Dagblad van Noordbrabant BALANS HA VIER WEKEN IHYASIE. Zeeuwsche Editie MINSK EN P0LETSK PRIJS GEGEVEN t NEERLANDIA-PERS 84e JAARGANG B WOENSDAG 5 JULI 1944. No. 18031. 1 BLAD Abonnementen bmncitiand bi] voorulibeiallng ptc Uwariaat-f £13, ffoncO per post 3 4% IP er weck (uisluitend bij rüet-postbestctll'ngj ïl ceni Losïe rummers 6 cent. Bewijsnum mers 6 cent. Bijkantoren te 'Roosendaal, telefoon 2480: Bet gen op Zoom. tetefoon 521; Waalwijk, telefoon m.'-Coes, teie/oort 2236;.Htilst, telefoon 102. Verschijnt eiken wcikdag. Adv. geheele oplage I-10 mm., kolom 42 mm., 2 00. elke mm tneft*20 c adv. van plaatset. aard uit N -Br. ultsl. Br. ed resp. l 70 en 17 ct.. ld. Zeeuwsche ea tesp 00 c. en 8 c. Reel, zie tarief Inzend, óp adv.. welke de uitgevers te hunner beoordeciing niet verlangen M te geven, worden noch teruggceevef». noch ann de inzenders van adv uitgeleverd^ HERLEVEND ZUIDEN. li. Een nieuw centrum, van actie. (N.P.). In ons vorig artikel spraken wij terloops erover, dat men zich in het Zuiden van ons land in deze oorlogsjaren ernstig is gaan bezinnen op de verhouding tot het Noorden van ons land. .Menigeen zal daar vreemd van opkijken. Wie dat doet heeft nog nooit van „het probleem van het Zuiden" gehoord. Dat probleem bestaat. Het bestaat al vele jaren en er is al veel over geschreven. Maar het meeste, dat erover verscheen, verscheen in het Zuiden zelf. Het drong zelden of nooit tot de breede lagen in het Westen en het Noorden des lands door. De groote pers nam er vrijwel geen notitie van, omdat de groote pers nieestal ook een groote-stads-pers was, die gestadig in de meening blijkt te verlcee- ren, dat Amstegtiam of Rotterdam of Den Haag de wereld is en de rest van ons land boerderij of buitenverblijf voor de groote- ^stadsche vacantie-gangers. Het probleem van het Zuiden drong trou wens niet erg tot de oppervlakte door ten tijde van hoogconjunctuur, toen er overal be trekkelijke welvaart heerschte en evenmin toen in de langdurige crisis-periode het eco nomische leven tot een toppunt van activiteit geraakte, omdat allen in den strijd om het bestaan het hoofd boven water probeerden te houden. De tallooze crisismaatregelen en de voorzieningen; die van de crisis een uit vloeisel waren, jraren voor het geheele land gelijk. Als het "ns land slecht ging, ging het overal slecht. Als het onze groote ha nd e Is e#n t r a goed ging, dan zei men, dat het „ons land" goed ging. In die misvatting ligt al een deel van het probleem van het Zuiden besloten. Maar er is meer. Het probleem van het Zuiden is werkelijk niet een kwestie van geld en weivaart alleen. Het houdt ook het vraag stuk der erkenning in. Niet, (Jat het Zuiden van de noordelijke bewoners 'van ons land om waardeering voor zijn beteekenis zou ko men vragen, want één ding weet men in het Zuiden heel goed: men weet er alles omtrent zijn eigen betekenis en men weet ook, dat het Noorden die nimmer begrepen heeft. Nu gaat 't niet er om, dat dit noordelijke onbegrip ergernis in het Zuiden 2ou wekken, maar dat on-begrip wekt onnoodige spannin gen binnen het kader van het he e 1 e eigen land en volk. Dat is een fout, waar misschien ook het Zuiden een beetje schuldjaan heeft, snaar grootendeels steunt zij op de gedesin teresseerde houding van het Noo/jden. In de ver'oopen ja ren zijn er veel steenen des aanstoots geweest, die in 't Zuiden vaak de klacht deden hooren, dat men er door het centrum des lands wel geëxploiteerd wordt, maar niet gewaardeerd. Toen dit eenmaal aantoonbaar was, kwam de weg naar echt gewestelijk chauvinisme vrij te liggen, waar door het onbegrip slechts kon toenemen en de zaak van het Zuiden zwak kwam te staan. De grond van heel het verschijnsel is in- tusschen in twee