iltSl
lWÊm
Feminisme op Boerse,
Vredesvooruitzichten.
Binnenlanö.
OP ZEE.
l/larinezaken.
Onze Keloniën.
Letserzaken.
Correspondentie.
X3!ES SOXjPAT'BJXrCO OK AIVTT Van ocpscüag £3 O Juni 3L 3. *F
Met front bij Monastir.
P* '-0:^
"wh--.
W0ÊKS*.
SmÈwVm
dfmfo
am|
ftZff JSS*X f/W
«f
wm.
Wm
Nu Griekenland, zoo goed als
geheel in de macht der geallieer
den is, krijgt Sarrail in Macedo
nia de handen nog wel vrijer, al
had bij niet veel hinder van het
Grieksche leger. Mogelijk trekt
nu het«gemengdo leger in Mace
donië ook verder op in Servië, en
hij Monastir lezen we nu en dan
van gevechten, al zijn het in den
regel niet meer dan schermutse
lingen, die in den toestand niet
veel varandering brengen. Maar
dat kan weldra anders worden,
vooral nu uit Italië door Albanië
troepen naar Monastir en omge
ving kunnen worden gebracht,
zoodat de gevaarlijke Midd. Zee
wordt vermeden. Wij geven nog
eens weer een duidelijk kaartje
van dit terrein, waarop in 't bij
zonder ten noorden van Monastir
tferd gestreden, o. a. bij Tirnova.
Volgens de tot dusver ontvangen berichten
bedraagt het aantal gewonden ongeveer hon
derd. Des naohts werden nog alle mogelijke
maatregelen om hulp te bieden getroffen.
WEENEN. Aaugahnde de ontploffing
Vernemen wij verder de volgende bijzon
derheden:
Den 17den Juni, te half drie in den
ochtend, had bij bet. artillerietuigdepot
Wollersdorf in een kruitmagazijn een ont
ploffing plaats, die zich over twee andere
panden uitbreidde.
Behalve van materiaal, valt het verlies
van zes menscbenlevens te betreuren. Onge
veer 300 menschen werden door glassplinters
licht verwond en ongeveer dertig zwaar.
Een afdeeUng van de Weener beroepsbrand
weer verleende hulp bij heb blusschings-
werk.
In den ochtend van den I7don Juni be
stond gefen gevaar meer.
In Haschendorf en Singersdorf werd veel
schade aan daken en ruiten veroorzaakt.
WEENEN. Officieel. De resultaten van
het onderzoek in zake de ontploffing in de
munitiewerkplaatseu duiden er tot dusver
niet op, dat men hier met .een misdadige®
aanslag te deen heeft.
Met alle krachten wordt er naar gestreefd
om de juiste oorzaak van de camp te ont
dekken.
GRIEKENLAND.
De toestand.
LONDEN. De correspondent van de
Times" te Athene meldt d.d. 13 Juni aan
zijn bladDe regeeringscommissaris der
geallieerden Jonnart, wist. dat* zijn missie
er een van militairen aard was en als zoo-
danig ■vatte hfj haar dan ook op. Hij liet
zich niet van de wijs brengen, hoewel uit
alle hoofdsteden van de geallieerde landen
verschrikte telegrammen kwamen, afkom
stig van menschen die het goed bedoelden
doch slecht geïnformeerd waren.
pogingen werden aangewend om onze
actie tot de bezetting van Tbessalië te bezet
ten en ook werd voorgesteld, dat wij ons te
vreden zouden stellen met Goonaris, gene
raal Doesmanis en kolonel John Metaxas.
Alles werd in het werk gesteld om ons op
den een of andere manier te bewegen tot
het aangaan van het een of ander compro
mis waardoor i de koning in Griekenland
kon blijven. In Athene werd het gerucht iu
omloop gebracht, dat de schepen in de golf
van Corinthe kruieden maar de Duitsch
gezinde bladen begonnen oen toontje lager
te zingen.
Op een van do voornaamste pleinen
van Athene werden een vier of vijfhonderd-
tal reservisten bijeen gebracht en door een
oud-magistraat. Livieratos genaamd, geest
driftig toegesproken. .Aanvankelijk hieven
zij hun geliefkoosd lied aan en daarna trok
ken zij in alle stilte af. De toespraak had
niet bijster veel indruk op hen gemaakt.
Toen Zainis den koning het onderhond
met Jonnart en de inhoud van het ultima
tum had medegedeeld, verzocht de vorst
hejn den Kroonraad bijeen te roepen. De
koyng trok zich, toen Zainis de kamer ver
laten had, in zijn studeervertrek terug.
Enkele minuten later kwam een adjudant
binnen. De vorst zat toen 'n zijn stoel ge
bogen en verborg het hoofd in de hand.
