De revanche van Arnhem is begonnen jorlog'l Art Militair Gezag :en lAKKE Terug naar democratische vormen i TRNEUZE van Brussel naar Breda j r L Amerikanen kort bij Berlijn Britten steken bij Westervoort den IJsel over en dringen Arnhem binnen - Assen, Diever en Boer- tange bevrijd - Ook in Friesland al gevechten - Leipzig overvleugeld - Ruhrverdediging stort ineen HULST Weenen Historische stap op den weg naar de algeheele bevrijding van ons land Ontvangst van Gen. Maj. Mr. H. J. Kruis G ooo<x>oooo<><x><>o<><>ooo<x>o Duitschers zijn uitgeput >ooooo<><>oo<>o<><><x>oooo<><x EDITIE VOOK PE PROVINCIE ZEETAN U Bur.: Westsingel 75, Goes; Dubbele poort Hulst Deze courant wordt op lest van 't Militair Gezag gedrukt op de persen V. h. Dagblad van Noord- Brabant en Zeeland. Uitg. „Stichting De rtem" Dir.: J. A. H. M. v. Schijodel; Hoofdredacteur: J. 3. H. A. Bruna; NIC. J. Karhof. rayonredacteur Voor God, Koningin en Vaderland No. 139. ZATERDAG 14 APRIL 1*46. Comm. v. Toezicht: C. J. v. Hootegem; A. M. Lan^enhorst: Mr Dr. A. J. 'J. M. Mes; Mr. H. B. L. de-Rechter; Mr. Dr M C. J. M. A. v. Roov Abonnementsprijs bij vooruitbetaling2.73 per kwartaal, per post 3.45, per week (bij niet- postbestelling) f 0.21. Losse "nummers 6 cent. >OSTBURG. b bon,Tabak A 504 is ver- C. Oosxburjf. N.-Beveland EN. ikolenbureau alsnog gele- :of£enbonnen •lijk 13 April te leveren, deze bonnen April vóór tributiedien- erke, Goes, en op Maan sdijk. Distributie id, |R. Het groote struikelblok. De totstandkoming van een noodparlerncnt. Breuk in de oude partijpolitieke vormen? Het herstelplan sta op den voorgrond. •4-0 inda luister- ook maar i. „Je bent Neppie." zei n einde was, im maar op tan." Neppie behulp van reed hij. ld door het TEL. 29 Z uur. 59 TRUA Zeesb.iat I invang t uur i i, die iedereen vs one prijz«ij\ Aanvang 8 ui :n als hoofdf g 2 en 4.30 u g als gewoonl :n eeen nlaaf' kassamet gep LG 15 APRIL 6 APRIL om issant en ge- ilms waarom nsche Regee- ng waard te. Jeep. 43-o VLAK na de bevrijding hebben de menschen zich niet veel bekommerd om het her atel van de vertegenwoordigende lichamen. Op den voorgrond ston den toen de vraagstukken van de Voedselvoorziening en van de zui vering. Doch nu daarin wat meer teekening is gekomen, en de bezet tingsperiode weer vijf, zes, zeven maanden achter ons ligt, keert het democratisch bewustzijn weer terug en wordt de roep om herstel van ge meenteraden en provinciale-staten- colleges levendiger, terwijl de ge dachten zich ook steeds sterker gaan bezighouden met de samen stelling van het noodparlement, dat de Regeering voor het tijdstip na de algeheele bevrijding in het voor uitzicht heeft gesteld. De onontbeerlijkheid van den be stuursvorm van het Militair Gezag brokkelt bij ieder stapje naar nor maler toestanden af. de civiele be stuursorganen heroveren almeer van hun oude bevoegdheden, doch die civiele bestuursorganen kunnen pas goed functioneeren in 't raam van het democratische volkstoe- I zicht. 't Groote struikelblok, dat op den yeg naar terugkeer tot democra- tische verhoudingen ligt, is echter do onmogelijkheid om op normale wijze verkiezingen te houden. Ieder een weet, hoe hopeloos de bevol kingsregistratie In de war Is, be wust in de war gestuurd moest worden dikwijls, om de. ronselaars- plannen van den bezetter te dwars- boomen. Er zijn verder fal van Ne derlanders onder de wapenen, ter wijl anderen nog moeten repatriee- ten. Laten stemmen op vertoon van .persoonsbewijzen en stamkaarten heeft ook zijn bezwaren, wijl er met deze documenten grandioos ge knoeid is. in den tijd. dat deze knoeierijen in het vaderlandsche belar.g waren. Hoe moeten dan die nood-ge- meenteraden, nood-staten tot stand komen, hoe krijgen