EUROPA KAN ZIJN ERFDEEL
NIET VERGETEN
Voor God, Koningin en Vaderland
EDITIE VOOR ZEELAND
Prijs uitsluitend per week f 0.30
No 4. Donderdag 30 Nov. 1944
Redactie: Oostkade 16,
Sas van Gent
Administratie t
Dubbelpoort 7, Hulst
Uitgave: „De Stem"
Drukker
G. de Mul, Sas van Gent
DE STEM
Directeur
J. A. H. M. v. Schijndel
Hoofdredacteur
J. J. H. A. Bruna
Redact, voor het gewest
A. J. v. d. Meer
„Zoo is het, dat de Christelijke be
schaving, zonder de rassen-elementen in
de meest verscheiden nationale beschavin
gen te onderdrukken of te verzwakken,
deze in de hoofdzaken doet overeenstem
men. Op deze wijze ook schept zij juist
die bree.de basis van eenheid in ideeën
en zedelijken maatstaf, en dat vormt de
hechtste grondslag van een waren vrede,
van een sociale ^rechtvaardigheid en broe
derlijke liefde tusschen al de leden der
groote meuschelijke familie".
Waar de Paus in zijn rede, met breeden
blik het geheele gemeenebest der volken over-
schouwt, is zijn conclusie zeker op een kleine
nationale gemeenschap als de Nederlandsche
van toepassing. Streekeigen, nationaal erf
goed, standseigen en standsfierheid, dat alles
wordt door de Christelijke beschaving ge
ëerbiedigd en tegelijk te saamgebracht tot har
monische eenheid en bereidheid van samen
werking. Zoo kunnen de groote verlangens
van ons volk naar rust en vrede, rechtvaardig
heid en liefde in het maatschappelijk leven-
verwezenlijkt worden. En anders niet.
Maar, vraagt gij U af, wat dan te beginnen
nu zoovelen van het practiseerend Christen
dom zijn afgestapt? En nü moet er gebouwd
worden. Wij kunnen met Nieuw Nederland
niet wachten tot het land herkerstend zal zijn.
Zoo stelt zich de kwestie in zoovele landen
en ook tusschen de landen onderling. Luister
hoe Christus' stedehouder daarover zijn ge
dachten laat gaan. Naast algemeene ont
kersteningsverschijnselen ziet Hij tevens de
doorwerking overal van opvattingen die in
wezen niets anders zijn dan Christelijk erf
goed, vruchten van Christelijke beschaving:
,,In een van die ontwikkelingen, vol
tegenspraak, waarmede de geschiedenis
zoo rijkelijk is bedeeld, zien wij in de
laatste eeuwen van den eenen kant de
Christelijke beschaving systematisch be
dreigd worden in haar hechte grondsla
gen en van den anderen kant het erf
goed dier beschaving steeds meer ver
spreiding vinden onder de volkeren.
Europa en ook andere continenten
leven nog steeds, in verschillenden graad,
door de levenwekkende krachten en be
ginselen, die het erfgoed van het Christe
lijk geloof hen heeft ingespoten door een
soort van geestelijke bloedtransfusie.
Sommige menschen komen er toe deze
kostbare erfenis te vergeten, haar te ver
onachtzamen, haar zelfs, te verwerpen.
Maar het feit van die erfelijke opvolging
blijft.
Een zoon kan inderdaad zijn moeder
verstooten, maar daardoor houdt hij niet
op naar lichaam en geest haar toe te be-
hooren. Zoo ook voelen die zonen, die
ver weg zijn gegaan en vervreemd zijn
van hun Vaderhuis, altijd, zij het soms
enkel in het onderbewustzijn, als een
stem des bloeds de echo van de christe
lijke erfenis. Die echo ook bewaart hen
dikwijls bij hun besluiten en hun gedrag
voor algeheele misleiding, hoewel zij
valsche ideeën aanhangen, het zij bewust
of in feite".
Daarom hoeven wij niet te wachten. De
besten onder~ons staan ongeduldig haast ge
reed om aan te pakken. En de Paus wijst hun
den weg: sla de handen ineen met allen- die
Christelijk denken en leven willen. Ja zelfs,
versmaadt de medewerking niet van hen, die
dat nog slechts in onderbewustzijn a-Is erfenis
meedragen. Benut alle Christelijke sporen.
