Dagblad van Noordbrabant Zeeuwsche Editie Geallieerden bij de Seine teruggeworpen. NEERLANDIA-PERS 84e JAARGANG B VRIJDAG 25 AUGUSTUS 1944. No. 18074. 1 BLAD A<iu oolii>»!p nnfape 1.1(1 min.. koinm 42 ir.m f 2.00. elke mm i Abonnementen binnenland btj vooruitbetaling per kwartaal..-/ 2 73. franco per post 3 43f per week (uisluitend t>lj nlet-postbestcllHig) 21 cent Losse.nummers'6 cent. Bewijsnum mers 6 cent. Bijkantoren te Roosendaal, telefoon 2480. Bet gei» op Zoom. telefoon 621; waalwijk, telefoon 229: Goes, telefoon 2536: Hulst, telefoon 102. Verschijnt eiken werkdag. Adv. geheele oplage 1-10 mm., kolom 42 rr.in.. 2.00, elke mm. moer 20 c adv. van plaa(sei. aard uit N.-Br. ultsl. Br. ed. resp. f 1.70 en 17 cl., ld. Zeeuwsche ed. lesp 80 c. cn 8 c. f^ecl zie tarief Inzend, op adv.. welke cle uitgevers te hunner beoordeeling rtlet verlangen af te geven, worden noch teruggegeven, noch aan de Inxendeis van adv. uitgeleverd inaak> 'MS !SOÜRG Seinzösai mm leHövri RjËgglJij StPoldet ÏT, 'l..::'.' '"^"isCriBrlrc »L OSlJto Mq (llerbsut) Whufl'P^aateaurl -Béllalle -SO i Oifetan Vjlevrouz Jtonbw Onlusten in Roemenië, Antonescu uitgeschakeld. Nieuwe re geering bood Moskou capitulatie aan. Reactie van patriotten. BERLIJN, (D.N.B.) Koning Michael van Roemenië heeft in een oproep het Roemeensche leger bevolen den strijd te gen de bolsjewistische indringers te sta ken. De staatschef van Roemenië maar schalk Antonescu is door een laffe hin derlaag van den koning en zjjn verra- dersclique bestaande uit Anglophiele po litici en reactionnaire hovelingen, uitge schakeld. Een door. den koning in het leven geroepen z.g. democratische regee ring, die onder de vlag van Maniu en Bratianu, in feite echter door de com munisten gevormd is, heeft aan Moskou de uitlevering van het land aangeboden. In geheel Roemenië zijn daarop onlusten uitgebroken. Een nationale groep patriot ten heeft zich aan het hoofd gesteld van een beweging die gericht is tegen den koning en zijn verraad en heeft het Roemeensche volk en het Roemeensche leger in een appél opgeroepen den strijd tegen het bolsjewisme vóór vrijheid en leven, tegen dood en ondergang voort te zetten. De gevechten bij Parijs. Zware strijd tusschen de Durance en de Rhone. BERLIJN (D.N.B.) .Ten Zuidoosten Van Parijs oefenden de Amerikaansche divisiesin het gebied ten Noordwesten van Etampes nog steeds druk uit op de Seine.dae zij bij Corbeil en Mélun bereikten. Aan de Yonne ontwik kelden zich nieuwe gevechten bii Sens. Door langs de stad heen te trekken drong de vijand verder naar het Oosten op. De ge vechten aldaar duren nog voort. Het is klaarblijkelijk het doel van het Amerikaansche commando. Parijs te nemen door een grootscheepsehe omtrekkende bewe ging van uit 'het gebied SensTroves, dat voortdurend aanzienlijk versterkt wordt. Ter wijl het aan het grendelfront voor Parijs over het algemeen rustig was, trachtten terroris ten in eenige stadswijken de macht aan zich te trekken. De bestrijding dezer terroristen had tot gevolg dat de betreffende wijkei- zware schade ledeil Zuidelijk van Part" trokken 'Amerikaansche strijdkrachten op twee plaatsen bij Seineport over de rivier doch zii werden teruggeslagen en de op den oostelijken oever achtergebleven Amerikanei na kort verzet vernietigd of gevangen geno men. Een nieuw Amerikaanseh bruggen hoofd bij Vullanies-kon tot een smalle strook langs den oever worden samengedrukt. Aan die Zuid-Fransche kust drongen de Anglo-Amerikanen Woensdag over den mid denloop van de Durance heen in algemeene richting naar den benedenloop van dé Rhone. In het gebied tusschen