Dagblad van Noordbrabant
AMERIKAAKSCHE DRUK VAHUIT C0TEKTIH
Zeeuwsche Editie
HERLEVEND ZUIDEN.
SOVJET-TROEPEN IN OPMARSCH
NAAR WILNA.
NEERLANDLA-PERS 84e JAARGANG B
ZATERDAG 8 JULI 1944.«No. 18034. 1 BLAD
Abonnementen bmncnUMT btf voortiubefatln* pér Uwariaal I 7S. franco per 0o®<
per week lultfluiiemt bij niet-postbestelling) «l cent. Losse nummers 6- cent. Bewijsnum
mers ccnf Bijkantoren te: Roosendaal, telefoon -2*80. Bergen op Zoom. telefoon 51»;
waalwijk, telefoon 229; Goes, telefoon 22M; Hulst, telefoon 102. Verschijnt eiken weekdag.
Adv. geheele oplage l-io mm., kolom «2 mm-. 2.00. elke mm meer 20 C-, adv Van plaalsei
aard uit N -Br. uttst. Br. ed resp. l 70 en 17 ct„ ld. Zeeuwsche ed. resp 80 c. en t c. Ree.
rie tarief. Intend, op adv„ welke de uitgevers te hunner beoordebting niet verlangt
af ie geven, worden noch teruggegeven, noch aan de-tnrendcis van adv. uitgeleverd
IV.
psychologie van den
„Hollander".
,Jlet probleem van het -Zuiden bestaat
hierin, dat het verschil in volksaard be
neden en boven de rivieren nooit werd
opgeheven in een waarachtige nationale
synthese."
(NP.) Als de kern van 't probleem van het
Zuiden in 't bovenstaande goed is uitgedrukt,
dan is het, voor wie de zuidelijke beweging
van het oogenblik wil begrijpen, vooral noo-
dig, te weten, hoe men zich daar den noor
derling en hoe men over zichzelf denkt. In
„Frankenland" heeft Delsing ook deze karak
teristieken aan de orde gesteld.
Het Westen, zoo schrijft hij, en bedoelt
hier ook, wat sommigen het Noorden noe
men, het gaat hier om de in ons land over-
heerschende ruimte, waarvan Rotterdam,
Amsterdam en Den Haag de hoekpunten vor
men. het Westen dus toonde nooit be
langstelling, de folkloristische uitgezon
derd voor den volksaard van het Zuiden.
Het negeerde dezen voortreffelijk en had er
geen notie van, dat op deze manier de volks
kracht en het volksleven verarmd werd.
De gemiddelde Zuiderling is echter niet
zoo verengelscht als de „Hollander" om
slechts den eigen aard te kunnen zien. Maar
hij is tevens wat primitief, als bij onder
woorden brengt wat hi> aanvoelt, zoodra het
over „Hollanders" gaat. Hij heeft het dan
over den „kalen Hollander", die kopjes thee
drinkt, weinig eet als hij het zelf jpoet, en
véél als het een ander wil betalen, hard
schreeuwt op straat om zich vooral te laten
hooren, hierheen (naar het Zuiden) komt
om, de bloemetjes buiten te zetten, maar het
mag vooral niet veel kosten. En de gemid
delde Zuiderling vergeet, dat hij dan het ka
rakter van den Hollander niet beschrijft,
maar er een zeer subjectieve caricatuur van
maakt. Allemaal dingen, die aardig zijn -en
waar men iii gezelschap eens om kan lachen.
Maar de ondervinding heeft geleerd, dat ons
dat geen stap dichter bij een oplossing
brengt.
De Zuiderling heeft niet heelemaal onge
lijk met alles, wat boven de rivieren leeft,
„Hollander" te noemen. Want wat ook het
onderlinge verschil tusschen de menschen
daar mag zijn, fti.de houding ten opzichte
van het Zuiden trekt de boven-Moerdijker,
of hij nu Fries of Hollander, Hagenaar of
Utrechtenaar is. meestal één lijn. En inder
daad is ook in hun houding ten opzichte van
het leven een zekere overeenkomst, gelijk dat
ook het gevel is tusschen Brabander en Lim
burger.
