Ho. 413
Vrijdag 6 April 1917
Orgaan voor Leger en Vloot.
De Boschbrand.
Oorlogsnieuws.
Onder redactie van D. MANASSEN.
Ontwikkeling en Ontspanning.
De (Gsstand
in een rauzsnsfriid.
DERDE JAARGANG.
SOlDflTENCOIIBflHT
REDACTIE EN ADMINISTRATIE VALÊRIUSSTR. 109, AMSTERDAM. DIT
BL\D VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 3 CENT, ABONNEMENT BIJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P.K WARTAAL
Voor Advertentie-u wende men rich tot onze Administratie, ValeriuMtraat lOiJ
Amsterdam, Prjjs der Adverter.tiPn per regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede-
deolfngen op do tweede, dordo et» vierde pagina dubbel tarief. Ii{| abonvtöinent
reductie.
Onze plaat tier geeft one een invaliedo te zien. Er zijn in dezen oorlog van
meer dan twee en een half jaar vele invulleden, wij zullen zo moeten tellen b» hon-
i ai den En vele zullen er'zijn ala deze, die een hand of een arm missen.
Mrnr dhTdaaróm niet verloren zijn voor de maatschappij, ongeschikt voor den arbeid,
lf et voor den landarbeid. Dit is althans een dor voordooien, dat we loven m
n «.uw van technische vaardigheid als de onze. En ook onze jonge invaliede zal,
h.huln van een kunstarm, nog kannen graven en spitten, zooals hij nitlegt aan
den verbaasden ouden man, die beide armen te zijner beschikking heeft.
De verspreiding van ons blad._
Onderdeelcn, die met bet toegezonden aan
tal Soldaïenoauranten niet toekomen, worden
verzocht een grooter aantal to willen aanyra*
gem opdat alle abonné'a regelmatig een e.gen
exemplaar kunnen bemachtigen.
Wij brengen in herinnering, dat roepen
deeion, die soma door een of andero oorzaak
van ons blad verstoken zijn, slechts een aan
vraag tot ons te richten hebben om regelmatig,
driemaal por week, een pakket so^\te"c0ou"";
ten te ontvangen. Nergens mag ons „Orgaan
voor leger on vloot" ontbreken.
IV.
Na de breedvoerige mededeelingeu iu de vo
rige nummers willen wij ten besluite nog iets
vertellen van ons bezoek, dab wij dezer dagen
in do bureaux van do afdeeliug Ontwikkeling
en Ontspanning te 's-Gravenhag© hebben ge
tracht en onze vorige s buk kon daarbij met ce
nieuwste gegevens aanvullen.
Een 'en al leven was heb m het eimn-.dige
gebouw aan de Sundasbraat, waar generaal-
tnaioor Ivloiynlioiis met zijn staf van medewer
kers zijn tenten heeft opgeslagen, om de zorg
yoor het geestelijk welzijn onzer gemooihscer-
de jongens to helpen leiden.
Gp de bovenkamers iu heb gebouw zagen wij
een zeer begeerlijken boekenvoorraad bijeen,
eoo gegroepeerd en geadministreerd, dat men
■weet, wat een bepaald fcroependeel gehad heeft.
Elke' commandant kan boeken aanvragen en
ontvangt zo dan in kistjes met een serie van 20
verschiuendo werken. Bovendien zijn er in bi
bliotheken in legerplaatsen en kampen een 6
Een drcima uit Bretagne,
(4
Ik deed volgens mijn geweten nauwkeurig
ïnijn pUolit", merkte op brorumenden toon de
iboschwackter op, terwijl bij van onder de tafel
teen oude eiken kruk te voorschijn haalde, waar
óp li ij zich met een beweging van vermoeid
heid neerzette.
,,Het komt mij toch voor", merkte do bur
gemeester op, ,,dat jo in die zaken meer ijver
Baai den dag geleg dkebt, dan al je confraters
bij elkaar... Meer dan eens heb ik iemand
Bfidh hoor on 'beklagen over jo hardheid en dan
hoorde ik jo weinig goeds toewensolien''.
„Het is moeilijk het iedereen naar den zin
te maken", antwoordde Bertrand. „"Wie
werkzaam is, lijdt dikwijls aanstoot en aan
(rtroopers is er jn het bosch nooit gebrek...
Maar do smokkelaars, die hun bestaan, in het
bosoli vinden, zouden nooit de domheid be
gaan er den brand in te steken... Maar u moot
niet vergeten, mijnheer de burgemeester, in
plaats van te veronderstellen, dat ik te hard
of to streng ben geweest, moet er om gedacht
•worden, dat ik ©en knappe dochter te be
schermen bob".