dingen te vinden: 1. In de historische ontwikkeling van ons heele land; 2. In een verkeerd of te laat begrepen karakter-verschil tusschen Noord en Zuid. Die gronden zijn niet in het Noorden ont dekt, want het Noorden was volkomen onver schillig. Dat' zy in het Zuiden ontdekt en den laatsten tijd met haast wetenschappe lijke nauwkeurigheid zijn onderzocht, is een bewijs te meer voor den ernst, die men aan deze beweging moet toeschrijven. De kern van die beweging werd jarenlang door enkele personen'in stand gehouden. In de laatste jaren is er echter een nieuw li chaam ontstaan, dat gelijk is aan de bewe gingen van Saxo-Frisia en „de Lage Lan den", maar bovendien aan de rechtma tige aanspraken van het Zuiden vorm geeft. Dit nieuwe lichaam noemt zich „De Spade", maar zijn doelstelliijj is duidelijker nog uit gedrukt in den titel van het* mooie eigen tijdschrift „Frankenland". Deze Werkgemeen schap „De Spade" heeft haar zetel te Sittard, waar een groot pand als centrale dient. Daar is een groote bibliotheek, een tentoonstel lingszaal, ateliers, het redactie-secretariaat van ,,Frankenland"*enz. In Maastricht huur de „de Spade" onlangs van de gemeente het oude „Dinghuis", waar eveneens ateliers, ex- Rëksmiiuster Backe (links) vertoefde, zooals gemeld, in Nederland, waar hU de gast was van den Rijkscommissaris Rijksminister Dr. Seyss Inauart. Foto tijdens een ontvangst. (foto Sepp Fcita-Stapf) Amerikaansche aanval in West- Normandië. HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 4 Juli (D.N-B.). Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: „In Notmandië viel de vijand gisteren, door sterke artillerie- en pantsersirijd- krachten ondersteund, op den westelijken vleugel van het landingshoofd aan. Hy werd in hoofdzaak verdreven en kon slechts op eenige plaatsen na harden strijd onze linies binnendringen. Aan de rest van het front verliep de dag zonder bijzondere ge beurtenissen. In Bretagne werden 20 terroristen en 58 in burgerkleeding omlaag gesprongen vijan delijke' valschermjagers in een gevecht tot den laatsten man vernietigd. Zware Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen in den afgeloopen nacht vijandelijke scheeps- concentraties voor de Normandische kust aan. Twee speciale landingsschepen kregen voltreffers. Andere voltreffers werden waar genomen op plaatsen van ontschepingen. Be veiligingsvaartuigen van een Duitsch con- vooi schoten voor de Nederlandsche kust een Britsc'ne motortorpedoboot in brand. Zwaar vergeld in gs vuur ligt op Londen. In Italië werd de kracht van den grooten vyandelijken. a$pvaï gisteren iets minder. Alleen in den westelijken kustsector, in het gebied van Siena en aan de Adriatische kust werd hevig gevochten. Aan de westkust kon de vijand geringe terreinwinst behalen. In alle andere sectoren werd hij bloedig afge slagen. In hef' centrale deel vaij het Oostelyk front z^n de gevechten verder in felheid toegenomen. Ten westen van Sloetsk wis selden vijandelijke aanvallen met onze te genaanvallen af. De tot aan de spoorlijn Baranowitsje-Minsk opgedrongen vijand werd door onze pantserdivisies in een kloek moedigen tegenaanval met zware verliezen aan dooden en gewonden teruggedreven. Bolsjewistische pantserstrijdkrachten dron gen Minsk binnen en trokken verder naar het Westen op. Ten zuidoosten van de stad bieden onze formaties aan de van alle kanten losstormende bolsjewieken ver bitterden tegenstand en trekken z»ch al strijdende naar het Westen terug. By Mo- lodetsjno werden vijandelijke aanvaïsvoor- Iioeden in een tegenaanval teruggedreven. In het gebied ten westen 'van Folotsk sloe gen onze troepen aan de Buna herhaalde aanvallen van de boïsjcwiekexi af. De stad werd na wisselvallige gevechten prijsge