Hoe staat de Hollander, de boven-Moerdij
ker, tegenover het leven? De Hollander staat
op de eerste plaats op zichzelf. Van histori
sche modulaties, die hem bijv. in den tijd van
den vrijheidsstrijd flinker en zelfstandiger
deden zijn dan bijv. in een eeuw van burger
lijke gezapigheid als de negentiende, kunnen
we afzien. Hij is geen gemeenschapsmensch,
maar individualist.-Dit heeft zijn goede kan
ten: de Hollander gaat in alles, wat zijn le
venshouding bepaalt, met zijn eigen geweten
te rade. Hij laat zich daar niets voorschrij
ven en kan gegeven voorschriften slechts
opvolgen, als ze met het eigen geweten en
het eigen inzicht strooken.
Deze levenshouding is de drijvende kracht
geweest in de Hollandsche geschiedenis. -Zij
deed de reformatie hier wortel schieten en
bloeien, zij deed den /Vrijheidsstrijd tegen
Spanje strijden. Zij dééd den Hollander, toen
het Rijk zijn strijd niet steunde, zich los
maken van het Rijk en deed hem, den blik
zeewaarts gericht, zijn eigen weg gaan, Deze
historische ontwikkeling van -gebondenheid
tot zelfstandigheid, tot onafhankelijkheid zelfs
is de consequentie van zijn geaardheidop
zichzelf staande zi?t hij slechts zichzelf.
Dit heeft ook zijn nadeelen; de Hollander
ziet slechts zichzelf, hij kent ook slechts zich
zelf en is dus van de meerwaardigheid der
eigen geaardheid ten opzichte van die van
een ander overtuigd. Óf misschien juister
uitgedrukt: slechts de eigen, geaardheid ken
nend, beseft hij niet, dat ér daarnaast nog
andere bestaan.
Een tweede gevolg van zijn levenshouding
is dit: de Hollander is er van overtuigd, dat
hij, zooals hij leeft, goed (moreel-goed) leeft.
Hij kent geen conflicten in eigen hart of ziel.
Wel conflicten van zichzelf met de buiten
wereld. Ook het moraliseeren ten overstaan
van anderen. Vandaar dat de calvinistische
confessie met haar praedestinatieleer zooveel
weerklank vond, een leer, die -tevens den
koopmansgeest, de materleele instelling van
den Hollander sanctioneerde. Immers deze
voorbestemmingsleer neemt den mensch zoo
als hij is: de mensch is uitverkoren of ver
worpen, geheel afgezien van zijn daden en
zijn innerlijke gesteldheid. Wel is Gods ze
gen in dit leven, vooral voorspoed in zaken,
een teeken van uitverkorenheid.
Een mensch, die op zichzelf staat in het
leven, zal vooral die eigenschappen ontwik
kelen, die hem bij deze zelfstandige levens
houding het meest van pas komen: de ver
standelijke eigenschappen, een groote wils
kracht en een groot zelfbewustzijn. De Hol
lander beredeneert zijn daden, zijn besluiten,
kortom zijn geheele leven. Hij is verstands-
mensch, die weet wat hij wil en dit ook met
een groote wilskracht weet door te zetten.
Hij is er zich van bewust, dat hij de dingen
goed doet, zooals hij ze doet. Dit wil niet
zeggen, dat de Hollander geen gevoel heeft.
H(J utt het alleen niet gauw eti laat er zich
De eigenaardighe&en van den strijd in Normandië. Nieuwe
aanval Zuidwestelijk van Carentan. De gevechten in het
Oosten. Amerikaansche luchtactie boven Duitscfiland.
Buitenland sch
overzicht
Ten aanzien van het front in Normandië
werd dezer dagen in een der berichten het
beeld gebruikt van den vulkaan, dié op uit
barsten staat. Men krijgt steeds weer den
indruk van een gebied onder hoogdruk die
een uitlaatklep zoekt,, doch deze vooralsnog
niet vindt, omdat druk en tegendruk elkaar
telkens weer opheffen.
Weliswaar doet gen. Montgomery het zijne
om den druk in den stoomketel van het
bruggehoofd steeds hooger op te voeren
de berichten blijven immers voortdurend
over nieuwe ontschepingen spreken maar
tot dusverre is hij er niet in geslaagd om het
betrekkelijke evenwicht te verbreken. D|p.t er
■zware splinters vallen bij de herhaalde stoo-
ten, waarmee de aanvallers het front aftas
ten, is bij deze wederzijdsche opeenhooping
van materiaal begrijpelijk. Van Duitschen
-kant is al becijferd, dat er sinds 6 Juni niet
minder dan 1200 invasie-tanks vernield zijn,
een cijfer, dat den omvang van de gevechten
illustreert. Nochtans leek dit alles op scher„
mutseling, waardoor de afmetingen van het
bruggehoofd slechts kilometer voor kilometer
kon worden uitgebreid. In sommige berich
ten viel dan ook reeds de veronderstelling
te beluisteren dat Mongomery deze massale
vernietiging van kostbaar oorlogsmateriaal
opzettelijk zocht in de verwachting, dat bij
een dergelijken ..uitputtingslag" de party die
over een wereldomvattend potentieel kan
beschikken tenslotte aan het langste- eind
zal trekken.