„Dat stem ik toe, Bertrand, en ik vergeet
evenmin, dat men er van Saint-Scrvaio tot
Saant-Nicodème, van overtuigd is, dat je in de
jaren Siéol wat zachter bent gestemd".
u»> juist fpiansjsqu mep 'fp mrnet.
800 boeken verspreid. Dat zij met zorg gekozen
Worden, spreekt vanzelf, maar dit is toch zeker
ook weer niet het gemakkelijkste deel van de
grootsche en omvangrijke taak, welke op de
schouders van O. en Q. rust. De onwaardeer
bare „Zangbundel voor het Nederlandsche Le
ger" zal als prachtuitgave van O. en O. nog
jaren na de mobilisatie bij de Nederlandsche
Weermacht worden gekend en1 gewaardeerd.
Ook deze groote bundel gaat naar den comman
dant, die er om vraagt, terwijl kleine zangbun
deltjes voor eiken gegadigde, beschikbaar wor
den gesteld.' Het is onze stellige overtuiging,
dab door O. en O. op deze wijze èn met naar
zangcursussen, van welke afdeeling luitenant
R. Koolo de leider is, eindelijk de goede volks
zang in het leger zal worden gebracht en ge
populariseerd. Wij mogen voor verdere bijzon
derheden naar het verslag in pus vorig nummer
verwijzen.
In een groote kast zagen wij voor onze jon
gens heel wat hegeerlijke artikelen geborgen:
gramophonen en platen, harmonica's, mando
line's, bekkens, damspelen, domino- en kaart
spelen, enz. Wilt ge weten, wat er zooal ver
zonden wordt. Welnu van 23 October 1915 tot
16 Maart 1917 alleen reeds:
Boeken 25500
Daan- en schaakborden 1-120
.Damspelen 1070
Schaakspelen 4-35
Tric-tracspelen 251
Bolegeringspelen 222
Kaarten
Dominospelen
Ilalmaspelon
Sjoelbakken
Lottospelen
Mond-ha,nnonica's
Trek-harmonica's
Grama-phone's
Graannphoonplaten
Mandolines
Bekkens
8400 (spel)
878
320
100
18
195
26
34
716
8
10 paar.
n roden hebben om zioh over mij
beklagen of mij op ©en dergelijke
manier te benadeel en. Weet u wel, dat
ik in geen twaalf jaren, ja, mijnheer
de burgemeester, in geen twaalf jaren een
enkel proces-verbaal meer heb opgemaakt?"
Hoezeer ik my ook had voorgenomen de rol
van zwijgende getuige te spelen, kon ik mij
niet weerhouden te vragen
„Twaalf jaren, zeg je!"
Het was juist het verschil tusschen het jaar
1S9G, dat wij schreven en 1884, het jaartal dat
op den boom in het bosch stond ingegrift. Deze
zelfde gedachte was het waarschijnlijk, die Clau
dius trof, daar hij onmiddellijk op mijn vraag
liet volgen
„Dat i3 nu juist een merkwaardig© bijzonder
heid, die we bij ons onderzoek behoeven:
Twaalf jaren terug, dat brengt ons, ajs ik mij
niet vergis, tot 1884. Daarom wensch ik de
vraag te stellen, die je mij eens rechtuit moet
beantwoordenWat is er precies gebeurd op
Goeden Yrydag 1884 op dc open pick van de
G' rnnds-Hétres?"
De boschwachtcr keek verrast ai verschrikt
en zcideN
„De open plek van d© Grunds-Hêlresop
Goeden Vrijdag, zegt u?
Maar met ©en geweldige krachtsinspanning
herstelde hij zich en vervolgde met do vraag
„Welke gebeurtenis zou er dan hebben plaats
gegrepen, mijnheer de burgemeester?"
„Ik ben juist hier gekomen om dat uit jon
mond te vernemen, Bertrand. Ik heb d© zeker
heid, dat wat er toen gebeurd is, ons hot ge-
gal ppcohareny dat j3hawden jWerkejyken^
De afdeeling cursussen staat onder leiding
van den lston luitenant, der Grenadiers Sweep
on den 2den luitenant Van Meoj. De troepc-r.-
af deelingen regelen het onderwijs, maar de«|
benoodigdheden (boeken, andere leermidde
len, honoraria, lokaalhuur enz.) wordt door
de afdeeling O. en O. verstrekt. Hier volgt
een opgave van ecnigo verspreide leerboeken.
