Kapitaalvorming door de
arbeiders
ates
Si
ad
en
Land
VERNIEUWING DER
EIGENDOMSVERHOUDINGEN
GOES
af
les
Markt, Goes
ker.
Regeerings - benoemingen
Goering
Oorlogsbuit blijft hier
IN 'T KORT
Krijgsgevangenen
moeten werken!
\s Mill, bommen op
Overleden geestelijken
Hulp naar
Buchenwalde
afdeel ing
van den
saris voor
290-Q
aris voor
EDITIE VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Bur westsingel 75. Goes; Dubbele pooit 8, Hul6*
fe cotuant wordt op last van 't Militair Gezag
Bedrukt op de persen v. h. Dagblad van Noord
Brabant en Zeeland. Uitg. ..Stichting De rtem
friir j a II. M. v. Schijndel; Hoofdredacteur:
5'. A. Bruna; Nic. J. Karhof, rayonredacteur
No. 163
DINSDAG 15 MEI 1945
E.
H.
Voor God, Koningin en Vaderland
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A.
""Langenhorst; Mr. Dr. A. J .J. M. Mes; Mi.
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. v, Rooy.
Verschijnt eiken werkdag. Abonn. prijs bij voor
uitbet.: 2.73 per kwart., p. post 3.45, p. week
(bij niet-postbestelling) 0.21. Losse nos.
cent.
MANNEN, DIE DEN OORLOG
WONNEN
j bang te
agen hen
aan land
eilden ze
.je en ze
ieten wat
toen weer
tenminste
erklappen,
ze weg-
nu ik jou
ie, nu weet
gedaan zal
ieepsjongen
ïoe je moet
reten, waar
want wij
klein ver-
sfrje zul je
nden, wat
ie verblijf-
sporen".
strekhen aa,r-
Mei van een
bruin baar.
sje, militaire
rptie ..Brigade
n.
te melden,
iRKT GOES.
B. DE JONGE
ast is
aan, den heer
Imatig U per.
WKEKI.RU K\
ntoor
PR. v WAES-
T
Hotel Bies-
adminlstraties
'aken
eidsmaatregelc»
en tie.
lostburg 31?-0
maken voor V
rs
pentassehen
:n.
enz. enz.
KARBOUW'1'
MIDDELBURG.
ÖR DIRECT t
Kloosterzande.
hout of weipal eb
rken (aank. verg.
no. 407 Bijkant
st.-
/nil mod.
iio of iets andeïS
A 48. Helnkensjf
oleumstel m.
:op en schotels. A
and. *r
ruil v.o. (wat®r«y
ts anders. J. V.
leinkenszand.
zw. 1. heerenae**
klnderach. m-
Wade, A 40, HeU£
VWET BEZIT van een eigen
woning beteekent voor den
arbeider reeds een groot
7goed- hij is niet meer bezitloos,
nee--' zelfstandig. Zijn bestaansaf-
JiankeHjklieid, een' van de grootste
feuvelen van het preletariaatsver-
1 schijnsel en het feitelijke kapita-
Jlisme, is daarmee niet weggeno
men. Het privaat-eigendom moet
hem onafhankelijk maken. Hoe zal
rhij daartoe moeten komen. De nor-
male weg, die men aanwijst, is;
door besparing op zijn loon. Hier-
tegen staan twee groote bezwaren:
JÊten eerste, de huidig opvatting om-
Strent de hoogte van het loon; men
.meet dit aan de levensbehoeften
van den arbeider de exclusieve
jm-erking van de wet van vraag en
Jaanbod is a'lreeds een verlaten
standpunt maar ook zoo gezien
atliet. geen ruimte voor bespa
ring: en ten tweede, de opvatting
der arbeiders zelf, dat dit loon
aangewend dient te worden voor de
consumptie plus dc noodzakelijke
(verzekeringen.