we een nood- Iparlement? Het is meer in het bizonder de laatste vraag, welke de Democra tische Vereemging te Eindhoven door een achttal sprekers van ver schillende politieke kleur heeft la- ten behandelen. Alleen de communistische spreker Week vóór het kiezen van een geheel nieuwe landelijke vertegenwoordiging vin'.c na de bevrijding. De woordvoer- dei van anti-revolutionairen huize meende, dat dit alleen voor de ge meenteraden nu al mogelijk was. Voor Provinciale Staten en Tweede Kamer acht hij verlenging van zittingsduur van een half of een heel jaar noodig, alvorens een noodverkiezing mogelijk is. Hoe hij de in deze lichamen open gevallen vacatures wil aanvullen, ver meldt het verslag niet. Mr. Donker, de sociaal-democratische spreker, wilde de oude Tweede Kamer als grondslag nemen -en beval voor de opengevallen plaatsen het aanwijzen van vertegen woordigers der nieuwe stroomingen door het parlement zelf aan. Mr. Teu- lings, secretaris der R.K. Staatspartij, wilde de aanvulling laten geschieden door een commissie van elf provin ciale vertegenwoordigers, door de Kroon benoemd. Een ander katholiek woordvoerder, Mr, E. Sassen, zou 't noodparldïnent willen samenstellen met gebruikmaking van alle krachten, die tijdens de bezetting getracht heb- - ben de handhaving van een vrije Ne- derlandsche gemeenschap te bevorde ren, waarbij hi) dacht aan de illega liteit. de vakbeweging, de zg. vernieu- wingsbewegingen en de reeds vóór 1940 bestaande politieke partijen. Te rugkeer der oude afgevaardigden achtte hij niet den jüisten weg. Dat was ook de vrijzinnig-democraat Ir. Z. Th. Fetter van meening, doch hij dacht Zich het noodparlement als een door de Koningin te benoemen Raad van Advies van bv. 50 leden, waaraan de Regeering al haar voorstellen eerst zou voorleggen. Gemeenteraden zou den z.i. wel op korten termijn geko zen kunnen worden. Twee sprekers wilden ook de pers in de samenstel ling van het noodparlement betrek ken. Dr. Dlppel, die geen politieke partij vertegenwoordigde, dacht zich een dlstrictsgewijze verkiezing op ver toon van stamkaart van 60 procent dei leden, terwijl de rest zou moeten worden aangevuld door de regeering op voordracht van de gezamenlijke re- S?Ciies der £rootste vroegere Illegale bladen. Mevr. Verwey-Jonker zou «ff moeilijkheden van een verkiezing wmen ondervangen door vrije candi- daatstelling via de pers. Iedere krant (dag- of weekblad) zou een of twee candidaten kunnen aanwijzen. De groote vraag, welke door heel de discussie heen speelde, was deze, of ons volk in zijn politieke denken inderdaad zoo door elkaar geschud is, dat er een volkomen breuk is geslagen in de partijpolitieke vor men van het verleden. De communist was dit van mee- ning en hy verwacht blijkbaar veel heil voor zijn party, als er direct verkiezingen zouden gehouden wor den. De sociaal-democraat Mr. Donker verwachtte daarentegen, dat binnen een jaar na de alge heele bevrijding 60 tot 70 procent der bevolking zal terugkeeren naar de groote politieke stroomingen van voor den oorlog. De katholiek Mr. Sassen ziet het zoo, dat er nog een proces, van politieke wilsvorming gaande is, dat er nu eerder een vormlooze massa dan een veelvor mige en georganiseerde vrije volks gemeenschap bestaat, welke voor 't goed werken der democratie noo dig is Heel deze discussie versterkt ons in de meening, dat het allereerst noodig zal zijn hef uitwerken van een groot herstelplan, door samen - spreking van menschen van alle po litieke kleur tot stand te brengen Dit houdt ook in, dat de oude partijen in een of anderen vorm zich voorloopig weer cönstitueeren. Doch als zulk een plan met de sfeer van Godsvrede daaromheen voor de publieke aandacht wordt ge bracht. komen