Dagblad van Noordbrabant
Zeeuwsche Editie
HERLEVEND ZUIDEN
Nu of nooit
Strijd ©ju „grendefclellingen" in het Oosten,
KORT NIEUWS:
H5EUWE AANVAL OP ST. 10,
DISTRIBI
NEERLANDIA-PHRS 84e JAARGANG B
ZATERDAG 15 JULI 1944. No. 13040. 1 BLAD
AfeonhpmcAiPrt hflinOUlartd bij vuoriilibelatIn& p*r kwartaal-E.71. franco per posl J 45,
*~>er week (uitfluitend bij rüei-posibestelUhg) 21 cent Losse r.ummers 6 cent. Bewijsnum-
er» 0 cent. Bijkantoren te. Roosendaal, telefoon 24B0; Bergen op Zoom, telefoon SS»;
aalwijk, telefoon 229: Goe», telefoon 223l>; Hulst, telefoon 102. Verschijnt eiken werkdag.
toer
jmeri
Waa
Adv. geheele oplage t-to min., kolom 42 tr.nv. 2 00. elke mm. meer 20 c adv. van plaatsel.
aard uit N -Br. ultsl. Br. cd reso. 170 en 17 et., td. Zeeuwsche ed, resp 80 c en 0 c. Reel
zie tarief Inzend, op adv.. welke de uitgevers te hunner beoordeeling rtlet verlangen
nf te geven, worden noch teruggegeven noch aan de Inzenders van adv. uitgeleverd
VII
„Maar wat in het Zuiden, God '4j
dank, bewaard Weef, dat is een waar
achtige innerlijke beschaving, die de
innerlijke waarden hooger stelt dan
alles, wat met de macht en de aan
trekkingskracht van het geld samen
hangt."
(N.P.) Tot slot hadden wij ons gesteld, te
onderzoeken, of de oplossing1 van het verschil
NoordZuid in een waarlijk nationale syn
these thans levensvatbaarheid heeft.
Wij doen dat niet, om vooruit te loopen, op
wat zich thans in het Zuiden van ons land
ontwikkelt. Op deze plaats hebben wij het
bestaan van de zuidelijke beweging, die in
„De Spade" en in „Frankenland" vorm vond,
slechts willen signaleeren, omdat enkele mii-
lioenen van onze iandgenooten er bij betrok
ken zijn. En de noordelijken, indien zij deze
beweging onbevangen willen bezien, zullen den
aard der zuidelijke beweging kunnen waar-
deeren, omdat zij, „niet meer" en „nog niet"
het karakter heeft van een verzet en nog
minder van een ontevredenheidsbeweging
Wat zij wil is: de synthese, de heel ons land
overkoepelende opbouw, waarin voor ieder
naar zijn aard en zijn beteekenis een plaats
is ingeruimd. Zoo bezien, is deze beweging
zelfs van belang voor héél ons volk! Zij is
positief en dat zal wellicht haar grootste
kracht blijken te zijn.
Het is daarom ook, dat iedereen in Neder
land belang heeft bü deze beweging, omdat
zij werkelijk den grondslag wil voor een
werkelijk nationaal Nederland, in stede van
een Nederland met een zeer welvarende,
doch cultuur-arme kern en een minder wel
varend, doch cultuur-rijk grensland, een Ne
derland, dat trouwens door de gevolgen van
dezen oorlog toch, hoe ook, ten doode
zou zijn opgeschrevenEn gelukkig maar",
zeggen de Zuiderlingen.
In dat stadium moeten wij ons er toe voor
bereiden een sterk en doelbewust volk te
zijn en ons niet laten overrompelen door ge
beurtenissen, die men vooral in het Noorden
des lands onaangename verrassingen zou vin
den.
Er komt een andere tijd, die ons niet on
voorbereid mag vinden.
XXX
Dat is één rede, waarom het plan van een
nationale synthese levensvatbaarheid schijnt
te hebben.
Maar er zijn meer redenen.
Gedurende de jaren van dezen oorlog zijn
er nieuwe inzichten gegroeid, die alom ge
deeld en gewaardeerd worden. Het is de ge
wone vooruitgang der ideeënwereld, die al
tijd groeit, steeds in wording is en door geen
gebeurtenis, hoe catastrofaal zij ons ook toe
schijnt, kan worden tegengehouden.
Sommigen noemen dat „de "nieuwe orde".
Anderen, meer gereserveerd, noemen dat „het
goede in de nieuwe orde", en weer anderen,
nog gereserveerder zeggen ervan: „Ja maar,
diit spreekt vanzelf, aa&r hebben we geen
nieuwe orde voor noodig."
