Dagklad van Noordbrabant
Zeeuwsche Editie
Omsingeling bij A?gentan verder verijdeld.
KORT NIEUWS:
PARIJS WERD FRONTSTAP.
Bij Dr. Schaepman in de leer.
NEEBLANDIA-PERS 84e JAARGANG B
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1944. No. 18069.1 RT.An
Abonnementen bmneiiloitd Bij vooruitbetaling pee kwartaal 2.W., (conco per post 3 45,
teer weelt (uisluitend bij nici-posttiestcllthgj tl cent. Losse nummers 6 cent. Bewijsnum
mer» 6 cent. Bijkantoren te: Roosendaal, telefoon 2480; Bergen op Zoom, telefoon S24;
Waalwijk. telefoon 229: Coe». telefoon 2236: Mulst, telefoon 102. Verschijnt eiken werkdag.
Adv. geheele oplage 1-10 rmn.. kolom 42 mm.. 2.00. elke mm meer 20 cadv van plaauei.
aard uit N -Br. ultst Br. ed. resp. 1.70 en 17 et., ld. Zeeuwsche ed. tesp 80 c. en 6 c. Reel
ïie larlef. Inzend, op adv., welke de uitgevers te hunner beoordeeling niet verlangen
af te. geven, worden noch teruggegeven, noch aan de Inzendeis van ndv. uitgeleverd
Vooruitspringende frontbocht aan de Orne teruggenomen. Verbitterde
strijd om Chartres. Amerikanen in Orleans. Garnizoen van St. Malo
moest den strijd staken. Bruggenhoofd in Zuid Frankrijk uitgebreid.
Duitsche marine-successen in de Seine-baal. Wilkowisjken opnieuw
verloren gegaan. 110 Sovjet-vliegtuigen neergeschoten.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER
18 Aug. (D.N.B.) Het opperbevel van de
weermacht deelt mede:
,,In Normandlë werd westelijk van de Orne
de Ver vooruitspringende bocht in het front
tot achter de rivier teruggenomen. De vijand
trachtte met sterke strijdkrachten in het ge
bied ten Oosten en ten Noordoosten van Fa-
laise uit noordelijke richting op deze bewe
ging in te dringen, doch hij qjerd na verbit
terde gevechten tot staan gebracht. Onze
tegenaanvallen in het gebied van Argentan
sloegen vijandelijke strijdkrachten, die een
omtrekkende beweging wilden maken uiteen
en verwijdden daardoor de nauwte tüssohen
Falaise en Argentan.
Om Chartres wordt nog steeds verbit
terd gevochten. Ook in Orleans woedden den
geheelen dag hevige straatgevechten met
Amerikaansche troepen, die zich in den
loop van den strijd In het bezit van de stad
konden stellen. Het garnizoen van St. Malo
is voor de. vijandelijke overmacht bezweken.
Onder een onophoudelijke, zeer zware be
schieting kon (het zich. toen alle zware wa
penen onbruikbaar waren geworden tenslotte
nog slechts met handwapenen verweren. Sol.
daten van alle weermaehtsonderdeelen onder
hun kommandant kolonel von Aulock hebben
hier in een heldhaftige worsteling van bijna
drie weken stand gehouden tegen den storm-
loop van zeer sterke vijandelijke strijdkrach
ten en den vijand zware verliezen aan doo-
den en gewonden toegebracht. Hun strijd zal
in de geschiedenis voortleven.
In Zuid-Frankrijk kon de vijand zijn
bruggenhoofd tusschen Toulon en Cannes
uitbreiden en versterken.
Onze dekkings- en versperringsformaties
sloegen gepantserde verkenningsafdeelingen
van den viland. die ver naar het Noorden
opdrongen af. Verscheidene pogingen van den
vijan om westelijk van Toulon nieuwe troe
pen aan land te brengen mislukten.
