Het verzet
VACANTIE VOOR DE SCHOOLJEUGD
Onze nieuwe
regeering
DODLOT i
1ST1
Politieke gevangenen
in den landbouw
op Zuid-BeweJond
TRUM r
Tel. 18
noodlot
ïnde
aSÏLÏ1 ht °n^erWliS
Banken moratorium
opgeheven
Ministerraad
kwam bijeen
Vijl jaar onderduiker
IN 'T KORT
Ir. Hupkes
en onder over-
kaart.
bo«kaar>en
O&THXte 1946
worden ie
o-P Dinsdag 12
««r in café
4W-0
NONXENISSE.
rten 7e per.
bonkaarten
gehouden wor-
ii 1945 van 9—
en te Klooster
van 9—12 en
467-o
langs komen,
mde touw
tad aandnch-
■n paar maal
t. ,.Het Ie 'n
aei hij
jij het aan-
e middel om
»»l een touw
vliegroachien.
STRAAT I
kg 9 Jurri j
sterren i
J
463-0 jj
tellingen
ijso 8 uur
tr
'OX FILM
kei- sterren
't grillig hart
n bruidegom
ring die zich
tgenoot
genie uit de
EN CESAR
ÏANCEN enz.
;ang 18 jaar.
fllmschaarste
rd afgestaan
ien wij dan
43Q-o
lsehe Romans,
ijdsohriften hu.
<ns op te geven,
aullen U dan
verschijnende
n groot aantal
ïenen, waarvan
zullen worden
487-o
pieterman
487-0
at 5, GOES.
hr«rtenties.
mi O.L., Vr. vui
tie H. Thereeia
v. de beh. thuis
oon. 4K
n de H. Maagd
van een zoo/s.
4fi
tb. vaars uit de
ii!* Stoppeldijk,
en by A. van
Hengstdijk. 456
1st, een heeren
ten ter. te bek.
ele, A m. S*.
456
ekentje vTvdêt
fit of d. bl. hatt
f daarv. m. 41»
Stem Goes.
EDITIE voor de provincie zeel AVO
Bur Westsingel 76. Goes; Dubbele pooi t 8, Hulst
Deze courant wordt op last van t Militair Gezag
gedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De "tem
Dir.: 3. A. H. M. v. Schijndel; Hoofdredacteur:
J. J. H. A. Bruna; Nic. J. Karhof, rayonredacteur
No. 184.
ZATERDAG 9 JUNI i*45
Voor God, Koningin en Vaderland
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H,
B. L. de Rechler; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Ahonn. prijs bij voerr-
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent.
Na de strubbelingen, waarmee het onderwijs te jjj
jjj kampen heeft gehad, verdient een korte vacap- -
tie de voorkeur. si^sisJ
jj kampen nee
KORT QELEDEN kwam in de
Maasbode een berichtje
voor, waarin medegedeeld
werd, dat de vacantie voor de
lagere scholen dit jaar zal du
ren van 1 Juli tot 1 September.
Eenige dagen later meldde ook
Herr. Ned. het nieuws.
Het bericht werd door de jeugd
met blijdschap, in onderwijzers
kringen met bevreemding ontvan
gen.
Want, in tegenstelling met de voor
nemens, die men blijkens het be
wuste bericht, in het westen koes
tert, leefde in onze provincie het
plan de vacantie dit jaar slechts
kort te laten duren, regionaal zelfs
van 15 Augustus tot 4 September
De eerste vraag, die dan ook rees.
was deze: uit welken koker kwam
het bericht en was de inhoud er
van bedoeld voor het geheele land?
Tot nu toe heeft men geen ant-
,woord op die vragen kunnen geven,
maar intusschen zijn binneuska -
mers de discussies begonnen. Zij
bewegen zich in hoofdzaak om de
volgende punten: de huisvesting
van de schooljeugd eh de daarmee
verband houdende gezondheid, het
onderwijs eu de reeds langer ge
signaleerde jeugdverwildering.
