1
Stee"
et gebruik m den landbouwgrond
y
Canadeezen 10 km. van Harderwijk
Stad en Land
r
BS.
£&£i
Dankbetuiging
ES
ur.
agrarische vraagstukken
Duitsche bevelhebbers plegen zelfmoord
Duitschers staken dijk door van het IJselmeer
Amerikanen sneden Duitschland in tweeën
Het bestuursapparaat
RUSSEN 30 K.M. VAN BERLIJN?
gedesorganiseerd.
IN 'T KORT1
rediel aan Nederland
50.000
Tijdelijke Gemeenteraden
acht op gevestigd I
H 16 April de kanJ
om 2 uur in plaats!
259-o|
3e distri butiedienstl
EN VOEDSEL-
ENING.
VOOR DE PROVINCIE ZEEEAND
rfeatsingel 75, Goes; Dubbele poort 8, Hulst
Lurant wordt op Last van 't Militair Gezag
L op de persen v. h. Dagblad van Noord-
en Zeeland. Uitg. ..Stichting De rtem
Voor God, Koningin en Vaderland
\e. itó WOENSDAG 16 APRIL 'IMS.
Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. B,
Langenhorst; Mr. Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H,
B. L. de Rechter; Mr. Dr. C. J. M. A. v. Rooy.
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 2.7*
per kwartaal, per post 3.45, per week (bij niet-
postbestelling) f 0.21. Losse nummers 6 cent.
KT PAARDEN
il 1945 zal er t
r paarden worden1
i tie markt 9 uur
unnen uitsluitend
aangevoerd van
hiervoor door
oor toestemming
¥-
L4 is ons een behoefte des har
ten onzen warmen dar.k te be
tuigen voor de innige deelne
ming, die Wij hebben mogen on-
inden bü het overlijden van
onvergetelijken Vicaris-
eraal, den doorluchtigen en
gwaardigen heer Mgr. Jo-
ines Marinus van Oers.
«at list en hen-
om de schat in
Eerst moest hij
;e verborgen lag.
lij door 'n ach-
ainnen. NeppieL
donker berghok I y de plechtige uitvaart, die door
open deur kon7de aanwezigheid van een groote
:.ie tolken, wam aaha van priesters, religieuzen
en leeken en door de keurig ver
gde gezangen van onze pries-
ters Indrukwekkend is geworden,
ls duidelijk aan het licht geko
men. hoe zeer onze vriendelijke
en voorkomende Vicaris-Gene-
raai de genegenheid van onze
esanen, inzonderheid van
onze priesters had gewonnen.
De overledene zal bij allen in
>EN VOOR
RG, LEEFT,
3N OUDER
[.AR
APRIL BIJ
ïtacH
BEVRIJB Hnkbare herinnering blijven.
*?c
ILLENDB
koffiebonnn
nen voor Ent.
cifcrs.
zorg
wij allen onze dankbaar-
id toonen door ons gebed voor
zUn zielerust te blijven voortzet
ten. De priesters zullen hem blij
ven gedenken in het H. Misoffer.
Breda, 17 April 1945.
De Bisschop v»n Breda,
f P. HOPMANS.
drag»:
28<taJ
Groote
NDER No. 212!"
BRINGS-
>eSten>" Got)
IK. GOES
,TnHr>r"Mrvit4AGSTfKREN verdringen zich in groote mer.igte
poort der belangstelling. We weten nu. wat de landbouw
icteekeiit voor volk, hoe ons bestaan en onze welvaart er onver-
lijk mee samenhangen. We begrüpen ook, dat in het verleden
IIzelden te eenzijdig dc aandacht werd gevestigd op de nooden en
liften van industrie en handel. En daarom leek het ons wensche-
r Mn de hand van een deskundige, Ir. H. Steenbergen, Ryksland-
aVKonsnlent voor Westelijk Noordbrabant, eens rond te wandelen In
n Beeideiigen hof der agrarische vraagstukken.
•é#-Allereerst: Hoe staat het met het
gebruik van den landbouw
grond in het algemeen? Tijdens de
oorlogsjaren kwam een verordening
inzake de vervreemding van land
bouwgronden tot stand. Die hield
drieërlei in:
le. De prijs der landbouwgronden
moest blijven staan op dien van.
September 1939.
2e. Bij iedere overdracht van
landbouwgronden dus niet al
leen bij koop en verkoop, maar ook
by boedelscheiding werd door de
Grondkamers deze transactie ge
toetst aan de vraag, of er algemee-
ne of bijzondere landbouw bedrijfs
belangen door werden geschaad.
