Binnenland.
Marinezaken.
OE SOEDATEM-OO DBLAKTT van Sondag' jrvini 1917
Het firont toil Atreetit.
Het front, bij Atrecht (Arras) heeft in de laatste maanden een naam van belang
gekregen.
Er is daar geducht govochten. Heel vaak ten Noorden er van vooral, tussohen
Atracht en Lens, maar ook ten Zuiden, en van dit gedeelte geven we hier een kaartje.
Men herinnert zich nog de gevechten bij Feucky, oostelijk van Atrecht, bij
Tilloy, maar vooral bij Guemappe, meer naar 't Zuiden, waar de Engelseke en Duit-
sobers elkaar zeer zware verliezen hebben toegebracht. Toch winnen geen van
beiden in de laatste dagen hier belangrijk terrein.
minste verband met den inwendige» politie-
kou toestand van het land en hadden nog
minder te maken met de buitenlandsche
politiek. Er Ï3 evenmin sprake geweest van
©enige anti-monarchale beweging.
VEK2EKIGDE STATEN.
Coriogsteebereidselc-n.
"WASHINGTON. ..Aeroplanes, artillerie,
schepen en levensmiddelen zullen de voor
naamste factoren zijn om den oorlog te
'winnen", schreef generaal Goethals aan de
militaire subcommissie van den Senaat, die
het ontwerp voor de instelling van een
nieuw departement voor het yiiegwezen
onder écu autoriteit behandelt.
Gcetha's meent, dat liet allereerst
misschien ncodig zou zijn, een ministerie van
numiiia in het leven te roepen.
De conimisic uit het Huis van Afgevaar
digden behandelt thans een ontwerp tot
sterke uitbreiding van het aantal vliegtui
gen van leger en vloot, zoo mogelijk tot een
vloot van 100,000 machines.
Vrsdesvooruitzichten.
Vredesgeruchten?
Onze Brusselsclie correspondent schrijft
<3. cl. 13 Juni:
Ik deol het u voor de aardigheid mede
omdat ik niet bevoegd ben, er een ander
oordeel op na te houden. Maar Mgr. Hey-
len, de bekende bisschop van Nameu, heeft
aan zijn entourage verteld, dat na den 15en
'Juli een wapenstilstand tot stand zal
komen, waarop, na zoowat zes maanden
lange besprekingen, eindelijk vrede zal wor
den gesloten. De bron, de gronden of wat
dies meer zij, waarop zijn overtuiging
steunt, heeft Mgr. Heylen niet willen noe
men, doch deze overtuiging was zóó sterk-
sprekend 6a de roep vaji den Naamschen
bisschop als bezadigd en... goed ingelicht
man zóó meeslepend, dat niemand nog in
de omgeving van zijn Doorluchtigheid er
aan twijfelt of de vrede, althans een
wapenstilstand, is aanstaande. Zelfs heb
ben, naar ik vernam, de geestelijken van
't bisdom Namen, de mare wijd en zijd al
verspreid.
Over «e uitlatingen van Mgr. Heyleii
ondervraagd, zou kardinaal Mercier heb
ben verklaard, dat de Naamsohe Bisschop
inderdaad zich in den bovenbedoelden zin
lieert uitgelaten, doch dat hij (kard. Mer
cier) de overtuiging van Mgr. Heylen voor-
loopig niet kon deelen.
Ook goedingeliohte personen weten ech
ter daartegen te vertellen, dat Mgr. Hey
len die, zocaL ge weet, de inrichter der
Eucharistische Congressen is, welke in de
laatste jaren zooveel aandacht hebben ge-
trokken, en waarvan het laatste te Weenen
beeft plaats gehad nog steeds uitmun
tende betrekkingen onderhoudt met zeer
hooggeplaatste Oostenrrjksche geestelijken,
bicn en cours in 't Ocstenrijksche hof. En
daaruit concludeeren zij, wat ik u verzoek
nu eens zelf daaruit te concludeeren.. Sc
non e rcro... 't ligt in elk geval in vèler
wenseh.
OP ZEE.
Ce ondergsng vsn ie Fransche onderzes-
bosl
Het Marine-blad vertaalt uit „Mouiteur
'de Ja Ploto"
Den 29sten December 3915 werd de onderzee
boot „Monge", welke zich op een nachtelijkea
kruistocht bevond nabij de kust van Dalmatië,
verrast door drie .Oostenrijkscho torpedojagers.
Deze jagers waren te Cattaro uiigeloopen om
Durazzo te gaan bombardeeren. Op het moment,
dat de „Monge" zich gereedmaakte om één dei-
tegenstanders te torpedeeren, werd zij geramd
en iot zinken gebracht door een der andere.
De overlevenden, die werden opgenomen
dcor de Oostenrijkere zijn krijgsgevangen ge
maakt; één van hen, de bootsman Jaffry, uit
geleverd als zwaar gewonde, is kort geledon in
Frankrijk teruggekeerd. Zijn getuigenis,
waarin wij de beknoptheid en eenvoud hebben
geëerbiedigd, stelt ons in staat verslag te doen
van de laatste oogenblikl^pn ven de „Monge"
en haren commandant, den luitenant tor zee
Roland Marillot, die wensehte to sterven roet
zijn schip
We vertrokken den 27sten December 's mid
dags om half vijf van Brindisi en zetten koers
op Cattaro; den volgenden morgen zagen wij
in de schemering witte vuurpijlen, welke het
binnenloopen en uitgaan van schepen beduiden
we doken snel onder cn kruisten gpdurendo
dertien uren onder water, voor do toegangen.