Toen de koning iu den Kroonraad mede
deelde, dat het zijn bedoeling was om af-
otand van den troon te doen, keek hij zijn
raadslieden aan als om hunne meening te
Vernemen. Goemaris, een verwoed pro-
Duitsch politicus, stond half van zijn stoel
©p en reide: Onmogelijk. Die sprong is
onmogelijk." ©o koning legde hem echter
het stilzwijgen op door een gebaar van zijn
hand en zeide,,lk ben vast besloten het
ije doen,"
Den 14den Juni vertrok de koning met
tijn gezin in alle stilte naar Oropos, een
Is het feminisme, zooals wij dit kennen, nu
pok al doordrongen op Boeroe, waar de be
volking immers nog voor een groot deel in
den meest primitieven toestand verkeert
Neen, zoover heeft men 't daar nog niet
gebracht. De beweging waarover de zendeling
A. F. Schut op Boeroe het in de jongst
..Modedeelingen v h. Ned. Zend. Gen."
peefi, openbaart zich nog s:echts in het stre
ven der vrouw in eene maatschappij, die lang
zamerhand Christelijk begint te worden, naar
•jen meer mensc&waardig bestaan dan voor de
lioeroe-vrouw is weggelegd.
Als kind reods wordt het haar duidelijk ge
maakt hoe hare sekse in de oorspronkelijk
^ejdensche maatschappij wordt geapprecieerd.
Het man-tem" (menschendrek) voor den
jonggeborene, als deze een jongen is, weg
gelegd, zoolang hij nog geen naam heeft of
Jij® Tvi-am aan vreemden nog niet 'bekend is,
zeker weinig vereerend voor den heerscher-
aohepping-in-luiers. Maar zolf dat man-taïn
0 nog to mooi voor het jonggeboren meisje,
■Jat men „as-taïn" noemt, hondendrek, het
(jieest verachtelijke en vurilo. dat een Boeroe-
*ian kent, waar hij ren eind op heen moet
-ycpen als hij het ziet liggen.
Toch is. een doohtertje voor een Boeroe-huis-
,iesin in meer dan één opzicht vaak een schat.
Steeds vóór dat de tijd der huwbaarheid daar
•jp, kan ze immers verkodht worden, en boven-
'jjien is ze reeds spoedig eon goede werkkracht
!jp het huisgezin. Zoodra toch hefc kroost op
•jigen beenen kan rond ionpen, wordt het aan
werk geaot. Kinderen zijn voor de Boeroe-
jjienschon geen woclde-anikolcnj ze moeien
Sjun ren:o opbrengen.
„Nu Stijn de meisjes, het zwakkere geslacht,
//ver het algemeen gemakkelijk .door dreige-
1 pen tengroot© woorden en geweld te com man-
«Jceren dan de jongens. Zij zhn voor allerlei
'Jchten tr-in-arbcid en voor het werk in en bij
lilia uitstekend te gebruiken. Het is dan ook
kleine havenplaats aan de golf van Euboca.
Een aanbal persoonlijke vrienden van den
koning deed de familie uitgeleide. De
koning zag bleek, doch bleef in fiere hou
ding. Hij sprak nauwelijks een woord. Bij
aankomst begaf men zich onmiddellijk op
het jacht van wijlen koning George, dat
in allerijl in gereedheid was gebracht.
ATHENE. Ex-koning Konstantijn heeft
het Grieksche grondgebied voorgoed ver
laten.
De militaire club is gesloten.
Er is een proclamatie uitgevaardigd,
waarin wordt medeadeeld, dat personen, die
militaire telegraaf- of telefoonlijnen bescha
digen, doodgeschoten zullen worden.
De scheepvaart óp de Grieksche wateren
en het spoorwegverkeer worden hervat.
De toestand wordt weder geleidelijk nor
maal.
ROME. Het „Giomale d'Italia" ver
neemt uit Messina dat koning Konstantijn
en koningin Sophia met prins George Za
terdagmorgen te 8.45 aankwamen en dade
lijk doorgingen naar Zwitserland.
Blokkade opgeheven.
ATHENE. Jonnart deelde minister-pre
sident Zaïmis mede, dat hij Hst heeft gege
ven tot opheffing der blokkade.
VEREEN!GÖE STATEN.
Amerikaansche vliegtuigen naar Frankrijk.
LONDEN. De „Times" verneemt uit
Washington dd. 15/6, dat 600 millioen dol
lar aan het Congres zal worden gevraagd
voor vliegmachines. Thans overweegt het
Congres een ontwerp tot inrichting van een
departement voor luchtvaart, waarvan de
leider id zal zijn van het kabinet van den
president.
Het lid van de nationale verdedigings
commissie Howard Coppin drong er in de
Senaatscommissie op aan, dat men er voor
zou zorgen, dat do vliegers totaal meester
zouden worden van de lucht op het West-
front.
WASHINGTON, Het departement van
oorlog bericht, dat zoodra de noodige be
schikkingen getroffen zijn, elke maand 1000
aeroplanes, volledig toegerust, met vliegers
en mecaniciens, naar Frankrijk zullen wor
den gezonden.
CHINA.
De toestand in China.
NEW-YORK. Uit Canton is een bericht
ontvangen van-de Nationale Yereeniging,
waarin groote militaire operaties tegen de
regeering worden aangekondigd in de zes
Zuidelijke provincies van China.
Men meent te weten, dat de Nationale
Yereeniging in politiek opzicht zes provin
cies vertegenwoordigt, die voorstanders zijn
van het deelnemen van China aan den oor
log aan de zijde der Entente, onder een
repubiikeinsche regeering.
Het bericht voegt aan vorengenoemde
mededeeling toe, dat de Zuidelijke troepen
reed3 op marsch zijn naar Woutchang.
De socialistische vredesconferentie.
De Stockholmsche conferentie.
STOCKHOLM. Huijsmans deelde nog
Zaterdag mede, dat reeds de volgende
week een delegatie van den Russischen Raad
van arbeiders en soldaten te Stockholm
wordt verwacht.
