoofd der Rijks
inspectie een volgzaam instru
ment was in handen van den
Duitschen bezetter.
In een volgend artikel hopen wij
het P.B. nader onder den loupe te
nemen en bezien hoe het thans en
in de toekomst te bekijken is.
voorraad voor mij
I ik er zelf schuld#
bezetting getraeft;
m 'j ook zeer goe'
tar zoodoende zei
I 710-Of
root
XARDENBURG
ÏNG
lorteurs in W-
istaande Zater
leer Govaert ta
ort, los van d<t
ge Exporteurs*
EN
oren en zitc-«Jndl
jr het i)uW'elt„-? -
703-q
ide Stad 16.
ur
ur
ag gesloten.
D No. 88; aansla
'dig 'No. 24).
'est Z. Vlaandérf"
isatie's voor Wes'
ekelijksche j
le werd Behouden
zulks- met
uing van Duitsche zijde gegeven.
O vor eenkomst
met België
ür is een zekere overeenkomst te
bespeuren met den gang van
zaken in België gedurende den vo-
rigen wereldoorlog. Tusschen 1914
en 1918 werd daar door de Duit
sche bezetting bepaald, dat iedere
inwoner of inwoonster van bezet
België vanaf den 16-jarigen leeftijd
in het bezit moest zijn van een
identiteitskaart (carte d'identité).
Deze maatregel werd door de Belg.
regeering, toen deze weer aan het
bewind kwam, gehandhaafd. Even
als hier te lande geldt het identi
teitsbewijs in België tevens als be
wijs van opneming in het bevol
kingsregister.
De Duitschers hadden in ons
■and bü de invoering van het P.B.
uroote belangen, t.w.; controle op
de burgerbevolking in het bezette
gebied (tegen spionnage e.d.). be-
roepscontrole door tewerkstelling
van arbeiden» in Duitschland, con
trole op öe Joden, studenten, enz.
Nauwkeurige controlevoorschrif-
ten werden in het leven geroe
pen, betrekking hebbend op de ont
vangst, de verantwoording van uit
gereikte, vermiste en onbruikbaar
gemaakte exemplaren, welke voor
schriften geleidelijk verscherpt wer
den naarmate diefstal van groote
v oorraden persoonsbewijzen ten be
hoeve van onderduikers, geallieer
de piloten, enz., overal toenam.
Bij de afgifte van een persoonsbe
wijs werd tevens een duplicaat op
gemaakt. eveneens voorzien van
foto, handteekening en vingerafdruk
van den betr. persoon. Deze dupli
caten moesten naar de Rijksinspec
tie in Den Haag worden gezonden,
waar een verzameling ontstond van
alle afgegeven bewijzen, een collec
tie van uiterst belangrijke gegevens
ook voor den Duitschen bezetter.
De authenticiteit van het persoons
bewijs werd met de noodige waar
borgen omringd; wijzigingen moch
ten alleen volgens een bepaald
systeem worden aangebracht door
to' afgifie bevoegde ambtenaren,
wier namen en handteekeningen op
de Rijksinspectie waren gedepo
neerd.
Beroepsaanduiding zooals bv. ad
vocaat, arts. apotheker, ingenieur,
notaris, makelaar, ambtenaar in
overheidsdienst, mocht op het per
soonsbewijs alleen worden aange
bracht, als door betrokkene een
gelegd °f diploma werd over-
Txzen eigenhandige wijziging of
Grooter kennis en vak
bekwaamheid maar ook
sterker karakter
T>IJ DE INSTALLATIE van de
zuiveringscommissies voor offi
cieren. hield de Minister van Oor
log een rede. waarin hij erop wees,
dat van den officier in het nieuwe
Nederlandsche leger niet alleen 'n
grooter kennis en vakbekwaamheid,
maar ook een sterker karakter
wordt gevraagd. Wil het toekomsti
ge leger van den goeden geest door
drongen zijn, dan zal juist voor
officierskorps een strenge beoor
deeling noodzakelijk zijn. De offi
cier immers heeft den eed van „on
derwerping aan de krijgstucht, ge
hoorzaamheid aan de wet en trouw
aan de Koningin" gezworen.
