w
No 665
Vrijdag 15 November 1918
Orgaan voor officieren, onderofficieren, lorporaals en minderen van Leger en Vloot.
Proclamatie van
de Regeering.
Ons Oorlogsdagboek.
Afscheid Generaal Snijders.
Tide Kamer der Siaten-Generaal]
DRINGEND VERZOEK.
ie afpeene tosstand.
Ie reiÉtie in OoitsDhiand.
VUFDE JAARGANG.
KËDACTIE EN ADMINISTRATIE VALERÏUSSTR. 109, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN 2 CENT, VOOR BURGERS 4 CENT, ABONNEMENT BIJ VOORUIT-
BETALING VOOR MILITAIREN 1.—, VOOR BURGERS/2P.KWARTAAL
Uitgever-Hoofdreaaffceur; D. MANASSEN.
r Ad verten tiëa wende
De Regeering heeft uitgevaardigd eene
door alle Ministers onderteekende proclama
tie van den volgenden, inhoud:
Regeer imgsproola nf a tie.
In deze meer dan ooit moeitevolle tijden
met de Regeering zich genoopt een dringend
beroep te doen op de medewerking en den
steun van alle medeburgers.
De oorlog behoort tot het verledene, maar
hersteld is nog allerminst de ontwrichting
yan het economische leven. - - I
Alleen met inspanning van alle krachten
ikan het tijdperk, waarvoor wij thans staan,
[voorbijgaan zonder de meest ernstige ram
pen met zich te brengen. Mochten 'onlusten
of erger den rustigen gang van zaken be
lemmeren, dan moet het ergste worden, ge-
yreesd.
Kei voorbeeld mm Rusland is een onmis-
ikenbare baken.
Last tot demobiliseeren voor zooveel zulks
'slechts ewigszins mogelijk is werd^reeds ge
geven.
Zorg is gedragen, dat de gewezen soldaten
niet broodeloos zullen zijn.
De- militaire voorraden worden ter be
schikking van de burgers gesteld. Daardoor
zullen tal van lichtlooze gezinnen in het
bezit van petroleum worden gesteld.
Vijfhonderd duizend militaire schoenen
komen, ter beschikking.
Goedkooper onder-' en bovenklederen
worden dezer dagen op groote schaal ver
strekt.
Het broodrantsoen wordt oyer eenigé da-
gia van ^00 tot isö 'gram verhoogd. Quali-
teit en voedingswaarde zullen verbeteren.
Vet en koloniale waren worden uit Indië
spoedig verwacht.
In ruime mate zal afslachting van paar
den en schapen ten behoeve van de vleesch-
voorziening plaats vinden..
De handelsvloot is op het punt van uit
te varen.
Een voorloopige schikking met de Geal
lieerden waarborgt ons de spoedige leverihg
o. a. van 50,000 toO tarwe, 2000 ton cacao,
6000 ton petroleum, 1000 ton benzine, 1700
ton looistoffen, 4000 tón katoen, lflDO tan'
Uit Amerika kunnen bovendien 40.000
ton graan, uit Engeland wollen en katoenen
garens en gctedereij worden aangevoerd.
Alle schikkingen met het buitenland wor
den op losse schroeven gezet als het wettige
g<r v/±-dt aangetast.
het gezond verstand van de over
groots meerderheid onze bevolking, en
vooral de minder bedeelden, bewaren voor
de naamlooze ellende, welke haar deel zak
zijn als dè geregelde gang van zaken wordt
verstoord.
Volk van Nederland, gij hebt uwe positie
zelf in handen.
Tegenover de aankondiging, dat eene
minderheid naar de macht zal grijpen, heeft
223e Week. (Vervolg.)
d Nov. Amerika protesteert tegen de door
de Duitschérs voorgenomen vernie- 1
ling van de kolenmijnen in België/
Te Kiel heeft de rijksdagalge-
vaardigde Noske aan het hoofd
van den gevórmden Sold'atenraad
het geheele gezag in handen geno
men. De officieren werden ont
wapend; de koninklijke standaard
van prins Heinrich is van het ko
ninklijk slot omlaag gehaald.
Volgens reizigers uit Hannover
zijn daar 30 automobielen aange
komen met revolutionaire solda
ten, die de kazernes in bezit na-
De besturen der Duitsohe so
cialistische partij en de Socialisti
sche Rijksda-gfractie eischen dat de
keizer en de kroonprins uiterlijk
heden, Vrijdagmiddag, zullen af
treden, bij gebreke waarvan de
sociaal-democraten uit de regee
ring zullen treden.
