Dagblad van Noordbrabant
Zeeuwsche Editie
Straatgevechten in buitenwijken van Parijs.
GOED VOORGAAN DOET GOED VOLGEN!
KORT NIEUWS:
PARIJS WERD SLAGVELD.
NEERLANDIA-PERS 84e JAARGANG B
J ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1944. No. 18075. 1 BLAD
Abontotnenitn bmncmand bij vooruitbetaling per kwartaal 27V frtinco per post f J 46,
iper w«ek (uisluitend bij niet-poslbestelHhg) 21 cent. Losse r.ummers 0 eent. Bcwijsnum.
mer» 0 een». Bijkantoren te; Roosendaal, telefoon 2480; Bergen op Zoom. telefoon 52ij
Waalwijk, telefoon 229; Coex telefoon 223b; Hulst, telefoon 102. Verschijnt etken werkdag.
Adv. geheele oplage l-l» min., kolom «2 mm.. 2.00. elke mm meer 20 e adv. van plaatse),
aard uit N.-Br. uttsl. Br. ed. resp. t 70 en 12 et., ld. Zeeuwsche ed. tesp. 60 e. en c. Hec»,
zit tarief. Inzend, op adv.. welke de uitgevers te hunner beoordeeling niet verlangen
af te geven, worden noch teruggegeven, noch aan de inzenders van adv. uitgeleverd.
Duitsche uitwykbewegingen over de Seine. Nog steeds verbitterde stryd in het
gebied van Toulon en Marseille. Distancieering in de richting van Lyon.
Vlootschermutseling voor de Schel de-monding. In het Zuiden van het Oost
front trekken de Duitsche troepen terug naar de Proeth en de Sereth. Sov-
jetdoorbraken bij Baranof, tusschen Boeg en Narew, bij Modohn en Walk ver
ijdeld. Duikbootsucces in de Noordelijke IJszee.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH
RER, 25 Aug. (DNB) Het opperbevel van
de weermacht deelt mede:
,Jn het gebied ten Noordwesten van Pa-
rys volgde de vyand met sterke strijd
krachten van het Westen en het Zuiden
uit onze divisies, die zich in de richting van
den benedenloop van de Seine gedistan-
cieerd hebben. Bijzonder hevig was de druk
ten Zuiden van Elbeuf, waar gisteren in den
loop van den dag een bres in het front in
een tegenaanval werd gesloten. Ten Westen
van Parijs, ging de vijand, door talrijke
tanks gesteund, tot den aanval over en
drong tot den Westelijken rand der stad
door. In de buitenste stadswijken zijn he
vige straatgevechten oiithrahd.
Pogingen van den vijand om ten Westen
van Melun over de Seine heen te trekken,
werden in een tegenaanval afgeslagen. In één
sector bevinden zich nog vijandelijke strijd
krachten op den Oostelij ken oever van de
rivier.
In het gebied van Toulon en Marseille
wordt nog steeds verbitterd gestreden. In
enkele steunpunten verdedigen onze bezet
tingen zich door de kustartiilerie doeltref
fend gesteund, en maken zoodoende distan-
cieeringsbewegingen van alle overige troe
pen in de richting van Lyon mogelijk.
In het bergterrein ten Oosten van de
Rhone strijden onze flankbeveiligingen met
vijandelijke snelle formaties, die onze be
wegingen in het Rhone-dal probeeren voor te
komen.
Patrouillevaartuigen brachten voor de mon
ding van de Schelde een vijandelijke motor
torpedoboot tot zinken en schoten verschei
dene andere in brand. Na harden strijd ging
daarbij een eigen boot verloren.
In Belgisch-Fransch gebied werden 202
terroristen in den strijd vernietigd.
Het vergeldingsvuur op het gebied van
groot-Londen werd overdag en. 's nachts in
versterkte mate voortgezet.
Uit Italië worden behalve wederzijdsche
verkenningsactiviteit geen bijzondere gebeur
tenissen gemeld.
In het Zuiden van het Oostelijke front
trekken onze troepen, nu onderdeelen van
de Roemeensche formaties op bevel van de
koninklijke verraderskliek het verzet tegen
de bolsjewisten hebben gestaakt, al strij
dende verder naar de Proeth en de Sereth
terug. Talrijke vijandelijke tanks werden
daarbij vernietigd.