Leesboekjes.
C'remer en LigthartOp de fiets door Ne
derland. II
Id. id. I—II 633
floogeveen, Ligthart en Scheepstra,
Leesboekjes (.17) 400
Ligthart en Scheepstra: De wereld in
(IIV") 1000
Taalboekjes.
KIcinbentLnk en Do Vries: Mijn Taalb. 1700
Westra en Pracht: Taalonderwijs 800
Honing en Lahr: Onzo Taal 850
Rekenboekjes.
PeperCijferen 600
Peper: Zelf denken en doen (2X)
Thijsen en SoederhuizenSommenboek 1100
Thijsen en Soederhuizen, Cijferboek .500
Pelt: Do nieuwe rekencursus 750
Dezen winter namen 60,0GO leerlingen aan
de cursussen van O. en. O. deel, hébbende Jes
ontvangen in totaal 60 verschillende vakken
hoofdzaak is het geven van algemeen vormend
lager onderwijs, maar daarnaast, worde natuur
lijk ook véél vakonderwijs, les in boekhouden,
handelsrekenenstenografie, mnehineserh rij
ven ©nz. gegeven. Nog eon ander cijfer120,000
schriften zijn dezen winter voor heb onderwijs
naar de troepen gegaan. Ongeveer 700 an-
alphabeten hebben onderwijs ontvangen, welk
onderwijs door den Opperbevelhebber van
Ln.nd- en Zeemacht verplichtend is gesteld.
Ton slotte nog een paar woordon over de
huisvlijt, welke afdeeling, naar men uit onze
volo verslagen bemerkt, in leger en vloot een
zeer algemeen© vertakking heeft verkregen.
Do beoefenaren koopen de materialen van O.
en. O., wat hun eigen belang is, omdat zij het
aldus 60 h 70 goedkooper dan in do huis-
vlijtwinkels verkrijgen kunnen. De leiding
der hui6vlijtcur5ussen wordt aan instructeurs
toevertrouwd, die in den Haag op een con-
tralen cursus gevormd zijn. Naar hun korpsen
teruggekeerd, treden deze instructeurs dan
weer als leiders van den huisvlijtcursus hij heb
korps op. Met. nadruk wees luitenant Bweep
er ons op. dat liet O. en O. te doen is om goed'
en degelijk werk te doen leveren, dat niet
alleen de menschen nuttig bezig houdt en dus
als tijdverdrijf kan gelden, maar dafc tevens
voldoening schenkt jn de waarde van het ge
produceerde werkstuk.
Wij moeten hiermode tlvans besluiten. Een
zaak staat vast.. Op do bureaux van do af
deeling Ontwikkeling en Ontspanning wordt
onder leiding van generaaVmajoor Klevnhens
on de officieren Versteeg, Sweep, Van Meer en
Kool© en met medewerking von een zeventig
tal onderofficieren en minderen hard en ijve-
rig gewerkt, om op het gebied van ontwikke
ling en ontspanning vóór onze gemobiliseerde
weermacht al het mogelijke to doen. Het is
(heerlijk aanmoedigend en opbouwendi werk.
want als straks eindelijk het uur van demobili
satie zal slaan, zullen onzo jongens ongetwij
feld els vrucht van do mobilisatie een uitge
breider kennis en dus een hetere toerusting
tot den m aatschappel ij ken strijd mede naar
huis nemen.
Uitbreiding van den wereldoorlog dus.
Amerika doet ook mee althans, dit is -neer
<dau waarschijnlijk. President Wilson heeft
heü Congres, in buitengewone zitting bijeen,
de verklaring gevraagd, dat de oorlogstoe
stand tusschen de Vereenigde Staten en
DuitschJand is ingetreden. Men behoeft er
niet aau to twijfelen, of het Congres zal deze
vorklaring goedkeuren. Er hoerscht een wa-o
oorlogsstemming in de Unie, niet alleen ger
leerden en vrouwen doen daaraan .mee,
maar zelfs pacifisten, vredesgezindeu,
schijnen er door aangegrepen. Een dezer
laatoten noemde vredespogingen onder do
.tegenwoordige omstandigheden „nationale
ontaarding". Al zijn er zoker nog vredes-
sticliters in Amerika en zelfs in het parle
ment, de oorlogzuchtigen hebben er onge
twijfeld de overgroote meerderheid, en
dus... Am<|fika doet ook mee.