Ten aanzien van de huisvesting
valt op te merken, dat tengevolge
van de gebleken behoefte aan le
gerplaatsen voor soldaten" en aan
die voor repatrieerenden vele scho
len ontruimd en de leerlingen on
dergebracht zijn in de 'meest ver
scheidene lokalen als zolders en
kelders opleveren, fabrieksruimten,
huiskamers en zelfs koestallen. De
ventilatie is er meestal gebrekkig,
de storende elementen vele in ge-
I tal. Van een langen lesduur kon
d.'is ook dikwijls geen sprake zijn,
een toer als het ai was de belang
stelling van de jeugd In die primi
tieve lokalen gedurende eenige uren
gevangen te houden. Daarbij komt
nog dat de verhuizing meestal vlug
moest gebeuren, zoodat het over
gebrachte meubilair niet altijd
paste bij de klas. die het er sinds
dien mee moet stellen.
Een ander punt van discussie is
dat van het onderwijs. Door aller
lei omstandigheden is mgn in de
meeste scholen ver achtergesuk-
keld op het normale lesrooster. Door
den korten lesduur moesten ver
schillende vakken vervallen en
moest men zich veelal bepalen tot
de hoofdvakken. Anderzijds ontbra
ken, zoo lang de oorlogsgevaren
bleven bestaan, tal van leerlingen
op het appèl, waardoor zij de klas
nog verder ophielden. Eenzelfde-
verschijnsel vloeide voort uit de
omstandigheid, dat de huishoudens
niet in staat waren op normale ty
deti te" zorgen voor de menage.
Het laatste punt in de discussie
wordt gevormd door het verschyn-
sel der jeugdverwildering. De jeugd
ongeveer een jaar lang min of
meer aan haar lot overgelaten moe
ten «orden, heeft dikwijls haar heil
op straat gezocht en is de orde-
ictelmaat van het schoolleven ont-
oeid. Is het werkelijk noodig haar
uog eens twee volle maanden van
kaar ongebonden vrijheid te laten
genieten?
^LS men van liet bovenstaande
heeft kennis genomen, lijken
er tegenstrijdige belangen in het
spa te zijn. De huisvesting der
schooljeugd lijkt niet ideaal, niet
zonder gevaar voor haar gezondheid
v,1oia«„8fe,n Seval geschikt om haar
niettemin, WlJ meenen,
niet overdreven ^eva!'®n
ker 'met, nu dej^ft te ?ie",Ze,"
is en het klasselokaal
andei lyke grootheid in hef
leven behoeft te ,nr school-
bjjv.
Zoo de toestand nu is, lijkt er im
mers alle kans op een herover,ng
dér oude leslokalen? Het soldaten-
aantal verminderde sterk, de re-
evacuatie gaat letterlijk met trein-
sneiheld, en dus zgn de perspectie
ven gunstiger dan het laatste jaar
het geval was.
Zoo bezien is er dus alles te zeg
gen voor een korte vacantie en
zooveel te eer als men daar nog
denkt aan de laatstgenoemde ar
gumenten: aan den achterstand,
die op onderwijsgebied in te ha
len valt en aan de jeugdverwil
dering, waaraan een einde dient
te komen.
Alles bijeen mag 'tenslotte wel ae
vraag gesteld worden welke waar
de toegekend moet worden aan het
in den aanhef van dit artikel ge
melde bericht, dat blijkens een
mededeeling in Sancta Maria van
jl. Vrijdag in tegenstelling is nipt
den wensch van de Rijksinspecteurs
om de vacantie kort te laten du-
reu. Deze wensch wordt in het
zelfde blad ten overvloede door Z
H.E. Mgr. Hopmans ondersteund,
die als zijn overtuiging uitspreekt,
dat de Katholieke onderwijzers de
groote vacantie in het belang der
kinderen gaarne zullen beperken.
T^A OVERLEG met den Min. van
Financiën en de directie der
Ned. Bank is besloten tot nader
order hét banken-moratorium op
te heffen. Het betalingsverkeer is
dus thans in het geheele bevrijde
gebied niet-meer aan beperkingen
onderworpen.
MINISTERRAAD heeft Woens
dag langdurige besprekingen
gevoerd over de organisatie van 't
mijnbedrijf, de versnelling der re-
cruteering, de bewapening en de op
leiding van vrijwilligers, alsmede
hun transport voor den strijd tegen
Japan. (A.AM.
