Dagblad van Noordbrabant Zeeuwsche Editie MOSKOU IN NEDERLAND. DUITSCHE TEGENAAHVAL BIJ CAEH. Uitbreiding van den strijd in Normandië verwacht. KORT NIEUWS: NEERLANDIA-PERS 84e JAARGANG B ZATERDAG 1 JULI 1944. No. 18028. 1 BLAD. Adv. ceheele oplage J-lo min., kolom 42 min.. 2.00. elke mm Abonnement tn binnenland bil vooruitbetaling per kwartaal 2.73. franco per post f 3 45f per week (uitsluitend btj niet-posibesiclH'ng) 21 cent Losse nummers 6 cent. BewOsnum- nicrs 6 een». Bijkantoren te Roosendaal, telefoon HBO. Bergen op Zoom. telefoon Szt; Waalwijk, telefoon 229; Goes, telefoon 223ti; Hulst, telefoon 102. Verschijnt eiken wei-Kaag. Adv. geheele oplage )->0 mm., kolom 42 min., 2.00. elke mm meer 20 c.. adv van plaatse» aard uit N.-Br. uitsl. Br. ed. resp. f 1.70 en 17 ct.: ld. Zeeuwsclte ed. resp 60 c. en 8-c. Reel Zie tarief. Inzend, op adv.. welke de uitgevers te hunner beoordeeting rtlet verlangen f>l te geven, worden noch teruggegeven, noch aan de inzenders van adv. uitgeleverd III (Slot). Afbraak van leger en vloot. „Nu bijvoorbeeld de kopstukken van liet communisme het vurig verlangen naar vrede bij allen bemerkt hebben, geven zij voor, alsof zij verreweg de vurigste voorstanders zijn van dit algemeen streven naar wereld vrede, maar daartegenover hitsen zij tegelij kertijd de volkeren op tot den klassenstrijd, die stroomen bloed doet vloeien en, daar zij den vrede niet gewaarborgd zien, voeren zij de bewapening op tot den hoogst mogelijken trap." Paus Pius XI ln 1937. (N.P.) De onbekende auteur van het boek over ..Moskou in Nederland", dat nog ge schreven moet worden 1), zal wellicht bij de samenstelling van zijn werk gebruik kun nen maken van de volgende gegevens, die wij in chronologische volgorde publiceeren: 1915 Mr. Troelstra, de leider der Ne derlandsche S.D.A.P., schrijft: „De bewe ging voor nationale ontwapening, voor het geen man en geen cent" loopt uit op pure demagogie en de stroom voor ontwapening die zich in haar uit, moet in internationale richting worden geleid." Juli 1922. De S.D.A.P. eischtna tionale ontwapening. Deze eisch wordt be streden door de Vrijzinnig-Democraten, ter- wille van „onze onafhankelijkheid", „Van het vrije zelfbeschikkingsrecht van ons volk" aldus schrijven mr. H. P Marchant en mr. P. J. Oud „zou niets overblijven, indien dit volk onder vreemde heerschap pij zou worden gebracht. Evenzeer wenschen de vrijz. dem de neutraliteit te bewaren ingeval een oorlog uitbreekt. Voor dat alles is vooralsnog een weermacht noodig. Ont wapening door ons land alleen zou ons slachtoffer kunnen maken van een politieke werkelijkheid, waarin de algemeene ont wapening nog niet is verwezenlijkt." December 1922. Karl. Radek eischt op het congres in Den Haag ontwapening van alle burgerlijke en fascistische staten, ter wijl Sovjet-Rusland achter de hermetisch gesloten grenzen zal doorgaan met den óp- bouw van de grootste weermacht ter wereld. October 1923. De Vlootwet wordt door de Nederlandsche Tweede Kamer verwor pen November 1924. De Vrijzinnig-Demo cratische Bond onder leiding van mr. H. P. Marchant en mr. P. J. Oud gaat over stag en aanvaardt het beginsel der.... nationale ontwapening Najaar 1924. H. Colijn Iaat in „De Standaard" een nieuw iegerstelsel bepleiten om een bedrag van 30 35 millioen op de fensie-uitgaven te besparen. Reeds vroeger (9 Nov. 1922» had Colijn gezegd, dat wij in de bestaande financieeie omstandigheden de