Zoo ziet men, hoe ideeën groeien kunnen
door alles heen en dat wij alle overwegingen
omtrent oude en nieuwe orden kunnen laten
rusten en toch erkennen, dat nieuwe gedach
ten zich baan breken.
Een van die nieuwe gedachten is, dat de
prestatie, die iemand verrichtjfelangrijker
is dan het feit,
De nieuwe gevechtstactiek der Sovjets. - De Amerikaansche
aanvallen in Normandië. De vliegende bom weer ter sprake
De gevechten in het Oosten blijven van de
Duitsche troepen 't uiterste vergen. Grodno
de oude Poolsche vesting op 75 kilometer ten
oosten van. de oude Oost-Pruisische erens.
is thans in het weermachtsbericht versche
nen. De strijd heeft zich verplaatst naar het
gebied ten noorden en oosten van deze be
langrijke stelling en de berichten doen ver
wachten. dat hier in de komende dagen de
gevechten een hoogtepunt zullen bereiken
De in oorlog en vrede zoo vaak omstreden
stad Wilna in dit gebied is thans in de han
den van de Sovjets geraakt.
Gisteren werd te dezer plaatse de vraag
gesteld waar de nog voortgaande Duitsche
uitwijkbewesingen halt zullen houden. Sinds
dien zijn er verschillende berichten ontvan
gen, die spreken over „Sperriegei", die tot
taak hebben de aanvalsgolven te breken.
Zulk een grendelstelling zou vanaf het nog
..vaste" front van Pleskau en Ostrof zuid
waarts loopen naar Duenaburg en vandaar
naar het zuidwesten 'aansluiten op den
straatweg naar Kovmo. Deze Unie stond
de laatste dagen vooral ten zuiden van
Duenaburg aan hevige aanvaUen bloot, maar
van Duitsche zijde werd bericht, dat deze
waren afgeslagen In het zuiden wordt de
toegang naar het Oostzeegebied nog versperd
tussqhen Wilna en Olita aan de Njemen. Een
Unie die Grodno en Bialystok en daarmee
Oost-Pruisen moet beschermen, sluit daarbij
in het zuiden aan en. zou een voortzet
ting hebben tot Lemberg. De Duitsche terug
tocht uit Pinsk en uit het gebied van
Loetsk zou daarop kunnen wijzen. Inmiddels
blijkt, uit het feit dat ten noorden van
Grodno gevochten wordt, dat de hier veron
derstelde Unie de grilUge vormen vertoont, die
het geheele front ln de laatste weken geken
merkt heeft. Bovendien wordt den Sovjet-
Russen de bedoeUng toegeschreven om zulke
„Sperriegei" aan hun uiteinden te overvleu
gelen en zoo uit te schakelen.
Het Ugt dan ook voor de hand. zooals C.
D. uit BerUjn meldt, dat op het oogenblik
nog- niet kan worden gezegd, dat het front
op deze steUingen zal worden geconsolideerd.
Maar indien zij den storm niet houden dan
zouden zij toch tijd kunnen winnen voor
het opwerpen van nieuwe bastions. Deze
overweging leidt in bevoegde Duitsche krin
gen volgens denzelfden correspondent, tot
een gematigd optimisme al geeft men zich
er rekenschap van dat het overwicht aan ma
teriaal der Sovjets de weermacht zal dwingen
tot verdere uitwijkmanoeuvres.
Nog eens opnieuw wordt in de berichten ge
wezen op de verandering der Russische aan-
valstactiek; de rootie leiding heeft van Laar
westelijke bondgenooten geleerd zuinig om te
springen met manschappen, doch daarente
gen het krijgsmateriaal met bijna roekeloozen
overvloed in den strijd te werpen.
De druk op Saint Lo.
Aan het Normandisclie front bUift de druk
der Amerikanen aanhouden in het eebied
vanaf St. Lo tot aan de westkust. De Duit
sche verdedigers moesten zich oostelijk van
St, Lo met het blanke wapen handhaven. Ook
noordeUjk van de stad hadden verbitterde ge
vechten met opdringende colonnes plaats en
de aanvallers konden slechts kilometer na ki
lometer terrein winnen. Ook nu kwam het
niet tot een verbreken van het front. Dat ge
beurde ook niet in de streek van de westkust
voornaamste confessies, en zelfs 't „niets"-
had in ons land op dit gebied de waarde
nreUgie! die in ons land he
rwordt tüd voor een breeder besef van
Tingen. In stede van onzen godsdienst
puwen als iets, dat al maar bedreigd
or de booze, booze wereld, kunnen
in zien een bron van onze volks-
.vaarmee vrij in die wereld
(en doen.