Maar 't zal daarbij in oen eigenaardigo
positie verkeeren. Het zal aan de zijde der
Entente staan, 't vecht immers tegen den
heftigsten tegenstander van dezen, maar het
is daarom nog geen bondgenoot van lier..
Dit kan men opmaken uit do rede, die pre
sident Wilson in heb Congres heeft goliou-
sehuldige op het spoor zal brengenIu naam
van dit geteisterde bosch, iu naam van de vijf
of zeshonderd boomen, die daarginds staan te
verbranden, bezw eer ik je je geheugen te raad
plegen en te spreken".
De oude man aarzelde een 6ccondc, wierp
een schuinen blik naar het venster, dat op dit
moment plotseling verlicht werd door een
vluchtig schijnsel, alsof de verwijderde vlam
men een geheimzinnige mededcelmg haddc-n te
seinen en antwoordde ten slotte
„Het spijt mij wel, mijnheer Hernoy, maar
met den besten wil ter wereld, zou Ik u op
die vraag niet kunnen antwoorden".
En om den indruk te geven, dat elk verder
aandringen overbodig zou zijn, maakte hij reeds
de beweging van op te willen staan, toen een
stom achter hem, plotseling aanleiding was, dat
hij weer op zijn zitplaats terugviel.
„Dan, Bertrand Rouzès, zal jk genoodzaakt
zijn te spreken", zco deed zich Joxcn Skan
booren. die plotseling uit zijn sclmilp^ats tc
voorschijn trad.
„Jij? Waar kom jo vandaan enon met
welk recht meng je je in ons gesprek riep
de boschwachtcr uit, terwijl zijn gelaat ver
bleekte.
Met betrekkelijk zeer groote kalmte ant
woordde de jongeman
„Wel, ik kom van d© Grands-Hêtres net zoo
als deze heeren en aangezien je niet meer weet,
volgens je beweren, wat er twaalf jaar geleden
geschied is, zal ik met goedvinden van de hee
ren, je geheugen te hulp komen".
,,Hoe zou jij, dat wgtou, die hier nog maar.
den. Ook'is het duidelijk uit het feit, dat do
prr.-ident den oorlogstoestand wil beperkt
hebben tot Duitschland, noch met Oosten-
rijk-Hongarije, noch met do andere bond-
genooten binden de Vereenigde Staten den
strijd aan, voorloopig althans niet. Wilson
griet zelfs nog verderhij zegt ronduit, dat
Amerika geen geschil heeft met het Duiteche
volk volgens hem is de Duiteche regeering
niet den oorlog begonnen op aandrang van
het Duiteche volk of met zijn voorkennis of
goedkeuring, maar er werd toe besloten dooi
de heerscliers en hi j werd gewaagd in het
belang der dynastie en van oen kleine gtocp
eerzuchtige lieden, die gewoon zijn hun me-
demenscben als werktuigen te gebruiken.
Dit zijn zeer ernstige woorden. Zij geven
de lijn aan, waarlangs president Wilson
verlangt, dat de Vereenigde Stalen zich zul
len bovegen in dezen oorlog. Hij zwaait
niet alleen de nieuwe regeering in Rusland
lof toe, hij plaatst zich ongeveer op het
zelfde standpunt. Er zijn er in Rusland,
dio de Duitschers hebben toegeroepen
Jaagt de Hohenzollerns weg, zooals
wij de Romanofs gedaan hebben en
gij hebt den vrede. dien gij ver
langt! Zoover goat Wilson natuurlijk
niet, maar wel ligt. in zijn woorden opge
sloten, dat hij hoopt, dat het Duitsobe
volk de macht- der dynastie zal beperken
dat het zich in waarheid aan de zijde der
democratie, der regeering van het volk zelr,
zal plaatsen, dan is de vrede verzekerd.
Misschien hebben wij hieruit op te maken,
dat president Wilson hoopt, dat het Duit
eche vcllc zijn regeering zal dwingen om van
zijn macTitseïscihen, van zijn veroveringen
af te zien. Het plaatst zich daarom aui de
zijde der Entente, maar heeft nu ook het
recht om mee te spreken in zaken van vre
de, als het zoover is. En dit zal een goed
ding zijn. Want president Wilson, de man
van humaniteit, de man van het vredes-
idce, zal evenmin als machtsuitbreiding
van Duitschland, de totale vernedering wil
len van het Duitscho volk, en waar er van
idon leant der oentralen een redelijk vredes
aanbod wordt gedaan, zal hij verlangen,
dat dit in overweging wGrdt genomen. Wie
west, of juist het meedoen van do Vereenig-
do Staten van Amerika 0113 niet diohter tot
den vrede zal brongen. Zal de stem, die in
Ween en heeft geklonken, .weer ongehoord
voorbijgaan Opmerkelijk is het weldat er
in do landen der geallieerden, in hun pers
organen, zoo weinig over gesproken wordt.
