Ije&njcjnu
J. aUlNTTJS E. VERBURG, Uitgevers.
ABONNEMENTS-PRIJS.
Voor 1} jaar
Voor een jaar ------
Voor *es inannden - - - -
Voor drio maanden - - - -
- - $2,00,
I 1,50.
- - 1,00.
- - 0,50.
Allea volstrekt in vooruitbetaling.
4de JAARG. NO. 20.
MOTTO:
Do taal, die zalige onder» spraken.
Zal die een deugdzaam kind verzaken?
Neen, Broeders Landgonooton neon
Reeds snoeren ons do hechtsto banden,
Leest slechts de tnnl dor Nedorlnndcn.
Eb niets nikt ooit dien band van een
DINGSDAG, 17 MEI 1853.
Venchijnt eenmaal per week.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Voor «en jaor. niet boven do 5 regel» - - - 5.W.
Boven 8 tot 10 regel», voor de eonito plaatsing - 1.0".
Voor 8 regots of minder. d.U>-
Voor elk» volgende plaatsing-
Brieves en ingezonden stukken franco
NO. 176.
in W 3"'W
De ondergetsekende recommandeert lijn voor Hee-
reu en Dames wel ingerigt LOGEMENT, steaudc in
hei levendigste gedeelte dezer P'»»1* d® e"n8llvan
alle reizigers. WARREN MH.L..
HOLLANDSCH LOGEMENT-
WISCONSIN HUIS.
8ste straat Sheboygan.
V rendeljke bediening en billijke prijken, verzekeren
mij d, gum mij." pari, b«SCHRAGE.
I0VIS TESTWK E
Beveelt zijnen vrienden, als ook het geeeide publiek,
zijn nieuw iugerigt Logement
Act Kossuth Huis,
«taande in Centre Straat, Shohovgnn.
r. E.TOEWATEB,
(Eonsnl bcr Ncberlnnbcn.
Voor Iowa. Missouri A Illinois,
Belast zich met het opmaken van alle stukken
Nederl'ttd. het incasseren aldaar of het overmaken
gelden derwaarts.
Kantoor: z. o. hoek der 2de straal en Washington avn_. suffragaan-bisschop van Oepaaia uiigeuruhi= y,<s-
"Planters Tobacco warehouse", St. Louis, Mo. 6rol5 ()t.ejten Jgg Vaderlands, met medewerking en
I van iiur»r Majesteit» redering, zal
NEDERLAND.
Amsterdam, 1 April. Heden is van hier het
volgende adres aan Z. M. den Koning aange
boden.
Sire
„Met den metst verschuldigd en eerbied en
de bewustheid van tot Uwer Majesteits getrouw-
1 sle onderdanen le belmoren, nemen wij. onder
getekenden, Protestanten van onderscheidene
genootschappen en ingezetenen van de hoofd
stad des Rijks, de vrijheid, ons met dit verzoek
schrift lot den troon uwer Majesteit te wenden,
Wij kunnen of mogen niet langer den smar-
telijkcn indrnk verbergen dien de bekende allo
culie van den Paus van Rome in alle echt Pro
tostantsche gemoederen lieeft te weeg gebragt
als waaruit zoude volgen, dat eene openlijk er
kende bisschoppelijk* hiërarch*® met herstelling
van den tilel en rang van metropolilaan- et
suffragaan-bisschop van bepaald uitgedrukte ge
baarste en heiligste V-langen, volkomen
lorden gerustgesteld
Eerbiedig maar ernstig tevens ts onze bede
dat'het uwer Majesteit behage, niet het zegel ha
rer Vorstelijke goedkeuring te hechten aan zoo
danige vestiging «ener bisschoppelijke hierarchic
in Nederland, welke, in plaats van gelijkheid, on
gelijkheid in bescherming, aanzien en regten, op
godsdienstig en kerkelijk gebied, voor uwer Ma
jesteits onderdanen zou ten gevolge hebben
De God des lichts en der waarheid, Wien
Wjj' gemeenschappelijk met uwe Majesteit dank
baar zijn voor het bezit van het rome en voor nl
len nopende Evangelie, verleene uwe Majes
teit, in dit voorgebed Nederland zoogewigtigcn
hagchelijk tijdsgewricht, den geest der wijsheid,
der fferaaiigdheul en der kracht Op Hein zij
uwe hoop, gelijk van Hem onze verwachting is.
