BROOD VOOR BEVRIJD GEBIED
T erdoodveroordeelde
keert terug
0
Düatscher
vermomd
als Amerikanen
Wordt Zuid -West
vergeten?
Stad en Land!
Bezoek aan een bloemfabriek
te Sas van Gent.
Prinses Juliana bezoekt
Z eeuwsch-V laanderen
Overal een enthousiaste ontvangst
Waar is de
evenredigheid
Nieuwe bonnen
E'EN ruime fabriek in het hart van
Sas van Gent. Groote witte
plekken op de gevels geven aan het
gebouw het onmiskenbaar uitzicht
van een bloemfabriek. Het is de be
kende firma „Walzenmolen", N.V.
J. Verschaffel en H. Mechelynck.
Direct aangepakt.
TN de smaakvol gemeubileerde di-
rectiekamer krijgen we gelegen
heid enkele vragen te stellen.
„Bent u direct na de bevrijding be
gonnen met de bloemverwerking?"
Zeker, antwoordt-de directeur. Al
liep in het begin alles nog in het
honderd, we hebben toch direct
aangepakt. Brabant en Zeeland
waren alleen aangewezen op onze
firma. Maar er waren vele moei
lijkheden te overwinnen. In Zee
land was geen gedorscht graan te
krijgen en de waterstand in het
stadskanaal was te laag. Toen deze
kwesties waren opgelost, kwam het
zakkenprobleem aan de beurt. Het
is zelfs gebeurd dat we heelemaal
zonder zaten. Doch alles kwam ten
slotte op zijn pootjes terecht en
van toen af vertrokken er soms
ruim 200 vrachtwagens tusschen
's morgens zes en 's avonds acht
met hun kostbare lading bloem
naar Brabant.
- Hartelijke ontvangst.
JULLIE werden daar dan zeker
wel goed ontvangen?"
En of! Het is zelfs zoover geko
men dat we in Eindhoven, waar
hongersnood dreigde, den toestand
Werkgem. Wederopbouw
Sluis klaagt.
V"AN DE WERKGEMEENSCHAP
Wederopbouw Sluis ontvingen
we een uitvoerig schrijven, waarin
erop wordt gewezen, dat ook in
West Zeeuwsch Vlaanderen, het ge
bied, dat volgens ooggetuigen een
betreurenswaardige overeenkomst
vertoont met Caen in Frankrijk,
spontaan hulp werd toegezegd, toen
de klok werd geluid voor een actie
tot steun aan het Noorden. Zelfs
zij, die door den oorlog huis, inboe
del, voorraadjes, kleeren, kortom
zoo goed als alles verloren hadden,
keken hun kasten in de thans door
hen bewoonde „woningen" na om
te zien of zij iets te missen hadden
voor hun landgenooten boven de
rivieren, die wellicht lichamelijk er
slechter aan toe waren dan zy.
Doch het leven gaat verder, op de
ruines van W. Z. Vlaanderen moet
een nieuw gebied opgebouwd wor
de». men is daar ook verantwoor
delijk voor de voedselvoorziening
van een groot deel van overig Ne
derland. Het is noodzakelijk, dat 'n
toestand wordt geschapen, waarin
het mogelijk is, dat ieder zijn beste
krachten geven kan. En daartoe
moet een zekere mate van tevre
denheid heerschen.
Maar als wij dan zien aldus de
Werkgemeenschap dat er in een
wel zeer getroffen gebied als West
Zeeuwsch Vlaanderen na zeven
maanden aan de gedupeerden
schoenenbonnen worden afgegeven
door den distributiedienst en blijkt,
dat de voor distribueering bestem
de schoenen zijn in beslag geno
men in Oost Zeeuwsch Vlaanderen
(dat niet gedupeerd is) voor ver
zending naar het Noorden; dat er in
Brabant of elders reeds gerulmen
tijd klompen voor hier gereed lig
gen, maar steeds niet komen, ter
wijl daaraan zoo'n dringend gebrek
is voor de landarbeiders en andere
bevolkingsgroepen; dat de door de
Commissie Voorziening West Z.