Dit geeft te denken. Zegt een spreekwoord
niet: wie zwijgt, stemt toe? Wil liet be
wijzen, dat men ook in de toonaangevende
leringen dor Entente wel iets voelt voor de
wijze woordon van den Oostenrijkschen mi
nister Czermin
In elk geval, Duitschland heeft nog min
der kaïjp een volledige overwinning to be
halen, nu Amerika eeu nieuwe vijand is.
Want al zal er dadelijk geen leger van eon
half miilioen gereed staan, wolko president
Wilson verlangt^ do Unie kan zooals hij
zogtvooral financieel de Entente steunen,
on dat zal zij ongetwijfeld doen. Het moet
toch ook" het doel van Amerika zijn, dat
Duitschland, zoo het niet wil toegeven,
wordt bestreden on zoo mogelijk verslagen.
En daartoe zal Amerika meehelpen, on
welke wijze het best, zal later blijken. Wel
wordt echter nu reeds gemeld, dat stapper
gedaan zijn om samenwerking te verkrijgen
tusschen do Amerikaansche raarino on dio
dor Entente. Dat we Amerikaansche legers
aan 't. Westerfront zullen zien, golooven
wo niet zoo gauw, vel misschien een enkele
afdeeling, zooals er ook Russen zijn. Een
transport over den Atlantischen Oceaan is
bij den verscherpten duikbootonoorlog geen
kinderspel.
Dit voorjaar geeft geen gunstig weer
voor Jo krijgsopsraliëntoch staan die nier
stil. alerminstïn het westen. Ds Engelschen
en Franschen komen er nog steeds vcomit,
en do rechte lijn. die van Atrecht tot Vaillv,
ten oosten van .Soissons, was bereikt,
wordt allengs weer bochtig door het terug
trekken der Duitschers. Men had niet anders
gedacht, of er kwam 'nu een eind aan hun
terugtocht, maar opnieuw hebben de gealli
eerden een aantal dorpen bezet. Bij Atrecht
zijn de Engolschen weer gevorderd, en bij St.
Quentin dezon zoowel als de Franschen. De
eersten operesren vooral ten westen dezen-
staddo laatsten zijn reeds ten zuiden er
van gekomen en rukken nu op in zuidooste-
vier jaren in heb land bent!"
„Ja, het is misschien niet zonder reden dat
wij klompenmakers, gelijk men zegt, met de
geesten tusschen de boomen in .betrekking
"taanIk heb af en toe geluisterd naar
hetgeen bijvoorbeeld de tiende boom links, de
zoogenaamde mierenboom, 's nachts aan zijn
buren vertelt
De uitwerking van dozo woorden op den
brischwochter was vreeselrjk om aan te zien.
Bij beefde van. schrik, alsof men hem met een
•gloeiend ijzer had aangeraakt.
„Neen!... Zwijg!... Ik gebied bet je!"
„Het moet,"Betrand Rouzès; het gaat niet
langer, comedie te spelen tegenover God en
tegenover je dochter. Eindelijk moet do waar
heid er uit."
„Heb inedel ij den.T ozon I
„Hadt jij medelijden, toen die Icleino knaap
zioh voor je op de knieën, wierp?"
De oude, dio den rug gebogen had als voor
een dracht slagen, kermde:
„Ik was krankzinnig, Jozon, ik wist niet
vrat ik deed..."
Dparop richtte hij als een gejaagd dier, het
oog tot den burgemeester.
„Sta nnj toe, dat ik u tenminste eenige uit
legging geef. mijnheer do burgemeester... Het
was een van die jaren waarin allerlei rampen
iemand tegelijk op het lijf vallen. Mijn vrouw,
die van de herfst af ziek geweest was. kwam
t-o sterven. Ik was genoodzaakt afscheid te
nemen van Jeanim. dm ik bii de zusters van
Celloco moest onder dak brengen. Het huis
wag leeg en somber als een kerkhof, nadat zij
iqij yerlaton Jra^d'gn Qok in he tjrosch gicg hét
lijko richting cr van, waar zo zelfs Dalton
hebben bezet. St. Quentin zelf loopt nu
groot gevaar. Zullen de Duitechers ook deze
belangrijke stad, zij het dan verwoest, ach
terlaten in de handen der vijanden? Dat zou
dan niet meer op vrijwillig teruggaan gelij
ken, want St. Quentin is een z©er gewichtig
krumpunt van spoorwegen. Indien do Duit
schers dit loslaten, moet er wel oen belang
rijke reden voor zijn, maar dat dio reden
machteloosheid is om veerstand te bieden
aan den druk der geallieerden, i9 ook niet
femakkelijk te gelooven. Het is toch be-
end, dat er ontzaglijke sterke Duiteche
legers gereed worden gehouden, waar moeten
die anders voor dienen dun voor een groote
manoeuvre iu 't westen, .welke Hindenburg
op het oog hoeft?
