2
Esperanto-Gursus
Vredesvoorisitzïchten.
Binnenland.
Leperzakem.
Er is veer een schip getorpedeerd, blijkbaar met vele passagiers. De booten
zijn uitgezet en een er van althans is drijvende gebleven en opgemerkt door een
groofce mailboot, die thans stil ligt om de schipbreukelingen of hoe men ze wil noemen,
op te nemen. De valreep is reeds neergelaten en de talrijke belangstellenden op
de groote stoomboot vie weet hoe spoedig haar hetzelfde lot trefttoonen, dat
de oDgelukkigen daar goed zullen worden onthaald.
v&n de zeekust nabij Shcdk-Ahmet, dcor
■Alimeent&r, tot ten O. van de stad, en loopt
dan verder in Z.-O. richting tot Aboe-Ha-
meira.
Op 19 April werden ongeveer 20 Turken
gevangen genomen.
De slag bij Gaza.
BEEiLIJN, Bij Gaza ontwikkelden zich
19 Apr.il nieuwe gevochten, die voor
de Turicett met succes verliepen. Na een hevig
vijandelijk; artillerievuur, volgde Zaterdag
namiddag een aanval van minstens twee En-
gelsohe divisies. Allo aanvallen werden met
'verlies voor de Engelschon afgeslagen. Op en
kele plaatsen vielen zij driemaal, doch zonder
succes aan. Terwijl de Turken aan de kust hun
vleugel voor het vuur uit hot zware scheepsge
schut moesten ombuigen, kon hun rechtervleu
gel door een tegenaanval de reeds aan 't wan
kelen gebrachte Engelschon terug drijven; de
invallende duisternis beganst:gde den terug
tocht van den vijand.
Da afbreking van de betrekkingen tusschen
Turkije en de Vereenigde Staten.
KOXSTANTINOPEL. Tengevolge van
de predamai© van den staat van oorlog
tusschen. de Veresuigde Staten en Duitedi-
land gaf de Otfcomar nscbe regeering aan de
Amorikaansche ambassade te Konstanti-
nopel kenni3 dat zij cp voorbeeld van de
var bonden Oostonrijksah-Hongaarsche me-
narohio de betrekkingen met de Vereenigde
Stoten heeft afgebroken.
SPAKJE.
He>t Spaansche ministerie.
Dit Madrid wordt gemeld, dat het
Spaausche minicvteaie-Garcia Prieto aldus
is samengesteld:
minister-president: Garcia Prieto; bui-
teiüandsclio zaken: Juan Alvarodo; fcin-
nenlandsche zaken: Don Juhe Bur.=11
oorloggeneraal Aguilera-, marineadmi
raal Miranda; justitie: Ruin Valerino;
financiön: Santiago Al%a.openbare wer
ken: Aimodovar del Valle; openbaar on
derwijs: José Francos Rodriguez.
VEREENIGDE STATEN.
Balfour's zending naar de V. S.
NEW-YORK. De missie van Balfour is
iu de Vereenigde Staten geestdriftig on">
van<*&u. Bij haar aankomst werd zij opge
wacht door vertegenwoordigers van de de
partementen van Oorlog en Marine. De
missie vertrok per extra-trein naac Was
hington.
In ean interview verklaarde Balfour, dat
do missie het doel heeft, de samenwerking
te versterken van allen, die na een zegevie-
renden oorlog een duurzamen vrede wen-
©ohen.
Te Washington werden de leden der
Engelsche missie ontvangen onder toejui
chingen van de menigte; de 3tad was met de
vlaggen der geallieerden versierd.
Do conferentie dor geallóeerden te Washington.
BONDEN. Er zullen oo de aanstaande
week te Washington te houden conferentie
tusschen de Britsche en Frausche missies en
de regeering der Vereenigde Staten onge
twijfeld belangrijke quaestiès over oorlog en
vrede ter sprake komen. Naar men ver
neemt za.1 een van deze zijn do quaes tie om
na den oorlog den vrede te verzekeren.
Natuurlijk echter zullen de onmiddellijke
bedoelingen van de besprekingen betrek
king hebben op de oorlogvoering tegen het
Pruisianisme en op de medewerking van
Amerika met de geallieerden. Ook zal de
quaestie der blokkade en Ie aanvoer naar
Duitschland over neutrale landen worden
overwogen.
ZUiQ-AMERIKA.
Argentinië en Duitschland.
BUENOS-AXRES. De regeering heeft
yi.-i Duitschland een krachtige nota gericht.
door
H. KLOK,
Profcsoro de Esperanto.
(0
Les IV.
VERTALING van oefening 3.
Vaderlijk, op vaderlijke wijze; moederlijk,
op moederlijke wijze; broeder, broederlijk,
op broederlijke wijze; zuster; zoon, dochter;
oom, tante; neef, nicht; prins, prinselijk, op
prinselijke wijze, prinses; goddelijk, op
goddelijke wijze, godin; mijnheer, mevrouw.
Os, koe, kalf; paard, merrie, veulen; schaap,
ooi, lam.
Heeren en dames, jongeheeren en jonge
dames, jongens eu meisje3 wandelen door de
groote en mooie stad. Bet paleis vaD den
prins ia even mooi als dat van zijn vader.
