DE STEM
ONTSLAG EN AANSTELLING BEIDE
AAN BANDEN GELEGD.
Prijs uitsluitend per week f 0.30
Administratie Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave „De Stem" Wordt op last van
het Militair Gezag gedrukt op de persen
van Drukkerij G. de Mul, Sas van Gent
Voor God, Koningin en Vaderland.
EDITIE VOOR ZEELAND
No 92. Vrijdag 16 Maart 1945
DirecteurJ. A. H. M. van Schijndet
Hoofdredacteur J. J. H. A. Bruna
Redact, voor het gewest A. J. v. d. Meer
Redactie Oostkade 1 6, Sas van Gent
Zooals bekend, was bij het Buitengewoon
Besluit Arbeidsverhoudingen (d.d. 17 Juli 1944,
Stsbl. SE 52) bepaald, dat een werkgever de
toestemming noodig had van het Arbeidsbureau
om een werknemer te kunnen ontslaan. De
werknemer echter had de toestemming van het
Arbeidsbureau niet noodig om zijn dienstbe-
betrekking te beëindigen en kon elders ander
werk aanvaarden zonder dat de nieuwe werk-
gever zich op de hoogte behoefde te stellen,
hoe de vorige dienstbetrekking was beëindigd.
Deze vrijheid van den werknemer gaf aan
leiding tot vele moeilijkheden.
Op verschillende terreinen is een tekort aan
arbeidskrachten te voorzien. Reeds nu doet er
zich een tekort aan geschoolde arbeidskrachten,
aan vaklieden gevoelen. Timmerlieden, metse
laars, electriciens, kleermakers, schoenmakers
zijn er nu al te weinig om te voldoen aan de
groote vraag, die er naar hen is. Dit heeft tot
gevolg, dat er bij de werkgevers steeds ster
kere drang ontstaat om een hooger loon te be
talen, teneinde de arbeiders te houden of in
dienst te krijgen.
Zoon toestand is natuurlijk ongewenscht.
De goede onderlinge verhoudingen worden er
door verstoord, de loonen worden op een ge
vaarlijke en ongezonde wijze opgedreven en
voor belangrijk werk kan men niet de arbeiders
krijgen, die daarvoor noodig zijn. Dit laatste
deed zich in heb bizonder gevoelen bij werk
zaamheden voor de geallieerde strijdkrachten.
Deze hielden zich aan de officieele geldende
loonen en konden daardoor niet de arbeiders
krijgen, die ze noodig hadden.
De Minister van Sociale Zaken heeft daar
om het ontslagverbod wederkeerig gemaakt.
Hij heeft nu bepaald, dat ook de werknemer
toestemming van het Arbeidsbureau noodig
heeft alvorens hij een dienstbetrekking kan be
ëindigen en dat de werkgevers verplicht zijn
toestemming van het Arbeidsbureau te vragen,
vooraleer zij personeel in dienst kunnen nemen,
indien dit niet kan aantoonen, dat de vorige
dienstbetrekking met toestemming van het Ar
beidsbureau of met wederzijdsch goedvinden
beëindigd is.
Het desbetreffende Koninklijke Besluit is nu
tot stand gekomen op 29 Dec. 1944. Stsbld. E.
157.
Het is natuurlijk niet de bedoeling van deze
wi'ziging, om werknemers te beletten, hun po
sitie te verbeteren. In het Koninklijk Besluit
wordt dan ook uitdrukkelijk bepaald, dat toe
stemming tot verbreking van een dienstverband
niet mag worden geweigerd als de weigering
„een redelijke verbetering voor den werknemer
zou verhinderen". Een „redelijke" verbetering
is echter niet als de nieuwe werkgever een
hooger loon wil betalen dan de geldende loon
regeling toestaat. Een redelijke verbetering is
evenmin, als een werknemer bij den nieuwen
werkgever een belangrijk hooger loon kan ver
dienen, doch slechts tijdelijk bij hem kan wor
den tewerk gesteld. In dit geval worden immers
de banden met de oude onderneming verbro
ken, terwijl de werknemer na korteren of lan-
geren tijd toch weer op het oude, lagere niveau
terugvalt, wat altijd groote bezwaren heeft.
Bepaald funest is het, als een werknemer ter
wille van een tijdelijk hooger loon zijn eigenlijk
beroep in den steek moet laten.
De Directeur van het Gewestelijk Arbeids
bureau is verplicht om in deze gevallen advies
in te winnen van de Commissie van Advies, die
bij elk Arbeidsbureau wordt opgericht.
Mochten de nieuwe voorschriften te ruim of
te beperkt zijn, dan geeft het Koninklijk Be
sluit den Minister de bevoegdheid ze te be
perken of uit te breiden.
Tegen overtreding zijn strafsancties vastge
steld.