Eet was een heldere lucht, maar de zee was
verlatengeen schip in 't zichtde motoren
liepen goéd. We "kv.amon 2S December om
kwart voor zes 's middags weer boven. Den
2Ssten 's nachts kalme zee on noorden wind.
Af en toe gaat dr maan schuil achter de wol
ken; de poolster flikkert boven den boeg; aan
bakboord schittert een brand, die weer dooft...
Om kwart over twee werden rookpluimen
gezien: ..klaar voor onderwater", beveelt de
commandant en even daarna„de boot iets ie
zwaar maken"
De onderzeeboot draait tijdens liet onder
duiken reeds naar bakboord om aan te vallen;
;#jj cs dil uugenblik 10 mijl bezuiden
-
De „Boeton" onderzocht.
Hot Xcderlandsdio vrachtstoomschip ..Boe
ien'' dor Mij. Nederland, hetwelk Donderdag
avond met een volle lading rijst van Ba-ssem te
IJmuidcn binnenkwam, is dicht onder de
Nederlandse ha kust door ccn Engelsche duik
boot aangehouden en eerst na ge mimen tijd
vrijgelaten.
De „Bceton". geladen met circa 80.000 balen,
rijst, was Donderdagmiddag 2.30 tot op onge
veer 7 mijlen uit onze kust nabij Egmond geko
men, toen een duikboot op eenigert afstand een
waarschuwingsschot loste in de richting van
'het stoomschip. Onmiddellijk deed de gezag
voerder zijn schip stoppen, om, dndien door den
duikiiooteomiuandanb inzage der papieren ver
laagd werd, deze te tooncu. Aanvankelijk
ivaren de zeelieden van iueening mot een
Duitsche duikboot te-doen te hebben, doch toen
deze meer nabij gekomen was zag men dat hot
er een van Britsche nationaliteit vas. Eenige
©ogenblikken later kwam een officier van de
duikboot aan boord van de „Boeton" en voerde
een gesprek met dt-u gezagvoerder. Men scheen
van plan to zijn heb stoomschip op te
brengen. Van do duikboot gaf men order, dat
de „Boeton" zou medestoomen en reeds was
•het stoomschip een eind westwaarts, toen twee
torpedqbootcn fullspeed op de „Boeton"
en -duikboot kwamen afstoomen. Dezo bleken
eveneens van Britsehe nationaliteit te zijn. Na
eenige onderhandelingen tussohen de comman
danten der oorlogsvaartuigen gingen zij er too
over, niet verder met het stoomschip door te
stoomen, doch daar ter plaatse het te onder
zoeken. Allo scheepspapieren werden grondig
doorgezien evenals de passen der opvarenden.
Toen bleek, dat da lading rijst' in Eiigelsch-
Indische havens was ingeladen en voor Amster
dam bestemd was, kreeg de gezagvoerder toe
stemming de reis voort te zetten. Inmiddels
warén twee Nederlandsche torpedobooton, wclko
op een draadloos bericht van. de „Boeton" ter
•hulp kwamen, in de nabijheid gekomen. Het
schip was echter reeds vrijgegeven, zcodat onze
schepen wederom met de Boeton" konden
terugstoomen.
Het onderzoek en oponthoud door de Engel-
schen veroorzaakt duurde twee volle uren. Van
onze kust meendo men aanvankelijk, dat het
een Duitsciie onderzeeër zou zijn geweest, die
do „Boeton" aanhield en Engelsche torpedo
jagers daarna op liet schip afkwamen om het
voor een aanval te behoeden.
Naar wo vernamen, i3 de ..Boeton" niet in
Halifax of een andere Engelsche haven voor
het gewone onderzoek binnen geweest.
Logger tol zinken gebracht
"Wij vernemen, dat te IJmuiden is aan
gebracht door de Sch. 204 de uit zes man
bestaande bemanning van den logger Y.M.
302, die in de Noordzee door een Duitsche
duikboot tot zinken is gebracht.
G6vecht tusschen eon onderzeeër en een
handelsschip.
MADRID. De te St. Sebastiaan verschij
nende bladen deelen mede, dat er Zondag
Cattaro zijn; in den commando-toren bevinden
zich de commandant, de ondergeschikte stuur
man en do roerganger (verticale roer).
De commandant blijft met den nacht-
periscoop de vijandelijke schepen observeeren.
welke heel snel schijnen te naderen, want wij
hooren hem weldra bevelen; „pen uit!" „Opge
past!, cén van de drie zal ik wel krijgen."
Op dit oogenblik 't is kwart over twee
een zwaar lawaai achteruit, gevolgd door een
hevigen schok in den toren en door c-en tweeden
op het voorschip: de toren is lek gestooten;
do commandant, de stuurman cn de roerganger
worden naar omlaag gespoeld door een stort
vloed ran water... Dadelijk sluit men de water
dichte deuren en de kranen der spreekbuizen,
maar de sluitingen der deuren zijn ontzet, de
deuren lekkendo gcheele romp traant door ai
zijn naden als oen mandjeliet zoute water
dat zich verspreidt in do accumulatoren maan1
er kortsluitingener ontstaat brand in de
stuurboord shatter ij waaruit een regen van
ken sproeit...