't Welk doende, enz.
lijk t,gunovor Je MivermoeHo inspnmiinjen ia I len. Uien.olgens nrkhn-a wij .oor liet
Roomsche kerk lot uitbreiding gedragen'? woordige opgerü't en willen wil
Verre van daar. Maar hulp in eigen kracht I "«'sticht ziio. ie weten die van Ui
gezocht, en deze niet gevraagd bij den staat, die
niet mag verleenen.
Rome Ï9 voor het Protestantisme niet alleen
nu, maar altijd erg te vreezen en te vreezen gé
OPENBAAR NOTARIS.
J. D. GIBBS van den Gouverneur
rie"benoeming van NOTARIS ontvangen hebbende,
beveelt zich ia ile gunst der Hollandsche bevolking aan
iet hel schrijven van Deeds, Mortgages. Contracten,
enz. enz., en het Legaliseren van allerhande stukken
die zulk» vereischen. Komt in hel Postkantoor.
Gibbsville, 27 sepu 1852. n g4J
W- R GORSLINE.
Advokaat en Regts-Raadgever. Kantoor8ste straat
Sheboygan.
goedkeuring van uwer Majesteit» regering, zal
Wisconsin worden gevestigd.
üan tó wcnilén. trmafM» 8»™ar l« dneliten
voor het Protestantisme bet zon alleen Jour des-
zelfs meerdere v. ortreff.-lijkheiJ den strijd te.'
«en het Katholicisme nietnHccn volhouden.muar
daarin zelfe overwinnen. De Roomsche grrste-
wooni^e opgengv eu wmen wij, daler vijf zetels
geslicht zijn. le weten die van Utrecht, Haariin
'3 Het togenbusch, Breda en Roermond.
"En de luisterrijke gedenk telkenen der U-
treelitschc kerk, alsmede de bijzonder gunstige
plaatselijke gesteldheid en andera gronden in
Herstelling der Bisschoppelijke Hiërarchie
in Nederland.
Onder dit opschrift behelst de Prov. Drent
sche en Asser Ct. een artikel waaraan wij het
volgende ontleen en
i Art. 104 der grondwet bepaalt: Ieder be
lijdt zijne godsdienstige meeningen mei volko
men vrijheiden art 165: "Ann alle kerkge
nootschappen in het Rijk wordt gelijke beseher-
nu. maar Ultlld erg te vwzen eu j v— o p
weest. Zoo de II wmseV-KathóBjken naast ons 1 overweging genomen hebbende, konden wij met
leefden evenals de IsraeKlcn, zonder altijd en nalaten dezen eertijds luisterrijken, docb thans
immer gedreven te worden 'door die boete zuchtals het ware begraven zetel te verheffen ofte her-
tut uilbreïdiii" UX /otxlor dunrtn. till, mtiuflijlte I «telleTl op dlon trap vult iti.tr„polita„n,cl,e of
no.riniKn 0J.1 of ..n J.l. z.d.üjk of stoS-lijk.1 anrtsbiMclioppolljt, vaardigheid, »»atn»Jo hij
r a o tw.cnnr i.i dushten 1 «loor onzen voorganger Paulas IV, roemrijker
gedachtenis, werd verrijkt en versierd, en wij
voegen hem tis vier bovenvermelde sdffhigann-ze
tels toe, gelijk wij die door den inhoud van «lezen
tegenwoordigen brief door ons Apostolisch gezag
Ed^l^k, Vt*beseft. daT voor I toevoegen, toezeggen en toekennen.
liSar stilst it ud achteruitgang is; daarom znl er "Aan voornoemden Utrechtscben aartsbisschop-
striid ziin zoblan«' Protestantism.- en Katholinis- pelijketi of metropohlnanzetel voftgeïï wij de vol-
me naast elkander hestarin, oen strijd van dois-1 gende gewesten toe. namelijk de provincie U-
t ruis teen liet ui-er en meer doorbrekende licht.1 trecht. waarvan hij den naam draagt, alsmede de
mn hecreehzucht -n dwang tegen vrijheid en on- I provinciën Groningen, Gelderland, Fri.-slnnd «in
DOCTOR ALBERTL
GeneêSr. ffeel-, Verloskundige en Tandmeesteri
Natóftei Wïsconsiif-Huis, Shebovgau-, Wis.