Aan het Oosterfront zijn zij waarschijnlijk
niet noodig; de Duiteche berichten bevesti
gen opnieuw, dat aau een Duitach offensief
in 'den eersten tijd daar niet gedacht wordt
en de Russen zelf vatten den strijd sedert het
uitbreken der revolutie niet zoo bijzonder
krachtig aan. Tenzij dan in Mesopotamië,
waar, naar 't schijnt, de Engolschen cn Rus
sen weldra voeling zullen krijgen, meer ech
ter nog door 'fe snelle oprukken der eerBten
dan door den opmarsch der laateten. In
Palestina is blijkbaar de 6trijd voor 't oogen
blik tot staan gekomen, na een overwinning
der Engelschen hebben dezen daar het hoofd
gestooten voor Gaza, dat nog niet in hun
handen 13 gevallen en door de Turken krach
tig wordt verdedigd. Van de andere fronten
is niets te vertallen, dat van eenig belang is,
ook niet van het Italiaansche, waar alleen
de Oostenrijkscbe artillerie zioh duchtig
weert, vooral in het dal van de Etscb, dat is
dus aan de grens van Tirol.
Omtrent de revolutie in Rusland hebben
wij ditmaal niets te vertellen. Iu het Duib-
sche hoofdkwartier zijn keizer Karei en kei
zerin Zita van Oostenrijk aangekomen om
aan het Duitsch© keizerspaar een bezcek te
brengen, maar Betkmann Holweg 011 Caer-
nin, de Duiteche en OostenrijkBcho leiders
der buitenlandsche politiek, zijn er ooker
konden daar dus wel eens gewichtige staat
kundige zaken worden beaproken.
FRANKRIJK.
Van hc; Weateliik OoriogsterroSn#
Het Engelsch-Fransche offensief.
LONDEN. Veldmaarschalk Haig be
richt: ,,In goed geslaagde aanvallen
ten Zuid-Ooaten van Atrecht namen
onze troepen Maandag nog na een lang
durig gevecht, behalve de reeds ver
melde dorpen, het dorp Heniri bur Cojeul.
Een tweede Duitsche tegenaanval gedurende
den avond werd gestuit door onzo artillerie.
Wij namen het dorp Maissemy en bezet
ten bet Ronssoy-bosch.
Acht Duiteche aeroplanes werden naar
beneden geschoten, zes Engelsche worden
vermist."
PARIJS. Na een lievige voorberei
ding door artillerie ten O. en ten W.
van de Sommo doden de Franschen
eon aanval op de Duitsche stelling
van Epine-Dallon tot aan de Oise. Ondanks
den wankopigen tegenstand van den vijand
bereikten zij overal het beoogde doel en
namen op een front van 13 K.M. een reeks
krachtig versterkte punten, die door sterke
bezettingen verdedigd werden. Epine-Dal
lon eu de dorpen Dalton, Giffecourt, Cerisy,
benevens verscheiden hoogten, zijn in han
den der Franschen.
Zij zetten hunne vorderingen voort in de
streek van Laffaux en namen Vauxeny.
De vijand 6ckoot 2000 granaten af op
Reims; verscheiden bewoners werden ge
dood.
De vooruitgang in het Westen.
PARIJS. Do Franschen in hefc zuiden ©n ei:-
Engelschen in het noorden gaan vooruit or» een
wijze, dio gevaarlijk wordt voor tb posities
van Hindenburg.
De beweging der Franschen ten zuiden van
de Aillotte wordt voortgezet, ondanks den
hardnekkigen tegenstand der Duitschers. die
uit Vauxnillon orer den spoorweg van Laon
werden geworpen en ten n. \an do Ail'ictto,
waar tusschen Coucy en Leuilly dc omgeving
van Landrecourt werd genaderd.
Saint Gobain is nu reeds ha 1" ingesloten.