„Diepte: 20 meter; beide machines achteruit,
400 ampcro, lenspomp aanzetten!" heeft de
commandant dadelijk na de aanvaring bevolen;
maar stuurboordsmotor wil niet meer aangaan,
de pompen evenmin, de bakboordsmotor draait
twee minuten en stopt langzaam; de boot krijgt
een helling van 40 graden achterover en zakt
weg; wij zijn allen naar het achterschip ge
worpen; alle lampen zijn gedoofd; op den tast
probeert men do batterijen; volken slaan uit
de schakelaars, maar niets wordt er ontstoken;
uit de rook, die zich heeft verspreid, dringt
een sterke chloor-lucht uit de accumulatoren;
en wij allon zitten' daar te samen, opgehoopt
tegen het schot van het centraal-station, onbe
weeglijk in de duisternis..
De commandant, dio zou volle kalmte
waart, grijpt op dit noodlottig oogenblik 'n
en schreeuwt eenige malen: „Blazen!" Maar
het schip blijft zinken; do bootshuid -kraakt
geweldig: do stalen binnenwand van do
„Mongo" resonucortwij moeten 60 a 70 meter
water "boven on» hebben, misschien wel meer.
Donkcnde dat dit het cir.de is, hieven wij de
..Marseillaise" aan -en riepen „Vivo la
France
Na enkele minuten .schijnt het, dat de
kipt lichter wordt e-a rijst; do _twoede officier
op cenigo mijlen afstand van St. Sebastiaan
een gevecht zou hebben plaats gohad tus
schen een Fransch schip en een Duitschen
onderzeeër.
Het. Fransche schip, dat een inihoud had
van 4200 t werd aangevallen door een on
derzeeër. Eeri granaat sloeg in do bewaar
plaats van smeerolie en veroorzaakte daar
brandHet Fransche schip, dat bewapend
wils, beantwoordde liet. vuur van den onder
zeeër en deze werd op het oogenblik, dat
hij reeds half ondergedoken was, getroffen
door een granaat en zonk.
Hofberichten.
II. M. de Koningin-Moeder ontving
ten Hare paleize, den nieuwbenoemdeu
Minister van Oorlog, jhr. mr. B. C.
de Jonge; den onlangs opgetreden
inspecteur van het wapen der infanterie,
generaal-majoor W. D. A. Ophorst en het
nieuwbencefhd lid van den Raad van State,
jhr. mr. L. van Bronkhorst Sandberg.
Do Koningin-Moedor wordt begin Juli
ten haren paleize te Soestdijk verwacht.
H. M. de Koningin-Moeder bracht Don
derdag een bezoek aan de Vereenigingswo-
ningen iu de Transvaalbuurfc te 's-Graven-
liago.
Z. K. H. Prins Hendrik en de
Padvinders.
7j. K. H. de Prins is voornemens in den
nacht van 30 Juni op 1 Juli deel te nemen
aan een tocht op de Zuiderzee met heb zeil
jacht de Lichtstraal van de Nederl. Pad
vinders.
Opwachting gemaakt.
Do marine-attaché bij het Engelsche ge
zantschap, schout-bij-naclit Purefoy, Jieefb
zijn opwachting gemaakt bij den nieuw opge
treden Minister van Oorlog, jhr. mr. De
Jonge.
Minister Cort van der Linden.
Do toestand van Minister Cort van der
Linden blijft heel goed vooruitgaan.
Do Minister, die in den aanvang zijner
ongesteldheid een vrij hooge lichaamstempe
ratuur had, is thans koortsvrij.
Opening der Stafen-Oeneraai.
Bij Kon. Besl. van 20 Juni (St.hl. 470)
is bepaaldDe buitengewone zitting van
de Staten-Generaal zal worden geopend in
eene vereenigde vergadering van de beide
Kamers op Donderdag 28 Juni e.k., te cén
uur li.ui.
Bij Kon. besl. van 20 Juni is tot voorzit
ter van de Eerste Kamer der Staten-Geno-
raal, gedurende de buitengewone vergade
ring dor Staten-Generaal, dié zal aanvan
gen op Donderdag 28 Juni 1917, benoemd
J. J. G. baron van Voorst tot
V oorst, lid van die Kamer.
(St. Ot.)
Oprichting hoogoven enz.
Is liet Haagsch Correspoudentiebureau
wel ingelicht, dan maet voor de eventueele
oprichting hier te lande van een hoogoven
staal- en walswerk, waarover belang
rijke besprekingen hebben plaats gehad
tusschen de regeering en vertegenwoordigers
van nijverheid en bankwezen, een kapitaal
van 25^a 30 millioen gulden benoodigd zijn.
Staking in het mijnwerkersgebied.
Men seint ons uit Heerlen
De Nederl. Mijn werker sboad heeft Don
derdag do staking voor de ondergrondsche
verklieden der Staats- en particuliere mij
nen geproclameerd. De ochtendploegen zijn
gedeeltelijk niet. aangevangen. Het moereu-
deel der Belgische geïnterneerden stemt met
de staking in en gaat naar de kampen terug.
Militaire wielrijders zijn Donderdagnacht
in de mijnstreek aangekomen ter handha
ving der orde.
Alles is rustig.
Omtrent de vergadering, waarin het be
sluit tot staking werd genomen, deelt men
ons nog mede, dat het werd genomen met
19 tegen 2 stemmen. De twee tegenstem
mers hadden zich in beginsel ook voor de
staking verklaard, maar wilden, alvorens
definitief daartoe over te gaan, nog oen
laatste bemiddelingspoging aanwenden.