Morris Hillquith seinde uit New-York,
dat do Amerikaansche gedelegeerde reeds
onderweg is.
-De Engelsche afgevaardigden Ramsay
Macdonald en Jowett zijn op hun doorreis
naar Petrograd te Stockholm aangekomen.
geen klein verlies wanneer een jongedochter
den ouderlijken familiekring gaat verlaten om
door hot huwelijk voor goed in een anderen,
familiekring te worden opgenomen
Voor een Booroe-zoon werd het liefst een
vrouw genomen un do familie, waaruit zijn
eigen moeder afkonurig was, wijl dan toch
alles in de familie bleef.
Nu ging hei bij de Boeroe-volken zooals
het gegaan is bij de Joden. Git de stam
vaders ontstonden families, uit de families
de stammen, elke stam met een eigen naam
naar den oudsten stamvader.
Was er goea nicht te huwen dan nam men
toch 'n vrouw uit deu stam, waaruit de moeder
afkomstig was. Kon dan door handreiking
het verlies van een werkkracht niet geheel
vergood worden, dan moest de familie der
jongedochter door geschonken worden schade
loos gesteld, terwijl ook aan het verlies van
den stam werd gedacht. Om dit goed te maken
huwde een jonge man uit den. stam, waaruit
het meisje vertrokken was, dan maar weer 'n
jonge dochter uit den stam van den jongen
echtgenoot.
Om do toestemming van het jonge meisje
wordt niet gevraagd. Sterker nog.
Er zijn op Btjeroe meer mannen dan vrou
wen, zoodat hot aanbod op de huwelijksmarkt
beperkt is. Om {och niet achter het not te
visechan komt 't daarom zelfs wel voor dat
'n echtpaar, dat een zoon heeft voor wien nog
geen vrouw bestemd is, met eenige geschenken
naar een familie gaat waar 'n kleine ver
wacht wordt, cn die geschenken overhandigt,
met de verklaring «Jat als de jonggeborene
een meisje zal blijken te zijn, de familie dat
alles mag behouden. Op deze wijze legt men
dus zelf reeds op liet ongeboren kind beslag.
„Wordt nu zno'n meisje, nadat hot ge
speend is. niet terstond aan den aanstaanden
man of z;jn familie afgestaan, dan is hei. haar
familie geraden het kind zooveel mogelijk aan
do oogen van andoren te ontrekken. Daar,
waar op een afgelegen, dikwijls bijna ontoo-
gankoii.iko plok in het bosch, de zoogenaamde
varkenshuiden „hum' fafor" warden gezet
De Franscho minister van munitie
Thomas wordt den 17den Juni to Stockholm
verwacht. Hij zal daar eenigen tijd blijven.
Amerikaansche goöelegeerdon.
STOCKHOLM. Drie Amerikaansche
gedelegeerden, Goldfarb, Reinstein en Da-
vidowitsj zijn gistere», te Stockholm aange
komen.
STOCKHOLM. Van Huijsmans ver
neemt, dat de voorbesprekingen met de
Engelschen Maandag, die mot de Ameri
kanen Dinsdag beginnen. Nagekomen zijn
nog drie Amerikaansche gedelegeerden:
Morris Hitquith, Algernon Lee en Berger.
Do Spaansche sociaal-democraten.
MADRID, 18 Juni. aC o r r. Bur.)
Volgens een bericht uit de „Imparcial"
nemen de Spaansche socialisten deel aan de
conferentie te Stockholm-
Het antwoord van de Duitsche soc. meerderheid
STOCKHOLM. Het te Stockholm ver
schijnende blad „Allelienda" schrijft over
de verklaring van de Duitsche soc. meer
derheid:
„Dit program heeft hooge politieke
waarde, het is gematigd en getuigt van
staatsbeleid. Het zal ongetwijfeld overal de
aandacht trekken en de vredesdiscussie sterk
aan den gang brengen. Geen oorlogscensuur
kan beletten, dat ook de E n t e n t e-volken
het lezen. Vooral de neutrale volken kun
nen tevreden zijn, wanneer de vrede van
Europa op deze wijze tot stand komt, daar
de woorden van het program over het recht
der volken om over hun eigen lot te be
slissen overal de goedkeuring zullen weg
dragen.
Over het memorandum van de Duitsche
meerderheid kan men niet als over iets vau
weinig beteekerds tot de orde van den dag
overgaan."
Do Raad van arbeiders en soldaten en de
Conferentie.
Volgens een mededeeling door het bur.
V. D. uit Stockholm ontvangen, uan thans
aangenomen worden, dat de verandering in
den toestand, waarvan Huysmans gespro
ken heeft, doelt op de komst van een lid
vau den Soldatenjaad l^ar Stockholm, niet
als officieele afgevaardigde, doch teneinde
een praetische regeling te treffen voor ver
schillende vraagstukken, ook betreffende
sameuwerking tusschen de Stockholmsche
conferentie en den Soldatenraad. Eerstdaags
is een officieel bericht te verwachten.
Koa vrede'te krijgen?