Verschillende Duitscho stelli: die een
vooruitspringenden hoek vormen in do Fran-
Eche linies, worden bedreigd. Van de hoogten
aan het front Castres»—LassignyRenay bc-
mij niec voorspoedig. Ecu troop landloupers
had in do buurt do tenten opgeslagen. Ai!e
nachten vrerd er verwoest, geplunderd. Op
een morgen in Maart vond ik mijn honden
doodliggen; zij waren vergiftigd. Ik had nog
twee koeien, want mijn vrouw leefde van niets
anders dan melk... Een ervan werd mij den
7den April ontstolen. Een ook de andere, hoe
kon God het toelaten, werd mij door diefstal
afhandig gemaakt".
Op dit ©ogenblik deed de meester klompen
maker zich weer hooren
„AVat d© andere aangaat", zei bij, „den mid
dag van dien Goeden Vrijdag was er een kleine,
schamele jongen, lovende van de openbare lief
dadigheid, die door jou Rouzès, betrapt werd
op liet oogenblik, dat hij de koe molk en de
melk opving in zijn hoed...
„Ja", viel Rouzès in, „hij maakte gebruik
vau het oogenblik. dafc de koe stond vastgebon
den aan een van do boomen der Grans-Hè-
tres... AVas hefc thans gebeurd, het zou mij
niets hebben kunnen schelen. Maar toen! in
dat. jaar! Denkt u een oogenblik in mijn
plaats heeren. na hetgeen ik u verleid heb..."
„Ik begrijp het", zei Claudius. ,,je greept
hem bij de keel. Hoe oud was hij?"
„Dertien jaar. Dertien jaren van bedelarij,
van mishandelingen, van ontbering, van hon
ger", zei de klompenkamer op somberen toon.
„Ik grijp hem bij de keel. zooals u reeds
veronderstelt", hernam do boschwachter. be
reid tot alle mogelijke bekentenissen... „hij valt
op den. grond..."
„Met melk eu al, vergeet aie bijzonderheid
niefc. JB.ertrand Rouzèa"L yoegda^ Joaton ÊfeêH e%
schieten do Franschen do Duitscho organisa
ties ten Z.AV. van St. Quentin, waardoor do
offensieve actio dor Enge bol ien krachtig wordt
gesteund.
Krachtig© Duitscho tegenaanvallen in den
sector van Maisoos do Ohampagno worden met
verliezen afgeslagen.
Cevechtsactle.
BERLIJN. Ondanks wind en regenvla
gen was do actio van do vliegers run
•het. wcetclijk front levendig. Do superiori
teit der DuitAchcrs in de luobt bljjbfc niet al
leen uit hot aantal neergeschoten vliegtuigen,
maar ook uit do welgeslaagde doofvoenng van
do eigen cn den afweer van de vijandelijke
luchtvel kenningen. Zoo werd door vliegers
do concentratie van sterke Engetesho inlan-
tericmnr-.si's in do dalinzinkingen bij Savv cn
Coucy geoonstatoord. I)io troepen werden aaar-
op onder een vernietigingsruur genomen. Go-
vangenen schilderen de verliezen als buiten
gewoon zwaar. Do annval djo reeds door ar
tillerievuur was ingeleid, bleef achterwege.
Verder worden aan hefc geheel© front tusschen
Atrecht e» Sois6ons Engolsch-Fransohe ver
kenningsbewegingen, dio ten dcelo door sterke
strijdkrachten worden ondernomen, bloedig af
geslagen. Zoo moesten do tegenstanders bij
Boursies en ten zuiden van d^ Omignonbeek
terugtrekken. Met sterke strijdkrachten deden
de Engelsdien en Franschen gezamenlijk een
aanval top do linie FraueillyDallon. Zij leden
door artillerievuur en in gevecht op korten
afstand groote verliezen. Eveneens mislukten
herhaalde aanvallen op Epino dê Dallon. Niet
beter slaagden do in do avonduren en goduren-
de» den nacht, ondernomen bewegingen. Do
aanvallen tor weerszijden van d"n weg B.i-
paumeKamerrijk en bij Xeuville mislukten
op .gelijke wijze al3 de driemalen herhaalde
aanval ten noordon van Kpehr. Een zolfdo lot
troffen do aanval op Ronssoy en do aanvallen
bij L© A'ergnior. die na kraeJitig© voorberei
ding door do artillerie werden ingezet.
RUSLAND.
Van het Oostelijk oorlogsterrein
Aan het Oosterfront.