Het ia het hoogste en ruimste van het
gebeele land.
Gaat spelen, mijn kinderen, en vergeet
niet. dat gij gereed zijt als wij roepen. Het
weder wag gisteren mooier dan vandaag;
toch is het zeer warm en dus stel ik U voor,
dat wy iu de rivier zullen (gaan)zwemmen.
waarin zij volledige voldoening eischfc voor
het in den grond boren van de „Monto
Protcgido".
Zij heeft tevens aan den gezant van Ar
gentinië opgedragen onmiddellijk de betrek
kingen af te broken, wanneer Duitschland
mocht pogen zich aan de aansprakelijkheid
te onttrokkon.,
Een vorklaring van do Deitsche sociaal
democratie.
TVEENEN. De Arbeiter-Zeifcung" publi
ceert do vorklaring van de sociaal
democratisch© partij in Duitschland' en
Toagt er aan too: Uit. naam van de
Duitscli-ücstenrijksche en Hongaarscke sociaal
democraten verklaarden Adler en Garany vol
komen en onvoorwaardelijk in to stemmen met
dit besluit on betuigden 'zij hun volkomen be
reidwilligheid tot krachtige medewerking aan
een vrede zonder annexaties en zonder oorlogs
schadeloosstelling op den grondslag van de
vrije nationale ontwikkeling van alle volken.
Do meening van Raöaslawof.
WEEN EN. Ia een interview van de Bul-
gaarsohe minister-president Radoslawof mot
een redacteur van het „Neu© Wiener Tago-
blatt" zeide de minister:
Het ingrijpen van de Vereenigde Staten zou
ongetwijfeld tot verlenging van den duur van
den oorlog kunnen bijdragen. Over het lot der
Balkan-landen kan men thans nog niets zeggen.
Slechts één feit is zeker, dat de vrede onvoor
waardelijk een toestand zal scheppen, waarin
Oostenrijk-Hon earij© en Bulgarije grenzen ge
meen zullen hebben.
I-Iierdoor zal het mogelijk worden, dat de be
trekkingen tusschen de beide staten een nog
inniger vorm aannemen.
De band der Centrale mogendheden zal ook
in vredestijd hecht en sterk voortduren.
De minister gelooft niet, dat het tot een
nieuwen wintervokltocht komen zal.
OP ZEE.
Ds „Achilles" en de „Daucaüon".
Volgens bij de Koninklijke Neaerland-
sche Stoomboot Maatschappij ingekomen
telegram uit Smyrna hebben de Turksche
autoriteiten de in October jl. in beslag ge
nomen Xederlandsche stoomschepen Achil
les eu Deucaliondie in genoemde haven
lagen sedert Turkije de zijde der centrale
mogendheden koos, aan de agenten der
Maatschappij teruggegeven.
De bemanningen, die circa zes maanden
aan den wal vertoefden, zijn weder aan
boord gegaan.
De recderij dankt dit gunstig resultaat
aan de onvermoeide en beleidvolle pogingen
van den gezant der Nederlanden te Kon-
stantioopeljhr. Van der Does de Wille-
bois, bij de Turksche regeering.
Wear een Roüefschlp verongelukt.
Zaterdag heeft de voorgaats van IJnnu-
den kruisende stooraloodsboot aldaar twee
sloepen aangebracht met 34 opvarenden van
het Noorsohe stoomschip „Kongsli" uit Ber
gen, die Zaterdag niot ver uit den wal wer
den opgepikt.
Van kapitein Sal Meisen vernam onze be
richtgever, dat het schip ongeveer 8000 ton
tarwe had geladen voor do Belgische Rolief-
commissio en op weg was van Portland Main
naar Rotterdam. Gisteravond 10 uur was het
stoomschip op ongeveer 18 mijlen ten Westen
van IJmuiden gezonken. Of dit door torpe
deering den wel door een mijnontploffing was
geschied, wist do gezagvoerder niet. Men
voelde eensklaps een zvaren schok, waarna het
schip begon weg te zinken. In twee booten
verliet de goheole bemanning, met uitzonde
ring van don tweeden stuurman, die ver
dronk, bet schip en zette koers naar de Ne-
derlandsche kust. Men was zoo gelukkig, do
stoomlnodsooot te ontmoeten, die de schip
breukelingen dadelijk overnam en zo naar
Umuiden bracht
Het stoomschip „Kongsli" was een nog
gloednieuwe boot en werd gekocht van do
Ziet, daar komt een schip, het gaat snel,
bijna even zoo snel als een zwaluw; de zeilen
schijnen grooter te zijn dan het schip zelf.
Uitroepen in Esperanto zijn:
do toch. Silentu do.
fi foei. fi, kia acida saleto,
ha ach, aha Ha, nun mi komprenas,
ja. j^wel. ja, estas via vino,
jen zio daar, daar. Jen venas miaamiko.
he ei. he, Cu estas vi?
ho oh, o, Ho, vi serte seróas min.
nu welnu, Nu, estas bone,
bono goed. Bone,, estu tiel
ve o wee. Ho ve, la knabo falis.
Lijdend voorwerp (vierde naam
val accusatief).