De Duitschegevolmachtigden
hebben de wapenstilstandsvoor
waarden ontvangen met de mede-
deeling, dat uiterlijk Maandag-,
morgen 11 uur bericht van aanne
ming of verwerping moet zijn inge
komen. F och weigert voorloopige
schorsing der vijandelijkhdén.
De buiterilandsche arbeiders
van Krupp worden ontslagen.
De Rijkskanselier dient zijn
ontslag in.
m De fesplntiweire beweging in
de Regeering besloten in het belang van
de rechten en vrijheden van het gansche
volk het ge2ag en de orde te handhaven.
Generaal O. J. Snijders heeft aan de Land
en Zeemacht den lien November een schrijven
gericht van den volgenden inhoud:
Bij mijn aftreden als Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht betuig ik aan allen, zonder
onderscheid van rang of stand, die onder mijne
bevelen hebben gediend en mij daarbij door
plichtsbetrachting hebben gesteund, mijn op-
-reohten dank. Ik waardeer het in hooge mate,
ren, welke de langdurige mobilisatie voor hen
medebrengt, steedis met ijver en toewijding hun
plicht hebben gedaan.
Met bijzondere waard eer rag richt ik hierbij ook
het woord tot de commandanten en bhefs van
diensten, die rechtstreeks onder mijne bevelen
stonden en die mij bij de uitoefening van mijru
moeilijke taak steeds op de meest degelijke er
ijverige wijze hebben terzijde gestaan. Het if
steeds bun streven geweest hun commando ii
mijn geest uit te oefenen; zij heibben mij daar
door krachtigigesteund.
Eindelijk richt ik een woord,
haxtelijken dank tot allen, militairen en bur
gerambtenaren, die beihooren of behoord hebben
tot het Algemeen Hoofdkwartier.
Meer dan vier j^ren lang hebben zij onafge
broken ik mag wel zeggendag en nacht
met den grootsten ijver, inspanning en zaakke
nis gewerkt om den reusaohtigen arbeid, die
aan het Opperbevel verbonden is, naar beihoo
ren te verrichten. Velen hunner, met wie ik in
dagelijksche aanraking kwam, heb ik leereu
waardeeren wegens hun groote kennis en werk
kracht, hun hooggestemd en opgewekt plichts
besef. De herinnering aan hunne voortreffelijke
diensten zal voor pij de aangenaamste zijn, die
ik uit hst tijdperk, yaarin Set Opperbevei door
mij werd bekleed, zal medenemen en bewaren.
ir.
Naar de „Staatscourant vermeldt, iy
thans, tij Kon. Beal. van 11 November'
1918, de luitenant-generaal W. F. Pop,
sops-chef van de» generalen staf, bij ont
stentenis van .den opperbevelhebber van
land- en zeemacht, belast met de waarne
ming van genoemde.functie.
De luit.-generaal "W. F. Pop, sous-chef van
den generalen staf en chef van den staf van
het algemeen hoofdkwartier, die, in afwachting
an een reorganisatie van dat hoofdkwartier,
:et de behandeling van de; aangelegenheden
an het opperbevel van het leger is belast; ge
noot zijn opleiding tot officier aan de Kon.
Mik Academie, ia 1 Dec. 187$ benoemd tot 2e
luitenant hij het 2e reg.. vestingartille
rie te Utrecht, in' 1881 tot le luitenant
en in 1894 tot kapitein, in weiken rang
hij geplaatst is bij den generalen sjaf, leeraar
was aap de hoogere krijgsschoolen overge
plaatst is( bjj het 2e reg veldartillerie te
-Gravenhage,
In 1905 is hij bencemd tot majoor en werk
zaam gesteld bij het dep. van ooriog, in 1908
tot luit.-kolonel bij het 3e reg. veld-artillerie te
Breda eit in 1911 tot kolonel en commandant
Duitschland schijnt niet in de
meest radicale richting te zullen
Servië protesteert tegen de be
zetting van Dalmatië doör de
Italianen.
Wilson doet een beroep op de
bevrijde volken van O.-H., om de
hervormingen zonder geweidple
gihg en machtsmisbruik door te
voeren.
De termijn van het soc. dem.
ultimatum aan den keizer is voor
loop ig verlengd.
Het Pruisische ministerie treedt
afhet nieuwe zal bestaan uit twee
vertegenwoordigers yan elke partij
der meerderheid.
