mm\
traditioneele partijwezen
Twee kabinetsformateurs
Stad en Land
jar verhouding
Repatrieercnden
naar
in sneller tempo
huis
lot hel
IN 'T KORT
f80 millioen schade
in Rotterdam
Stroeckei
DIT WIL niet zeggen, dat we
geen vruchten verwachten van
de Volksbeweging en de vrije dis
cussie, welke zij wil stimuleeren.
doch wij blijven van meening, dat
naast dit beraad zeker ook op kor
ten termijn overleg noodig is tus-
schen politieke leiders van ver
schillende kleur, om tot eendracht
te komen op een plan ter voorzie
ning in de direct dringende noo-
den van: eten, wonen, werken. Te
meer is dit van belang, nu naar alle
waarschijnlijkheid een soort nood-
verkiezingen niet lang meer op zich
zal laten wachten.
Officieren
keerden terug
2000 rePat"eere"dcn zullen in
het begin van Juni eiken
dag naar huis worden vervoerd,
zoo meldde de Dienst van repa-
trieering vorige week. Dinsdag
avond gaf luit. kolonel Maas van
genoemden dienst, nieuwe, verheu
gende berichten door.
SUCCESSEN OP
TARAKAN
ureau hei-bevoorra- 4rv VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
545-0 -
directeur voornoemd
h. Koops
tfWestsingel 75, Goes; Dubbele póórt 8, Hulst
i couiant wordt op last van 't Militair Gezag
uk' op de persen v. h. Dagblad van Noord-
>jru en Zeeland. Uitg. ..Stichting De tem"
4 A. H. M. v. Schilndel; Hoofdredacteur:
h. a. Bruna; Nic. J. Karhof. rayonredacteur
1
No. 115.
WOENSDAG 30 MEI 1945.
Voor God, Koningin en Vaderland
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. E.
Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.7S per kwart., p. post 3.45, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent.
De
Nederlandsche
V olksbe weging
liken. Ik- dacht
op Jochie gemund
ook op het eiland
'akte lus een Hink
k er op los." ,.En
1 het deed", vulde
ik geloof niet, dai,
of derde keer zo
ïen zou zijn. Wat
vogel!"
komt hü zometeen
erstelde Neppie
hudde het hooft-:*, I
lere jongen zou
meegenomen heb- 4
rder, dat Jochie I
zijn ontbijt, waar
iten is gegaan. En I
s is. overkomen". J
heit voer I*
steeds DE
.EpSIEDERLANDSCHE VOLKS-
I BEWEGING (N.V.B.) is niet
zoo maar uit de lucht komen
jeMHaar wortels vindt men al
het vferk der Volkshoogescholen,
6e groep rondom het maandblad
SfcSpemeenebest" vóór den oor-
arna in de samenwerking
•oepen van allerlei schakee-
n de- Nederlandsche Unie en
jtte in het veelvuldig contact
iirtellectueelen van ver-
de gezindte in de illegale
g en de gijzelaarskampen,
is men buiten den ouden par-
ijd om geschoold in hét ult-
:n van gedachten en het ont-
'van contactpunten, het
naar de gemeenschappelijke
ale waarden, het vergelijken
de filosofische ondergronden
politieke stroomingen. Mede
r den-indruk van de geweldige
;ebeurtenissen kwam men tot
vinding, dat er op den grond-
an de Christelijke gedachte
waardeering der menschelij-
irsoonlijkheid gearbeid kon
in de richting van een ge-
i .socialisme, ontdaan van
istische smetten en de klas-
'iidgedachte.