Men plaatst de letter n aan het eind van
een zelfstandig naamwoord, hetzij enkel- of
meervoud, en aan het eind der bijv. n. w.
die het zelfst. n.w. bepalen, wauneer dat
zelfst. n.w. het lijdend voorwerp van een
overgankelijk werkwoord 13. Voorbeelden:
la homo trinkis la vinon kaj piangis la
panon de mensch dronk den wijn en at
het brood. La Angloj trir.kas ofte teon
de Engelachen drinken dikwijls thee. Mi
prenos tion, kion vi donos al mi ik zal
dat nemen, wat gij m\j zult geven. Mi amas
..American Ilawai in S team ship-Company" te
New-York, die het in het vorige jaar op oen
worf to Baltimore had laten bouwen. Aan
vankelijk heette ae boot, die een inhoud had
van 582.» bruto cn 3662 netto registertou,
„Artisan".
Do Noorselio reliefboot „Kongsli" is niet
gezonken, aldus moldt men ons uit Maas
sluis, doch drijvend gebleven en op sleeptouw
gonomen door do Nederlandsclio sleepboot
„Oostzee". Hot oonvooi bevond zich gister
avond 9 uur ter hoogte van Schcveningon, 6
mijion uit de kust, koersende naar den Water
weg,
Zaterdagnacht 12 uur werd ons geseind:
Hot s.s. „Kongsli", gesleept door do „Oost
zee" cn do stoomtrawler „VI. 146" is voor den
Waterweg. De slecpbooten „Poolzoo" cn
„Blankenberg" zijn in de nabijheid. Het schip
licht zeer diep.
Omtrent het reliefschlp „Kongsli" verne
men wij nader dat do sleepboot „Oostzee" het
schip aantrof op 20 mijl N.O. van den Water
weg. not was toen vastgemaakt door den zoil-
logger KW. 147, die eenigen van haar beman
ning overzette eu het schip toen overgaf aan
do „Oostzee". Deze zette daarop koers naar
don Waterweg, doch kon alleen het schip niet
bosturcu, waarop de in de nabijheid zijnde
stoomtrawler VL. 47 werd aangenomen om te
assisteeren. Nadat liet schip behouden was
binnengesleept, liep het boven het station to
Hoek van Holland aan den grond en is blijven
zitton. Daar do ketels nog intact zijn, zal
men stooinstoken en het schip leegpompen. Aan
stuurboordszij is een groot gat ontdekt. Op hot
dek werden stukken metaal gevonden van een
torpedo afkomstig. Van den vermisten stuur
man is niets vernomen.
Een lator bericht meldtj dat de bemanning
weer aan boord is gegaan.
Het schip schijnt in ruim twee getorpedeerd
to zijn, waaruit al do lading is weggevloeid.
Menzal beginnen met het lossen der overige
lading,
„Zaandijk" en „Noorderdijk".
Het Maandagmorgen te Rotterdam binnenge
komen stoomschip „Amsteldijk" hc-eft aan
boord do bemanning van de stoomschepen
„Zaandijk" en „Noorderdijk",
Da „James J. Dickson",
Na eon gedwongen verblijf van ongeveer
vijf dagen is het Zweedsche stoomsdhip „Ja
mes J. Diokson", dat op reis van Gothenburg
naar Amsterdam door een Duitsch marine
vaartuig werd aangehouden en te Swineuiün-
de binnen gebracht, weer vrijgelaten. Zaterdag
morgen is het schip te IJmuiden aangekomen,
waar onmiddellijk zes van de passagiers aan
wal gingen, om per trein de reis te vervol
gen. Do overige passagiers bleven aan boord
tot Amsterdam.
Een aanval op Dover en Calais.
LONDEN. Officieel. Zaterdagnacht be
proefden vijf Duitsdie torpedojagers een
aanval op Dover eu vuurden een aan
tal projectielen ai", die in een ge
ploegd veld vielen. De vijandelijke sche
pen hadden een treffen met twee schepen
van een patrouille- eskader van Dover
Minstens twee, doch misschien drie, vijan
delijke torpedojagers werden in den grond
geboord. Do overigen trokken zich terug.
Wij leden goene materieele schade. Onze
verliezen zijn zeer gering. Tien Duitsch©
tffjeieren en 95 minderen werden gered.
BERLIJN. Officieel. Lichte Duitscho
strijdkrachten hebben in den nacht van
20 op 21 April een aanval onderno
men in het Oostelijk deel van het Kanaal
en op do monding van de Theems. Er wer
den op geriugen afstand in het geheel met
goed succes 650 schoten afgevuurd op de
vestingen van Dover en Calais.
Calais werd niet "bewaakt. Een bij Dover
aangetroffen voorpost-vaarruig werd veinie
tigd. Toen de Duitsohe schepen op den
terugtocht geene vijandelijke schepen iu zicht
kregen, koerden een deel onzer strijdmacht,
onder bevel van kapitein-luitenant Gau-
tior, te ug en koerste naar den uitgang van
het Kanaal. Oostelijk van Dover stieten zij
op een groot aantal Enge'sche torpedo,jagers
ou vlaggeeohepen. Het kwam tot herige ge
vechten op zeer geringen afstand. Een
vijandelijk vlaggeschip werd door een tor
pedoschot in den grond geboord en vele
ancle:en werdon zwaar beschadigd door
artillerievuur. Waarschijnlijk is ook een
der laatsten gezonken.
