Dagblad van Noordbrabant
ER WOEDT OORLOG IN POLEN EN OH POLEN.
Zesuwsche Editie
NARWA EN LUBLIN ONTRUIMD
NEERLANDIA-PHRS 84e JAARGANG 3
VRIJDAG 28 JULI 1944. No. 18051. 1 BLAD
Afto'iuemeAitn TimnetuJMCl l»U wwruiilwbting per kwartaal tl. per post f l IS,
per week (ul(ftuttend blf nlef-<>os<b<?sfeHlh6> ft cent. Losse rummer* S <*nt. Bfwi/snum-
mcrt 6 cent. Bijkantoren te Rooaentlaal. telefoon 2180; Bergen op Zoom, telefoon S*i;
Waalwijk, telefoon «9; Coc* telefoon 8!!tü; Huift, telefoon 102. Ver&chiint eiken werkdac
Adv. geheele oplage 1-10 mtn., kolom 12 mm., f 2 00. elke mm meer 20. e adv Van pUaivt.
aard uit N.'Br. ui tsl. Br ed. resn. f 1.70 en 17 et., ld. Zeeuwsol ie ed ies p 00 c. en f e- Reel
tie tarief. Intend, op adv., welke de uitgever* te hunner beoordeeltne niet verlangen
nf te geven, women noch teruggegeven, noch nan de inr.cndeis van adv. uitgeleverd
Gen. Dittmar over de activiteit der samenzwering- De
Sovjet-opmarsch naar de Weichsel. Gevechten in 't hart
van Litauen, Normandische front blijft stabiel. Het
Poolsche comité in Moskou.
Kr Is oorlog in Polen en ooi Polen, In
Polen staan de Duitsche en Russische
legers tegenover elkaar in wat oeze
week te Berlijn werd genoemd „de
grootste slag van dezen oorlog". Nu
Warschau en Krakau in de frontberich-
ten verschijnen, spreekt men aan Duit
sche zijde openlijk van „een gespannen
toestand, die elementen van bedreiging
in zich houdt". Luit.-gen. Dittmar heeft
daar in zijn radio-rede van deze week
geen doekjes om gewonden en hii heeft
erbij gezegd, dat ..de activiteit der sa
menzwering" aan het ontstaan van
dezen toestand niet vreemd is. Zii had
namelijk door haar doen en laten zekere
maatregelen getraineerd en zoodoende
..zand in de machine" gegooid en zuik
zand zou eerst moeten worden wegge
spoeld. vooraleer de machine in staat
zou zijn op volle toeren te da-aaien.
Daarom zal naast maatregelen die reeds
zeer binnenkort haar uitwerking in den
vorm van ontlasting van het zwaar strij
dende oostelijke front zullen doen ge
voelen, vooreerst nog menige improvi
satie noodig ziin om te komen tot een
duurzame stabilisatie in liet Oosten, al
dus Dittmar. „Wat wij moeten verkrijgen
is de tijd om al datgene'te voltooien,
wat in wording is. Het verzekeren van
dezen tijd is een doel. dat ieder optre
den, echter ook iedere dragelijke impro
visatie rechtvaardigt".
Opmarsch naar de Weichscllinie.
Deze wedloop van de nieuwe Duitsche
bewapeningstechniek met den tijd wórdt- de
laatste weken herhaaldelijk in 'Duitsche
commentaren op den voorgrond gesteld De
frontbeschouwingen maken het duidelijk, dat
-de Sovjets Duitschlands tijd tot het uiter
ste willen beperken, en de strijd zoover mo
gelijk naar het Westen willen verplaatsen,
vooraleer de tegenmaatregelen zich in hun
volle zwaarte laten gevoelen. Vooral aan
het front in Polen treedt het streven naar
een spoedige beslissing aan den dag. Met
voorbijgaan van verschillende sterke vestin
gen zooals Lemberg, Brest-Litofsk en het
thans gevallen Lubün, drukken hun pant-
serlegers. gesteund door machtige eskaders
slagvliegtuigen, naar het Westen. Waar de
frontlijn op het oogenblik verloopt, is niet
nauwkeurig „aan te geven, doch ln de be
richten van deze week zijn Sokolow, Siedlce
en Lukow als centra van strijd genoemd.
Berde laatste plaatsen zijn door de Duit-
schers opgegeven.