geven.' In de gevechten der laatste dagen heeft zich de kommandeur van een regiment gre nadiers kolonel Reimann door voorbeeldige dapperheid onderscheiden. Hij vond in een gevecht op korten afstand temidden van zijn grenadiers den heldendood. De luchtmacht mengde zich met formaties slagvliegers doeltreffend in de gevechten te land, sloeg talrijke vijandelijke colonnes uit een en vernietigde verscheidene tanks, ka nonnen en eenige honderden voertuigen. Des nachts ondernamen gevechtsyliegtuigen aan vallen op verscheidene bolsjewistische sta tions en verwoestten groote hóeveelheden ra- vitailleeringsmateriaal. Vooral op het station Borissow ontstonden uitgebreide branden en zware ontploffingen. Amerikaanschebommenwerpers wierpen verspreid bommen in het gebied van Belgrado en op verscheidene plaatsen in Roemenië.- Strijdkrachten der Duitsche en Roemeen- sche luchtverdediging schoten hierbij 19 vij andelijke vliegtuigeft omlaag. Enkele Britsche vliegtuigen vielen in den afgeloopen nacht plaatsen in het Rynlandsch Westfaalsche gebied met bommen aan." positie-ruimten en dergelijke worden inge richt. Werkgroepen van deze werkgemeenschap zijn over heel Limburg en Brabant reeds ge vormd. Men' vindt die thans al o.a. in Breda, 's-Hertogenbosch, Eindhoven, Venlo, Roer- monde, Sitfcard, Geleen Heerlen Kerkrade en Maastricht. Reeds over de elfhonderd Lim burgers en Brabanders zijn hierin verëenigd terwijl de groeiende belangstelling v<w>r deze activiteit ook reeds biykt uit de omstandig heid dat het maandblad „Frankenland" een verspreiding van over de anderhalf duizend heeft. Men denke hierbij vooral niet aan een kring van heeren, die zich alleen maar voor oud heidkundige of heemkundige zaken interes seeren. Op de basis van 'n verantwoord af stammingsrecht van een der oudste cultuur- oenfcra van ons land, ontstaat hier een be weging, die in het oog gehouden verdiend te worden. Vroeger zijn er wel eens instellingen in het leven geroepen als „de Limburgsche Liga". Zulke dingen hadden soms een anti-Hol- landschen inslag, waarbij men het begrip „Holland" in engeren zin dient op te vatten. „De Spade" en „Frankenland" echter zijn vooral pro-Nederlandsch en zJj bedoelen dan een Nederland, waarin men geen kans meer zal hebben om te doen, alsof er geen Zuiden bestaat. Het zal meetellen en zich laten 'gel den. Nu al, na een paar bestaansjaren, is er reeds alle aanleiding, deze beweging uit het Zuiden te signaleeren, wil men zich niet voor verrassingen gesteld zien, die overigens, bij een goed begrip, slechts aangename verras singen kunnen zijn, Maar om dat goede be- gvlp gaat heU Vermoedens over nieuwe landingen bij Brest en Calais. Amerikaansche aanval vanuit Cotentin. Engelsche discus, sie over „V 1". Wilna, Dunaburg en Baranowitsj als doe len van opmarsch der Sovjets. -* Buitenlandsch overzicht Het is morgen een maand geleden dat de invasievloot aan den storm, van het Kanaal werd toevertrouwd om den storm op de Normandische mist tc gaan ontketenen. Begrijpelijkerwijze hebben, vrijwel alle be richtgevers, die ons sedertdien onder een stroom van invasienleuws bedolven hebben, het tijdstip gunstig geoordeeld om een ba lans op te stellen. Bertijnsche milit. kringen merkten op, dat Montgomery in deze periode, slechts 520C KM2 ofwel één procent van ,den Franschen bodem heeft kunnen bezetten. Schmalfuss de in de laatste weken meer malen geciteerde DNB-correspondent bezocht het Duitsche hoofdkwartier en kwam daar onder de bekoring van „de rustige atmosfeer van vertrouwen op de overwinning". Hal- lensleben meent, dat de inspanningen van de Anglo-Amerikanen noch dde van de Sov jets tot .,een beslissende verzwakking der Duitsche stellingen" hebben geleid, al hebben de