Dagblad van Noordbrabant
Zeeuwsche Editie
ïank$g»i!s@§i in Bretagne bij Hennes en Dinan.
GOED VOORGAAN DOET GOED VOLGEN!
VERBITTERDE STRIJD AAN DE
GRENS VAN OOST-PRUISEN.
NEERLANDIA.BERS 84» JAARGAJIö B
TOMJDAG 4 AUGUSTUS 1944. No. 18057. 1 HLAD
A nnLi aaia r\r\ i i n a I I (1 m 11L' nlnm £9 ir in t IW1 nfl/il m in I
Abonnementen hmnemaod by vooruitbetaling par kwartaa\+l k74M«mea per post J
,pcr w*elc loitsRmcml till nlet-JWJsibesteHlhg» 2i qppi Losse l ummer# 6 een«. Bewijsnum
mer* 6 cent. Bijkantoren te: Roosendaal telefoon 24BD. Barge» op Zoom, telefoon 52ft;
'waalwijk, telefoon 229; Coc», telefoon 2^55: Huist, tptcfoon to?. Verschijnt elke» werkdag.
Adv. geliccle oplage 1-10 mm., kolom 42 mm., 2 00. elke mm. meer 20 c adv. van plaatse
aard uit N.-Br. ultM. Br. ed resp. l 70 en 17 ct.. id. Zecuwsche ed. resp. 80 c. en 8 c Ree
r.ie tarief. Intend, op adv.. welke de uitgevers te hunner beoordetling niet verlangt?,
af te geven, worden noch teruggegeven, noch aai» de intendeis van adv. uitgeleverd
Nieuw stadium in den strijd aan het invasiefront. Het be
sluit van TurkijeBesprekingen tusschen Turkije, Bulga
rije en de Sovjet-Unie? Geruchten over nieuwe vredes-
actie m Finland.
Anderhalve maand lang hebben de Brit-
sche en Amerikaansche legers die op Fran-
schen bodem voet aan wal hebben gezet, op
een nauwelijks 100 k.m, breed front een
uitputtingsstrijd geleverd. Beurtelings heb
ben Engelschen, Amerikanen en Canadeezen
met een steeds groeiende materieele macht
op de Duitsche Unie in Normanöië gebeukt,
teneinde ergens het gat te slaan, dat zij noo-
dig hadden om in het stadium van een be
wegingsslag te geraken. Dat deze tactiek,
dank zij het overwicht van het materiaal,
tenslotte tot succes zou moeten leiden, wordt
thans in Berlijnsehe commentaren erkend.
Daarbij valt uit de berichten te lezen, dat de
motoriseering der Geallieerde troepen in het
verloop vail den strijd zeer is toegenomen,
tot zij thans zulk een stadium bereikt heeft,
dat gesproken wordt van een bijna totale
motoriseering der gevechten. Niet aUeen
werden bij de offensieven van de laatste we
ken veel meer tanks gebruikt, doch oolc de
geheele infanterie en artillerie met alle toe-
behooren trok in gepantserde transportwa
gens op. Zoo kregen de Geallieerde legers
een bewegelijkheid, die hun kansen bood voor
omtrekkende bewegingen. Zulke zijn er Dij
den opmarsch langs Normandië's westkust
enkele geweest; men heeft kunnen lezen, dat
o.a. bij Coutance ingesloten Duitsche groepen
zich een weg terug hebben moeten banen.
Het schijnt nu inderdaad, dat de Ameri
kaansche troepen die tenslotte tusschen St.
Lo en de kust de Duitsche linies konden
openscheuren, ruimte hebben gevonden voor
de snelle bewegingen, waarop hun wapens
zijn ingesteld. Zi) drongen snel door tot
Avranches aan den voet van den Normandi-
schen driehoek, vanwaar zij met drie colon
nes snel vorderingen konden maken naar
doelen in Bretagne.
Naar het Zuiden bereikten zij het groote
verkeerslalooppunt Hennes, klaarblijkelijk
met de bedoeling over deze stad door te
dringen naar de streek van Nantes en zoo
doende het schiereiland Bretagne af te snij
den. Tegelijk drongen de tankspitsen in het
schiereiland zelf door tot aan Dinan. even
ten Zuiden van St. Malo. Bovendien werd
een beweging naar het Zuidoosten met Fou-
gëres als eerste doel, gerapporteerd.
