De bevrijding van Walche ren Stad en Land De wereld treurt om Roosevelts dood Uit den tijd der bezetting Een referent klapt uit de^ school. In de bus Telegrammen uit alle hoeken der aarde ge tuigen van het medeleven met hei ver;i?s, dat Amerika en de zaak der verbondenen 'eed NA HET OVERLIJDEN van van president Roosevelt heeft de vice-president der V. S., Harry S. Truman, den ge bruikelijker/ eed afgelegd en het presidentschap aanvaard. Hij verklaarde dat de strijd in Oost en West met dezelfde kracht zal worden voortgezet tot de over winning zal zijn behaald. Ik zal mij bij mijn werk laten leiden door de gedachte het te doen zooals ik denk dat president Roo sevelt het zott gedaan hebben, zeide Truman. De nieuwe president verzocht hét Kabinet aan te blijven. De confer rentie van San Franicsco zal op 25 April doorgaan. Generaal Eisenhower, zoo meld de een ander bericht, heeft voor de Amerikaansche soldaten rouw voorgeschreven voor den tijd van een maand. De begrafenis van den overleden president zal Zondag a.s. te Hyde Park, verblijfplaats der familie Roo sevelt, plaats vinden. Daarbij zul len ook de 4 zoons van Roosevelt, die daartoe van de fronten waar zij dienen, terugkeeren. Inmiddels kwamen blijken van medeleven met Roosevelts dood uit alle hoeken der aarde. Hoover en Dewey, generaal Degaulle en mi nister-president Bonomi waren de eersten, van wie telegrammen bin nen kwamen. Ook Z. H. de Paus zond zijn condoleances, evenals de Engelsche Koning die aan het En- gelsche Hof een rouwtijd van een week voorschreef. Churchill, Stalin, Tsjang Kai Sjek en tal van andere grootheden- gaven" voorts van hun persoonlijke gevoelens en van die van de volkeren welker regeering zij vertegenwoordigden, blijk. Ook onze Koningin .zond tele grammen aan mevr. Roosevelt en aan president Truman, waarin zij uiting gaf aan Haar Groote ach ting voor den overledene en van die van het -Nederlandsehe vola. Terecht, want in het bevrijde deel van ons land was het medeleven groot en algemeen en gaven vele of- ficieele, semi-officieele en particu liere behuizingen dat te kennen, door het uitsteken van de halfstok geheschen nationale driekleur. Prins Bernhard zond een tele gram -aan mevr. Roosevelt en vaar digde een dagorder uit waarin Z. K. H. de Binnenlandsche Strijd krachten verzocht Zondag a.s. een minuut stilte in acht te nemen. In een gisteren voor persverte genwoordigers te Eindhoven gehou den rede heeft Minister-president Gerbrandy President Roosevelt her dacht als een man van Nederland sehe afkomst, die voor Nederland is geweest een vriend, op de hoogte van de positie van ons land en met begrip voor onze positie in de we reld. De historie zal over hem oor- deelen als over iemand, die ver uit steekt boven de middelmaat. DE comrp&ndeerende generaal van Koningbergen is „wegens laf heid" tot den dood door ophanging veroordeeld. Daar hij in Russische krijgsgevangenschap is, zal zijn fa milie verantwoordelijk worden ge steld. Een generaal en 16 andere officieren van de luchtmacht zijn op bevel van Goering terecht ge steld. De veldmaarschalken Hugo Sperle en Freiherr von Richthof en, beiden ook van het luchtwapen, zijn gearresteerd. De pogingen om de Zccuwsciie pers in te spinnen met de draden der propaganda, voer den in de eerste twee jaar der be zetting tot tamelijk talrijke pers conferenties te Middelburg, onder leiding van den Beauftragte en van zijn Referent voor persaangelegen heden. Vriendelijkheden werden afgewis seld met intimidaties; het geschre ven woord vloeide al even kwistig als het gesprokene en zoo wisten de sluwe heeren inderdaad verschil lende journalisten te winnen, wier buigzaamheid meestal beloond werd met een klinkende betrekking. Ten slotte bleef alleen over de „harde kern", die zich. niet