Tusschen de Karpathen en den Weichsel
werden sterke plaatselijke aanvallen der
bolsjewisten afgeslagen.
In het bruggehoofd over den Weichsel ten
Noordwesten van Baranof hebben onze in
fanterie- en pantserdivisies, door formaties
vliegtuigen en luchtdoelartillerie doeltreffend
gesteund, vijandelijke doorbraakpogingen in
Noordelijke richting in harde afweergevech-
ten en succesvolle tegenaanvallen verijdeld.
Twee pantser- en twee gemotoriseerde
corpsen, alsmede 12 infanteriedivisies der
Sovjets leden hierbij zeer zware verliezen.
In de periode van 11 tot 23 Augustus werden
in deze gevechten 434 vijandelijke pantser
wagens en 634 stukken geschut buitgemaakt
of vernietigd.
Tusschen Boeg en Narew werd ook giste
ren de door den vijand beoogde doorbraak in
een verbitterde worsteling verijdeld. 39 vijan
delijke pantserwagens werden daarbij stuk
geschoten.
Ten Westen van Modohn fnislukten her
haalde vijandelijke aanvallen. Ook ten Noord
oosten van Walk bleven hernieuwde aan
vallen der bolsjewisten zonder resultaat. In
verbitterde gevechten, die verscheidene da
gen duurden, werd hier delstormloop van 10
Sovjet-infanteriedivisies, die door formaties
pantserwagens en granaatwerpers versterkt
waren, afgeslagen.
In het gebied van Dorpat vingen Duitsche
en Estlandsche troepen sterke vijandelijke
aanvallen op. In luchtgevechten en door de
luchtdoelartillerie verloren de Sovjets giste
ren 58 vliegtuigen. Hiervan schoot de met het
Eikenloof met de zwaarden behoorende bij 't
Ridderkruis van het IJzeren Kruis onder
scheiden 1ste luitenant Hartmann „Staffel-
kapitaen" van een jachteskader, alleen ,11
vliegtuigen neer en behaalde daardoor zyn
301ste overwinning in de lucht.
Bij een nieuwen luchtaanval op een ma
rinesteunpunt in Noord-Noorwegen werden
door luchtdoelartillerie van de marine en be-
veiligingsvaartuigen 20 Britsche vliegtuigen
neergeschoten.
Bij een operatie van onze duikbooten in de
Noordelijke IJszee werden behalve de op 23
Augustus gemelde kruiser een hulpvliegtuig-
moederschip en vier torpedojagers tot zinken
gebracht. Een ander oorlogsschip werd door
torpedotreffers zwaar beschadigd.
Amerikaansche bommenwerpers vielen ver
scheidene plaatsen in Noord- en midden-
Duitschland alsmede in het Sudetenland en
in Bohemen aan. Hierbij werden vooral de
steden Kiel en Pardubitz getroffen. Luchtver
In het verleden
Ligt het heden
In 't nu wat worden zal
BILDERDIJK
Ook thans weer strijden Ne
derlanders vow Europa's vrij
heid ter zee, in trouwe verbon-
heïd met hun Duitsche kame
raden.
(Foto O.H.)
Zet ook g'ij U derhalve in voor de toekomst van Uw volk en
mue-ldt U alls vrijwilliger hij de Kriegsmarine.
Aanmelding ifltaat epen voor lederen Nederlander van 1145
jaar en kan geschieden by de Marine-Annahmestelle West,
Zweigstelle Niederlande te Utrecht de aanmelding&bilreaux
voor Marine -vrij willigers te Amsterdam, Kalverstraat 143 en
Rotterdam, Nieuwe Binnenweg 98400 alle Hafen- en Orts-
kommandanturen en bij de Nebenstelten der Waffen SS. Alle
gewenschte inlichtingen, uowel voo'r dienst name bij de Ma
rine als bij de Waffen worden aan bovengenoemde
adressen verstrekt.
43 viermotorige bommenwerpers neer."
De Voelkischer Beobachter schrijft dat door de
nieuwe maatregelen van dr. Goebbels in totaal
verscheidene honderdduizenden arbeiders vrij
komen voor front en bewapeningsindustrie.