"Van ouzo torpedobooten zijr. de G 85
en G 42 ut deze gevechten niet terugge
keerd cn moeten als verloren beschouwd
worden. Alle overige schepen zijn onbe
schadigd en zonde* verliezen teruggekeerd.
Het doel der Duitsch© strijdmacht dat
tot zuidelijk do monding van de Theems
wan doorgedrongen, ontmoette geene vijan
delijke oorlogsschepen en kon slechts enkele
gevangenen van oen koopvaardijschip mede
brengen.
CALAIS. Duitsch© torpedojagers wier
pen in den nacht- van 20 op 21 April oen
aantal granaten in Calais.
LONDEN. De bladen melden, dat 28
Duitscho matrozen waarhij verschil lende
officieren, gedood ziin in het Kanaal, bij
liet gevecht, waarin 2 torpedobooten wor
den in den grond geboord.
In Dover werden 22 Eugelscben gedood.
Twcs hospitaalschepen getorpedeerd.
LONDEN. De admiraliteit meldt, dat
de liospitaalschepsn Donegal" en ,,Lan-
franc die gewonden naar Engeland ver
voerden, zonder waarschuwing zijn getor
pedeerd.
Van de „Donegal" werden 29 man
schappen en 12 man der equipage vermist.
Van de „Lanfranc" worden gemist il En-
tiujn, kiuj estas fortaj ik houd van tea,
die sterk zijn.
ACCUSATIEF (vierde naamval) van
RICHTING.
Wanneer eene beweging naar de eene ot
andere plaats bedoeld wordt, plaatst men een
N achter het woord, dat die richting resp.
het einddoel aanwijst en ook achter de
bijv.n w., die daarbij staan.
bijv.: Mi iras Parizon ik 'ga naar
Parijs. Kien vi iras waarheen gaat gij
La birdo flugas en la cambron de vogel
vliegt de kamer- in (bij gaat er in en was
er dus van te voren niet). Daareutegon: la
birdo flugas en la cambro de vogel vliegt
in de kamer (nu is hij er reeds eenigen tijd
en vliegt er in rond). Mi eniras en la korton
ik ga den hof binnen.
Bij voorzetsels, die reeds door hunne
beteèkenis eene richting te kunnen geven,
zooals: AL Daar, GIS tot aan, wordt
de richtings N niet gebruikt Als men den
volgenden regel uit het hoofd leert, behoeft
men voor vergissing nimmer t© vreezen:
Als de woordenantaü. apud, ekster, en,
inter, post, sur, super, trans, ce. sub EENE
BEWEGING NAAR uitdrukken, krijgen de
woorden, die het einddoel te kenn©n geven,
den 4ea naamvals N.
gelscho gewonden, 5 leden der bemanning
5 gewonde Duiteche officieren en 15 ge-
wondon; 5 man der equipage zijn gewond
152 Duitsche gewonden werden gered door
Engelsche patrouille-schepen.
In het b9lang van do schoepvaart.
WA >S HIN-GT ON. Krachtige m aat
regelen zullen worden genomen om de
in beslag gonomen Duitsche schepen zee
waardig te maken. Men verwacht dat
©an negental binncax eoai maand ge
reed zullen zijn. Waarschijulijik zal do
volgende week bij: liet congres een
wetsontwerp worden ingediend om don
„shipping board" te machtigen voor het
buitenland gebouwde schepen over t© ne
men. Ongeveer 1/200.000 ton zouden voor
hot buitenland in aanbouw zijn.
Do kruiser „Mackensen".
BERLIJN. Een van stapel geloopen groote
kruiser kreeg op bevel van den keizer den
naam „Mackensen".
De dooprede werd gehouden door generaal
v. Heeringen cn de doop werd voltrokken door
do echtgenoot© van velümaurschak Mackensen.
De schilder Joh. Bosboom gehuldigd.
In tegenwoordigheid van den Minister van
Oorlog cn andere loden van dc familie Bos
boom, mr. Duparc, chef der afdceling Kunsten
en Wetenschappen aan het Departement van
Binnenlandsdis Zaken, mr. Zilleson, griffier
der Eerste Kamer, burgemeester Van Karne-
beok en den wethouder van Openbare Werken,
don heer Jurriaan Kok, werd in het
liuis Varkenmarkt 2 te 's-Gravenhage, waar
vroeger het geboortehuis van den schilder
Bosboom stond, een gedenktecken voor dien
kunstenaar onthuld en overgedragen aan het
Gemeentebestuur.
Dr. Jan Vetli hield daarbij een redo, waarin
hij herinnerde aan het streven van Dio Haghe
om door het plaatsen van gedenkstecncn be
langstelling in do stadsgeschiedenis levendig
to houden. De bedoeling van do plaatsing van
dezen steen is niet, den naam van dc-n schilder
aan dreigende vergetelheid te ontrukken, want
deze leeft voort door zijn eigen werk. Dio
Hagho heeft slechts een besef van trouw wil
len toonen, van gehechtheid nau datgene,
waaraan anderen gehecht waren. Bosboom, of
schoon hij reeds als kind deze plek verliet, had
er een groot zwak voor behouden en meer
malen hoeft hij zijn kinderen hierheen geleid.