Wat kunnen om. ,i„
'?m die eenï^'ee"
om
wisselen voor de nat......
te wandelen (gymnastiek)
«en (zangles), om er zelf» alïn"
rizon en de luchten te beende"
ren ,teekenles). Maar u* daZ'
van: zon het niet meer in de liin
liggen om alle krachten te rich
ten op een betere huisvesting (bui
op een lijdzaam afwachten hoe de
dingen zich ontwikkelen?
Heden zon onder 21.59 uw.
Zondag zon op 5.19 uur en on
der 22.00 uur Maandag Zon op
5.19 uur.
Pastoor Stokman weer boven
water.
pASTOOR .F. STOKMAN, deken
van Oldenzaal. was in 1940
hoofdredacteur van het fel anti-
nationaal-sociallstischeweekblad
„Der Deutsche Weg" Hij mocht zich
zoo weinig in de gunst van Hitier
c.s. verheugen, dat er voor het be
gin van den oorlog reeds een prijs
op zyn hoofd was gesteld. Een half
uur, nadat de Duitschers op 10 Mei
de grens hadden overschreden, had
den zij dan oók zijn pastorie reeds
onderstboven gehaald. Pastoor
Stokman was toen ecliter reeds
verdwenen..
Jarenlang heeft de Gestapo hem
gezocht, zoo meldt, het Utr. Kath.
Dagbl. Zij vond hem echter niet
en toch was hy niet ver weg.
De oorlogsjaren door leefde hy
als „meneer van Wijk", als Haupst
of als Boerhaven in Utrecht.
w
yONDAG
gemeente
honderdtal
Juni zullen in de
Woensdrecht een
politieke gevangenen
arriveeren.
„Garage West" zal voor hen als
kamp ingericht worden en ze zul
len bewaakt worden door de be
wakingstroepen
De bedoeling is, dat ze bij den
wederopbouw en in den landbouw
te werk gesteld worden.
Br schijnen verschillende „zware
jongens" bij te zijn, maar dat er
Max Blokzijl bij is om de mijnen
in de gemeente op te ruimen, is
niet waarschijnlijk.
Vormmg zéér binnenkort
verwacht.
pROF. IR. W. SCHERMERHORN
1 EN W. DREES, die door H. M.
de Koningin aangezocht werden
om het nieuwe ministerie samen te
stellen, hebben deze opdracht aan
vaard in de overtuiging, dat zij
zouden slagen.
Thans na nauwe samenwer
king van eenigen tijd zijn zij
in deze verwachting ten zeer
ste gesterkt.
Toch zijn vele moeilükheden van
practischen aard te overwinnen,
vooral inzake het contact met per
sonen wier huidige verblijfplaats
buiten de Hollanden, ja zelfs bui
ten Nederland ligt.
Verder ie er velerlei uitvoerig
overleg noodig, opdat het komen
de kabinet de vereischte stabiliteit
kan bezitten.
Niettemin mag de vorming
van de nieuwe regeering zéér
binnenkort worden verwacht.
TN het gebouw van de le Kamer
te 's-Gravenhage heeft Don
derdag een vergadering plaats ge
had van de voorzitters met de se
nioren-conventen der beide Ka
mers en de heeren Drees en Scher
merhom. (A.A.i.
Begin augustus ontving
ook de Bevelandsche O.D.
het bevel om partisapen-
groepen te vormen, waaraan o.m.
gevolg werd gegeven. Te Goes
kreeg men zelfs vier groepen,
ieder van 15 man by elkaar.
Heel veel is er door deze groe
pen niet gedaan kunnen worden
omdat ze niet over voldoende wa
penen beschikten. De afspraak was
dat de geallieerde deze. wapens
zouden afwerpen. Als terrein was
opgegeven, met toestemming van
den eigenaar, een perceel grond bij
Baarsdorp. Gedurende tien nach
ten is de plek. aangegeven met
grondlicht en door posten bewaakt,
doch door nog niet opgehelderde
oorzaken bleef de zending uit. Op
de tweede plaats werd de activiteit
belemmerd doordat te Goes en in
de grootste Zuid-Bevelandsche ge
meenten plotseling het bevel kwam
tot evacuatie der mannelijke be
volking, wat een massale onderdui
king tengevolge had.
Op de derde plaats verliep de
oorlog op Zuid-Beveland zóó snel,
wegens het terugtrekken der Driit-
schers op den Sloedam. dat veel
plannen overbodig waren.