Daarom zullen alle officieren, die
in krijgsgevangenschap gingen of
die tijdens de bezetting in Neder
land verblijf hielden, voor de Com
missie dienen te verschijnen, waar
bij alleen zijn uitgezonderdde be
roepsofficieren, die de eerewoord
verklaring niet geteekend hebben
en daarvoor in 1940 door den be
zetter terstond in krijgsgevangen
schap zjjn gevoerd. Daarna zal in
anderen vorm en niet algemeen
de beoordeeling van de gedragingen
van de officieren tijdens de oor
logsdagen noodig zijn, eveneens van
hen, die altijd buiten de greep van
den vijand bleven.
QISTERMORGEN zijn de Ameri-
kaansche troepen, die deel zul
,f-» nemen aan de bezetting van
RiikslandbOUW ■Berlijn de Duitsche hoofdstad bin-
hengetrokken. Het was de 2e Ame-
rikaansche pantserdivisie, die het
Zuiden en het Z.O. der stad zal
bezetten Morgen zullen de Brit-
de V;H°u-tUnratten"' de 7e divisie
"e s,ad binnentrekken
Tn ,,De Vrije Stem"' is de vrees
geuit, als zou er 'n zoodanige
wijziging in het Tribunaalbesluit
komen, dat het leekenelement
slechts een adviseerende bevoegd
heid zou behouden. In de regee-
ringsverklaring wordt omtrent die
wijziging gezegd, dat sorteering
der gevallen tot: versnelling der
bestraffing zal leiden, dat meer
vrijheid in de strafmaat moet ont
staan en dat zoo veel mogelijk 'n
rechtelijke beoordeeling gewaar
borgd dient te zijn. In dat laatste
zou een regeling, als door het
weekblad der illegaliteit bij voor
baat gewraakt, opgesloten kun
nen liggen. We nemen echter
aan, dat de regeering voldoende
voeling heeft met de illegaliteit,
om te weten wat in dien kring
leeft en om met eventueele bezwa
ren van dien kant ernstig reke
ning te houden Waarna ze dan
natuurlijk volkomen zelfstandig
haar beslissingen neemt. Over één
ding bestaat echter in ieder geval
geen-jïieeningsverschil: de nood
zaak van doortastendheid, opdat
er weer een gevoel van zeker
heid in ons volk kan groeien en
niemand meer rondloopt met de
gedachte, ieder oogenblik be
schuldigd te kunnen worden.
HET VERRE OOSTEN
rpWEE VLIEGVELDEN in de
nabijheid van Balikpapan zijn
door de Australiërs veroverd. Ge
allieerde 'troepen trokken een der
Europeesehe wijken van de stad
binnen en staan nog slechts 1500
meter van het centrum der stad.
Versterkingen blijven nog toe-
stroomen.
De havenwerken van Balikpapan
zijn volkomen vernield en de stad
zelf is zwaar beschadigd. Als Ne-
derlandsch waarnemer doet ter
plaatse dienst kol. Giebel, die na
den strijd in Nederland uit een
Duitsch kamp ontsnapt is.
Japansche verkennersvliegtuigen
signaleerde drie geallieerde vloten
in de wateren van Okinawa. Er be
vonden zich tallooze landingsvaar
tuigen bij.
By Japan werden 6 schepen in
den grond geboord; onder de Azia
tische kust joegen vliegtuigen 10
Japansche schepen naar den bodem
van de zee.
De Chineezen hadden eenigen
tegenslag: zij werden door de uit
hun slof schietende Jappen uit In-
do-China verdreven.