Begrijpelijkerwijs-worden vergelijkingen ge
trokken met .materiaalslagen", iooals die
uit de Afrikaansche woestyn en de Russische
steppe bekend zijn. Deze slag in Normandië
wordt in een SPT-bericht aan den NRC af
geschilderd als een tusschenvorm tusschen
de ruimte-strategie en den loopgravenoorlog
Aan beide zijden strijden moderne, volledig
gemotoriseerde en met alle zware wapenen
uitgeruste tankdivisies. Maar zy vechten in
een nauw boschachtig gebied, waar de tanks
geen ruimte kunnen vinden urn hun storm
kracht in de lengte te richten. Het is een
stryd als klassiek worstelen, nimmer zijn de
tegenstanders in staat om gelyk bij het
moderne boksen door tak'tisch voetenwerk,
zich al vechtende van nieuwen adem te voor
zien. Wanneer de beslissing niet snel valt.
zooals bij Caen, is men aan beide zyden ge
noopt rust te nemen voor hergroepeeringen.
De eigenUjke stryd gaat veelal uren en da
genlang om kleine afzonderlijke 'punten en
zufke ^materiaalslagen«-op-de-plaats" wor
den dan beheerscht door het massale vuur
der zware wapenen. Kort geleden werden in
een kleinen sector bjj Caen in 2 uur 20.000
schoten geteld om den vyand" murw te
beuken om vervolgens lijf-aan-lijf gevechten
tusschen tanks te forceeren waarby de
Duitsche troepen met de raketten van hun
„pantserschrik" en „pantservuist" de stalen
monsters van dichtbij trachten buiten ge
vecht te stellen.
Strijd bij Carentan
By Caen was -het de beide laatste dagen
weer zoon periode van herademen maar
reeds zyn er berichten, die zeggen dat weer
15 /divisies zyn opgesteld voor een nieuwen
concentrischen aanval op de stad.
Inmiddels hebben de invasjetroepen even
wel hun krachten beproefd op den weste-
lyken sector van het bruggehoofd,waar zij
aanvankelijk vanuit het gebied van St. Sau-
veur naar het zuiden trokken. De gevechten
blijven zich hier momenteel afspelen om het
wegenknooppunt La Haye-du-Puits, dat reeds
enkele malen van bezitter gewisseld is. maar
volgens de laatst beschikbare berichten gis
terenochtend weer in Duitsche handen was.
Ook ten oosten en ten westen van deze stad
ontplooien de troepen van gen. Bradley hun
krachten Oostelijk van de stad drongen zij
door in liet bosch van Mont Casfre, waardoor
het Duitsche front gevaar liep doorbroken
te worden. In een tegenaanval heroverden
de Duitschers evenwel weer een gedeelte van
het bosch. -
Terwijl de strijd zich hier blijft ont
plooien, zijn de Amerikanen ook zuidelijk
van Carentan'tot den aanval overgegaan.
Hieï volgen zi| den weg naar Periers, dus-
naar het zuidwesten zoodat men deze on
derneming in onmiddellijk verband kan
brengen met de gevechten, die zich thans
rond La Haye-du-Puits afspelen.
Indien een stoot in de richting van Pe
riers en verder in de richting Van Coutances
aan de westkust zou gelukken, zouden im
mers de Duitschers in La Haye van hun
verbindingen worden afgesneden. Volgens de
zeker bij belangrijke beeluiten niet door
leiden,
Bezien wil dit Hollandsche karakter van
onzen kant, zoo besluit Delsing, dan vinden
we dit hard en stoer en, eenigszins droog te
vens. Van Hollandsch standpunt bezien ech
ter is het dit niet: alleen maar juist en waar
achtig.
laats e berichten is het de Amerikanen even
wel nergens gelukt ,,de Duitsche verdediging
uit te schakelen", doch de gevechten blijven
voortduren.
Uit het oosten is in den loop van gisteren
weinig nieuws ontvangen. Uit de formulee-
rng van het weermabhtsbericht kan men
lezer, dat de Sovjet-actie in den zuidelyken
sector ls toegenomen, terwyl men uit de
mededeeling dat vijandelijke aanvalsgroepen
In opmarsch zyn naar Wilna" kan afleiden,
dat deze stad onmiddellijk bedreigd wordt.