Te Goes was groep III onder
Rob. v. Luyk het meest actief. Be
gin September reeds verschaften 'n
paar leden ervan zich toegang tot
het Kringhuis der NSB en pleeg
den een overval op de woning van
den secr.-penningmeester der N.S.
B.. Dagevos „Tusschen twee poort
ten"; heel wat bewijsmateriaal,
waar men later plezier van had.
werd gevonden. Een poging om de
haveningang te "blokkeeren door 'n
schip te doen exploideeren, misluk
te daar de dynamietlading te zwak
was. Op Zaterdag 28 Oct. toen de
Duitschers het Electra-schip in
brand staken, wist de groep .door
het losmaken van kabels de meeste
vaartuigen, die in de havenkom
lagen, voor eenzelfde lot te bewa
ren.
Op Zondagmorgen haalde Boe-
rema, Joos Goedemondt, Han
Pik Sr., Kleunen en R. Traas liet
stoute stukje uit om twee Duit
schers, die voorbereidingen trof
fen om den Steene brug te doen
exploideeren te overvallen.
Goedemond greep den eenen
Dultscher om het middel en Boere-
ma hield den anderen in bedwang
president van de „Spoor"
TR. W. HUPKES is door de verga
dèring van aandeelhouders per
1 Juli benoemd tot president der
N.V. Ned. Spoorwegen. (A.A.),
MERIKAANSCHE marinetroe-
pen braken door de Japan-
sche verdediging aan de W. kust
van Okinawa heen eu splitsten de
strijdkrachten der Jappen in twee-
en. (A.A.).
J KINDT uit Nieuw-Namen
komt voor op de jongste lijst
van bevryde gevangenen (H.
TVE DOODSTRAF is weer in De-
nemarken ingevoerd. (A.A.).
Een van de strijd
tooneelen in het
Verre Oosten, het.
welk telkens op
nieuw de belang
stelling vraagt is
Birma. Sianr en
Malakka met de
groote steden
Rangoon. Bang,
kok en Singapore
Reeds werd Ran
goon veroverd en
staande Britten
voor Siam. Lucht
en vlootstrüd-
krachten doen
voorts telkens
van zich spreken
in de wateren en
in de lucht rond
Malakka, Suma
tra en Borneo.
Hiernaast een
situatie teekenin.
get je
rrtE SAN FRANCISCO zijn de vijf
groote mogendheden het eens
geworden, over de stemmingspro-
cedure in den Veiligheidsraad. Rus
land heeft erin toegestemd, dat
ieder volk hei recht krijgt om
iedere kwestie voor den Veilig
heidsraad te brengen ten onder
zoek. De impasse over de veto
kwestie is hiermee dus overwonnen.
OOST VAN TONNINGEN heeft
zelfmoord gepleegd door van de
vierde verdieping te springen van
de gevangenis aan den Pompstati-
onsweg te Scheveningen. „het
Oranje-hotel uit den bezettings
tijd". (A.A.).
RONDER schriftelijke machtiging
van den betrokken burgemees
ter der plaats van vestiging mogen
geen personen naar Arnhem, Ren-
kum. Wageningen, Hedel. Ammer-
zoden, Maasdriel, Tiel, Herwen en
Aerdt, Pannerden en alle gemeen
ten in het dtstricts-commissariaat
Eist terugkeeren. (M.C.l.
^EGEN den oud-ministerpresident
Jhr. mr. J. de Geer zal een
gerechtelijke instructie worden ge
opend. A.-A.)
CCHMIDT, Beauftragte in de pro
vincie Limburg, heeft in het
gevangenkamp zelfmoord gepleegd.
(Herr. Ned.).
TN ROTTERDAM zijn in het to
taal 3300 N.S.B.'ers, collabora
teurs etc. en 1600 leden der SS en
SD gearresteerd. (H. N.).
TJET industriegebied van het
Ruhrbekken valt onder de Brit-
sche bezetingszone. De gebieden
van Keulen, Düsseldorf en Aken
komen dus onder Monty. De Fran-
sche aanspraken op Keulen zijn
afgewezen. (H. NJ.