Durance en Rhone zijn ten Zuidoosten van Valence zware ge vechten gaande, daar de Duitsche troepen de enkele bergwegen langs welke kan worden opgerukt, hebben afgesloten. Denkt aan „Moeder en Kind" huis- aan-huis-coUecte 23 t.m. 30 Augustus. Hongarije ontbindt de partijen.5, BOEDAPEST, 24 Aug. (D.N.B.) Het Hongaarsehe telegraafagentschap deelt me de: ,ln de editie van vandaag van de Hon gaarsehe staatscourant is een regeeringsyer- ordening gepubliceerd, volgens welke alle po litieke partijen met onmiddellijken ingang worden ontbonden zonder rekening te hou den' met haar politieke oriënteering. Iedere politieke activiteit is verboden. Het vermo gen der partijen, waar- het ook gedeponeerd is, wordt door de politie geblokkeerd en in veiligheid gesteld Bij het overtreden van deze regeeringsverofdening zullen zware straffen worden uitgedeeld. De verordening is onmiddellijk in werking getreden". HERLEVEND ZUIDEN. Beschavingsarbeid of oorlogswinst „(N.P.) Bij gelegenheid van da opening van het Spadehuis te Maastricht op 29 Juli j.l., dus ongeveer vier weken geleden, sprak dr. Charles Thewissen als gemeente lijke referendaris voor Kunsten, Onderwijs en Opvoeding een merkwaardige rede uit. waaraan wii nog een en ander ontleenen. dat aansluit op de reeds eerder in ons blad geplaatste artikelen over „herlevend Zui den". Waar uitsluitend sprake is over Lim burg kan de lezer zonder de tendens van dr. Thewissens opzet geweld aan te doen zijn gedachte op Brabant of Zeeland richten. Als gemeentelijk ambtenaar belast met de zorg voor alle zaken rakende kunsten en weten schappen, aldus dr. Thewissen, kreeg ik op dracht bij deze plechtigheid een kort woord te spreken. Niemand in deze goede stad kan het mij dus euvel duiden, dat ik deze ambtelijke opdracht vervul, ZÖoals dat mijn tientallen col lega's, die stad, provincie of Rijk in deze tijden dienen, eveneens doen en daarom ogk door nie mand scheef worden aangekeken. Ilc heb dit zorgvuldig overwogen en van alle zijden beke ken, alvorens hier hetwoord te voeren en ik zou er volkomen gerust op kunnen zijn, ware het niet, dat ik deze opdracht vervulde met een niet te camoufleeren vreugde en mij zoodoende voor de zooveelste maal ontmasker als een amb tenaar, die met een ongebruikelijk enthousias me zijn werk doet en met een animo, die op zijn minst genomen in dezen tijd verdacht moet heeten. Maar aangezien deze oorlog toch binnen veer tien dagen is afgeloopen (men schreef toen 29 Juli. Red.) wilde ik mij de kans niet langs den neus laten gaan, om nog eenmaal in het pu bliek te getuigen, hoezeer ik de omstandighe den heb geprezen en een handje geholpen, oxn gedurende de periode der bezetting het Neder- landsche beschavingsleven te kunnen dienen. Het lot had mij erger kunnen treffen. Ver beeldt U eens, dat ik door geboorte en aanleg directeur was van een staalfabriek, van een pa pierfabriek of van een grintbaggermaatschappij Ik zou 's nachts niet kunnen slapen van de ge dachte, dat van mijn staal de vijand kanonnen maakte, op mijn papier voor 99 pet. nationaal- socialistische propaganda gedrukt werd en mijn Maaskiezel zou dienen om den Atlantikwal te versterken. Een schoot vol geld en immense bij dragen aan de verschillende steuncomité's zou den mijn gevoelig geweien niet in slaap hebben kunnen wiegen, en groot zou mijn vrees zijn, dat na den oorlog in vlammende letters de woor den „moffenwinst" op mijn gevel zouden prij ken. Kunt U zich dus mijn tevredenheid voor stellen, dat het mij gegeven werd, in deze tij den mij terug te trekken in de lustprieelen van het Nederlandsche beschavingsleven, en