(DNB). -
in Hongarije zijn voor aUe ambtenaren de ver
loven ingetrokken. (DNB).
Door een vliegende bom is in de eerste weken
het in Zuid-Engeland gelegen Amerikaansche
hoofdkwartier getroffen. Talrijke personen wer
den gewond. (DNB).
Een banklooper van de Incassobank te Botter
dam is op het Hofplein in een auto geduwd en
vervolgens onderweg naar Kralingen van
f 50.000 beroofd. Bij de Kralingsche plassen is
de man uit de wagen gezet, waarop deze ver
dween..
De Lombokstrijders kwamen Donderdag te
Amsterdam bijeen ter herdenking van de Lom
bokexpeditie van 50 jaar geleden, waaraan o.a.
ook generaal van Ham deelnam. Er werd met
een grondslag van f 5000 een particulier fonds
gevormd tot steun van behoeftige oud-strijders
van Lombok.
Op Halmaheira en
Ternate hebben de
geallieerden Zondag
een luchtaanval* ge
daan met 100 toe
stellen. Manoekwari
op N.-Guinea werd
Maandag met 80
vliegtuigen bestookt.
(Tel. SPT).
Zwitserland heeft
een vertegenwoordi
ger van het Sovjet
persagentschap Tass
toegelaten. (CD).
Joodsche terroristen
hebben Donderdag
in Palestina de re-
geeringsgebouwen
van Tel Aviv en
Jaffa overvallen met
bommen en mitrail
leurs. Er vielen 7
dooden (DNB).
In Dumbarton Oaks
zijn bij de „confe
rentie voor de veilig
held ter wereld"
Sovjet - vertegen
woordigers afgevaar
digd voor het ont
werpen van plannen,
voor de juridische
commissie, voor al-
gemeene problemen
der intern, organi
satie en voor veilig
heid. (DNB).
Twee Noorsche vfó-
schersplaatsen aan
de Noordelijke IJs
zee zijn door Sovjet
vliegtuigen aange
vallen. Talrijke No
ren werden gedood.
(DNB).
Jachtescadrilleka-
pitein Hartmann ont
ving het Eikenloof
met zwaarden en brit
janten naar aanlei
ding van zijn 300ste
overwinning in de
lucht. (DNB).
In Birma braken
de geallieerden door
de stadsmuren van
Tengjoe. (DNB).
Attlee, de plaats
vervangend minister
president van Enge
land, is in Algiers
aangekomen, (DNB),
Cornelia Tromp 9. 9. «1629-
29.5.1691. Zoon van M. H,
Tromp, kapitein 1650,
schout by nacht in 1653
na den slag bij livorno.
Later lt. - admiraal van
Hofland en West - Friesland.
(Foto O.H.)
Geallieerden rukken op naar Troyes.
BERLIJN (D.N.B.J Aan het Invasie
front bleef de vjjand Donderdag met zeer
sterke strijdkrachten druk uitoefenen op het
mondingsgebied van de Seine alsmede op den
middenloop van de Seine. Aan de Toucques
in den Avre-sector slaagden de Canadeezen en
Amerikanen erin op enkele plaatsen de Duit
sche versperrhigslinies binnen te dringen. De
vijandelijke penetraties werden echter op de
lijn HonfleurCormeillesBernay a Brion-
ne—Louvrier opgevangen, door tegenaanval
len gecompenseerd of door de aan den gang
zijnde distancieeringsbewegingen nutteloos
gemaakt.
In den sector tusschen Rugles en Evreux
zijn volgens Alex Schmaifuss zeer zware ge
vechten gaande in het gebied van Le Neu-
bourg met cie in noordelijke richting aanval
lende vijandelijke strijdkrachten. De aan de
Eure liggende Duitsche gevechtsgroep be
trok na het afweren van sterke vijandelijke
lankaanvallen een nieuwe linie tusschen Am-
freyilie en Heudebouville. De uiterst hevige
gevechten om het vijandelijke bruggenhoofd
over de Seine bij Mantes te verkleinen, wor
den voortgezet. Door een eigen aanval werd
de plaats La Roche heroverd en de bocht
in de Seine ten Zuiden van deze plaats van
deij vijand gezuiverd.
