Uit de hel van bezet gebied
B T"? O r B T 1 TC JB No 34* Maandag 8 Jat
Voor God, Koningin en Vaderland.
B 1 B BI I m DirecteurJ. A. H. M. van
Üt JÈÊ B M k )J R B J S I Hoofdredacteur J. J. H. A. Brun
JsLmtéSm F^IJIL«sV Jbm W JL Redact voor het gewest A. J. v.
Redactie Oostkade 16, Sas v
EDITIE VOOR ZEELAND
Prijs uitsluitend per week 10.30
Administratie Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave „De Stem" Wordt op last van
het Militair Gezag gedrukt op de persen
van Drukkerij G. de Mul, Sas van Gent
Water uit de grachten.
Tachtig cent per aardappel!
Relaas van enkele
„Brabant-vaarders"
Bezet gebied is een ware hel. Is het te ver-
wonderen, dat aan hen, die te midden van deze
duisternis leven, het bevrijde Zuidelijke gedeel-
te van ons land een helder, lokkend licht toe
schijnt? Juist zooals energieke landgenooten
ook uit ons midden den lokroep van het
vrije Engeland niet konden weerstaan en, Js
de dwingelandij hun den adem dreigde te ont
nemen, den gevaarvollen tocht over zee onder
namen, zoo wordt het ook nu vele Nederlanders
ten Noorden van de rivieren te machtig en
trachten zij op alle mogelijke manieren de
strook water, die hen van de vrijheid scheidt,
te overbruggen. Velen hunner lukt dit; hoe-
velen het niet lukt, vermogen wij niet te weten.
Ten koste van hoeveel offers en met over
winning van hoeveel moeilijkheden een derge
lijke vermetele tocht geschiedt, werd ons dui
delijk, toen wij een dezer dagen met eenige
dezer Brabant-vaarders" mochten spreken. De
tocht zelf maakte natuurlijk het hoofdbe
standdeel van het gesprek uit. Hoe kon het
anders! Veiligheidsredenen verhinderen ons in
bijzonderheden te treden, wij vermelden slechts
eenige algemeene notities.
De sprong over het water.
In diepe duisternis werd de laatste sprong,
waaraan weken van ingespannen wachten wa
ren voorafgegaan, gewaagd: de sprong over
het water. Een boot had men niet, maar wel
wist men er nog een op een boerenerf te lig
gen, Daarheen was dus de tocht eerst. Uiterst
behoedzaam sloop men het erf op, maar het
wegsleepen van het zware gevaarte veroor
zaakte noodzakelijkerwijs eenig gedruisch; hard
genoeg om door te dringen tot de boerderij; het
was een benauwd oogenblik, toen de boer, ge
wapend met stallantaarn het erf opkwam om
te zien, of er onraad was. Gelukkig kreeg hij
niets in de gaten. Veilig en wel kreeg men de
boot te water. Maar ook het instijgen heeft in
dikke duisternis zijn aparte moeilijkheden: prac
tisch allen, en het was bij elkaar wel een groep
van ongeveer 10 personen, waaronder ook
eenige dames, maakten op onprettige wijze
kennis met het ijskoude water en waren den
verderen tocht gedoemd nat en wel mee te
maken. Overigens had men de dames ter
bevordering van de stilte een zwaar slaap
middel ingegeven, wat zeer probaat bleek te
werken. Dat was trouwens een van de moei
lijkste problemen van den geheelen tocht: zoo
stil mogelijk te werk te gaan. De knarsende
roeiriemen konden de expeditie gemakkelijk
verraden: ook daar werd wat op gevonden;
door middel van jassen werd het geluid weg
gewerkt. Tenslotte bleef nog het klotsen van
het water tegen de boeg over. Met behulp van
een deken werden daarop de golven opgevan
gen en zoo 't geluid tot een minimum gere
duceerd.
Wij zouden LI graag nog meer bijzonderheden
mededeelen over dezen tocht, die zoo op pa
pier wel aardig en zelfs misschien wel roman
tisch lijkt maar in feite 'n uiterst gevaarvolle
en riskante onderneming was. Wij willen er
slechts mee volstaan met te zeggen, dat de
heele groep tenslotte veilig en wel bevrijd ge
bied bereikte. Hun eerste tocht op vrijen va-
derlandschen bodem ging dat hoorde men
eerst achteraf, gelukkig dwars door een
mijnenveld.
Het spreekt vanzelf, dat wij ook de noodige
vragen gesteld hebben met betrekking tot den
toestand in bezet gebied.