Ook het Duitsche centrum stelt
zich é»p het standpunt, dat het
heengaan van den keizer een ver
lichting in den toestand zou bren
gt-
Engeland noodigt de dominions
uit voor de a.s. geallieerde confe
rentie ter bespreking van dé prak
tische toepassing der vredesrege
ling.
Minister Barnes treedt uit de
Labour Party otrndat hij de coalitie
alsnog trouw wil blijven tot de
vrede onderteekend is.
De hertog van Brunswijk treedt
af.
De Duitsche keizer en de kroon
prins hebben afstand gedaan van
den troon.
Een constitueerende vergadering
zal beslissen over den staatsvorm.
De Beiersche republiek ig .uit
geroepen,}
van het 3e reg. vesting-artillerie te C
In 1914 is hij benoemd tot generaal-majoo
commandant van de 2o divisie te Arnhem e:
het volgend jaar tot sous-chef i
pralen 6taf. In 1916 volgde zijn benoeming-:
luit.-generaal
De generaal Pop is 60 jaar oud.
In de jongste debatten dn de Tweede K:
kwaan ook de Minister van Oorlog} 'de hear
ting van Gèusau, aan het woord. De
meent geen gevolg te mogen geven
aandrang om een anderen voorzitter der ntüj-
taire commissie te benoemen. Andere
ren zal spreker wel in de commissi
dpch geen vertegenwoordigers van
eenigingen, die 28 in getal zijn. Wel kulle
soldaten grooten invloed kunnen hebben.
Wat de straffeloosheid betreft, de wenk ton
den heer Ter Laan kan spreker niet aanvaar
den, evenmin de motie-Kolthek. In het alge
meen zal spreker echter een clement^ houdiph
Den heer Duymaer van Twist zegt spreker,
dat 200 liter spiritualiën aanwezig waren.
Drankverkoop was verboden. Thans heelt
spreker een drankverbod ingesteld 1 voor/ie
cantines van officieren en soldaten/'(Geroep:
Bravo!)
Spreker neemt het op voor- de officieren
Waar men twijfel uitspreekt over den moed
dezer mannen in een mogelijken oorlog. Wat
de verbeteringen betreft, die spreker eioh vóór-
stelt aan te brengen, noetht hij o.a. de 1
gende punten: Hervorming van de "oplek
van onderofficieren en soldaten, waarl
dat recht zal worden gedaan aan gest:
materiecfe behoeften van de militairen,
vertegenwoordigers van onderofficieren, koq
raals en soldaten zullen worden opgenomi
overleg van den troepencommandant' met S
vertegenwoordigers van bonden en
ginf
sprek.
wapenen zijn, zullen 122,000 naar huis
De rest moet blijven om den laatsten plic
vervullen. Met hot oog op de snelle on tv
ling der feiten, zijn de moties overbodig. S
Met den heer Bomans kan spreker
gaan. De intrekking der verloven i
sehied door den opperbevelhebber,
aanwijzing van de Regeering. Teg<
Spaansehe griep onder de manschap;
treedt een oommissie onder voorzitters:
rsa-ër. Sikkel uitstekend.op- SprekerJyrj
niet aan den loyalen steun van zijn dep;
mentsambtenaren. Zich laten leiden doet
niet. Hij leidt zelf.
Den heer Troelstra heeft de Minister eerli
zijn oordeel gegeven.
De TIJDELIJKE VOORZITTER VA]
DEN MINISTERRAAD, de heer RUYS Dj
BEERENBROUCK, daarna het woord ne
mend, heeft als indruk uit de laatst
weken gehouden, dat in de e< - te
plaats voor Volksvertegenwoordiging en RegejB
ring noodig zijn rust en zelfbedwang. De fei
volgen zich zoo snel op, dat hii die niet
door hem zelf gekozen ambt bekleedt, bovenal]
rustig moet zijn. Een stuurman aan den vul
mag nu niet vragen wkt hij zou doen, als laMjil
hem de wereldgebeurtenissen in razende vaart]
voorbijschieten. Daaróm zwijgt spreker ever
itiet gehouden, maar gemelde ministerrad^
Spreker doet een, beroep op den voorzitter Om
hem niet te streng te beoordeelen, nu de inter
pellaties geen eincDnemen. Hij hoopt, dat JH
algemeene beschouwing spoedig gelegen!M
tot gedachtenwisseïing zal geven.