De corridor, waarlangs de Amerikaansche
troepen hun geheele macht naar het Zuiden
stuwen, is nog slechts enkele tientallen kilo-
metera breed. De daardoor bestaande risico's
kunnen weliswaar beperkt zijn doordat de
aanvoer reeds thans over de onmiddellijk in
gebruik gestelde haven van Avranches wordt
geleid, maar toch is er uiteraard voor de
aanvallers veel aan gelegen om hun door
braak te verbreeden. Vandaar hun druk naar
het Oosten bij Villedieu, waartegenover de
Dultschera thans tegenaanvallen hebben
gesteld en waar gisteren een felle strijd
woedde. Vandaar ook de hevige Britsche in
spanningen in het gebied ten Zuiden van
O-aumont, waar de Duitsche linies eveneens
naar het Zuiden verlegd moesten worden, en
hun voorbereidingen voor nieuwe acties in
het gebied van Caen,
De stap van Turkije.
De berichten uit het Oosten blijven gewa
gen van Russischen druk, thans ook ten
Westen wi den Welchsel maar zij worden
voor het oogenblik overstemd, door de nieuwe
politieke en diplomatieke verwikkelingen aan
de beide flanken van dit front.
Turkije heeft deze week den stap gezet,
waartoe het destijds reeds door Eden te
Ankara en op Cyprus, door Churchill te
Adana en op de conferentie te Cairo werd
aangezet. Men kent de Turksehe aarzeling
die Churchill weinige maanden geleden nog
weet aan gebrek aan moed. maar die door
de Turken steeds is uitgelegd als een gevolg
van de onvoldoende toerusting welke de Ge
allieerden het land wenschten te verstrekken.
Zulk een toerusting zou vooral moeten
dienen als een garantie tegen eventueele
luchtaanvallen van Duitschen kant, Istan-
boel en Smyrna, de beide groote steden van
Turkije liggen in dit opzicht bijzonder
kwetsbaar. Men heeft herhaaldelijk kunnen
lezen van de zorgen, die de Turken wijdden
aan hun luchtbescherming. Het was ook be
kend, dat in het Westen van het land met
Engelschen steun 23 moderne vliegvelden zijn
aangelegd, wat van Britschen kant wel min
der als een bijdrage aan de Turksehe veilig
heid dan als een veilige militaire belegging
zal bedoeld zijn.
De Turksehe minister-president heeft ge
zegd dat de breuk geen oorlog behoeft te
beteékenen. De beslissing is afhankelijk
van de houding, die de tegenstander zal
aannemen, zei hij. Het is vooralsnog niet
mogelijk na te gaan, wat deze opmerking
waard is. maar aan Duitschen kant heeft
men er geen twijfel aan laten bestaan,
dat „voortgaan van Turkije op dezen ge
vaarlijken weg den oorlog met Duitschland
absoluut noodzakelijk zal maken".
En reeds voor het besluit in Ankara viel
zei de Ausiands Inf. Dienst dat thans voor
de Turken een oorlog ging beginnen, die niet
zou eindigen, wanneer de strijd met Duitsch
land uitgevochten is, maar die het land
waarschijnlijk voor tientallen jaren tot oor-
logstooneel zou maken. Daarmee doelde men
duidelijk op de Russische aanspraken in dit
gebied waartegenover de Britsche macht,
„zoo licht als een veer" zou wegen.
Intusschen is een terugkeer van de Turken
op hun weg nauwelijks meer te verwachten,
temeer niet nu zij ook nog naar geruchte
tesamen met Bulgarije in besprekingen
met Moskou gewikkeld zijn over een drie
zijdig niet-aanvaisverdrag. De vraag, of
Turkije nog tot de actief oorlogvoerenden
zal gaan behooren, blijft met dat al open en
men kan haar het best- beantwoorden met de
tegenvraag: hebben de Geallieerden nog
militaire plannen in den Balkan?
Weer vredesstrooroing in Finland?
Anders dan in Turkije is de nieuwe ont
wikkeling in Finland zeer onverwacht geko
men. De Finsche commentaren hebben ge
sproken van de noodzaak om „onder de hui-
_ïn het verleden
Ligt het heden
In 't nu wat worden zal
BILDERDIJK
Pieter Pietersz. »e«n 1578—1629,
Vice-Admiraal der West-Indische
Compagnie 1623, Admiraal 1626,
Zilvervloot 1628, Luit-Admiraai
v. Holland 1629, gesneuveld te
gen Duinkerken, Gramonument
te Delft, Oude Kerk.