3e. Bij eigendomsoverdracht moch
ten de landbouwgronden alleen in
eigendom overgaan aan den grond
gebruiker. De bestaande eigendoms
toestanden werden echter riet aan
getast.
Deze bepalingen zijn tegelijk met
het Pachtbesluit onmiddelijfe ge
schorst. De prijsbeheersching werd
intusschen wel gehandhaafd; de
prysbureaux zien daarop nu toe in-
plaats van de Grondkamers, hoe
wel die laatsten door 't herstel van
het Pachtbesluit weer tot leven zijn
gekomen en daarvoor beter ge
schikt zijn. Het zou aanbeveling
verdienen, ze weer met dit werk te
belasten.
Het tweede onderwerp ligt nu In
handen van .Rechtsherstel". De
Voorzitter van de Kamer van Toe
zicht op Notarissen en Candidaat-
notarissen toetst alle transacties op
dit gebied, doch hy bemoeit zich
uiteraard niet met bedryfsbelangen,
alleen maar met de vraag, of geen
politiek-onbetrouwbare elementen
hun oorlogswinsten daardoor willen
verstoppen.
Overigens is de rem los en dat is
jammer, want vooral hier in Bra
bant dreigt daardoor de splitsing
der bedrijven weer verder te gaan
met alle narigheden, aa.n het be
staan van dwergbedrjjfjes verbon
den. Het is werkelijk niet iets, wat
alleen maar in de oorlogsjaren is
opgekomen, dat er aan de vrije be
schikking over de eigendommen
beperkingen moeten worden aange
legd, om het algemeen belang te
beschermen. Het zelfde geldt trou
wens voor de derde, thans buiten
werking gestelde bepaling en de re-
clamevlag, welke een bepaalde stroo
ming er op geplant heeft, mag ons
niet weerhouden, om ze op haar in
nerlijke waarde tc onderzoeken.
Het feit, dat er een kleine boeren-
vraagstuk bestond en dat daaraan
met steunmaatregelen gedokterd
werd, bewees reeds, hoe we, spe
ciaal op de zandgronden, in de
eigendomssplitsing dreigden te gaan
stikken. Er is geruimen tyd speling
geweest, zoolang er nog voor ontgin
ning geschikte woeste gronden wa
ren in Brabant, Arme keuterboer
tjes hebben zich daardoor goed kun
nen opwerken, doctf dit proces kon
niet tot in. het oneindige doorgaan.
De grens is niet alleen bereikt, doch
reeds op verscheidene punten over
schreden. Dit beteekent niet, dat
elke splitsing verkeerd zou zyn.
Een regeling als van het Germaan
sche „erfhoeverecht" kan ook zeer
onbillyk werken. Op flinke boerde
rijen, die best gedeeld konden wor
den, ziet men dan broers en zusters
als knechts en meiden by den oud
sten broer, den eenigen erfgenaam
werken. Neen, de oplossing dient
hierin gezocht te worden, dat er
voor iedere streek minimum-gren
zen worden gesteld voor de grootte
van een bedryf met inachtneming
van de grondsoort, het bedryfstype
en de cultures. Een rendeerend tuin
bouwbedrijf heeft veel minder op
pervlakte noodig dan een rendee-
rende veehouderij; op de klei zal de
minimumgrens voor een akkerbouw
bedryf anders liggen dan op den
zandgrond. De Grondkamers zouden'
hierin het beslissende woord moe
ten kunnen spreken.
Zoo zou men kunnen voorkomen,
Saj er noS meer armtierige dwerg-
bedrijfjes ontstaan, terwyl op de
reeds bestaande het uitsterfsysteem
zou moeten worden toegepast. Het
bJrHfïï. ?ubbel moeU«^ om deze
Steïïi e sleunen' al zijn de cre-
kunsfmest r Tel ^schikbaar. Vee,
kunstmest, landbouwwerktuigen,
DE Canadeezen bereikten een punt op 10 km van Harderwijk.
Deze opmarsch verontrustte de Duitschers blijkbaar zoozeer,
dat zij ten noorden van Hilversum den IJselmeerdijk hebben
doorgestoken, waarna de laag gelegen gronden aldaar onderliepen.
Latere berichten maakten gewag van toenemende overstroomingen
ten noorden van Utrecht. De Duitschers, die ten oosten van dezen
waterspiegel streden, gevoelden zich hierdoor en door den druk, die
de Canadeezen op hen uitoefenen, zoo onbehagelijk, dat zij zich bij
Harderwijk inscheepten om zich in Noord-Holland in veiligheid te
kunnen stellen.
crediet van 200 millioen
Ifrancs is door Frankrijk ver-
kt aan Nederland uitsluitend
'oor repatrieerlngsdoeleinden.