Vlaanderen beschikbaar gestelde
huishoudelijke artikelen hier in de
winkels liggen en dé menschen die
er zoo'n dringende behoefte aan
hebben er naai- mogen blijven kij
ken, omdat er een hiaat schijnt te
zijn in de betreffende administra
tie; dat de prijzen van meubelen,
welke voor gedupeerden beschik
baar worden gesteld, zoo „zwart"
zijn, dat velen die niet kunnen koo.
pen en bovendien de meubelen van
inferieure kwaliteit zijn, dan vra
gen wij ons wel eens af of die
medewerking wordt betoond, waar
op een gedupeerde streek aan
spraak mag maken. En dan vragen
wij ons wel eeris af; weet men wel'
licht niet meer dat Breskens, Oost
burg, Sluis, Eede, Schoondijke en
vele andere plaatsen ook gedupeerd
zijn?
Een ingaan op deze en wellicht
andere klachten zal nog niet direct
een tevreden bevolking geven, maar
zou toch wel meewerken om veel
ontevredenheid weg' te werken, en
zoodoende wellicht den arbeidslust
helpen bevorderen.
gered hebben Een van onze verte
genwoordigers werd daar door een
raadslid omhelsd.
Nu is er echter een depot in Ber
gen op Zoom, van waaruit a-Bra
bant voorzien wordt. Drie-vierde
van onze bloem gaat daarheen, ter
wijl een vierde in Zeeland blijft.
Het gesprek komt nu op de sa
menstelling van de bloem, waar
over we het volgende vernemen:
De standaardmélange is 10
rogge en 90% tarwe. Vóór den oor
log maakten wij uit 100 kg. grohd-
stof 75 kg. spierwitte bloem, doch
dat is nu opgeloopen tot 85 kg. Be
halve broodbloem fabriceeren wij
Zeeuwsche bloem, welke voor de
biscuitfabrieken bestemd is, die er
kindervoedsel van maken en be-
schuitenbloem. Het overschot, dat
14ü bedraagt, werd vroeger uit-
gemalen tot zemelen, gries en
grint, maar nu maakt men er ze-
melenkoek van, die als veevoeder
uitstekend dienst doet. En hier
hebben we nu de fout, dje de mof
fen steeds maakten. Die dachten
alleen aan den mensch en lieten
den veestapel uitsterven.
Een rondwandeling.
TUE ONDERBREKEN het gesprek
om een rondgang door de
fabriek te maken. We gaan door
het ketelhuis, waar geweldige vu
ren voor de drijfkracht van de ma
chines zorgen. Daarna komen we
langs diverse zift- en pietmachines
hoogerop. totdat we tenslotte in de
enorme silo's belanden. Het uit-
zich is hier prachtig: aan den ho
rizon dampen dfe schoorsteenen van
Gent en verder zoover het oog. reikt
de eindelooze polders en dijken.
We dalen weer en de verschillende
pietmanieren worden ons uitgelegd
en als we tenslotte met een witte
kuif en een besuikerde jas uit de
fabriek komen, hebben we een
kleinen indruk gekregen van het
ontzaglijke werk, dat hier voor de
voedselvoorziening gedaan wordt. x
RAADHUIS TE DUSSEÏI IN
DE LUCHT GEVLOGEN
Vjjf slachtoffers.
In het door den oorlog zwaar ge
havende Dussen is het raadhuis vo
rige week in de lucht gevlogen. De
kelders van dit mooie gebouw wa
ren gevuld met munitie en pantser-
vuisten. De burgemeester waar
schuwde twee leden der binnen-
landsche strijdkrachten, niet in de
kelders te komen. Vermoedelijk is
zulks toch geschied. Zij zijn met 3
andere personen, die voor het raad
huis stonden, bü de ontploffing om
het leven gekomen. Een zesde per
soon werd ernstig gewond. De ont
ploffing is waarschijnlijk door een
trucmijn veroorzaakt.
In het licht der be
vrijding knalden nog
de executi^peletons.
HEMELVAARTSDAG
bracht" c.e tram plotseling
vier terdoodveroordeelden
veilig en wel naar hun familie in
Hulst terug. Een van hen, de be
kende opperwachtmeester Stoorvo
gel, vonden we enkele dagen later
thuis, in een zee van bloemstukken,
nog zwak van lichaam, doch even
vitaal van geest als op dien nood-
lottigen 30 Augustus 1943, toen de
Sicherheitsdienst zijn hand ter ar
restatie op' de schouders van dezen
goeden vaderlander legde. We lie
ten den heer Stoorvogel zijn bele
venissen vertellen en rustig, wel
overwogen dischte hij het onopge
smukt verhaal op van zjjn lijdens
weg:
YOOr don rechter
„Aanvankelijk werd ik naar
Vught gevoerd, alwaar men mij een
bekentenis wilde afdwingen. Toen
dit niet gelukte, begonnen de mis
handelingen, waarna ik direct om
verder van deze onmenschelijke
wreedheden verschoond te blijven,
overging tot een buitenrechtelijke
bekentenis en deze zelfs met mijn
handteekening bekrachtigde. Daar.
na liet men mij met rust totdat de
zaak voor het gerecht kwam. al-
waai- ik direct al mijn woorden
terugnam, en mijn vorige ondervra
gers aanklaagde als beulen. Het ge
volg was, dat men geen bewijs te
gen mij kon vinden, hetgeen den
ambtenaar van het Openbaar Mi
nisterie in woede deed uitbarsten.