TN DE ROTTERDAMSCHE haven
is vorige week een wilde staking
uitgebroken, in naam uitgaande
van de z.g. eenheidsvakbeweging,
waarvan de aanleiding zou gelegen
zijn in het feit, dat havenbewa-
kingstroepen van de N.B.S. ge
schoten zouden hebben op een boot,
die arbeiders van de Waalhaven
naar den wal bracht,
TN VERBAND met deze staking
richtte óe min.-president prof.
W. Schermerhorn gisteren via de
radio het woord tot het volk van
Nederland, waarbij hij zeide, dat
eenerzyds óe werkgevers met moei
lijkheden worstelen, anderzijds de
arbeiders niet terug willen naar de
toestanden van voor den oorlog. De
ministerraad heeft zich hier ernstig
mee beziggehouden. Zij ziet de
noodzakelijkheid in om te komen
tot verbetering van sociale toe
standen, maar dit is onmogelijk
temidden van chaos en onrust. Het
arbeidsleven moet een rechtsorde
worden. Iedereen, werkgever en
arbeider, dragen verantwoordelijk
heid voor het totstandkomen van
die órde. De regeering had gehoopt,
dat de betrokkenen na' óe bevrij
ding rond de tafel waren gaan
zitten om uit te maken welke mo-
geiykheden aanwezig waren om tot
een menschwaardige toestand te
komen. Dit is niet gebeurd. De
oude methode is toegepast. Ook nu
weer zagen wij van werkgeverszüde
het weinig verheffende schouwspel
van zien, hoever zy konden gaan.
i.p.v. vaststellen, hoe het moest
zijn, -an eerst weigeren en later
toegeven. Dit is geen krpont maar
zwakheid.
In overleg met elkaar moet er tot
gerechtvaardigde sociale toestanden
gekomen worden.
De arbeiders hebben het op een
conflict laten aankomen, omdat zij
op diefstal gecontroleerd werden en
de N.B.S. wellicht te vlug gescho
ten hebben. Maar is het schieten
van de N.B.S. een reden om de ar
beid neer te leggen. Natuuriyk niet.
Naar de minister-president mede
deelde is een eisch tot loonsverhoo-
ging inmiddels ingewilligd. Tegelijker
tijd werden nog 12 eischen ingediend
waarvan sommigen begrijpelijk en re
delijk, anderen echter onredelijk. Zoo
die van schoenen en textiel, terwijl
tienduizenden dat niet hebben.
Een andere eisch was; verplichte
organisatie voor allen. Het werd er
wel niet bijgezegd, maar het bleek,
aldus de min.-pres. uit redevoerin
gen op vergaderingen, dat hier ge
doeld wordt op fie eenheidsvakbe-
DANK ZIJ medewerking van het Militair Gezag, maakte de
Zeeuwsche pers Vrijdag een tocht per Duck dwars door IValche
rens binnenzee, die golft langs leege, gehavende huizen en boer
derijen, om gestorren boomen en bosohages, die den zoo goed bewerk
ten bodem overspoelt en verwoesting bracht waar eens welvaart was.
scht.
vaN BÜEKO^J
kieuw, zeer eet|
L-enrejen.ias >"z
reau dezei, u"
I, ,zon onder 10.03 uur.
Donderdag zon op 4.25 uur.
JROOKTELOOS is zoo'n tocht
over wegen, die men niet meer
ziet en die hier en daar zoo diep
liggen, dat de Duck gaat drijven en
van voertuig vaartug wordt.
Toch: onverwoestbaar optimisme;
telkens wanneer we door een droog
gebleven dorpskom snellen, zagen
we vlaggen, oranje-dragende men
schen en kinderen (de Prins ver
jaarde) en nog opgewekte gezich
ten. Zoo was het te St. Laurens, te
Serooskerke, te Oostkapelle. zoo ook
te Domburg.
Tusschen Domburg, dat zwaar
van de beschieting uit zee leed, en
Westkapelle zitten we in het droog
gebleven duinrandgebied, waar hon
derden menschen wonen in de Duit
sche bunkers van den Atlantikwal
en waar in de münenvelden de ca
davers van koeien en paarden nog
liggen te ontbinden.