gedachte om ons nationaal grondgebied langen tijd te verdedigen tegen vreemd ge weld, uit ons defensie-stelsel moesten weg nemen. De „veilige gulden" werd richtsnoer van Colijn's staatsbeleid. Januari 1933. Muiterij op H M. „De Zeven Provinciën". Het marine-personeel wordt vanwege de veiligstelling van den gulden slecht betaald. Sociaal-democraten en communisten juichen de muiters toe. Mei 1933. De nationale ontwapenaars mr. H. P Marchant en mr. P. J. Oud ne men, resp. als minister van Onderwijs en ais minister van Financiën, zitting in het kabinet-Colijn. October 1934, Te Eindhoven wordt een Comité voor Nationale Veiligheid opgericht. Burgemeesters van 17 Brabantsche en Lim- burgsche gemeenten richten een adires tot de regeering om op versterking van de weer macht aan te dringen. De Commissarissen der Koningin in beide provinciën sluiten zich bfj deze actie aan, evenals de toen malige burgemeester van Breda, de latere gouverneur van Limburg. Colijn stuurt la nter het hoofdbestuur van de Vereeniging „Ons Leger" naar Eindhoven om aan de leiders van de Zuidelijke actie duidelijk te malven, dat hun eisch het kabinet in moei lijkheden kan brengen, dat er wel iets voor de weermacht gedaan zal worden, maar dat er geen geld is en dat men daarom geen on redelijke verwachtingen mag wekkenHet Zuiden zet door; er wordt in Den Haag wel iets gedaan, maar het is veel te weinig en het komt veel te laat. Het geld dat er niet is, wordt na de mobilisatie in het voorjaar van 1939 met volle handen uitgegeven. Mei 1935. De nationale ontwapenaar mr. H. P. Marchant wordt katholiek, treedt af als minister van Onderwijs, wordt door de katholieken met gejuich ingehaald en alle katholieke vergaderzalen in het gehee- le land, vooral in Brabant en Limburg wor den voor hem opengesteld. November 1936 De katholiek geworden nationale ontwapenaar mr. H. P. Marchant publiceert bij Teulings in Den Bosch een boek; „Een staatkundige epidemie. Het ziektebeeld van het Dietsche Nationaal-So- cialisme in Nederland". De schrijver krijgt hiermede in katholieken kring die lei ding van de actie tegen Duitschland. 10 Augustus 1939. Het ministerie-Colijn is op 25 Juli ten va! gebracht en wordt op gevolgd door het kabinet-De Geer, waarin twee nationale ontwapenaars ir. J W. Al- barda en dr. J. van den Tempel resp, als minister van Waterstaat en minister van Sociale Zaken, worden opgenomen. 3 September 1939. Engeland en Frank rijk verklaren aan Duitschland den oorlog, zoodat ons land midden tusschen de oor logvoerende partijen komt te liggen. 1 Januari 1940. H Colijn is ambteloos burger, maar wil niet vergeten worden. Hij houdt op Nieuwjaarsdag een radiorede en zegt; „We gaan buitengewoon moeilijke tij den tegemoet, voorat dan. als de thans uit gebroken oorlog van langen duur mocht zijn en als hij, wat dan te vreezen is zou ein digen in een sfeer van laaienden hartstocht en haat en met een g'roote mate van finan cieeie en economische uitputting bij de strij dende mogendheden. Vooral als men dan ook rekent met het feit, dat er een groote mogendheid in Europa is, die meent een missie te hebben, om de wereldrevolutie te bevorderen en die bovendien thans ook de politieke idealen van het oude Tsarenrijk tracht te verwezenlijken". 