n
E KLANTE
en Bosch huldigt het
Episcopaat
D
1 kom
Stad en Land
>ER
iEKENOMAKINS
Zorg voor onze kinderen
Licht en donker na de bevrijding
JJ
M lm ami ,cef egen de onmenschelijke
Gevaarlijke spelletjes--.
W
HULS
i:
-MIDDELBURG!
f E R S
Oorlog op Texel
IANEEL
Ernstige
geschilpunten
Verklaring van Eden in het
Lagerhuis
IN 'T KORT
Droevige V.E*dag
in Oldenzaal
40 000 Noren zullen moeten te-
rechtstaan wegens land
verraad of heulen met den vijand.
Onze officieren tn
goede gezondheid
Verhooging
kinde
ertoeslag
.ZET HEM IN'
Vloottreffen
OED
geopend zal zijn
ir. Des Zaterdags
Uitreiking zal geschil
ndeistaand schema:
16 Mei, B Donderdal
Vrijdag 18 Mei, H Zal
IJK Dinsdag 22 Mei]
dag 23 Mei, O P Q
Mei. S T U Vrijdag
ag 26 Mei, W X Y
ei. Zij, die niet in h<
Resei vebon 45 moeter -
Kantoor Zuidsinge
Zelf verzorgers zul let
jk persoonlijk worden
die geen oproep ont
op Zaterdag 2 Jun
arten afhalen. Het
voor meerdere gezin
:>nkaarten af te haler
worden ingeleverd he
ulier MD 223-08 ..Aar
brandstoffenkaart
nog niet in het bezi:
mulier_ kunnen dit aisi
op het distributiekan-j
loket 4. 585-c
Iditie voor de provincie zeeland
westsingel 75, Goes; Dubbele poort '8, Hulst
leze courant wordt op last van 't Militair Gezag
Xuitt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Eabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De tem'
lii' j A H M. v. Schijndel; Hoofdredacteur:
A. Bruna; Nic. J. Karhof, rayonredacteur
No. 166
vri.tdag 18 mei 1945.
Voor God, Koningin en Vaderland
Comm. V. Toezicht: C. j. v. Hootegem; A. E.
Xangenhorst; Mr. Dr. A. J .J. m. Mes; Mr. H.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. j. m. A. v. Rooy.-
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, pf week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos. 6 cent
ank zij zijn liere hou*
ing en zijn prachtig
voorbeeld bleet het
geestelijk moreel van
,ons volk onaangetast.
St.
ch kwam aangelopen,
der hamerslagen. Hij
zijn vriendje zo dryr
maar toen hij hoorde
vlot ging dienen, ar
ik doe mee en ik ei
helpen bij het bon-
vlot en ik ga met je
an je niet alleen naar
eiland laten gaan.
AUTOBANDEN
.anvragen voor VI
iUNNINGEN voor
ulcaniseeren of co'
an banden van au';,
ie eenrtjvergunnmg hf
en moeten gericht
en a'an het Rijksb;
an Materiaal en 1
erkeer, Telefoonstr.
ilbure of bli Verkeei
ispecties Middeibure
erneuzen.
Aanvragen voor VB
UNNINGEN tot
f coveren van bandj
oor paardentractie
en geschieden aan
Sureau Algemeen
raai Vervoer, Gasthui
tr. afd. Landbouw,
Tilburg,
en Coverinrichting
9911
E hooge toren van de
Jansbasiliek staat
vlaggetooi en beiert fees
telijke liederen en heel Den
Bosch vlagt en feest. Want voor
Óen eersten keer na de bevrijding
zij11 de vijf Nederlandsche Bis
'schoppen heden, Donderdag in
vergadering bijeen en spontaan
was bij de bevolking de wensch
naar voren gekomen om uiting
te geven aan zijn gevoelens van
dankbaarheid en aanhankelijk
heid jegens hen, die gedurende
deze moeilijke jaren zulk een
voortreffelijke, leiding en steun
aan hen hadden gegeven,
vier uur natnen naast hup
hoogw. excellenties op het
■dium nog plaats de waarn. Com-
lissarls der Koningin in de prov.
oordbrabant, Jhr. Smits V. Oyen,
!e waarn. burgemeester van ben
iosch, Mr. H. Loeff, de militaire
immandant van de stad, Thomas,
le aalmoezeniers Bannenberg en
leys, de vicaris van het bisdom
gr. Hendrikx. en de secretaris van
.et bisdom, v Susante. Nadat het
ilhelmus was gezongen, las kap.
