DE GROOTE OMWENTELING
Prijs uitsluitend per week f030
Administratie Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave „De Stem" Wordt op last van
het Militair Gezag gedrukt op de persen
van Drukkerij G. de Mul, Sas van Gent
Voor God, Koningin en Vaderland.
DE STEM
EDITIE VOOR ZEELAND
No 58. Maandag 5 Febr. 1945
Directeur J. A. H. M. van Schijndel
Hoofdredacteur J. J. H. A. Bruna
Redact, voor het gewest A. J. v. d. Meer
Redactie Oostkade 16, Sas van Gent.
Ruslands machtsontplooiing
en onze Christelijke idealen
In het Russische winteroffensief zit een adem
benemende vaart.. Het leger, dat eens terug
trekken moest tot voor Moskou en Stallingrad
en tot diep in den Kaukasus, stormt nü Duitsch-
land binnen. Op het aambeeld der wereld
historie worden weer van dag tot dag om
wentelende feiten gesmeed. Wie naar het ein
de van dezen gruwelijksten aller oorlogen
haakt, zal er zich over verheugen, dat de
waanzin der volharding door de Nazi-bonzen
iederen dag weer in fel-schreeuwend licht
wordt gezet. Zelfs een onnoozel kind ziet nu
in, dat de val van het Derde Rijk onafwend
baar is. Doch het ziet er naar uit, dat Stalin's
legers eerder op de afgesproken ontmoetings
plaats, Berlijn, zullen zijn dan de heirscharen
der Angelsaksische mogendheden en hun bond-
genooten. Zal Moskou aan dit feit ook verder
gaande aanspraken ontleenen? We zullen het
moeten- afwachten. In ieder geval weten we.
dat in en achter dezen oorlog sterker krachten
stuwen dan alleen maar militaire en econo
mische, dat ook de wereld der ideeën er een
groote rol in speelt. Het Nazi-rijk was niet zoo
sterk en zoo taai gebleken, als het alleen maar
met kanonnen en tanks en -vliegende bommen
had gewerkt, als het niet zijn ideeën en leuzen
had ingestort in een heele generatie, als de be
smetting van zijn wereldbeschouwing ook niet
bepaalde kernen in andere volken had aange
stoken. Engeland had in het meest tragische
uur van zijn geschiedenis, de najaarsmaanden
van 1940, zeker niet de kracht gevonden, om
het heel alleen vol te houden, als het niet be
zield was geweest met den vasten wil om de
idealen van menschelijkheid en gewetensvrijheid
hoog te houden tegenover barbaarschheid en
onderdrukking. Zoo ook worden de Russische
legers mede gedreven door een wereldbeschou
wing, welke nu al meer den vij f-en-twintig
jaren het sociale, economische en cultureele le
ven van het voormalige Tsaren-rijk bepaalt.
Zeker, in het verzet tegen Hitiers verrader
lijken overval leefde ook 't primitieve instinct
van de verdediging van hof en haard, van den
vaderlandschen grond, van Moedertje Rus
land. Daardoor viel ook alle oppositie, die in
het Sovjet-Rijk zeker nog verborgen leefde,
weg, om eensgezind achter Stalin den eerst
hopeloos lijkenden en later cverwinningen-
rijken strijd te strijden. De organisatie echter
lag in handen van de communistische leiders,
de belangrijke materieele prestaties van het
Sovjet-systeem hebben grootelijks tot het suc
ces bijgedragen al moet men de wapenleve
ringen door de Angelsaksische mogendheden
niet onderschatten en de glans van de
huidige geweldige gebeurtenissen bestraalt ook
luisterrijk het communisme. We mogen 't ons
niet ontveinzen, dat dit op menschen zonder
geestelijken diepgang en juist onderscheidings
vermogen betooverend kan werken.
Het is daarom meer dan ooit noodig, om nu
de wapenrustingen des geestes goed te herzien,
opdat bij de overwinning op het menschelijk-
heid-vertrappende Nazidom niet anderzins
groote waarden :n 't gedrang komen, opdat de
Christelijke beschaving in de nieuwe wereld
van straks haar kans kan krijgen en behouden.
En dit zal zeker niet kunnen door louter
negativisme. Ook het Christendom is van- om
wentelend karakter en wie dit tracht te kop
pelen aan starre behoudzucht gelijk onge
lukkigerwijze niet zelden in de historie is ge
beurd miskent zijn diepsté wezen. Het wil
deze omwenteling echter niet door de krachten
van het geweld, door het preeken van de on
vermijdelijkheid van den klassenstrijd, door
het negeeren van de waarde der menschelijke
persoonlijkheid, door de ontkenning van het
recht op den persoonlijken eigendom, door de
idealen louter vast te leggen op de verwezen
lijking van de materieele prestaties. Want al
zou. men zoo een perfectloopende politieke en
maatschappelijke machinerie scheppen, al zou
men zoo de materieele rijkdommen kunnen op
voeren, dan zou de mensch daartusschen toch
staan als een arme slaaf,, van een ongrijpbaar
wezen, den Staat, zonder uiteindelijk^uitzicht.
dan de val in het niets met den dood. Dat is
toch geen menschwaardig bestaan!