Het werk in de mijnen ligt nagenoeg stil.
Zooals men weet, wordt bovengronds niet
gestaakt. Naar schatting staakt ongeveer
90 van het geheele aantal arbeiders in
de mijnen.
In de particuliere mijn Spekholzerheide
was Donderdag de ochtenddienst volledig
aangevangen, ook door do geïnterneerden.
In de domanial© mijn te Korkrade was
slechts door een vijfde yan den ochtend
dienst gestaakt.
De totale sterkte van den ochtenddienst
der bertkken mijnen was Donderdag ruim
4000, van wie circa 15001 in staking zijn.
Ecnige uitbreiding is bij1 do middag- en
-avonddiensten te verwachten.
Schepen gerequireerd!.
Naar wij vernemen zijn de vier naar
Nederlaudsch-Indlë onderweg zijnde schepen
van de Mij. Nederland", de „Rioflkv",
de „Boeroe", de „Banka" en He „Kau-
gean", door de regeering gerequireerd om
rijst te laden in Birma, zoodat vóór Novem
ber geen enkel schip dezer maatschappij in
Ned. Oost-Ir.dië voor Nederland zal laden.
Da afschaffing van don bakkersnach*.
arbeid fa Amsterdam.
Naar wij vernemen, is de kommissie voor de
strafverordeningen in de eerste lezing gereed
met een voorstel, dat binnenkort venvacht kan
v.ordcu, waarbij voor deze gemeente de bak.
Jiersnachtnrbeid zal worden afgeschaft.
(„Het Volk".)
legerzaken.
strijkt een lucifer af; inderdaad de wijzer van
den manometer raakt met een ruk los eu komt
terug op 30 meter: „Moed houden!" zegt hij.
„alles is nog niet verloren; wij rijzen weer!"
Nnarni&to de boot hare normale positie weer
herneemt, snelt iedereen naar zijn post; nog
steeds blijft de „Monge" rijzen... Eindelijk aan
do oppervlakte, dan komt de gedachte van
oorlogvoeren weer opdagc-n. Yoor alles moeten
wij kunnen uitkijken. „Periscoop opvoeren",
zegt de commandant. Onmogelijkdc brug
moet geheel geraseerd zijn door den schok:
wij zijn blind, weerloos, en de vijand moet ter
plaatse zijn, heel dichtbij, om ons te pakken...
Iedereen heeft echter zijn post weer inge
nomenmen controleert de schakelaars, en >de
zekeringen; overal wordt geconstateerd, dat
dc zekeringen zijn gesprongen, dat do bakken
der cellen zijn gebarsten en dc eontactstrooken
verwrongenmen kan niets aanraken of men
voelt ren hevige ontlading: ternauwernood kun
nen we nog ademhalen...
„Op do posten I" roept plotseling de com.man-
dnnt, die met één sprong weer zijn plaats in
het centraalstation heeft ingenomen.
Vier granaten slaan juist aan stuurboord in
boven onze hoofden, zonder de huid te door
boren een vijfde treft precies den steunkoker
van den periscoop, slant er een gat in, waar
door het water als een hoos naar beneden komt
storten.
Ditmaal is de „Mongo" voorgoed verloren;
dc commandant besluit, ten einde zijn equipage
te redden, zelf do veiligheidsgewiehtcn (valkici)
los te gooien; toen dit gedaan was, heeft hij
zich tob ons gewend met de woorden: „Dit is
er nu geworden van onze mooie boot, gij hebt
uw plicht gedaan snelt nu heen; tot weerziens
en goed succes! Roept nog eenmaal „Viva
Ia Franco". Daarna geeft hij bevel om het luik
boren do stookplaats (deze Fransche boot bezat
een stoomketel-installatie, zooals op bijna alle
Fransche onderzeebooten voor den oorlog het
geval was) open te makenhet gelukte niet;
dit luik is zeker door de aanvaring ontzet of
dcor de granaattreffers. Het luik boven do
machinekamer is onder water; de toren is vol
water: er blijft dus niets anders over dan het
vóórluiker valt geen oogenblik mcor to ver
liezen haastig snellen do mannen naar het
voorluik, zonder elkander te verdringen, maar
Verlof.
Naar do ,,N. Gt." verneemt, -is dcor den
OppcrbevcHiebber van Land- en Zeemacht be
paald, dat aan da militaire deelnemers aan d'
scherm wedstrijden op degen en sabel te Sólie-
venihgen op 7 en 8 Juli a.s„ het noodigo ver
lof boven do periodiek© verloven in .Juli kan
worden verleend.
Inkwartiering.
Daar heb geval zidb. heeft voorgedaan, dat
bij weigering oni te voldoen aan ccn vordering
krachtens de iukwartieringswet geen termen
konden worden gevonden om tot vervolging
over te gaan omdat d© bevoegdheid van do
autoriteit, die vorderde niet voldoende bleek,
ia door den Opperbevelhebber aan Land ciy
en Zeemacht bepaald, dat liet redht van vort
deren, eu gebruik of eigendom nemen krach
tens art. 3-3 der wet wordt toegekend aan all©
commandanten van afdcolmgeu van Land- en
Zeemacht die den rang van Opper-, Vlag- ot
Hoofd-officier ibekleeden of wel mot een com
mando zijn bekleed, waarvoor volgons de or
ganisatie een hoofd-officier is aangewezen en
voorts aan alie garnizoens- en kanronnements
commandanten.