Haaren een telegram voor van
rins Bernhard, dat Z.K.H. ver-
inderd was te komen.
Daarna richtte hij zich tof de
Bisschoppen oin hun dank te
brengen, dat ze zich hadden wil
len vrijmaken uit de vergadering
om de bevolking in de gelegen
heid te stellen uiting aan hun
gevoelens te geven en hen ver
zocht, deze hulde, die door de K
A. georganiseerd was, te willen
aanvaarden als een betuiging van
trouw aan het Kerkelijk Gezag en
aan het Vaderland.
;et Kon. Bossche Mannenkoor
versterkt door de gecombineerde
lossche Kerkkoren zet dan het lied
- „Roomschen dat zijn wij" waar
burgemeester H— Loeff het
oord neemt. „Nooit zal het
Nederlandsche volk vergeten
hoe door U werd geprotesteerd te-1
gen de schending van gerechtig
heid, barmhartigheid en vrije over
1 D JJ Btuigtag. Hoe door u W geprotesl
Mi# Jodenvervolging, tegen de gruwe en
van concentratiekampen, tegen den
gedwongen arbeidsdienst en vooral
tegen de schandelijke deportatie
•van onze mannen en jongems dte
als slaven werden weggevoerd naar
Duitschland.
op het gw Wanneer Gij in 1943 kondet ge-
tuigen, Jathet geestelijk moreel
van ons volk onaangetast was ge
bleven, dan was dat vooral aan
Uw herderlijke woorden te dan
ken. De geschiedenis zal aantoo
nen, dat het voor een belangrijk
gedeelte was te danken aan de
fiere houding en het prachtige
voorbeeld, dat onze bisschoppen
gaven."
Ier water hebben gesWt „u bent Uw groote verant-
n vernield, zorgt dat^woordelijkheid steeds bewust ge
nlweest en hebt nooit geaarzeld, de
Nederlandsche katholieken voor te
houden, dat zy niets zouden doen,
wat in strijd was met hun begin
gen als goed katholiek en goed
ïp'ieriander. En zoo iemand daar-
or leed zou treffen, dat hij dan
,erk zou zijn door het besef, zijn
licht te hebben gedaan tegenover
od en het Vaderland."
Niet alleen bij woorden hebt Gij
het gelaten, maar met vooruit-
jzienden blik hebt Gij het-fonds
j voor Bijzondere Nooden ingesteld,
waardoor het aan honderdduizen
den mogelijk werd gemaakt hun
plicht te doen en honderddui-
zen don van dwangarbeid werden
teruggehouden. In de Nederland-
•che verzetsbeweging zal Uw op-
heden met gouden letters blijven
opgeteekend."
Tn een korte toespraak bracht de
Aartsbisschop, Mgr. de Jong.
dank aan God en Zijn H. Moeder,
de Zoete Lieve Vrouw van Den
Bosch, wier bescherming in dezen
tijd zoo werd ondervonden; dank
aan alle aanwezigen, die in deze
jaren zulk een harden strijd had
den te voeren gehad tegen het
heidendom en tegen den overwel
diger van het vaderland; dank aan
H.M. de Koningin, rond wier troon
wij in déze moeilijke jaren ge
schaard waren geweest.
De Aartsbisschop besloot met de
bede, dat God, die ons den oorlog
liet winnen, ons nu ook den vrede
zal laten winnen en ons zal bel
pen, om het vaderland in geeste
lijk en stoffelijk opzicht opnieuw
op te bouwen, op te bouwen op
het eenige fundament, Christus.
Zonder Christus verzinken we in
de ellende van het heidendom."
Met een „Lang leve de Koningin"
besloot de Aartsbisschop zijn toe
spraak.