Naast deze conceptie stellen wij ons ideaal
van een sanra'cvinq, waarin inderdaad aan
het egoïstisch spel der individueele belangen de
breidel wordt aangelegd, waarin de arbeid over
het hec'e front de eereplaats inneemt ten op
zichte van het geld, waarin de Staat de uit-
huiting van den eenen mensch door den ande
ren zal verhinderen en straffen, die kortom
een radicale herschepping beteekent van de
oude wereld, welke onderging in de werkloos
heidscrisis en den oorlog, in ellende en bloed.
Doch aan de verstikkende Staatsalmacht wil-
'en we ontkomen door 't stelsel van de bedrijfs-
schappen, waardoor de zelfwerkzaamheid der
groepen wordt verzekerd en tevens het om
buigen en richten van de individueele belangen
op 't algemeen welzijn. Het hooge ideaal willen
we redden door voor den mensch, vrij herboren
in het kindschap Gods, de onvervreemdbare
rechten als persoonlijkheid te blijven opeischen,
door hem zijn billijke en noodzakelijke streven
naar tijdelijke welvaart, naar vooruitgang der
beschaving steeds te doen plaatsen onder de
bestraling der eeuwigheid, die ons de ideale sa
menleving zal brengen in het aanschouwen" van
het onvergankelijke Licht!
De tragedie van onze
kolenvoorziening.
Aldus betitelt het „Eindhovensch Dagblad''
de wijze, waarop de regeling van den kolen-
ruil met België wordt uitgevoerd. Terwijl Ne-
derlandsch Limburg zijn leveringen aan België
van maand tot maand vergroot, gaat de leve
ring door de Belgische mijnen met sprongen
omlaag. Het genoemde blad wijst in dit ver
band op het feit,, dat België alleen maar par
ticuliere mijnen kent, die allen hun eigen klan
ten hebben en die daaraan liever leveren, ook
al met het oog op de toekomst, dan aan Ne
derland op grond van de getroffen ruilovereen
komst. Het bedenkelijke is hierbij, dat ook de
Belgische regeering niets doet om de onwillige
mijnbestuurders tot deze hulpverleening aan te
zetten. Men trekt zich, om 't nu maar kort te
zeggen, niet al te veel aan van de ellende, die
volstrekt onnoodig aan koude en ontberingen
in bevrijd Nederland wordt geleden". Het is
een ernstige beschuldiging, waarbij het Eind-
hovensche blad er nog een voegt aan het adres
van de geallieerde instanties, met name de
Shaefe die er niet voor zouden voelen om in
dezen eenigen aandrang uit te oefenen.
Het is alles bij elkaar zeer zeker een jammer
lijke geschiedenis.
Huwelijken verboden.
De betrokken geallieerde autoriteiten heb
ben, volgens het bericht van een Engelschen
correspondent, huwelijken tusschen geallieerde
soldaten en Belgische meisjes verboden. Dit
verbod treft 400 leden van de verschillende le-
geronderdeelen, die van plan waren te trouwen.
Zoo krijgen de Belgische jongens ook weer een
kans!
Herziening salarissen
Rijkspersoneel.
De Regeerings Voorlichtings Dienst meldt:
De Regeering heeft zich uitvoerig voor la
ten lichten over de kosten van het levenson
derhoud in het bevrijde gebied en over de
salarissen, die thans in Nederland door het
overheidspersoneel worden genoten. Bij dit
onderzoek zijn haar onder meer niet ontgaan
de ongelijkheden, die tijdens de bezetting op
het gebied van de salarieering voor het per
soneel in overheidsdienst zijn ontstaan.
Het ingestelde onderzoek heeft tot de over
tuiging geleid, dat. in afwachting van de be
vrijding van Nederland en bij wijze van voor-
loopigen maatregel een herziening van de sa
larissen en toelagen van het rijkspersoneel
noodig is.
Nu de Regeering haar standpunt heeft be
paald, doch het georganiseerd overleg met de
vertegenwoordigers van het rijkspersoneel nog
niet op de vroegere gebruikelijke wijze kan wor
den gevoerd, zal zij binnen den kortst moge
lijken tijd over de door haar ontworpen her
ziening in overleg treden met een aantal ver
tegenwoordigers uit verschillende dienstvakken,
die buiten de Regeering om zullen worden
aangewezen.
BEKENDMAKING.
Inwoners der gemeente, welke over 1944
huisvesting hebben verleend aan geallieerde
militairen, en nog geen enkele vergoeding hier
voor ontvingen, gelieven de hun uitgereikte
kwartierbiljetten zoo spoedig mogelijk, doch in
elk geval vóór 8 Februari a.s. ten gemeente
huize in te leveren. Na dezen datum komt men
niet meer voor vergoeding over 1944 in aan
merking.
Sas van Gent, den 1 Febr. 1945.
De Burgemeester,
Mr. G. P I. M. DE KERF.