7 ~W', 'v>\ ElSo.
Handeli'iV in hét 'groot EU Jti'éih lö
IJzctw'erk. en Ijêfc'r, Glas', .Spijkers,
Sudd's-'. .Tiinroi'rhian's-, Jfuiper'e-,
g 1 Metselaar's-wAgcnniakcrs- en nn-
w jj dc'ré 'Gbrs'tdschapjüsn,—:Z"uIk een goed
-? mr. P ;f Assdrtem'éht als iil hét wéstblijke Land
i/ gevóndéti wordt'.
Sliebbvgan, 10 Met 1850. nO
SHEBOYGAN
KROGISTEBU BOEKWINKEL,
kn Ar.oi:mek.» Depot vas
PATENT M E D 1 C IJ N N.
Noordzyde can Pennsylvania. Acenue, een weinig west
rail het Merchant 's tintel.
De ondergeteekende roept met achting de attentie in
V:ni diegenen, welke Drogisterijen, Medicijnen, Patent
Medicijnen, Boeken, enz." behoeven. Zijn ftssortcmcnt
Is groot, en al de veracliilleuilc artikelen zvn mot bijzon
dere zorg uitgezocht, voor de behoeften dezer plaats. Hij
|ieeft een groot assortement Putent Medicijnen aan de
hand, en vele ran de meest iu gebruik zynde, zyn le
koop in het groot en klein.
Sheboygan, 19 Nov. 1849. LAING DAVIS.
TIJD IS GELD
Thans heb ik het genoegen aan mijne
vogoochte vrienden, zoo Hollander» als
Uuitschers en Amerikanen, to annon-
cAen, dat ik mij alhier gevestigd heb als
IiORLOGIEMAKER
en wel schuins over het Wisconsin Huis. waar ik ten
allen tijde te vin,len zal zijn ter reparenug van Pem-
dales. Klokken tr Horlogies, gedachtig aan da spreuk
Tijd is geld" en dus aan niemand den vroren Ujü
SOUFFROtlW.
B0SCHLAND TE KOOP
Tachtig akkers Goed Land, nog in zijn*»
wilden imtnurslaaLworden hierbij voor eenen
billijken prijs te koop aancebodenihcliel-
ve hcT^rcvecr 4 mijlen van Amsterdam. Mi de hloe.-
jende Hollandsche nederzeU.ng deze,r
aan den eigenaar
Bankiers,
210 Oost Water Straat, MiUoaukie, TVis..
Zendon geld naar alle derden van Europa en l^talen
elk bedrag van geld. bij hen gedeponeerd wordende, over
Joor mJhenkomrt van «oliede hank.ers-ho.zen m Hol
land. Zii geven 6 procent interest per jaar op bil hen
gedeponeerde gelden, indien dezelve eeue maand of lan
geren tijd blijven staan.
1 Vwsel-Kantoor,
Voor Buiten-en Binnenlandsehe wissels.
steden. Dait«chlaml A Nederland.
J. Lang», Sons. Widnn Co. Bremen,
Goll Co.. Amsterdam.
.1. Goll Zonen, Frankfort aan den Mom,
Mendelssohn Bartholdy, Hamburg.
Mendelssohn Sz Go., Bellijn,
"«.«.'"iffi'fer
14 Augns. 1852. hJ »13'
Buiten- en Binnenlandsoh Wisselkantoor
m%ü°. t BTBCOTK™'
men te koop bij Grnnd R„pijgi Mich.
150
Geld wordt Betaald roor
T VRWE ROGGE. INDIAANSCH KOREN en
HAVER door H. W. CHAMBERLAIN.
Benoooiofd.