De Aartsbisschop inspecteerde 'n
afd. der Stoottroepen, die als eere-
wacht was opgesteld. Toen trókken
jong en oud, rijk en arm voorbij
hun Bisschoppende vaandels en
vlaggen der sociale organisaties
neigden zich en de vlaggetjes der
kinderen zwaaiden vol blij enthou
siasme, en allen maakten dezen
middag tot een machtige demon
stratie van dankbaarheid en van
trouw aan hun leiders gedurende
deze moeilijke jaren; de Neder
landsche Bisschoppen.
AT beweegt de Russische po-
hutsing te weeg te brengen on
der de bondgenooten? Inzake
Polen wordt zoo gemanoeuvreerd
dat ze van deri eenen argwaan
in den anderen vallen. De be
schermeling Tito bedrijft in Triest
en in Karinthië voldongen-fêiten-
politiek, welke men nu juist eens
en voor al- bannen wilde uit de
internationale samenleving. Inzake
Ruthenië loopt men ook al voor
uit op de vredesconferentie. Wat
zit daar achter? Stalin en Molo-
tof getuigen toch telkens, dat ze
duurzame en hartelijke samen
werking met de Angelsaksische
mogendheden verlangen. Doch
worden ze zelf gedwarsboomd?
Die laatste veronderstelling oppert
M. van Blankenstein. Hij gewaagt
van zeer nationa" "«che en zeer
zelfbewuste opvat t ,en in zekere
Russische officierskringen, in het
bijzonder onder de jonge officie
ren. Zij zouden imperialistische
politiek willen bedrijven en den
Russischen invloed wijder willen
uitstrekken. Hoe dan ook, het zijn
vervelende verschijnselen, die in
een wereld, toch reeds boordevol
problemen, het pleizier van deri
vrede een beetje vergallen en de
toekomst onzeker maken. Is het
Kremlin werkelijk zoo zwak, dat
het aan die gevaarlijke spelletjes
geen forsch einde kan maken?..
TJRANKRIJK heeft besloten
■U 50.000 kinderen uit Nederland
naar Frankrijk te laten komen.
Zij zuilen bij Fransche families
worden ingekwartierd in gebieden,
die niet door den oorlog geteisterd
zijn en waar voldoende voedsel aan
wezig is. De Fransche families zul
len voor elk kind 25 frs. per dag
vergoeding ontvangen.
Zwitserland zal per kwartaal 3000
Ned. kinderen opnemen, deelde de
directeur-generaal van volksgezond
heid, dr. C. v. d. Berg mede.
Voorbereidingen worden ook ge-
voetbalverenigingen I?
oud le kl. K.N1'4
sic ilia van Kloosteru»j|
bonnen ontvangt
De Russen in opstand
Op 5 April kwamen de Russen,
die op het eiland Texel werden ge
vangen gehouden, in opstand en
veroverden het geheele eiland op
het dorp den Hoorn na, wat de
burgers niet weinig in ongelegen
heid bracht, omdat de Duitschers
natuurlijk probeerden het eiland te
heroveren. Van den Helder uit wer
den de posities der Russen zwaar
beschoten. Zoo werd het dorp den
Burg door zware granaten getrof
fen, waarbij 43 ingezetenen het
leven verloren. De kath. kerk kreeg
twee granaten in het dak en de to
ren werd beschadigd. Men beweert,
aldus rapporteerde pastoor Gussen-
hoven op 16 April aan den bis
schop, dat het kath. kerkje van de
Cocksdorp in puin geschoten is. De
Russen hadden zich tusschen den
Burg en de Cockdorp by de Kooy
ingegraven, met veel buitgemaakte
munitie en proviand; ook hadden
zy goede stellingen in bosschen en
duinen, die door de Duitschers wa
ren gemaakt.
12 leden van de Binn. strijd
krachten die de Russen hadden ge
holpen, werden door de Duitschers
doodgeschoten. Elf andere werden
naar den Helder meegenomen. Van
hen is nog geen spoor gevonden.