lijmen liet en toen de Duitschers dat door had den was voor hun die aardigheid van de conferenties af; ongenade daalde neder over de hoofden der halsstarrigen. In de eerst periode die van veel stroop en weinig azijn herinne ren we ons eenige interessante uit latingen van referent Lanwehr, een ex-burgemeester uit het Rijnland, die aangepapt had met de Nazi's eh op weg was carrière te maken. Eerst gaf hij over den bruten Duitschen inval in Nederland op. 10 Mei 2940, de bekende officieele lezing, dat Engeland plannen had voor een aanval, via Nederland op het Roergebied. Hoffelijk werd den referent be duid; dat hij bij de pers niet met dit sprookje behoefde 'aan te ko men. Lachend gaf de man daarop toe, dat dit verhaal slechts voor de propaganda bedoeld was, doch dat na den oorlog de waarheid zou mo gen worden verteld. "Die waarheid was als volgt in de lezing van Herr Lanwehr: Bij de onderhandelingen over de capitu latie van Duitschland in 1918, had een der Fransche leden van den generale staf tegen een Duitschen afgevaardigde gezegd, dat wijl in 1914 de Duitsche legers om Neder- landsch Limburg waren heenge trokken, dit hun opmarsch enkele dagen had vertraagd, wat net lang genoeg was geweest voor de tegen standers om zich te prepareeren voor de afweer. Toen had de Duitsche generale staf reeds beslotenom die „fout" nooit meer te maken en Hitler was het er later gloeiend mee eens ge weest. Het trucje om daags voor den in val Nederland te beloven, dat zijn neutraliteit niet zou worden ge schonden, is bepaald een vondst v«i den Führer zelf geweest. Doch dit beweerde de referent niet, wel voegde hij aan zijn ont hulling over dien inval een tweede toe en wel over de plannen van Duitschland met Nederland. Hit de beste bron kon hij, zei het dan strikt vertrouwelijk, mee deel™, dat het Derde Rijk Neder land beschouwde als de poort van het Europa waarin Duitschland de scepter zou zwaaien. Nooit kon men er vrede mee nemen in Duitsphland dat ileze poort onbewaakt zou blij ven. Op een permanente bezetting van de Nederlandsehe kuststrook kon dus gerekend worden. Dat deze gedachte werkelijk bij de Duitsche autoriteiten leefde, werden we later ook nog vaak ge waar en nog in krasser vorm. Hadden de geallieerden den over moed der Duitschrs niet gebroken, dan zouden wij onze onafhankelijk heid voor goed verloren hebben, alle leuzen en beloften der N.S.B ten spijt. De ware bedoelingen van den bezetter kenden zij trouwens goed genoeg. Einde oorlog wordt geproclameerd Een week geleden- schreven wij reeds, dat het Nazidevies steeds luidde .nationaal socialisme of de chaos", zoodat een capitulatie dei' regeering nauwelijks te verwachten is, maar veeleer zij het in splin- tervorm voortgezetten strijd, die weliswaar het einde van den oor log niet kan tegenhouden, maar die aan den vorm waarin dat einde zal plaats vinden, wel een nieuwe kleur zal geven. Vlak na or.s arti kel over dit onderwerp werd bekend dat gen. Eisenhower over dit onder werp een brief had geschreven aan president Roosevelt. Daarin sprak hij zijn verwachting uit, dat tenzij het Duitsche volk zelf de brui geeft aan den huidigen Duitschen gang van zaken cn daar door een nieuwe regeering de gele genheid geeft om over capitulatie en vrede te spreken verwacht moet worden, dat verspreide groe pen Nazis zullen trachten den strijd een guerillakarakter te geven. Dit kan het einde van den oorlog ech ter niet ophouden. Slechts zal dat einde dan door de geallieerden „ge proclameerd" worden. Het is dus mogelijk, dat er een zeker guerillaverzet zal blijven be staan. De tweede mogelijkheid is. dat het Duitsche volk tenslotte een andere regeering de kans biedt de consequenties te aanvaarden van den thans wel voor een ieder zicht bare nederlaag. Hoé echter ook, de