Door strijdmiddelen der marine werden
in dp Setne-baal twee vijandelijke torpedoja
gers en vier transportschepen met een ge-
zamenüjken inhoud van 25.000 ton tot zinken
gebracht. Een groot transportschip van 15.000
tot 20.000 ton en acht andere schepen met
'n gezamenlijken inhoud v. 48.000 ton werden
door torpedo's getroffen. Op- grond van de
waargenomen zware ontploffingen kunnen
zü als gezonken beschouwd, worden. Voor de
Zuld-Fransche kust bracht een kust-batterij
der marine twee vijandelijke mijnvegers tot
zinken en beschadigde zij een torpedojager.
Het gebied van groot-Londen ligt overdag
en des nachts onder zwaar vergeldingsvuur
der V 1.
In Italië werden verscheidene pogingen
van den vijand om den Arno over te steken
en talrijke verkenningsaanvallen verijdeld.
m het Oosten verijdelden Roemeensche
troepen pogingen der Sovjets om den bene
denloop van den Dnjestr over te steken.
In het voorterrein der Karpathen worden
westelijk van Sanok en noordwestelijk van
Krosno wederocjjlievige gevechten geleverd.
Op het Weichselbruggenhoofd van Baranof
mislukten herhaalde aanvallen der bolsje
wisten. Pantserwagens en pantsergrenadiers
braken hierbij in den tegenaanval hardmek-
kigen vüandeHiken tegenstand en wierpen de
Sovjets terug. Een aanzienlijk aantal vijan
delijke tanks werd stukgeschoten.
Aan weerszijden van Wilkowisjken zetten
de Sovjets met veertien divisies infanterie
en verscheidene pantserbrigades, door tal
rijke slagvliegtnigen gesteund, hun aanval
len voort. Wilkowisjken ging opnieuw ver
loren. Bij Rascinen werden herhaalde vij
andelijke aanvallen uiteengeslagen.
Door doeltreffende aanvallen van on
ze formaties slagvliegtuigen leden de
bolsjewisten zware verliezen. Alleen al in
luchtgevechten werden in dezen sector 56
Vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Aan Ijet Letlandsche front strandden de
vijandelijke doorbraakpogingen ten Noorden
van Birsen en in het gebied van Modohn
bloedig op den verbeten tegenstand onzer
divisies.
In Estland werden talrijke vijandelijke
aanvallen afgeslagen of opgevangen. Aan
den hals tuschen het Meer van Pskof
en het Peipusmeer zijn hevige gevech
ten ontbrand met de naar den westelij
ken oever overgestoken Sovjets.
Bij een poging van Sovjetbommenwerpers
om Kirkenes aan te vallen werden 40 vijan
delijke vliegtuigen door onze luchtverdedi
gingsstrijdkrachten neergeschoten waardoor
meer dan een derde van de vijandelijke for
matie vernietigd werd.
Gisteren werdep aan het Oostelijke front
in totaal 110 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
Bij aanvallen van vijandelijke bommenwer
pers op het gebied van Ploesti werden door
Duitsche en Roemeensche luchtverdedigings-
strijdkrachten 18 viermotorige bommenwer
pers neergeschoten. In den afgeloopen nacht
lieten afzonderlijke Britsche vliegtuigen bom
men vallen op Mannheim, Ludwigshafen en
het Rijnlandsch-Westfaaische gebied".
De eindstrijd in St. Malo.
Telegramwisseling met den Fuehrer,
Hoofdkwartier van den Fuehrer. (D.N.B.)