TR. W. J. DEWEZ, rijkslandbouw-
eonsulent in de prov. Limburg,
is benoemd tot wnd, dir. generaal
van den Landbouw. (Limb. Dagbl.)
t
IN BON HEBBEN
5RSCHOENEN -
en DAMES S'
UN SCHOENEN
nbonvev zijn nt
TN de algemeene internationale
29 situatie zijn zeer ernstige en
verontrustende geschilpunten ont
staan", zei min. Eden gister in het
Lagerhuis. HU wilde hierover eerst
met de andere ministers overleg
gen. Na het Pinkster-reces zullen
de debatten over de huiteniandsche
problemen plaats hebben.
Andere berichten verhaalden
dat Tito zyn troepen ten oosten van
de Isonzo heeft teruggetrokken.
In Rome wordt zulks beschouwd
als een aanwijzing van het verlan
gen om het probleem inzake het
gebied om Triest op een vreedzame
wijze op te lossen. In Triest-zelf
gaan Amerikaansche troepen ami
caal met Tito's mannen om.
Op het Deensche eiland Born-
holm zijn weer Russische verster
kingen aangekomen. De Russen
hebben eenigen tijd' geleden ver
klaard, dat zy na de ontwapening
der Duitschers het eiland zouden
verlaten.
Wrijvingspunt tusschen Frank
rijk en Italië is het bezetten door
Fransche troepen van zekere pun
ten van 5 tot 22 km van de
Fransch-Italiaansche grens.
In Frankrijk wijst men er in re
geeringskrtngen op, dat dit ge
beurde om Frankrijk te besehermen
Het Fransche tel, agentschap
merkte echter op, dat eertijds
Fransche dorpen en stadjes by
Italië ingelijfd werden. Deze dor
pen en stadjes werden intusschen
door Fransche troepen bevrijd en
voelen zich één met Frankrijk. „Te
zijner tijd zal de Fransch-Ital.
grens dan ook wat veranderd moe
ten worden." (HN, AA, BBC)
TVOORDAT eenige jongens brand-
plaatjes en kruit in een gra
naathuls hadden geperst en het
goedje tot ontploffing brachten,
heeft de viering van V.E.-dag in
Oldenzaal een droevig slot gehad.
60 mensohen werden ernstig ge
wond; 7 zijn er reeds overleden.
(AA)
Tl/I"GR. TEULINGS, deken van
Nijmegen en rector Rooyackers
uit Den Bosch, zijn uit Dachau be
vrijd en in het vaderland terugge
keerd. CAA)
OORLOGSMISDADIGERS zullen
over het algemeen worden be
recht in landen waar zy hun mis
daden hebben begaan. (HN)
TTEN HELDER'S marinebasis is in
uitstekenden staat. De Duit
schers hebben de havens vergroot
en uitgebreide verdedigingswerken
er om heen gebouwd. De zware
bunkers zijn onbeschadigd in ge
allieerde handen gevallen. (AA)
TIET college van vertrouwensman-
x nen heeft zijn taak beëindigd
iju het Mil. Gezag in het Westen is
aangekomen. Het college zal echter
op verzoek van de regeering advie
zen verstrekken, (HN)
"TiE in Neu-Brandenburg vertoe-
vende Nederlandsche officieren
bevinden zich in goede gezondheid.
Alles wordt gedaan om hen zoo
spoedig mogelijk naar huis te laten
terugkeeren. (H.N.)
TEENEINDE tegemoet te kómen
aan de moeilijkheden waarin
vele groote gezinnen door de tijds
omstandigheden verkeeren, heeft
de minister van sociale zaken beslo.
ten den bijslag op den kindertoe
slag te verhoogen. De totale kin
dertoeslag wordt daardoor van resp.
20 en 25 cent per dag en per kind
gebracht op 40 cent. De verhooging
gaat in met terugwerkende kracht
en vanaf 1 Jan. 1945.
troffen om kinderen uit het westen
naar het oosten, zuiden en noorden
van ons land te zenden.
