Noordhrabazit
van
Zeeuwsche Editie
Toulon en RHone-da! doel der geallieerden.
GEVECHTEN BIJ ORLEANS.
Bij Dr. Schaepman ia de ieer.
KORT NIEUWS:
NEEKLANDIA-«EBS «4» S&mOWG S
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1944. No. 18088. 1 BLAD
Adv. geheele oplage 1-10 mip.. kolom «tvm.. 24». elke mm meer 20 c adv. van plaaise-
aard uit N -Br. ullsl. Br. ed. resp. f 1.70 en 17 ct.. Id. Zeeuwsche ed iesp Bo c. en 6 c Re-
zie tarlcl. Inzend, op adv.. welke de «"gevers hunner beoordeeling niet venanqr
f« geven, worden «pel»""teruggegeven, noel» nan de (nrenders van adv. ultgeleve-
Haveninstallaties in Nice, Cannes en St. Tropes opgeblazen.
Andere Duitsohe afweertaotiek. De toestand In Noord-Frankrijk.
Nieuwe aanvaisstoot der Sovjets
De berichten van het
nieuwe invasiefrout ge
ven het volgende beeld
van den toestand aan de
Riviera: De massa van
hun troepen hebben de
Geaffloerden aan land ge
bracht in de bocht van
Hyères bij St. Tropez en
bij St. Raphaël. dus In
de kuststrook rond Tou
lon en Cannes, in welke
stad de landingstroepen
zijn doorgedrongen, even.
als in St. Raphael. Den
eersten dag werden reeds
vier divisies aan land ge
bracht. In het verdere
verloop der actie heeft
gen. Wilson die aan dit
front de tegenspeler van
den Duitschen gen Bias-
kowitz is, luchtlandingen
doen uitvoeren ln de
buurt van Nice en Drag-
nignan. terwijl van de
streek van Toulon nieuwe
landingspogingen werden
gerapporteerd, die evenwel werden afge-1Over de ontwikkeling der laatste dagen in
slagen. Noordwest-Frankrijk schrijft de .Voelldscher
In de Berlijnsche correspondenties wordt
erop gewezen, dat de tegenstand der Duit-
sche troepen anders zal zijn dan in Norinan-
dië. wat o.a. blijkt uit de mededeeling dat
de verdedigers de haveninstallaties van
Cannes, Nice en St. Tropez terstond hebben
opgeblazen. Te Berlijn verwacht men eerst
verder landinwaarts sterkeren tegenstand,
buiten het. bereik der scheepsartillerie Vol
gens Interinf zijn de landingstroepen tot dus
verre alleen nog maar in het gebied van
St. <?,aphaël landinwaarts getrokken, langs
de rivier Argens.
Men verwacht, dat de Geallieerden op
ziin uiinst één leger in de nieuwe actie
zullen betrekken. Als eerste doel ziet men
een actie tegen de oorlogshaven Toulon
die men over land zou willen afsnijden
naai* het voorbeeld van de onderneming
tegen Cherbourg. Verder schrijft men het
invasieleger het plan toe op te rukken
door het Rhone-dal om zich in Midden-
Frankrijk met de uit het Noordwesten
komende troepen te verbinden.
De landing in Zuid-FraJikriik heeft te Ber
lijn bil het groote publiek niet dien indruk
gemaakt, als de landing van den 6en Juni.
zoo meldt het A.N.P. hl ingewijde Duitsche
kringen werd zij op grond van de sterke troe
penconcentraties op Corsica en de concen
tratie van talrijke schepen sedert geruimen
tijd verwacht. Alleen verkeerde men m het
onzekere of de tegenstander een landing zou
beproeven aan de Italiaansche westkust, b.v.
in het gebied van Spezia dan wel aan de
Zuicl-Fransche kust.
De strijd in N.-Frankrijk.
De Anglo-Ainerikanen trachten in Nor-
mandië den ring om de Duitsche strijd
krachten te sluiten. Zoowei de Engelschen als
Canadeezen, die te dien einde in het gebied
van Falaise naar het Zuiden trachten op te
rukken als de Amerikanen, die zich noord
waarts bewegen en thans ten Noordoosten
van Argentan staan stuiten op verbitterden
Duitschen tegenstand, die een vereenigmg
der beide geallieerde legergroepen tot dusver
heeft weten te verhinderen. De Canadeezen
nestelden zich intusschen in Falaise. Aan den
benedenloop van de Dive weken de Duitsche
troepen ongeveer op de lijn LauvagnyBaron
Morteau uit.