Terwijl voortdurend hevig^ gevechten wor
den gevoerd om het Seine-bruggenhoofd ten
Zuiden van Rouaan is het zwaartepunt der
Amerikaansche operaties verlegd naar het
gebied van Parijs, zoo meldt het D.N.B. Daar
zijn Amerikaansche pantsercolonnes na zwa
re gevechten, die aan beide zijden met groo-
te verliezen gepaard gingen via Versailles
en Sevres uit westelijke richting en langs den
weg ElampesParijs uit zuidelijke richting
d« buitenwijken van de stad binnengedron
gen waar zij op vrij groote schaal de terro-
ristengroepen bewapenen en tot opstand te
gen hgt garnizoen aanspoorden. Daarbij
kwam het tot verbitterde straatl en huizen-
gevechten, eerst in de buitenwijken, later ook
in de binnenstad, waar de steunpunten der
garnizoenstroepen werden aangevallen. On
der andere kwam het bij het Palais Luxem-
bours, op de Place de l'Etoile bij den Are
de Triomphe, waaronder zich het graf van
den onbekenden soldaat bevindt/alsmede on
andere plaatsen in de binnenstad tot hevige
gevechten met verschillende pantsergroepen
en met de terroristen. Schmaifuss meldt, dat
zich m het Louvre communisten verschan
sten. Herhaalde pogingen zich met geweld
van. de Duitsche steunpunten meester te
maken werden met bloedige verliezen afge
slagen. De gevechten duren echter voort.
Ten Zuiden van Parijs verloopt het front
ongeveer tusschen Orsay en Cortieil en ver
volgen/ langs -de Seine tot Montereau. Vij
andelijke strijdkrachten die bij Sens over de
Yonne heentrokken, rukken thans op naar
Troyes
De gevechten in Marseille.
Nadat de eerste aanvallen der Fransche
maquis-benden op Marseille op bloedige wij
ze ineengestort waren, hebben de Anglo-
Amerikanen ten Noorden van de stad troe
pen uit de lucht neergelaten, waarmede zij
den 24sten Augustus den aanval openden
In Marseille zijn hevige straatgevechten aan
den gang tusschen het Duitsche garnizoen
en binnengedrongen pantserwagens. Duitsche
batterijen sloegen gereedstaande vijandelijke
troepen op de opmarschwegen uiteen en
steunden op doelmatige wijze den afweer te
gen de tot het havengebied .doorgedrongen
vijandelijke strijdkrachten. Het stadsgebied
in het gebied der Duitsche marine-steunpun
ten bevindt zich nog steeds in handen der
Duitsche verdedigers.
Denkt aan „Moeder en Kind" huis-
aan-huis-collecte 23 t-m. 30 Augustus.
De ommekeer in Roemenië-
Zevenburgen diende als lokaas.
BERLIJN, (A.N.P.) Toonaangevende
kringen in de Rijkshoofdstad blijven bij het
beoordeelen van de ontwikkeling als gevolg
van de gebeurtenissen in Roemenië zeer te
rughoudend. Alhoewel geen bijzonderheden
over de door de nationale elementen respec
tievelijk van Duitsche zijde genomen maat
regelen worden meegedeeld krijgen .politieke
waarnemers alhier toch den indruk, dat de
toestand zich geenszins ontwikkelt overeen
komstig de plannen van de verraders. Dezen
indruk kreeg men ook op de conferentie
van de buitenlandsche pers van gisteren
waarop ook gewezen werd op het feit, dat
de toestand in Roemenië door Engeland voor
zichtiger beoordeeld wordt. Zoo werd o.a.
gewezen op een bericht van Exchange, "-i er
in de vraag gesteld wordt, of de politieke
kringen rondom koning Michael zich inder
daad ervan vergewist hebben, dat de destijds
door de Sovjet-Unie aangeboden garanties
ook thans nog van kracht zijn. Nu in dit
bericht gesproken wordt van een ..mogelijk
overijld optreden", komt daarin een scep
ticisme naar voren, dat de aandacht ver
dient. Achter de uitnoodiging der Sovjets
aan Roemenië om zich met steun, van de
Sovjet-weermacht meester te maken van Ze
venburgen. gaa" naar Duitsche meening een
zeer bepaald p.an schuil, n.h het plan om
de Roemeensche troepen naar Zevenburgen
te lokken en ze daar in den strijd tegen
Hongarije te laten doodbloeden, om op deze
wijze tijd te winnen om in Moldavië en in
Wallachüe en niet te vergeten in de Do-
broedsja. de dingen zoowel op militair als
politiek gebied overeenkomstig de Sovjet-
plannen te regelen. Uit een beschouwing van
den „Voelkischer Beobachter" blijkt nog. dat
in het nieuwe Roemeensche kaoinet van ko
ning Michael de communist Patrescanu een
lendende rol speelt. In de tegenregeering
schijnt de IJzeren Garde weer naar voren te
tomen.