Met deze wijziging is bereikt, dat niet slechts
de werknemer beveiligd is tegen ongemotiveerd
ontslag door den werkgever, doch dat nu ook
de werkgever beschermd is tegen een ongemo
tiveerd verbreken van het dienstverband door
den werknemer. Verder is er de mogelijkheid
door ontstaan, orde te houden op het gebied
van de loonen en regelend op te treden op hef
terrein der werkgelegenheid. Dit laatste is nu=
en vooral voor de toekomst van groote be
teekenis.
De wijziging is thans in werking getreden.
Onze kolenpositie nu en in de
nabije toekomst.
Na de bevrijding van geheel Nederland zal er
een minimale behoefte van 500.000 ton per
maand zijn, dit is 62 pet. van hetgeen er
maandelijksch van Mei 1943 tot 1944 verbruikt
werd, in welke periode de toestand ook al wei
nig fraai was. Hierbij zijn niet meegerekend de
kolen, die de mijnen zelf noodig hebben. In
Februari werd in bevrijd gebied 105.000 ton
aangevoerd, waarvan 55.000 ton voor industrie,
electre en gas en 50.000 ton voor huisbrand
noodig was. Een vrij groote hoeveelheid kolen
moet bovendien voor Geall. doeleinden worden
geleverd. De productie is thans opgevoerd van
8.000 tot 13.000 ton per dag. Als er niets
moest worden afgestaan zou dit de helft zijn,
welke noodig is voor het geheele land, dat wil
zeggen, voor de minimale behoefte van
500.000 ton per maand produceeren wij nog
maar de helft. Daarom moeten productie en
invoer worden verhoogd om de redelijke be
hoefte te dekken. Er zijn noodig meer mijn
werkers, meer hulpstoffen (o.a. mijnhout) en
een hoogere prestatie. Daarbij komt, dat de
noodcentrales voor het opwekken van electri-
citeit 3 x zooveel kolen vereischen als normaal.
Wat betreft het inwerking stellen van bevrijde
centrales, de doorkoppeling en de gaslevering
staat de energievoorziening er iets beter voor
dan eenige maanden geleden. Er is een energie
commissie ingesteld, welke te beslissen heeft,
welke fabrieken het eerst moeten gaan draaien.
De voedingsbedrijven komen het eerst aan de
beurt. Er wordt thans op zeer beperkte schaal
geproduceerd. De katoen spinnerij en de vlas
spinnerij zijn in bedrijf gesteld met een bezet
ting van 75 pet., omdat met de garens moet
worden begonnen.
Schoenenproductie in Nederland.
In Februari werden 60.000 paar schoenen
gefabriceerd. Dit is weinig als men weet, dat
de normale behoefte uit 2 paar schoenen per
persoon per jaar bestaat en als men ook nog
rekening houdt met de achterstand op dit ge
bied. Toch is de normale distributie van schoe
nen op kleine schaal hervat.
Minister Eden over de
Poolsche kwestie
Minister Eden heeft in het Lagerhuis mee
gedeeld, dat de Britsche regeering Goebbels en
iVon Ribbentrop mede als de voornaamste
oorlogsmisdadigers beschouwt met betrekking
tot de verklaring, die op de conferentie te
Moskou in 1943 werd genomen ten aanzien
van de Duitsche wreedheden.
Hij zeide voorts, dat d^ Sovjet-regeering on
middellijk stappen zal doen om Mevrouw
Arciszewski, echtgenoote van den Poolschen
ambassadeur in vrijheid te stellen. Zulks op
verzoek van de Britsche regeering. Zij werd
onlangs te Warschau met andere medewerkers
van het Roode Kruis gearresteerd.
Op een vraag van het conservatieve lid
prof. Savory, die de regeeringspolitiek ten op
zichte van Polen niet kon goedkeuren, op wel
ke ethnologische of historische gronden de
stad Koeningsberg in Oost-Pruisen aan de
Russen zal worden afgestaan, antwoordde
Eden. dat Oost-Pruisen van Duitschland dient
te worden losgemaakt. De bevolking zal naar
Duitschland moeten overgebracht worden.
Aldus gezien moet de Sovjet-eisch gerecht
vaardigd lijken. Hij wist niets van cenig be
langrijk Poolsch element in de stad.
Ten aanzien van een vraag over de rechten
van de Poolsche meerderheid in Tarnopol,
Wilna en Lvov merkte Eden op, dat de cijfers
van de geheele provincie Tarnopol aantoonen,
dat noch godsdienstig, noch taalkundig er van
een absolute Poolsche meerderheid sprake is,
ofschoon zij wel een meerderheid vormen in
het gebied van Urban. Hij voegde eraan toe,
dat de Polen in dit gebied volgens de overeen
komst tusschen het Lublin-comité en de Ukrai-
ne-republiek dezelfde rechten op verplaatsing
ten Westen van de Curzon-Iijn hadden als die
in Oost-Gallicië.
Anep-Aneta
Kosten van onderwijs in België.
Naar aanleiding van daaromtrent veelvuldig
voorkomend misverstand wordt er hierbij op-
gewezen, dat in België genoten onderwijs mo-