beraad had grootendeels
Is in een tijd, dat het politieke
'toezen volkomen onderdrukt
in die sfeer der theorie kon
kcAVjk de gedachte van één
(te Christelijk - humanistische
|j rijzen, welke een aantal groo-
oepeeringen overbodig zou
Deze gedachte is ook voor-
binnengedragen en gepropa-
in het, bevrijde Zuiden, waar
lartijwezen de Vrienden van
'aarheid uitgezonderd eerst
traag op gang kwam. Later
r is die gedachte aan een
e partij sterk verzwakt en
men zich liever terug op de
-anda voor >n beweging, die
?n en boven de partijen een
;e functie zou kunnen vervul-
Nt| het geheele land bevrijd is
de Beweging zich officieel
(lstitueerd met den oproep,
an we de hoofdgedachten
jj. Zaterdag hebben weerge-
Toch is het van belang er
fwat meer van te zeggen
BEGINT met de stelling, die
wel door iedereen zal worden
[ei-schreven, dat de tweede we-
og voor alle volkeren de af-
ing van een oud tijdperk der
Sldgeschiedenis, het begin van
nieuwe periode beteeke'nt.
ons volk acht men bovenal
g4 een -geestelijke vernieu
gevoed uit de levende bron-
'van Christendom en Huma-
Het funóamenteele in dien
euwingswil behoort te zijn de
en verantwoordelijkheid
r .den mensch, die slechts in
aan een hechte rechtvaardi-
bezielóe gemeenschap tot
itplooiing komt (personalistisch
sme). Men verwerpt onvoor-
elijk ci'e gedachte dat volk,
ras of klasse liet hoogste
in de samenleving vormen, en
fens allen geestelijken 'dwang
pidciel tot gemeenschapsvor-
den gemeenschappelijken
aan deze vernieuwing nu
men alle Nederlanders op.
al of niet georganiseerd in
peke partijen in persdnalis-
ïii geest, gericht op de verwe
lking van een vernieuwd socia-
ons volk sterk willen maken
li r v r n u *1 geweldig zware taak in dit
I E N B E I) H- IJ (Brische tijdvak
UH lil ,,al of niet georganiseerd
viumprj^lP0'1 wke partijen" zou men moe-
opmaken, dat men zich.niet wil
igen in de partijvorming als
Uiig, dat de N.V.B zich straks
look niet afzonderlijk op het
niezingspad zal !i even, maar
lat ze in verschillende partijen
:en zuurdeesem wil werken, op
men met vermijding van het
gekrakeel en de onvruchtbare
'nafvangerij zoekt naar de
mogelijke eendracht.
den anderen kant 'geven de
men van den oproep wel als
VIneening te kermen, dat het
politieke pai'iyieven in ons land'
zich langs andere scheidslijnen dan
vóór 1940 moet bewegen, dat met
name de antithese en de klassen
strijd voor de oplossing der maat
schappelijke vraagstukken van he
den geen vruchtbare beginselen
meer .zijn".. Hoe men zich die
scheidslijnen precies denkt, wordt
niet aangegeven. Als men deo nder-
teekenaars van 't manifest nagaat,
ziet men intusschen, dat daarin le
den - der voormalige SDAP en ka
tholieken een overwegend aandeel
vormen, als ziet men er ook als pro
minente figuur den vrijzinnig-
Christelijken Professor Schermer-
horn verschijnen. Dit geeft wel
eenige aanduiding van de richting,
waarin men zich een toekomstige
meerderheidsvorming denkt, doch
méér dan een aanduiding is het
toch niet.
Het geheele stuk trouwens ver
toont meer aanduiding dan conere-
tiseering van denkbeelden.
DOTTERDAMS havens liepen 'n
schade op van naar schatting
80 millioen gulden, dat is f 5000,-
per strekkenden meter. Van 2-9
Juni worden er de eerste Liberty-
schepen verwacht. iHN)
QQfi Nederlanders zijn uit Odessa
in Marseille aangekomen.
tHN)
TAE Belgische SDAP heeft op-
nieuw aangedrongen op het af
treden van Koning Leopold, op
grond van het feit, dat hij in 1940
tegen den wil der regeering in het
land is gebleven en niet is uitge
weken. iRO)
rr»E Bayrouth is de stichting ven
een Lybaneesch leger afgekon
digd. iAA)
tae Noorsche schrijver Knut Ham-
sun, oud 85 jaar, is gearresteerd
Hij was de laatste jaren aanhanger
van het Nazi-regime. (AA)
wordt
VNK L. KERK
I GEEN ENKEL
E ZAKEN HIER
S1AAR
STRAAT 9,
BANDAGE
3. 538-0
om bij ons
ie leveren?
mogelijk
NBEDRIJF
HUES1
gericht door
iren.
erinnert er nocmaJ
rden gedaan van
geallieerde militaire
raóeel door verkeek!