Hij schreeuwde: „En toch zal het
je kop kosten!" De eisch was dood
straf. De uitspraak was hetzelfde.
Een genadeverzoek kon Ingediend
worden, hetgeen ik weigerde met
de verklaring: „Er is geen daad ge
steld en waar geen daad is, is geen
bewijs. Wanneer u mij ter dood laat
Maakten aralls pakjes sigaretten
op zijn Amarzkaansoh open
IN DEN VOORBIJEN oorlog
waren het niet alleen le
gers, die elkander te lijf gin
gen, menigmaal trachtten de
partijen elkaar ook op andere
wijze een slag toe te brengen.
Men herinnere zich slechts de
bevrijding van Mussolini.
Wat door enkelingen gepres
teerd werd, zal nu geleidelijk wel
gaan blijken. Een enkel staaltje,
dat overigens op een daverend
fiasco uitliep, troffen Ml in een
der Engelsche bladen aan.
In September 1943 maakte de 37-
jarige SJS. man Otto Skorzeny
naam, doordat hi) Mussolini uit ge
allieerde gevangenschap bevrijdde.
Ook by von Rundstedt's Arden
nenoffensief eind 1944 was hij
met een speciale taak belast. Ver
momd in Amerikaanschc unifor
men moesten hij en zyn mannen
in de geallieerde linies zien binnen
te dringen en verwarring zien te
stichten door alle mogeiyke daden
van sabotage.
Daartoe schraapte Skorzeny
uit de Wehrmacht alle mannerf
bijeen, die Engelsch spraken met
een Amerlkaansch accent. In
totaal waren het 150, officieren
en manschappen, die aan een in_
tensievc training werden onder
worpen. Hun Amerlkaansch werd
bijgevelld, zij kregen onderricht
in de gewoonten en plichtple
gingen van het Amerikaansche
leger, beoefenden Amerikaan
sche manieren tot in de kleinste
details.
Zoo leerden zy byv. op typisch
Amerikaansche wijze een pakje
sigaretten openen. Om hun trai
ning te vervolmaken werden zij
als Amerikaansche krijgsgevange
nen vermomd en in de gevangen
kampen vastgezet'waar zij de Ame
rikaansche gewoonten observeer
den en hun taai perfectioneerden.
Tegen midden December was
alles gereed. De troep werd in
Amerikaansche uniformen gestoken
van valsche papieren voorzien en
met jeeps uitgerust.
Reeds tydens de training was
opzetteiyk het gerucht verspreid,
dat Skorzeny met 60 man achter
de geallieerde linies zou worden
neergelaten om een aantal hooge
officieren waaronder ook Eisen
hower te dooden. Daarom waren
tydens het Ardennennoffensief ook
speciale maatregelen getroffen om
Iesenhower, Montgomery, Bradley,
Tedder en anderen te beschermen.
Het was echter slechts een ge
rucht, met opzet door de Duit-
sch'ers rondgestrooid cm verwarring
te stichten.
Von Rundstedt's offensief be
gon den 16en December, de eer
ste gevangene van Skorzeny's
troep werd reeds den 17en ge
maakt. Verschillende werden dood
geschoten, toen zy trachten langs
versperringen de Amerikaansche
linies binnen te dringen, vyftig
werden levend gevangen genomen
en na ondervraging berecht en
geëxecuteerd.
Na een week was er geen enkele
man van Skorzeny meer in de
Amerikaansche linies; het eenige,
wat zy hadden bereikt, was de
vernietiging van twee bruggen.
brengen, begaat u een moord." In
een brief aan den oommandeerend
generaal van het Oberkriegsgericht
schreef ik een felle aanklacht op
de gepleegde rechtspraak."
Weinig hoop meer
BN WAT was het resultaat?"
vroegen wy nieuwsgierig.