De commandant van de vesting St. Malo,
kolonel Andreas von Aulock. heeft in den
middag van 17 Augustus het volgende radio
telegram aan den Fuehrer gezonden: „Mijn
Fuehrer, de strijd om St. Malo zal vandaag
of morgen zijn einde nemen. Onder de he
vigste beschieting valt het eene verdedigings
werk na het andere in puin. Indien wii ten
onder gaan dan zal het slechts na een strüd
tot den laatsten man zijn Moge God be
schermend zijn hand hoven U houden. Leve
de Fuehrer. Kolonel von Aulock". De Fueh
rer heeft met het volgende radiotelegram
geantwoord: „Aan den vestingcommandant
van St. Malo kolonel von Aulock: „Ik dank
U en uw heldhaftige manschappen in mijn
naam en in naam van het Duitsche volk. Uw
naam zal voor eeuwig in de geschiedenis
voortleven. Adolf Hitler"
De Fuehrer heeft kolonel Andraes von
Aulock. het eikenloof behoorende bij het rid
derkruis van het IJzeren Kruis verleend.
De Bulgaarscfce Sobranje is bijeen geweest
voor het aanhooren van een regeeringsverkla-
rlng varl^ premier Bagrianof. Deze zeide o.m.,
dat dank zij een spontaan geuite, maar ongeor
ganiseerde openbare meening een regeering ge
vormd kon worden, met welker koers «liet volk
het geheel eens is. (DNB)
In het Protectoraat Bohemen en Moravië wor
den in verband met de totale oorlogsinspanning
o.m. een aantal rechtbanken en alle musea ge
sloten. (DNB)
Op New Foundland is de havenstad Grace
door een brand grootendeels verwoest. De scha
de bedraagt 3 a 4 millioen dollars. Er vielen
geen slachtoffers. (DNB)
Luitenant-generaal Schmundt, chef-adjudant
der weermacht bij den Fuehrer is tot generaal
en generaal der pantsertroepen Raus tot Gene-
raloberst bevorderd. (DNB)
Eisenhowers politieke raadsman Phillips is af
getreden. (DNB)
Generaal-veldmaarschalk Model ontving van
den Fuehrer het eikenloof met de zwaarden en
brillanten. (ANP)
Generaal Juin is benoemd tot chef van den ge-
neralen staf van De Gaulle. (DNB)
VOor den herbouw van Londen en andere ste
den heeft" de Britsche regeering in Rio Grande
do Sul groote hoeveelheden hout aangekocht.
(DNB)
Het echtpaar von Palombini uit Rahnsdorf is
gearresteerd, omdat het den oud-burgemeester
Goerdeler van Leipzig verborgen had gehou
den. (DNB)
Gandhi noemt het in een brief aan onderko
ning Wavell duidelijk, dat de Britsche regee
ring er niet aan denkt de macht over Indië
op te geven. Hij zal echter de hoop niet opge
ven, dat Indië door zuiver moreele middelen En
geland die macht zal ontrukken. (DNB)
Churchill heeft Corsica bezocht en aan boord
van een torpedojager de landingsoperaties aan
de Zuid-Fr^nsche kust gadegeslagen. (Tijd-SPT)
Voor alle Aziaten op Java is arbeid voor de
oorlogvoering verplicht gesteld. (SPT-Tel.*)
Mgr. J. F. van Schaik, proost van het metro-
polltaan kapittel te UtrecHf is ter gelegenheid
van zijn gouden priesterfeest en zilveren pasto
raat benoemd tot huisprelaat van Z.H. den Paus.
Arbeidsmannen uit Eindhoven, Deurne, Ven-
ray, Nijmegen en Zutphen zijn per extra-trein
naar Drente en Z.-O. Groningen vertrokken voor
het rooien van aardappelen.
Een Jeugdstormfonds is ingesteld in verband
met het tienjarig bestaan van den Nat. Jeugd
storm. De binnenkomende gelden worden be
stemd voor een herstellingsoord.
Vluchtelingen uit
Caen, die tengevolge
van het oorlogsge
weld dierbare fami
lieleden, alsmede
huis en hof verlo -
ren, verschaffen zich
een tijdelijk onder
komen in tentjes,
opgeslagen tegen de
helling van een heu
vel, nabij de Duit
sche stellingen*
m-
(foto f.K.-RütJ9WJt<5i-.
Wanneer de jonge biggen op de kinderboer
derij van Artis te Amsterdam volgens wet
telijk voorschrift hun oormerken krijgen, is
dit een aparte attractie voor jong en oud.