Naar de directeur-generaal van de Hon-
gaarsche P.T.-T. mededeelt, is ieder post-,
telegraaf- en telefoonverkeer met Roemenië
tot nader order stopgezet.
HERLEVEND ZUIDEN.
Tragische operette eener
cultuurstaking,
(N.P.) In de voortzetting van. zijn rede,
die di\ Charles Thewissen op 29 Juli bij de
opening van het Maastrichtsche Spadehuis
uitspraak en waarvan wij in ons vorig num
mer het eerste gedeelte weergaven, merkt
spreker op, dat er. zooals gezegd nog geen
Limburgsche beweging tot stand is geko
men.
Maar het is de vreugde van den jongsten tijd,
zoo vervolgde hij, dat ik, en met name in De
Spade, de eerste symptomen daarvan meen te
zien. Brabant kan wijzen op een reeks Brabant-
sche mannen, die niet eenige neutrale verdien
sten in ons land hebben, zooals ook Limburg
professoren en kamerleden en sociale werkers
tüeverde misschien nog méér dan Brabant
maar mannen, die door en door Brabantsch zjjn
en daardoor Brabant hebben opgeheven tot een
plan van nationale beteekenis voor ons heele
volk. Ik noem dr. Moller, Mgr. Goossens, dr.
De Brouwer, Wouter Lutkie, Anton van Duin
kerken, Antoon Coolen, Knuvelder, Kees Spie-
rings, de groep van Brabantia Nostra en hun
tijdschrift. Ik kan daar geen Limburgsche figu
ren tegenover stellen, die te zamen ook zon
der organisatie, een Limburgsche beweging
hebben geschapen, waarmede ik niet wil zeg
gen, dat in Limburg op het terrein der schoone
kunsten een vacuum zou bestaan hebben.
Dr. Thewissen wijst dan oan. op het Maas-
trichtsch Stedelijk Orkest. Hij is minder te
spreken over de vereeniging „Kunst en Ver
maak", welke Haagsche en Amsterdamsche too-
neelgezelschappen laat overkomen. Wat tooneel
betreft, acht hij de verrichtingen van het gezel
schap, dat „Hubeer Zónderbon" en „Het Keend
van Minckeleers" ten tooneele brengt, belang
rijker, omdat het eigen is, en alleen wat uit
het eigen groeie kan belangrijk worden, al is
voorloopig het hier bereikte nog maar alleen
plaatselijk van beteekenis. Zondagavond werd ik
opnieuw overtuigd van den voorsprong van
Brabant, toen in den Schouwburg „Kinderen
van ons Volk" van Antoon Coolgn ging, Bra
bantsch in taal en karakter, in aankleeding en
geest, maar op tooneelgebied voor ons volk be
langrijker, dan wat Den Haag, Amsterdam en
Utrecht voorloopig ook maar kunnen presteeren
aldus spr.
Maar in „de Spade" geloof ik 't begin van een
Limburgsche beweging te kunnen begroeten en
ik juich vooral toe, dat zij Brabant en Limburg
omvat. Limburg moet met Brabant meegenomen
worden, omdat Limburg deel van Brabant was
en Maastricht een oude Brabantsche stad is.
Niet te luid wil ik bij voorbaat over „de Spade"
juichen, want ik weet nog niet wat dit worden
zal, maar innerlijk ben ik verheugd om dezen
gang van zaken.
Er is nog een, zij het dan. zéér tijdelijke reden,
waarom ik met blijdschap alles begroet, wat in
dezen tijd het beschavingswerk in Limburg be
vorderen wil. U weet, dat, in ons gewest vooral,
zooiets bestaat als een cultureele staking. On
gaarne spreek ik over deze zaken, omdat het
mij allemaal zoo raadselachtig voorkomt. Men
kan beter zwijgen over wat men niet begrijpt.