8 April 1940. „De Standaard" (H. Co lijn) schrijft, dat ons land niet mag wach ten tot het in den oorlog wordt betrokken om overleg te plegen met toekomstige bond- genooten. Als de oorlog in het land is is het te laat. Wie hulp verlangt moet deze door voorafgaand overleg organiseeren 19 April 1940. Minister-president De Geer houdt een radio-rede en wijst den eisch van „De Standaard"-Colijn af; „Er is geen sprake van dat wij met beide (oor logvoerende partijen) laat staan met één van beide partijen vertrouwelijk gaan spre ken over het onderstelde geval, dat de an dere partij ons aanvalt. Wij steunen, voor zoover het menschen betreft, uitsluitend op ons zelf." De Geer zegt verder te gelooven aan de verzekering dat onze neutraliteit zal wor den ontzien „zoolang wij haar zelf handhave n". Hoe handhaven wij onze neutraliteit? In het kabinet-De Geer zitten twee mi nisters leiders van de sociaal-democratische partij, die sedert lang ln Amsterdam spreek koren laat houden op het thema: „Fascis me is moord!" Het „steunen op ons zelf" heeft toen ons land in den oorlog werd betrokken, precies vijf dagen geduurd, 19411944. Minister-president De Geer, aanvankelijk naar Engeland vertrokken, heeft ontslag genomen en keerde terug naar het vaderland om daar ais „vergeten bur ger" te leven. Maar zijn opvolger te Lon den.. prof, Gerbrandy, eischt van ons via radio-Oranje dat we ais burgers op eigen houtje den strijd aanbinden tegen de bezet tende overheid, dus tegen de Duitsche weer macht, de eenige macht, die in staat is Europa en dus ook Nederland te redden voor het bolsjewisme De nationale ontwa penaars ir, Albarda en dr. van den Tempel zitten nog steeds in het emigranten-comité te Londen en geven ons volk uit hun veilige schuilkelders lessen in het beoefenen van offervaardigheid op het altaar van het va derland. Stalin lacht. Moskou kan over de „domme Hollanders" in Londen tevreden zijn. 1) Men zie de artikelen over dit onderwerp in onze nummers van 27 en 29 Juni jl. Verbitterde strijd in het Oosten en in Italië HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEH RER, 30 Juni (DNB) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: „In Normandlë zette de vijand zijn ge weldige inspanningen voort om de stad Caen van haar ravitailleeringslinies af te snijden en van het Zuid-Westen uit in te nemen. Met het krachtigste gebruik van artillerie en luchtmacht kon de vijand zijn penetraticgebied in verbitterde gevechten aanvankelijk uitbreiden, totdat een sterke Duitsehe tegenaanval hem in de flank trof en hem een groot deel van het gewonnen terrein weer ontrukte. Talrijke tanks van den vijand werden vernietigd. De gevech ten duren voort. Aan de overige deelen van het front van het landingsheofd. zijn nieuwe, door sterke artillerie ondersteunde aanvallen van den vijand ten Oosten van de Ome en ten Zuid Westen van Ttlly mislukt. Ten Noord-Oosten van St. Lo doorgebroken Amerikaansche troe pen werden in een tegenaanval weer verdre ven. In het strijdgebied van Cherbourg ging de vijand thans over een breed front ook op onze gevechtsgroepen op de Noord-Westelijke punt van het schiereiland tot den aanval over. De stormloop van den sterk overmach- tigen vijand stortte door den tegenstand van de dappere verdedigers, onder bevel van luitenant-kolonel Keil, met zware verliezen ineen. Sinds den 6en Juni werden aan het invasiefront meer dan 900 vijandelijke tanks stukgeschoten. Bij den strijd in het gebied van Cherbourg, heeft zich een commandant van "een steunpunt der Luftnachrlchten- truppe, de 1ste luitenant Drimling, bijzonder onderscheiden. Marinebatterijen