Het in het bericht^ genoemde Marotsj-meer
bevindt zich op 100 k.m. ten noordoosten van
Wilna.
Nieuwe luchtacties.
In de Duitsche pers blyft uiteraard de
re'de van Churchill over de uitwerking van
Duitschlands vliegende hommen een onder
werp van bespreking. Daarby is onthuld, dat
de Amerikaansche luchtmacht bij recente
aanvallen op Keulen en Hamburg ook ge
vleugelde bommen heeft gebruikt die vóór
net doel worden uitgeworpen en op de ma
nier van een zweefvliegtuig hun weg naar
het doel vervolgen. Van Duitsche zyde is
evenwel opgemerkt dat dit wapen vanwege
zijn onbestuurbaarheid en zyn onderhevig
heid aan weersgesteldheid niet is te verge
lijken met. de ,V 1" Intüsschen is Churchills
mededeeling, clat de stryd tegen het Duit
sche wapen niet mocht gaan ten koste van
de aanvallen op Duitsche steden gevolgd
door nieuwe luchtaanvallen der Amerikanen
op midden en zuidoost-Duitschland. Groote
luchtslagen hebben daarbij gisterenochtend
gewoed boven Opper-Sflezië -terwijl uit een
uitgebreid gebied in zuidoost-Europa berich
ten over deze luchtactie kwamen. Door Duit
sche jagers zouden 60 zware bommenwerpers
zijn neergeschoten een aantal waaruit zich
den omvang van deze actie laat afleiden.
De Gaulle in Napoleons bed -
PARIJS Tijdens zijn verblijf op Elba
zou de Gaulle, naar Reufcer heeft be
richt, in het bed van Napoleon geslapen
hebben.
KORT NIEUWS:
lit een Amerfkaansch circus is brand Uitge
broken terwijl er 10.000 bezoekers in de tent
waren; het aantal dooden wordt op 150 geschat.
(DNB)
Uit Londen zijn Donderdag ruim 5000 kinde
ren geëvacueerd. (DNB)
In Rotterdam is de 30-jarige verpleegster F.
Bieze bij het zwemmen ineen zwembad ver
dronken. (ANP)
In Groningen viel de 30-jarige J. v. d. Werf
uit Zwolle van de tram, waarbij hij gedood
werd. (ANP)
In Dieren is de 4-jarige M„, Jansen in den
IJssel verdronken. (ANP)
Te Amsterdam is een gi-jarige schippers
knecht overboord geslagen en verdronken.
(ANP)
Een carbid-ontploffing te Amsterdam heeft
een 28-jarigen arbeider het leven gekost. (ANP)
Te Delft is de 15-jarige H. Nelissen verdron
ken. (ANP)
Klompenmakers maken thans yniet alleen
klompen, maar ook houten sandalen, welke
in dit jaargetijde vooral Areel aftrek hebben.
Een k(|kje in een klompenmakerswerkplaats.
(foto CNF-Hartgerink)
Heden moet verduisterd worden van 22
ciur tot - Zondag 5.30. Maan op 23.49, on
der Zondag 9.23., op, Maandag, 0.19.
Laatste Kwartier Woensdag; 12 Juli.
Zondag moet verduisterd worden van 22
uur tot Maandag 5.45.
Aanvallen op het geheele
Italiaansche front.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER
7 Juli (D.N.B.). Het opperbevel van de
weermacht maakt bekend:
„In het Normandische landtngshoofd lag
het zwaartepunt der gevechten ook gisteren
in 't gebied zuidwestelijk van Carentan tot
aan de westkust van het schiereiland Cher
bourg.
In het onoverzichtelyke terrein van bos-
schen en struikgewas ontstonden Vaak ver
bitterde gevechten op korten afstand, waar
bij onze troepen alle vijandelijke aanvallen,
die door sterke luchtaanvallen werden oncWr-
steund, konden afslaan. By Le Plessis en ten
zuiden van Montgardon werd de binnenge
drongen vijand in een tegenaanval verdreven.
De zuivering van het boschgebied ten oos
ten van La Haye du Puits van den daar
binnen gedrongen vijand is nog aan den
gang.
In het Fransche gebied werden 157 terro
risten en aan valschermen neergelaten Brit-
sehe sabotagegroepen in een gevecht ver
nietigd.