PETROGRAD. Het werkliedenorgaan
„Kabotsjaja Gaz." polemiseert iu een
artikel: „Hoe vrede te krijgen?" met
het orgaan van de extremisten „Praw-
da waarin erop wordt aangedron
gen, dat de Raad van arbeiders en soldaten
onmiddellijk aan het proletariaat van alle
oorlogvoerende landen zal voorstellen een
einde aan den oorlog te maken, zelfs tegen
den wil van hun regèeringen.
Do „Rabotsjaja" is van meening, dat een
dergelijke stap niet tot het doel kan leiden
aangezien dit denkbeeld voortvloeit uit do
meening, dat het Europeeeohe proletariaat
zich aan den vooravond van do revolutie
bevindt, hetgeen nog bewezen moet worden.
Het blad stelt een ander middel voor
n.l., de bijeenroeping van een socialistische
conferentie, welke heb proletariaat van aLle
oorlogvoerende landen zou vereenigen.
De formule der conferentie.
In de „Vorwarts" schrijft Paul Göhre
een hoofdartikel over het grootste gevaar
dor Stockholmsche conferentie. Hij zegt,
dat de formule van een algemeencn vredo
zooder annexaties en op den grondslag van
do vrije nationale ontwikkeling aller volke
ren een onduidelijkheid bevat, die den gef-
lieelen arbeid van het congres in gevaar kan
brengen.
Onder een vrede zender annexaties moet men
net „status quo ante bellum" verstaan, wat
echter niet uitsluit, dat vriendschappelijk over
een te komen grenswijzigingen worden gemaakt.
an de stricte toepassing van dit gedeelte der
formule moet men slechte afwijken voor den
Balkan. Een terugkeer tot de ..status quo ante"
zou lieteekonen een terugkeer tot volkomen
anarchistische toestanden. Twee Balkanoorlo
gen hebben geen orde kunnen scheppen, zoodat
voor deu Balkan de wereldoorlog slechts de
voortzetting van de beide Balkanoorlogen is
geweest. Er moet daar gestreefd worden naar
liet bereiken vau een evenwichtstoestand, het.'
geen zou kunnen geschieden, door het terug
geven aan Bulgarije van het Macedonisch ge
deelte van Servië en door een vereenigiug van
Servië, Montenegro en Albanië, welk laatste
land blijkbaar niet geschikt is, een zelfstandïgo
staat te zijn. Het grootste gevaar voor liet mis
lukken der Stockholmsche conferentie ligt ech
ter in de formule, die de vrije nationale ont
wikkeling aller volkeren bedoelt.
De schrijver wijst er op, welk een verwarring
daardoor zou kuunen ontstaan en vraagt, oi
men onder volkoren ook volksgedeelten moet
laten vallen, zooals de Letten, de Vlamingen cn
de jBasken, die de zelfde aanspraken liebbcn
als Polen, Oekrainers cn Serviërs. Hij komt tot
het resultaat, dat het wenseholijk zou zijn, om
die kleine staten, die voor den oorlog zelfstan
dig waren, verder zelfstandig to doen blijven,
maar de kleine volken, die reeds in een groot
staatscoroplex waren opgenomen, daarin te
doen blijven. Do formule zou slecht© oen kleine
verandering behoeven te ondergaan, om dit
duidlijk te doen uitkomen.
Het Duitsche antwoord op Wilsons nota aan
Rusland.
De „Nordd. Allg. Zeitung", het offi-
cieuse Duitsche regeerjugsorgaan, bespreekt
Wilson's nota aan Rusland, en komt vooral
op tegen de plannen, die daarin Duitscli-
land worden toegedicht. Het blad meent in
tegendeel, dat de geallieerden hun eigen ge
heime verdragen bobben, gesloten om
Duitschland te verpletteren. De „Nordd."
eindigt aJs volgt:
Wanneer Wilson er zooveel waarde aan
hecht, dat de gebeele menschhèid weet
waarvoor Amerika oorlog voert, zal hij erop
moeten aandringen, dat de oorlogsdoelein
den van zijn bondgenooten door publicatie
van de verdraglfc aan de geneele wereld
bekend worden gemaakt. Eerst dan zal de
wereld cr juist over kunnen oordeelen of
die vreedzame, vrijheidlievende doeleinden,
die Wilson proclameert, overeen te bren
gen zijn met de oorlogsdoeleinden der E n-
lente. En dan zal het kaartenhuis van
het autocratische, intrigeerendo Duitsch
land ineenstorten. In de plaats daarvan
zal een trust van volken staan, die door
intrigues van den meest terroristischeu aard
maar steeds door worden geprest mede te
doen aan het bloedbad van de wereld, ten
einde de centrale mogendheden te verplet
teren.
Het r.ieuwe Rusland heeft herhaaldelijk
verklaard zich met deze oorlogsdoeleinden
niet te kunnen vereenigen en heeft de for
mule ,,een vrede zonder annexatie en zonder
oorlogsschatting, opgesteld. Deze .formule
vormt geen belemmering voor den vrede
tusschen Rusland en de verbonden mo
gendheden. die aan Rusland niet den eisch
annexaties en schatting gesteld hebben. De
centrale mogendheden en hare bondgenooten
willen integendeel in vrije wederzijdsclie
overeenstemming met Rusland door een
compromis een toestand in het leven roepen,
die hen waarborgt, dat zij in de toekomst
steeds els goede buren naast elkander zullen
wonin.