ünn M. SHINGLES en 200 CORDS HOUT.
Sheboygan, 10 Jan. 1853. 3
Dat toch zulk een maatregel—die tot ver- "JUI "v-;- y--
nietiging van het Protestantism us In Nederland wen vrijheid;" en art 16
door Philips II is beraamd gewordendie toen- nootschappen in het Rijk
nraals aan vele Roomschen hier te lande, zoo
wel a!s aan alle Onroomschen hatelijk was1
die in de dagen van vreemde overbeersching en
onder het bewind van een' Roomsch-Katbolij-
ken Koning nooit is ingevoerd-^die onder de
vroegere regeringen ongeraden is geoordeeld
dat zulk een maatregel thans onder uwer Ma-
jesteitS regering in werking zal worden gebragt,
dit moet wel uwe Protestnntscbe onderdanen op
de pijnelijkste wijze aandoen.
Sire het nlgemCen verspreide, zoo veel be
sproken-, lot hiertoe niet weersproken staats
stuk, dat vatt het Vatikuan is uitgegaan, heeft
'ons Proleslahtsch gevoel diep gekrenkt en ons
hart met levendige bezorgdheid voor de toekomst
Vervuld.
,t Wij leggen de plegtige verklaring af,dat wij,
getrouw aun de grondwet, ieders burgerlijke en
godsdienstige vrijheid eerbiedigen, en Slat wij
niets vuriger Wenschen, dan rustig en vreedzaam
nevens onze medeburgers en medechristenen de
weldaden Le blijven genieten van uwer Majesteits
regering. Maar wij kunnen niet voorbijzien of
vergeten, dat die burgerlijke en godsdi«-nstige
vrijheid voor Nederland eene vrucht der Her
vorming is; dat deze onschatbare weldaad door
een' tachtigjarigen strijd, aan welks spitse uwe
roemruchtige voorvaderen hebben gestaan, is
-rkregendal daardoor aan onze geschiedenis
een ODuildelgbaar Prötestnutsch karakter staat
ingedrukt, hetwelk, bij al de wisseling der tijden
en omkeeringen in het Staatsbestuur, nog niet
is verloren gegaan, en waarvan liet bewustzijn
bij het grootste deel des Nederlandschen volks
nog altijd evën levendig spreekt,al» bet zich door
dezelfde dierbare en heilige herinneringen ten
naauwste gehecht gevoelt aan het Vorstelijk
Stamhuis van Oranje.
Sire! wanneer het Hoofd der Roomsche kerk
de drie eeuwen, waarin onze volksroem en wel
vaart het hoogst zijn opgestegen, als ter vergetel
heid en vernietiging doemt; wanneer hij datzelf
de Utrecht, waar de Unie werd gesloten, tot den
eersten bisschoppelijken zete! bestemt, en bet
grootendeels Protestnntscbe Nederland als een
geheel te heroveren wingewest voor den Pause-
lijken Stoel wil beschouwd hebbendan, voor
waar 1 is hel niet te bevreemden, dat de Protes
tant een' bezorgden blik op de toekomst slaat.
Die vrees is daarom geene zwakheid. De
Protestantsche geest is algemeen bij ons volk
ontwaakt. Ons geloof staat vast aan de zegevie
rende kracht der wuarheid en ons vertrouwen
blijft onwankelbaar gevestigd op den Heer en
hel Hcofd der gemeente.