De vraag die wij daarom willen
chouw.-n is of er geen mogelijk
heid it tot vorming van privaat
bezit wel op titel van den arbeid,
Biet echter door besparing van het
|T)m hiervoor een aannemelijke
oplossing te vinden, is 't noodig
enig ir.zicht te hebben ift de ver-
'eeling van het maatschappelijk in
komen. Deze geschiedt door vier
orten van particuliere Inkomens,
orrespondeerend aan 4 soorten
functies in het maatschappelijk le
ven, n.l. de .tvinst, die volgens
ons moet zijn de gerechte prijs
Voor de objectieve nuttigheid van
ien specialen ondememersdienst;
fd' rente, die moet zijn de gerechte
prijs voor de werkelijke eigen pro
ductiviteit van het kapitaal, het
'7", dat moet zijn de gerechte
rijs voor den economischen ar-
eid'; en tenslotte het honorarium,
ok wel loon genoemd, dat de
naatschappelijke waarde van niet-
onomischen arbeid uitdrukt De
Marxisten verwerpen de particulie
re inkomens van rente en winst.
liberalen laten hun hoogte ex-
|cluslef bepalen door de wet van
raag en aanbod, dus door den
I handel in deze functies. Wij willen
j ais realisteg zoeken naar de objec-
1 tieve maatschappelijke nuttigheid
dezer factoren. Deze is niet reken
kundig te bepalen. Zeker is echter,
dat z,j samenwerken aan eenzelfde
doel: het volkswelzijn, en dat dit
i onverdeeld aan hun samenwerking
te danken is.
Dit algemeene welzijn verkrijgt
precies zijn algemeenheid door zijn
erspreiding over het volk. Zeer
(Toot is de font van hen, die in het
I algemeen welzijn slechts een optel-
ng van particulleee rijkdommen
en.
Minder rijkdom, maar betere ver
spreiding over het volk. is 'n hoo-
ger goed, dan omgekeerd. De vier
soorten van inkomens, willen zij
hun doel bereiken, moeten dus ver
spreiding van den rijkdom bewer
ken. of anders missen zij het doel,
kaartoe de functies samenwerken.
Maar het is eveneens een groote
[fout, met opzet wordt deze leu
gen vanuit het Marxistische kamp
[gesuggereerd dat de vier func
ties herleid worden tot vier klassen
Ven menschen. In feite kunnen zij,
Ien worden zij dikwijls vervuld door
[dezelfde menschen. Hoeveel onder-
1 nemers verrichten niet tevens ar-
Fbeid in hun zaak, en bezitten te
gelijkertijd eenlge aandeelen? Men
lrienke slechts aan middenstands-
l endernemers! Met name de kapi-
I taalfunctie, die een zakelijke dienst
1 r CTL5c<"ri Persoonlijke inspanning
f «aagt, gaat n0rmaal samen met
I andere functies in één persoon.
Het is echter een feit dat door
kSdEÏTiJ?'w^Merneming het
kapitaal in handen van enkelen ge-
Zóó moet het
JEDERE Duitsche man en
vrouw in Lueneburg en
Westfalen heeft bevel gekregen
kleeren af te staan voor de in
het kamp Belsen vertoevenden
voor de buitenlandsche ar
beiders. 'BBC, H.N.)
concentreerd werd en zoo het even
wicht. dat door het algemeen wel
zijn geëlscht is, verbroken werd; of
schoon de vorm der grootonderne
ming, de N.V. toch weer de moge
lijkheid bood dit evenwicht te
handhaven door verspreiding der
aandeelen over geheel de bevol
king. Hierdoor zijn wij in een
impasse geraakt. Want nieuw ka
pitaal wordt normaal gevormd uit
de rente van het oude kapitaal,
niet uit arbeidsloon. Hoe is het nu
mogelijk dezen kringloop te ver
breken, het kapitaal te verspreiden
en met name ook de arbeiders in
bezit ervan te laten deelen?
Tn het volgend artikel hopen wij de
oplossing te kunnen bieden,
maar hier willen wij even beschou
wen, hoe het wellicht mogelijk is,
juist nu, tengevolge van de tragi
sche ruineering van ons maat
schappelijk kauitaal. uit de im
passe te geraken.
Ons kapitaalverlies is ten feit.