Oud brood.
De Minister van Oorlog beeft in aansluiting
aan de beschikking van den Minister van
Landbouw. Nijverheid en Handel van 1 Juni
1917 bevelen gegeven, opdat bij den verkoop
van oud brood, dat voor menschelijk gebruik
ongeschikt is geworden, van den kooper do
verklaring moet worden geëischt. dat het ver
kochte onder geen voorwaarde zal worden ver
handeld.
Korpscommandant luchtvaarlafdeeling.
Bij K. B. is aan den commandant van de
luehtafweerafdeeling in de stelling van Am
sterdam het gezag van korpscommandant ver
leend.
Werving ao'sp.-vaandrig vestingartillerie
gesloten.
De- werving van adspiranten-vaandrig bij bet
reservekader der vesting-artillerie is voorloopig
gesloten. Overplaatsing van personeel van liet
reservekader van andere wapens naar het re-
servekader der vestingartillerie wordt tot
nader order niet toegestaan.
Tot vaatidng benoemd
Do milicien-sergeant H. Schönfeld, van
hot 7o regiment infanterie, is benoemd tot
vaandrig en als zoodanig overgeplaatst bij liet
9e regiment infanterie. De landstormpiiebtigo
sergeant E. ven Heek, dienstdoende bij
Depót X, is benoemd tot vaandrig en als zoo
danig dienstdoendo gesteld bij het 21e regiment
infanterie.
INDISCHE LEGER.
Ongehuwde personen en weduwnaars zonder kin
deren. Nederlanders niet jonger dan 17 ennietouder
dan 36 jaar, kunnen een zesjarige verbintenis by
genoemd Leger aangaan: handgeld 400
Gegadigden kunnen zich daartoe aanmelden,bat
zij by de Agenten voor den Kolonialen Militairen
Dienst te Amsterdam, Den Haag, Rotterdam,
Venlo, Amersfoort, Breda, Zwolle, Groningen,
Hengele {Gr.), lietzy op het Gemeentehuis hunne»
woonplaats alwaar bescheiden worden verstrekt
en reisgeld om naar Nymegen to reizen.
Vrijwilligers, Militie, Landweerplicbtigen en
Landstormplichtigen, thans in militairen dienst,
kunnen voor zes jaron overgaan of voor twea, drie ot
4 jaren worden gedetacheerd, premio/400.voor
zes jaren cn voor detacheering voor den duur van
1- 3 oi 4 jaren resp. ƒ300.—40C.— en ƒ509.
Gehuwde onderofficieren inet een klein gezin
kunnen voor 3 of 4 iaren worden gedetacheerd or
voor zes' Jaren overgaan.
Om gedetacheerd te worden, moet men 8£ maand
in dienst zyu Aanmelding behoort te geschiodenby
den Compagnies-Commandant of den sergeant-
majoor, die dan wel voor lieto vorige zal zorgdragen.
Handgeld eu premie worden by definitieve aan
neming in hun geheei uitbetaald. Aanbrengpremie
voor burgers, die nog niet hebben gediend 10.en
voor lion die in dienst zjjn en geen rang bekleeden
f 20-Als aanbrenger kan ieder militair (geen
familielid zynde) optreden. (Adv.)
Benoemd,
Bij K. B. zijn benoemd b. d. landmacht tot
res. offic. v. gez. 2c kl. de artsen A. L. C.
G a r F. W. Hoefman on H. Foikema.
Werkzaam gesteld.
De le luifc.-adjudant J. Go vers van het
le rog. inf. te Assen is werkzaam gesteld ton
bureel© van den commandant van liet veld
leger.
Naar Oost-lndië,
De voor het O. I. leger bestemde 2e luit.-
kwartiermeester H. J. Plu ij m z.il 30 Juni
per stoomschip „Noordum" zijn bestemminj
via Amerika volgen.
Kennisgevingen
geen tijd hebbende om de reddinggordels t©
grijpen.
Do commandant, die met zijn cone liand hot
handel van den invloei der lucht van den
ballasttank vasthoudt, slaat aandachtig den
dieptemeter gade en, zender zijn oogen af te
wenden, herhaalt hij tegen diegenen van ons,
dio bij hem gebleven zijn: „Haast jo
De ..Monge" zakt snel; do eerste mannen
die door bet luik zijn ontkomen sprongen reeds
to water; wij op onze beurt loopen nu ook naar
vooruit do Marseillaise zingend© en uitroe
pende „Viv© la Franco
Maar eenige der mannen zijn in hun verwar
ring naar liet achterluik gegaan, dat gesloten
is; do commandant waarschuwt hen, houdt hen
tegen cn grijpt hen bij hunne armen„Niet
daarheen, mannen, door liet vóórluikDit
zijn zijne laatste woorden
Wij kruipen door het vóórluik en op eens
voelen wij niets meer onder onzo voeten... Het
schip zinkt met zijn commandant... Adieu
„Mongo"
...Drie zwarte massa's belichten ons met
zoeklichteneen oogenblik zijn wij onthutst, en
verrast, daarna meegesleurd door eeu draai
kolk, krijgen wij een slok water binnen en
voelen een krachtigen schok; iu het zinkende
seliip is een explosie geweest.