wellicht nieuwe sa menbindingen tot stand, die in de vormlooze massa teekening bren gen en aan het partywezen een an dere gestalte geven. Voor het overige achten we het ook zeer wenschelijk, dat de plaat selijke vertegenwoordigende licha men al dadelyk herrijzen. De re geering heeft daaromtrent thans een nieuw ontwerp gereed, zoo hoorden we van Min. Gerbrandy. Wé zyn zeer benieuwd naar de methode, welke de regeering moge lijk en wenschelijk acht. UITSTEKENDE VORDERINGEN zijn er aan de diverse fron ten gemaakt. Niet in het minst in ons land. Er is nl. een tweede bruggehoofd over den IJsel gevormd /sn wel bij Wes tervoort dat 6 km. Z.O. van Arnhem bij de samenvloeiing van Rijn en IJsel is gelegen. Na een voorbereidend spervuur uit niet minder dan 350 kanonnen staken Britsche troepen van het te Ca- nadeesche leger den IJsel over en baanden zich een weg naar de Oostelijke buitenwijken van Arnhem en drongen deze binnen. De Duitschers hebben om den opmarsch der Britten te bemoeilijken versperringen en boomen op de wegen gelegd en het gebied on veilig gemaakt met talryke mijnen. Het offensief ontwikkeld zich gunstig. De revanche van Arnhem is dus begonnen. Over den uit slag bestaat geen twijfel. Jn Oostelyke richting is 1 km. N. A W. van Rolde de spoorweg afge sneden. in bezit der Sovjets TTet Noordelijke IJselbruggehoofd, dat bü Deventer-Wilp, is op 't oogenblik minstens 6 km. diep. De Canadeezen, die reeds een brug over den IJsel geslagen hebben, opereerer. met tanks in de Veluwe zij zijn op weg richting Apeldoorn in welke richting Twelloo (ca. 4 km. W. van Deventer) bevrijd is. In de omgeving van Twelloo zijn vorderingen van 3 km. gemaakt. Apeldoorn-Twelloo is 11 km. naar het Westn. De tegenstand in dit gebied is sterk, vooral van de mari niers. Van uit Wilp schijnen de Ca nadeezen zich in Z.O. richting (dus richting Arnhem te bewegen). Tussehen Deventer en Almelo is liet gebied verder van Duitschers gezuiverd. vydat de sirijd bij Zwolle aangaat er heerscht patrouille-activi teit rond deze plaats. VerknningS- afdeelingen zouden de stad binnen gedrongen zijn. Da greote troepen macht staat echter nog 7 km. Z.O. van zwolle. Het groote nieuws uit de provincie Drente is, dat de geallieerden bil hun forschen opmarsch naar Gro ningen, Assen bevrijd hebben. Assen ligt 27 km. te X. van de plaats Gro ningen. r7uttdeltjk van Assen zijn de be- A'vrijders binnengedrongen In Die ver. Zij opereeren overigens ook at in Friesland. Laiigs de Tjonger (25 km. W. van 'Meppelj hebben zij con tact met vijandelijke troepen. De ,e Poolsche divisie vorderde 16 km. en heeft Boertange, vlak bij de Duitsche grens en ca. 25 km van den Dollard gelegen, bevrijd. Daarbij maakten de Polen zich meester van een concentratiekamp, waarin 1700 Poolsche vrouwen ge vangen zaten. In Dultschland treedt de opmarsch der Amerikanen naar Berlijn het sterkst op den voorgrond. Na een sterk bruggehoofd van ca. 1« km. over de Elbe gevormd te hebben zijn zij verrassend snet doorgestoo- - ten en staan thans angstig clicht voor Duitschland hoofdstad. Vol gens Duitsche berichten bevinden luchtlandingstroepen zich 25 km. voor Berlijn; andere, meldingen spre ken zelfs van liet zeer opvallende feit, dat luchtlandingstroepen nota- bene al 8 km. voor Berlijn gesigna leerd zijn. Hoe het ook zijuit alles blijkt, dat het binnenrukken van de ge- alUeerflen in Berlijn slechts een kwestie van dagen is! TAit spreekt nog sterker ais men weet. dat andere troepen van het 9e leger Noordelijk van de hier voor bedoelde stootrichting in ééri dag niet minder dan 100 km. op rukten en de Elbe ten N. van Maag denburg zij Tangermlinde (85 km. van Berlijn bereikten. Ten Z. van Maagdenburg, waar thans