Leg die open, buit die uit:
„Helderheid van inzicht, toewijding,
moed, vindingrijk genie, samen met het
begrip van broederlijke liefde bij alle
rechtschapen eerlijke menschen, die heb
ben het in de hand om maat en om
vang te bepalen waarin de Christelijke
gedachte in zijn taak slagen zal. Zijn
taak namelijk om het herstel in het so
ciale, economische en internationale leven
te beschermen en te ondersteunen, bij een
plan, dat niet in strijd is met de religieuze
en moreele begrippen van de christelijke
beschaving".
Tot zoover de Paus. Maar als wij nu vol
geestdrift wellicht aan den opbouw in samen
werking willen beginnen, als wij willen mee
bouwen op die zeer breede basis, dan mogen
wij toch nooit vergeten, dat geen beginsel
verdoezeling dpor Paus of Kerk bedoeld wordt
Verre van daar. En zoo zullen Paus er Bis
schoppen ons daarvoor veilige richtlijnen ge
ven. Een en ander hierover uit 's Pausen rede
voor de volgende keer.. Op den drempel van
een nieuwe wereld moeten eenheid en prin-
cipiëel standpunt in het juiste evenwicht ge
houden worden. F. B.
Maakt uw bevrijder niet „Zwart"
Ja, dat ben ik geheel met u eens. Engelsch
is een moeilijke taal om te spreken. Maar wij
slaan er ons door!
Vooral wanneer het ons te doen is om iets
van die sympathieke kerels los te krijgen,
weten wij ons uitmuntend verstaanbaar te
maken.
Ik rook tenminste geheel op kosten van de
bevrijders. Koffie en thee hebben wij ook van
hen los gepeuterd. Heerlijk, man Maar de ci-
garetten, dat wordt zoo langzamerhand ook
moeilijker! Zoo gul als ze eerst waren, zoo
terughoudend zijn ze nu.
Hoe komt dat?
Ja, kijk eens, ik heb f 12 voor een doosje
zien betalen.
Aan de troepen, ja zeker!
De jongens willen ook wel eens wat ver
dienen.
Wat zegt U? neen, d a t is niet waar. Zwart
gemaakt hebben wij ze nooit. Wat zegt U?
Ja, warempel, f 12 voor een doosje cigaretten?
Natuurlijk is dat zwart! En als dat met tabak
zoo gaat, gaat het ook zoo met boter en
vleesch en eieren. En als het met de soldaten
zoo gaat, gaat het ook zoo met de burgers,
daar hebt U gelijk in!
Als we niet zwart doen, krijgt iedereen
meer, nu de moffen er niet meer zijn om te
gappen. Daaraan ga ik ook meedoen.. Waar
achtig ik meen het. Voortaan gaat bij mij elke
zwarte Piet aan den paal.
Nou ja, dat bedoel ik ook, naar de politie!
Dag, mijnheer, jammer, dat ik je niet eerder
gesproken heb.
F. B.
Over het paard getild?
„Heropbouw" zit in de lucht. De tafel van
een journalist is dik bedekt met een monu
mentale stapel raporten, artikelen, papieren
en wat al meer. Men vergeve ons, dat wij
hier de hoop uitspreken, dat aan zulk een
geweldigen opzet niet het zelfde overkomt als
eertijds aan een ongelukkigen hoveling van
keizer Otto overkwam. Die man droeg een
geweldige, met zaagsel gevulde broek, enorm,
de mode van dien tijd. En toen hij op een
stoel ging zitten met een spijker, liep het ge
val leeg. Slechts een armzalige floddering be
dekte zijn spillebeenen
Iemand, die alles eens overdenkt, roept
uit: „Laat ons terugkeeren tot den „geest".
Dc „geest" is gebroken door het industrialis-
me en wat er bij hoort, maar nu is hij geheel
en al weggevaagd door oorlog en dictatuur"
En wanneer wij dus terug willen naar de
dingen des geestes, moeten wij beginnen met
eenvoud. Wij moeten eenvoudige mannen en
eenvoudige vrouwen zijn.
S. Joannes Bosco, zelf een groot hervormer,
zei eens, dat een echte zelfopoffering meer
waard was dan alle hervormingsplannen van
de heele wereld. De geschiedenis immers leert
ons overal, dat, hoe minder over een zaak
„geredevoerd" wordt hoe beter; daarentegen
is het menschelijkerwijze onmogelijk de kracht
te schatten van een offervaardige bijdrage in
daden.
Uit „The Catholic Times", Rev. J. Prince