Parijs en de Seine.
De Amerikanen hebben intusschen ook liun
aanvallen in oostelijke richting. d.w.z. in de
richting van Parüs en de Seine in la-acht
doen toenemen Uit de mededeeling In het
weermachtsberieht dat Duitsche dekkings
troepen hl het gebied van ChartresDreux
ongeveer 70 K.M. van Parijs den naai- het
Oosten oprukkenden Amerikanen tegenstand
bieden, evenals bij Orleans, blijkt dat de
Dultschers zich hier al strijdend terug
trekken.
Bii Dreux staan de Amerikanen nog
slechts 40 K.M. van de Seine en af te
wachten valt of zij hier een nieuwe om
singelende beweging tegen de ten westen
der rivier staande Duitsehe troepen in het
schild voeren.
Beobachter", dat deze de Duitsche legerlei
ding voor nieuwe beslissingen stelt en dat
vermoedelijk in de komende dagen zal biyken
in welke richting die gaan.
De bevelvoering der Geallieerden.
In de bevelvoering der geallieerde legers in
Noord-Frankrijk is dezer dagen een wijziging
aangebaeht. die naar Duitsche meening nood"
zakelijk is geworden doorat het oorspronke
lijk 100 K.M. lange front thans een lengte
van 400 k.m. heeft en de sterkte der strijd
krachten dienovereenkomstig is vermeer
deren. Onder de opperste leiding van gene
raal Eisenhouwer. die zijn hoofdkwartier de
vorige week naar Frankrijk heeft veplaatst
strijden in Noord-Frankriik thans het 3de
(volgens andere opgave het 1ste) Canadee-
she leger onder leiding van generaal Crecar
en daaraant naar het Westen aansluitende
het tweede Britsche leger onder generaal
Dempsey Beide legers vormen tezamen de
31ste legergroep onder leiding van generaal
Montgomery. Hieraan sluit zich naar het
Westen het le Amerikaansche leger onder
Amerikaanse!
Hoges en (het derde
:he
generaalWÊ
leger onder generaal Patton aan, die thans
onder generaal Bradley een speciale 12de
legergroep vormen, welke evenwel onder het
oppertrevei van generaal Montgomery blijft
staan.
Stlte voor den storm.
Het schijnt dat het Oostelijke front, dat
enkele weken van betrekkelijke stilte zeer
betrekkelijk want er is nog voortdurend hard
gevochten achter den rug heeft, thans
weer gaat opleven. De berichten gewagen
ervan, dat aan de grens van Oost-Pruisen
groote hoeveelheden tanks en artillerie ziin
samengetrokken, die een nieuwen stormloop
zullen ondernemen. Reeds wordt er vlak aan
de grens bij Wirballen, verwoed' gestreden.
Te Berlijn neemt men aan, dat de Sovjets
met hun overmacht van materiaal hun op-
marscli naar het Westen zullen trachten te
hervatten en dat een nieuw hoogtepunt in
den zomerstrijd aan dit front te verwach
ten is.
Nederlandsche Arbeidsdienst-
De commandant van den Nederlandschen Ar
beidsdienst deelt mede, dat arbeidsdienstplich-
tigen krachtens artikel 4 van het Arbeidsdienst-
plichtbesluit, geboren tusschen 31 December
1924 en 1 Januari 1926. die nog niet voor de
vervulling van hun arbeidsdienstplicht werden
opgeroepen, daarvoor niet meer in aanmerking
zullen worden gebracht.
Reeds ingediende vez'zoeken tot verlenging
van uitstel van opkomst worden in verband
met het vorenstaande niet meer in behandeling
genomen.
Het bovenstaande is niet van toepassing op
a. degenen, die in eenig studiejaar als stu
dent wenschen te worden ingeschreven, of
eenig examen wenschen af te leggen aan een
universiteit of hoogeschool, voor zoover zij hun
arbeidsdienstplicht nog niet hebbèn vervuld;
b. degenen, die een functie— in overheids
dienst, of bij het bijzonder onderwijs beklee-
den, respectievelijk voor een functie in over
heidsdienst of bij het bijzonder onderwijs in
aanmerking wenschen te komen, voorzoover zij
hun arbeidsdienstplicht nog niet hebben ver
vuld.