(foto CNF-Sagers)
Duitschers bij Argentan grootendeels
aan omsingeling ontkomen.
BERLIJN (DNB) De tusschen de Loire
en den middenloop van de Seine ontstane be
wegingsoorlog, leidde op 17 Augustus tot n
reeks hevige gevechten. Van Chartres, waar
de Anglo-Amerikanen na vergeefsche aan
vallen omheen trokken, zetten de Amerikanen
hun druk naar het Oosten en het Zuiden
voort. De voornaamste aanval werd gedaan
in de richting van Rambouillet. Nog voor deze
stad sloegen Duitsche formaties den vijand
in harden strijd terug. Ter beveiliging van
hun flanken voerden de Anglo-Amerikanen
verkenningen met pantserafdeelingen uit
naar Chartres naar het Zuid-Oosten, naar t
gebied van Etampes en naar het Noorden in
de richting van de-; Aure. De vijand slaagde
èr evenwel niet in vorderingen te maken.
Ook verder naar het Westen stortten bu
Laigle sterke Amerikaansche aanvallen met
verliezen voor den vijand ineen.
De Amerikanen volgen hier dezelfde tac
tiek als de Duitschers in 1940, zoo verneemt
het ANP, en hun naar het Oosten oprukken
de snelle tankformaties verspreiden zich thans
waaiervormig. Parijs is inmiddels tot front-
stad geworden.
Het Normandi-sche front heeft practise li
opgehouden te bestaan, nu volgens de ver-
klaringen-'-van militaire kringen te Berlijn
de Duitsche strijdkrachten zich door de
nauwe frontopening tusschen Falaise en Ar
gentan, grootendeels aan de dreigende om-
si-iseling hebben weten te onttrekken.
In den sector van de Orne, op den Ooste-
lijkën vleugel van het front zijn op het
oogenblik hevige gevechten gaande. De Cana-
deezen trachten zich hier de noodige opera
tieve bewegingsvrijheid te verschaffen.
In het gebied van Brest duurt, volgens het
DNB, de verdedigingsstrijd voort. Behalve bij
Brest, het uit de lucht hevig aangevallen Lo-
rient en St. Nazaire, waar het voor de kust
liggend eiland D'Yeu door vijandelijke oor
logsschepen werd beschoten, bestaat aan de
Zuid-Westelijke hoek van Bretagne tusschen
Lorient en Quimper nog een ander, tot nu toe
niet op den voorgrond getreden steunpunt bü
Concerneau. Hier zijn de geallieerden thans
eveneens hun aanval begonnen. Deze mis
lukte door de onmiddellijk ingrijpende verde
diging.
Aan de Zuid-Fransche kust heeft de
Vijand zich opnieuw versterkt door voortdu-
renden aanvoer over zee en uit de lucht. Uit
de lucht neergelaten formaties hebben zich
genesteld op talrijke punten in het dal ten
Noorden van de Monts de Maures, een aan
eengesloten bergrug van ongeveer 50 km
breed en 25 km diep, tusschen St. Raphael
en Hyères. Zij trachten met elkander in con
tact te komen en de verbinding met de af
zonderlijke landingshoofden aan de kust tot
stand te brengen. In dit geheele berggebied
worden hevige gevechten geleverd. Duitsche
versterkingen uit het achterland grefjen in
en drongen den vijand op belangrijke plaat
sen terug. Buitengewoon hevig wordt gevoch
ten ten Noorden van Hyères en ten Westen
van St. Raphael, bij Draguignan, waar de
vijand het gros zijner strijdkrachten heeft
samengetrokken. Oostelijk van St. Raphael
oefende de vijand van Cannes uit druk uit
naar het Noorden, zonder dat hij echter te
gen den hardnekkigen Duitschen tegenstand
terrein kon winnen.
Nieuwe beslissingen noodig.