daar zoo heerlijk tot over mijn ooren in het werk z dat ik er den heelen oorlog om vergeten kan. Dr. Charles Thewissen herinnert er dan aan. dat hij de ruïne Lichtenberg, de Groote Klok en het klokkenspel van het Maastrichtsch stad huis wist te behouden en gaat dan voort: Reken eens uit! Meer dan tienduizend kilo brons kon ik den bezetter door den neus boren. Het is waar! Daórom heb ik het niet gedaan, want mijn beschavingsarbeid staat nu eenmaal volledig buiten deze oorlogvoering, maar hei is toch maar gebeurd, en wie van medeburgers, die aan den haard of bridgetafel wél aan tien oorlog meedoen, kan op dergelijke resultaten wij zen? Het mag u dan ook niet verwonderen, dat de vorige week bij anoniem schrijven voor de zooveelste maal de hoogste autoriteit in ons ge west er op attent gemaakt werd, dat spreker een doorgefourneerd clericaal was, die op geraffi neerde wijze de nieuwe orde tegenwerkte, het boksen had weten te verbieden, een einde ge maakt had aan het gemengd zwemmen en zelfs voor het mindere gehalte van de films in den laatsten tijd aansprakelijk gesteld moest wor den. Het zijn deze omstandigheden, waarom ik temidden der Spade-menschen gaarne verschijn Ook gij kunt nooit goed doen, want men be schuldigt U er van, dat U zich van de politiek niets aantrekt, terwijl anderen U verwijten, juist politiek te zijn. De N.S.B. koestert achter docht jegens U en vele anderen verdenken U er van N.S.B.-gezind te zijn, terwijl, voorzoover mij tot nog toe gebleken is, vooral uit Uw tijd schrift Frankenland, U niets anders bent dan Limburgsch, wat Uw eerste en heiligste plicht is Nog niet zoo lang geleden publiceerde ik in De Maasbode een cultuurvergelijking Brabant- Limburg en constateerde toen, dat Brabant zi n Brabantsche beweging had, maar dat Limburg nog geen Limburgsche beweging had, terwiü beide provincies toch hun resp. Brabantsche en Limburgsche kwesties hebben. Wat is deze Lim burgsche kwestie? Limburg Limburgsch te houden. Neemt niet lichtvaardig het oordeel in den mond van provincialisme of plaatselijk patrio tisme. De kern van dit alles zit dieper .dan U wellicht denkt. Gevormd aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen, beken ik mij leerling van een stoet eminente katholieke Hoogleeraren onder wie mgr. Hoogveld vooraan stond, die te juister tijd op onbevangen wijze het licht dei wetenschap hebben gericht op het actueele vraagstuk van 't nationalisme nog even taboe als het woord sociale' actie in de dagen, toen Re- rum Novarum nog niet géschreven was. Vijftien jaar geleden legde Mgr. Hoogveld in een magistrale rede over het wezen der volksge meenschap den grondslag voor wat tot op he den de basis gebleven is voor onze handelingen. En wat is dan deze leer der volksgemeenschap, naar onze gegarandeerd katholieke opvatting? Dat wij lid zijh van een volk en dat dit feit veel belangrijker is dan het foit, dat wij ook nog burger van een of anderen staat zijn. En zooals in Europa de vele volkeren onder scheiden naast elkander liggen, zoo .liggen bin nen ons volk de streekgemeenschappen en. zor gen er voor dat ons volk geen eentonigheid is, geen verzameling als van gelijke sigaren in één kistje, maar een levend en organisch geheel. Het is deze ordening der natuur, die onverge lijkelijk schoon is, omdat zij de schoonheid be zit, die alleen de scheppende hand van God zelf geven kan: een prachtig patroon van concen trische cirkels, die elk als kern het gezin heb ben. Het is dit inzicht, dat op onze schouders Heden moet verduisterd worden van 20.45 tot Zaterdag 6.30. Maan onder 23.29, op, 'Zater dag 14.32. Eerste