Berichten niet overdreven.
Uit alles blijkt, dat de berichten, die daar
over tot ons zijn doorgedrongen, in geenen
deele overdreven zijn.
Zoo vertelde ons een der ontsnapten uit
een plaats in Holland, dat daar bij razzia's
van de ong. 15000 inwoners ruim 200 men-
schen waren opgepikt. In den Haag zouden
er naar schatting 32000 zijn opgehaald, in
Rotterdam 51000. Nergens hielden de Duit-
schers rekening mede, zelfs dokters en gees
telijken behoorden bij de gedeporteerden, die
grootendeels per Rijnaak werden weggevoerd.
Ook meisjes werden voor werk gevorderd:
schoonmaken van Duitsche gebouwen, aard
appelen schillen, werk voor het Duitsche Roo-
de Kruis.
Hoe is het met den voedseltoestand in
den Haag? vroegen we aan een Hagenaar.
„Bar en bar slecht. Er worden nog wel bon
nen aangewezen, maar er is practisch niets op
te krijgen. Toen ik begin November uit Den
Haag vertrok, kreeg men 1200 gram brood per
week en 1 kilo aardappelen. Bovendien kon
men ]/2 liter bijvoeding per dag aan de gaar
keuken krijgen.
(Slot volgt).
SPIONNEN IN JEEPS
Krijgsgevangenen vermoord.
De Duitschers hebben met hun nieuwe of-
sensief inderdaad een indrukwekkende krachts
ontplooiing laten zien. Doch 't zouden geen
Duitschers zijn, als ze ook geen vuile trucs
uithaalden.
Zoo gebeurde het in de buurt van Stavelot,
dat een Jeep kwam aanrijden, waarin iemand
in Amerikaansche kapiteinsuniform samen met
drie van zijn ondergeschikten zat. Ze stopten
bij Kapitein Fordyce Gorham en de onbekende
officier zei: „Ik kijk uit naar de tanks van
mijn corps. Zijn ze soms langs dien weg naar
het dorp gegaan?" „Ja", antwoordde Gorham,
„maar u kunt niet over de rivier, want de
brug is kapot". „Ik hoorde goed nieuws", zei
toen de vreemde weer. „Generaal Patton is
doorgebroken door de Duitsche linies met vier
pantse: a, visies". En zoo keuvelde men een
half uurge door, tot de vreemdeling weer om
draaide en verdween. Maar niet ver daar van
daan zag Korporaal Theodore Watson twee
Jeeps komen aanrijden op een plek, waar Ame
rikaansche tankkanonnen een Duitsche tank
bestookten. De „kapitein" en zijn mannen
sprongen uit 't voorste wagentje, uit het an
dere kwamen vier mannen in Amerikaansche
uniformWatson had het meteen door, dat
het spionnen waren en riep tot de mannen
achter de kanonnen: „Schiet! Schiet! Het zijn
Duitschers!"
Maar alle Duitschers wisten te ontsnappen.
Erger nog is het verhaal van 15 uitgeputte
cn gewonde Amerikaansche soldaten, die bij
Monschau de linies kwamen binnen.strompelen.
Ze waren met 150 man gevangen, eerst J:>e-
roofd van al hun hebben en houden tot en met
de sigaretten, daarna in zes rijen opgesteld met
de handen achter het hoofd waarop ze mee-
doogenloos werd beschoten met machinege
weren. 25 lieten zich vallen alsof ze dood wa
ren en krabbelden toen in een onbewaakt
oogenblik weer op, om weg te rennen. Ze
kregen nog schoten achterna, waardoor er
weer tien werden vermoord. De overige 15
konden na een moeilijken zwerftocht de
schanddaad berichten.
ONZE KOLENVOORZIENING.
Anep-Aneta meldde dezer dagen, dat er
ernstig naar gestreefd wordt in Januari een
kolentoewijzing te doen plaats hebben. Dies
verheugden allen die dat lazeh er zich over.
Nadien bereikten ons echter minder opwek
kende berichten. Er zijn weliswaar kolen, maar
zij bevinden zich" bij de mijnen. Er is wel een
ruilovereenkomst met België, maar de leveran
tie loopt lang niet zoo vlot als noodig is voor
een slechts beperkte kolenvoorziening.
Als wij alle maren bijeen nemen, komt de
toestand er op neer, dat er wel kolen zijn
ergens, maar geen of onvoldoende transport
middelen, zoodat het een dubieus geval is of