De situatie in Frankrijk staat thans, naar
de Voelkischer Beobachter schrijft, onder
andere militaire wetten dan in Juni of Juli.
Herhaald moet worden, aldus het blad, dat
dit ook voor de Duitsche legerleiding nieuwe
beslissingen noodig maakt. Het blad schrijft
verder, dat de tegenstander den wensch koes
tert, den oorlog nog dit najaar dóór een over
winning te beëindigen, vóór nieuwe prestaties
van Duitsche ingenieurs en arbeiders op het
slagveld tot uitwerking komen. Daar tegen
over stelt de Duitsche leiding den niet min
der taaien wil, den oorlog eens door het resul
taat van de reorganisatie op bewapeningsge-
bied wéér een ander cachet te geven. Met dit
doel voor ooaen voert de Duitsche leiding op
het oogenblik den bewegingsoorlog in het
Westen. Dit einddoel is voor haar belangrij
ker dan zelfs landstreken en steden met m
de geheele wereld bekende klank. Zij wil niet
bepaalde provincies, doch de operatieve bewe
gingsvrijheid behouden, opdat tenslotte de to
tale mobilisatie van het vaderland tot uit
werking kan komen.
Ned. krijgsgevangenen in Japan
Het informatiebureau van het Ned. Roode
Kruis, Korte Voorhout 14, Den Haag, heeft
wederom bericht ontvangen omtrent krijgs
gevangen. in Japansche kampen. Het betreft
officieren en militairen beneden den rang
van officier bii de landacht en militairen
beneden den rang van officier bii de zee
macht,.
(Vervolg).
13.
De meeste persmannen waren autodidac
ten met kunstmatig verhoogd zelfbewust
zijn; ze spraken uit den schemer van een
ongenaakbare naamloosheid en tegelijk met
de verblinde aureool van een majesteit, die
zich als „Wij" boven iederen eenling stelde,
,,Het anonymaat dient ais profetenmantel
en maakt ongevoelig voor de gevoeligheden
van anderen", ondervond Schaepman. Als
het beeld geen heiligschennis leek, zou zoo'n
redactiebureau haast een in wolken en stra.
len gehulde Sinai te noemen zijn, waax
Mozes diep gebogen de Wet hoorde verkon
digen voor zich en zijn volk. Schaepman
waarschuwde, dat, ais er op het Binnenhof
gezondigd werd, de buitenhoven door al die
aanmatiging van het Wij niet ongerept ble
ven. Hij had ondraaglijken last van journa
listen, die hem als gedeputeerden te velde
voor de voeten liepen, en besloot: „De pers
is de tamboer, maar trede niet op als gene
rale staf" Zelfs de Limburger Koerier, al-
ies behalve van willekeur vrij, noemde deze
dwingelandij (van de pers) een blindemans-
politiek. (biz. 61).
14.
De bladen hanteerden de waardigheid van
de katholieke partij al® slagwoord en be
riepen zich tegenover Schaepman geregeld
op „alle weidenkenden".
Hij antwoordde eens spottend: „Ik weet
wel, dat ieder, die het met mij niet eens is,
altijd een hoogst onafhankelijk mensch is
en dat ieder, die het met mij eens is, door
mij moet zijn verleid." (biz. 61).
15.
Schaepman moest er verder in berusten,
dat de katholieke politiek vooral bestond in
bestrijding en verdachtmaking van zijn per
soon. Zijn schouders wargn sterk, zoodat hij
kon schrijven: „Ik .ben te zwaaj vap stuk om
mij om een stootje meer of minder te be
kommeren; ik weet, dat het openhaar leven
een driedubbel staal om de borst vordert,
zoolang Onze Lieve Heer mi! mijn goed hu
meur laat, mag men met mij doen wat men
wil. Het spijt mij wel, dat de heeren er zoo
weinig eer mee inleggen, maar ik kan mij
daarom toch niet boos maken." biz. 62-63).
16.