Spr. schetste vervolgens, hoe deze ook toen
reeds stille buurt geen onwaardige omgeving
was voor den kunstenaar. Dichtbij bevond zich
do stille Prinsegracht., het Hofje van Nieuw
koop, waar de schilders hun verblijf hadden
cn waarvan Bosboom, toen zij liet verlieten,
zulke aardige herinneringen hooft gemaakt,
do Lombardstraat-, waar de Marissen werden
geboren.
Toen Bosboom den 17en Februari 1S17 hier
werd geboren, één van een tweeling uit een
eenvoudig, stil burgergszin, was er geen aan
wijzing dat hij in het openbaar zou optreden,
zou schitteren door talenten, of dat hij op
maatschappelijk of wetgevend gebied of in
de Staatkunde een rol zou spelen.
Spr. ging daarop na, hoe Bosboom zich door
zijn kunst een blijvende plaats verzekerde
onder de besten van zijn tijd. Na do glans-
periode van onze schilderschool der 17o, éeuw,
was de kunst in de 18e eeuw verslapt. Toen
kwam de romantiek cn Bosboom wist daar
niouvv leven in te brengen. Zijn kunst getuigde
van het rustige vuur, dat in hom gloeide en
van bezonnenheid en bezonkenheid.
Een kleindochtertje van minister Bosboom
onthulde vervolgens den steen, liet opschrift
dragende:
13 Februari 1817.
Hier stond het geboortehuis
van
Johannes Bosboom,
een der grootste kunstenaars van zijn tijd.
Een groote krans werd daarop aau den xnuur,
op de plaats waar de steen is aangebracht,
bevestigd.
Minister Bosboom dankte daarop Die Haghe
vcor do uitneodiging om deze plechtigheid bij
to wonen. Zij hebben daarop bijzonderen prijs
gesteld. In het feit, dat spr.'s jongsto klein
kind den steen onthulde, zag hij een symbo-
lieke beteekenis. Bosboom bad een ^kinderlijke
natuur, was bovenal een goed mensch. Her
haaldelijk heeft spr. het ervaren en hoe dit
forsehhoid, waar noodig, niet uitsloot. Hij ge
voelde zich aangetrokken tot kinderen en of
schoon zelf kinderloos, wist liij do kinderziel
te begrijpen, met kinderen mee te leven en
mee to gevoelen. Hij heeft zich als voogd over
do kinderen van zijn tweelingbroeders gelijk
een tweede vader aan hen gewijd. Spr. heeft
dit zeer diep geveeld en ondervonden. En toen
hij de dagen der jeugd ontwies en do ver
houding groeide tot eene van vertrouwelijke
vriendschap, heeft spr. een blik geworpen in
het karakter van den kunstenaar cn van den
mensch Bosboom. Spr. heeft do bango worste
ling gezien bij de poging tot het heheerschen
der materie, als hij de dingen niet kon geven,
zooals hij ze zag en zooals hij wildo dat ande
ren ze zouden zien, maar ook den jubel, dio
in hem sprong, als het hem wel gelukte to
bereiken, wat hij wildo, als hij voldoen kon
aan do hooge eischen, die hij zicli zelf stelde.
Naijver op do successen van andoren was
hem vreemd, integendeel kon hij zich ver
heugen over wat door anderen bereikt werd.
Voor minder begaafde kunstbroeders was hij
een steun en met raad en daad stond hij
hen bij.
Spr. eindigde met te getuigen van de oprecht
heid, de onbaatzuchtigheid en liet hoogstaande
karakter van den kunstenaar Johannes Bos
boom.
Do voorzitter van Die Haghe, dr. Hofstede
de Groot, droeg daarna den steen over aan
het gemeentebestuur, daarbij eraan herinne
rende, hoe dit na het overlijden van mevrouw
Bosboom—Toussaint hare nagedachtenis heeft
geëerd.
De burgemeester, jlir. mr. dr. Van Kar-
ncbeek, den steen namens het gemeentebe
stuur aanvaardende, verzekerdo dat er voor
OEFENING 4.
In onzen tuin zijn vele mooie bloemen.
Ga met mij in den tuin want in huis is het
warm. Ik zal u daar een boom (ver) toonen,
die (kiu) over den muur groeit. 'Vervolgens
zullen wij over een breede sloot (fosajo)
springen om naar de bouwvallen van het
graaflijk kasteel te gaan. Daar zullen wij
oen mooi uitgestrekt landschap zien met
hooge torens, bekoorlijke dorpen, breede
rivieren en vele boomen. Wij bezitten het
doel van dat landgoed tot aan"den straatweg.
Reeds ploegt en egt men de volden, opdat
men spoedig zal kunnen oogsten, Laten
w« hopon, dat de oogst dit jaar beter zal
zijn dan verleden (pasinta) jaar.
Hot tegengesteldo,
Men vormt het tegengestelde van een
woord, door de lettergreep mal vóór dat
woord te plaatsen, b.v. honesta eerlijk,
malhonesta oneerlijkgranda groot,
malgranda kleinamo liefde, malamo
haatavara gierig, malavara gul
fermi sluiten, malfermi openen.