Verder zuidelijk zijn de Russen voorbij
Lublin opgedrongen naar het Westen en
Noordwesten, waar zij d® Weichsellinie bij
Iwangorod (Deblin) bereikt hebben. Een
blik op de kaart toont aan, dat de ge
vechten met dat al Warschau reeds zeer
dicht genaderd zijn.
Meer zuidelijk, in Galicië, hebben de aan
vallers een even snellen stoot in westelijke
richting ondernomen. Terwijl zij Lemberg
en Stantslau achter zich lieten, trokken zij
op naar en over de San. waar de Duit*,
schers Jaroslav en de uit tal van oorlogen be
kende vesting Przemysl moesten prijs geven.
De spits richt zich hier naar Krakau. de
poort, tot het belangrijke industriegebied
van Opper - Silezië en tot Moravië dat
evenwel thans nog enkele honderden kilo
meters achter het front ligt. Heeft de Rus
sische opmarsch tusschen Grodno en Kowno
naar Oost-Pruisen in de laatste weken geen
noemenswaardigen voortgang gemaakt, noor
delijker hebben de Sovjet-troepen thans
een diepe wig gedreven ln Litauen met de
bedoeling door te stooten naar de Oostzee,
Het in het Duitsche bericht genoemde
Ponewitsj ligt noordelijk van Kowno en
vrjj dicht bij het hart van het spoorwegen
net naar het Balticum, Schauen. De Sov
iets hebben hun aanvallen ook reeds tot
het gebied noordwestelijk von Kowno kun
nen uitbreiden,
Tegelijk blijft de druk uit het Oosten op
Letland en Estland aanhouden; hij is zelfs
versterkt, zooals kan blijken uit het opgeven
van Narwa, dat als noordelijke hoekpiiler
van het verdedigingssysteem gegolden heeft.
Duitsche commentaren doen evenwel ver
staan. dat hiermee de weg naar Estlands
hoofdstad niet open ligt. daar de Duitschers
thans nog geduchte stellingen houden in het
onoverzichtelijke bosch- en moerasgebied
tuschen Peipusmeer en Finsche Golf.
Britsch pessimisme over Normandië.
Aan Europa's Westkust kunnen de aan
vallers nog altijd den Duitschen muur niet
doordringen. Uit Berlijn meldde het A.NP.
gisteren dat de gecombineerde aanval van
Engelschen en Amerikanen, die deze week
begon, reeds als mislukt beschouwd kan
worden. Het aanvangssucces, dat de Britten
zuidelijk van Caen behaalden is ongedaan
gemaakt. Daarentegen hebben de Amerika
nen kans gezien door te dringen tot het
gebied van Canisy, aan den weg van St.
Lo naar Coutances aan de Westkust. Een
sucoes in grooteu stifl is evenwel ook bij
dezen derden grooten aanval in Normandië
niet behaald en men verneemt uit Enge
land dan ook reeds stemmen, die getuigen
van weinig tevredenheid met dezen gang
van zaken. Zoo schreef de „Times" dat de
strijd moeilijk is. omdat het gebrek aan
voldoende operatieruimte schijnmanoeuvres
bemoeilijkt.
Een Poolseh comité in Meskou.
Niet alleen de strijd in Polen, doch ook
het diplomatieke geveoht om Polen. Is weer
in een nieuwe fase getreden. Men heeft
kennis kunnen nemen van het manifest
waarmee een ln Moskou gefoitneerd Poolseh
comité zich heeft aangediend als „een wet
tig orgaan'' voor de Polen. Leden zijn de
romanschrijfster Wasilewska Witos beiden
leiders van de Poolsche communisten in de
Sov.iet-ünle generaal Zeienski, bevelheb
ber van het Poolsche volksleger, gen. Ber-
ling. bevelhebber van de Poolsche strijd
krachten in Rusland, en Drobner, een be
kend Marxist uit Krakau.