invasietroepen zich zware verliezen ge troost, die hij op 195.000 man becijfert. Hij gaat zoover te zeggen dat de onder neming tot dusverre geheel is mislukt. In de Duitsche commentaren wordt de alge- meene voldoening uitgesproken dat het ge lukt ls den tegenstander binneh betrekkelijk enge grenzen te houden, waardoor tijd is gewonnen om met de reserves op de juiste wijze om te springen. Men is met dat al toch ook niet blind voor de creditposten op de balans, zooals het verloren gaan van „waar devolle buitenposten" we gebruiken de terminologie van Hallensleben en het feit dat Eisenhower op het continent een strijd macht heeft weten op te stellen „met nume riek superieur materiaal", zooals de corres pondent van de NRC zegt. Ook de voortdu rende dreiging van nieuwe landingen moet aan deze zijde geboekt worden. De beschouwingen stemmen volkomen overee; in de verwachting, dat de groote slag ui'Ivormandië pas voor de deur staat. Reeds zijn de Amerikanen begonnen met eem pt^ine om. tusschen Garanten en de westkust „van het schiereiland door te bre ken naar 't zuiden en om de deur van St. Lo open te breken. De Duitschers 'hebben tegen deze aanvallen hun voorposten eenige kilometers moeten terugnemen, zoo meldt Interinf. Reeds giste ren wezen we erop, dat om Caen een nieu we, nog heviger slag te wachten is. Reecis voorziet een Duitsche oorlogsverslaggever het openbreken van de grenzen van het bruggehoofd, waar hij schrijft „Van een be paald oogenblik af zal er ons waarschijnlijk niet veel meer aan gelegen zijn, den tegen stander binnen de tegenwoordige grenzen van zijn bruggehoofd te houden, want het krachtverbruik dat zulk een worsteling om de^kleinste plaatsjes, kruispunten en dikwijls slechts boomengroepjes meebrengt weegt vcor de Duitschers naar verhouding natuurlijk veel zwaarder. Het prestige speelt daarbij in-het geheel geen rol." Brest pf Calais? De waarschijnlijkheid van nieuwe inva- siegohbn elders wordt schier dagelijks in het licht gesteld. Thans meldt Hallens leben, dat de legergroep Patton daartoe op het oogenblik in Zuidoost-Engeland wordt ingescheept en hp meent, dat de nieuwe golf weldra op de 'Europeesche kust zal spoelen. Brest en Calais worden als doelen genoemd. Daarnaast hellen andere commentators echter over tot de meening, dat Eisenhower zich zal beperken tot een grootsc-he poging om het landingshoqfd in Normanaië te doen uitvloeien tot een gebied, dat- hei opstellen van nog grootere legers voor een beslissender, slag mogelijk zal maken. Het geheime wapen. Welke, rol bij dit alles tiet Duitsche wapen „V 1" zal spelen is volgens Berlijn nog niet te overzien. Hoewel militaire kringen er zeer gereserveerd over zijn schijnt de opvatting te overheerschen dat het geforceerde ge- -bruik van Duitsche geheime wapens niet zonder uitwerking zal blijven op de plannen van den tegenstander en hun afloop, zoo schreef de ANF-correspondent. Dezelfde be richtgever meldt, dat Engeland deze pro jectielen thans niet meer kleineert, doch er heftig over discussieert. Inderdaad heeft een afgevaardigde in het Lagerhuis de Britsche officieele inlichtingen over den vliegenden bom „optimistische, kahneeringspillen" ge noemd. Donderdag zal Churchill er evenwel een openbare verklaring over afleggen. In middels blijkt, dat de „V 1" tot in Tokio toe zijn uitwerking heeft. De Berl. Boersenz. vernam vandaar dat de Japansche bladen sedert de berichten over het nieuwe wapen, nieuwen moed aan den dag leggen en de nieuwe mogelijkheden karakteriseeren met de opmerking „te mooi om waar te zijn", De Sovjet-opmarsch. Hallensleben wijdhe zijn beschouwing niet alleen aan Normandië, doch ook aan het oosten. Het uiterlijk verloop vooral in het oosten, zoo schrijft hij, schijnt