.tingen voortvloeien!
akkers, veldgew^
en Toot* schade d«
imennadeel ri<«|
ren en ammunitie,
orden gedaan en
in var óewijssi ukk<
iigen-verklaringen.
4t
femeester voornoei
D ROO.
weer iets op de b*
Brengt deze daajl
Wij gelooven althans, dat het
niet verstandig zou zijn, den aan
drang daartoe te keeren met ver-
kiezingstechnische argumenten of
met de redenecring, dat er eerst
nieuwe politieke beddingen moeten
worden gegraven.
Verkiezingen zullen .dit proces
van de eventueel nieuwe partijvor
ming en nieuwe antithesen van zelf
wel bevorderen. We zouden echter
zoo graag zien, dat over een breed
front inzake den materieelen her-
stelarbeid en de daarmede samen
hangende sociale problemen Bij
zulk een verkiezingsstrijd de Gods
vrede kon worden betracht, omdat
de groote groepen het daarover van
te voren eens zijn geworden. Kan
hierbij de N.V.B, uitgaand van
haar theoretische beginselen, ook
niet practisch stimuleerend wer
ken
TN Griekenland wordt een vrij
willigersleger gevormd voor den
strijd in het Verre Opsten. (AA)
ttET Amerikaansch-Nederlandsch
postverkeer wordt ingaande 10
Juni hersteld voor brieven tot een
enkelvoudig gewicht. (HN)
a
TAE Fransche minister van Bui
tenlandsche Zaken heeft ver
klaard, dat Syrië en de Libanon
hun volledige onafhankelijkheid
zullen krijgen en dat alle Fran
sche troepen zullen worden terug
getrokken als een aecoord is be
reikt over de economische en cul-
tureele belangen van Frankrijk
o.in. inzake de petroleumbelangen
van Mosoel. (RO)
TyfET Rusland is een accoord ge
troffen over de uitwisseling
van krijgsgevangenen. Besloten
hen wederzijds door de linies te
zenden naar hun landen van her
komst. Er zijn 10 plaatsen van over.
name der krijgsgevangenen aange
wezen. Per dag zullen 2 tot 5000
hunner van alle nationaliteiten
door de linies worden gevoerd.
(HN)
TJRITSCHE en Amerikaansche of
ficieren verlieten Triest om
zoodoende alle mogelijkheden tot
ontstaan van incidenten te vermij
den. (BBC)
/ANDER de 70 officieren, die jl.
Zondag uit Neubrandenburg in
ons land terugkeerden, bevonden
zich overste Jhr. Goulmy, Breda;
majoor J. Baedeke, Breda; overste
A. J. E. Mathon. Den Bosch; ma
joor L. Kegge, Tholen en de 2de
luitenant. A R, N. J. Cornuit, Ber
gen op Zoom. IHN)
Prof. Schermerhorn en de heer W. Drees met de
opdracht belast. - Een novum in Neerlands
parlementaire geschiedenis.
HM. DE KONINGIN heeft
0 aan professor ir. W.
Schermerhorn en den heer W.
Drces opdracht gegeven tot de
vorming van een „nationaal ka
binet van herstel en vernieu
wing".
Te voren had H.M. in verband
met de Kabinetsformatie nog in
gehoor ontvangen den heer Wage
naar, lid der voormalige communis
tische partij, en Jhr. Mr. F. Bee-
laerts van Blokland, vice-president
van den Raad van State.