Het comité heeft met het Sov
jet-commando een overeenkomst geslo
ten, waarbij het de bevoegdheid krijgt om
In het door de roode troepen bezette Pool
sche gebied een bestuursapparaat en een
strijdmacht op te bouwen, alles natuurlijk
onder oppertoezicht van het Sovjct-opper-
beveL
Het heeft bovendien geen twijfel laten
bestaan aan zijn voornemens met betrek
king tot „wraakoefening .jegens Duitschers
en landverraders", tot herstel der Joodsche
rechten tot opheffing van het grootgrond
bezit en tot net inlijven van Dultsch ge
bied. Begrijpelijkerwijs stellen de Polen, die
vanuit Londen trachten te regeeren, het
hunne in het werk om niet meteen alle
touwtjes uit handen te geven waarbij zit
tot dusverre bereikt hebben, dat Eden ver
klaard heeft, dat de Britsche regeering
voortgaat het kabinet van Mikola.lczvk als
regeeiing van Polen te erkennen. Ook in
Washington hebben zit .audiëntie, aange
vraagd maar het eentge resultaat was hier
volgens de berichten van het D.N.B., dat
„men eerst de ontwikkeling eens wil af
wachten". Inmiddels schreef de .Dailv Ex
press" reeds, dat de Britsche regeering het
Moskousche comité terzijde wil staan in
overeenstemming met het beginsel, dat alle
organisaties, die Duitschland bestrijden ge
steund moeten worden. De Poolsche pre
mier te Londen is waarschilnlijk daarom
maar in arren moede naar Moskou getrok
ken. teneinde aldaar met leden der Soviet-
regeering over de Poolsch-Russische betrek
kingen te beraadslagen, zooals Reuter gister
middag nog heeft, gemeld.
De deelnemers aan de putschpoging.
BERLIJN, (D.N.B.) De door Rijks
minister dr. Goebbels in zijn radiorede van
26 Juli gebrandmerkte deelnemers "aan de
putschpoging van 20 Juli waren: 1. de ge
neraal der infanterie Olbricht die stand
rechtelijk is doodgeschoten, 2. de vroegere
chef van den generalen staf, kolonel gene
raal Beck die zich bij de arrestatie zelf
doodschoot. 3. kol. generaal Hoeppner, die
gearresteerd werd en zijn vonnis verwacht.
Militaire specialisten naar Turkije.
Van bevoegde Turk3che zijde is naar S.P.
T. aan de N.R.C. meldt elk gerucht over de
hernieuwde aankomst van een Engelsch-
Amerikaansehe missie in Ankara als onjuist
gekenmerkt. Volgens bepaalde geruchten zou
deze militaire missie de van Turksche zijde
geuite wensch inzake de levering van oor-
iagsmaterieel die tijdens da besprekingen
van onlangs tusschen de geallieerden en de
Turken naar voren is gekomen onderzocht
hebben en de quota daarvan hebben bepaald.
Men kan slechts constateeren, zoo meldt
S.P.T. uit Ankara, dat het aantal geallieer
de raadgevers en militaire specialisten dat
den laatsten tijd in Ankara is aangekomen,
aanmerkelijk is gestegen.
Niemand zal zich willen onttrekken aan de
zorg voor moeder en kind. Steunt de groote
collecte op Zaterdag S3 Juli.
Aanhoudende strijd in Normandië. Druk
in het Oosten duurt voort. Gevechten
bij Ponewisj in Litauen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH
RER. 27 Juli (DNB) Het opperbevel Van
de Duitsche weermacht maakt bekend:
„Ten Zuiden van Caen werden onze giste
ren herwonnen stellingen versterkt en tegen
hernieuwde plaatselijke aanvallen in bezit
gehouden. Tankconeentraties ten Oosten van
Caen werden door geconcentreerd artillerie
vuur uiteengeslagen. In het gebied ten Wes
ten van Oaiunont behaalde de vijand enkele
plaatselijke penetraties, die na het stuk
schieten van 45 tanks werden afgegrendeld.
Amerlkaansche formaties zetten in het ge
bied ten Westen van St. Lo haar aanvallen
met sterke strijdkrachten voort. Aan één
vijandelijke aanvalsgroep van 20 tanks met
daarop zittende infanterie, gelukte het tot in
het gebied van Canisy door te dringen. 5
tanks werden stukgeschoten. Zoowel hier als
in het gebied van Marigny duren hevigé ge
vechten voort. Ten Noorden van Periers wis
ten onze troepen zich tegen alle vijandelijke
aanvallen in hun stellingen te handhaven.