Beze opvatting ook, die in het Zuiden
(and in deze jaren de formule heeft
ten, waarnaar heel het leven van het
ph moet richten en waaruit de con-
ken dient te worden, dat de ka-
iets anders zijn kan, dan een
£en bedreigde.
„deze jaren het
oiksdeei al
tot aan de moerassen van Georges, al moes
ten de Duitschers zich hier op verkorte linies
terugtrekken waardoor de gevechten de we
genknooppunten Periers en Lessav konden
naderden.
Een der frontcorrespondenten van het
D.N.B. merkt naar aanleiding van de door
de Amerikanen bereikte penetraties op, dat
men aan Duitsche zijde niet aan
het terrein verkleefd is, maar opereert met
de ruimte, indien daardoor menschen kun
nen worden gespaard. r
Bij Caen was 't de laatste dagen afgezien
van het altijd levendig blijvende vuur der ar
tillerie en der oorlogsschepen, rustig, maar
ook hier zal de rust weer wel van korten
duur zijn. Er wordt ten minste weer gespro
ken over „geweldige scheepsconcentraties"
voor den Orne-mond en van nieuwe landin
gen van materiaal. Om de landingen op de
stranden ook bii ongunstig weer mogeUik te
maken hebben de Engelschen in de critieke
dagen toen het weer den aanvoer van reser
ves stagneerde, golfbrekers in zee gebouwd.
Eeu groot aantal schepen hebben zij speciaal
voor dit doel laten zinken De Britten heb
ben thans alleen in hun sector volgens het
D.N.B. een half millioen mannen en het ge
heele bruggehoofd zou 3000 tanks torsen.
„V 1" in Nonnandië?
Eeu andere nieuwigheid van dit oorlogs-
tooneel is. dat van Britsche zijde sensa-
tioneelc berichten zijn opgedoken over het
neerkomen van ,.V l'"s in het landings
gebied.
Van Duitsche züde is hierover nog niet ge
rept, U blijft de vliegende bom de Duitsche
berichtgeving voor een belangrijk deel be-
heerschen Zoo is thans door den militairen
woordvoerder der Rijksregeering verklaard
dat de afvuurplaatsen van dit wapen thans
veel dieper in 't land liggen dan aanvanke
lijk. Deze verplaatsing zou zonder moeilijk
heden kunnen worden uitgevoerd op grond
van de technische mogelijkheden van het
wapen en zij geeft niet alleen een breedere
aanvalsbasis doch ook een grootere mogeiiik-
Xieid tot camouflage en bescherming tegen de
Geallieerde luchtaanvallen. De Britsche mi
nister vaal binnenlandsche zaken heeft do?n
verstaan dat het dom en onverstandig zou
zijn te verwachten, dat „wij spoedig het ge
vaar van den vliegenden bom meester zullen
zün".
In Italië was er in deze week weer weinig
teekeping in den strijd. Het blijft hier een
geleidelijk terugnemen van het Duitsche
front tegenover de overmacht van het vijan
delijke materiaal. Deze overmacht is in de
afgeloopen weken en maanden herhaaldelijk
ter sprake gekomen en men heeft uit
Duitsqhland zelf stemmen vernomen die
haar op den duur zelfs voor het dapperste
leger doodelijk noemden Thans meldt C.D.
dan ook. dat de Duitsche leiding „met nuch
tere zakelijkheid" de consequentie heeft ge
trokken dat Duitschland voor de noodzaak
staat om zijn oorlogsmateriaal kwantitatief
aanzienlijk op te voeren.
Bevoegde sprekers te Berlijn geven te ver
staan, aldus deze bron, dat er een geweldig
bouwprogram wordt opgesteld, hetwelk hoe
dan ook verwezenlijkt moet worden, onge
acht of de vüand al zün macht in de waag
schaal werpt om dit door luchtaanvallen te
beletten.
Dat de geallieerden dit laatste inderdaad
trachten te doen zou men kunnen afleiden
uit de weer hervatte groote bombardementen
op Duitschland zooals die op Muenclien in
deze week.
Kardinaal-staatssecretaris Maglione zou vol
gens een bericht uit Lissabon zwaar ziek zijn.
De leiding van het staatssecretariaat zou aan
monseigneur Tardini overgedragen zijn. Mgr.
Tardini is secretaris voor buitengewone aangele
genheden. (Interinf).
De vlootverliezen der Geallieerden sedert 6
Juni, die door de Britten en Amerikanen wer
den opgegeven, behelzen slechts een zevende
deel van de van Duitsche zijde opgegeven wer
kelijke verliezen. (DNB).