van de Kanaaleilanden namen herhaaldelijk vijandelijke formaties oorlogsschepen onder vuur en dwongen hen den steven te wenden. Batterijen ver dragend geschut van de' marine beschadigden onder de Engelsche kust een groot tankschip dat op strand gezet moest worden. Het zware vergeldingsvuur van de „V J." wordt voortgezet. Aan het Italiaansche front werd aan de kust van de Ligurische Zee en in den sec tor ten Zuid-Westen en Zuid-Oosten van Sienna verbitterd gevochten. De vijand viel hier, ondersteund door sterke pantserstrijdkrachten en met concentratie van zijn artillerie, den geheelen dag aan, doch kon slechts weinig terrein winnen. Aan weerskanten van het Trasimenische meer zette de vijand zijn doorbraakpogingen als gevolg van de op de vorige dagen geleden Buitenland sch overzicht De Amerikanen keeren zich naar het Zuiden. - De machtige inzet der Geallieerde luchtmacht. - Beschouwingen over lan dingsmogelijkheden aan de. Middellandsche Zee- - Ver. Sta ten breken met Finland. wegen tot leven doch dan donderen de for maties zware bommenwerpers boven het front om in den schijn van Iichtkogels hun bommentapijten op wegkruisingen en bos- sehen te leggen Zulke uitlatingen van ooggetuigen illu- streeren het materteele overwicht, dat dezer dagen, zooals wij gisteren schreven, in de Duitsche pers onverbloemd besproken werd. Zoo onverbloemd, dat het Neue Wiener Ta- geblatt in zijn beschouwing, over dit vraag stuk kon zeggen, dat de kern van de beoor deeling der huidige situatie is, „dat uiter aard een voortdurende materieele minder heid ook voor het dapperste leger ter wereld doodelijk zou kunnen worden." Het blad ziet dan ook in het in evenwicht brengen van de materieele krachten de beslissende kwestie, waaraan de Duitsche leiding alle strategische beslissingen ondergeschikt maakt. De situatie rond de Midd. Zee. De strijd in Italië is in de laatste weken in de belangstelling op den achtergrond ge drongen. Alleen aan de westkust hebben de aanvallers belangrijke terreinwinst kunnen boeken waardoor zy thans de groote haven stad Livorno tot op 30 K.M. genaderd zijn. In het centrum hebben de Duitschers gerui- men tijd kunnen vasthouden aan stellingen rond het Tïacimeensche meer, maar volgens Interinf zijn hier nieuwe opstellingen waar genomen, zoodat een krachtige herleving dei- gevechten te verwachten is. Aan de oostkust is de aanval tot enkele tientallen kilometers zuidelijk van de haven Ancona gevorderd. In 't verband van dit front dient nog gewe zen te worden op een publicatie van den be kenden Duitschen marine-specialist Gadow. die verwachtingen uitstippelt voor nieuwe landingsacties in het gebied der Middelland sche zee. Hij wijst naar Genua met de Po-vlakte als achtergrond naar de Riviera, waar de Geallieerden verwachtingen zouden kunner. koesteren van de medewerkng der „Maquis' naar Montpellier waar het vlakke land lucht landingen zou mogelijk maken naar beide oevers van de Adriatische zee en tenslotte brengt hij ook Turkije weer ter sprake. Hij meent in den toenemenden druk op dit land en do versterkte militaire paraatheid var. Turkije een duidelijke aanwijzing te zien dat over dit gebied de weg naai- Bulgarije en Roemenië gezocht zal worden. Blijft in dit gebied de situatie dus wei nig helder, aan het noordelijk einde der fronten is het tegendeel het geval. Daar is het feit, dat de Ver Staten diplomatiek gebroken hebben met Finland 't duidelijk ste bewijs, dat