Do wrakstukken van de brug komen boven
drijven en bieden ons drijfhout; wij zijn met
z'n twaalven en houden ons allon vast aan één
plank, terwijl wij zwemmen met onzo becnen;
zoo lossen wij elkaar af om woei' krachten te
verzamelen. Dichtbij ons drijft een torpedo
rond zonder ladingkamer. Op een gegeven
moment hebben wij den kwartiermeester Morel
om hulp liooren roepen; kwartiermeester Gar-
landat zwemt naar de plek waar hij de stem
meent gehoord to hebben, maar vindt niets
meer.
Pas na con half uur besluit de vijand om
ons te helpen. Een van de torpedojagers ver
wijdert zicli; denkende, dat de twee andere het
zelfde zullen doen, beginnen wij hem als krank
zinnigen toe te roepen. Gelukkig echter zetten
zij beiden een sloep uit en worden wij opgepikt.
Wij waren krijgsgevangenen geworden, 18 man
op dc ..Balaton" en 7 man op de „Djebel".
Do Oostcnrijksche flottifl© zet haar reis voort
cn gaat'Durazzo bcaubardeeren, Een der jagers
Naar Oost-ïndië.
Het .vertrek van den kapitein ter zee H.
VvG. van Bleijswijk Ris. benoemd com
mandant van liet Nederlandsche eskader in
Nederlandsch-Indic, ter vervanging van
kapitein ter ze© Albarda, welk vertrek reeds
oeniga maanden geleden had moeten plaats
hebben, doch in verband met de scheep-
vaarfcerisis moest worden uitgesteld, is thans
bspaaid op a.s. Zaterdag 23 dezer per
„Ophir" van do Rotterdamscho Lloyd, in
dien althans de afvaart van dat schip geen
belemmering ondervindt van de zeevaart
staking le Rotterdam.
Onrferzeebooten.
Ingediend is in dc Tweede Kamer een
wetsontwerp tob verhooging van do Marine-
l'egrocl^ng en uil do Indische bcgrootiug
vooi' '1MJ7,' voor den bouw te Sfm Francisco
van drie onderzeebootenvoor don Indi-
schen dienst, waarvan do kosten geraamd
worden op f .2,560,000 per boot, met uitzonde
ring van het torpedo- en artillerie materieel,
verdere inrichting enz., waarvoor oen bedrag
van f 300,000. per boot geraamd wordt.
L ogmgen om to voorzien in den ongewensch
ten toestand, dat dc zoo noodzakelijke aanvul,
liug van oorlogsmatcriecl belemmerd wordt
door de vertraging welke de aanbouw ten ge
volg© van de tijdsomstandigheden ondervindt,
werden o.a. aangewend, naar in de Memorie
van Toelichting wordt medegedeeld, door het
zenden van eene commissie naar do Vcreenigde
Staten van Noord-Amerika, met de opdracht
om na to gaan of aldaar thans booten te krij
gen naren, welke voldoen aan de cigchen, welke
de dienst hier te lande en in de Oost-Indische
koloniën stelt, en of op ©enigszins snellen nan-
botiw daarvan zou kunnen worden gerekend.
De mcdedeelingen dezer onlangs terugge
keerde commissie vestigden de overtuiging, dat,
ondanks den sedert ingetreden oorlogstoestand,
aan Amerika's Westkust aanbouw zou kunnen
plaats hebben en op tijdige oplevering zou kun
nen worden gerekend, terwij! op aanbouw aan
de Oostkust niet met zekerheid te rekenen valt.
Waar de Regeering spoedige versterking van
de onderzeevloot een groot l elang acht, en na
hct.iutbreken van den oorlog tusschen Duitsch-
land en de Vereenigde Staten van Noord-Ame-
nka de aanvoer yan bier te lande bonoodigde
materialen en inrichtingen 6teeds grootere
moeilijkheden ondervindt, en de gelegenheid
voor aanbouw, welke men had gehoopt dat zou
verbeteren steeds slechter werd, zou zij, zoo
wordt verder gezegd, in have verplichtingen
te kort Gchieten, door nu niet tc profiteéren
van de gelegenheid tob r.inbouw, welke zich
aanbiedt.
Voorlcopige onderhandelingen leerden, dat
thans te San Francisco 3 booten zonden kunnen
worden gebouwd eu de eerste daarvan binnen
omstreeks 18 maanden zou kunnen worden af
geleverd deze booten zouden diyi te zijner tijd
onder eigen kracht den oversteek naar Java
moeten maken, en wel via HonoluluGuam of
via HonoluluJapan.
De waterverplaatsing dezer booten, welke
worden ingericht vcor den dienst hl de tropen,
zal zijn boven water 569, onder water 630 ton.
Volledige zekerheid oirtrent prijs eu levertijd
en de te waarborgen cischen, waaraan de boo--
ten zullen voldoen, kunnen, hangend© de onder-*
handelingen, nog niet worden gegevenhet
laat zich echter w el aanzien dat zij niet belang
rijk zullen afwijken van hetgeen werd vermeld.
Aangevraagd wordt nu een bedrag van f 1000
om de Volksvertegenwoordiging in de gelegen
heid te stellen-in beginsel betreffende den voor
gestelden aanbouw ©ene beslissing te nemen,
opdat, wanneer mc-t de bouwmeesters overeen
stemming kan worden verkregen, tot het sluiten
van een contract zou kunnen worden overge
gaan.