Herhaling. De terugkeer r.aar 't punt
van vertrek, de herhaling (opnieuw) wordt
uitgedrukt door re. Bijvoorbeeld; veni
zal zorg gedragen worden op do boste wijze,
waartoe het Gemeentebestuur in staat is.
Spr. huldigde vervolgens Dio Hagho om
haar stedelijkon zin, waarvan haar werkzaam
heid dagelijks getuigenis aflegt en eindigde
met den wensch dat, ok deze steen er toe
moge bijdragen, dat de kunst van Bosboom en
zijn werkzaam leven meer worde gekend en in
ccro gehouden.
Daarna begaf men zich naar do Toussaint-
kade, waar in den gevel van hot huis, waar
Bosboom het laatst leofdo en reeds een ge-
donkteeken voor zijne echtgcnooto was ge
plaatst, nu ook een steen werd onthuld, dio do
nagedachtenis van beido kunstenaars levendig
houdt.
UiSvoer uit de Ver. Staten.
Het departement van buitcnlandaoh© zaken
deelt het volgende mede
Naar aanleiding van bij het Congres inge
diende voorstellen ter beperking van den uit
voer uit de Vereenigde Staten, speciaal Tan
voedingsmiddelen cn metalen, is aan den go-
zant te Washington opgedragen zicli van de
voornemens <k>r regeoring aldaar te overtui
gen. De gezant heeft ter zake een onderhond
gehad met den President der Vereenigde Stat
ten en hem den toestand hier te lande uiteen
gezet, alsmede de gevolgen welke oen even
tueel uitvoerverbod speciaal van voedingsmid
delen en metalen naar Nederland voor ons
zou hebben.
De heer Wilson heeft er op gewezen dat de
ingediend© voorstellen een uitvoerverbod niet
voorschreven, maar hem slechts de bevoegd
heid gaven het zoo noodig af te kondigen.
Do President voegde daaraan too dat hij
slechts in geval van uiterste noodzaak, die hij
in tusschen niot voorzag, er toe gebracht zou
kunnen worden voedingsmiddelen cn metalen,
bestemd voor Nederland, te verbieden, aan
gezien hij zich volkomen rekenschap gaf van
den toestand waarin wij ons thans bevinden,
meer in het bijzonder wat betreft onze' posi
tie tegenover de oorlogvoerenden.
Do President maakte van de gelegenheid
gebruik om onzen gezant zijn algoheele sym
pathie voor ons land kenbaar te maken.
Comité voor advies in beroepskeuzo aan
gemobiliseerden.
De C. J. M. V. „Excelsior", Keizersgracht
207, Amsterdam, lieoft oen groot aantal leden
onder dienst en weet daardoor hoe moeilijk liet
voor menigeen zijn zal om later weer een be
trokking to vinden eu oen beroepskeuze te
doen. Honderden jongomcnsclicn vorkeeren in
dit zelfde geval. Excelsior wil trachten hun be
hulpzaam te zijn en heeft daartoe opgericht
een Comité voor advies in beroepskeuze aan
gemobiliseerden. Dool van dit comité is om jon-
gemenscken, op elk gebied raad cn advies te
verstrekken in het doen van een beroepskeuze,
hun alle noodige inlichtingen te verschaffen die
zij daarvoor noodig hebben. Het comité zal be
staan uit negen personen, als vertegenwoordi
gers van de groepen: Hcoger onderwijs, onder
wijs, vakonderwijs, techniek, handel, rijksamb-
ten, landbouw, zeevaart, kunst. Dozo negen
groepen zijn weer verdeeld in onderaf deelingen,
waardoor het mogelijk wordt spoedig en juiste
inlichtingen te geven.
Waarschijnlijk hoopt het comité tegen half
Mei met haar werkzaamheden te beginnen, wat
nader wordt bekend gemaakt. Ieder kan zicli
schriftelijk of mondeling dan bij liet comité aan
melden.
Uit do Staatscourant.
Bij Kon. besluit is benoemd bij het reserve-
personeel der landmacht, bij het porsonoel van
den geneeskundigen dienst, tot reserve-officier
van gezondheid der 2e klasse, do lieer C. F.
Koeh, aats.
Examens Centraio cursus.
Hot toelatings-examon tot liet lo studiopaar
van den centralen cursus bij de infanterie zal
aanvangen op 22 Mei voor een commissie be
staande uit: kapitein J. A. H. Abeleven, voor
zitter; leden kapitein W. O. Buwalda, lo luits.
J.. Veenbaas, H. J. Ruompol HamOr, J. van
Loon, M. J. E. Lastrado en de heeren T.
J. Eilers, J. J. van Book, A. van Raai te. G.
van Tongeren, de gep. le-Iuii. jhr. F. J. J. A.
Graafland ou c© 2© luit. Geleijnsc; do
laatst© als secretaris. (Avp.)
Tijdelijko schorsing van hst onbepaald (klsin)
vsricf der landweer.ichtingen 1907, 19GS,
1909, 1910, 1911, 1912 en 1913.