I® Westkapelle
Eendelijk westkapelle, of
eens wÜÜh, gez^Bdde plek, waar
2200b^lenrtT'' "^'^"voo'rheen
interessante bevofifing^^ger^
tineerde dijkwerkers. g U
Bethel 'Ten'd in hd™
Jtsetnei, een der weinige panden
die overeind bleven, school houdt'
hoorden we bijzonderheden over de
daartusschen zal de zandzuiger, die
op komst is, het zand spuiten. De
voetbreedte van dezen binnendijk
wordt ongeveer 45 meter. Vóór No
vember moet men den dijk klaar
hebben, daar verder werken in het
barre jaargetij onmogelijk is te
Westkapelle. Het was een lust te
zien hoe de Westkappelaars bezig
waren. Onophoudelijk rolden de kip
karren met klei aan en onverpoosd
waren de handen van de teenen
en stroo-vlechters bezig.
Binnenkort komt de Muz (Mij.
Uitv. Zuiderzeewerken) meehelpen
met technisch personeel en mate
riaal, om onder directie van Wa
terstaat, 1 aar beproefde krachten
te geven aan Walcheren.
Wat er nog te
doen valt
■yEEL VALT er nog te doen. Zoo
moeten de ontstane geulen ge
dempt worden met- twintig zink-
stukken ieder van 600 M2, waarvan
er reeds vyf liggen. Ook de intact
gebleven dijk, die zwaar leed van
het bombardement, eischt zorg.
Ieder leeft hartstoehteiyk mee Circa 70.000 M2 steenglooiïng moet
met de dijk-dichting. Weken tevo- men repareeren. Ook hier zijn de
vreeselijke bombardemntn, waarvan
dat op 3 October, toen het geheele
dorp nog bewoond was, 150 men
schen het leven kostte.
Hij vertelde ook van liet harde
leven, dat de teruggekeerden, on
geveer 600, leiden in de bunkerbe
huizingen en van de angstige span
ning waarin allen verkceren, zoo
lang de dijk niet dicht is. Want
heeft het water dezen winter nog
vrij spel op deze stormkaap. dan zal
verder leven te Westkapelle niet
mogelijk zijn en staat evacuatie
weer voor de deur.
ren spreekt men over materiaal dat
komen zal. omdat daar tenslotte al
les van af hangt.
Wat gedaan wordt
TAE HEER PIJN bracht ons ver
volgens naar den opzichter van
Rijkswaterstaat, den heer Postma,
die ons verslag deed van de herstel-
lingswerkzaamheden. Directe dich
ting van het zeshonderd meter
breede gat is niet mogeiyk. Men
legt nu we zagen het met eigen
oogen. een inlaagdyk om het gat
heen, die ruim 900 meter lang zal
zijn. Drie honderd meter van de
binnenteen ligt er reeds, goed be
veiligd met klei en stoor-matten.
Daarachter komt de perskade en
stoere Westkapellaars druk bezig,
torschend de bazaltmoppen van 50
tot 90 kilo of het niets is.
De heer Postma roemde den goe
den geest van deze werkers, wien
alle arbeidsschuwheid vreemd is en
die gelukkig beloond worden met
extra rantsoenen voor zwaren ar
beid. Dit beeld van naarstig arbei
dende menschen, die vechten voor
hun gewest en hun dorp, was het
eenige opwekkende in deze geteis
terde gemeenschap.
Dit beeld gaf ons ook voor den
terugtocht de opwekkende gedach
te mee, dat met zoo'n geest het
ideaal van een nog droog Walcheren
in 1945, bereikt kan worden, zoo
elementen en omstandigheden wil
len meewerken.
weging. Dit zal de regeering nooit
aanvaarden. Men zal zich in vrij
heid kunnen organiseeren.
De regeering is bereid de een
heidsvakbeweging, die praetisch de
vierde vakbeweging is geworden, te
erkennen, mits zij zich houdt aan
de spelregels: Niet eerst staken en
dan het gesprek aanknoopen, maar
eerst en vooral het gesprek.