Dr. v. d. Berg verklaarde voorts,
dat de schade aan de volksgezond
heid toegebracht, ongelooflijk groot
is. De t.b.c. is op ontstellende wijze
toegenomen, niet in het minst by
de repatrieerenden. Een ander ge
vaar zit in de geslachtsziekten. De
gezondheid der kinderen is buiten
gewoon geschaad. Dan is er nog cle
storende geestelijke gezondheid, die
misschien nog schadelijker is dan
de lichamelijke gezondheid.
Wat de voedselpositie van ons
land aangaat, deze wordt door de
geallieerden als uiterst zorgwekkend
beschouwd. Daarom zyn van elke
3 schepen, die arriveeren, er 2 met
voedsel en 1 met kolen geladen.
(HN, AA, BBC)
Uit Zweden is gisteren weer een
groot schip met levensmiddelen e.d.
via Engeland naar ons land ver
trokken. Tot nu toe heeft Zweden
15.000 ton aan voedsel e.d. ver
scheept. (BBC)
L. S., te U. schrijft; „Max
Blokzijl wil zich beschik
baar stellen voor den we
derhouw van ons land. Ik
stel voor: zet hem in. Laat
hem landmijnen ruimen.
in Straat van Malakka
A DM. Summerfield verklaarde
kort geleden, dat de heropening
van de Straat van Malakka van
zeer groot belang is voor den ver
deren strijd tegen Japan. Deze ver
klaring is thans des te opmerkelij
ker nu er een zeeslag in deze Straat
woedt, waaraan volgens de Jap
pen van Britsche zijde 2 kruisers
en 3 torpedojagers zouden deelne
men.
Op Nagoya werden 1.600.000
brandbommen gesmeten. Ook To
kio kreeg weer bommensurprises.
Een nieuwe landing van Nederl.
troepen op Tarakan heeft plaats
gevonden aan den Z.W.-kant van
het eiland. (H.N., R.O.)
\Z1JN
5a dank te hebben gebracht aan de
isschoppen. zeide de burgemóestev
at deze bijeenkomst ook ten "S
ad, stipte gehoorzaamheid te be-
ngen en te beloven ook voor de
HU Li goede katholieken en
us ook goede vaderlanders te zul-
in zijn.
Machtig klonk uit. de onafzien-
tee ryen het „Aan U, o Koning
er eeuwen".
Heden zon onder 21,32 u. Za
terdag zon op 5,40 uur. en E.K.
Rost van Tonningen smeet
millioenen weg. Toe
stand der spoorwegen valt
mee. Economische mo
gelijkheden in N. en O.
De honger in de groote
steden.
WU de aigeheele bevrijding dam-
is, kan het licht spelen in de
donkerste hoeken van het bezet
tingsregime. Van Mr. Trip hoorden
we, 'dat het tekort op den gewonen
dienst was gestegen met ongeveer
90 millioen, terwijl dat op den fca-
pitaaldienst opklom tot anderhalf
milliard. Aan de Duitsche weer
macht werd meer dan 592 millioen
betaald, terwijl Meneer Rost van
Tonningen iedere maand 75 mil- of andere manier kunnen verstop-
boen Mark van Nederlands rijkdom pen. Want dat is erger dan gesto-
afschoof om den oorlog tegen Rus- len geld, dat moet de gemeenschap
land mede te helpen bekostigen, ten goede komen
Dit alles, tezamen met de kosten Met de Spoorwegen valt het mee,
der Duitsche bezetting en van alle al zyn er zoo goed als geen perso-
Duitsehe civiele bureaux, bereikt nenwagens meer gevonden. Wel wa-
een bedrag' van 16 milliard. Het ren er nog 27 locomotieven en en-
deel van ons goud, dat in het bui- kele goederentreinen. Het rollend
tenland ligt, heeft een waarde van materieel van het electrisch net
«si millioen. Hier ligt natuurlijk was allemaal weggesleept. De lij -
nir,iU1jnel meer- nen van Utrecht naar Amsterdam
verw vw?r een werkelijke zui- en Rotterdam zijn intact, behalve
achtte M-n rr,de financieele zaken de bovenleiding op het traject Am-
T fliif mpp nog niet Bekomen. sterdam-Utrecht. Alles by elkaar
hppvpn riip zor|®n> dat de is er in het Westen aan de spoor-
aan de DuitZ-hev?*"^ maikt of wegen lang niet zoo veel beschadigd
hebben verdiend als in de vroeger bevrijde gebieden,
hebben, hun winsten met op een In het Oosten en Noorden is de
voedselpositie bevredigend. Van
melk, aardappelen en vleesch is er
zelfs een overschot. Als er maar
kolen zijn, dan kunnen de zuivel
fabrieken ook boter en kaas voor
het Westen produceeren. De textiel
nijverheid heeft practisch geen
grondstoffen meer. Een groote con
fectiefabriek in Almelo kan nu ech
ter van in het Zuiden vervaardigde
textielstoffen 3000 eenvoudige, voe-
ringlooze heerencostuums per week
vervaardigen. De Geldersche Pa
pierfabriek is vrijwel onbeschadigd,
maar zij heeft groot gebrek aan
grondstoffen en energie. Twee zeep
fabrieken zullen 70.000 kg groene
zeep kunnen vervaardigen. Zout zal
er voldoende zijn, zoodra de pro
ductie in Boekelo en Hengelo weer
op gang is.