Voor het allergrootste gedeelte
wordt dit op de markt vertegen
woordigd door de aandeelen. Wil
men dit consequent doortrekken,
dan moeten de aandeelen in waar
de teruggebracht worden tot de
werkelijke waarde van het restee-
rend kapitaal. Naai- te verwachten
is, zal de Nederlandsche Regeering-
de beschikking krijgen over buiten
landsche credieten om hiermee, het
Nederlandsch productie-apparaat te
gaan heropbouwen. Deze geleende
gelden zullen terugbetaald moeten
worden uit de opbrengst der on
dernemingen, tot welke opbrengst
ondernemer en arbeiders samen -
werken met het oud en nieuw ka
pitaal. De schuldenlast op de on
derneming' zal iedere rente-uitkee-
ring zeker onmogelijk maken, maar
waarschijnlijk ook op het loonpeil
drukken. Maar nu zou het toch wel
onbillijk zijn, als dit nieuwe kapi
taal, na afbetaling uit de gezamen
lijke inspanning, eigendom zou
worden van de bezitters van het
oude kapitaal alléén, die er slechts
voor een gering deel toe hebben
bijgedragen.
Er ?.ullen du» na de oorspronke
Ijjke redneeering der oude aandee
len, met het vorderen der afbetaling
nieuwe aandeelen uitgegeven moe
ten worden, en deze billijk verdeeld
over degenen, die de afbetaling tot
stand brachten: ondernemers, oud
kapitaal en arbeiders. Zoo opent
zich nu een. weg tot kapitaalvor
ming bij de arbeiders, waardoor
ook rij rentetrekkers worden, en
eventueel nieuw kapitaal kunnen
vormen. Zoo krjjgen rij naast hun
loon een nieuwe inkomstenbron.
J. P.
/^EN. Guderiaa te door de Ame-
rikanen in Oostenrijk gevan
gen genomen. <H.N.)
Churchill en Eisenhower
in geanimeerd gesprek
bijeen
TAE Ned. Regeering heeft 2 Aug.
I' 1944 een aantal vertrouwens
mannen benoemd, dat tot taak
heeft de regeering te vertegen
woordigen tot deze weer terug is
in het land. Een en ander heeft
geen invloed op de bevoegdheden
van Mil. Gezag. Tot deze vertrou
wensmannen behooren o.a. mr. dr.
W. G. A. van Sonsbeeck. oud
burgemeester van Breda en thans
Commissaris der Koningin in Lim
burg en dr. J. G. Stokman, direc
tour van de ontwikkelingscentrale
van het R.K. Werkliedenverbond.
Tot secretaris-generaal zijn be
noemd
Binnenlandsche Zaken: Jhr. A.
Snouck Hurgronje; Justitie: J. C.
Teuking; Onderwijs: Prof. v. Poelje;
Defensie: C. Ringeling; Water
staat: Mr. Spitse: Soc. Zaken: mr.
A. E. Seholtens; Overzeesche ge-
biedsdeelen: mr. O. E. W "'x.
Voor de volgende depai nten
zijn gemachtigden benoema: Alge
meene Zaken. Financiën, Handel,
Nijverheid, Scheepvaart, Landbouw
en Vlsscherii-
Het Departement van Volksvoor
lichting en Kunsten zal het werk
staken het departement van Opvoe
ding etc., is veranderd in een mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, terwijl het depar
tement van Econ, Zaken de werk
zaamheden al staakte en het depar
tement van Koloniën reeds gewij
zigd is in een ministerie van Over
zeesche gebiedsdeelen,
Staa.seigendommen
ALLE eit .imien van NSB-ers
en van ..--i vijand heeft de re
geering tot eigendom van den staat
verklaard. Zij zullen ten algemee-
nen nutte beheerd worden. (H.N.)
't eerst voor de rechtbank
fOERING zal de eerste zijn die
als oorlogsmisdadiger terecht
zal staan. De commissie van onder
zoek heeft haar rapport - klaar en
de rechtbank zal zeer binnenkort
het geding openen. Van Tsjechische
zijde is Goering de marteldood in
concentratiekampen van duizenden
Tsjechen ten laste gelegd.