V 1 voor hot afschie
ten.
(Teiefoto Hoffmann-
i] 8-tapf).
Cannes aan de Riviera bezet. On-
tnarsch naar de Seine. Zware
gevechten in het Oosten.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER
17 Augustus (D.N.B.) Het opperbevel van
de weermacht deelt mede:
„In Normandië zette 't eerste Canadeesche
leger zijn hevige aanvallen in den Dives-sec-
tor en aan weerszijden van Falaise den ge-
heelen dag voort. Onze divisies verijdelden de
door den vijand beoogde doorbraak in wissel
vallige gevechten, waarbij aan weerskanten
aanzienlijke verliezen werden geleden. De
verbitterde worsteling duurt voort.
Onze pantserformaties gingen tegen de
Amerikanen, die uit het gebied van Argentan
verder aanvielen tot den tegenaanval over
en wierpen hen naar het oosten en zuid
oosten terug.
Gemotoriseerde vijandelijke strijdkrach
ten rukken verder naar het oosten in de
richting van den middenloop van de Seine
cn naar het zuidoosten in de richting van
de Loire op. De stad Dreux gnig na zwaren
strijd verloren Om Chartres en Oriéans
zijn hevige gevechten ontbrand.
In Bretagne werden verscheidene vijan
delijke aanvallen in het gevechtsgebied van
Brest door geconcentreerd afweervuur uit
eengeslagen. In de citadel van St. Malo blijft
het garnizoen heldhaftigen tegenstand bie
den. De batterij Cezembre sloeg met haar
vuur in weerwil van een zeer hevige vijan
delijke beschieting verscheidene vijandelijke
aanvallen op de citadel uiteen.
In het kustgebied van Zuid-Frankrijk
duren de hevige gevechten tegen den
and, die in toenemende mate versterkingen
uit de lucht en uit zee krijgt, voort. Na
zwaren strijd slaagde de vijand er in de
stad Cannes binnen te dringen.
Lichte Duitsche vlootstriiökrachten en be_
waklngsvaartuigen brachten voor de Fran-
sche westkust in de ochtenduren van 15
Augustus in verscheidene gevecihten met een
overmachtige Britsche vlootformatie twee
torpedojagers tot zinken en besohadigden
een kruiser Een eigen vaartuig is gezonken,
een tweede werd beschadigd. In den striid
tegen de vijandelijke landingsvloot bescha
digde de luchtmacht voor St. Tropez twee
vijandelijke transportschepen met een geza-
menlijken inhoud van 18.000 ton zoo zwaar,
dat zij verloren geacht kunnen worden. Een
slagschip werd door een zware bom getrof
fen.
In het Fransche achterland werden 168
terroristen in den strijd vernietigd. Het ver-
geldingsvuur der V 1 op Londen duren voort.
Van het Italiaansche front worden geen
belangrijke eeveehtshandehneen gemeld. In
noord -Italië zijn in üe periode van 11 tot 15
Augustus 884 terroristen vernietigd.
In het voorterrein der Karpathen wer
den de noordwestelijke van Krosno aan
vallende Sovjets na een tijdelijke penetra
tie in den tegenaanval teruggeworpen. In
de verbitterde aanvals_ en afweergevech-
ten in de groote bocht van den Weichsel
werden gisteren 67 vijandelijke tanks stuk
geschoten.
In den sector aan weerszijden van Wir
ballen zetten de Sovjets hun doorbraakpo
gingen met steun van sterke formaties
tanks- en slagvliegtuigen den geheelen dag
voort. De hevige gevechten duren voort.
Aap het Letlandsche front handhaafden
onze grenadiers hun stellingen noordelijk van
Birsen tegen nieuwe, hevige aanvallen der
bolsjewisten. 49 vijandelijke tanks werden
stukgeschoten.
In Estland zijn onze troepen ten westen
van het meer van Pskof nog steeds in zwa
ren strijd gewikkeld met opdringende Sovjet
strijdkrachten. Formaties slagvhegtuigen
steunden de gevechten van het leger in dit
gebied en vielen het vijandelijke veerverkeer
tusschen het Peipusmeer en het meer van
Pskof met goed gevolg aan. Elf volgeladen
veerbqoten werden tot zinken gebracht. In
luchtgevechten en door luchtdoelgeschut ver
loren de Sovjets 56 vliegtuigen.