Bij het optreden van dit kabinet bleek,
inderdaad een geschil had bestaan t- ten
den vorigen minister van Oorlog en den op ter-1
bevelhebber dat echter voor de verkiezing®?]
niet tot oplossing is gekomen. Het teg«j'|
woordig ministerie zal het opperbevellu-btpT-s]
schap niet handhaven. Het algemeen li fd-
kwartier zal worden ontbonden en terugge*
bracht op fredesomvang.
Wat de demobilisatie betreft, de maatrege
len zijn be end. Bovenal is orde noodig. G|w|
-,ij dank zi; i wij buiten den oorlog gebievengW
Bovenal voelt de Regeering de n'ooden raai
ledeelden wier druk zoo spoedig
ogelijk m iet worden verminderd. I I
Met ing; ig 'van 15 November zal het bropd-j
1 "80 graan worden gebracht.
„300 staat in de kranten!"
IER: Daar staat, dat eerlang'
op 300 gram kan worden
bracht. De e schepen zijn op, weg
ton graan te halen. Juist is, dat drie 6chepen
reeds verlof hebben om koloniale waren binnen
te brengen. De economische onderhandelingen
hebben een gunstig verloop, zoodat wij bij een
goed einde binnenkort de beschikking Eullen
hebben over groote hoeveelheden voedings
middelen en andere artikelen, waaraan wij be
hoefte hebben. De regeling van het vervoer
is zoo getroffen, dat we bi unenkort een be
slissing kunnen verwachten. Mogelijk is, dat
we als contrapraestatie gedurende vijf jaar
aan de geallieerden een crediet moeten geven
van 150 millioen, rentende 5
Wat de tegenwoordige tijden betreft, orde
verstoringen tegen de ovwrheidswerkzaamheden
gerioht, zullen alle onderhandelingen in ge
vaar brengen. Deze zouden voeren tot ont
reddering van heb bedrijfsleven en hongers
nood. Dat gevoelt spreker; maar hij gelooft,
dat volk en Regeering dien toestand zullen
trachten te ontgaan. Vooral ten bate van de
laagste klassen is rust noodig, opdat het moge
lijk is, dat We geleidelijk tot een normalen
tijd terugkeeren.
Het zou struisvogelpolitiek zijn de oogen te
sluiten voor buitenlandsche gebeurtenissen,
die ook hier invloed kunnen hebben; maar
daarom mag een krachtig beroem op het Neder-
landsehe volk niet uitblijven om zich krachtig
aaneen te sluitenen de levenamiddelenvoor-
ziening te verzekeren. De rechten van ons volk
zijn van ouds groot'en wettelijk gewaarborgd.
Tegen de eischen van een nieuwen tijd mag
niemand ongevoelig zijn. Die vraagstukken
kunnen onder gemeen overleg worden beslist,
maar gewelddadigheden zullen slechts de orde
verstoren en vooral met het ooe ou de hoor»,
dat ons land tijdens de vredesonderhande
lingen. gastvrouw zal wezen, moet er rust en
orde wezen. Iedere Volksvertegenwoordiger
moet daartoe meden-erken. Bedriegt niet alles,
dan is het gevaar voor oorlog voorbij. De
mannen zullen naar huis terugkeeren.
hebben den dank van het vaderland verdiend.
(Teekenen van instemming.)
Dringend verzoeken wij ons tijdig op te geven of wij, in verband met
de gedeeltelijke demobilisatie, in het vervolg een kleiner aantal Soldaten-
couranten aan onze afnemers moeten zenden. Wij vertrouwen op ieders
medewerking, omdat anders door het drukken van een overtollige oplaag
groote verliezen geleden worden.
De MIN
n de 40®j
De Ooirtenrijksch-Hongaaiyahe
r< jeerirrg protesteert te Berlijn te-
g n deü opmarsch der Beieren, ia
'JM. 1
De termijn van het ultinr.rum
sr sociaal-democraten wordt fwr
sngd met het oog bp den wapep-
i üstand.
- Ook in Zwitserland breekt, de
svoïutionaire beweging los.
e arbeiders- en soldatenraad
erlijn proclameert de algenb
taking.
- Ebert, opgetreden als rijk,-
slier, richt een oproep tot be-
olking om de nieuwe regeer:
teuneu en de orde te helpen
tandhavën. ï)(JK
Bosnië sluit zich aan bij - Z.-
Jlavië.
De EngeJschen rukken Odessa
•innen.