(Herr. Ned.)
£N de St. Pauls kathedraal te
"■"linden werd Dinsdag een her-
ngsdienst gehouden ter her-
van Pres. Roosevelt. De
iienst werd bygewoond door tal
E pvanl gekroonde hoofden en regee-
^■leiders, o.a. door Koningin
IR A A[,>"«he]rnma, Prinses Juliana en Mi-
2rter Gerbrandy. Churchill hield
TERNEUZEN.pinadac, in het Hooger- en Lager
huis een herder.,kingsrede.
(Herr. Ned.)
oorlogsvrywilligers ga
ven zich in bevry'd ge
bied reeds op voor deelname aan
denfgtrijd in den Stillen Oceaan.
(Herr. Ned.)
RSCKALK Pétains houding
tijdens de bezetting van
krijk zal op 1 Mei door een
"e^tbank onderzocht worden. Hij
t beschuldigd van landverraad
(A.-A.)
IT Ned. Roode Kruis houdt op
28. 29 April een Julianacollec-
ten behoeve van de actie Zuid
t Noord. (A.-A.)
'MIKAAL Horty, de afgezette
Hongaarsche regent, is in, een
icentratiekamp in Beieren over-
m. Hij bereikte den leeftijd van
"ar. (D. Mail)
ODE Kruispakketten voor het
te bevrijden gebied kunnen
uiterlijk 22 April aan de post-
itoren worden aangeboden.
(Herr. Ned.)
)N BLUM, voormalig Fransch
;wIliUILls'er' b'ijkt met zyn vrouw
iehenwawChte concentratiekamp
sident der Fransche
v weggevoerd. Prinses 'Sdi
ex-koninfc' van Italië'
pin het kamp geïnterneerd was
F" er aan de verwondingen dié
■nad opgeloopen na een luchtaan-
'D Mail)
Jonderdag zon
op
son onder
Jonderdag e.k
6.35 uur.
20.43 uur.
MET dat al hebben de Canadeezen
de spoorlyn van Amersfoort naar
Apeldoorn afgesneden en worden de
Duitschers, die zich nog in ooste
lijker gelegen terreinen bevinden
met eenzelfde lot bedreigd. By
Apeldoorn, waar fel gevochten
wordt en waar de aanvallers geen
grof geschut willen gebruiken om
stad en zomerverblijf van de Ko
ningin (Het Loo) te sparen, sehy-
nen er al 10.000 ingesloten te zitten.
In Friesland stootten de geallieer
de strijdkrachten door tot Har-
lingen en Sneek en bereikten zy
de kust by den afsiuitdyk. Ten
noorden van Leeuwarden bleken
zij op minstens vier punten de
kust bereikt te hebben.
Hier ondervonden zij last van
Duitsch geschut, dat op de wad
den-eilanden staat opgesteld. Naar
deze eilanden, met name Terschel
ling en Borkum vluchtten de Duit
schers, die moesten wijken. Als 'n
interessant byzonderheidje werd
van dit strijdtooneel tenslotte nog
gemeld, dat de helft van de para
chutisten. die hier twee weken ge
leden geland zijn uit Fransche ma-
quistroepen bestond.
TN Duitschland bereikten de
Amerikanen de Tsjechische
grens en sneden daarmee het land
in twee deelen. Zij veroverden
Plauen en omsingelden Leipzig.
Van noord naar zuid zag in den af-
geloopen nacht het strydtooneel er
als volgt uit: bij Bremen, de Brit
ten stonden op 3 km van deze stad,
werd fel gestreden. Over Weser en
De Minimier bepaalt waan
en wanneer verkiexïn.
gen plaatm hebben
De tijdelijke gemeenteraden zul
len een gelyk aantal leden hebben
als de vroegere raden, zoo luidden
nadere informaties over den in
houd van het desbetreffende Kon.
Besluit. Zij zullen de voornaamste
geestelyke en maatschappelyke
stroomingen, die het leven in de ge
meenten kenmerken, vertegenwoor
digen. De verkiezing van wethou
ders moet plaats hebben binnen een
maand, nadat de raadsverkiezingen
hebben plaats gehad.
Voor welke gemeente en op welk
tydstip de verkiezingen zullen
plaats hebben, wordt door den mi
nister van Binn. Zaken bepaald.