„Voorloopig nog niets. Op 29 Juli
werden wij met kettingen aan
elkaar gebonden, naar Anrath ge
bracht. De behandeling was hier
erg slecht en de tijd moest zoek ge
maakt worden met enveloppen
plakken."
„Een van de vriendelijke opmer
kingen, die een bewaker steeds
maakte, was: „Jullie worden alle
maal kapot geschoten." Eind Aug.
kreeg ik gratie, echter zonder be
paling van straf, dus hield men mij.
Veel hoop had ik toen verder niet
meer."
„Doch de geallieerden begonnen
hun opmarsch door Duitschland.
Als een hazewind werden alle ge
vangenen over den Ryn gevoerd,
ongeboeid en onder een poeslieve
bewaking. Ons domicilie werd Lutt-
ringhausen, alwaar de gevangenis
boven op een berg stond. Het. leven
was hier iets dragelijker, al waren
de rantsoenen minimaal. 15 April
zagen we plotseling een afdeeling
van de Amerikaansche gepantserde
stoottroepen de stad binnenstuiven.
De spanning werd ondragelijk.
Des avonds hoorden we nog de
schoten der excutiepeletons en
vernamen, dat 80 gevangenen
gevallen waren. Den volgenden
avond zouden er nog 500 vol
gen. En toen begon in onze ge
dachten de wedloop met den
dood. De uren kropen voorbij."
s
De redding
JtfTETS WERD gehoord. Totdat
plotseling de deuren open
gingen en de Amerikanen binnen'
kwamen. Drie vaste gevangenen,
die wegens werkzaamheden vrijheid
van beweging genoten, hadden
kans gezien om met twee Ameri
kaansche bevrUders de geheele be
zetting van de gevangenis in be
dwang te houden, totdat redding
en versterking kwam opdagen. De
bewakers, die plotseling nooit Nat..
Soclalist geweest waren en alles
onder dwang gedaan hadden, wer
den in onze cellen opgesloten.
Eenige dagen daarna keerden we
overgelukkig in auto's huiswaarts,
waar we via de prachtige verple-
ginsgcentra van Venlo. Eindhoven
en Roosendaal, arriveerden."
"yOOR de tweede maal in !n korte
spanne tijds heeft Z. Vlaande
ren het voorrecht mogen genieten
een lid van one Vorstenhuis in zyn
midden te begroeten.
Dinsdagmorgen arriveerde om
streeks 10 uur Prinses Juliana met
een klein gevolg aan de grens te
Kapellebrug. waar Zy werd ontvan
gen door den Militair Commissaris
van Zeeuwsch Vlaanderen, majoor
Koch. Vervolgens werd via St. Jan
steen, Heikant. Koewacht, 't Zandt,
Bonte Koe en Axel naar het Groot
Casino te Sluiskil gereden, alwaar
een korte lunch gebruikt werd.
Naar het Westen.
Des middags bezocht Prinses Ju
liana het geteisterde West Zeeuwsch
Vlaanderen en had o.m. een kort op
onthoud te Schoondijke. Breskens,
Groede, Oostburg, Sluis en IJzen-
dijke, terwijl Zij in Oostburg ten
huize van burgemeester J. Mijs de
thee gebruikte. Het avondmaal werd
gebruikt in Sluiskil, waarna H.K.H.
een korte vergadering had met het
gewestelijk HARK-comité. Woensdag
werd de toeht via Westdorpe, Sas van
Gent naar Terneuzen voortgezet. In
deze laatste plaats inspecteerde de
Prinses een compagnie van het 14e
R.I., benevens een detachement van
de Kon. Marine, terwijl een offi-
cieele ontvangst ten stadhuize plaats
vond.
Te Hulst.
In den middag arriveerde H.K.H.
via Axel in Hulst.
De markt en de omgeving van 't
stadhuis waren al bijna twee uren
druk bezet met een wachtende me
nigte. Enthousiast werd de Prinses
begroet. Het Wilhelmus weerklonk,
stram stond de militaire eerewacht 14
R.ï. in de houding. Schoolkinderen
waren voor het stadhuisbordes opge
steld; verkenners regelden de orde.