Doeltreffende aanvallen van onze gevechts-
vliegers waren des nachts gericht op vijan
delijke concentraties in het gebied van Caen
en op schepen ten Noord-Oosten van Cher
bourg. De vijand verloor XI vliegtuigen in
luchtgevechten. In het Fransche gebied wer
den 40 terroristen in den strijd vernietigd.
Het vergeldingsvuur op Londen duurt voort.
In Italië bleef den vijand in het gebied ten
Zuiden van Florence ook gisteren elk succes
"onthbüöèn, - ondanks alle pogingen om door
ons front heen te stooten. Met gebruikma
king van sterke infanterie- en pantseilorma-
ties stormde de vijand steeds weer, door ar
tillerie en'zware luchtaanvallen ondersteund,
op onze stellingen los, doch bleef met zware
verliezen liggen. Een plaatselijke penetratie,
die de Vijand pas na zeer zware gevechten ten
Zuid-Westen van Flgline kon behalen, werd
afgegrendeld.
Aan het Oostelijk front werden in den sec
tor Stanislau-Lemberg talrijke aanvallen van
de bolsjewieken met verliezen afgeslagen.
Onze grenadiers weten zich ondanks alle
bolsjewistische aanvallen nog steeds in het
stadscentrum van Lemberg te handhaven.
In het gebied van Jaroslav en Lublin
duurt de sterke vijandelijke druk voort. De
stad Lublin ging na verbitterden strijd-
verloren. Aan weerskanten van Brest-
Litofsk, bij Bialystok en ten Oosten van
Kowno werden alle doorbraakpogingen van
de bolsjewieken verijdeld, en werden plaat
selijke penetraties afgegrendeld. Bij Pone-
wisj. zijn gevechten met vijandelijke ver
kenning-s- en pantserspitsen aan den
gang.
Tusschen Dunaburg en de Flnsche Golf zijn
ook gisteren Weer talrijke aanvallen vpn de
'bolsjewieken bloedig ineengestort. De in een
Vooruitspringende frontbooht gelegen stad
Narwa werd na uitvoering van de sinds ge-
ruimen tijd voorbereide verwoesting van alle
Naar de nieuwe Gemeenschap^
v
Arbeid de eenige welvaartsbron.
(N.P.I Dit is een tweede gewichtige er
kenning, die de voortgaande maatschap:*--
lijke ontwikkeling ons gebracht heeft.
Tot vóór kort namelijk was ook in ons land
de maatschappelijke orde niet op a t-
beid maar op bezit gebaseerd.
Wie arbeidde, was niet daarom geëerd. Eer
genoot alleen hij, die bezat. Bezit alleen
was bron van maatschappelijke waardeermg
en achting. Niet de groote massa der wer
kers werd beschouwd als de kern en rugge-
graat der maatschappij, maar de betrekkelijk
kleine groep der bezittenden. En niet de ai -
beidende bevolking werd beschouwd als bron
van welvaart en van volkscultuur en niet zij
was het voorwerp van cultureele zorg en
werkzaamheid, maar uitsluitend het bezitten
de, het „kapitalistische" volksdeel.
Die tijd is voorgoed voorbij. Thans wordt
wel algemeen erkend, dat bezit op zich zelf
nooit eenige waarde scheppen kan. Stoffelijke
zoowel als geestelijke waarden ontstaan
slechts, doordat er met dat bezit gearbeid
wordt en we1 dan, als er in het alge
meen belang mee gearbeid wordt. De
volksgemeenschap kan zonder arbeid niet be
staan en de enkelingen kunnen zonder te o' -
beiden niet waarlijk gelukkig zijn.
Hier is de brori van het begrip van cie
eer van den arbeid, dat geleidelijk
de geesten verovert.
Arbeid ligt in de natuur der dingen. Een
natuurlijke maatschappelijke orde zal dan
ook op de allesbeheerschende waarde van den
arbeid moeten zijn opgebouwd. Zij zal in de
eerste plaats een arbeidsorde moet-n
zijn en de maatschappij, de volksgenu?:.-
schap, een a r b e i d s g e m e e n s c h a p.
Hierin zal de arbeid niet object van uitba
ting zijn voor het bezit, maar wordt het. bezit
tot dienaar van den arbeid.