(Foto O. H.)
Ook thans weer strijden Ne
derlanders voor Europa's vrij
heid ter zee, in trouwe ver
bondenheid met hun Duitsche
kameraden. (foto O.H.)
Zet ook gij U derhalve in voor de toekomst van Uw Volk en
meldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmarine. Aanmelding
staat open voor iederen Nederlander van 17-45 jaar en kan
geschieden bij de Marineannahmestelle West Zweigstelle
Niederlande te Utrecht, alle Haten- en Ortskommandantu-
ren en bil de Nebenstellen der Waffen SS, alwaar tevens alle
gewenschte inlichtingen worden verstrekt.
- Jordana, de
Spaansche minister
van buitenlandsche
zaken, is te San Se
bastian plotseling
overleden. (DNB)
In de Seine-baai
hebben zich Donder
dagochtend scheeps-
catastrophes voorge
daan, waaraan ge
allieerde kruisers,
torpedojagers, kor
vetten, transport- en
vrachtschepen ten
offer zijn gevallen.
(Interinf)
Maarschalk Gra-
ziani heeft het bevel
over een Duitsch-
Italiaansch leger op
zich genomen. Het
leger staat onder op
perbevel en onder
rechtstreeksch com
mando van maar
schalk Kesselring.
(SPT-Tel.)
Von Papen ls
Woensdag per vlieg
tuig uit Turkije ver
trokken. De Turk
sehe gezant te Ber
lijn is Donderdag af
gereisd. Het verdere
gezantschaps-
personeel
sal worden uitge
wisseld. (SPT-Tel.)
De stad Lienkwa
in Kiangsi is door de
Japanners veroverd.
(DNB)
Lord Harding,
die van 1910 tot 1916
vice-koning van In-
die is geweest, is in
den leeftijd van 66
jaar overleden.
(DNB)
Birma zal dit
jaar nog een eigen
luchtwapen en ma
rine in 't leven roe
pen. (DNB)
dige moeilijke omstandigheden een concen
tratie van krachten en gelijke oriëntatie der
verschillende politieke wilsrichtingen te ver
krijgen". De eisch van het oogenblik was,
zoo heette het, het Finsche volk en al zijn
uiteenloopende politieke stroomingen hecht
achter den verdedigingsstrijd en de verder te
volgen politiek te plaateen. Voor zulk een
samenvatting was Mannerheim sedert de
vrijwording van Finland in 1918 en vooral
sedert den winteroorlog van 1939'40 de on
omstreden nationale figuur, de aangewezen
leider. Men kan uit de commentaren lezen,
dat er in Finland na het zware besluit om
den oorlog met Duitsche hulp te blijven
voortzetten nog meeningsverschillen waren
blijven leven en dat de militaire ontwikke
ling in het Oosten niet zonder invloed is ge
bleven op het politieke proces.
In Finsche kringen te Stockholm gelooft
men dan ook, volgens den Berlijnschen
corr. van de Tel. de jongste gebeurtenissen
te moeten zien ais het begin utn een
nieuwe vredesactle.
Dit ondanks het feit, dat Maarschalk
Mannerheim op grond van zijn politieke ver
leden hi) was het, die in de bolsjewisti
sche revolutie met een handvol landwaehters
Finland van Rusland los scheurde. voor de
roode machthebbers nauwelijks een aan
trekkelijke partner aan de conferentietafel
kan zpn. Van belang zal het zijn. of-de wis
seling van staatshoofd nu ook gevolgd zal
worden door een regeeringswisseling. De
militaire samenwerking met Duitschland is
namelijk alleen gebonden aan den afgetre
den president Rytl en aan de regeering-Lin-
komies, want de overeenkomst werd niet
door den Rijksdag' geratificeerd. Een nieuwe
regeering zou in deze dus de handen vrij
kunnen hebben.
Druk in de Weichselbocht versterkt.
Verschillende Duitsche tegen
aanvallen,
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER.
3 Aug. (DNB). Het opperbevel der weer
macht deelt mede:
„In Normandië zette de vijand, gesteund
door heftig artillerievuur en talrijke jacht
bommenwerpers. zijn hevige aanvallen in het
centrale en het westelijke deel van het lan-
dingshoofd den geheelen dag voort, Hij werd
op de meeste plaatsen met aanzienlijke ver
liezen, maar in zware gevechten afgeslagen
en kon slechts op enkele punten successen
behalen. Daar zijn onze troepen tot den te
genaanval overgegaan. Zuid-Oostelijk van
Villedieu bevinden eigen pantserformaties
zich in een zich ontwikkelenden aanval naar
het Westen.