H.K.H. begaf Zich onmiddellijk de
trappen op van het stadhuis en werd
op de pui begroet door den wnd. bur
gemeester. Mede waren o.a. ter be
groeting aanwezig maj. F. Koch,
mevr. Casparie, verwanten van oor
logsgetroffenen, het secretarleperso-
neel. Kinderen van oorlogsslachtof
fers boden bloemen aan. Ten stad
huize werd een thee gebruikt. Na
ruim een kwartier daalde H.K.H, de
trappen af, de muziek blies het vólks-
ZIJ IS NOG SCHEEVER
DAN SCHEEF
Naar aanleiding van het onder
bovengenoemden naam in ons blad
verschenen artikeltje, merkte men
uit onzen Zeeuwschen lezerskring
op. dat de verhoudingen in zee
land nog scheever zyn. De aard-
beienprys was daar deze week
f 1.80 per kilo, terwyi vorige week
in den winkel nog f 4 tot f 5.50 voor
een kilo werd bedongen.
De tarwepry's van f 17 is die van
klasse A, doch byna nooit komt een
landbouwer met zyn product daar
in terecht, zoodat hy dan nog min
der ontvangt. Daarentegen gelden
de aardappelen ongeveer f 1.25 tot
f 1.75 meer per honderd kilo als
stond aangegeven.
De stemming onder de Zeeuw
sche landbouwers is daarom niet
al te best, vooral ook omdat de per
soneelskwestie steeds meer zorgen
baart.
lied en H.K.H. inspecteerde de mili
taire eerewacht. Onder enthousiast
gejuich der met oranje en rood-wit-
blauw getooide bevolking begaf H.
K. H. zich naar de Steenstraat, waar
Zij een kort bezoek bracht aan het
bureau van 14 R.I. om vervolgens de
stad te verlaten. Via Kapellebrug
verliet de hooge bezoekster wederom
het Z. VI. grondgebied.
GELDIG TOT EN MET 9 JUNI
(Voor getieel Zeeland
BROOD: A24A B24A C24A D24A E
24A M24A A24B B24B C24B D24
B E24B brood per bon 400 gram.
D24 E24 beschuit 100 gram.
MELK i gestandaardiseerd)C24 D
24 E24 Melk 1 3/4 1„ A24 B24
Taptemelk 1 >4 1.
AARDAPPELEN: A24 B24 C24 D24
E24 Aardappelen per bon 2 kg.
M24 Aardappelen per bon lti kg.
(Voor de-eilanden)
ONTBIJTKOEK: bon. 150 Alg. if
tot nader bericht verlengd.
Aardenburg
zilveren priesterfeest. Op 29 Mei
vierde de pastoor zijn 26-jarig pries
terfeest. Te dezer gelegenheid wap
perden talrijke vlaggen van de hui
zen en was het kerkplein smaakvol
versierd met groen .en bloemen. Om
10 uur werd een plechtige H. Mis met
assistentie opgedragen, waarbij de
eerw. heeren C. Smoor, pastoor te
Eede, A. Lannoye, kapelaan te Nis
pen en P. van Leeuwe. kapelaan te
Nieuw Borgvliet, deze beide laatsten
Aardenburgers, assisteerden. De pas
toor werd door bruidjes onder een
haag van sierbogen van groen en
bloemen van de pastorie naar de kerk
geleid en na de H. Mis terug naar
de pastorie gebracht. Vervolgens
werd door d,e schoolkinderen den ju
bilaris in spreekkoor en gezang een
hulde gebracht ln den tuin van de
pastorie, terwijl daarna op de recep
tie vele parochianen hun herder kwa
men gelukwenschen. Des namiddags
hielden de kinderen voordrachtles en
gaven zangnummertjes ten beste.X> e
rest van den dag,
door temidden va" familie en P"es-
ter-collegas. pastoor J. Dierick, werd
geboren te Koewacht op o Maart 1895
en werd in Febr. W42 pastoer te
Aardenburg; daarvoor was hij kape
laan te Oosterhout en Roosendaal,
St. Antonlusparochie.
Goes
De wnd. Burgemeester van Goes
maakt bekend, dat hij heeft benoemd
tot leden van de Commissie vnrv
Vertrouwensmannen bedoeld in art.
3 lid 3 van het Kon. Besluit van 12
April 1945 (Staatsblad No. 45) hou
dende vaststelling van het Besluit
Tijdelijke Voorziening Gemeenteraden
de navolgende heeren: Ds.-A. W
Odé, A. Buys, J. H. Roose, J. Boer jr.
Goes. 31 Mei 1945.
De wnd. Burg. voornoemd,
974_o A. de Roo,
Burgemeester ten Kate. In te
genstelling met circuleerende be
richten als zou burgemeester ten Kate
weer in functie zijn, kunnen we
mededeelen, dat dit niet het geval
is; hem is ziekteverlof verleend.