Verwacht mag worden, dat hij de toeneming
der moeilijkheden mot den aanvoer van mate
rieel voor den houw van defensiesehepen hier
to lande benoodigd, dc betrokken nrrikclen
van de Marinebegrooting en van de Indische
bogrooting voldoende ruimte zullen overlaten,
om de betalingen, krachtens de overeenkomst
met de Amerikaansche bouwmeesters mogelijk
to maken. Op de vertier noodigo bedragen kon
dan hij do begrootingen van 1.918 en 1919
worden gerekend.
Elndox, arise, administrateur er»
machinisten Marine.
Bij IC. B. is bepaald: dat de commissie, be
last 'met het afnemen van het eindexamen aan
dc adsp.-administrateurs lc afd. dit jaar zal zijn
samengesteld als volgt
lid, tevens voorz., dc gcp. vice-adm. G. F,
Tydeman, iusp. mil. ond. bij dc zeemacht
stoot op een Italiaausche mijn, een andere
krijgt ernstig© averij; dezo laatst© moet op
sleeptouw genomen worden. Do Oostenrijkers
keeren nu terug, zig-zag koersend cn schietend
als dollen óp alles wat ze maar zien drijven.
Tegen tieu uur ('s morgens) versperren twee
Engelsche kruisers ons den weg, die ons
najagen. Dadelijk gooien de Oostenrijkers de
sleeplijn los en vluchten vollekracht naar de
Italiaanscha kust. De Engelschen openen heb
vuur en komen naderbijde projectielen vallen
op twintig meter van bet schip, dc schildwacht,
die ons bewaakt, krijgt het to kwaad en heeft
ons alleen gelaten.
Wij maken hiervan gebruik om dc scherm-
kleppen der patrijspoorten in bet volkslogies las
to maken eu volgen nu het gevecht; tevens
maken wij banken en tafels los en dc trap onder
hot luik, alles klaar om er me© te water t©
springen, voor het geval dat een goed schot
ons zou treffenmaar om vier uur staken d©
Engelsehen do vervolging.
Tegen den nacht trachten wij in Cattara
binnen te loopen, van waaruit ons schepen
tegemoet komen, welke do Oostenrijkers meenen
to herkennen. Zij schreeuwen „Hoera". Op
hetzelfde oogenblik volgt voor hen do ont
goocheling: heb zijn Fransche on Engolséhe
schepen. Opnieuw volgt oen vuurgevecht cn
een vlucht naar hot Noorden. Eindelijk den
30sten debarkecren wij te Sebenico; bloots
hoofds en op blooto voeten gaan wij door de
stad en worden naar do gevangenis geleid.
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
ïnritatlên. Dankbetuigingen, Menn'a -
Programma s, Balboekjes, Visitekaarten.
Luxepapier, Artistiek Stempelwerk -
8. van Mantgem, KoncverascieT
Singel 562, hoek Vijzelstraat, AmsL
KORT NIEUWS.
Iu d© bestuursvergadering van den Alg. N
51 ijnwerkersbend is Woensdag de algemr.;
mgiro-erkersstaking, in te gaan op Donderdag,
geproclameerd.
De staking in de Robterdaüiéclié haven ia
geëindigd op den grondslag van d© voorstellen
van den minister van landbouw.
Op den burgemeester Habets van Kerkrad?,
Limburg, is een aanslag gepleegd-
Er lieersclifc ontevredenheid ia de® N'e'L
Transpor ta rbeidcrebond
Jelle Schaap, verdacht van den moord op den
adj. onderoff, Gail© te 's-Gravenhagc, is in
Limburg aangehouden.
De Nederlandsche regeering heeft vier srii".
pen gerequireerd om rijst te halen uit Birma.
Er zijn belangrijk© besprekingen gehouden
over dn oprichting van oen hoogoven-, maai
en walsbedrijfbenoodigd kapitaal 25 a
miUioen gulden.
Een delegatie der Nf. A. »S. gaat naar 'jt'.VK-
holm op uitnocdighig van den Russtscheu
arbeiders- cn soklateuxaad.
Z. K. H. Brius Hendrik zal in "den nacht
tusschen 3-6 Juni cn 1 Juli deelnemen aan ceü
zeiltocht der Nederlandsche Padvinders.
Het Necl. vrachtstoomschip ..Bosten" is op
de Noordzee door een Engelsche duikboot
aangehouden.
Binnenkort kan in den Ainsterdanischen
gemeenteraad een voorstel worden verwacht
voor opheffing van den nachtarbeid der
bakkers.
Bij Vauiaillón, aan liet Fransch© front in 't
Westen, hebben hevig© gevechten plaats gehad,
met eeuig voordcel aan weerskanten.
De Italianen hebben op de hoogvlakte van
Asiago eenige vorderingen behaald, die gedeel
telijk door tegenaarallen der Oostenrijkers te
nier zijn gedaan.
Volgens een officieel bericht heerscht thans
in Spanje volkomen rust.
Te Gelieve, Zwitserland, hadden ernstige
anti-Duitsche betoogingen plaats.
In het Russisch© gouvernement Tomsk is
wegeiij: ongeregeldheden de staat van beleg af
gekondigd.
De Fransche minister Thomas zou vit Petro-
grad een Russisch voorstel tot herziening van
het oorlogsdoel der geallieerden meebrengen.
Te Londen zal waarschijnlijk een internatin-
naar congres van arbeiders en socialisten uit
de landen der Entente worden bijeengeroepen.
D© spoorwegmannen van de lijn Petrograd-
Moskou zijn in staking gegaan'
Een Duitsciie onderzeeër heeft Benghasi, een
Italiaansehe vesting op de kust van Noord-
Afrika, beschoten.