In de zware gevechten in den centralen
sector van het oostelijke front hebben for
maties vliegtuigen en luchtdoelgeschut van
een luchtvloot in de afgeloopen zes weken
889 vijandelijke tanks en 1217 vliegtuigen
vernietigd.
Formaties vijandelijke bommenwerpers vie
len plaatsen, in midden- en zuld-Duitsch-
land aan. Vooral Maagdenburg en Dessau
werd schade aangericht In den afgeloopen
nacht ondernamen Britsche bommenwerpers
teneüraanvallen op Stettin en Kiel. In de
oude stad van Stettin werd vrij gToote scha
de aangericht. De bevolking leed verliezen.
Afzonderlijke vijandelijke vliegtuigen lieten
bovendien bommen vallen op Berlijn en
west-Duitsehland. Ook luehtverdegigings-
striidkrachten werden 49 vijandelijke vlieg,
tuigen vernietigd".
Een val, een ruk
Een SS valschermbataillon stort zich
op Tito's hoofdkwartier.
De Vlaamsche SS-oorlogsverslaggever Calle-
waert maakte den eersten Inzet der SS-val-
schermjagers mee. Sprong met zijn kameraden
uit het vliegtuig en beschrijft in een speciale
reportage de lotgevallen van zijn kameraden.
Dit is de inleiding van een uiterst spannende
reportage van den eersten inzet der SS-val-
schermjagers, gepubliceerd in Storm-SS, 21.7.44
en in vele andere Nederlandsche dagbladen.
Het SS-Ersatzkommando Niederlande ontving
daarop vele aanvragen om dienst te kunnen ne
men bij deze jongste afdeeling der Waffen-SS.
Thans deelt het Ersatzkommando ons mede,
dat vrijwillige dienstname mogelijk is en zich
iedere gezonde Nederlander in den leeftijd van
17 tot 45 jaar kan melden als SS-valschermjagers.
Inlichtingen geven het SS-Ersatzkommando,
Den Hhag, Korte Vijverberg 5 en de navolgende
Nebenstellen der Waffen-SS: Amsterdam, Dam
4; Alkmaar, Langestraat 56; Utrecht, Vreden-
fourg 19; Heerlen, Saroleastraat .25. Groningen,
Heerenstraat 46; Enschedé, Hengeloschestraat 30.
(Vervolg)
9
De dichter (Schaepman) was het. die de
gevoeligheden van zijn volk wilde bezweren,
de priester, die betoogde, dat theorieën niet
ter zake deden wanneer ze deze kwestie (ihet
nationale belang van een hoognoodige le-
gerhervorming) in een kring van het geloof
trokken, waar elke redeneering ophield. Het
heilige was hem te hoog om te passen op
zulke twistpunten van den dag en daarom
mocht geen enkel geloofsgenoot om zijn
voorkeur voor deze of voor die oplossing
worden buitengesloten. Zijn kalme gedach
ten konden de heethoofden niet bekoelen,
omdat de partijen elkaar zoo prikkelden als
of hun eer op het spel stondDe stem
ming was heelemaal bedorven toen Tijd en
Maasbode als om de verhoudingen noode-
loos te vértroebelen, den eisch van een Ne-
dlerlandsch gezantschap bij bet Vaticaan
hoogst ontijdig aan de orde gingen stellen.
Niemand was pauselyker gezind dan
Schaepman, die nu deze verrassing als zijn
iievelingswensch tegen zich zelf zag uitspe
len. Hy leek voor ihet publiek schaakmat
Nu eens liberaal en dan weer calvinistisch
genoemd, heette hij in geen geval meer ka
tholiek (blz. 49).
10.
Wat zijn persoonlijk voorbeeld op den duur
bereikte, was het overwinnen van het erfe
lijk wantrouwen tegen die geuzen, waarvan
de schuld toch verjaarde en het voetje voo:
voetje bezetten van een gemeenschappelijk
veld, waarop de katholieken met alle land-
genooten konden samenwerken, (blz. 52).
11.