wederopbouw van de wereld zal er geenszins door vertraagd kunnen worden. ZEELAND Vjy ANNEER je als niet-inboorling in deze gewesten komt, sta je d'r van te kijken, dat de bewoners van de eene plaats toch nog iets afweten van wat er elders gebeurt. Nu spreek ik nog van toén; toen er nog treinen en vooral toen er nog bussel waren. De communicatie was hier beslist wat je noemt origineel. Wanneer Je met een bus-naar B. wilde, dan was de eerste vraag rijdt er een bus, en rijdt de bus? Vervolgens: kan ik nog mee? Neem nu maar het uitzonderlijke geval, dat de bus reed en dat je meekon. Als niets vermoedend pas sagier ging je ergeps zitten mee- schudden. Op een gegeven oogenblik kwam je dan tot de vreemde gewaarwor ding, dat je bedolven zat onder kan ten mutsen. Stopte de bus dan kreeg je een oplawaai van een gouden, koperen of ijzeren plaat, die zat op het hoofd, waar die muts aanzat. Wanneer je nu in B. moest zijn, reed je d'r eerst 5x doorheen, ach ter langs, rechtvoor, bovenover, totdat je tenslotte uit moest stap pen op een punt een kleine dag- reize van B. verwijderd. Ieder weldenkend mensch moet toegeven dat deze methode min stens erg vreemd is. En nu? Ja! Bij ons is het zoo, dat we met 2800 man moeten doen met één 4-persoons- taxi. Als je achter dat meubel aan rijdt, denk je eerst, dat het alle mo gelijke richtingwijzers heeft, maar bij nader toezien"kom je tot de ont stellende ontdekking, dat het uit puilende menschelijke ledematen zijn. En 't beroerdste is, dat je weet, dat ze jou been morgen ook opzij zien bengelen. 't Menschelijk lichaam- is van 'n weergalooze schoonheid, beslist! maar zoo is 't bepaald weerzinwekkend. Maar, ja, de Moffen zijn weg! Lord Wanhoop VOOR DE BEVELANDEN F.N WALCHEREN. Geldig tot 21 April. BROOD: AI7A, B17B, C17A, D17 A, E17A' M17A, A17B, B17B, C 17B, D17B, E17B. per bon 400 gr. D17 „Beschuit" per bon 100 gr. Deze bon is uitsluitend aange wezen voor het artikel brood. BESCHUIT: E17, „Beschuit" per bon 75 gram „Beschuit". Deze bon moet voor of uiterlijk 17 April bij den detaillist worden ingeleverd, welke detaillist ook gedurende 1944 beschuit heeft verkocht. ME| K: C17. D17, E17, „Melk" per bon 1 3/4 liter volle melk. TAPTEMELK: A17, B17, „Tapte melk" per bon 1 3/4 liter tapte melk of 1 3/4 liter karnemelk of 200 gram magere melkpoeder. TABAK; 02 „Tabak" 2 rantsoe nen. Het „publiek moet genoegen nemen met hetgeen de winke lier in voorraad heeft. KINDERDRANK: D39, E39, Reser ve per bon 300 gram 1 rts. Deze bon moet door het .publiek uiter lijk op 17 April a.s. bij den win kelier worden ingeleverd. GORTMOUT OF GERSTEGRIESr Bon B 40, C40, Reserve per bon 25 gram. KINDERVOEDSEL; D38, E3S „Re- Serve" per bon 250 gram. Boven genoemde voorinlcveringsbonnen voor gort en kindervoedsel, teverft afleveringsbonnen dienen door de consument te worden ingele verd,' bij den kruidenier, die voorheen deze artikelen heeft ge voerd, uiterlijk 21 April a.s. KERKELIJKE KALENDER .Zondag 15 April, 2de Zondag na Paschen, 2de geb. Concede,- Jfoe geb. v. d. Kerk of d. Paus. Wit. Maand. 16 Apr. Van den dat?. 2de geb. Concede, 3de geb. v.. d. Kerk of d. Paus, Wit. Dinsdag 17 Apr. H. Anicetus Paus en Mart. 2de geb. Concede, 3de geb. Kerk of d. Paus. Rood. Woensd. 18 Apr. Plechtigh. v. d'. H. Joseph, met octaaf. 2de geb. v. d. H. Ursmarus, Credo en Praef. v. d. H. Joseph gedurende het octaaf. Wit. Donderd. 19 Apr. 2de dag onder het octaaf, 2de geb. Concede, 3de geb. v. d. Kerk of den Paus. Wit. Vrijd. 20 Apr. 3de dag enz. als gisteren. Zaterd. 