Door ervaring leerde hy (Schaepman) in
zien. hoe onverantwoordelijk het was, de
wereld voor zijn oogen te laten vergaan, als
het eigen vaantje maar het laatste boven
dreef. Hij had den tijd van zulke macht
spreuken achter zich en besefte: „Beginsel
vastheid is soms weinig anders dan het on
aantastbaar bewustzijn altijd gelijk te heb
ben". (biz. 65).
(Wordt vervolgd).
De bovenstaande citaten zijn ontleend aan
het boek van Gerard Brom over Dr. Schaep
man, in 1936 verschenen bij de Erven F. Bohn
N.v. te Haarlem.
Een val, een ruk....
Dts Viaamsche SS-oorlogsverslaggever Calle-
waert maakte den eersten Inzet der SS-val
schermjagers mee. Sprong met zyn kameradeh
uit het vliegtuig en beschrijft in een speciale
reportage de lotgevallen van zijn kameraden.
Dit is de inleiding van een uiterst spannende
reportage van den eersten inzet der ss-val-
schermjagers, gepubliceerd in Storm-SS 2U-7-44
en in vele andere Nederlandsche-dagbladen.
Het SS-Ersatzkommando Niederlande ontving
daarop vele aanvragen om dienst te kunnen ne
men bij deze jongste afdeeling der Waffen-SS.
Thans deelt het Ersatzkommando ons mede,
dat vrijwillige dienstname mogelijk is en zich
iedere gezonde Nederlander in den leeftijd van
17 tot 45 jaar kan melden als SS-valschermjagers.
Inlichtingen geven het SS-Ersatzkommando,
Den Haag, Korte Vijverberg 5 en de navolgende
Nebenstellen der Waffen-SS: Amsterdam, Dam
4; Alkmaar, Langestraat 56; Utrecht, Vreden-
burg 19; Heerlen, Saroleastraat 25. Groningen,
Heerenstraat 46; Enschedé, Hengeloschestraat 30.
Nederlandsche Arbeidsdienst
De commandant van den Nederlandschen Ar
beidsdienst deelt mede, dat arbeidsdienstplich-
tigen krachtens artikel 4 van het Arbeidsdienst-
plichtbesluit, geboren tusschen 31 Dec. 1924 en
1 Januari 1926, die nog niet voor de vervulling
van hun arbeidsdienstplicht werden opgeroepen,
daarvoor niet meer in aanmerking zullen wor
den gebracht.
Reeds ingediende verzoeken tot verlenging van
uitstel van opkomst worden in verband met 't
vorenstaande niet meer in behandeling genomen.
Het bovenstaande is niet van toepassing op:
a. degenen, die in eenig studiejaar als student
wenschen te worden ingeschreven, of eenig
examen wenschen af te leggen aan een univer
siteit of hoogeschool. voor zoover zij hun ar-
beidsdfenstplieht nog niet hebben vervuld;
b. degenen, die een functie in overheidsdienst,
of bij het bijzonder onderwijs bekleeden, resp.
voor een functie in overheidsdienst of bij het
bijzonder onderwijs in aanmerking wenschen te
komen, voorzoover zij hun arbeidsdienstplicht
nog niet hebben vervuld.
De Kroatische marine kwam in het bezit van
haar eerste oorlogsschepen. (DNB)
Een Poolsche Sovjet hield te Lublin haar eer
ste zitting. Het zgn. Poolsche Nationale comité
van Moskou verkreeg het recht voor den tijd
van oorlog op het door de Sovjets bezette
Poolsche gebied verordeningen en wetten uit* te
vaardigen. Er werd terstond besloten tot mobi
lisatie van tien lichtingen. (DNB)
Heden moet verduisterd worden van 21
uur tot Zondag 6.30. Maan onder 21,32,
op Zondag, 7.54. Eerste Kwartier Zondag
27 Augustus. Zondag moet verduisterd
worden van 20.45 tot Maandag 6.30. Maan
onder 21.51. op, Maandag 9 uur.
