DE POSITIE DER ILLEGALITEIT
IN NEDERLAND.
Voor God, Koningin en Vaderland
EDITIE VOOR ZEELAND
Prijs uitsluitend per week f 0.30
No 9. Woensdag 6 Dec. 1944
Redactie t Oostkade 16,
Sas van Gent
Administratie
Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave„De Stem"
Drukker
G. de Mul, Sas van Gent
DE STEM
Directeur
J. A. H. M. v. Schijndel
Hoofdredacteur
J. J. H. A. Bruna
Redact, voor het gewest
A. J. v. d. Meer
Aangezien het boven twijfel verheven is,
dat aan de „illegale werkers" een belangrijke
plaats in Nederland zal toekomen, zooals on
langs nog door Radio Oranje werd gesugge
reerd, en omdat ons blad, zelf illegaal van oor
sprong, veel „ondergrondsche" menschen on
der zijn lezers telt, willen wij gaarne de ont
wikkeling in die richting nagaan. „Het zou
immers ondemocratisch zijn", aldus het door
Radio Oranje voorgelezen artikel, deze men
schen niet van meet af aan hun kans te gun
nen". Door militair gezag is zulks reeds in
ruime mate gedaan.
In het laatste nummer van de welbekende
„Kroniek van de week", thans opgegaan in
„de Vrije Zeeuw" (zoo wordt in het blaadje
medegedeeld), lezen wij volgend artikel. Van
zelfsprekend laten wij het geheel voor ver
antwoordelijkheid van den schrijver en nemen
wij slechts een en ander op om de huidige
stroomingen te registreeren. De „Kroniek
van de Week" vertegenwoordigde namelijk
een niet onbelangrijke groep illegale werkers.
Red.
De „ondergrondsche"
Natuurlijk hebt U in de afgeloopen jaren
wel eens van de „ondergrondsche" gehoord.
U hoorde van illegale tijdschriften, die regel
matig verschenen, U hoorde van onderduikers
die weg geholpen werden en van achter ge
bleven gezinnen, die resp. hun bonkaarten en
steun op tijd kregen. U hoorde van tientallen
andere middelen die door de „ondergrondsche"
werden gebruikt om de strijd tegen onze on
derdrukkers te voeren. Nóg is heel Nederland
niet bevrijd! Dus nog altijd kunnen we U niet
uitvoerig mededeelen wat de „ondergrondsche"
zooal gedaan heeft.
Behalve de „ondergrondsche" werkers, die
hun tijd voor illegaal werk broodnoodig had
den, zijn er natuurlijk ook andere groepen ge
weest die te voren de bestuursfuncties in over
gangstijd regelden (O.D.). En nu wij die over
gang meemaken zijn de oude „ondergrondsche"
werkers zooals U die bedoelt, even wat op
den achtergrond geraakt. Het gevaarlijke werk,
HET „ONDERgrondsche" werk is immers NU
afgeloopen. De risico's zijn weg en alles kan
weer „boven den grond" gebeuren. Nu durft
iedereen wel, en de man die nooit een onder
duiker herbergde en amper een illegaal blad
durfde lezen, die loopt nu met één of meer
banden om den arm en bekleedt vaak een
leidende functie. Ende „stille onder
grondsche werkers" dreigen op zij geschoven te
worden door de groote stroom van boven-
grondsche waardigheidsbekleeders. Natuurlijk
mag het feit, dat men „ondergrondsche strij
der" was, nooit reden zijn tot „baantjesjagerij".
De ondergrondsche strijder toonde in het ver
leden de rechte man op de juiste plaats te zijn,
en wil ook in de toekomst alleen die taak ver
vullen, die hij tot heil van ons volk VOL
KOMEN vervullen kan.
Vanzelfsprekend zullen er stappen onder
nomen worden om de ECHTE „ondergrond
sche" strijders, die hun leven voor het vader
land veil hadden, straks ook een bouwende
taak te geven in het Nieuwe Nederland.
Kroniek van de Week, 13 Nov. 1944.
O. P.
De Stem - Filosoof.
Iets over circuleren en draaien.
Als denker wikt en weegt Filosoof wat hij
hoort en ziet. En er is tegenwoordig veel te
zien en te hooren. Een tijdje terug zelfs zoo
veel, dat hooren en zien verging!