Wij meenen. dat deze verklaringen, die
reeds in alle door de verbondon mogend
heden uitgegeven manifesten uitgesproken
werden, aan duidelijkheid en beslistheid da
verklaringen van president Wilson verre
te boven gaan.
De verklaring van de „Nordd. Allgemeine
Zeitung".
Do Oostenrijkscke bladen betoonen zich hoo-
gelijk ingenomen met de beschouwingen en
verklaringen van de „Nordd. Allgem. Zcit."
over de nota van Wilson aan de Paissische re
geering. Het ,.Fremdenb!attv herinnert er aan,
dat van de zijde der Entente pogingen zijn
gedaan om de woorden.-die do Duitsche rijks
kanselier den loden Mei aan het adre3 van
Rusland heeft gericht, als dubbelzinnig voor to
stellen en vervolgt dan„De verklaringen van
de „Nordd. Allgem." zullen nu 'wel een einde
maken aan den twijfel, dat do Duitsehe regeo-
ring bereid zou zijn een vrede met Rusland te
sluiten op den grondslag „geen annexaties geen
oorlogsschatting", Het blad constateert dan
verder, dat Oostenrijk-Hongarije, kort nadat
het nieuwe régime in Rusland was begonnen,
aan Duitschland heeft medegedeeld, dat het
bereid is te trachten tob overeenstemming te
komen met Rusland, hetgeen bovendien blijkt
uit de verklaringen van Czernin.
Het „Neues Wiener Tageblatt" uit de hoop,
dat de woorden van den rijkskanselier den vrede
een flink eind nader zullen brengen en do
„Neuo Freie Prcssc" zegt over dc verklaring van
do „Nordd.", dat een vrede zonder oorlogsver
goeding geen beletsel voor overonsf—nming
met Rusland zal zijn zijn Berlijn en
Weenen volmaakt eens. Er is een
muur doorboord tusschen Rusland cn zijn bu
ren en wanneer de onderlinge betrekkingen
tusschen de volken in dezen oorlog door het
gezond verstand beheerscht werden, dan zou
thans de weg gebaand zijn voor deu vrede."
De „Sequana" getorpedeerd.
FARIJS. Het stoomschip „Sequana'
dat in den Atlantischen Oceaan getorpe
deerd is, had 550 passagiers aan boord en
een equipage van 100 man. Hooderdnegen-
tig personen worden vermist.
Transportschip getorpedeerd.
PARIJS. Het transportschip Annan"
werd, trwijl het geëscorteerd werd, getor-
Eedeerd en tot zinken gebracht. Ongelukken
adden niet plaats.
Een Engelsche torpe<k>bcotjager in den grond
geboord.
WEENEN. (Offi) Een O.-H. onderzeeër
boorde den 11 den Juni in de Middelland-
sche Zee een Engelschen torpedobootjagcr
van de L-klasse van ongeveer 1000 t. in den
grond.
Een Japansche torpedojager beschadigd.
LONDEN. Do Japansche marine-attaché
deelt mede, dat een der Japansche torpedo
jagers-flottieljes op 11 Juni in de Middel-
landsclie Zee vijandelijke duikbooten aan
viel. Het resultaat is uiet bekend.
Bij deze gelegenheid leed een Japansche
torpedojager eenige schade door een vijan
delijken torpedo, terwijl 55 leden der be
manning om het leven kwamen. Het schip
werd veilig naar de haven teruggesleept.
De seeretaris der Admiraliteit voegt hier
aan toe:
Dit is een der torpedojagers, die zoo dap
per hulp verleenden bij do redding van
troepen en bemanning van het getorpedeer
de transportschip „Transylvania", waarbij
hij zichzelf blootstelde aan het gevaar van
getorpedeerd te worden. De wijze waarop
hij zich bij die gelegenheid gedroeg en de
gunstigste positie voor de voortzetting van
het reddingswerk uitkoos, ondanks het
slechte weder, wekten de bewondering van
allen en vooral van den kapitein en de offi
cieren van de „Transylvania".
Prijzenhof te Hamburg.
Men meldt ons uit Hamburg:
Het prijzenhof heeft het in Septem
ber j.l. naar Zeebrugge opgebrachte
stoomschip „Niche" van de Kon. Ned.
Stoomboot Maatschappij verbeurd ver
klaard. Het meerendeel der lading wofdt
iu beslag genomen, slechts een klein deel
wordt tsr beachikl|ing der eigenaren ge-'
steld. Alle reclames werden van de hand
gewezen.
Dc scheepvaart,
In de afgeloopen week was to lJmuiden do
scheepvaart belangrijk. Er kwamen voor Am
sterdam en Zaandam '26 stoomschepen binnen.
Er vertrokken 17 stoomschepen en 1 zeilschip.
Totaal in en uit 44 schepen, eon getal ongeveer
gelijk aan het gemiddelde per week vóór den
oorlog. f
om do fokvarken3 ver van de tuinen to kun-
en bewahen, vindt ook de jongedochter haar
plaats en van hieruit moet ze mee heipon bij
allen arbeid, waarvan de vrouwelijke Boeroe-
bovolking reerE van haar prilste jeugd een
ruim aandeel krijgt."