In zulk een arbeidsgemeenschap evenwel
zal iedere arbeid zijn erkenning en waa -
deering vinden. Niet slechts een bepaald soo
arbeid, of alleen de arbeid van een bepaa
soort, menschen. Dit mag in het bijzonder c -
handarbeider wel eens overdenken. Want de-
vervalt licht in het andere uiterste en koi -
ertoe, alléén waarde te hechten aan den cli -
delijk zichtbaren, physielcen hand arbeP'
Op zijn beurt miskent hij daarmee de groots-
waarde van wat men zoo in het algemeen g -
wend is, hoof darbeid te noemen. De art)- i
van den kantoorbediende, den ambtenaar, den
leeraar en kunstenaar, en vooral de arbeid
van den ondernemer en bedrijfsleider.,
och kom, zou dat ook al arbeid wezen?! Neen.
dó4rïoor moet men toch maar eens zien naar
zijn ruwe knuisten en gespierde armen! Van
deze opvatting mogen hier en-daar wellichr
nog resten te bespeuren zijn, in het algemeen
echter behoort ook zij tot den voltooid vel
leden tijd.
Wie arbeid verricht gunt thans ieder ander,
die eveneens arbeidt, op welke wijze dan ook.
de erkenning wel, waarop hij recht heef:.
Ook dit is een verworvenheid van den nieu
wen tijd, waardoor de werkers van Nederland,
of zij werken met hoofd of hand, of zij in
een bedrijf vooraan staan of .een nederiger
plaats vervullen, de Nederlar.dsche Volks
gemeenschap tot een werkelijke arbeids
gemeenschap zullen kunnen maken.
NA DEN MOORD A ANSI, AO OP DEN FUEHRER. Da pitl duidt da plaats aan, waar Adlof
Hlttor stond toon do mijn ontplofte. (Telefoto-Hoftmann-Stapt).
V
voor de oorlogvoering van belang zijnde in
stallaties, volgens bevel ontruimd.
Aanvallen van den vijand op onze verkor
te, enkele kilometers ten Westen verloopencie
stellingen bleven vruchteloos. Bij de zware
gevechten in het gebied van Ludsén heelt
zich 't bataillon fuseliers 32 or.der comman
deur Von Heydebreck door bijzondere stand
vastigheid onderscheiden. De dappere com
mandant vond in de voorste linie den helden
dood.
In den tijd van 24 Juni tot 24 Juli werden
in den Noordelijken sector van het Ooste
lijke front door troepen van het leger en van
de Waffen-SS, als mede door vliegende forms -
ties en luchtdoelartillerie van de luchtmacht
924 Sovjet-Russische tanks vernietigd.
Formaties zware slagvliegtuigen mengden
zich in de voornaamste sectoren doeltreffend
in de gevechten te land en sloegen vijande
lijke colonnes uiteen. Hierbij werden 35
vijandelijke tanks en meer dan 400 voertui
gen vernield. Des nachts ondernamen zware
gevechtsvliegtuigen aanvallen op vijandelijke
concentraties op het gebied van Lublin.
Amerlkaansche bommenwerpers vieien
plaatsen in Zuid-Oost-Duitschland en Roe
menië aan. Door strijdkrachten der luchtver
dediging werden 42 vijandelijke vliegtuigen,
waaronder 35 viermotorige bommenwerpers,
vernietigd. Roemeensche jachtvliegers scho
ten in gevechten met een formatie Amerl
kaansche jagers negen vijandelijke jagers om
laag. Des nachts wierpen vijandelijke vliegtui
gen bommen in het gebied van Hamburg en
op de stad Tilsit. Zes vliegtuigen werden
neergeschoten."
Nederlanders onderscheiden zich-
BERLIJN. (InterinfIn den bij Narwa
geleverden stflijd hebben zich Neöerlanat-
sche pantser-SS-arenadiers die belast wa
ren m£l de dekking van tis 'Duitsche dis
tancieeringsbeweging. bijzonder onderschei
den door uitmuntenden strijdgeest.
handhaafden zich in de voorste Duitsche
linies tegen herhaalde Sovjet-Russische tank
aanvallen, waarbij zij met pantserafweerge-
sehut en wapens voor den strijd op korten
afstand 29 tanks buiten gevecht stelden.
Heden moet verduisterd worden van 21.45 lot
Zaterdag 6 uur. Maan op 14.28, onder Zater
dag 1.04. Heden Eerste Kwartier.