Zoo wij al uit de vestigingen openlijke er
kenning eener bisschoppelijke hiërarchie in Ne
derland veelvuldige kwetsingen aanranding onzer
dierbaarste overtuiging, krenking onzer heiligste
regten als Protestanten meenen te moeten duch
ten,nog veel meer zien wij, als de onvermijde
lijke gevolgen daarvan, eeno steeds toenemende
en bedenkelijke spanning lusschcn Roomscbge-
zinden en Protestanten, ernstige botsingen, en al-
zoo voor den Staat zeiven de dreigendste onhei
len en gevaren in de toekomst vooruit!—en juist
omdat het behoud van rnst en veiligheid in den
Staat ook ons dierbnar is. omdat wij ernstig bid-
den, dat zoovele onheilen en gevaren, als hier
uit zullen geboren worden, onder den Gnddelij-
ken zegen en door het wijs en voorzienig bestuur
nwer Majesteit nog gelukkig mogen worden afge-
wendjuist daarom gevoelen wij ons te meer
verpligt en gedrongen, het als onzen vurigen
wi-nsch te opeubaren:
Dat de'door het Roomeche Hof zoo stout
uitgesprokens verwachting, en de vooronderstel
de medewerking der Nederlundsche Regering
weldra moge blijken op eene verkeerde opvat
ting van de bedoeling en handelingen van uwer
Majesteits regering te berusten, en dnt uwe Pro
testantsche onderdanen, ten auuzien hunner dier-
nOOlSCIlUjJj/CIC i.y-
miug verleend," er bestaat dus geene godsdienst
van slant;de grondwet en daarmede de staat zijn
in zaken van godsdienst geheel kleurloos; hoe
meerook het staatsbestuur zulks is, hoe meer hei
de grondwet zal naleven.
De bisschoppen nu bebooren tot de inrigting
der R. K. kerk evenzeer als de Paus zelf, evon-
zeer als de priesters en evenzeer als hij de Joden
de rabijn9 en opperrabijns, bij de Protestanten
de leeraars.
De Roomsch-Katholijken behoeven het daar
om niet als eene gratie te beschouwen, dat aan
hen het hebben van bisschopjK.-n wordt toegela
ten; met de grondwet in de band kunnen zij liet
met alle r«'gt vorderenvoor :oo verre de bis
schoppen bloot kcrkedientiurs zijn. Hadden de
Protestanten hun het bezit van bisschoppen wil
len beletten, dan had de grondwet uiel zoo vrij-
geving moeten gesteld zijn.
Om den Koning te bewegen, aan de R. Kntho-
lijken de toelating van bisschoppen to weigeren,
wijst men in bel adres op den moeijclijk-'n strijd i
van het Protestantisme tegen het Katholicisme
<-n op hetgeen Zr. Ms. voorvaderen voor het Pro
testantisme gedaan hebben; hierop mag du Ko
ning niet letten, zonder aan zijn eed te kort te
doen; als bijzonder persoon moge hij Protestant
zijn, als hoofd wan den Staat, behoort hij lot geen
bepnnld kerkgenootschap, hij moet alle kerkge
nootschappen gelijkelijk beschermen.en mag daar
van niet afwijken uit beweegredenen, uit zijne-
eigene godsdienst of uit de daden zijner voor
vaderen ontleend. Hot adres beoogt dus niets
minder dan den Koning te bewegen,om aan zijn
eed ontrouw te worden.
I Inderdaad, de adressanten hebben aan de zaak
van het Protestantisme geen dienst gedaan I
Wilde men zich aait den Koning wenden te,
zake der bisschoppelijke hiërarchie, «lan had men
het moeion doen als burgers van den staal, niet
nis Protestanten, niet op groudeh, uit het Pro
testantisme ontleend, maar op gronden van het
belang van den slaathierop had de Koning mo
gen letten. Naar ous inzien, kan er geene ande
re reden bestaan, om de toelating der bisschop
pen te weigeren, dan deze, die evenzeer bij R.
Katholijke als bij Protestantsehu Nederlanders
zou moeten wegen, dat n. J. de bisschoppen aan
gesteld en ontslagen worden door- en gehoor
zaamheid schuldig zijn aan een buitcnlandsch
vorst, den Paus, die ook een wereldlijk gebied
voert, waardoor in den Nederlandschen staat
nog een ander gezag zou gelden dan dat van den
Nederlandschen Koning, invoego omschreven er.
bepaald bij de grondwet Deze reden verdiént
inderdaad allozins overwogen te worden. Zou
echter, hetgeen men vnn de 'toelating, der bis
schoppen vreest, niet reeds sedert lang in wer
kelijkheid bestaan? Wij gelooven ja. De lloom-
sche ge«-stelijkhoid in Nederland onivnngt thans,
zijn wij wel ingejicht, zelfs meer onmiddellijk
voorschriften en bevelen uit Rome, dan wanneer
dezelve onder bisschoppen stond.