/TVER de handelingen der Ned.
regeering in Engeland zal een
officieus Witboek verschijnen. La
ter komt er een officieel (H.N.),
Gebrek aan wapenen, de
evacuatie en de snelheid
van den strijd waren oor
zaak, dat er niet veel werk
verricht kon worden. Veel
schade werd echter voor
komen en er werden veel
gevangenen en buit ge-,
maakt.
met zijn revolver. De drie anderen
haalden toen de tien kistjesmet
dynamiet uit het gat en wierpen
die in de Oostvest.
Daarna togen de vijf naar de
'Kade-brug. waar v. Luijk met zün
mannetje bezig was de Duitschers
te belagen, die ook deze brug moes
ten laten springen. De vijand was
te sterk en te zeer op zijn hoede,
om een overval te plegen. Enkele
schoten kregen de „partisanen" te
verwerken, die gelukkig misten
Het gevolg van hun aanwezigheid
was toch dat ook deze brug ge
spaard bleef.
Groep "I deed ook een poging de
haven le blokkeeren, wat evenmin
gelukte. GToep II zocht toen de
Canadeezen naderden contact met
hen op den Patijnweg en deelde
den' commandant mee. dat de Duit
schers de stad hadden verlaten
waarop deze groep het vuren staak
te. De heeren Verhuist en Mur-
man klommen op de voorste tank
om als gids op te treden.
Te lerseke maakte commandant
de Jager zich verdienstelijk door
de Canadeezen te Krabbendijke te
gaan vertellen dat de Duitschers
lerseke hadden verlaten. Zyn ge
meente bleef daarom een beschie
ting bespaard en was zes uur eer
der vrij dan in 't krijgsplan was
beraafnd.
De Wemeldir.gsfche groep 'haalde
begin Sept. reeds de springstof uit
de Postbrug. Op Zondag 29 Oct
gingen twee leden met twee Cana
deezen naar Kattendijke. waar zij
met bluf een groep Duitschers ge
vangen namen.
In Wolfaartsdijk waren de
„partisanen" zeer actief en wis
ten met dertig inan niet minder
dan 150 Duitschers in te rekenen.
Met de Canadeezen staken ze la
ter over naar Noord-Beveland en
rekenden nog zestig Moffen in. In
samenwerking met Wolfaartsdyk
maakte de groep Borssele 'n 5ü ge
vangenen. Te Oudelande geschied
de de onschadeiyk-making van een
flinke groep Duitsphers met mede
werking der Canadeezen. Hier werd
o.a. de Ortskommandant ingere
kend. benevens een Duitsche spion
Te Nieuwdorp greep de groep der
tien Duitschers in den kraag en
maakte bovendien niet minder dan
vijftig wagens met munitie buit.
In alle andere Zuid-Beveland-
sche plaatsen beperkte de werk
zaamheid der partisanen zich tot
verkenning, het doorgeven der Duit
sche posities en het vernielen van
telefoonlijnen. Te Driewegen maak
ten de partisanen zich nog verdien-
steiyk met een patrouille Schot
ten door een mijnenveld te bren
gen.
De chef-staf van den O.D., de
heer Kloosterman te Nisse droeg het
zijne er toe bij, dat een tank-af-
deeling der Canadeezen heel vlug
binnen Goes was. Bekend met alle
wegen in den Poel-doolhof en ook
met de Duitsche posities, loodste hij
de tanks langs punten waar de
Moffen het niet verwacht hadden,
naar de Ganzenstad.
Niet' onvermeld mag tenslotte blp
ven, dat kap. v. d. Voort te Kwaden
damme, vergezeld door dr. Kole, en
de O.D.'ers v. Stee en Almekinders
de Engelschen zün gaan waarschu
wen dat de Duitschers verdwenen
waren en verdere beschietingen
geen zin meer had.
TTET JAPANSCHE opperbevel
heeft een boekje uitgege
ven met richtlijnen die de Ja-
pansche bevolking in acht te
nemen heeft bij een eventueele
invasie. (H. N.l.
TJET VATIC AAN heeft den Duit-
schen gezant laten weten, dat
het zijn taak als geëindigd be
schouwt. (H. jNJ,
TJET LAATSTE transport kinde
ren uit Zuid-Nederland haar
Zwitserland, vertrekt op 26 Juni a.s.