De opperbevelhebber van Land- cn Zeemacht,
daartoe gemachtigd bij Ministcrieeio bt schik
king van den Minister van Oorlog van IS April
1917. maakt bekend, dat de landweerpli mtigen
der landweerlichtingen 1909, 1910, 1911, 1912
en 1913, behoorende tot de infanterie,
de hospitaalsoldaten cn zieken
dragers cn deel uitmakende van do batal
jons en reservebataljons landwoerinfanterio, in
het loopendo jaar voor een tijdduur van v i o r
dagen heen- cn terugreis van en naar de
woonplaatsen inbegrepen onder do wapenen
zuilen Worden geroepen eu wel gedurende do
tijdperken cn -op de standplaatsen, in onder
staande opgave vermeld.
Do lanclwecrplichtigeu der aangeduide lich
tingen, deel uitmakende van de landweer
g r e n s- e n kustwacht, zullen, op nader
bekend te maken plaatsen moeten opkomen in
hetzelfde tijdperk, waarin het bataljon, waar
toe zij behooren, onder de wapenen kunt.
De tijdelijke opkomst onder de wapenen van
do landweerpiiclitigcn dor aangeduido lichtin
gen en geen- deel uitmakende van do bataljons
en reserve-bataljons landwecrinfnntcrio en van
do landweer grens- en kustwacht, alsmede de
tijdelijke opkomst van de Iandwoerlichtingen
1907 en 190S (deze laatste vermoedelijk f.ieclits
voor één dag) zuilen bij eene tweede bekend
making ter kennis worden gebracht.
Verlofgangers, dio niet toestemming van den
Minister van Oorlog in liet buitenland ver
blijven of de buitcnlandsclio zeevaart uitoefe
nen. zijn vrijgesteld van opkomst, indien bun
verblijf buitenslands samenvalt met het tijd
perk, waarin zij onder do wapenen zouden
moeten komen.
Deze bekendmaking geldt uitsluitend als
eene voorloopige kennisgeving; iedere land-
komen, revenï terugkomen fari doen,
refari opnieuw doen.
Voortduring der handeling. Om aaD
te duiden, dat eene handeling aanhoudt, voegt
men in het woord voor den uitgang o, a, i,
enz. de lettergreep ad, bijv. paroli spre
ken, paroladi redoneeren; pafo schot,
pafV do salvo.
Om aan te duiden, dat oen handeling
kort is of aanvangt, plaatst men vóór
hot woord de lettergreep elc, bijv.: krii
schreeuwen, ekkrii, gillen; vidi zien,
ekvidi bemerken.
Oef. 5. Vertaal do woorden.
Malaperi, malpia, relavi, ekkanti, mal-
dormi, malsa|ja, malbonn, malamiko, amikino,
malamikino, eksalti, ekdormi, malgajni, rediri,
malpli, malplej, ekscii, malesperi.
Thema 2.
(De vertaling volgt hieronder, doch gelieve
men deze niet eerder te gebruiken, dan
nadat men de gekeelo thema in Esperanto
heeft overgebracht).
De Wedc'enschap.
L
Een student wedde eens om 6 flesschen
wijn met zijue_ rpakkorSj d£t het hem niet
weerplichtige, dio onder de wapenen wordt ge
roepen, zal daartoe eene persoonlijke oproeping
van zijn militairen commandant ontvangen.
Nummer van
het bataljon
of reserve-
Tijdperk
bataljon
van
Standplaats.
landweer-
opkomst.
infanterie.
1
47 Juni
nabij Assen.
2
23—26 Juli
Id. id.
3
9—12 Juli
Id. Utrecht.
4
11—14 Juni
Id. Assen.
5
9—12 Juli
Id. id.
6
21—24 Moi
Id. id.
7
25 Juli
Id. id.
8
18-21 Juni
Id. id.
9
16—19 Juli
Id. id.
10
4 7 Juni
Id. Zwolle.
11
2124 Mei
Id. id.
12
18—21 Juni
Id. id.
13
1114 Juni
Id. id.
14
47 Juni
Nabij Arnhem
25 Juli
of Nijmegen.
lo
Id. Naarden.
16
25 Juli
Id. Arnhem
17
of Nijmegen
23-26 Juli
Id. Utrecht.
18
1114 Juni
Id. id.
19
23—26 Juli
Id. id.
20
2124 Mei
Id. Velzen.
21
9—12 Juli
Id. id.
22
47 Juni
Id. id.
23
11—14 Juni
Id. id.
24
18—21 Juni
Id. id.
2ö
25 Juli
Nabij Velzen.
26
1114 Juni
Den Heider.
27
18—21 Juni
Nabij Den Helder.
28
9—12 Juli
Id. Utrecht.
29
30 Julï-2 Aug.
Id. id.
30
11—14 Juni
Jd. id.
31
1821 Juni
Eiland Toorn©
en Putten.
32
47 Juni
Nabij Utrecht.
33
47 Juni
Eiland Voorne
en Putten.
34
4— 7 Juni
Nabij Utrecht.
35
2— 5 Juli
Id. id.
36
2— 5 Juli
Id. id.
37
11—14 Juni
Eiland Voorne
eh Putten.
38
21—24 Mei
Eiland "Walcheren.
39
47 Juni
Id. id.
40
2— 5 Juli
Nabij Willemstad.
41
18—21 Juni
Id. id.
42
9—12 Juli
Id. id.
43
2— 5 Juli
Id. Roermond.
44
21—24 Mei
Id. id.
45
47 Juni
Id. id.