\rOOFC het eerst in de parlemen-
taire geschiedenis heeft de Ko
ningin daarna aan twee personen
opdracht gegeven, om een Kabinet
te vormen. En in deze twee perso
nen ziet men gesymboliseerd het
-oud partijleven tezamen met den
geest vanvernieuwing, welke de
Nederlandsche Volksbeweging daar
in wil storten. (Men zie het hoofd
artikel van heden, dat geschreven
werd, voordat deze opdracht be
kend was). Prof. Schermerhorn
immers is de voorloopige voorzit
ter van de Ned. Volksbeweging, aan
welker conceptie hij tijdens zijn
verblijf in het gijzelaarskamp te St.
Michieis Gestel van Mei 1942 tot
December 1943 een belangrijk aan
deel had. Hij is een landbouwers
zoon uil Noord-Holland, (geboren
in 1894), promoveerde in 1918 te
Delft als civiel ingenieur, werd in
1926 aldaar hoogleeraar in de geo
desie en landmeetkunde, verrichtte
in opdracht van groote maatschap
pijen belangrijk luchtkarteerings-
werk in Nieuw Guinea en in China,
speelde een rol in .de Vrijzinnig-
Christelijke studentenbeweging en
in den Vrijzinnig-Christelijken
Radio-omroep, behield ook steeds
groote belangstelling voor land
bouwkundige vraagstukken en
bracht daaromtrent menig prae-ad-
vies uit. In een der groote politieke
partijen speelde hij echter geen rol
zoodat hij inderdaad exponent is
van een buiten de partijen staanden
vernieuwingswil van het politieke
leven in ons land.
De heer Drees, daarentegen, gebo
ren Amsterdammer (1886), die o m
stenograaf was by de Staten Ge
neraal, is een typisch vertegenwoor
diger van het partijpolitieke leven
in ons land. Hij heeft in de SDAP
steeds een vooraanstaande rol ge
speeld, als lid van het Partijbestuur,
als haar vertegenwoordiger in den
Hahgschen Raad, in de Prov. Sta
ten en in de Tweede Kamer. In de
keuze van zijn persoon als forma
teur ligt ook 'n aanwijzing, dat er
rekening wordt gehouden met een
radicaliseering der denkbeelden in
ons volk.
We wachten niet zonder span
ning af, of dit formateurs-duo er
inderdaad in slagen -zal 'een soli
daire ploeg te vormen, welke zoo
wel rekening houdt met het tradi
tioneele partijwezen als met den
vernieuwingsdrang, waarvan de N.
V.B. het uitvloeisel is. Het is in
iede- geval 'n merkwaardige proef.
wstr. 5, GOES
'ONS
OP I. VOOR J
:ek „den godde*
Wen zon onder 21.49 u. Don-
Srdag zon op 5.26 uur.
0"m8'" en II.K.H. Prinses Juliana woonden Zondag een
I '5,en bankdienst bij in de Kathedraal te Breda, ter gelegen-
(cru iiUm' e(»Vu bevrijding Van het vaderland. Op de foto
ses hij Haar aa"k^mst.Mgr' P Hopmans de Konin8in en de P,in"
Dank zij de medewerking van
den Rijkswaterstaat en de Ned.
Spoorwegen zullen te beginnen
op 1 Juni uit Oost, Zuid en
Noord repatrieeenrden per auto
en per trein worden teruggevoerd
naar de plaatsen hunner her
komst. Dit sluit in, dat de te ver
voeren repatrieerenden tot vele
duizenden per dag kunnen wor
den opgevoerd.
lederen ochtend om 6 uur zal uit
Maastricht en Eindhoven een trein
vertrekken en via Nijmegen naar
Amersfoort rijden, waar de repa
trieerenden zullen overnachten. Den
dag daarna zullen zij naar Amster
dam (Haarlem, Alkmaar), Utrecht
en Rotterdam worden doorgezon -
den. Ook uit Enschedé zal elkën
dag een trein vertrekken. (HN)
I
QP Tarakan namen de Nederland
sche en Australische troepen 'n
plaats aan de Noordkust van het
eiland in. Hier wisten zij ook een
heuvelstelling te bezetten.