Er zijn voorts bewijzen, dat Goe
ring de plannen heeft uitgewerkt
voor de deportaties van buiten
landsche arbeiders naar Duitsch
land. Hij is bovendien de geestelijke
vader der Gestapo. (R.O. en BBC)
/~<E kunt er zeker van zijn, zoo zei
commandant Foulks van het
le Can. leger ln een radiotoespraak
dat de Moffen bij hun aftocht uit
Nederland naar Duitschland geen
oorlogsbuit meenemen. Fietsen,
paarden en motorrijtuigen zullen zij
hier moeten laten en slechts mogen
gebruiken wat hun aftocht behoor
lijk kan laten verloopen.
Foulks zag als zijn eerste taak,
de verbetering van de voedselposi
tie. Juist om de voedselvoorziening
nog niet meer in het ongereede te
brengen, heeft hjj iedereen drin
gend verzocht in zijn tegenwoordige
woonplaats te blijven.
Bij incidenten tusschen Eng. sol
daten en leden van de verzetsbewe
ging zijn slachtoffers gevallen. Mis
schien zijn deze incidenten door
bepaalde elementen opgezet om de
verzetsbeweging in discrediet te
brengen. In verband met een en
ander heb lk, zoo zeide Foulks, een
verbod uitgevaardigd op het dra
gen van vuurwapens, Alleen zij die
daartoe door mij gemachtigd zijn
en Brilsche armbanden dragen, zijn
daarvan uitgezonderd. De onrustige
elementen moeten geëlimineerd
worden. (H.N.)
Hel Rijnoffensief was uiteraard oorzaak van vele verwoestingen.
Er werd echter ook gebouwd en hoe? In elf dagen slaagde de
Amerikaansehe genie er bijv. in bü Weeel een spoorbrug over den
Kfln te bouwen, een stokje techniek, waarvan wij hier een afbeel-
*^^en en dat de bewondering verdient, niet slechts om de
snelheid waarmee het tot stand gebracht werd, maar ook om de
gedurfde *»ql
TYUITSCHE krijgsgevangenen zijn
of worden ln verschillende lan
den tewerk gesteld. In Frankrijk
werken al 30.000 SS-mannen in de
kolenmijnen. Binnenkort zullen in
Frankrijk nog 100.000 krijgsgevan
genen danig de handen uit de mou
wen moeten steken. In Amerika
zullen 85.000 krijgsgevangenen in
den landbouw tewerk gesteld wor
den. (R.O.)
Nagoya
A/fEER dan 500 vliegende vestingen
hebben met een half millioen
brandbommen Nagoya bestookt.
Dat is nog maar een klein staaltje
van de geallieerde luchtactiviteit in
het Verre Oosten. Andere feiten
zyn: ten N. van Japan is de Jap.
vlootbasis aangevallen, Formosa
kreeg „hoog" bezoek, in de Ned.-
Ind. wateren zjjn 13 schepen tot
zinken gebracht, voor de kust van
China deelden verschillende bevoor
radingsschepen datzelfde lot, ter
wijl ln Birma de terugtrekkende
Jappen onophoudelijk uit de lucht
worden bestookt. En waar verwacht
wordt, dat ook de RAF zeer bin
nenkort een massa materiaal zal
inzetten, ligt het voor de hand, dat
het „gele gevaar" het plezier wel
op zal kunnen.
De strijd op Tarakan is vrijwel
ten einde terwijl op N. Guinea het
schiereilandWewak en de plaats
van dien naam van Jappen zijn ge
zuiverd. Op Mindanao hebben de
Amerikanen bezit genomen van 't
groote vliegveld. (HN, BBC)
De volgende priesters in 't bis
dom Haarlem overleden na Sept.
1944: em. pastoor Ch. Devoghel te
Heemstede; kap. Noordman (over
leden te Warmond); prof. J. L.
Bouman (philosoficum)kap. J.
Merks te Rijswijk; pastoor M.
Haring te Velsen-Noord; J. Brü-
gemann, rustend pastoor van Mid
delburg; H. van Dijk, rustend pas
toor van Haarlem; F. Kees, rus
tend pastoor van Bodegraven;
mgr. P. Groenen, dir. Kol. Bur.;
mgr. C. de Gruyter te Den Haag
(omgekomen bij het bombarde
ment van 3 Maart); C. Kars, rus
tend pastoor van Waddinxveen.