het laatste besluit der Fin nen onherroepelijk is. Ook hier spreken voortaan alleen de wapenen en dat zij luid ruchtig spreken bewijzen opnieuw de Duit sche en Finsche weermachtsberichten. die ook gisteren weer getuigden van de kracht waarmee, de Sovjet-legers zich naar het westen blijven persen. Gisteren werd voor het eerst van Duitsche zijde gemeld, dat Geallieerde landingsbooten de haven van Cherbourg zijn binnen geva ren. Tegelijkertijd wijzen de door Interinf vanuit Normandië gezonden berichten op hergroepeeringen der Amerikanen, die dui den op nieuwe zwaartepunten der operaties. Ten noorden van St. Lo b.v. valt de concen tratie van vrij sterke strijdkrachten waar te nemen evenals zuidelijk van Carentan en gemeld wordt dat deze formaties ten deele uit het gebied van Cherbourg komen. Reeds zijn van hier aanvalsoperaties gemeld. Dit alles wijst erop, dat gen. Bradley na de be storming van de zeevesting terstond front maakt naar het zuiden. Do wenschelijkheid, die voor de invasie troepen moet bestaan om hun uitgangs basis te verbreeden in de richting van Bretagne, doet verwachten dat hier in den komenden tijd zware strijd geleverd zal worden. Vooralsnog laait de strijd alleen nog maar aan het oostelijke einde van het brugge- hoofd. De gevechten blijven hier van uiter ste heftigheid en van grooten omvang. In terinf meldt, dat op den vierden aanvalsdag in dezen sector rees 300 pantserwagens wa ren vernietigd, een getal dat kenmerkend is voor den inzet van Montgomery Op een gebied van acht by zes kilometers werden niet minder dan drie Britsche infanterie divisies en drie pantserdivisies waargenomen. Van Duitschen kant wordt dan ook gecon stateerd, dat de Britten niets minder dan een beslissende doorbraak door de Duitsche afweerstellingen beoogen, een opvatting die verder gaat dan de bedoelingen, die tot dus verre aan de aanvallers werden toegeschre ven: Caen te bezetten als een sterken hoek- pijler voor hun posities en vervolgens meer druk uit te oefenen in de richting van de Seine tot welk doel in de laatste 24 uren aanzienlijke versterkingen zouden zijn ge zonden naar het gebied ten oosten van de Orne. De luchtmacht. De laatste ontwikkeling der gevechten vindt men in het Duitsch weermachtsbei icht omschreven. Hoezeer de machtige inzet van de Geallieerde luchtmacht de bewegingen der Duitschers bemoeilijkt vinden we in be richten van frontcorrespondentenweerspie geld. Tegen jagers en jachtbommenwerpers is geen kruid gewassen, zoo heet het, omdat men de luchtafweer nu eenmaal niet langs alle wegen ais kilometerpaaltjes kan op stellen, Overdag zijn de aanvoerwegen dan ook bijna uitgestorven vooral kort achter 't front, waar de vijandelijke Jagers „ook den laatsten vierkanten kilometer van het lucht ruim controleeren. 's Nachts ontwaken de verliezen, die hem dwongen tot nieuwe her groepeeringen gisteren den geheelen dag niet voort. Pas tegen den avond hervatte hij zijn aanvallen, die thans nog aan den gang zijn. In het centrale deel van het Oostelijk front woedt nog steeds een verbitterde strijd. Tusschen Saloetsk en Bobroeisk wer den vijandelijke aanvalsspitsen op eenige plaatsen opgevangen. Bij Borissof en ten Zuid-Westen van Polotsk ontstonden he vige gevechten met vijandelijke aanvals groepen. Formaties slagvliegtuigen mengden zich herhaaldelijk in de gevechten te land en sloe gen vijandelijke colonnes infanterie en roer- tuigen uit elkaar. Ten