De revolutie is in Berlijn «tge-
en heeft een nagenoeg on-
overwirming behaald, i
De afgetreden Duitsche :«izer
kroonprirsvdlsx
»ij Eysderi
kroonprins kamen met g®vhlg
Neaerlandsch gAmd-
10 Nov. Duitschland aanvaardt de tapen-
itilstandsvoorwaarden.
In .Wurtemberg wordt defepti-
bliek geproclameerd.
Te Berlijn treedt het druman-
:han EbertScheidemanbftnds-
- op.
,n Nederland wordt tot jodeeJ-
lijk demobilisatie besloten.
De toestand in Duitschland is in de laat
ste paar dagen niet veel van karakter ver
anderd. Er zijn nog wat vorsten meer af
gezet, wat volksrepublieken meer gevormd.
Beieren wordt er een, en Hessen ook, wiens
groothertog anders zoo goed met de socialis
ten kon opschieten, dat hij „de roode"
heette. De koning van Saksen is uit Dresden
vertrokken en heeft het rijk gelaten aan de
■febcaadi-aembcraten. - lit-Baden ia -ook con
volksregeering gevormd, maar de republiek
is er nog niet uitgeroepen; een te kiezen
volksvertegenwoordiging zal beslissen over
den regeeringsvorm. Is dit een concessie aan
den demccratischen rijkskanselier prins Max
van Baden, die in het groothertogdom moet
opvolgen
Over 't geheel heeft de revolutie een be
trekkelijk kalm verloop, wel komt het ech
ter hier en daar tot strubbelingen en zelfs
tot bloedvergieten, maar de drie meerder-
heidssocialiston, die met drie -onafhankelij-
ken regeeren, zijn blijkbaar voornemens
de omwenteling in rustige banen te houden.
Van tegenstand hoort men ook weinig of
nietsde burgerlijke partijen sluiteir zich
bij de socialisten aan om den binnenland-
schen vrede niet te verstoren en de conser
vatieven houden zich afzijdig. Zoolang dat
zoo blijft en de 6ociaal-democraten hun
mannen in de hand hebben, kan de omkeer
in Duitschland kalm verder schrijden. An
ders wordt het natuurlijk, wanneer er
oontra-r&volutioaaire troebelen ontstaan
- een volstrekt niet denkbeeldig ge
vaar, dan toch zullen de democra
ten zich moeten verdedigen en dat kan
moeilijk anders dan op gewelddadige
wijze gebeuren. Toch komen er enkele symp
tomen van verwording voor, o. a. in West-
falen, waar dé soldaten- en arbeidersraad te
Bochum de gevangenis, waarin de grootste
misdadigers gevangen zitten, beeft open ge
zet, zoodat deze zich over het land konden
verspreiden. Dajb is een verkeerde manier,
en de bevolking in den omtrek rit dan ook
in angst.
Het'heette, dat Hindenburg ook gevlucht
as naar ons land. Het is niet waar. Als
Eene Smokkelaars Historie.
Door een Engelsch zee-officier.
f2
Toen de oorlog geëindigd was, werden Bo
mers en zijn zoon en duizenden anderen uit
's konings dienst ontslagen. Eénige maanden
nadat ik als commandant op een kotter, die
tegen den sluikhandel waken, moest, was aan
gesteld, ontmoette ik bij toeval den vader in
Falton, een dorp in de nabijheid van Southamp
ton, aan den weg onder het New Forest. Hij
had, zooals ik au van hem vernam, op de vloot
weder dienst genomen, maar het ongelukkig
getroffen, omdat een zwaar blok hem op den
rechterknie was gevallen, waardoor hij onge
schikt voor den aierist geworden en ontslagen
was; en hij leefde nu van zijn klein pensioen,
eenige honderden schreden' van de plaats, waar
ik hem toevallig had aangetroffen. Ik hoorde
van hem, dat Ally een klein schip had, waar
mede hij tusschen Guernsey en Southampton
voer. Uiterlijk was de man niet veranderd, be
halve dat zijn streng barsch voorkomen
eenigszins zachter scheen. Toen hij na den
vrede zijn ontslag gekregen had, kon hij nog
op vrij wat prijsgeld aanspraak maken, dat
hem nu, naar hij zeide, onlangs uitbetaald was
geworden.