straatge vechten aan den gang zijn, bereik ten weer andere afdeelingen de El be by Barby. N.O. van Maagden burg is Brunswijk gecapituleerd. Zuidelijk van Erfurt hetzelfde. HJE EENVOUDIG een ver huizing in een van moderne gemakken voorziene maat schappij ook Is en hoe gemakke lijk de gemiddelde man er in de vooroorlogsche jaren ook toe over ging, zij beteekent altijd, behalve een zoeken naar iets anders, ook een streven naar Iets beters. Dit laatste geldt ook voor de verhui zing van den Staf van het Mili tair Gezag van Brussel naar Bre da. Het gebeurde deze week en aan de innerlijke beteekenis van dezen materieelen stap werd Don derdagmiddag uiting gegeven, toen de Chef Staf, Generaal Ma joor H. E. Kruis een aantal per soonlijkheden uit militaire en ci viele kringen ontving. Deze verhuizing was als een symbool van de steeds verder schrijdende bevrijding van ons vaderland, op welken dag de stad Breda de eer geniet den Staf van het. Militair Gezag eenigen tijd gastvrij te mogen herbergen en wel in een burcht, waar Oranjes resi- derden symbool onlgetwijfeld en waar later de K.M.A. de dragers van onze landsverdediging kweek ten en zullen kweeken. De ontvangs van onzen vertegen woordiger van het hoogste gezag droeg in overeenstemming met den ernst van den tijd een sober karakter. Welkomstwoorden Generaal majoor Kruis onderhield zich iia kennismaking met elk der aanwezigen eenige oogenblikken, Waarna eenige hartelijke welkomst woorden gesproken werden door den Militair Commissaris voor het district West-Brabant, Majoor Ir. S. Hanne- ma, den wnd. gouverneur der K.M.A. Kapt. J. G. Schönau, den wnd. burg- gemeester Mr. L. van Mierlo en door Gen. Maj. Kruis. Majoor Hannema wees schetsmatig op de historische beteekenis van het oogenblik. De komst van het Mil. Gezag naar Breda welke stad voor Gen. Maj. Kruis niet vreemd is, omdat hy er drie jaar als cadet verbleef, beteekent een verdere stap op den weg naar de algeheele bevrijding van ons land, waarnaar ieder verlangend uitziet. Voor Breda is Uw komst binnen zijn veste er een. welke zeer op prijs ge steld wordt. Kapt. Schönau herinnerde er aan. dat de K.M.A., waarin de Staf zyn zetel vestigt, voor velen der aanwe zigen niet slechts een zakelijk, maar ook een levend begrip is. Vele offi cieren kregen hier hun opleiding, vele cadetten weigerden hier in 1940 de door de Duitschers gevergde officiers verklaring te teekenen en zuchten dientengevolge sinds 5 jaren in krijgs gevangenschap. Hoe dikwijls zullen hun gedachten hier vertoeven en hoe dikwijls zullen zij naar hjer hebben -verlangd. Kapt. Schönau stelde daar na behalve het gebouw ook de bi bliotheek der K.M.A. ter beschikking van den Staf en zichzelf als bibllothe- carisals gastvrije dienaar. Burgemeester van Mierlo releveerde hoe liet contact tussehen burgei lijke en militaire autoriteiten in 1940 ab- rubt verbroken werd. Sindsdien ver meed het burgerlijke bestuur 5 jaar lang dit terrein te betreden. Misschien zullen geschledschryvers nog eens het onrecht beschrijven, dat hier is ge pleegd, nu echter hopen wij dat er weer een jong en enthousiast cadet- tencorps opgeleid zal worden tot uit stekende officieren. Bur. v. Mierlo verzekerde den Staf dan dat Breda hem als' welkome gas ten met alles van dienst wil zijn om zijn werk te Iftmnen döenè Moge dit werk strekke tot zegen van stad en land. Verheugd en toch verlangend EN. MAJ. KRULS verklaarde, verheugd te styn dat de Staf zUn werk weer op Nederlandsehen bodem en in de K.M.A. te Breda, welke reeds zoovele historische gebeurtenissen heeft gezien, kan doen. Toch zal ik biy zijn Breda weer te kunnen verlaten, zoo zei spr., want dat zal gebeuren op het oogenblik, dat geheel Neder land is bevryd