Zoolang geen tijdelijke raad is ge
kozen, kan het college van B. en
W. worden aangevuld. (Herr. Ned.)
"C^EN in het Ruhrgebied gevan
gen genomen Duitsche ma
joor-generaal verklaarde: De oor
log heeft een hoogst oneerlijk ka
rakter aangenomen. De geallieer
den hebben alles, vliegmachines,
materiaal en soldaten en wij
Duitschers hebben niets...,
(D. Express)
welke men ervoor moest aanschaf
fen,, zijn te schaarsch.
Een uitsteiTsysteem zou natuurlijk
wel hard zijn voor de kinderen, die
er nu eenmaal op rekenden, dat ze
later het bedrijfje, al was het dan
een armzalig gedoente, zouden kun
nen overnemen, maar wanneer er
andere mogelijkheden voor hen be
staan, is dat ook weer niet zoo erg.
Deze heel kleine boeren waren dik
wijls toch al voor een gedeelte van
hun tjjd landarbeiders, melkrijder
of iets dergelijks of ze dreven een
handeltje. En arbeidsobjecten zijn
er nu genoeg. Daarnaast echter zou
gezorgd moeten worden voor vesti
gingsmogelijkheden elders.
Aller heen veroverden zy Verden
en Soltau en sneden zy den spoor
weg van Bremen naar het oosten
af. Zij bereikten een punt op 40
km van Hannover. De Amerikanen
bereikten by Wittenberge den We
ser en kregen zoodoende een front,
dat zich van hier ononderbroken
uitstrekt tot Hof, dat over een af
stand van 300 km loopt.
In dit front liggen, de sectoren
Maagdenburg, Leipzig en Chemnitz.
Bij Maagdenburg zetten zij Dins
dagochtend een offensief in met 'n
bombardement dat 2t4 uur duurde,
tengevolge waarvan de stad in
brand vloog. De strijd was hier zeer
fel.
Zij breidden ten zuiden van de
stad hun bruggehoofd uit tot een
diepte van 8 km. Ten noorden
van Leipzig bereikten zjj Bitter-
feld, ten oosten er van Wurzig
en ten zuidoosten Colditz, 50 km
van Dresden. Ten zuiden van
Leipzig gaf de stad Altenburg
zich over. De commandant van
Chemnitz weigerde overgave, de
strijd zal hier das wel spoedig in
felheid toenemen.
Meer naar het zuiden kwam Plauen
in handen der geallieerden en
voorbij Hof Schwarzenbach De
Franschen veroverden Freuder.stadt
ten zuidwesten van Stuttgart.
17WAMEN uit alle deelen van
l* Duitschland reeds sinds 1 finge
ren tijd berichten over toenemen
de desorganisatie van het burger-
lyke bestuursapparaat, thans
schynt het wel heel erg in Zuid
West-Duitschland gesteld te zijn.
De buitenlandsche arbeiders vlucht,
ten allen naar Zwitserland. Mocht
dit feit al niet sprekend ^genoeg
zyn. een ander bericht spreekt nog
sterker aan. Generaal Model zou
zelfmoord hebben gepleegd. Een
derde bericht sprak van zelfmoord
ook van den bevelhebber van de
Duitsche vloot. Als men dan nog be
denkt, dat 10.000den soldaten ge
vangen genomen worden, waardoor
sinds Jimi 1944 het totaal aantal
gevangenen gestegen is tot ruim 1
millioen 600.000 man, dan liggen de
gevolgtrekkingen voor de hand.
UAN het oostelijke front kwamen
r.og steeds geen Russische be
richten. De Düitschess spraken ech
ter van een grooten slag van de
Karpathen tot de Odermonding en
van een Russisch offensief bij Ra-
tibor.
Uit Zweden meldde men, dat
Sovjettanks zich door de verde
digingslinies slaan tegenover
Berlijn, en dat zij reeds op 30 km
staan vah Berlijn, nl. bij Ebers-
walde aan den weg van Stettin
naar Berlijn.
Hoe het zy. de eenige dagorder van
Stalin gewaagde slechts van de ver
overing van Zistersdorf, 3 km ten
noorden van Weenen en belang
rijk oliecentrum.
TN Italië drongen de geallieerden
-1 van drie kanten op naai- Bo
logna. dat zy tot op 20 km nader
den. Hierby speelt de luchtmacht
een belangrijke rol.
In Frankryk namen de Franschen
in Royan admiraal Michaeli met
zijn geheelen staf gevangen.