Op Luzon veroverden de Ameri
kanen Santa fez, in Zuid-China
rukten de Chineezen weer verder op
in de richting van de grens van
Fransch Indo China..
Op Okinawa veroverden de Ame
rikanen twee derde van Naha.
In Japan werd Yokohama weer
eens duchtig gebombardeerd.
(HN)
KAPELAAN H. KOCK
BEGRAVEN
Indrukwekkende plechtigheid
te Welberg
Dinsdag had de begrafenis plaats
van wijlen kapelaan H. M. Koek te
Welberg.
In het bijzijn van mgr. dr. G.
Lemmens, bisschop van Roermond,
alsmede van een vijftigtal geeste
lijken uit West-Brabant en vele
vooraanstaande wereldlijke figuren,
werd hier de solemneele H. Mis
van Requiem opgedragen door de
ken Th. Buysrogge, met assistentie
van de pastoors A. Ermen en C.
Oomen. Onderwijl werden aan zij
altaren nog acht stille H.H. Missen
gelezen. Roerend waren de oogen-
blikken, toen pastoor Ermen den
preekstoel beklom en voor een
stampvol Godshuis de groote ver
diensten schilderde van den zoo
wreed om 't leven gebrachten pries
ter.
Op het kerkhof verrichtte deken
Buysrogge de absoute.
Hier herdacht burgemeester J.
Simons den overledene in een ge
voelvolle toespraak, waarna de heer
Domen, oom van kapelaan Koek,
voor de laatste eer dankte
STRAND TE VLÏSSINGEN
De commandant van de marine-
afdeeling te Vlissingen heeft be
kend gemaakt, dat dat gedeelte van
het strand, hetwelk voor Boulevard
Evertsen is gelegen, van mijnen en
andere oorlogswerktuigen gezui
verd is. B. en W. hebben daaraan
volgend evenwel bekend gemaakt,
dat niet uitgesloten moet worden
geacht, dat nog een enkel projec
tiel aanwezig zou kunnen zijn, zoo
dat het betreden van het strand"
voor de verantwoording van de be
zoekers blijft.
BENOEMING
Tot secretaris der Commissie van
Advies Zuivering Personeel Land
bouw en Voedselvoorziening en der
Commissie van Advies Zuivering-
Personeel Handel en Nijverheid is
benoemd mr. Amory Esser, candi-
daat-notaris te Breda.
ZUIVERING
Door de betrokken burgerlijke
autoriteiten zijn in 'hun functie ge
schorst; M. Schmitt, schilder ie
kl. PZEM te Terneuzen en J. J.
van Gorsel, ambtenaar burg. stand,
hoofd LBD en lid burgerlijk arm
bestuur te Rilland-Bath.
Goes
Burgemeester ten Kate. In Juni
1941 werd de Goesche burgemeester
mr. ten Kate door de Duitsche auto
riteiten ontslagen, waarop hij met z'n
gezin naar Overijsel trok. Eind vo
rige week heeft de heer ten Kate zijn
oude gemeente weer eens opgezocht,
en het lijkt niet onwaarschijnlijk, dat
hij hier weer in functie komt. Zeker
heid daarover kon men ons echter
nog niet verschaffen.
Hulst
Blütle terugkeer. Op Sacramen's-
dag keeren de Catechisten weer terug
in 't'E.K. huis. 1 Juli 1942 werden zij
eruit gezet door de Duitschers, maai
de parochie St. Jansteen nam ze gast
vrij op in het Wit-Gele Kruisgebouw.
Totdat 16 Aug. 1943 de Zusters Carme-
litessen van Hulst uit haar klooster
verbannen werden. Toen maakten de
Catechisten weer plaats en gingen in
wonen in een particulier huis. Thans
keeren zij terug naar Hulst en daar
mee herstelt zich in ouden vorm de
centrale van de Kath. Actie in 7.-
Vlaanderen, van vrouwen en meisjes
onder leiding van de catechisten; van
mannen en jongens ook sinds een rec
tor verbonden is aan het huis. Bo-
I