Hot aantal verkochte meisjes op Boeroe is
Iogio. Zelfs nog onder de Ohristen-bovolking
komt hof gebruik voor. al komt men er niet
voor uit. De geringe opkomst van meisjes op I
de zendingkcliolen reeds te denken. Toch
bi oren de huwelijksverhoudingen lang voor
do zending verborgen, totdat zij meostal door
toevallige voorvallen, voornamelijk door plage
rijen van de kinderen onderling op do scholen,
aan 't daglicht kwamen. i
„Zojt Adriana, ik heb je man gisteren inliet
dorp gezien", fluisterde Sophia haar in het
oor.
De grap viel niet in goede aarde en bits
kreeg ze terug: „die van jou met zijn dubbele
vol was er ook bij". Het gezichtje van Sophia
betrok. Grooto wateranders kwamen voor den
dag...
„Sophia wat is er?" vroeg de goeroe (onder
wijzer). Toen werd ook dit geheim ondokt.
Sophia was verkocht voor Setn, die ongeluk
kig genoog lijdende is -soa een huidziekte,
waardoor hij vol schubben zit. Hierom plaagt
men zulke lijders dikwijls dooi- te zeggen, dab
zo oen „dubbel vel" of „een dubbele huid"
hebben.
Arme Sophia, ze moest niets van de voor
haar bestemden Seth met zijn dubbele huid
hebben. Trouwen Vildo ze hem niet, maar liet
slot van het lied zou tooh zijn, dat zo hezn
trouwen moest."
Toon hot zoover was, vluchtte zij naar den 1
zendeling, om zijne bescherming in te roepen, j
Doch du familie zond een man op haar af,
die om zijn geheime kunsten zeer gevreesd
waa en liet meisje onder handen nam, dat nu
door angst gedreveq maar besloot onj too te
stommen.
Maar als dan zoo'n meisje, voordat ai;
huwbaar is, ko^t t? r:or---n of 7 - het op
Boeroe heet de doodsrivier overstak"?.
In de eerste plaats wordt dan aan toovc-
narij gedacht en meent men te kunnen be
wijzen, wie het meisje heeft betooverd, dan
moet de schuldige boualve do boete alles be
talen, wat de aanstaande schoon-fainiuo aan
geld en geschenken heeft goofierd. Hij krijgt
daartoe hulp van zijn familie en stamge-
nooten. Maar zulke 'doodsoorzaak is zelden aan
te wijzen en daar teruggave van het ge-
schonkene vc-elal niet meer mogelijk is, heeft
men er het stellen van een vervangster van de
overledene op gevonden, en wel 'u jongere
zuster, zoo deze ten minste nog niet verkocht
is, of !n nichtje uit denzelfden stam. Een
man van in de dertig ziet zich op deze manier
sonis een meisje als aanstaande vrouw toege
wezen, dat nauwelijks loopen kan.
Zoodra door de ouders van een meisje een
deel van den "bruidschat is ontvangen, wordt
het Kind reeds beschouwd aJs 't eigendom van
don man, in den waren zin des woords zijn
slavin, gelijk blijken moge uit 't volgende
kiekje.bij den weg:
„Met moeite sleept zij zich voort, do vrouw.
Een zuigeling in een dook 0111 haar heup. Een
draagmand, zwaar van inihoud, hangt op haar
rug. De draagband trekt door de zwaarte van
do mand een diepe groeve in haar voorhoofd.
Op liet hoofd een bosch hout om straks hot
houtvuur in de hut te onderhouden. Öp haar
schouder waarover de dook gaat, waarin ze
haar kind jdraagt, een paar bamboekoker»
met drinkwater. Ook al ia zo in blijdo ver
wachting toch wordt zo zoo belast. Achter
haar stapt 'haar heer en meester. Een hak
mes op zij, over zijn schouder een tasoli, waar
in liet rook- en sirih-gerei, een lans in zijn
hand, een strooitje in zijn mond.
Gaat het wat te langzaam, en heipon kracht-
woorden niet voldoende, een aanmaning met
de schancht van zijn lans zet de vrouw tot
meer spoed aan."
Ook ernstiger mishandelingen hoeft de
vrouw dikwerf te voorduren cn zegt men iets
dr,.-rover tot den man. dnb geeft drze ver
ontwaardig te kennen, dat het toch zijn geld
is,V-hit- hij er inramers voor heeft betaald!
Hofbericht.
Naar wij vernemen is met ingang van 16 Jun.
Jonkvrouwe A. J. Repelaer van Driel eervol
ontheven van bare tijdelijke aanstelling ten
Hove, onder dankbetuiging voor het vele door
haar, gedurende den tijd dat zij aan Harer
Majesteits Huis verbonden was, in het belong
van de Prinses verricht.
Uit Stockholm
Onze berichtgever te Stockholm seint, dat de
heer en Troelstra en Albarda den -Jen dezer
naar Den Haag zullen gaan. om beëedigd te
orden na d- opening van den nieuwgekozenl
Sta ten-Generaal.
Daarna zuilen zij naar Stockholm terugkee-
ren.
Zegelwat.
De Minister van Financiën maakt-, bekend,
dat particuliere personen en instellingen, die
wensehen te worden ingelicht omtrent de toe
passing der Zegelwet 1917 of Rcgistratiewct
1917 zich daartoe mondeling of schriftelijk tot
een der inspecteurs der registratie of een der
ontvangers der registratie of van het zegel,
binnen den kring van wiens divisie of kantoor
deze personen en instellingen wonen of ge
vestigd zijn.