Dit zijn allemaal dus geen erg on
gunstige verschijnselen. Maar de
bestudeering van den toestand in
de volksbuurten der pas bevrijde
groote steden brengt ontstellende
gevolgen van den geleden honger
aan het licht. De berichten daar
omtrent blijken helaas niet over
dreven te zijn.
ENKELE DIEFSTALLEN
BERECHT
M. B., 25 jaar, tuinder te Hoede-
kenskerke, was ten laste gelegd het
wegnemen aldaar1 op 5 Nov. 1844 van
circa f 850, welk geld toebehoorde
aan zijn broer B. B., Hij was ook in
een andere zaak betrokken, niet min
der ernstig. Tesamen met D. v. S.,
die^thans voortvluchtig is en C. L. v.
H., een 19-j. los-werkman uit Goes,
had hij een kraakje bij. J. Duvekot te
Goes gepleegd. De buit was ettelijke
balen suiker, flesschen raapolie, fles-
schen vermouth en versnaperingen.
Dit gebeurde in den nacht yan 30
Sept. op 1 October 1944. In den nacht
van 13 <Sp 14 October 1944 had hij te-
samen met D. van S. uit een perceel
aan de Korte Vorststraat een hoeveel
heid tabaksartikelen en textielpro
ducten, toebehoorende aan den Staat
der Nederlanden, weggenomen en in
den nacht van 4 op 5 November 1944
in Hoedekenskerke een rijwiel, eenige
konijnen, rubberlaarzen, een paar
schoenen, een hoeveelheid zilvergeld,
alles toebehoorende aan B. B. Eisch
tegen B. 5 jaar gev. straf met aftrek
voorarrest en tegen C. L. van H. 3 j.
met aftrek.
In deze zaak is ook betrokken de
26-j. T. M. A. B., echtg. van P. S.
uit Goes, die op 1 October 1944 in
Goes, de balen suiker, de flesschen.
raapolie en vermouth en versnaperin
gen uit winstbejag bewaarde, terwijl
zij wist dat deze van diefstal afkom
stig waren. De Officier eischle voor
deze Tieling 8 m. gev. straf.
Hulst.
Maria ter Eecken. Dinsdagavond
heeft de parochie -haar massaie slot-
processie naar Matia ter Eeckén in
St Jansteen gehouden om Maria te
danken voor de gelukkige bevrijding
der stad. »Een duizendkoppige menig
te ^itond in den tuin opgesteld, toen
Deken Rops het openingswoord sprak.
Met groote godsvrucht werden de
verschillende plechtigheden gevolgd.
Vtissingen
Proteststaking en demonstratie.
Het personeel van De Schelde heeft
Dinsdag voor een dag het werk neer
gelegd en trok ten deele met de leu
zen ,,Meer vet" en „Geeft ons eten"
naar het gemeentehuis, waar een de
putatie de grieven der werkenden
uitte. Weth. van Oorschot die daar
na de demonstreerenden toesprak zei,
dat het gemeentebestuur de klachten
onderschrijft en alles zal doen om de