De over Avranches naar het zuiden en
westen opgedrongen vijandelijke strijd
krachten vielen met haar pantservoorhoe
den Rennes en Dinan aan. waar zij wer
den afgeslagen.
Slagvliegtuigen verstrooiden vijandelijke
marschcolonnes in het gebied ten zuiden van
Avranches en vernielden een vrij groot aan
tal tanks, kanonnen en voertuigen. Boven
Normandië en het bezette gebied in het wes
ten werden 18 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
In het Fransche gebied werden 118 terro
risten in den strijd vernietigd. Sinds 6 Juni
hebben zij ongeveer 7300 dooden en 4700 ge
vangenen verloren.
Het gebied van groot-Londen ligt nog
steeds onder zwaar vergeldingsvuur van de
V 1.
In Italië hebben onze troepen ook gisteren
alle vijandelijke doorbraakpogingen in de
richting van Florence met, zware verliezen
verijdeld. Zij blijven den vijand westelijk en
enkele kilometers zuidelijk van de stad hard-
nekkigen tegenstand bieden.
Op de noordelijke helling der Karpathen
mislukten talrijke door tanks gesteunde Sov-
jetaanvallen. Door tegenaanvallen, vooral oos
telijk van den Beskidenpas, werd de vijand
verder teruggeworpen.
In de groote bocht van den Weichsel
werd de vijandelijke druk westelijk van Ba-
ranof sterker. Verder naar het noord-oos
ten stortten talrijke aanvallen der bolsje
wisten met zware verliezen ineen. Verschei
dene pogingen om de rivier over te steken
werden verijdeld. Noord-oostelijk van War
schau kwam het tot .zware heen en weer
golvende gevechten. De stad Radzymin
werd in een tegenaanval door onze tanks
heroverd.
-Terwijl aan den midden-Boeg en ten zui
den van Augustow herhaalde vijandelijke
aanvallen mislukten, zijn in den sector Sei-
nen-Wilkowisj en bij Mittau verbitterde ge
vechten gaande. In 't gebied van Birsen na
men onze grenadiers bij tegenaanvallen ver
scheidene plaatsen. Oostelijk van de Duna en
op de landengte van Narwa werden krachtige
doorbraakpogingen der Sovjets in zware ge
vechten verijdeld.
In den groolen afweerslag tusschen de Kar
pathen en de Finsche Golf zijn in de maand
Juli alleen al door troepen van het leger en
de Waffen-SS 3908 vijandelijke tanks stuk
geschoten; 250 andere vijandelijke tanks wer
den door de luchtmacht vernield. In dezelfde
periode verloren de Sovjets in luchtgevechten
en door afweergeschut der luchtmacht 1329
vliegtuigen."
Naar de nieuwe Gemeenschap,
vu.
Het volk als arbeidsgemeenschap.
Uit het voorgaande volgt thans vanzelf,
welke taak het volk op economisch terrein ve
vervullen heeft en hoe deze taak vervuld
dient te worden.
Om te kunnen voortbestaan, om te kun
nen leven, hebben wij allen middelen tot le
vensonderhoud noodig. Hoe verschillend wij
onderling ook over allerlei dingen mogen
denken, hierin zijn wij toch allen gelijk.
Welnu niemand van ons is in staat geheel
alléén alle dingen voort te brengen, die hij
tot zijn levensonderhoud behoeft. Ieder van
ons verricht slechts een klein onderdeel van
de geweldige hoeveelheid arbeid die noodig
is om allen leden van het volk de middelen
tot hun levensonderhoud te verschaffen. De
wever zou verhongeren als de boer niet voor
graan zorgde, en als de mijnwerker geen
kolen zou delven moesten wever en boer des
winters van koude omkomen, terwijl boer en
mijnwerker geen kleeren zouden hebben als
de wever die op zijn beurt niet voortbracht.
Om te kunnen voortbestaan hebben we dus
elkander noodig. Er moet dus sa
menwerking bestaan tusschen alle leden
van ons volk die doelmatig georgani
seerd moet worden.
J3at ia tot nu toe nog nooit geschied.