De cx-koniug van Griekenland is op zijn
doorreis door Zwitserland to Lugano betsedigd
door Italianen.
Dc afgevaardigden der Duitsche meerdpr-
heidssocialisten hebben zich bereid verklaard
om deel t© nemen aan een internationale con
ferentie door den Russisciicn arbeiders- en soi-
aatcnrasul uit t© schrijven.
Dc Russische Raad van arbeiders en soldaten
m hebben besloten het offensief tegen de cea-
tralen over het geheelo front te hervatten.
ledenhcofdoff. v. adinin. le kl. J. F. de
Hart, lioofdoff. v. adm. 2e kl. E. G. d o
W ij s en de off. v. adm. 1ste kl. W. N a n-
ninp en C. Mathol; adv. lid. kapt. t's J.
J. O u d c ra a tl 8, comm. v/h Kon. Inst. te
Willemsoordplv.v. lid off. van admin. 3ste kl.
J. K. W. F ranss en; secr., uitsl. met het
secretariaat belast: id. 2d© kl. D. "W. Ge-
sin k; -V
dat de commissie, belast met ljet afnemen
van het eindox. aan de adsp.-maclf. lc afd. m
dit jacr zal zijn samengesteld als volgt: lid,
tevens voorzitter: de gcp. vice-adm. G. F. Ty-
d eraan, voorn.; leden: hoof do ff .-mach. ie
kl. J. H. G ij zon, de kap.-luit. t/z A. W. T i-
rion en de öff.-mach. lo kl. G. A. Gall eu
J. van Mours; adv, lid: kapt. t/a J. J.
Oud© mans, voorn.plv. lcclenluit. t/z
1© kl, H. J. Hartkamp off .-mach. le lei.
J. W. M. Ronken; secretaris, uitsl. met het
secr. belast: de off v. adm. 2c kl. D. W. G e-
sink. („St.-Ct.")
Benoemd.
.De officiv j» van gez. 2o klasso W. vander
V e r, beiióemd bij het leger in Nod.-Indie,
Een
van 21 jaar.
De ..Petit Parisien" bevat een artikel over
den Engelschen generaal Freyberg die pas 27
jaar is, en dien het blad vergelijkt mot de hel
den der Fransch© revolutie, b.v. Marceau die
24 jaar was, en Hoch© dio 26 jaar was toon bij
generaal werd, of wel met do generaals van
Napoleons tijd, Dcsaix en Duphot, dio tus
schen 24 en 27 jaar hun graad kregen.
Freyllerg, echt ras-soldnat, had zich in het
leger van Villa, in Mexico, doen inschrijven,
toen de wereld-oorlog uitbrak. Hij liad geen
geld voor den overtocht naar Engeland, maar
verdiende het in da Ver. Statna in sport-wed-
strijde-n. Hij komt in Londen aan en meldt zich
aan bij een minister die, eén zeldzame ziel in
hem vermoedende, hem een post geeft van
onder-luitenant. Zonder een dag te verliezen
gaat hij naar Antwerpen, vecht er als een
ïeld, en wordt vet volgons naar Gallipoli ge
zonden. Daar mankt hij zich, vanaf zijne aan
komst, beroemd door d© stoutmoedigste krijgs
list. Mot een vastberaden metgezel, door hem
uitgekozen, dobarkeert bij op ëcn nacht in do
baai van Bulair. Door vuren aan te steken,
door vuurpijlen af te vuren, cn het geluid
een leger na t© doen, wendt hij geheel
alleen een indrukwekkenden aanval voor eu
houdt op dio manier een belangrijk deel der
Turken bezig, terwijl op een ander punt het
Engelsche leger de kust nadert. Als net succes
au zijn list verzekerd is werpt hij zich in zeo
n zwemt 6 uur rond alvorens opgepikt to
worden
Men ontmoet hem later weder aan de Sornme
altijd in 't heetst van 't gevaar. In de vreese-
lijko uren van Bcaumont-Hamel (hij is dan als
luitenant-koloncl) eloetriseert hij dusdanig zijn
regiment cn volvoert hij zulko on geloof cl ijk
6toutmoedigo daden dat de verwonderd© offi
cieren onder elkander herhalen dat hij
Beaucónrt-sui'-rAncre bijna geheel alleen heeft
ingenomen. Laatst, in Artois, ontstak hij
nieuwe strijders in geestdrift die zich voor hem
tot den lantsteu man in stukken zouden doen
hakken. Deze vermaarde dapperheid gaat
bovendien gepaard met een onvergelijkelijk©
intelligentie ©n een alles overwinnende activi
teit. Als spelende heeft hij strategie en tactiek
geleerd. Vijf keer ernstig gewond heeft men
hem ten overvloede begraven gezien onder een
^granaat. Ieder van die ongelukken ontsteekt
nieuwen moed in hem.
Groot, bewonderenswaardig geproportion-
neerd, met oogen vol vlammen, de schoonheid
van een Jongen athleet, als in nadenken
verzonken, het gelaat en dtm hals vol
littcekens, 'maakt generaal Freyberg in
druk en bohcerscht de verrukte troepen.
Do soldaten voelen bij instinct dat deze
magnifieke medesleper van mannen is, zocals
de uitdrukking van Napoleon luidt: „een van
die generaals, die geheel gevormd uit do han
den ian do natuur komen