Kwartier Zondag 27 Aug. Duitsch front bij Lisieux houdt stand. Verbeten verzet in Marseille en Toulon. Maddalenapas op terroristen heroverd. Sovjets aan benedenloop van de Proeth. Hevige strijd bij Roman en Warschau- doelartillerie van de luchtmacht nog 29 vijan delijke vliegtuigen neergeschoten. Duikbootjagers brachten in de Zwarte Zee ten Oosten van Constantza een Sovjetmotor torpedoboot tot zinken. Amerikaansche bommenwerpers vielen ver scheidene plaatsen in het gebied van groot- Weenen aan. Door luchtverdedigingsstrijd krachten werden 28 vijandelijke vliegtuigen, waaronder 21 viermotorige bommenwerpers, vernietigd. In den nacht vielen Sovjet-bommenwer pers het stadsgebied van Tilsit aan. Enkele Britsche vliegtuigen wierpen bommen op Keulen. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH RER, 24 Aug. (DNB) Het opperbevel van de weermacht deelt mede: „In Nonnandië slaan onze troepen aan den Touques-sector in het gebied van Lisieux en verder Zuidelijk alle aanvallen van den vijand af. Een vijandelijke gevechtsgroep, die ten Westen van Evreux in Noordelijke rich ting opdrong, werd door onze pantserforma ties aangevallen en tot staan gebracht. Eskaders slagvliegtuigen steunden deze ge vechten en vielen' het vijandelijke overzetver- keer alsmede tank- en voertuigcolonnes met goede uitwerking aan. Twee bruggen over de Seine werden door bomtreffers vernield. In luchtgevechten werd 12 vijandelijke vliegtui gen neergeschoten. Ten Noordwesten van Mantes wierpen onze troepen de Amerikanen bij La Roche- Guyon met zware verliezen over de Seine terug en zuiverden de bocht van de rivier ten Zuiden van deze plaats van den vijand. Ten Noordoosten van Fontainebleau wer den over de Seine gebrachte vijandelijke strijdkrachten in een tegenaanval op den oever der rivier teruggeworpen. In den nacht ondernamen formaties bom menwerpers een doeltreffenden aanval op Evreux. Zware branden en ontploffingen wer- den waargenomen. Aan de Zuid-Fransche kust bieden de be zettingen van Marseille en Toulon een ver beten verzet tegen overmachtige vijande lijke strijdkrachten. Ten Noorden van de Durance zijn harde gevechten gaande met vijandelijke strijdkrachten, die probeeren onze distancieeringsbewegingen in het Rhone-dal voor te zijn. In het Fransch-Italiaansche Alpenge bied rukken onze gevechtsgroepen ondanks de taai verzet biedende terroristen over de paswegen, naar het Westen op. De Madda- lena-pas is na harden strijd weer in ons bezit. Londen en de buitxwijken liggen nog steeds onder het zware vuur der V. 1. In Italië kwamen behalve levendige .we- derzijdsche verkenningsactiviteit geen groo te gevechtshandelingen voor. In de Adria- tische Zee torpedeerden motortorpedobooten op de reede van Ancona een vijandelijke tor pedoboot. In de Egeische zee bracht een van onze duikbootjagers twee vijandelijke duik- booten tot zinken. In het Zuiden van het Oostelijke front drong de vijand met gemotoriseerde infan terie- en pantserfórmaties tot in het ge bied aan weerszijden van den benedenloop van de Proeth door. Ook aan den midden loop van de Sereth zijn bij Roman herige gevechten gaande. Ten Noordoosten van Warschau sloegen formaties van de Waffen-SS in harden strijd talrijke aanvallen der bolsjewisten uiteen. Tusschen Boeg en Narew werdpn de sterke aanvallen der Sovjets in verbitterde bosch gevechten tot staan gebracht. -n het penetratiegebied van Modohn werd de vijand verder teruggeworpen. Ten Westen van het Meer van Pskof mislukten hernieuw de hevige aanvallen der bolsjewisten. Door braakpogingen van verscheidene bolsjewis tische divisies infanterie