Wij voor ons zien daarom niet in, dnt do toe
stand van het R. Katholicisme in ons Vaderland
tegenover het Protesianlime, door do herstelling
der bisschoppelijke hierarchic, zoovéél gunstiger
geworden is dan ze vroeger was; dat daaruit
juist thans zulk mi groot gevaar voor het Pro
testantisme ontstaat. Het is waar, do R. K. berk
in Nederland bekomt, door de nnnstolling van
bissohoppen, een meer gevestigd voorkomende
uiterlijke praal en luister zal daardoor toenemen,
maar liet aanwezen dier bisschoppen zal ook eeno
voortdurende aanmaning tot waakzaamheid voor
de Protestanten zijn.
Bij onao tegenwoordige grondwet mag liet Pro
testantisme niet van den staat vragen, om meer
beschermd te worden, dan oenig ander kerkge
nootschap, betgeen het geval zou zijn, zoo, tc-n
behoeve van hetzelve,, de Roomsoh-Kutholij-
ken geene bissohoppen rriogton hebben,
j Moe tea do Protcstuutcn zich don maar lijde-
derzoek. Het is een strijd° «>p= leven en duuii.
Daarom, Protestanten in Nederland, weest
waakzaam gij zijl het verpligt aan u zelve, om
te behouden, wat gij hebt. aan uwe kinderen
en nnkoraelin«*en, ten einde «leze met weder be-
huevcp te buigen voor priesterheerschappij en
gewetensdwang, aan de nagedachtenis uwer
voorvmlereu, die goed en bloed veil hadden, om
naar hun geweten (ï«xl te kunnen dienen.
Drenthe, die vroeger een groot gedeelte uitmaak
ten van hetgeen men do Jlotlandsche Zending
plag te noetucn. [Overijssel is d.lnrbij niet ge
noemd. De Tijd onderstelt, dat dit eene druk
fout is.]
"Aan de srrffragnan-kerk »an Haarlem voegen
wij de andere provinciën of gewesten van Holland
en Zeeland toe, welke tot heden aan den overste
of vtcesuperior dierzeifde zoogenoemde Uoiiand-
sche zending onderworpen warc-n. Wat deun-
"""dl<lere k''1"" bflref'. willen en bepnM wij. dm eik
™"n L. blijkbaar riM anJarech.idaaa van En» de»l6lepro.mnen ofdWton stpmf-
daebladen, cone nnUcolkigsaJaaa. wuaiaan wij hel vol- sehnppen en geween bel,oude «elke lij lot
«1 «o- I usver bezat, in dier voege, dat «1e borengenoem-
^^/helTude'van 1851 heft de pauselijke .atemuatins I de bisschoppelijke suffragaan kerken van 's Hor-
M aa'. bof -eh tol hot g-...r.em.n.«w.o«. I
„vond. Ja, ,lo Fan. vooaen.on. m W«M>f*»" "»»r «J *T
k0,k d„ rijk overgaan. Joch .Ivo,on. Jo Ine onder den mm, ran nposlolisébo vikar».-
inai.lon der ll.jenog«ra.ohteo'^breven'"™" gelijk io'dén npnsloS'n
k'E.t:^.^«r.S»in„n,n.d«.v- j UW d«, kden Jnnij ,8Ó0. beginnende n,eL
«jrouilwet, vnjstond o aa „micon Vm «lie i Dominici tffUgis". verklaard worÜL
„hobo.l.aru.io'la.'.doehd., 1 J -Ahtw a| i„ „c|,wl het rijk v„n Holfcmd
vrijheid modebragt iet V®/Vü i un Brabant eene enkele afzonderlijke keakeliike
coniont voorivloeycn ver »nw»eu.J provincie zijn, bestaande uiteen aartsbisschop of
Hiervan was het gevolg, dat "I Ltropolitm-kerkvoogd ea vier suffragaan bis-
herfst van 1852 verklaarde, ut o ons to sc)1Uppen rfoor wier ijver en herderlijke z«>rg
daier H. K. a*og«lcp»uheid ïoude overgaan.-on dat door j ,„i„ j -'■■
die daad, de t
krerige verbindteu'issen xullua ophaudep;
Regering «te kennen gegeven, dat. op die
beletsel tegen «le bedoelde rogeling bestond, behoudens ¥0]j,ers ,»pdet> Apostolische» stoel,
hel lov.igt van dan Slaan (o, handhaving vnu do op.,.ba->iMC> fa mevrdert t,
j„. I sciioiJueii, «««ior wier nver en ner«i«'riiti»e z«>r" w it
iigelegenhenl *ou e overgaan. U1 jcU Uet-re vertrouwen, dut de Ktthoiijké go«ls-
t bet concordaat voortvloeide wede - J t»
orde, en zijne zorg. «int i.der kerkgenooKchop t'ich
houdo binnen de palen van gehoorzaatulioid eaa de wet -1
u van het rijk,
O. bopalisgflO dor grondiv.l van 1843 ovér Jilondar-
werp nagaande, zal men «Ie overtuiging erlangen, dal de
Regering die voorschriften getrouw j3 nagekomen en
U-eaou anderen «eg dan dc n iaceela-eiie,, kan volBeo.