Maar Filosoof is niet alleen als denker. Er
zijn er zelfs die zooveel moeten denken, dat
er geen tijd voor werken overblijft. Waar die
allemaal over peinzen? Wel, ze hebben iets
over geld gehoord uit België. Dat was niet
leuk. En ze hebben aanplakbrieven gezien
over „Circulatie". En nu moeten ze zwaar
denken over een en ander, en het gevolg is,
dat ze het toch wel willen laten circuleeren
en niet zoetjes ook. Trouwens, het is heele-
maal een cirkel geval. Vanwege hun zorgen
over de circulatie werken ze niet. En omdat
ze niet werken is er geen eten (dat scheelt
tenminste nogal wat). En omdat er weer geen
eten is laten ze het circuleeren (het geld), om
het beetje eten, dat er is, tusschen hun kiezen
te kunnen laten circuleeren. Gevolg: nog
minder eten, nóg meer circulatie in hun por
tefeuilles. Heelemaal geen tijd meer om te
werken. Lezer, wordt U er draaierig van?
Maar, sapristi, als de boel in ons landje
moet blijven draaien, dat zult U met mij eens
zijn, dan zal het daarop moeten uitdraaien,
dat deze raddraaiers, vergeef mij mijn hard
heid. „den bak indraaien". Of «anders moeten
wij allemaal voor hun gedrag opdraaien.
Ja, ik stop er mee. Ik heb het nu gezegd
Het zal verder mijn zorg niet meer wezen.
Evenmin of de Nederlandsche Banki nog zal
gaan draaien. Bankbiljetten bedoel ik. Dat
zal men immers best zonder mij af kunnen.
Dat heeft Rost hen daar wel geleerd.
J. B.
De eenheid in praktijk.
Uit de officieele mededeelingen van het se
cretariaat voor K. A. nemen wij het volgende
over:
Nu reeds kan worden medegedeeld, dat de
eene Nationale Jeugdbeweging door alle na
tionale leidingen van de jeugdorganisaties
wordt gewenscht, mits volledige veiligstelling
van het godsdienstig beginsel en van de (voor
hun werk noodzakelijke) zelfstandigheid der
jeugdstandsorganisaties. (Herrijzend Neder
land meldde reeds de" hergeboorte- van de
„Jonge Werkman").
Overeengekomen is reeds tusschen de
„Jonge Wacht", „De Katholieke Verkenners"
en de „Kruisvaart", dat in de toekomst één
nationale beweging zal worden gevormd, die
het „Spel van Verkennen" als methode aan
vaardt en daarbij grootere aandacht zal be-
besteden aan de c.ultureele en sociale vorming
van leiders en jongens.
Tot nader order kan de plaatselijke toestand
blijven zooals die is. Doch voor het geheele
bisdom Breda is reeds tot een voorloopige ge
meenschappelijke leiding, een gemeenschappe
lijk orgaan en Secretariaat besloten. (Ginne-
kenweg 275, Breda).
Onmiddellijk beginnen leiderscursussen, ge
bouwd op het „Spel van Verkennen". Van
zelfsprekend zullen deze voornamelijk door
den cursusstaf der Kath. Verkenners gegeven
worden, met hulp van andere ervaren leiders.
De redactie van „De Stem" heeft voorts uit
goede bron vernomen, dat deze Katholieke
jeugdorganisatie met de andere Nederlandsche
padvinders en de internationale Scoutscentrale
in Engeland wil verbonden blijven. Bravo!
BIJ DEN HORLOGEMAKER.
Overal klokken, wekkers, veertjes en
schroefjes. Een vernietigende blik. En een
kleine gasvlam.
„We nemen geen werk meer aan". Bij wijze
van groet.
Rrring! zei de wekker, die niet af wou loo-
pen.
„Ehum", kuchten wij, „we zijn gestuurd
door uw vriend meneer Jansen
Hij trok een pincet uit het gasvlammetje,
was verrast.
„Zoo, kijk, door Jan Jansen?"
„Natuurlijk, de zoon van den ouwe Jansen".
„Hoe is het met zijn abces?"
,,'t Was geen abces, 't was maar een holle
kies".
„Nou, 't is geweldig druk, maar wat kan ik
voor U doen?"
„Een beetje vuur a.u.b. We hadden geen
lucifers en zagen buiten uw gasvlam
Nog altijd voel ik zijn oogen in mijn rug
booren. (Sunday Dispatch).