Brieven van zoodanigen aard rechtstreeks ge
richt aan het Departement van Financiën wor
den voortaan niet meer beaiitweotd.
KORT NIEUWS.
De kapitein van den generale® staf jhr. W.
Roöll blijft adjudant van den nieuwen minisJ
ter van oorlog jhr. mr. De Jonge.
Al de zittend0 loden der Tweede Kamer on
cóu na zijn herkozenalleen in Amsterdam II
inoet ecu 'herstemming plaats hebben.
Het landgoed ,,Do grooto Bunte" zal on-' r
den humor komen en liet eeuwenoud geboomte
waarschijnlijk onder don bijl.
Zee vei-dadhten in den diefstal bij de fi; a
Begeer zijn thans in het'Huis van BcwarA"
te Amsterdam onderdak gebracht.
Bij don juwelier Spijer, Strandweg Seb; v"1-
ningen, is bij een imbVaak een groote hoev- -
head juweelen, gouden en zilveren voorwerpen
gestolc®.
Van de Kon Holl. Lloyd zal voorloopig elke
maand een stoomschip over New-York naar
Zuid-Amerika vertrekken.
Do Vereenigde Staten zullen weldra eiken
maand 1000 vliegers naar het Westfront
zenden.
Een Japansche torpedojagersflottieljo wrr«l
in de Middellandsehe Zee door vijandelijke duik
booten aangevallen35 man kwamen om.
De „Nordd. Allg. Zeit." bevatte merkwaardige
verklaringen omtrent Duitschlands rredtsg,-
zindheid, vooral ten opzichte van Rusland.
Een Oostenrijksche duikboot heeft in de
Middehandsehe Zee een Engelschen torpedo
jager tot zinken gebracht.
Opnieuw hebben Zeppelins een aanval ge
daan op de Zuid-Oostkust van Engeland. E.n
Zeppelin is neergeschoten.
De Britsche regcering heeft de Ierscke poli
tieke gevangenen in vrijheid gesteld.
Do blokkade van Griekenland dcor Engelsche
en Fransehe oorlogsschepen is opgeheven.
Do voormalige Grieksche minister-president
Venizelos gaat naar Athene terug en daar zal
de zetel der regeering gevestigd worden.
Do meerderheid der Duitsche socialisten
heeft haar vredesprogram ontvouwd.
Do Franscho socialisten verklaren zich vóór
de herkrijging van EIzas-Lotharingen.
Bij de ontploffing der Engelsche munitie
fabriek te Ashtou zijn 41 personen gedood en
130 gewond.
Duitschland zou door middel van de Zwit-
sersche regeering te Petrograd hebben laten
weten, dat de Centralen geen offensief zuiloa
beginnen, zoolang het mogelijk is, tot een ver
gelijk te komen.
In de Russische Doema werd een motie aan
genomen, verwerpende een afzonderlijken vrede
en eischend een onmiddellijk offensief.
Een Amerikaansch schip heeft een Duitsche
duikboot geramd bij de lcrsche kust.
Do geallieerden zullen nu troepen over
Albanië naar Macedonië zenden.
In Zuid-China worden groote militaire opera
ties voorbereid gericht tegen de regeering.
De Russische regcering vraagt een conferen
tie der geallieerden om do overeenkomsten aan
gaande de oorlogsdoeleinden te herzien.
Vrijstelling.
Den dienstpl. G. R. Steeusma is bij Kon.
Besl. vrijstelling voorgoed van den militie-
dienst verleend wegens broederdienst.
(„St. Ct.")
Een onderhoud met gouverneur
Swari.
Het, N. I. P. A. seint d.d. 14 Juni uit
BataviaDo gouverneur van Atjek, de
heer Swart, had de vriendelijkheid ons voor
zijn vertrek een onderhoud toe te staan en
machtigde ons daarbij te verklaren, dat de
dwaze geruchten dio in verband niet het
bezcok aan den gouverneur-generaal de
ronde doen, van alle waarheid ontbloot zijn.
Het. bezoek had alleen ten doel over alge-
meene vraagstukken en zaken het gouver
neurschap betreffend, besprekingen te hou
den. Het is de wensch van den gouverneur
om na afloop van den oorlog naar Neder
land te gaan.
Adj. van den Min. v. Oorlog.
De kapitein van den genernlen staf jhr. W.
Rciell blijft gehandhaafd als adjudant ook
van deu nieuw opgetreden Minister van Oorlog
jhr. mr. Do Jonge.
üonoemlngen.
Benoemd bij den Gfenevalen Staf tot reserve
luitenant-kolonel de reserve majoors A. W.
Urcmer en S. 0. Muller, beiden van dien
staf.
Veelwijverij komt op Boeroo ook o.a. ten
gevolge van het roeht van den oudsten zoon
óm beslag te leggen op de kinderlooze we
duwe van een broeder, ook van een neef van
vaders kant, wanneer cr in die familie geen
man is om zulk beslag té leggen.
Dan komt 't voor dat mannen door koop
beslag leggen op meisjes uit andere stammen,
dan dien, waaruit hun moeder afkomstig is.
Zij zorgen daarbij vrouwen te krijgen, die nog
al in leeftijd verschillen, zoodat als de eene
afgeleefd raakt, zij terstond een plaatsver
vangster hebben. Zoo ziet men mannen van
zestig, zeventig jaar, dio er drie vrouwen op
na houden.