Boven het landingshoofd en de bezette
westelijke gebi^en werden 22 vijandelijk'/
vliegtuigen neergeschoten.
Door strijdmiddelen van de Duitsche ma
rine werden in de wateren van het invasie-
front opnieuw 1 kruiser, 3 torpedojagers en
6 geladen transportschepen met een inhou.i
van 32.000 brt. tot zinken gebracht en werd
een andere kruiser zwaar beschadigd. Te
Noorden van de Seine-baai brachten bevei
ligingsvaartuigen -in den afgeloopen nacl:
een Britsche artillerie-torpedomotorboot te-,
zinken en beschadigden verscheidene ande:
booten. In de wateren van Brest ontstond in
den nacht van 5 op 6 Juli een gevecht tu
schen 4 Duitsche patrouillebooten en 4 vij-
andely'ke torpedojagers. Twee torpedojage
werden in brand geschoten. Een eigen bo
ging na heldhaftigen stryd verloren. Déelen
van de bemanning werden gered.
Zwaar vergeldingsvuur blijft op het gebied
van Londen liggen.
In Italië viel de vyand gisteren, door tal-
ryke tanks ondersteund bijna aan het ge
heele front ami. Na harde gevechten aan de
Ligurische kust, by Volterra ten noordwest-c
van Siena, in het gebied van Arezzo, aan
weerskanten van Umbertide en aan de Adria-
tische kust werd de vijand, afgezien van ge
ringe plaatseiyke penetraties, met verliezen
afgeslagen. Aan de Adriatische kust zijn de
gevechten nog aan den gang.
Des nachts opereerende slagvliegtuigen vie
len in den afgeloopen nacht weer het vijan-
delyke ravitailleeringsverkeer aan de Adria
tische kust met goede uitwerking aan. In de
gevechten van de laatste weken heeft ziel:
een brigade luchtdoelgeschut onder kolonel
Mueller in den stryd te land byzonder on
derscheiden.
In het zuiden van l\et oostelijk front on
dernam de vijand tusschen den bovenlooo
van den Dnjestr en Kowel verscheidene
vergeefsche aanvallen.
In den centralen sector duren de zware
gevechten optie tot dusver bestaande brand
punten van den grooten afweerslag voort.
Op de landengte van Baranowitsje werden
vyandelyke, door tanks ondersteunde aan
vallen, ten oosten van de stad opgevangen.
Ook in het gebied ten westen van Molodetsj-
no wordt verbitterd gevochten.
Ten noorden daarvan zijn vijandelijke aan
valsgroepen in opmarsch naar Wilna. Ten
noordwesten van het Narotsj-meer, waar tal
rijke aanvallen van de bolsjewieken misluk
ten, heeft zich de Beiersche 212e- divisie in
fanterie, onder bevel van genèraal-majoor
Sansfuss bijzonder geweerd. Ten noorden en
noordwesten van Polotsk ondernamen de
bolsjewieken gisteren slechts vrij zwakke aan
vallen, die voor onze stellingen ineenstori-
ten. Formaties slagvliegtuigen mengden zich
doeltreffend in de gevechten te land en sloe
gen talrijke vijandelijke colonnes., uiteen.
Zware gevechtsvliegtuigen zetten den stryd
tégen de bolsjewistische ravitailleering des
nacht met goede uitwerking voort door aan
vallen op stations en spoo2-lynen.
Amerikaansche bommenwerpers onderna
men gisteren een terreuraanval op de stad
Kiel. Des nachts wierpen enkele Britsche
vliegtuigen bommen in het Rynlandsch-West
faalsche gebied. Bovendien viel een zwakke
formatie yijandelyke bommenwerpers het
gebied van Weenen aan. Door nachfjagers
werden 12 vyandeUjke vliegtuigen omlaag-
geschoten."
DISTRSBUTIENIEUWS.
Petroleum voor kook doeleinden.
Van 8 tot en met 26 Juli geeft elk der bonnen
28 van de bonkaart U 403 voor koolcao el eind en
recht op het koopen van één liter petroleum.
Uitreiking nieuwe bonkaarten.
Personen, die bulten hun schuld nog. niet in
het bezit zijn van een tweede distributiestam
kaart (bv. geëvacueerden, schippers of woon
wagenbewoners)*, kunnen zich ter verkrijging
van een bonkaart (voedingsmiddelen 8e periode
1944) alsmede eventueel een toeslagkaart L 408,
tot de plaatselijke distributiediensten, wenden
onder overlegging van hun eerste distributie-
stamkaart.