in de richting van Dorpat werden opgevangen. Formaties slagvliegtuigen vernietigden al leen in den Noordelhlcen sector van het Oos telijke front 60 vijandelijke pantserwagens en 15 stukken geschut en meer dan 100 voer tuigen. In hevige luchtgevechten werden aan het Oostelijke front 54 vijandelijke vliegtui gen neergeschoten. Bij den afweer van een aanval van Sovjet vliegtuigen op het gebied van Petsamo en de Varanger-fjord werdén door jagers en lucht- De toestand in Warschau. BERLIJN, (ANP). Van den toestand te War schau, waar de bij de nadering van het Sovjet- Russische front ontketende opstand door de Duit sche tegenmaatregelen een ontijdig einde heeft gevonden, geeft een te Krakau verschijnend Poolsch blad een aangrijpend beeld. De leider der opstandelingen is generaal Bor, achter welk pseudoniem zich de gewezen ritmeester van het Poolsche leger Komorowslci verbergt. De pogin gen zijner aanhangers, de burgerbevolking aan den opstand te doen deelnemen, acht men mis lukt. De onbeschrijfelijke nood, die de bran dende millioenenstad als gevolg van het gebrek aan water en levensmiddelen doormaakt, heeft onder de bevolking een wanhopige stemming doen onstaan. Alleen de opstandelingen beschik ken in hun gebarricadeerde schuilplaatsen nog over levensmiddelen. De verliezen der burger bevolking zijn hoog en ontelbare gezinnen heb ben have en goed verloren. Op de binnenplaat sen en in de tuinen van verlaten of verwoeste huizen liggen lijken van burgers, waarvan de teraardebestelling onmogelijk is. De weerzin wekkende lijkenlucht vermengt zich met den rook der steeds op nieuwe plaatsen uitbrekende branden, die tengevolge van watergebrek niet bestreden kunnen worden. Duizende inwoners van Warschau trachten door de'vlucht t£ ont komen. Dr- Goebbels grijpt radicaal in. BERLIJN, (DNB). Naar de Rijksgevolmach tigde voor de totale oorlogsinspanning, Rijks minister dr. Goebbels mededeelt, zullen in de toekomst eigenlijk nog alleen film en radio aan de sóldaten aan het front en aan de werkenden in het vaderland ontspanning brengen en cul- tureele waarden overbrengen. Deze bereiken met het minste gebruik van menschen en ma teriaal de grootst mogelijke kringen van het Duitsche volk. Bepaald wordt: Alle theaters, variété's, cabarets en tooneel- scholen moeten vóór den lsten September 1944 gesloten worden. Het particuliere tooneel-, zang en dansonderwijs wordt gestaakt. Alle circus ondernemingen, op enkele na, worden stilgelegd Alle orkesten, muziekscholen en conservatoria staken met uitzondering van enkele leidende li chamen. Op het gebied van de beeldende kunst worden om dezelfde reden kunsttentoonstellin gen en wedstrijden gestaakt en academies, kunst hoogescholen 'alsmede de particuliere kunst- en schilderscholen gesloten. Publicaties op het ge bied der schoone letteren, amusements- en aan verwante lectuur worden gestaakt. De dagblad pers wordt verder ingekrompen. Een groot aantal huishoud- en handelsscholen, worden tot nader order gesloten. Ook aan de hoogescholen vinden inkrimpingen plaats, waar door verscheidene tienduizenden studenten voor de oorlogsindustrie gebruikt zullen kunnen wor den. Tot volledig gebruik van de arbeidskracht wordt de arbeidstijd bij de Openbare bestuurs inrichtingen en op de bureaux in 't economisch leven uniform op ten minste 60 uur per week gesteld. Onmiddellijk ingaande wordt een alge meen voorloopi^ verbod van vacantie afgekon digd. Overtreders worden met gevangenisstraf en boete, in bijzondere gevallen met tuchthuis of doodstraf bedreigd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1944 | | pagina 1