Op verschillende wijze is getracht verbe
tering in dezen toestand te brengen.
De zending cn liet door deze gegeven on
derwijs bobben er veel toe bijgedragen om
onder de jeugd betero begrippen te doen
doordringen. Het genoemde geval van wei
gering om den voor haar hestemden man te
volgen stond meb op zichzelf, maar veelal
bleken de meisjes' niet opgewassen te zijn
tegen de intriges der familieleden.
Do toepassing van hot Anibonscho regle
ment op de huwelijken van inlandsche Chris
tenen gaf op Bporoe ook al geen baat. De
op gewone Boeroesolie wijze samengebrachte
paartjes gaven bij verschijning voor don
magistraat op de vraag, of zo elkander uit
vrije keuze tot eohtgenooten wilden aan
nemen, eenvoudig een bevestigend antwoord,
omdat de zaak nu tooh conmaal door de fa-
milio beklonken was.
Ook werd bij deze toepassing er geen reke
ning mee gehouden, dat do reeds Christelijko
en de nog heiden6che bevolking in een zeer
nauw contract leven ten govolge van een het
communistisch stamverband.
Do eerste civiel gezaghebber van Boeroe,
Gorth van Wijk, besloot een vergadering met
,alle hoofden en oudsten to beleggen, om de
zaken, op 't huwelijk betrekking hebbendé, te
bespreken en zoo mogelijk tot betere ver
houdingen te komen. Maar dnnr er nog te veel
geheimen voor bestuur, en zoudinu in den han
De nieuwe kruiser.
Do Minister van Marine heeft aan de
Maatschappij „Fijenoord" t-e Rotterdam
den bouw opgedragen van een kruiser voor
de verdediging van Nederlandsck-Indië.
Hr. Ms. Zeeland.
Blijkens bij het departement van Marine
ontv. bericht is Hr. Ms. „Zeeland" den 13en
Juni jl. van Thorshavn vertrokken.
ONZE CORRESPONDENTIERUBRIEf
per Uriel wordl mots oeantweoru. Alle vragen
frordsn regelmatig en too spoedig mo
ge i ij k en geheei kosteloos door ons op
oe beurt afgedaan, zoodat het overbodig is neg
weder eens bij nader schrijven antwoord te ver-
zoeken.
Wie bij zijn vraag 3 cent postzegels insluit
krijgt apart „Do Soldatencourant" toege
stuurd, waarin het antwoord op zijn vraag voor
komt.
L.. Leiden. Wanneer ge zeer gegronde rede
nen hebt ca kunt aantoonen, dat ge in Iiulië
een vaste betrekking hebt en u daar gaat ves
tigen, kunt ge terzako een verzoek tot den
AI. v. O. richten (langs den hiërarcliieken
wog). Do opleiding tot sergeant zal allicht
een groot bezwaar zijn.
H. P. E., Woerden. Op vertoon van de
froene kaart helpt het comité u aan werk,
leeding of geld. Zoo in uw woonplaats geen
plaatselijke comité is, dan wendt gij u tot
het naastbijzijndo comité.
J. de 13r., fort Brakel. Riclib langs den hiër-
archieken weg een verzoek tot dea Opper-
bevelh. van L. en Zeemacht.
del van vrouwen waren en de civiel gezag
hebber aan het Abonscho regiement vast
houden moest," bleef deze vergadering zonder
direct resultaat.
Der regcering gingen intusschen de oogen
open voor de onmogelijkheid der toepassing
van genoemd, geheel op Wosterscho leest
geschoeid, reglement. Er werd besloten om
tor eene zien meer aan de bestaande ge
woonten en gebruiken aanpassende regeling
te komen, waarvoor twee groote vergade
ringen weden gehouden. Hiertoe waren ailo
hoofden oudsten onderwijzers, kerkedie-
naren en gezinshoofden uitgenoodigd en 't
gevolg was, dat o. a. 't volgende werd be
sloten „geen huwelijk zal aangegaan wor
den dan met de vrije toestemming der aan
staande echtgenoot-enalles wat bepaald en
betaald wordt (dit laatste tot 'n bedrag van
hoogstens f 75) moet in liet openbaar ge
schieden en worden beschreven ten overstaun
van familieleden en stamhoofden, terwijl de
goeroe als schrijver en do kerkodienaren als
getuigen zullen optreden".
Ook bij schaking zal nooit meer dan f 75
moeten worden betaald, terwijl hot aan een
ieder vrij bJijft bij '11 huwelijk te bepalen,
dat er niets betaald behoeft te worden.
„Zat het in do kerk van Tifoe, waar deze
vergaderingen werden gehouden vol mannen,
rondom de kerk stonden in dichte rijen, vrou
wen. meisjes en jongelingen. Allen verdrongen
zich voor de ramen, in de deuren cf tegen de
wanden van het kerkgebouw en nu en dan
moest er als er binnen niot geredetwist werd
aan do buitenstanders verzocht worden do
discussio to staken, of ten minste wat minder
luidruchtig instemming te betuigen met dp
voor haar zoo gunstige beraadslagingen.
„Do geheimen van 't Boeroc-huweljik aan
het daglicht gebraohtl De vrouw niet langer
koopwaar! Zij ook een stem in het huwelijks-
kapittel De gelegenheid tot vrije keuze op n!
„Dit zijn de eerste schreden op den goeden
weg."