op het eerste gezicht de opvatting te bevestigen, dat het Duitsche commando thans in hooge mate van zijn vrijheid van handelen beroofd' is. Hij waarschuwt echter tegên deze opvat ting met een verwijzing naar het groote strategische geheel der driezijdige onderne ming der Geallieerden. Niettemin zegt hij, dat het verloop geenszins genegeerd mag worden en hij verwacht dan ook Duitsche tegenmaatregelen tegen de flanken der op rukkende Sovjet-legers. Na de ontruiming van Minsk en Polotsk verschijnen reeds nieuwe steden als onmid dellijke doelen in de berichten. In het noor den Wilna (Litauen) en Dunaburg (Letland), welke steden thans op minder dan 100 k.m. afstand zijn gelegen van de plaatsen, waar gevechten gerapporteerd werden n.l. Molo- d'etsno aan den spoorweg: Minsk—Wilna en Drissa aan den spoorweg Polotsk—Dunaburg. In het zuiden loopt het belangrijke spoor wegknooppunt Baranow„itsj gevaar, de ge vechten spelen zich hier af op 75 K.M. af stand rond Stolptsje, dat eerst door de roode troepen was veroverd, doch door een Duit- schen tegenaanval hernomen werd waardoor folgens Interinf de omsingeling van groote Duitsche formaties werd opgeheven. Voorts "treedt hier de naam Brest-Litofsk weer naar voren omdat er aanwijzingen zijn, dat de Sovjets nu vanuit het gebied van Kowel nieuwe operaties zullen inzetten om te trach ten de diepe zuidflank van het- centrale Duitsche front in te drukken. Zoo blijkt men aan Duitschen kant eerder te verwachten, dat de Sovjets zui len streven naar uitbreiding van het toch reeds zoo omvangrijke gevechtsterrein dan dat men hen de bedoeling toeschrijft zich voorloopig te beperken tot de zuivering van het herwonnen terrein. Tankwagens en vrachtauto's van hei In dische nationale leger van Soebhas Chandra Rose op weg naar het Indische front. (Telefoto Atl.-H.) Een vijfling in Turkije. ANKARA, (D.N.B.) In de TurksGhe stad Maróin heeft een vrouw naar het Turksche telegraaf agentschap meldt, een vijfling ter werald gebracht, vijf jongens, die allen in goeden welstand verkeeren. Nieuwe Sovjet-aanvallen in Finland. HELSINKI, 4 Juli (D.N.B.) Het Finsche weermachtsbericht meldt o.a.: „On de Karelische landengte begon de vijand, gisterochtend opnieuw een algemeei door krachtig artillerievuur alsmede door d< luchtmacht- en pantserformatie ondersteund of£en5ief. Westelijk van Hanpalanjaervi werden verwoeds gevébhten geleverd. Toen de avond viel waren onze linies weer volkomen in onze handen. In den loop van den dag werden ca. 20 vijandelijke tanks vernietigd. Des nachts begon de vijand na bijzonder krachtig^ artillerievoorbereiding en luchtbombardementen een aanval op het bruggenhoofd van Aeyraepaeae, waarbij het hem gelukte op een plaats in onze stellingen binnen te dringen. Door een snelle tegen aanval werd de vijand met zware verliezen voor hem afgeslagen. In - de richting Aunus werden bij Salmi, Vieljaervi en Jessoila hevige- gevechten gele verd tegefi sterken vijandelijken druk. In de richting Maaselkaê werden de vijandelijke aanvallen westëlijk van Juustjaervi en Mun- jaervi afgeslagen. Zeegevecht voor Saint Malo. BERLIJN (Interinf). Duitsche patrouil lebooten hebben in 6e vroege ochtenduren van 4 Juli in de baai van Saint Malo een aanval van acht Britsche torpedomotorboo- ten afgeslagen en daarbij een Britsche boot tot zinken gebracht. Twee andere booten werden door artil'erietreffers zwaar bescha digd. Twee Duitsphe patrouillebooten gingen verloren. Een groot deel der bemanningen van de Duitsche vaartuigen kon gered wprden. - Heden moet verduisterd worden van 22 uur tot Donderdag 5.30. Maan op 21,28, onder, Donderdag 5.38. Volle Maan: Donderdag 6 Juli. i

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1944 | | pagina 1