Want ik begrijp het niet hoe men den strijd
vor ons Ned^rlandsch volk heeft kunnen ver
plaatsen naar het terrein van het cultureele le
ven. Ik begrijp mijn medeburgers niet, die in
de gebeurtenissen van Mei 1940 en in den tegen-
woordigen bezettingstijd met al zijn ellende en
nood een argument vinden, om ons volk ook
in een cultureelen nood te storten. De vijand,
ik laat hier den geijlcten Nederlander spre
ken,»neemt ons vleesch, ons graan. Uit pro
test weiger ik nog naar een Nederlandsch too-
neelstuk te gaan, al ware het ook de Haarlem-
sche opvoering van Pater Schreurs' Lid win a-
spel. Wanneer dit nu nog maar een verschijnsel
van rouw was, om de rampen, die ons nu vier
jaar lang reeds treffen, zou ik alleen willen
vragen of het juist is, uit rouw het leven te
benemen aan datgene, wat ons Nederlanders
dierbaarder moet zijn dan ons spek en ons
brood: de Nederlandsche cultuur, ons als 'u
kostbaar pand door onze Voorouders overgele
verd, met den plicht ze op onze beurt aan onze
kinderen over te leveren. Nog eens: Ik begrijp
dit niet en wil het daarom niet te schefp la
ken. Ik begpjp den soldaat, die in Mei 1940
op de Duitschers geschoten heeft, en ik begrijp
onze soldaten, die nu nog in Engeland, Norman-
dië of Italië den strijd voortzetten. Ik heb be
grip voor iedereen die zijn leven riskeert met
ook op andere wijze den strijd voort te zetten.
Ik stel me voor, dat, als we persoonlijk de
vraag te beantwoorden krijgen na den oorlog,
dus binnen veertien dagen, (te rekenen vanaf
29 Juli. Red.), wat m.en alzoo tegen
de Duitschers gedaan heeft, dat de een zal zeg
gen: ik heb 'n brug laten springen, de ander:
ik heb graanschuren in brand gestoken, weer
'n ander: ik heb telefoonleidingen doorgeknipt
of stamkaarten gestolen.... maar als iemand
dan zou zeggen: ik heb vier jaar lang den di
rigent van een Orkest het leven zuur gemaakt,
of ik heb Ank van der Moer bejegend ais vuile
visch, dan is ten naaste bij toch even idioot, als
wanner iemand zich er op zou beroemen, dat
hij uit protest tegen die Duitschers vier jaar
lang niet meer naar de ke^c was geweest of de
regelmatige zielzorg tegenwerkte en in gevaar
bracht.
Als ik .hier over de cultureele staking spreek,
moet U mij goed verstaan. Ik weiger een goed
woord voor de Kultuurkamer te spreken. Ik wil
niemand aansporen tot ongehoorzaamheid tegen
over de kerkelijke overheden, maar ik wil, zon
der hier irf liet heerschende conflict, eenige
schuldvraag aan de orde te stellen, klagen over
den grooten nood, die ons Nederlandsche be
schavingsleven door dit alles ondergaat. Tegen
over deze cultureele staking, zouden we de klas
sieke theologische vraag kunnen stellen: „Mogen
wij staken?" en dan onderzoeken of het met
deze staking nagestreefde doel in veriiouding is
tot de ramp der staking zelf.
In Weert b.v. waren er op een concert van
het M. S. O. zegge 17 aanwezigen, wat een enor-
•me triomf beteekende voor de stakers, maar in
Weert moest enkele dagen later een zich noe
mend „Venus-cabaret" vanwege de stampvolle
zalen een éxtra-voorstelling inlasschen om de
vele teleurgestelden nog het genot te gunnen
van deze achtste rangsdansbeenen, waarvan men
Heden moet verduisterd worden van 20.45
tot Zondag 6.30. Maan onder 23.56, op, Zon
dag 15.41, onder, Maandag 0.28. Eerste Kwar
tier Zondag 27 Augustus. Zondag moet ver
duisterd worden van 20.30 tot Maandag 6.45.