Weinige maanden nada# ik den vader ge
sproken ÏLad, ontmoette ik ook den zoon. Ik
wandelde nameiijk,; op een ochtend voor het
tolkantoor te Southampton heen cn weer, toon
mijn oog op een jongen man in schfpperskleeding
viel, die met drie anderen bezig was een kar
met bundels latten te beladen, die zij kort te
voren uit een aan de kaai liggend scheepje
gelost hadden. Het was Ally Somers, wiens
uiterlijk echter, sedert den tijd, dat ik hem
niet gezien had, zeer was verbeterdzonder
een zeker kwijnend voorkomen, dat hij onge
twijfeld van zijn moeder geërfd had, zou men
hem een heel knappen jongen hebben kunnen
heet en. De latten, ongeveer tweehonderd bun-
"Y> ijverig hielp ppjadeiL wejpjj
Ijlelg, die i
een echte vaderlander blijft hij in dienst
van rijn land. Zoo deed onze De Ruyter pok,
die eerst onder Johan de Wit streed, maar
teen stadhouder prins Willem III beslag
op hem legde, onder de Oranjes ten oorlog
uitvoer en de Engeleohen versloeg. Ook Hin
denburg heeft zich onderworpen aan de
nieuwe regeering om den terugtocht en de
demobilisatie van het Duitsche leger te lei
den. En de socialistische regeering staat
daarbij achter hem en heeft een manifest
tot de troepen aan het front gericht, waar
in de soldaten worden aangemaand zich aan
de bevelen hunner officieren te onderwer
pen. Onvoorwaardelijke gehoorzaamheid-
wordt gelast en de superieuren behouden
hun wapens en hun onderscheidingsteeke
nen. Op deze wijze werkt Hindenburg sa
men met de nieuwe regeerihg om d© demobi
lisatie een ordelijk verloop te geven, wat
van zoo groote beteekënis voor he<t geheele^
land en volk is.
De toestand vaan Duitschland riet er toch
reeds somher uit. Het ergste, wat een volk
kan overkomen, staat nu dreigend voor de
deurhongersnood. Dat is nog iets anders
dan gebrek, zooals het Duitsche volk heeft
gekend, het is het ontbreken van het aller-
noodigste, het is het gedoemd rijn tot den
hongersnood van honderdduizenden.
Duitschland heeft eerder zoo'n tijd gekend,
in de laatste jaren van den dertigjarigen
oorlog, in 't midden der 17e eeuw, toen moe
ders er toe kwamen hun eigen kinderen op
te eten om hun onuitsteanbaren honger ta
tillen en velen daarna zelfmoord pleegden,
toen er zelfs erger dingen gebeurden. Zulk
een tijd wacht misschien het Duitsche Volk,
wanneer niet spoedig de vrede komt en
daarmede de blokkade, wordt opgeheven. De
nieuwe Duitsche regeering dringt dan ook
bij de geallieerden aan op zeer spoedige
vredesonderhandelingen, opdat Duitschland
be-.vcard tlijve cov»het-nijpenëtet gebrek.
De Duitsche vrouwen hebben rich met een
smeekbede gericht tot dé vrouwen in neu
trale en andere landen om al haar krachten
te wijden aan hulp voor het Duitsche volk,
dat honger lijdt. Die hulp zal voornamelijk
moeten komen van de geassocieerden. Zullen
de vrouwen in Frankrijk en Engeland kun
nen vergeten, hoe vliegers en Zeppelim
boven Londen en Parijs hebben gezweefd en
bommen geworpen, hoe de duikbooten tal
van onschuldigen en ongewapenden hebben
gedood? Wij hopen van wel! De overwin
ning is volledig aan de rijde der geassocieer
den en het is voor den overwinnaar gemak
kelijk om edelmoedig te rijn. Het lijkt er
op, dat men zoo iet3 ook gevoelt in Frank
rijk, Engeland, Amerika. Clemenceau heeft
in de Kamer verklaard, dat de geallieerden,
zoo de toestand der Centralen wanhopig
wordt, hun zooveel mogelijk zullen bijstaan.