Generaal Roosevelt, een zoon van den vroege-
ren Am. president Theodor Roosevelt, is in Nor
mandië gesneuveld. (DNB).
Boedapest e.o. is Vrijdagochtend door onge
veer 600 vliegtuigen gebombardeerd. Er wordt
elding gemaakt van talrijke neergeschoten toe-
(DNB).
arschauk Goering heeft aan de vierde
jachteskader 3 voor haar presta-
eer van een Amerikaanschen
schrijven van waardeering
jnuten schoot de speciale
Mortiz een afdeeling
:ste toestel neer. De
jsgroep behoorde,
ers ten val.
DE EERSTE PRUIMEN worden reeds nu in
de omgeving van Zwaag geplukt, welke in de
verwarmde warenhuizen zijn gekweekt.
(Foto C.N.F. - Kuiper).
In het Oosten Pinsk en Wilna ontruimd.
Distancieering bij Loetsk. - Door
braak by Grodno voorkomen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH
RER, 14 Juli (DNB) Het opperbevel der
weermacht maakt bekend:
In het Westelijke deel van het Norman-
dischc landingshoofd hebben de Ameri
kanen nieuwe formaties in den strijd ge
worpen en hun aan Vallen met het zwaarte
punt in de richting van St. Lo voortgezet.
In het verloop van verbitterde gevechten
heeft de vijand met zware verliezen onze troe
pen in eenige sectoren in niet belangrijke
mate teruggedrongen. Het gelukte hem op
geen enkele plaats de nagestreefde doorbraak
te forceeren. De zware gevechten duren met
onverminderde hevigheid voort.
Beveiligingsstrijdkrachten der Duitsche
marine schoten voor de Nederlandsche kust
twee Britsche motor torpedobooten in brand.
Een eigen patrouillevaartuig ging verloren.
Zwaar vergeldingsvuur blijft op het gebied
van Groot-Londen liggen.
In Italië beperkte de vijand zich gisteren
tot aanvallen in het gebied ten Noorden van
Volterra en aan weerskanten van den Tiber
in den sector Cita di Castello. Den geheelen
dag werd hier verbitterd en met afwisselend
resultaat om eenige hoogtestellingen gevoch
ten. Ondanks krachtig gebruik van men
schen en materiaal bleef de terreinwinst van
den vijand onbeteekenend. In het achter-
waartsche frontgebied en in het gebied van
Noord-ïtalië werden verscheidene benden-
groepen en sabotagegroepen vernietigd.
In het Zuiden van het Oostelijke front
sloegen Duitsche en Hongaarsche formaties
in het gebied van Kolomea plaatselijke aan
vallen der bolsjewieken af. Ten Westen van
Loetsk hebben onze divisies zich volgens be
vel uit een vooruitspringenden frontboog ge-
distancieerd en in nieuwe stellingen vijande
lijke aanvallen afgeslagen.
In verband met onze uitwykbewegingen in
het gebied van de Pripjetmoerassen die on
gestoord door den vijand verloopen, werd de
stad Pinsk ontruimd.
In den centralen sector verijdelden onze
divisies nieuwe doorbraakpogingen van de
bolsjewieken. Het zwaartepunt van den
strijd lag hier ten Oosten en Noorden van
Grodno, waar sterke vijandelijke pantser-,
infanterie- en cavallerieformaties tot staan
gebracht werden.
De dappere bezetting van de oude Lit-
tausche hoofdstad Wilna onder bevel van
haar commandant lt. generaal Stahel is na
een tegenstand van vijf dagen tegen over
machtige vijandelijke strijdkrachten volgens
bevel door den Sovjet-Russischen omsinge-
lingsring heengebroken en heeft zich al
vechtende een weg gebaand naar de in het
Westen onder bevel van kol. Tolsdorf gereed
staande Duitsche troepen. Plichtsbetrachting
en standvastigheid van deze beide ge
vechtsgroepen verdienen de grootste waardee
ring. Bij de gevechten om ae stad heeft zich
ook een afdeeling luchtdoelgeschut van de
luchtmacht onder kapt. Mueller voortreffe
lijk geweerd.
Ten Zuiden van Duenaburg alsmede tus-
schen Duna en het meer Peipus werden tal
rijke aanvallen der bolsjewieken met af
grendeling van plaatselijke penetraties uit
eengeslagen.
Formaties slagvliegers mengden zich ook
gisteren doeltreffend in de gevechten te land
en vernietigden in sche
stukken geschut,
vijand.
Amerikaansche
gisteren wederom
Muenchen. Door strij
dediging werden 29^
neergeschoten. Afzoij
sche vliegtuigen wie»
op Rijnlandsch-Wesf
