DE STEM
Voor God, Koningin en Vaderland
EDITIE VOOR ZEELAND
DE
BEVRIJDING
TILBURG
VAN
DE HERSTELPLANNEN VOOR
NEDERLANDSCH OOST-INDIË
DE JODEN IN CURACAO
i
Prijs uitsluitend per week f 0.30
No 16. Donderdag 14 Dec. 1944
Redactie s Oostkade 16,
Sas van Gent
Administratie t
Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave t „De Stem"
Drukker i
G. de Mul, Sas van Gent
Directeur
J. A. H. M. v. Schijndel
Hoofdredacteur
J. J. H. A. Bruna
Redact, voor het gewest
A. J. v. d. Meer
door Arnold Vas Dias
ANEP's Oorlogscorrespondent
Bij het Britsche Tweede Leger, 28 October
(ANETA)
Het Tilburgsche stationsemplacement, zijn
spoor- en locomotief herstelwerkplaatsen, die
tot de grootste in Nederland behoorden, zijn
electrische centrale en tal van electrische in
stallaties der belangrijkste fabrieken zijn ver
nield. Tilburg's voedselvoorziening staat er
niet al te best voor, terwijl de Duitschers voor
hun vertrek de bewoners van alles .en nog wat
beroofd hebben. Desalniettemin viert Tilburg
vandaag den grootsten feestdag in-zijn geschie
denis ter eere van de bevrijding der stad door
het Britsche Tweede Leger. Een bevrijding,
waarop het wekenlang heeft zitten wachten.
De Britsche strijdkrachten rukten Vrijdag
24 October op enthousiaste wijze door de be
volking toegejuicht om 4 uur nam. Tilburg
binnen, nadat om 3 uur de laatste Duitsche
afdeelingen Tilburg uit gemarcheerd waren.
De straten zijn nu gevuld met een groote me
nigte, die oranje linten, dassen en hoeden
draagt en luide haar vreugde uit over de be
vrijding, over het feit, dat men weer als vrije
burgers kan ademen.
Sedert Maandag 4 September en Dinsdag 5
September, toen tal van Duitschers de stad
verlieten aangezien de algemeene terugtocht
van Noord-Frankrijk hen deed wanhopen de
Zuidelijke provincies in Nederland te kunnen
behouden, is er veel geleden en heeft men het
daar veel moeilijker gehad dan in de vooraf
gaande oorlogsjaren.
In het eerste blad, dat na de bevrijding in
Tilburg verschenen is, het „Mededeelingenblad
voor Tilburg", wordt herinnerd aan het feit,
dat de Duitsche hel gedurende de laatste we
ken der onderdrukking verschrikkelijker ge
weest is dan ooit tevoren. Met de bevrijding
in zicht werd van eenieder een vrijwel boven-
menschelijke energie vereischt om de verne
deringen te verduren, die men van de Duit
schers moest ondergaan.
De bevolking van Tilburg heeft machteloos
moeten toezien hoe de belangrijkste electrische
installaties verwoest werden, verkeersmiddelen
werden gerequireerd en hoe er geplunderd
werd. Tenslotte besefte men, dat de bevrijding
nabij was en de vrijheid binnen aller bereik
lag.
Vandaag heeft men dezen eersten dag .van
volledige vrijheid op een wijze gevierd, die de
bevolking noch de bevrijders ooit zullen ver
geten. Gisteren heeft de burgemeester van het
balkon van het fraaie gemeentehuis af een
groote menigte toegesproken en dank gebracht
voor het feit, dat thans de bevrijding een feit
geworden was. De afbeeldingen van de leden
van het Koninklijk Huis zijn thans weer in het
gemeentehuis opgehangen.
In Tilburg zelf is weinig gevochten. Slechts
de wijken in het Zuidoosten der stad zijn
zwaar beschadigd en ook Best en Oirschot,
welks fraaie kerk zware schade geleden heeft.
De Duitschers hebben gedurende de laatste
dagen van hun verblijf in Tilburg alles inge
palmd waar zij maar de hand op konden leg
gen, maar zij hadden blijkbaar geen tijd meer
om de kleeren in ontvangst te nemen, die zij
van de bevolking hadden opgeëischt. Zij na
men alles wat maar rijden kon mee, zelfs kin
derwagens.