Ook pater Sikklng S.C.J. uit Hil
versum is 3 Maart, te Den Haag
omgekomen.
NAAR Buchenwalde zijn Maan
dag 10 vrachtwagens vertrok
ken, om zieken en gewonden op te
halen. De autos zijn door de ge
allieerden beschikbaar gesteld.
(H.N.)
TXUYGEN, de secr.-gen. van de
NSB is gearresteerd. (H.N.)
I^IET minder dan 10.000 oorlogs-
misdadigers zijn in Amsterdam
gearresteerd. Zij zjjn opgesloten in
het Lloyd-hotel dat de Duitschers
als gevangenis gebruikten. De ge-
heele Sicherheitsdienst van Amster
dam is gevangen gezet. (H.N.)
k\P grond van het Zuiveringsbe-
sluit heeft de min. van Justitie
ontslagen uit hun ambt prof. mr.
J. J. Schrieke, secr. gen. van het
departement van Justitie, verschil
lende procureus en raadsheeren bij
gerechtshoven, presidenten van
rechtbanken, kantonrechters, poli-
tie-presidenten en andere functio
narissen bij de Justitie. (AA)
9
"yOOR ieder openbaar Optreden
van kunstenaars, zal vanaf 1
Juni, afgezien van ev. plaatselijke
vergunningen, mede vereischt zijn
het advies van den Staf Militair
Gezag. (AA)
TYUITSCHLAND zal geen voedsel
uit Amerika krijgen, maakte 't
Am. ministerie voor de voedselvoor
ziening bekend. Alleen de buiten
landsche arbeiders in Duitschland
zullen voedsel ontvangen. (BBC)
a
TAENEMARKEN zal alle moge-
Hjke hulp verleenen voor de
voedselvoorziening van Nederland
en Noorwegen. Ook zullen schepen
voor het transport beschikbaar wor
den gesteld. (BBC)
TJIMMLER is gepakt, zëi Herr.
Ned. en BBC Zondag. Maandag
I kwam Herr. Ned. echter met het
doodnuchtere bericht, dat Himmler
nog steeds onvindbaar ls. Ra, ra,
hoe zit dat?
OOR WEGEN zal deelnemen aan
de bezetting van Duitschland.
UET publiek dient zich met
grooter waardigheid te ge
dragen" eindigt een bekendmaking
in Den Haag, die uitgevaardigd is
n.a.v. het gedrag van het publiek
bü de arrestaties van NSB-ers.
i AA)
TDRITSCHE troepen hebben in N.-
Duitschland juweelen aange
troffen, met een waarde van tien
duizenden ponden sterling. Deze
kostbaarheden zijn uit Nederland
afkomstig. (BBC).
■pEN DUITSCHE admiraal voert
in Dover besprekingen over het
schoonvegen van mijnenvelden in
de Noordzee en het Kanaal; de
twee eerste eenheden E-booten, die
hoofdzakelijk vanuit Nederland ope
reerden, zijn in Engeland aangeko
men om zich aan de geallierden
over te geven. (BBC).
BENOEMINGEN
Z.H. Exc. de Bisschop Van Breda
heeft benoemd tot Pastoor te Stand
daarbuiten, den Zeereerw. Heer. E.
Thomaes, tot kapelaan te Beek, den
Weleerw. Heer P. de Leeuw, tot
kapelaan te Gilze den Weleerw. Hr.
I. van -de Reijt.
AUDIËNTIE.
Z.H. Exc. de Bisschop van Breda
sal Donderdag van deze week geen
iudlëntie verleenen.
TERUG UIT CONCENTRATIE
KAMP,
Op Hemelvaartsdag zijn vier ter
dood veroordeelden veilig en wel
naar hun families teruggekeerd, 't
Waren de heeren Stoorvogel, de
Waal, Berkelmans en Jansen, resp.
Uir- Hulst, Kuitaart, Stoppeldijk en
Hdlst. Hen viel een warme ovatie
ten deel.
Vrijdag jl. is de burgemeester van
St. Jansteen, de heer P. Geirnaerdt.
in zijn gemeente weergekeerd.
Heden zon onder 21.28 uur.
Woensdag zon op 5.44 uur. Vrij
dag a.s. É.Kr