De grondwet imnters geeft aan ieder kerkgenootschap het
regt. Zijne inwendige belangen op zijne eigenaardige wij
ze te regelen, zonder «lat de ötaatduarop invloed mtoefene.
Het gevolg hiervan moest wezen, «iat de vroeger door
do Regering aangegane verebiudlemssea vervallen, en zi:
rich bopolen moet tot hel grondwettig toczigt over alle be
gaande kcrkgonootachappen. ronder zich nwt hum» iu-
nerlijko inrigting te bemoei,v...
Hieruit volgt dan ook, dat de door den Paus aangek.
e wcuer-1 J"
(joorde dienst aldaar meer en meef versterkt worden en
10 h j licugelijkér opbloeijen zal; en dnurom bclioudeu
t*zo» g wij ons reeda nu voor. aan ons en aan onze op-
4 tolisclieri stoel, otn die pro-
des vereischt, in meerdere te splitsen, het
getal der Diocesen te vermeerderen, «le grenzen
«Iers lo bepalen, en vrijelijk te volvoeren wat
verder in den ilecre nuttig eu doelmatig zal
schijnen.
"Wij voorzien en verlangen en bevelen, dat
die kerken eu kerkvoogden, de verslagen "nopens
t.»..,„rvan .schapen, bij
den staat van hunne zetels en vm
voortduring blijven toezenden aan onze Cungregiir-
tio tot voortplanting van bet gelooL we!t«j tot
dusver eene bijiotwk-re en gesimHge zorg voor
die gewesten heeft gé«lragen, en dal de biiloeldw
kcrkvixig«ieu ook una do«>r die kongreg'aüe be
kend maken met al datgene, wat aij vermeenon
zullen uit den aard van bun ambt en voor hot
lierlijlce inngtingie uemuei,»». I welzijn der geloovigen te moeten mededtelen eQ
Hieruit volgtdmi ook,dafdodoor«len Paus «ange ou-Bokend maken, in al het overige wat «le her-
digde nieuw® regeliug -.ondtt szetleicerking ,ler Regering jerjjjke bediening betreft, zullen wijders de bo-
is vastgesteld. m veuliedoeldo aartsbisschop eu bischoppeii'nlle reg-
Die regeling komt hoofdtakelijk op bot volgende nc j ell uagi hebben, welke andere katholijke
1 aartsbisschoppen en prelaten van andere iolken,
krachtens de algemeene heilige kanons en de
apostolische constilutien, bezitten, kunnen en zul
len mogen bezitten, en zij kunnen nan dezelfde
vorpligUngeu onderworpen zijn, waartoe andere
aartsbisschoppen en-bisschoppen,volgens dezelfde
«gewone en nlgemeene tucht der KathoVijkékerk,
gehouden zijn. Wat er alzod, hetzij uil di^ voor-
I malige verhouding der kerk Van Holland; helaij
in den daarop gevolgden zonding-toéktand, door
bijzondere constilutien of voorreglen of zooge-
Doio nieuwe imigiiog bicugi derhalve mede. Jat üc noemde gebruiken van kracht is geweest,»al wo-
R K kerk hiertc lande, niet lang* «L land can missie,geus de veranderde tijdsomstandigheden nu voorl-
e.„m;a,t«iilfc un Runtc zal bebecrd woidcu, maar ecu «i- auu geen regt noch verpügting meer vormon. Ora
oortsallen twijfel daaromtrënt tevóorkojni-n.ont
icmen uit wij dé volheid vun ons apostolisch go-