PETROGRAD. Geweervuur en verken-
Herpetic. Ten noordoosten van Brzezany,
bij het dorp Kochekka veroorzaakte onzo
artillerie brand en ontploffingen, blijkbaar
in munitiedepots.
LONDEN. De admiraliteit ontving
draadloos het Russische communiqué van 3
April luidendWij dreven met de bajonet
den vijand terug, die loopgraven ten zuiden
van IUuxfc en ten zuidoosten van Wladimir
AVolynsk binnendrong.
BERLIJN. Officieel. Front-prins Lv>-
■pold: Ten N.AV. van Dunaburg werden een
officier, 93 man en 2 mitrailleurs uit een
Poissische stelling gehaald. Ook bij Maija-
witsj, ten N.O. van Bogdanof, behaalde
onze verkenningen groot succes, eu brachten
een officier en 25 man gevangenen terug.
Ten N.O. vau Baranowitej deden eenige
Russische compagnieën oen aanval op een
onzer veld wachten, die ondanks' het krach
tige vuur, haar stelling behield.
Levendig Russisch vuur langs don spoor
weg ZloczowTamopol, aan de Zioto Lipa
en aan don Dnjester werd niet door infan-
terie-aanvallen gevolgd.
Aan de Bystrzytza Sototwinska werden
Russische afdeelingen verdreven.
Froni-aarisfiertog Jozef en fr<yni-von
Machcnscn: Niets bijzonders.
Een vliegersstiikje.
PETROGRAD. Boven de Zwarte Zco
werd een vliegtuig bij e©n aanval van
Russische hydroplanes op Boikos door den
vijand beschoten. Het benzine-reservoir weid
geraakt en hefc toestel moest dalen in zee.
De vliegers bemerkten een Turkseh zeilschip,
waarop zij toen mitrailleurvuur openden. De
bemanning liet het zeilschip in den steek en
de vliegers verbrandden hun toestel en namen
liet kompas, den mitrailleur cn alles wat
waarde had mede. Zij fór.gim aan 'ocord van
het schip en zeilden naar dc Russische kust.
Na eerst een horigen storm te hebben door
staan, kwam het zeilschip bij Kaap Djardi-
jratsj ton AV. van do stad Perekop aan, van
waar de vliegers aan boord van een torpedo-
boot naar B^bastopcl werden gebracht.
Aan boord van het zeilschip hadden zij niets
anders gevonden dan verscheiden sneden brood
eu ecnig zoet water.
Een mededeelir.g van Lwof.
BERLIJN. De min.-president prins Lva>!
ontving de Russische journalisten en zeide
tofc hen, da6 het Russische volk reeds twee
wonderen had volbracht, lo. dat het zoo
snel eu bijna zonder binnealandscheii strijd
de revolutie tot stand had gebracht en 2c.
aan toe, „want, terwijl hij verhinderd werd de
melk te drinken met zija lippen, moes', bij ze
drinken met zijn oogen en ze voelen aan zi rt
lichaam, door do i?heureu in zija lompen
heen."
„Terecht. Hij valt op den grond en ver
morst de melk, de melk, die voor de zieke be
stemd was. mijnheer.: n. Ik had mijn jaeht-
aweep bij mij. Ik hef die tegen hem qp. llij
schreeuwt, ik weet niet meer wat..."
„Hij schreeuwt: „lk ben niet een van je
honden" en jij antwoordt terug: „Neen, je
bent er een, dio mijn 'honden vergiftigd heeft
galeiboef!"
„Dat zal we!, Joacn. Hij weert zich zoo ver
woed, dat ik zijn lompen tusschen mijn vingers
houd..."
„Niet waar. Jo hebt ze hem zelf van hefc lijf
gescheurd, Bertrand Rouzès. Jo hebt z© hem
zoo van hefc lijf gescheurd, dat hij geheel naakt
stond, naakt als een worm. Hij huilde van kou
van schaamte en van vree3 en hij heeft jo bij
je knieën gegrepen, bij je jas, bij je baard,
overal waar hij jo grijpen kon..."
..En daarbij krabde hij mij in het gezicht
met zijn wolvennagels. Jozon."
„AVas het ook in do taal van de wolven,
dat hij jo toehuilde: „In naam van den Chris
tus! Het is vandaag Goede Vrijdag... Sla m:j
niet! En anders... vervloekt ala de beulen rau
I Golgotha!"
„Beul van Golgotha, ja mijnheeren, hij ver-
--"heurd© mij het en noemde mij beul
van Golgotha!... AVat heb ik op dat oogcni»:;„
ook weer gezegd.AVat gedaan?"
iSlotrclgt.)