21 Sept. H.Anselmus, 2de geb, v, h. oct. Wit, Wanneer men soldaten spreekt, die zoowel aan de landing in sche kustbatte- rij op den Hoo- geii Hiil bescho- om ongeveer 10 uur in den mor gen de luiken der L.C.T. open. ten. Bij gunstig weer gingen Normandië als aan die op Walcheren hebben deel genomen dan hoort men steeds weer wcer fc-inKel dat de laatste het gevaarlijkste is Buffalo's, wheezles en hoe dl ver- geweest, en toont men u het onder- schillende voertuigen van het ge- scheidingsteeken van het 41e Royal allieerde amphibiewagenpark nog Marines Commando, dan leest ge meer mogen heeten gingen te wa- daaiopNoord-Afrika, Sicilië en ter en bereikten de kust De 41 Salerno, maar vol trots wijst men Royal Marines Commandos land- op den vierden naam Walcheren, den op den dijk ten Noorden van dat den zwaarsten strijd van alle be het gat bij Westkapelle, de 47 en 48 teekende. Royal Marines Commandos juist Eindelijk zijn we in staat om onze ten Zuiden van dat gat. lezers over het verloop van dien strijd, waarvan de gevechten om de kuststrook de hevigste waren, iets mede te deelen. Antwerpen, „het pistool op de borst van Engeland", was voor den vijand verloren gegaan. Maar de be- teekenis daarvan was nog negatief Volledig zou het succes pas zijn, in dien de haven 'n wapen in de hand der geallieerden werd temeer omdat zij' IM aan de Westkust van ééif°behooriyke hT ^r i nnoHngen ven beschikten, Cherbourg, en die wastengevolge van den snellen opmarsch te ver van de linies verwijderd. Dui- zenden vrachtauto's moesten de ladingen der schepen naar de honderden kilometers ver der gelegen bestemming vervoeren. Dat was veel te tijdroovend. Het Antwerpsche havencomplex, zoo veel dichter bij het front gelegen, moest zoo spoedig mogelijk zijn functie in de geallieerde ooriogs- Voering.gaan vervullen. De Schelde- mond, die nog door de Duitschers beheerscht werd, diende dus vrij ge maakt te worden. Na, vooral in het Westelijk deel, hevigen strijd wer den de Duitschers uit Zeeuwsch- Vlaanderen gejaagd. De Canadee- zen forceerden niet, zonder moeite den toegang tot Zuid-Beveland, waarna dit eiland, vooral toen Sehotsche troepen bij Hoedekens- kerke waren geland, spoedig bevrijd werd. Toen vormde Walcheren nog de eenige hindernis voor het vrije gebruik van de Schelde, dus van Antwerpen. In den nacht van 31 October-1 November verliet een convooi L(an- ding) C(raft) T(anks), groote schepen, waarin amphibie-voer'tui- gen worden getransporteerd voor landingsoperaties, de haven van November 1944 Het 41e Commando splitste zich in, 3 groepen. De eerste groep ver overde na een hevig inleidend mi- trailleuryuur Boudewijnskerke. ten Oosten van de landingsplaats, ter- wijl de tweede groep het dorp West kapelle, althans wat er van over was gebleven, na het bombarde ment op 3 October, in bezit nam. De derde groep had tot taak. in de richting Domburg op te rukken, maar stuitte al terstond op zoo zwaren vijande- Ujken tegenstand, dat de bevelvoeren de officier het plan wijzigde. Reserves werden aangevoerd s3i—en door de duinen zoowel als langs de trambaan gaande maakten deze een omsingelende be weging, waarop de zich zeer vecht lustig toonende Duitschers lang zaam terugtrokken, een battea-ij van vier stukken geschut prijsge vende. Gebruik makende van duin pannen en struiken, die evenwel ook den met het terrein goed be kenden tegenstander voordeel bo den, baanden onze bondgenooten zich een weg door het met mijnen bezaaide gebied en bereikten tegen 4 uur in den middag Duinwijk. Hier sloten zich de veroveraars van Westkapelle bij hun makkers aan en gezamenlijk werd tegen Domburg opgetrokken. In den nacht be stormde men de batterij „Flens burg" op den Hoogen Hill en nam die na zwaren strijd. De gevange nen werden gemakshalve in hun eigen kazematten opgesloten! Den volgenden dag (2 November) werd Domburg en omgeving gezui verd, waarbij honderden gevange nen werden gemaakt. Onder de be drijven door deden de Duitschers ëen tegenaanval met de bedoeling om onze bondgenooten in