In het Verre Oosten is de strijd
om centraal Birma ten gunste van
de Britten geëindigd. Vliegtuigen
bombardeerden weer doelen op het
eiland Kioesjioe. (Herr. Ned., Ra
dio Oranje, BBC, St. v. Am.i
WIELERWEDSTRIJD TE GOES
Zaterdag a.s. zal te Goes tus-
schen Belgische en Nederlandsche
beroepsrenners een wielerwedstrijd
worden gehouden,
De oorlogstoestand is thans van
dien aard, zoo meldt „The Ob
server", dat het einde van den
geolganiseerden Duitschen te
genstand aan het westelijk
front zeer spoedig verwacht
mag worden. Het is niet uitge
sloten, dat de afkondiging
daarvan reeds aan het einde
van de week zal plaats hebben.
ERNSTIGE WAARSCHUWING
Het komt in den laatsten tijc" her
haaldelijk voor, dat men zich van
visch meester maakt door het wer
pen van handgranaten in vischwater.
Zelfs burgers hebben kans gezien
handgranaten te bemachtigen, die
voor dit doelworden gebezigd.
Het is wellicht overbodig de aan
dacht te vestigen op het volkomen
ontoelaatbare van dergelijke hande
lingen. Doch het Militair Gezag wil
er het publiek nog eens uitdrukkelijk
op wijzen, dat tegen het zg. visschen
met handgranaten in de toekomst met
de meest mogelijke gestrengheid zal
worden opgetreden. Aan de politie
autoriteiten is opdracht verstrekt
nauwlettend toe te zien op de nale
ving van de bepalingen v^n de Wa
penverordening Militair Gezag en van
de Visscherijwet.
PRIJZENCONTROLE IS ACTIEF.
De Prij zencontrole legt overal n
groote activiteit aan den dag.
Zoo werd o.m. een klompenma
ker bekeurd, die alleen klompen
wilde verkoopen als er sigaretten
bij werden gegeven. Ook levensmid
delen waren welkom.
Een machine-bankwerker, die
meende met een zwarten handel in
klompen meer te kunnen verdienen
dan in zijn eigen vak, kreeg even
eens een proces-verbaal. Deze
„zwarte Piet" kocht bij de klompen
makers in Zeeuwsch-Vlaanderen
klompen op voor f 1.50 per paar en
deed ze dan voor het vijfvoudige
van de hand.
Voor het aanbrengen van nieuwe
lampen in een radiotoestel bereken
de een reparateur te Axel f 343. De
geoorloofde prijs lag plm. f 300 la
ger? Een proces-verbaal was zijn
verdiende loon.
Een bekende „zwarte" smid te
Middelburg wilde f 900 hebben voor
een gebruikte radio. Hy kreeg iets
minder, nl. een „bon" van de Prlj-
zencontrole.
Een beroepsgoeder env er voerder,
die voor het transport van steen
kool veel te veel liet betalen, werd
eveneens door de Prij zencontrole-
ambtenaren op den bon gezet.
REIZEN OVER DE SCHELDE.
Er wordt opmerkzaam op ge
maakt dat toestemming om van
Vlissingen per boot te reizen naar
Zeeuwsch-Vlaanderen, door de Ma
rine slechs zal worden verleend in
uitzonderingsgevallen en bij zeer
dringende noodzaak.
Overgelegd moeten worden be
wijzen waaruit de noodzakelijkheid
■der reis via Vlissingen blijkt.
Goes.
Een enquête. Door de Werkgroep
voor Maatschappeiijken Wederopbouw
is een enquête gehouden in onze
stad. Een van de vragen betrof het
probleem van de luiste inrichting van
het contact tusschen regeerders en
geregeerden, tusschen overheid en
burgerij, speciaal voor wat de ge
meenten betreft.
Een terugkeer van den ouden ge-
zuiverden gemeenteraad bleek slechts
door zes inzenders gewenscht te wor
den. Hef instellen van een nieuwen
gemeenteraad door vrije verkiezingen
werd door 17.3 pet. naar voren ge
bracht. 13.3 pet. wenschte periodieke
openbare vergaderingen met het ge
meentebestuur eenerzijds en de bur
gerij anderzijds. Aanwijzing of benoe
ming. van een adviescollege, hetzij
door het gezag, hetzij door bepaalde
groepen, wenschten slechts zeven in
zenders.
Veroordeeld. J. H., 52 jaar, ca-
rosseriebouwer, moest verschijnen
voor den politierechter wegens het op
onregelmatige wijze voorhanden heb
ben van 298 kg. tarwe en 279 kg. ge:
Hij kreeg f 300 of 3 maanden.
t