46
1114 Juni
Id. id.
47
30 Ju li-2 Aug.
Id. Utrecht.
48
1821 Juni
Id. Roermond.
Behoud van traktement en
toelage bij verlof.
Door den Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht is het volgende schrijven aau de
autoriteiten der landmacht gericht:
Naar aanleiding van een door iuij tot den
minister van Oorlog gericht voorstel, wordt
mij bij Ministerieele aanschrijving van -5 April
'17 Ille Afd. No. 43, bericht, dat Z.Exc. mij
machtigt om de n i e t-b e r o e p s-m i 1 i t a i-
ren, aan wie krachtens mijne order van den
26en Maart t.v. Beheer Landmacht, No. O.T.I.
81858/0.872, verlof voor langer dan vier achter
eenvolgende dagen wordt verleend, gedurundo
zoodanig verlof to doen handhaven in het ge
not van traktement, jaarwedde of soldij, e.q.
mobilisatietoolage en vergoeding wegens gemis
van levensmiddelen to doen toekennen.
Z.Exc. m'orkt hierbij op, zij het wellicht ton
overvloede, dat de betrekkingen van bedoelde
militairen, overeenkomstig het bepaalde in het
4e lid van punt 11 der verlofsregeling, over
den duur van gemold verlof het recht op ver
goeding wegens kostwinnerschap blijven be
houden.
Ook aan de beroeps-militairen, dio
van bedoeld verlof gebruik imakon, wordt over
al dc dagen der mob.-toolago en de vergoeding
van levensmiddelen toegekend.
Ten aanzien van bedoelde verloven behoeft
geene mededeeling aan het Dep. van Oorlog
te worden gedaan.
Van die verloven moot. onder nauwkeurige
omschrijving, melding worden gemaakt in do
betalingsstukken, waarop de berekening van
heb aankomende plaats heeft.
(Deze order was noodig omdat aan sommige
personen, die met Paaschvorlof langer dan vier
dagen afwezig waren, hunne toelage en soldij
werd onthouden, ingevolge vroeger daarom
trent verstrekt© bevelen.
(Maandagochtendblad
Gevechtsvormen der infanterie.
Door den commandant van het veldleger is
bepaald, dat do officieren der bereden artille
rie. ten einde hen meer bekend to maken met
de gevechtsvormen der infanterie cn alzco hun
geschiktheid om nis gevechtsleider in het eigen
wapcu op te trodeu nog te verhoogen, gedu
rende een 14-tal dagen gedetacheerd zullen
woidc-n bij de infanterie, evenals zulks inder
tijd bepaald werd voor de officieren dc-r cava
lerie, met dien verstande, dat de officieren der
artillerie do oefeningen niot als aanvoerder
zullen bijwonen doch als toeschouwer.
Aanvankelijk worden alleen gedetacheerd do
batterij- cn hoogoro commandanten, alsook rle
officieren-verkenners. Zoodra do battorijcom-
mandanton gedetacheerd zijn geweest, zullen
ook jongere officieren, die bij verliezen als bat
terijcommandant invallon, worden gedetacheerd
voor gelijk doel. „Tel."
Ontheven.
Do reserve-iweede-luitenant E. 3/1. Huizinga,
van heb 12e regiment infanterie, wordt 1 Mei
a.s. ontheven van zijno detacheering ten bu
reel© van den Intendant He divisie en keert
op genoemden datum naar zijn korps in de
legerplaats bij Milligen terug.
Opleiding tot s. m. a.
Heb ligt in het voornomen van liet leger
bestuur om in bet begin van Mei a.s. te Kam
pen weder eene opleiding van vrijwillige on
derofficieren tot sergeant-majoor-administra
teur te doen aanvangen.
Bevorderd.
Do sergeant lo klhsse J. Boerema. van het
12e regiment infanterie, wordt bevorderd tot
sergeant-uiajoor-instructeur bij hot 12o regi
ment infanterie.
gelukken zou, een zakje vol met nieuwe
guldens (guldeno) te verkoopen voor tien
cent per stuk (zie blz. 4 van de sleutel
le regol van boven). De weddenschap werd
aangenomen en don volgenden dag plaatste
de student zich op het stadsplein met hon
derd nieuwe guldensin een zakje, roepende:
„Een nieuwe gulden voor 10 cent (cendo)".
Sommige voorbijgangers bleven staan, (halti),
keken naar hot zakje, namen de guldens in
de hand, betastten (zie tasten) en beschouw
den zo nauwkeurig aau beide kanten (flanko)
doch legden ze daarna hoofdschuddend weder
neer.
VERTALING van Thema 2.
La Veto.
I.
Studeuto vetis iam por ses boteloj da
vinu kun siaj kolegoj ke li ne sukcesus
vendi saketon plena je novaj guldenoj po
dek cendoj. La veto estis akceptata kaj
la sekvantan tagon la studento sin metis sur
la urba placo kun cent novaj guldenoj en
saketo. vokante: „Ünu nova gulaeno por dek
cendoj". Kelkaj pasantoj haltis, vidis al la
saketo, prenis la guldenojn en la manon,
palpis kaj rigardis ilin prec.izo je ambaü
flankoj sed poste rekusigis Bin kapskuanto.
(Wordt yer.volgd.)