"Wèl is gedurende de jaren van heerschap
pij van het liberale kapitalisme de onderlinge
s t r ij d georganiseerd! Niet het algemeer.
belang de voorziening van ons volk
met levensbenoodigdheden stond daarbij
voorop, maar een aantal aan elkaar tegen
overgestelde g r o e p s belangen.
Dit was het gevolg van het feit, dat de li
berale maatschappijleer het bestaan van vol
ken, dde als één geheel voor zichzelf dienen
te zorgen niet erkent. „De wereld is ons ar
beidsveld" luidde het liberaal kapitalistische
devies.
Als gevolg hiervan voelde niemand zich in
zijn volk werkelijk geborgen. Niemand was
ooit zeker van zijn werk en zijn inkomen. Nie
mand kon zich ooit volkomen veilig voelen.
Het woord „volk'' werd een leege klank, voor
de meesten bevat-te deze niets wezenlijks meer
Slechts één vraag telde: hoe verzeker ik mij
zelf mijn levensonderhoud? Hoe verschaf ik
mijn gezin het dagelijksch brood? Een louter
individueele vraag-, die in het nog altijd
door de liberale maatschappijleer gehul
digde individualisme niet anders luiden kon
In een maatschappijdie gebeuwd is op het
gemeenschapsbeginsel zal deze vraag ech
ter veranderen in: hoe verzekeren wij. met
elkaar, ons volksbestaan? Dat be teekent, dat
niet meer het individu maar de gemeenschap
op den voorgrond is gekomen.
Het liberalisme huldigde de stelling, dat a.ls
ieder mensch maai* ongebreideld zijn eigen
belang najagen kon, het algemeen belang
daardoor het best gediend werd. De praktijk
heeft deze theorie gelogenstraft. Thans heb
ben wij gezien, dat het juist andersom is. Als
ieder voor zich en allen met elkaar in de
eerste plaats het volksbelang maar voor oogen
houden wordt daardoor ieders persoonlijk
belang vanzelf gediend.
Ook vóór den tegenwoordigen oorlog en be
zetting van ons land met de daardoor ge
schapen nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden
voor ons volk waren er echter reeds andere
gedachten ontwaakt. Groote groepen van
menschen wilden een andere wereld met an
dere levensnormen dan de liberale. Voor het
oog machtige partijen voerden hiervoor strijd
Iets wezenlijks hebben zij echter niet kunnen
bereiken, principieel bleef de toestand zooals
hij eenmaal was.
Dat kon ook niet anders, daar geen dier
vroegere partijen oog had voor den eenig mo
gelijken grondslag van een werkelijk geheel
nieuwe ordening het volk. Zonder de be
perking tot het eigen volk is geen enkele eco
nomische organisatie mogelijk, is evenmin ge
organiseerde samenwerking mogelijk, 't Wel
omschreven doel van zulk 'n samenwerking
toch is: schepping van een arbeidsge
meenschap aller werkers ter voorziening in
het gemeenschappelijk levensonderhoud. Dit
kan alleen een afzondelrlijk volk. onder de
leiding van een krachtigen Staat, voor zich
zelf bereiken. Als gevolg van zulk een geor
ganiseerde samenwerking aller volksgenooten
zal iedere enkeling zijn plaats in het econo
misch leven der natie kunnen innemen in
den geestelijken en lichamelijken toestand,
die hem tot ontplooiing der grootst mogelijke
energie in staat stelt en die daardoor het
grootst mogelijke nut voor dé volksgemeen
schap waarborgt.
Aldus slaan wij de handen inéén, om in een
doelmatig georefloise^.rde samenwerking een
drachtig de middelen tot levensonderhoud
voort te brengen die wij allen noodig hebben
om te leven. (Slot volgt).
Ter aanvulling op het weermachtsbericht
van heden wordt meegedeeld, dat de tweede
pantserdivisie onder leiding van haar com
mandeur, luitenant-generaal Freiherr von
Lueitwitz van 13 Juni tot 30 Juli de volgende
successen hééft behaald: 180 tanks vernie
tigd. een tank buitgemaakt 28 vliegtuigen
neergeschoten. 27 pantserauto's vernietigd,
52 pant seraf weer ka nonnen vernietigd 20
vrachtauto's buitgemaakt en 668 gevangenen
binnengebracht
Heden moet verduisterd worden van
21.30 tot Zaterdag 6 uur. Maan op 21.45,
onder, Zaterdag 6.56. Heden Volle Maan.