tag uau «lie bijzondere constitution en voor region
van allerlei aard en aan die zdfs van den ohilsien
cn onheugeiijksten tijd af bestaamU-' en fn zwang
zijnde gebruiken van nu af allo regis- cu y'erbin-
din»sWrHch* Gcvo'giüjk zat net aan «l«-n aarts-
bieschop en de bisschoppen van Holland volko
men vrij staan vast to stellen, wat dé uitvoering
van het gemeen regt betreft cn wut door de algo-
m«eno tucht «Ier kerk zelve aan het gezag der
bisschoppen overgelaten is. Gfaarne beloven wij
beu mot ons apostolisch gezag te zullen schra
gen en alles aan te wenden tot verheerlijking van
Gods naam en tot bévordoririg vnn bot bcil der
zielen. Tot meordor bewijs van deze onie be
geerte willen wij, dat die kerkróogden, die met
de mimen eu de regten van gewone btssChópp«-n
zijn bekleed, dmird«x>r geenszins worden ontheven
van de meerdere vrijheid cn magt, die zij vroe
ger to g' lijk met den titel van vikarissen van ons
Zie verder vierde bladzijik.j
«Ier: voortaan zulleu er ri^'iu plaats van vier 11. K. kork-
distrikleii beotuan, iu «lier voege, dat hel tol hicrloo door
dea Pauselijken iuteninntiu», al» tue-sapenor der Hol
landsche zending, gevoerd kerkelijk beheer aan twee
dnartoo te bouooiuon, Xoderl ilidache korjivoojfdon, al»
aartsbisschop van Utrecht eu bissuliop van Haarlem,
zal worden opgclrageii, torwijldo drie ihaus bestaande
apostolische vicariaten vau 's Hertagenioseh, Breda
en Limburg gccue, vcronderiug zullen ond««rgaaiC dan
dat de kerkvoogden do.i titel zulluu. voereu vau bimchop
«u 's Uertogenbosch, van Breda eu van Ilotnuond.
Dozo nieuw® inrigting brengt derhalve mede, dat dc 1
K kerk hiertc lande, uietlanger als land van missie
oumiddebjk uit Rome zal bchconi worden, maar
(jou zelfstandig bestuur, nioiNodorlaiulurs uuu hel hoofd,
zal erlangen.
Uit deze opgave zal dau ook genccgzaauvblijkcu.dat
dezo aangelegenheid, tan zatter gmlsdienstigen aard.
Itaar beslag kan krjjgou. zoude? eonig undeol voor de ou
dere in dit rijk besuuude korkg«iuaoi«o|tny»)eji."
Amstekuam', 5 April. Do Tijd, Aïoord-Hol
.uiidschi Cuuruui. bevat ecu uifvocfigt-n Apos
tolische!» brief van tien Paus, over hét herstel der
.bisschoppelijke hiera/chio in Nederland, gedag
tcekeuu van den 4 Maart 1853, waarin o, il hé
volgende voorkomt:
"Daarom, uit eigen beweging- met zr-kore ken
nis «n\ rijk overleg, en uit de volheid onzer Apos
tolische magt cn lot meerdere eer vau den Almo
j gendoti G«j<1 en tot voordeel der li. Kntholijkó
kerk stellen wij vast en bepalen wij. dat in het
rijk van Hollaud en Brabant, volgensd'algenicene
regelen dier kerk,wederom bloeije de hiërarchie,
der gewone bisschoppen, die genoemd worden
naar de zetels, welke wij door dezen onzen brief
oprigten eu tut eeue kerkelijke provincie inslul-