en daarnaar gaat ons aller verlangen uit. Na die algeheele bevrijding, zal het Mil. Gezag zich zoo spoedig mogelijk terugtrekken, zyn taak is slechts een brug te zijn van het abnormale naar het normale leven. Thans zal alle aan dacht gewijd worden aan de hulpvêr- leening aan het Noorden. Ik ben blij dit werk in deze prettige omgeving-te kunnen doen. Ik dank U voor Uw Wel kom en Uw aanwezigheid en hoop door ons werk hier een steentje te kunnen bydragen tot het, herrijzen van het land, dat ons allen zoo liet' is. Na deze toespraak bleven de aan wezigen nog korten tyd bijeen. Héden Zon onder 20.36 uur. Zondag Zon op 6.44 uur en on der 20.38 uur. Maandag Zon op 6.42 uur. MONTY heeft verklaard, dat de in ineenstorting van Dnitschland aanstaande is. De Duitschers zbn uitgeput, er bestaat voor hen geen hoop meer. De Duitsche oorlogsmachine is echter in handen der Nazis, die zfch nooit zullen overgeven doch zullen doorvechten tot het uiterste. (B.B.C.). Een andere groote plaats, die thans zeer ernstig bedreigd wordt is Leipzig. Patton snelde niet minder dan 70 km. vooruit en trok ca. 60 km. van Dresden de rivier de Mui- de over en overvleugelde daardoor Leipzig. Dit beteekent ipeteen, dat Chem nitz bedreigd wordt en dat de Ame rikanen nog 150 km. van Koniews troepen staan. Intusschen Leipzig is op een punt tot op 12 km. en op een ander punt tot op 25 km gena derd, nadat Jena, Naumburg en Weissenfels gepasseerd zijn. "T)e stryd in N.W. Duitschland ken- merkt zich o.a. door verwoede gevechten in Bremen. Van Emden staan de geallieerden nog 25 km. en van Oldenburg nog 40 km. In dezen heelen sector is de stryd he vig. In de richting Hamburg is het bruggehoofd over de Aller vergroot tot 10 bij 3 km., zoodat de afstand naar Hamburg verklein in tot 80 km. Ten N. van Celle troffen de vooruitrukkende troepen een con centratiekamp aan met 60.000 poli tieke en andere gevangenen. Tn het Ruhrgebieci is thans ook A Duisburg gesneuveld. De tegen stand in het ltuhrgebied stort in een. Totnutoe zün er In dezen sector 80.000 gevangenen gemaakt. THLfeenen is veroverd! Dat is juist 7 jaar nadat de v.m. Oostenryk- sche Korperaal de stad waarin hy opgroeide als eerste doelwit van zijn veroveringszucht koos. De stad is gevallen na felle straat gevechten en nadat Malinowsky In het Noorden v'an Weenen was bin nengedrongen. Niet minder dan 130.000 krijgsgevangenen leverde de capitulatie op! pen ander belangrijk succes dit overzicht is wel rijk aan groote gebeurtenissen dat Stalin per dagorder meldde, het niet geringe feit, dat Malinowskys troepen over een breed front de Tsjechische grens overtrokken N.O. van Weenen en daarbij Hodonin aan den W. oever van de Marawa 55 km. Z. O. van Brtlnn veroverden. Ook Zuidelijk van Weenen rukten de Sovjets flink op. Zij staan daar op ca. 50 km. van Grass en naderen dus al aardig dicht de Yoego-Sla- vische en Italiaahsche grens. "yan het Italiaansche front kwa men eveneens goede berichten binnen. Het bruggehoofd over de Salterno is verder uitgebreid, waar bij veel gevangenen gemaakt zijn. Ten Z. van Bologna vereenigdn zich patriotten met Italiaansche troe pen, De aanval on Bologna is reeds ingezet. Aan de Westkust staan de geallieerde kort voor de haven Spezzia. In het Verre Oosten namen de Amerikanen bij verrassing bezit van het eiland Bohol, in het ventrum van de Phillppljnen. Zware luchtaanvallen hadden o.a. Berlijn (3 maal), MUnster. Neu- mtlnster en Tokio te verduren. (H. N., R. O., St. van A„ BBC) TAE UNRRA zal geen steun aan Duitschers verleenen uitgezon derd aan hen, die wegens ras. gods dienst of steun aan geal'-e-den van huis verdreven zljvi, (BBC)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1945 | | pagina 1