zee te drijven. Deze waren echter, op hun qui vive: de vijand trok met betrek- Oostende in Noordelijke richting. Tegen het aanbreken van den dag lelijk zware verliezen af. bereikte men Westkapelle onder H gedreun der kanonnen van enkele Britsche oorlogsschepen, waaronder het slagschip Warspite. die Dom - bürg en in het bijzonder de Duit- Over het verdere verloop van den strijd hopen we in een volgend nummer van ons blad een en ander mee te deelen. MINISTER TROMP OP WALCHEREN. Vlissingen staat wel ill het middelpunt cler ministerieele be langstelling. Eerst het bezoek van minister Gerbrandye en nu van den nieuw benoemden minister van Waterstaat, ir. Tromp. Daar door blijkt, dat het ernst is met het herstel van de zwaar bescha digde waterstaatswerken in Vlis singen en overig Walcheren. De minister werd bij aankomst op Walcheren eerst ontvangen op Militair Commissariaat te Middel burg, waarna Z. Exc. begeleid door eenige militaire autoriteiten, zich per auto naar Vlissingen begaf, waar hij door den burgemeester verwelkomd werd. Ilier voegden zich ook bij het geselschap dé hoofdingenieurs Fabius en v. d. Velde, die bij 'het bezoek aan het gat in de Nolleöijk en aan de ha vens de nocdigen aanwijzingen ga ven van het reeds begonnen her stelwerk. De minister, die als wa tersportman de havens van Vlis singen vroeger meermalen be zocht, toonde zeer veel belangstel ling voor alles en heeft zelf een f'.rnopname van de beschadigde sluizen gemaakt. Ir. F. J. Blom, hoofdingenieur van den Rijks waterstaat. die tot. het gevolg van den minister behoorde, liet in een oersoonlijk gesprek doorschemeren, dat met alle middelen en zoo st>oe- dlg mogehik zal getracht wordeh om de havens van Vlissingen weer in gebruik te stellen. DOKTER P. 3. N. DE GIER JUBILEERT. 28 April a.s. zal de bekende dok ter P. J. N. 'de Gier 25 jaar werk zaam ztin als arts, waarvan den langsten tijd. te Hulst en omge ving. Wij brachten een bezoek aan den a.s. jubliaris, die ons een en an der uit zijn loopbaan vertelde. In het begin was de reisgelegenheid meer zeer gebrekkig. Men kon dok ter de Gier in een Fordje over de zeer slechte wegen van Oost- Zeuwsch-Vlaanderen zien rijden. Met den vooruitgang der techniek kwam de geneesheer allengs in een comfortabeler vervoermiddel te zitten. Helaas ging de verbete ring der wegen niet in gelijken tred voorwaarts. Wat de genezing der patiënten betreft: ook op dit gebied is de wetenschap met reuzenschreden vooruit gegaan. Ziekten,, waar men vroeger machteloos tegenover stond, kunnen thans door den medicus doeltreffend bestreden worden. Ook is de schrik van de menschen om zich aan een opera tie te onderwerpen veel minder geworden. Dit is natuurlijk ook voor een groot deel te danken aan het ziekenhuis. Dit bestond 25 jaar gelden nog maar uit enkele ka mers en een zaaltje, doch is nu uitgegroeid tot een modern inge richt, goed geoutilleerd gebouw. Dokter de Gier heeft gedurende een kwart eeuw hard geploeterd onder dikwijls zeer moeilijke om standigheden in een uitgestrekt rayon. We zijn er daarom van overtuigd, dat de sympathieke arts op zijn feestdag van vele zijden blijken van belangstelling zal mo gen ondervinden. LEZINGENREEKS. Vanaf 16 April zullen de heeren Krijger, Ned. Arts en Woitaz, Pool- sche onderdaan, een tournée maken door Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen. Beiden, ontvluchte politieke ge vangenen. zullen over hun gevan genneming door de Gestapo, hun. behandeling in de concentratiekam pen en hun ontvluchting uit dit beruchte Oranienburg vertellen. De opbrengst komt ten goede aan het Ned. Roode Kruis. WAT IS EU TE DOEM? ST. JANSTEEN. Zondag 15 April: Gaaibolling bij J. de Guchteneire om 16 uur.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1945 | | pagina 2