Zeer veelbelovend is dit nog niet, 'maar de
Franscben zrullen wel niet gaan tot de gren
zen der onmenschelijkheid. Ook Lloyd
George's woorden der laatste dagën geven
hoop op betere verstandhoudingnu, in den
overwinningsroes, heeft hij verklaard, dat
de geallieerden geein onrecht willen begaan,
geen voet Duitschen grond willen bezet houSj
den. En president Wilson beeft er in ceijj
proclamtie -Op gewezen, 'dat de Vereenigde
Staten tot plicht hebben om door het voor
beeld van een gematigden vriendschappe-
lijkén raad en door het verleenen van mate-
rieelen steun mede te werken tot een recht-
.ardige democratie in de wereld. Dat is
de gemoedsstemming bij de^- overwirmaars,
die ons goed dóet en die veelbelo-vènll mag
heeten. Daar staat echter tegenover', dat
bij de geassocieerden ook wordt verklaard,
'an Guernsey gekomen, vanwaar er alle jaren
rele duizenden stuks in Engeland ingevoerd
vorden, omdat Guernsey het recht heeft, zijn
producten tolvrij Engeland binnen te voeren
en men slechts een zeer geringen import, een
klein gededlte van den tol van buitenlandsche
houtwaren, waaruit de latten vervaardigd
worden, to betalen heeft. De kómmiezen zijn
derhalve gewoon, meestal sjechts de lengte en
den inhoud van enkele bundek öppervlakkig
te onderzoeken Dit was reeds geschied en do
latten reed3 met het merk voorzien, dit zij ge.
inspecteerd waren. Het' liep in het oog, dat
Ally Somers, in zijn geheele gedrag en hou
ding een groote gejaagdheid en onrust aan
den dag legde, die nog schenen te vermeerde-»
ren, toen hij mij naar zich zag toekomen,,
blijkbaar met Jiet oogméi-k hem aan te spréken.
Hij werd doodsbleek en beefde onmiskenbaar
van kwalijk verborgen angst. Mijn gulhartige
begroeting schéén hem eenigermate gerust te
stellen, en na een paar onverschillige woorden
gewisseld te hebben, vervolgde ik mijn weg en
hij ging met zijn matrozen ijverig voört do kar
te beladen. Ik kon het vermoeden niet van
mij afzetten, dat daar meer achter stak, 'hoe
wel ik het niet van mij verkrijgen kón, door
igen onderzoek het vermoeden, dat zijn haas
tig en gejaagd gedrag bij mij opgewekt had,
te bevestigen. Zijn vader namelijk, had mij
eens in een schermutseling aan den wal het
leven gered en een reusaohtigen neger, die mij
in zijn macht had, nog juist bijtijds een kogel
door den kop gejaagd. Bovendien kon ik hit,
ook mis hebben, en ik bad geen recht om te
veronderstellen, dat de kommies, die de latten
onderzocht had, ze niet behoorlijk zou ItSge-
zien hebben. De verlegenheid en het haastige
gedrag van den jongen man konden ook uit
lichaamszwakte en van den zwaren arbeid ont
staan zijnzdie hij in dit warme weder verrich-,
ten moest. Deze redenen, of liever gezegd,
deze verontschuldigingen, dat ik mij niet met
de zaak inliet, telde ik juist hij mij. zeiven
op, toen ik den hoofdambtenaar zelf, van ver
scheidene ondergeschikten vergezela, driftig
naay de kar gag toetrede». De jonge Somers
dat in. Duitschland en Oostenrijk-Hongarije
eerst een vaste regeering tot stand moet rijn
gekomen, voordat er een vrede kan worden
gesloten, die, duurzaam is.
Men heeft ook daarom in Duitschland en
bij zijn bondgenooten alle reden om de revo
lutie in rustige banen te houden en zoo
spoedig mogelijk een ordelijken toestand
met een volksvertegenwoordiging te schep
pen. Men wil dit blijkbaar doen zonder een
vorst, ook in-Oostenrijk. Daar heeft keizer
Karl afstand gedaan van de regeering en
van al rijn waardigheden, van elk aandeel
aan de staatsaangelegenheden en hij ont
slaat zijn regeering. Hij erkent de beslis-
sing, die Duitsch-Oostenrijk over zijn toe-
komstigen staatsvorin zal nemen. Het lijkt
er op, dat dit zich zal aansluiten bij Duitsch
land als een bondsstaat. Er zou dim dan
een grooter Duitschland ontstaan dan vóór
den oorlog en waarbij ook Weenen zou be-
hooren. Of daarin een plaats is voor keizer
Karei als monaisch aal moeten blijken.
In Berlijn.
BERLIJN. Het leven '&p straat was ook
Maandag- nog veelbewogen. - De straten
boden eerst de» gewonen aanblik. Alleen
was bet verkeer iets drukker dan gewoon
lijk, vooral in de binnenstad. Afgezet waren
het gedeelte van de Königsstrasse tusschen
het Raadhuis en de Kurfürstenbrücke en de
Linden.
Aan de Kommandantur op het slotplein,
in den Lustgarten en omgeving waren ook
velen komen kijken naar de sporen van het
schieten. Hét Marstallgebouw heeft het
meest geleden.