Zuid-Oosten van Po lotsk stortten ook gisteren alle aanvallen der bolsjewieken bloedig ineen. Hier heeft zich de Noord-Duitsche 290ste divisie infanterie, onder bevel van generaal-majoor Henke bij zonder onderscheiden In Wit-Roethenië werd aan een bende actie met succes een einde gemaakt door be veiligingsformaties van het leger en van de politie onder leiding van den SS-Obergrup- penfuehrer en generaal der politie Von Gott- berg. In gevechten, die vier weken duurden, werden 342 bendekampen en 936 kazematten verwoest. De bolsjewieken leden uiterst zware bloedige verliezen. Behalve 7700 doo- den, verloren zij 5300 gevangenen; talrijke wapenen en groote voorraden levensmiddelen werden buitgemaakt. In het hooge Noorden sloegen onze berg troepen verscheidene aanvallen der bolsje wieken af. Een sterke formatie Amerikaansche bom menwerpers viel gistermorgen plaatsen in midden-Duitschland aan. Vooral in Maag denburg en Wittenberg ontstond schade aan gebouwen en werden verliezen onder de be volking veroorzaakt. Afzonderlijke vijande lijke vliegtuigen wierpen des nachts bommen in het gebied van Weenen. Boven het Rijks gebied en de bezette Westelijke gebieden, werden overdag en des nachts 34 vijandelijke vliegtuigen, door strijdkrachten der luchtver dediging neergeschoten. Onderzeebooten vernietigden drie schepen met een inhoud van 13.000 brt. en een bewa kingsvaartuig. In den strijd tegen de vijan delijke controle ter zee schoten zij 10 vlieg tuigen omlaag." Beperking van het reizigers verkeer 's-GRAVENHAGE (ANPJ Naar wij ver nemen is binnenkort een beperking van het reizigersverkeer te verwachten. Nadere bij zonderheden zullen te gelegener tijd be kend gemaakt worden. Deze beperking zal naar het „Volk" meldt, van dien aard zijn, dat vrijwel het geheele particuliere reizigersvervoer zal worden stopgezet. Alleen aan staatsambte naren en aan personen bij de Weermacht of in Weermachtsbedrijven werkzaam zul len speciale, geregistreerde vergunningen voor het gebruik maken van de nog iver- gebleven reizigerstreinen worden verleend. Het ligt in de bedoeling deze vérstrek kende maatregelen binnen de e.k. weken ten uitvoer te leggen, waarschijnlijk nog vóór het intreden van de vacantieperiodc. Weer treinen beschoten. 's-GRAVENHAGE (ANP) Gisteren over dag hebben Angio-Amerikaansche vliegers in scheer vlucht wederom personentreinen en auto's, ja zelfs melkwagens, met boordwapens aangevallen. Bovendien werd tegen 10 uur des ochtends de tram tusschen Edam en Volen- dam met boordwapens beschoten. Daarbij werden drie Nederlandsche vrouwen van 17, 30 en 67 jaar, en een vierjarig meisje gedood. Zeven Nederlanders werden zwaar gewond. Peter van Joegoslavië en maarschalk Tito zou den tot overeenstemming gekomen zijn. (CD). Canada heeft den dienstplichtigen leeftijd ver laagd en de lichting 1926 opgeroepen. (CD). Henriot krijgt een staatsbegrafenis. (DNB). Tass, het Sovjet-nieuwsbureau, heeft in Rome een kantoor geopend. (DNB). In de staatsmijn Maurits te Heerlen is de 21- jarige H. Geelers bij een botsing met een spoor- fiets om het leven gekomen. (ANP). Gencraloherst Dollmann, opperbevelhebber van een Duitsch leger, is plotseling overleden. (DNB). Heden en Zondag moet verduisterd wor den van 22 uur tot 5.30. Maan on 16.44, onder, Zondag" 3,01. Volle Maan Donder dag 6 Juli. Maan op, Zondag. 17.57, onder. Maandag, 3.28.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1944 | | pagina 1