Een comité van louter leeken bereidde zijn
zilveren priesterfeest in 1892 voor. De Maas
bode, die op 2 Juni nog pas verzekerd had
„Een leider is hij niet, was hij niet en zal
hij nooit zun", dreef den wansmaak zoover
om het jubileum voor ketelmuziek te ge
bruiken, terwyi De Tijd weer zijn waardig
heid in zwijgen zocht; maar vrienden kwa
men hem van alle kanten huldigen, (blz. 55).
12.
Schaepman moest en zou de Kamer uit
begon de Roomsohe pers opnieuw (in 1894)
te stoken. Wat had hij voor snoods gedaan?
Hu was zich enkele deze woorden bewust:
„Wanneer men geen krottenbewoners onder
de kiezers wil hebben dan moet men ds
krotten opruimen." Om dat woord, vertelde
hij, werd hij een half jaar behandeld of hij
een wolk was; want. dat hij .de schuld voor
ihet bestaan van krotten niet aan den armen
huurder, maar aan den verhuurder gaf.
leek in het oog van die „fatsoenlijke" men-
schen iets ontzettend gemeens. Hy kende
de werkelijkheid en noemde de waarheid (59
(Wordt vervolgd).
De bovenstaande citaten zijn ontleend aan
't boek van Gerard Brom over Dr Schaep
man in 1938 verschenen by de Erven F. Bolir.
N.V. te Haarlem.
Geïnterneerden in Ned. Indië.
's-GRAVENHAGE. (A.N.P.) In verband
met de zeer beperkte publicatiemogelijk-
heden. waardoor binnengekomen internee-
rmgsberichten vooral eerst na geruimen tiid
in de pers kunnen worden opgenomen, wordt
aan allen die verwanten of bekenden in Ned.
Indiè hebben in overweging gegeven hiervan,
voor zoover zulks nog niet is geschied, mede
deeiing to doen aan de 5e afdeeling van het
Ned. Roode Kruis. Jul. i/an Stolb erg-
la a n, 2729 "s-Gravenhage.
Gevraagd wordt opgave van naam. voor
namen, geboortedatum beroep, werkgever
en laatstbekend adres van deze personen
(ook van vrouwen en kinderen), alsmede de
naam en het adres van dengene aan v/ien in
geval bericht van intemeering is of wordt
ontvangen, hiervan kennis moet worden ge
geven. v
Voor zoover de mogelijkheid bestaat dat
bedoelde personen bij het uitbreken der vij
andelijkheden in militairen dienst waren, ge
lieve men bovenbedoelde opgave tevens te
doen toekomen aan de le afdeeling van het
Ned. Roode Kruis Korte Voorhout 14, te
's-Gravenhage, zoo mogelijk bovendien met
opgave van rang, stamboeknummer en troe
penonderdeel.
De Sovjet-Unie heeft aan de V.St. verzocht
de leen- en pachtleverantles na den oorlog te
handhaven op basis van een credietovereen-
komst. (ANP)
De Berliner Boersenzeitung en de Deutsche
AUgemeine Zeijung zullen in het kader van de
concentratie der Duitsche pérs vereenigd wor
den. (DNB)
Het Buckingham Palace is in den naght van
16 op 17 Augustus door vliegende bommen be
schadigd. (DNB)
De dienstplicht in de Ver. Staten. Volgens
persberichten zou Roosevelt alles in het werk
stellen voor een spoedig aannemen van wet
gevende maatregelen, die voorzien in een per
manenten dienstplicht VT5or alle jongemannen.
Deze maatregelen van Roosevelt hebben ten doe)
zoo verklaart men, een sterke militaire macht
te behouden, ook na den oorlog. (DNB)
Prof. ir. J. Muysken is bij beschikking van den
commissaris-generaal voor Bestuur en Justitie
als hoogleeraar in de werktuigbouwkunde aan
de technische hoogeschool te Delft ontslagen.
Sovjet-Russische artsen zullen volgens de
.Daily Sketch" naar Engeland gaan om met de
Britsche specialisten de bestrijding van epide
mieën te bespreken, welke na dezen oorlog
zouden kunnen optreden^ (CD)
Heden moei verduisterd worden van 21
uur tot Zaterdag 6.30. Maan onder 21.07,
op Zaterdag, 6.48 Heden Nieuwe Maan.