Wij vertrouwen, dat de Neder
landsche arbeiderswereld zich over.
tuigd wil houden van den wil der
regeering om te komen tot aan
vaardbare arbeidsverhoudingen.
De regeering heeft zich genoodzaakt
gezien zich met dit ernstig conflict
te bemoeien. Min. Drees heeft bespre
kingen op het stadhuis gevoerd.
De Regeering doet een ernstig be
roep op de arbeiders het werk te her
vatten. Zes schepen liggen te wachten
en een belangrijk aantal zal bij voort
during der staking naar andere ha
vens worden verwezen buiten het land
wat zijn weerslag zal hebben op de
voedselvoorziening.
Maar meer nog dan het op de boeg
te gooien van de voedselvoorziening,
wilde de Regeering het laten aanko
men op de oprechtheid der arbeiders
en hun vertrouwen in haar sociaal
beleid.
De minister-president eindigde
met een beroep op de arbeiders,
maar ook op de werkgevers, die
zich ook bewust moeten zijn, dat
zij een gemeenschapsdienende func
tie hebben.
Mannen van Rotterdam, steunt de
regeering in haar strijd voor recht
en orde. Arbeiders, wij verwach
ten, dat de haven van Rotterdam,
de levensader van ons volk, weer
gaat draaien.
TAE JAPANNERS hebben in Shang
hai alle Duitsche zaken geslo
ten en meer dan 1700 Duitschers in
een kamp geinterneerd.
DIPLOMATEN van de Japan
sche ambassade in Duitschland
zijn naar Amerika overgebracht ter
uitwisseling van in Japan gevangen
gehouden Amerikanen.
TTONING LEOPOLD heeft zijn
besprekingen geëindigd. In
Brussel verwacht men zijn aftre
den na Donderdag. Drie gezanten
van den koning trachtten gisteren,
een alternatief inzake het abdica
tie-besluit te vinden.
TANDANKS het Russische verzoek
tot deelname zijn gisteren de
besprekingen over Tanger toch
reeds onofficieel begonnen.
TN GRONINGEN en Friesland is
een groot te kort aan melkknech
ten, zoo zelfs, dat de koeien door
inspuitingen kunstmatig worden
drooggelegd. De beschikbare krach
ten stellen te hooge looneischen.
Men verwacht dat M. G. zal in
grijpen.
/CHURCHILL zal niet mogen
stemmen, omdat bij vergis
sing zijn naam is weggelaten
op de kiezerslijst. Dit kwam,
doordat hij in den zomer van
1940 afwezig was, juist op het
oogenblik, dat de oude identi
teitskaarten door nieuwe wer
den vervangen.
TAP URK doen zich typhusver-
schijnselen voor. Ter voorko
ming van besmetting is elders de
uit Urk aangevoerde visch vernie
tigd en is verdere aanvoer voor
loopig stopgezet.
TAOOR de groote vernielingen aan
het telefoonnet zal het automa
tisch telefoonverkeer pas over ca.
10 jaar op hetzelfde peil kunnen
komen ais het voor den oorlog was.
De grootste vernielingen hebben de
Duitschers in het zuiden gepleegd,
(o.a. in Maastricht, Breda en
Goes), terwijl in het westen prae
tisch niets beschadigd is.
GOMMIGE door de Duitschers in
ons land op onderwijsgebied
genomen maatregelen zullen be
schouwd worden als nooit te zijn
getroffen, heeft de secretaris-gene
raal van O. K. en W. medegedeeld.
O.a. de bemoeiingen met het perso
neel van bijzondere scholen en de
gelijkstelling van Duitsche diplomas
met. Nederlandsche.
Wel zullen worden gehandhaafd
de maatregelen t.a.v. de pensioenee-
ring van onderwijskrachten op 60-
jarigen leeftyd en die betr. het 8e
leerjaar.