De opslagplaatsen van voedsel in Tilburg
zijn zeer slecht voorzien, maar men hoopt, dat
de approviandeering niet verder belemmerd zal
worden.
San Francisco, 1 Nov. (ANEP-ANETA)
De heer P. H. W. Sitsen heeft vandaag
mededeeling gedaan van de volledige uitge
breide plannen voor herstel, rehabilitatie en
reconstructie van Nederlandsch Oost-Indië.
De heer Sitsen zal spoedig naar Australië
vertrekken, waar hij een begin kan maken mei
het geweldige programma inzake het binnen-
landsch bestuur ven Indië, dat reeds door de
Amerikaansche militaire autoriteiten is goed
gekeurd.
De heer Sitsen heeft hier op zijn doorreis
verklaard, dat zijn land het eerste zijn zal, dat
op practische wijze voorbereidingen getroffen
heeft voor de bevrijding, die volgens zijn oor
deel niet voor begin 1946 tegemoet gezien
kan worden.
Hij zei, dat de eerste taak van de Neder
landsch Indische ambtenaren van het binnen-
landsch bestuur bij de bevrijding van dit ge
bied zal zijn voor het herstel van de bestaande
structuur zorg te dragen. Aangezien men ver
wacht, dat de bevrijding geleidelijk aan ge
schieden zal heeft men bij de voorbereidingen
de archipel in 77 districten verdeeld. Een be
drag van 2 Yl milliard dollar is bestemd voor
den aankoop van voedsel en medicaliën.
'■Na de eerste periode zal de behoefte aan
voedsel import verminderen omdat de eerste
bevrijde gebieden zich dan zelf zullen kunnen
bedruipen en mogelijk reeds in staat zullen zijn
andere later te bevrijden gedeelten van voed
sel te voorzien.
De heer Sitzen zei voorts, dat reeds 235
millioen dollar voor het tweede herstelstadium
beschikbaar zijn, maar dat het derde en
laaste stadium te omvangrijk is om thans
reeds voorbereid te worden en de mogelijkheid
bestaat, dat binnen vijf jaar daarvoor een lee
ning zal worden aangegaan.
Hij verwachtte, dat Nederland om te be
ginnen goederen ter waarde van 800 millioen
dollar in de Vereenigde Staten zal aankoopen
en dat Amerikaansche schepen van leger en
marine de producten zullen vervoeren, aan
gezien alle beschikbare Nederlandsche schepen
in de geallieerde scheepvaart-pool zijn opge
nomen.
De heer Sitsen is het met den heer Chur
chill eens, dat een volledige vernietiging van
Japan niet voor 18 maanden na de nederlaag
der Duitschers verwacht mag worden.
Londen, 1 Nov. (ANEP-ANETA)
De heer Elias, hoofd van de persafdeeling
van den Regeeringsvoorlichtingsdienst, heeft
gisteren de Nederlandsche Joden in Londen
toegesproken.
Hij besprak de historische en andere feiten
omtrent het leven der Joden in Curasao en
zeide, dat deze belangrijke groep zonder twij
fel met alle ter beschikking staande middelen
bij den heropbouw van wat er van het Ne
derlandsche Jodendom is overgebleven, behulp
zaam zou zijn.
VERBOD TOT VISSCHEN OP DE
SCHELDE.
De Britsche admiraliteit heeft order gegeven,
dat tot nader order op de Schelde niet ge-
vischt mag worden.
BOODSCHAP VAN H. M. DE KONINGIN
AAN DE BEVOLKING VAN ZEELAND.
Uit het Provinciaal blad van Zeeland no. 19
van 1944, circulaire van 30 November 1944,
no. 862, nemen wij de volgende boodschap
van H. M. de Koningin aan de bevolking van
Zeeland over:
„Hebbende met U allen innig medegeleefd
in den bangen tijd en Uwe zware beproevingen,
deel ik van heeler harte in Uw groote blijd
schap bij Uw bevrijding. Wees overtuigd, dat
alles gedaan wordt om zooveel mogelijk, voor
zoover de oorlogvoering dit toelaat, aan Uw
nooden en behoeften tegemoet te komen".
WILHELMINA.