Ook van <1© Friedrichstrasse tot het paleis
iren de Linden afgezet. Soldaten met ge-
sr-an en ism rocken -band om de:i arm
lieten de mënóchen slechts door op vertoon
"",n een bewijs. v
's Namiddags te half drie begon weder
eén geschiet met mitrailleurs uit de riclfting
van den dom, het Zeughaus en de universi
teit. Ook iu de buurt vah het Schauspiel-
haus weerklonken geweersalvo's. Op den
Fransohen dom en op de daken van verschei
den hui2en in de Charlotte- en Französische
Strasse zouden, zoo heette hét, mitrailleurs
verborgen zijn. Tot in den avpnd vielen daar
herhaaldelijk schoten, de schutters echter
kou men niet pakken. De bedreigde straten
moesten opnieuw afgezet, worden. Alleen
trams' werden doorgelaten.
Aa'n hst Alexanderplein ratelden 's na
middags tegen vijf uur eveneens mitrailleur
salvo's. Zes personen werden gekwetst, twee
daarvan stiervenEen der gebouwen werd
stormenderhand' gerfomën. Er werden daar
tien jongelieden gearresteerd, die bij het
verhoor verklaarden, dat zij de geweren en
karabijnen hadden gekregen, toen Lieb-
kneojit die Zaterdag onder de revolutionai-
ren.had laten verdoelen en de munitie even-
l&PA
BERLIJN. Het gedeelte Unter den
Linden van de Friedrichstrasse tot de
palsisbrug, dat Maandag nog het too-
ne&l vau hevig e vuurgevechten was,, ver
toon dé Dinsdagochtend te 9 uur een
beèld 1 van volkomen rust. Alleen glas-
splinters} gehrok&ii vensters en talrijke
kogelgatim iu de huizen getuigde» van de
gevechtef der jongste dagen. Boven de
nieuwe bibliotheek wappert ie roode vlag.
Ook de-' Opera, de universiteit, het paleis
ihad hem e.
cdbieeld
de vluelvt te nemen Ongetwijfeld bedacht hij
echtap^nog bijtijds, dat dit hem weinig .baten
zou en hij bleef dus bevende van echnit naast
de kar staan, maar zoo .verbijsterd,' dat hij rich
de hand aan een der spaken van het wiel
;t vasthouden, om niet neer te zijgen.
,,Kan een uwer mij een mes leenenP" vroeg
de hoofdambtenaar aan 4ijn ondergeschikten.
oogenbiit was een zakmes geopend
.erg reikt; hii sneed de sterke str'k-
kon door, die dé bundels latten bijeen hielden,
deze vielen uiteen cn nu kwam er een langt
hikken pijp voor d n dag, die -vrij dik en tot
boven toe vol mot jjabak gestopt was. De ore-
bundels J&evatten iéder ook een soortge-
rol, en de menigte! van deze zoo zwaar
belaste waar, die op, zulk een onverwachte
:e in do bandon, der ambtenaren viel, was
groot, dat dost- ut moedige smokkelaars een
winst van 500 of 600 pond sterling op dozen
enkelen tooht ge: aakt zouden hebben4, als
deze stoute en sluwe poging hun gelukt was.
De hundels, waren van boven en van ouderen
met einden van latten opgevuld, zoodat men,
zonder ze los te snijden, voletrekt niet ontdek
ken kon, dat de lading niet 'was, waarvoor zii
ingevoerd werd. De geldboete, die Somers zou
moeten betalen, was zeer hoog; het vaartuig
•d dus in beslag genomen en zelfs de vrij
heid van den jongen man hing alleen van de
r regeering af. Hij was het levende
wanhoop, en ik hield mij ovfertingd,
dat hij zich geheel cn al geruïneerd gevoelde.
Hij werd vastgehouden en haar de gevangenis
gebracht; maar had nog slechts eenige schre
den gedaan of hij bleef plotseling staan, soheen
de ambtenaren, die hem wegbrachten, eenige
vragen te doen, keerde zich toen naar mij
om, en gaf mij door een veelbefee-
kenënden wenk te kennen, dat hij
gaarne met mij wilde spreken. Ik ging naar
hem tcef en op mijn verzoek verwijderde* de
ambtenaren zioh zoo ver, dat zij niet hcoren
konden, wat hij zeide. Dat ongeluk dat hom
zoo onverwacht getroffen had, had hem zoo
